ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ ကၠိဖိလံာ်တၢ်မၤလိ အတၢ်ဂ့ၢ်ဘျးစဲ
လါယနူၤအါရံၤ ၁–၇
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | မးသဲ ၁–၃
“မူခိၣ်အဘီအမုၢ် ဘူးထီၣ်လံ”
(မးသဲ ၃:၁, ၂) တၢ်လၢမုၢ်နံၤတဖၣ်န့ၣ် ပှၤဘျၢတၢ်စီၤယိၤဟၣ်ဟဲဝဲ, ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ယူဒၤအပှၢ်မုၢ်ကနၢ, ၂ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသုသးတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ မူခိၣ်အဘီအမုၢ်န့ၣ်ဘူးထီၣ်လံ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၃:၁, ၂
တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်– လၢကြံး(စ်) အတၢ်ကတိၤန့ၣ် အခီပညီမ့ၢ် “ပှၤဆှၢတၢ်ကစီၣ်လၢ အဘိးဘၣ်ရၤလီၤတၢ်လၢ ကမျၢၢ်မဲာ်ညါ” လီၤ. တမ့ၢ်ထဲအစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤတကရူၢ်ဘၣ်, စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤအါဂၤ, ဒီးကမျၢၢ်အမဲာ်ညါလီၤ.
ဘီမုၢ်– တၢ်ကတိၤအံၤ ဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢ ကြံး(စ်)အတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ဘၤစံၤလံၤအၤ (ba·si·leiʹa), လၢအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ စီၤပၤအတၢ်ပၢဒီး တၢ်လီၢ်ဒီးပှၤကညီလၢ အဒိးပၢအသးလၢ စီၤပၤတၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံလၢ ကြံး(စ်)ကျိာ်တကတြူၢ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤအံၤ ၁၆၂ ဘျီ, မ့မ့ၢ်လၢလံာ်မးသဲတကတြူၢ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲ ၅၅ ဘျီ ဒီးအါတက့ၢ်န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ယွၤအတၢ်ပၢလၢမူခိၣ်လီၤ. စီၤမးသဲ သူဝဲတၢ်ကတိၤအံၤ အါဘျီအဃိ လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ အဝဲကွဲးဝဲန့ၣ် ကြၢးဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ ဘီမုၢ်လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ်လီၤ.
မူခိၣ် အဘီအမုၢ်– ထဲလၢလံာ်မးသဲတဘ့ၣ်ဧိၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် မူခိၣ်ဘီမုၢ်န့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်အီၤ အဘျီ ၃၀ ဃၣ်ဃၣ်လီၤ. ဒီးလၢလံာ် မၢ်ကူးဒီးလူၤကၣ်အပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ယွၤအဘီအမုၢ်” ဒီးပာ်ဖျါဝဲလၢ “ယွၤအဘီအမုၢ်” န့ၣ်ကပၢတၢ်လၢနီၢ်သးအမူခိၣ်လီၤ.—မး. ၂၁:၄၃; မၢ်. ၁:၁၅; လူၤ. ၄:၄၃; ဒၤ. ၂:၄၄; ၂ တံၤ. ၄:၁၈.
ဘူးထီၣ်လံ– အဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤကပၢတၢ်လၢ မူခိၣ်အဘီမုၢ်န့ၣ် တယံာ်လၢၤဘၣ်ကအိၣ်ဖျါထီၣ်လီၤ.
(မးသဲ ၃:၄) တၢ်လၢစီၤယိၤဟၣ်တဂၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးအကူအသိးလၢ ကီၤလၤအူးအဆူၣ်, ဒိးကံၢ်တူာ်အယီၢ်ဒ့လၢ ယီၢ်တကိးတၢ်ဖံး, ဒီးအတၢ်အီၣ်တၢ်အီမ့ၢ်ဒွဲၣ်ဧိၤတြၤဧိၤ, ဒီးကနဲမံၤအစီလီၤ.
nwtsty မံဒံယါ
ပှၤဘျၢတၢ်ယိၤဟၣ် အတၢ်ကူတၢ်သိးဒီး အက့ၢ်အဂီၤ
စီၤယိၤဟၣ် အဆ့ကၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထါအီၤဒီး ကီၤလၤအူးအဆူၣ်ဒီး အယီၢ်တကိးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်အဖံးဒီး လၢယီၢ်တကိးအံၤအပူၤ ထၢနုာ်ဝဲတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ အဆံးသ့န့ၣ်လီၤ. ဝံအ့ၤလံယၤစ့ၢ်ကီး ကူကၤဝဲ ဆ့ကၤဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. (၂ စီၤ. ၁:၈) ဆ့ကၤလၢ ဘၣ်တၢ်ထါအီၤဒီးကီၤလၤအူးအဆူၣ်န့ၣ် တကပုာ်ဘၣ် ဒီးအါတက့ၢ်န့ၣ် ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိကၤဝဲလီၤ. မ့မ့ၢ် တၢ်ကူတၢ်သိးအကပုာ် လၢဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ လုၣ်သတိၢ်တဖၣ်န့ၣ် ပှၤထူးပှၤတီၤတဖၣ် ကူသိးဝဲလီၤ. (မး. ၁၁:၇-၉) စီၤယိၤဟၣ် မ့ၢ်ပှၤနစၤရံဖိ လၢအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လံၤလံၤအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တတံာ်ဝဲ အခိၣ်ဆူၣ်နီတဘျီဘၣ်. ဘျၢတၢ်ယိၤဟၣ် အတၢ်ကူတၢ်သိးဒီး အက့ၢ်အဂီၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲအိၣ်မူယိယိဖိ ဒီးဟ့ၣ်လီၤအသးလၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ လၢကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ်လီၤ.
ဒွဲၣ်ဧိၤတြၤဧိၤ
လံာ်စီဆှံသူဝဲ “ဒွဲၣ်ဧိၤတြၤဧိၤ” န့ၣ်ကအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ဒွဲၣ်အကလုာ်ကလုာ် လၢအိၣ်ဒီးအနၢၤဖုၣ်ဖုၣ်ဖိ, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဒွဲၣ်တဖၣ်လၢ အိၣ်ဒီဒူၣ် ဒီးသုးအသးတတီၤဘၣ်တတီၤလီၤ. ဖဲပှၤလဲၤဃုသ့ၣ်ညါတၢ် လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ ပှၤထံၣ်ဘၣ်လၢ ဒွဲၣ်လၢအိၣ်လၢ မဲးမုၢ်ခိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဖရိၣ်ထံ (protein) အိၣ်ဝဲ ၇၅ မျးကယၤလၢ အပူၤလီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ တချုးလၢပှၤအီၣ်အီၤဒံးဘၣ်န့ၣ် ပှၤထဲးကွံာ် အခိၣ်, အစုအခီၣ်, အဒံးဆ့ ဒီးအဟၢဖၢလီၤ. အမိၢ်ပှၢ်လၢ အအိၣ်တ့ၢ်န့ၣ် ပှၤအီၣ်အီၤသံသိ မ့တမ့ၢ် မၤမံအီၣ်အီၤလီၤ. ဒွဲၣ်တကလုာ်အံၤ ပှၤတဲဝဲလၢ နမ့ၢ်အီၣ်န့ၣ် အဝံၣ်လီၤဂာ်ဒီး သဒီၣ် မ့တမ့ၢ်ဆွဲၣ် ဒီးန့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါဒိၣ်မးလီၤ.
ကနဲမံၤ အစီ
ကနဲမံၤအဒၢ (၁) ဒီးကနဲခိၣ်ထံ (၂). ကနဲစီလၢစီၤယိၤဟၣ် အီၣ်ဝဲန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကမ့ၢ် ကနဲတကလုာ်လၢအမ့ၢ် အဲဖံး မဲလံဖံရၤ စံရံယၤခၤ (Apis mellifera syriaca), လၢအအိၣ်ဖဲတၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်လီၤ. ကနဲလၢအမၤဆါပှၤသ့ တကလုာ်အံၤအိၣ်အါလၢ တၢ်ကိၢ်အလီၢ် လၢယူဒၤ ပှၢ်မုၢ်ကနၢ ဒီးပှၤဘုၣ်အီၤတန့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်ဖဲ ချ.ခ.န ခွံယၤဖှိၣ် အခီၣ်ထံးန့ၣ် ပှၤအိၣ်လၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့လးအပူၤတဖၣ် ဘုၣ်ဝဲကနဲလၢ သပၢၤဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲအၢဘၢၤ (urban) တၢ်လီၢ်အခၢၣ်သး (ခဲအံၤဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢ Tel Rehov) လၢအိၣ်လၢ ယၣ်ဒ့ၣ်အတၢ်တြီၤန့ၣ် ပှၤထံၣ်န့ၢ် ကနဲအဒၢအါအါဂီၢ်ဂီၢ်လၢ အအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်တဖၣ်လီၤ. ကနဲတဖၣ်အံၤ ကမ့ၢ်ဝဲ ကနဲလၢအအိၣ်လၢကီၢ်ထၢးကံၣ်န့ၣ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(မးသဲ ၁:၃) ဒီးစီၤယူဒၤထီၣ်ဖိ စီၤဖ့ၤရ့းဒီး စီၤစ့ၤရ့းလၢ နီၢ်တၤမၤလီၤ. ဒီးစီၤဖ့ၤရ့းထီၣ်ဖိ စီၤဃ့ၤစရိၣ်, ဒီးစီၤဃ့ၤစရိၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤအ့ရၣ်,
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၁:၃
တၤမၤ– မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်ယဲၢ်ဂၤအကျါ အဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ စီၤမးသဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ မ့းၡံအၤ အတၢ်ဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဂၤလွံၢ်ဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ နီၢ်ရၤဃးဒီးနီၢ်ရူၤသး, အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလၢာ် တမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးမုၣ်ဘၣ် (အဆၢဖိ ၅), “စီၤအူၤရံယၤအမါ” နီၢ်ဘၤသၡ့ဘၤ (အဆၢဖိ ၆) ဒီးနီၢ်မၤရံ (အဆၢဖိ ၁၆) လီၤ. ပိာ်မုၣ်တဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါဃုာ်အီၤလၢ ပှၤပိာ်ခွါတဖၣ်အကျါ ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်တဂၤစုာ်စုာ် အတၢ်အိၣ်မူလီၤဆီသနာ်က့ ကဲထီၣ်ဘၣ်ယ့ၣ်ၡူး အဖံဖးဒိၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ.
(မးသဲ ၃:၁၁) ယဲဒၣ်အံၤ ယဘျၢသုလၢထံကျါ လၢတၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသးအဂ့ၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဟဲလၢ ယလီၢ်ခံတဂၤသ့န့ၢ်ယၤတက့ၢ်လီၤ. ဖဲယကစိာ်အခီၣ်ဖံးဒီး, ယတကြၢးဘၣ်လီၤ. အဝဲဒၣ်ကဘျၢသုလၢသးစီဆှံ ဒီးလၢမ့ၣ်အူအပူၤလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၃:၁၁
ယဘျၢသု– မ့တမ့ၢ် “ဒိးဘျၢနၤ.” ကြံး(စ်) အတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ဘၤထံၤစိၤ (ba·ptiʹzo) န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ် “ဘျၢလီၤ မ့တမ့ၢ် ဘျုးလီၤလီၤ.” လံာ်အဂၤတဘ့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ် ပှၤလီၤဘျၢလၢထံဖီလာ် ဒီဂၤလီၤ. တၢ်လီၢ်လၢ စီၤယိၤဟၣ် ဒိးဘျၢပှၤထံန့ၣ်အိၣ်လၢ ယၢ်ဒ့ၣ် အတၢ်တြီၤ လၢအဘူးဒီးၡၤလ့ၣ် ဒီးတၢ်လီၢ်အဝဲန့ၣ် “ထံအါ” ဝဲလီၤ. (ယိၤ. ၃:၂၃) ဖဲစီၤဖံလံးပူး ဒိးဘျၢဝဲ အဲၤသံအီးပး ပှၤဒ့ဒံၣ်ဖိအခါ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ “လဲၤလီၤဆူထံကျါခံဂၤလၢာ်, ဒီးအဝဲဒၣ်ဘျၢအီၤလီၤ.” (မၤတၢ်. ၈:၃၈) ၂ စီၤပၤ ၅:၁၄ အပူၤ ဖဲလံာ်စဲးထူးကၠ့း ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤနဧၤမၣ် “ဘျၢလီၤအသးလၢ ယၢ်ဒ့ၣ်အပူၤနွံဘျီ” အခါသူဝဲကြံး(စ်) အတၢ်ကတိၤအံၤလီၤ.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(မးသဲ ၁:၁-၁၇) လံာ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အထူအထံး, စီၤဒၤဝံးအဖိခွါ, စီၤအၤဘြၤဟၣ်အဖိခွါလီၤ. ၂ စီၤအၤဘြၤဟၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤအံၤစဲး, ဒီးစီၤအံၤစဲးထီၣ်ဖိ စီၤယၤကိာ်, ဒီးစီၤယၤကိာ်ထီၣ်ဖိ စီၤယူဒၤဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်, ၃ ဒီးစီၤယူဒၤထီၣ်ဖိ စီၤဖ့ၤရ့းဒီး စီၤစ့ၤရ့းလၢ နီၢ်တၤမၤလီၤ. ဒီးစီၤဖ့ၤရ့းထီၣ်ဖိ စီၤဃ့ၤစရိၣ်, ဒီးစီၤဃ့ၤစရိၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤအ့ရၣ်, ၄ ဒီးစီၤအ့ရၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤဧးမံၤနဒး, ဒီးစီၤဧးမံၤနဒး ထီၣ်ဖိစီၤနးၡိၣ်, ဒီးစီၤနးၡိၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤစၤလမိၣ်, ၅ ဒီးစီၤစၤလမိၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤဘိၤဧးလၢ နီၢ်ရၤဃးလီၤ. ဒီးစီၤဘိၤဧးထီၣ်ဖိ စီၤဧိၤဘ့းလၢနီၢ်ရူၤသးလီၤ. ဒီးစီၤဧိၤဘ့းထီၣ်ဖိ စီၤယံးၡဲ, ၆ ဒီးစီၤယံးၡဲထီၣ်ဖိ စီၤပၤဒၤဝံးလီၤ. ဒီးစီၤပၤဒၤဝံးထီၣ်ဖိ စီၤၡလိၤမိၤလၢ စီၤအူၤရံယၤအမါလီၤ. ၇ ဒီးစီၤၡလိၤမိၤထီၣ်ဖိ စီၤရဃၤဘၣ်, ဒီးစီၤရဃၤဘၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤအဘံယၤ, ဒီးစီၤအဘံယၤထီၣ်ဖိ စီၤအၤစါ ၈ ဒီးစီၤအၤစါထီၣ်ဖိ စီၤယဟိၤၡၤဖး, ဒီးစီၤယဟိၤၡၤဖးထီၣ်ဖိ စီၤယဟိၤရၣ်, ဒီးစီၤယဟိၤရၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤဧူးစံယၤ, ၉ ဒီးစီၤဧူးစံယၤထီၣ်ဖိ စီၤယိၤသၣ်, ဒီးစီၤယိၤသၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤအၤဃးဒီး စီၤအၤဃးထီၣ်ဖိ စီၤဃံးစကံယၤ. ၁၀ ဒီးစီၤဃံးစကံယၤထီၣ်ဖိ စီၤမနၤၡ့ၤ, ဒီးစီၤမနၤၡ့ၤထီၣ်ဖိ စီၤအၤမိၣ်, ဒီးစီၤအၤမိၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤယိၤၡံယၤ, ၁၁ ဒီးစီၤယိၤၡံယၤ ဖဲတၢ်စိာ်ကွံာ်ဆူဘၤဘူၤလိၣ်အခါန့ၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤယံးကၤနံယၤ, ဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်လီၤ. ၁၂ ဒီးလၢတၢ်စိာ်ကွံာ်ဆူဘၤဘူၤလိၣ်အလီၢ်ခံန့ၣ် စီၤယံးကၤနံယၤထီၣ်ဖိ စီၤၡၤလတံၤအ့လး, ဒီးစီၤၡၤလတံၤအ့လးထီၣ်ဖိ စီၤစရူဘၤဘ့လး, ၁၃ ဒီးစီၤစရူဘၤဘ့လးထီၣ်ဖိ စီၤအဘံဟူာ်, ဒီးစီၤအဘံဟူာ်ထီၣ်ဖိ စီၤအ့ၤလယါကံၣ်, ဒီးစီၤအ့ၤလယါကံၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤဧၤစၢ်, ၁၄ ဒီးစီၤဧၤစၢ်ထီၣ်ဖိ စီၤစၤဒိး, ဒီးစီၤစၤဒိးထီၣ်ဖိ စီၤအါဃံၣ်, ဒီးစီၤအါဃံၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤအ့းလံအူာ်, ၁၅ ဒီးစီၤအ့းလံအူာ်ထီၣ်ဖိ စီၤအလၤဧစၢ်, ဒီးစီၤအလၤဧစၢ်ထီၣ်ဖိ စီၤမးသၣ်, ဒီးစီၤမးသၣ်ထီၣ်ဖိ စီၤယၤကိာ်, ၁၆ ဒီးစီၤယၤကိာ်ထီၣ်ဖိ စီၤယိၤသး, နီၢ်မၤရံအဝၤ, နီၢ်မၤရံလၢအဆံးစၢ်န့ၢ် ယ့ၣ်ၡူးလၢတၢ်ကိးဝဲလၢခရံာ်လီၤ. ၁၇ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီးလၢ စီၤအၤဘြၤဟၣ်တုၤလီၤလၢ စီၤဒၤဝံးအစိၤခဲလၢာ် အိၣ်ဝဲတဆံလွံၢ်စိၤ, ဒီးလၢစီၤဒၤဝံးန့ၣ် တုၤလီၤလၢတၢ်စိာ်ကွံာ် ဆူဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲတဆံလွံၢ်စိၤ, ဒီးလၢ တၢ်စိာ်ကွံာ်ဆူဘၤဘူၤလိၣ်တုၤလီၤလၢ ခရံာ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲတဆံလွံၢ်စိၤလီၤ.
လါယနူၤအါရံၤ ၈–၁၄
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | မးသဲ ၄–၅
“တၢ်မၤလိလၢ ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကစၢၢ်ခိၣ်”
(မးသဲ ၅:၃) ပှၤလၢအသးဖှီၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မူခိၣ်အဘီအမုၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤတဖၣ်န့ၣ်အတၢ်လီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၅:၃
ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤ– ကြံး(စ်)အတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံက့ၤအီၤလၢ “ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤ” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ “သးခု” လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အခီပညီတမ့ၢ် တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီယိယိဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ပှၤတဂၤလၢအဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢယွၤ ဒီးယွၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤလီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ ဘၣ်တၢ်သူစ့ၢ်ကီးအီၤ ဒ်သိးပှၤကတဲနၢ်ပၢၢ်ကစၢ်ယွၤဒီး ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်အဂီၢ်လီၤ.—၁ တံၤ. ၁:၁၁; ၆:၁၅.
ပှၤလၢအသးဖှီၣ်တဖၣ်– ကြံး(စ်) အတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံက့ၤအီၤလၢ ပှၤလၢအသးဖှီၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ပှၤလၢအဖှီၣ်အယာ် (ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤ, ပှၤလၢအတၢ်တအိၣ်ဘၣ်, ပှၤလၢအဃ့အီၣ်တၢ်) လီၤ. ဖဲလံာ်စီဆှံတဆၢအံၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢအိၣ်ဒီး တၢ်လိၣ်ဘၣ်တခါလီၤ. ဖဲ လူၤကၣ် ၁၆:၂၀, ၂၂ န့ၣ်စီၤလါစရူၤ ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ “ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိ” န့ၣ်လၢကြံး(စ်) အကျိာ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်ဃီဒီး “ပှၤလၢအသးဖှီၣ်” လီၤ. အဃိကြံး(စ်) အတၢ်ကတိၤလၢ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံတနီၤ ထုးထီၣ်ဝဲလၢ “ပှၤလၢအသးဖှီၣ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ပှၤလၢအသးဘၣ်ဖှီၣ်ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါလီၤအသးသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢနီၢ်သးတခီဒီး လိၣ်ဘၣ်ဝဲကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤစၢၤအဃိလီၤ.
(မးသဲ ၅:၇) ပှၤလၢအသးကညီၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်သးကညီၤအီၤလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၅:၇
သးကညီၤတၢ်– လံာ်စီဆှံအတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “သးကညီၤ” န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်ပျၢ်တၢ်ကမၣ်လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤစှၤလီၤတၢ်စံၣ်ညီၣ်လီၤ. ဒီးမ့ၢ်ဝဲတၢ်သးကညီၤလၢ အထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤ ဒ်သိးပကမၤစၢၤပှၤလၢ အလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
(မးသဲ ၅:၉) ပှၤလၢအမၤဃူမၤဖိးတၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ ယွၤအဖိခွါလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၅:၉
ပှၤလၢအမၤဃူမၤဖိးတၢ်– ပှၤလၢအပၢၤဃာ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိး တကးဒံးဘၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဃူတၢ်ဖိးစ့ၢ်ကီးလီၤ.
တၢး၀၇ ၁၂/၁ ကဘျံးပၤ ၁၇
သိၣ်လိနဖိလၢ ကမၤဃူမၤဖိးတၢ်
ခရံာ်ဖိမိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ် သးအိၣ်သိၣ်လိဝဲအဖိလၢက ‘ဃုတၢ်ဃူတၢ်ဖိး, ဒီးလူၤအီၤလီၤ.’ (၁ ပ့းတရူး ၃:၁၁) တၢ်မၤဃူမၤဖိးတၢ်န့ၣ် ကကဲဘျုးဝဲ ဒီးကမၤစၢၤစ့ၢ်ကီးပှၤလၢ ပကမၤနၢၤ တၢ်သးဒ့ဒီ, တၢ်သးဘၣ်တံာ်တာ် ဒီးတၢ်သူၣ်ဟ့သးဟ့လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(မးသဲ ၄:၉) ဒီးစံးဝဲဒၣ်, နမ့ၢ်တီၤလီၤကဒွံကျိာ်ဒီး ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယၤဒီး, ယကဟ့ၣ်လီၤနၤလၢ ကယဲၢ်တၢ်န့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်လီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၄:၉
ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်– ကြံး(စ်) အတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် တစိၢ်ဖိလီၤ. ဖဲမုၢ်ကီၤလံၢ်တဲဝဲ ယ့ၣ်ၡူးလၢ “ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယၤ” အခါ တမ့ၢ်အမၢဝဲယ့ၣ်ၡူးလၢ ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤထီဘိဘၣ်, ထဲဒၣ်တစိၢ်ဖိလီၤ.
(မးသဲ ၄:၂၃) ဒီးယ့ၣ်ၡူးဟးဝ့ၤဝီၤတၢ်လၢ ကၤလံၤလါဒီကီၢ်ညါ, ဒီးသိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်လၢ ဘူၣ်ဘျီၣ်တဖၣ်အပူၤ, ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဘီဧိၤမုၢ်ဧိၤ အတၢ်သးခုအကစီၣ်, ဒီးမၤဘျါက့ၤ ကယဲၢ်တၢ်ဆူးတၢ်ဆါဒီး ကယဲၢ်တၢ်အက့အကွဲၣ် လၢပှၤဂီၢ်မုၢ်အကျါကိးမံၤဒဲးလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၄:၂၃
သိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ် . . . စံၣ်တဲၤတဲလီၤ– တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်န့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢပှၤသိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်တဂၤန့ၣ် မၤဝဲအါန့ၢ်ဒံး တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်လီၤ. အဝဲ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတၢ်, တဲနၢ်ပၢၢ်တၢ်, သူဝဲတၢ်အဒိတဖၣ် ဒီးတဲဖျါထီၣ် တၢ်အုၣ်အသးန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(မးသဲ ၅:၃၁-၄၈) ဒီးပှၤစံးတ့ၢ်ဝဲဒၣ်, ဖဲဒၣ်ပှၤလၢအပာ်မၢ်ကွံာ်အမါ တဂၤဂၤန့ၣ် မ်အဟ့ၣ်အီၤလၢ လံာ်လီၤဖှၣ်တဘ့ၣ် တက့ၢ်. ၃၂ မ့မ့ၢ်ယဲဒၣ်အံၤ ယစံးဘၣ်သု, ဖဲဒၣ်ပှၤလၢ အပာ်မၢ်ကွံာ်အမါလၢအတမ့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဲၣ်ဘၢဝၤအဃိ ဘၣ်တဂၤဂၤန့ၣ် မ့ၢ်အမၢအမါအဲၣ်ဘၢဝၤလီၤ. ဒီဖဲဒၣ် ပှၤလၢအအိၣ်ဃုာ်ဒီးပိာ်မုၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်ပာ်မၢ်ကွံာ်အီၤ တဂၤဂၤန့ၣ် မ့ၢ်အမၤကမၣ်ပှၤမါလီၤ. ၃၃ မၤကဒီးတစု သုနၢ်ဟူလံလၢ တၢ်စံးဘၣ်ပမှံၤပပှၢ်, နတၢ်ဆိၣ်န့ၣ်သုတမၤဟးဂီၤအီၤတဂ့ၤ, မ့မ့ၢ်လိးက့ၤနတၢ်ဆိၣ်လၢယွၤတက့ၢ်. ၃၄ မ့မ့ၢ်ယဲဒၣ်အံၤ ယစံးဘၣ်သု, ဆိၣ်တၢ်ထုတၢ် လ့ၤတက့ၤတဂ့ၤ, ဆိၣ်တၢ်လၢမူခိၣ် အမဲာ်ညါတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့ၢ်ယွၤအလီၢ်ပစိာ်လီၤ. ၃၅ ဆိၣ်တၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ် အမဲာ်ညါတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့ၢ်အခီၣ်ယီၢ်လီၤအလီၢ်လီၤ. ဆိၣ်တၢ်လၢ ယရူၤၡလ့ၣ် အမဲာ်ညါတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့ၢ်စီၤပၤဖးဒိၣ်အဝ့ၢ်လီၤ. ၃၆ ဆိၣ်တၢ်လၢနခိၣ်အမဲာ်ညါတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ထဲခိၣ်သူတဘိန့ၣ် သူမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဝါမ့ၢ်ဂ့ၤ, နမၤတသ့ဘၣ်လီၤ. ၃၇ မ်သုကတိၤတၢ်လၢအမ့ၢ်, အမ့ၢ်, တမ့ၢ်ဘၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်, န့ၣ်တက့ၢ်. တၢ်အါန့ၢ်အန့ၣ်တဖၣ် ဟဲလၢ တၢ်အၢတၢ်သီအပူၤလီၤ. ၃၈ သုနၢ်ဟူလံလၢပှၤစံးတ့ၢ်ဝဲဒၣ်, ပမဲာ်တတိၣ်အဂီၢ်တတိၣ်, ဒီးပမဲတဘ့ၣ်အဂီၢ်တဘ့ၣ်လီၤ. ၃၉ မ့မ့ၢ်ယဲဒၣ်အံၤယစံးဘၣ်သု, သုတတြီဆၢတၢ်အၢတဂ့ၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အဒဲနဘိးအထွဲတဂၤန့ၣ် ဃၣ်ဃီၤန့ၢ်အီၤ လၢအဝဲတခီ တက့ၢ်. ၄၀ ဒီးပှၤလၢတၢ်မိၣ်ဟံးန့ၢ်ဘၣ်အသးလၢနဆ့, ဒီးလိာ်နၤလၢကွီၢ်န့ၣ် ဒုးဟံးန့ၢ်စ့ၢ်ကီးအီၤလၢနယၣ်တက့ၢ်. ၄၁ ဒီးဖဲဒၣ်ပှၤလၢ အမၢဆူၣ်နလဲၤဒီးအီၤ တတီၤလဲၤန့ၣ် လဲၤယုၤအီၤခံတီၤလဲၤတက့ၢ်. ၄၂ ပှၤလၢအဃ့တၢ်လၢနၤန့ၣ် ဟ့ၣ်အီၤတက့ၢ်. ဒီးပှၤလၢတၢ်မိၣ်လိၢ်အသးလၢ နတၢ်န့ၣ်ဃၣ်ဒူၣ်ချၢနသး လၢအီၤတဂ့ၤ. ၄၃ သုနၢ်ဟူလံလၢပှၤစံးတ့ၢ်ဝဲဒၣ်, အဲၣ်ပှၤလၢနဃၢၤ, ဒီးသးဟ့နဒုၣ်နဒါတက့ၢ်. ၄၄ မ့မ့ၢ်ယဲဒၣ်အံၤ ယစံးဘၣ်သု, အဲၣ်သုဒုၣ်သုဒါတက့ၢ်. ဒီးပှၤလၢအဆိၣ်အၢသုန့ၣ် ဆိၣ်ဂ့ၤအီၤတက့ၢ်. ဒီးပှၤလၢအသးဟ့သုန့ၣ် မၤဂ့ၤအီၤတက့ၢ်. ဒီးပှၤလၢအမၤတရီတပါသု, ဒီးမၤအၢမၤနးသုန့ၣ် ဘါထုကဖၣ်န့ၢ်အဂီၢ်တက့ၢ်. ၄၅ ဒ်သိးသုကကဲထီၣ်လၢ သုပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်အဖိခွါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲဒၣ်မၢအမုၢ်ဟဲထီၣ်န့ၢ်ပှၤအဂ့ၤ, ဒီးပှၤအအၢ, ဒီးမၢအတၢ်ဟဲစူၤလၢပှၤအတီ, ဒီးပှၤတတီဘၣ်အလိၤလီၤ. ၄၆ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမ့ၢ်အဲၣ်ပှၤလၢအအဲၣ်သုဒီး, သုအိၣ် ဒီးသုဘျုးမနုၤတမံၤလဲၣ်. ပှၤဃ့သွဲဒၣ်လဲၣ်မၤဝဲဒ်န့ၣ် တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ၄၇ ဒီးသုမ့ၢ်ကတိၤဒိၣ်ထဲ သုဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဒီး, သုမၤအါတက့ၢ်လၢ မနုၤတမံၤလဲၣ်. ပှၤကလုာ်တဖၣ်မၤစ့ၢ်ကီးဝဲဒ်န့ၣ်တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ၄၈ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး မ်သုလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ဒ်သုပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ် လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အသိးန့ၣ်တက့ၢ်.
လါယနူၤအါရံၤ ၁၅–၂၁
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | မးသဲ ၆–၇
“ဃုဆိယွၤအဘီအမုၢ်”
(မးသဲ ၆:၉, ၁၀) နဘီနမုၢ်န့ၣ် မ်အဟဲတက့ၢ်. ၁၀ ဒ်လၢမူခိၣ်အသိးန့ၣ် မ်တၢ်မၤအသးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢစ့ၢ်ကီး ဖဲဒၣ်နသးတက့ၢ်.
တၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီတခါလၢ ပဂီၢ်
၁၂ ဖဲပဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်အခါ တၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢပကြၢးဃ့အီၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. မ့ၢ်တၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤဒီးအတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤမၤတ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤ ခဲလၢာ်လၢပဂီၢ်အဃိ ပကြၢးစံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤအီၤလၢ ပသးဒီဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၉:၁၀-၁၃) ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဆၢကတီၢ် အဝဲသိၣ်လိအပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဒ်လဲၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး မးသဲ ၆:၉-၁၃ တက့ၢ်.) အဝဲစံးဝဲလၢ အဆိကတၢၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကြၢးဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအမံၤကဘၣ် တၢ်ပာ်စီဆှံအီၤလီၤ. ဝံၤဒီးယ့ၣ်ၡူးတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပကြၢးဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဘီအမုၢ်ကဟဲဒီး ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဘၣ်သး ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ ပဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်လၢအရ့ဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ်ပဃ့တၢ်လၢ ပနီၢ်ကစၢ်အတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ် သ့ဝဲလီၤ. လၢပတၢ်ဘါထုကဖၣ်အပူၤန့ၣ် ပမ့ၢ်ပာ်ဆိတၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဘၣ်သးလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ပတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ်လီၤ.
(မးသဲ ၆:၂၄, nwt) ပှၤကဲကစၢ်ခံဂၤအကုၢ် တသ့ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်, ကသးဟ့ဝဲတဂၤ ဒီးကအဲၣ်ဝဲတဂၤလီၤ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ကဘျုးအသးလၢတဂၤ ဒီးကသးဟ့အဝဲတဂၤလီၤ. နကဲကစၢ်ယွၤအကုၢ်ဒီး တၢ်ထူးတၢ်တီၤအကုၢ်တသ့ဘၣ်.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၆:၂၄
ကုၢ်– မ့မ့ၢ်လၢ ကြံး(စ်) အတၢ်ကတိၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ပှၤမၤတၢ်ဒ်ကုၢ်တဂၤအသိး လၢအကစၢ်အိၣ်ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအံၤယ့ၣ်ၡူး တဲဝဲလၢ ခရံာ်ဖိတဂၤန့ၣ် ကမၤဝဲကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤ ဒီးတကတီၢ်ဃီန့ၣ် ကဃုတၢ်ထူးတၢ်တီၤတသ့ဘၣ်.
(မးသဲ ၆:၃၃) မ့မ့ၢ် ဃုဆိယွၤအဘီအမုၢ်, ဒီးအတၢ်တီတၢ်လိၤတက့ၢ်. ဒီးတၢ်ကပာ်ဖှိၣ်တၢ်န့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်လၢသုလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၆:၃၃
ဃု– ကြံး(စ်)အတၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ ဆဲးမၤတၢ်ဒီး ကအဲၣ်ဒိးစံးစ့ၢ်ကီးဝဲ “ဃုတဘိယူၢ်ဃီ” လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်နီၢ်နီၢ်တဖၣ်န့ၣ် တဃုယွၤအဘီအမုၢ် တစိၢ်ဖိဒီး ဃုတၢ်အဂၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ပာ်ဆိဝဲ ယွၤအဘီအမုၢ်လၢနီၣ်ဂံၢ်တၢ ထီဘိလီၤ.
ဘီမုၢ်– လၢပျၢၤ လံာ်စီဆှံကွဲးကူလၢကြံးကျိာ်တနီၤအပူၤ အိၣ်လၢ “ယွၤအဘီအမုၢ်” လီၤ.
အ– အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ယွၤ, “ပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်” လၢဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဖဲ မး. ၆:၃၂ အပူၤလီၤ.
တၢ်တီတၢ်လိၤ– ပှၤလၢအဃု ယွၤအတၢ်တီတၢ်လိၤတဖၣ် သးအိၣ်မၤအတၢ်ဘၣ်သးဒီး မၤထွဲအတၢ်ဘျၢ လၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဘၣ်ဒီးတၢ်အကမၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤန့ၣ် ထီဒါလိာ်အသးဒီး ဖၤရံၤၡဲတဖၣ်လၢ အပာ်လီၤအသးလၢ အမ့ၢ်ပှၤတီပှၤလိၤတဖၣ်လီၤ.—မး. ၅:၂၀.
တဘၣ်ဃုဆိ တၢ်လၢနအဲၣ်ဒိးတဂ့ၤ, မ့မ့ၢ် ဃုဆိယွၤအဘီအမုၢ်တက့ၢ်
၁၈ ဖး မးသဲ ၆:၃၃ တက့ၢ်. ပမ့ၢ်ဃုဆိယွၤအဘီအမုၢ်လၢ ပတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤကဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်တၢ်အၢၣ်လီၤအံၤသ့လဲၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤလီၤ. အဝဲစံးဝဲလၢ– “သုန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခဲလၢာ်အလီၢ်အိၣ်ဝဲန့ၣ် သုပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလီၤ.” တၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဆိန့ၢ်ဒံးပှၤလီၤ. (ဖံလံး. ၄:၁၉) ပကလိၣ်ဘၣ်တၢ်ကူတၢ်ကၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါဝဲလီၤ. ဒီးပလိၣ်ဘၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ မနုၤလဲၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဝဲလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ နၤဒီးနဟံၣ်ဖိဃီဖိလိၣ်ဘၣ်တၢ်လီၢ်လၢ သုကအိၣ်ကဆိးဝဲအဂီၢ်လီၤ. ကယဲၢ်တၢ်လၢနလိၣ်ဘၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤကမၤစၢၤနၤလီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(မးသဲ ၇:၁၂) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ဖဲဒၣ်တၢ်လၢသုဆၢလၢ ပှၤကညီကမၤသုခဲလၢာ်န့ၣ် မၤအီၤဒ်န့ၣ်အသိးတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီ, ဒီးဝံအကလုၢ်အကထါလီၤ.
တၢး၁၄ ၅/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၄-၁၅ အဆၢ ၁၄-၁၆
လၢနတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ မၤထွဲ မးသဲ ၇:၁၂ တက့ၢ်
၁၄ ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ဘၣ်တနံၤ ပှၤတဂၤကိးနၤလၢ လီတဲစိ ဘၣ်ဆၣ် နဖီၣ်အကလုၢ်တဘၣ်ဘၣ်. နတသ့ၣ်ညါအီၤဘၣ်ဆၣ် အဝဲသံကွၢ်နၤလၢ နအီၣ်တၢ်အီၣ် ဝံၣ်ဖဲလဲၣ်တခါလဲၣ်. နကဆိကမိၣ်ထီၣ် ပှၤတဂၤအံၤ မ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ဘၣ်မၤဝဲဒ်အံၤလဲၣ်. နကတဲဆၢက့ၤအီၤ သ့သ့ဘၣ်ဘၣ် ဒီးမၤပတုာ်ကွံာ် တၢ်ကတိၤလီၤ. ထံၣ်တမှံကဒီးတဘျီလၢ ပှၤကိးကဒီးနၤလၢ လီတဲစိ ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. အဝဲတဲဘၣ်နၤ လၢအမ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်, အဝဲအတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလၢ အမၤစၢၤပှၤဂၤ ဒ်သိးပှၤကအီၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ အန့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါအဂီၢ်လီၤ. အဝဲတဲဘၣ်နၤ သ့သ့ဘၣ်ဘၣ်လၢ အဲၣ်ဒိးတဲပၠးနၤ တၢ်ဂ့ၢ်တနီၤလၢ အဘျုးကအိၣ်လၢနဂီၢ်လီၤ. နကအဲၣ်ဒိးဒိကနၣ် ပှၤတဂၤအံၤအတၢ်ကတိၤလီၤ. ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး ပှၤလၢအတပာ်ခူသူၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ်လီၤ. ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲဒ်အံၤလၢ ပှၤလၢပထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤတဖၣ်အဖီခိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၅ လၢတၢ်လီၢ်အါတီၤအပူၤ, အရ့ဒိၣ်လၢပကဘၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါ ဟံၣ်ကစၢ် လီၢ်တံၢ်လီၤဆဲး လၢဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ဟဲအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီး တၢ်ကစီၣ် လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ဟံၣ်ကစၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးပအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါ တၢ်အိၣ်လၢဟံၣ်ကစၢ်အသးပူၤ ဒီးပအဲၣ်ဒိးတဲဘၣ်အီၤတၢ်ဂ့ၢ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်တတဲဘၣ်အီၤလၢ ပမ့ၢ်မတၤလဲၣ်ဘၣ်, ဒီးပမ့ၢ်သံကွၢ်အီၤ တဘျီဃီလၢ– “ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် နမၤလီၤမၢ်ကွံာ်အီၤမ့ၢ်သ့န့ၣ် နကမၤဖဲလဲၣ်တခါလဲၣ်.” ဖဲန့ၣ်န့ၣ် ဟံၣ်ကစၢ် ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ– ‘ပှၤတဂၤအံၤ မ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်, ဘၣ်မနုၤအဃိ ဘၣ်သံကွၢ်ယၤ တၢ်သံကွၢ်အံၤလဲၣ်, လၢမနုၤအဃိလဲၣ်.’ ပတအဲၣ်ဒိးလၢ ဟံၣ်ကစၢ် အသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်ဘၣ်. (ဖံးလံး. ၂:၃, ၄) အဃိပကြၢးမၤဒ်လဲၣ်.
၁၆ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဂၤ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အမၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် အဘျုးအိၣ်လီၤ. အဝဲဆၢဂ့ၤဆၢဝါဝဲ ဟံၣ်ကစၢ်ဝံၤ ဟ့ၣ်လီၤဝဲ လံာ်ဖိလၢအမ့ၢ် မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဧါ ဒီးစံးဝဲ– “တနံၤအံၤ ပဟးဟ့ၣ်ပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ လံာ်ဖိအံၤ. လံာ်ဖိအံၤ ပာ်ဖျါဝဲ တၢ်သံကွၢ်ဃုခါလၢ ပှၤအါဂၤသံကွၢ်ဝဲ. ယကဟ့ၣ်နၤတဘ့ၣ်.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ် တဲဝဲလၢ ပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ် ဖဲပတဲဘၣ်အီၤ ပတၢ်တိာ်ပာ်လၢ ပဟဲဟးအိၣ်သကိးအီၤအဂ့ၢ်အခါ ဖျါလၢအဝဲသ့ၣ် အသးခုၣ်လီၤတစဲး ဒီးပဆဲးတဲတၢ်ဒီးအီၤသ့ဝဲလီၤ. ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် သံကွၢ်ကဒီးဝဲ ဟံၣ်ကစၢ်လၢ– “တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤအကျါ မ့ၢ်နဆိကမိၣ်ဘၣ် တခါခါဧါ.” ဟံၣ်ကစၢ် မ့ၢ်ဃုထၢဝဲတခါန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်အိးထီၣ်ဝဲ လံာ်ဖိအံၤ ဒီးတဲပၠးဝဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်စံးဆၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သံကွၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဟံၣ်ကစၢ် မ့ၢ်တဃုထၢဝဲ တၢ်သံကွၢ်နီတခါဘၣ်န့ၣ် အဝဲဃုထၢဝဲတခါဒီး ဆဲးတဲသကိးတၢ် ဒ်သိး သုတကဲထီၣ် တၢ်သးဘၣ်တံာ်တာ်လၢ ဟံၣ်ကစၢ်အဂီၢ်တဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. ပကတဲသကိးတၢ်ဒီးပှၤဂၤအဂီၢ် ကျဲအိၣ်ဝဲအါမးလီၤ. တၢ်လီၢ်တနီၤနီၤန့ၣ် ဟံၣ်ကစၢ်တနီၤကအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ တချုးပတဲဘၣ်အီၤ ပတၢ်ဟဲအိၣ်သကိးအီၤအဂ့ၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ဆၢဂ့ၤဆၢဝါအီၤ ဒ်အဝဲသ့ၣ် အလုၢ်အလၢ်အိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ.
(မးသဲ ၇:၂၈, ၂၉) ဒီးတုၤယ့ၣ်ၡူးမၤဝံၤ အတၢ်ကတိၤဒီး, တၢ်မၤအသး လၢပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ် ပာ်အသးကမၢကမၣ်လၢ အသိၣ်တၢ်သီတၢ်အဃိလီၤ. ၂၉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သိၣ်က့ၤသီက့ၤအီၤ ဒ်ပှၤအိၣ်ဒီးအစိအကမီၤ, ဒီးတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်အပှၤကွဲးလံာ်တဖၣ်အသိးဘၣ်လီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၇:၂၈, ၂၉
ပာ်အသးကမၢကမၣ်– ကြံး(စ်)အတၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးလၢ “လီၤကမၢကမၣ်ဖးဒိၣ်” လီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤတဖၣ် ကအိၣ်တ့ၢ်လၢပှၤခိၣ်နူာ်ပူၤဖးယံာ်ညါလီၤ.
အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ– တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ဖဲယ့ၣ်ၡူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကစၢၢ်ခိၣ်အခါ သိၣ်လိတၢ်ဒ်လဲၣ်, သူဝဲတၢ်အဒိဒ်လဲၣ် ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢအဝဲ သိၣ်လိဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်အပှၤကွဲးလံာ်တဖၣ်အသိးဘၣ်– ဖဲယ့ၣ်ၡူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ အဝဲတယၢၤထီၣ်ဝဲ ရၤဘံတဖၣ်အတၢ်ကတိၤ ဒ်ပှၤကွဲးလံာ်တဖၣ် ညီနုၢ်မၤဝဲအသိးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲယၢၤထီၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါဒီး သိၣ်လိတၢ်ဒ် ယဟိဝၤယွၤ အပှၤခၢၣ်စး, ဒ်ပှၤလၢအိၣ်ဒီး တၢ်န့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤတဂၤအသိးလီၤ.—ယိၤ. ၇:၁၆.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(မးသဲ ၆:၁-၁၈) ပလီၢ်သုသး ဒ်သိးသုသုတမၤ သုတၢ်တီတၢ်လိၤလၢ ပှၤကညီအမဲာ်ညါလၢ အကထံၣ်ဘၣ်အီၤအဂ့ၢ်တဂ့ၤ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး, သုဘျုးတအိၣ်ဘၣ်ဒီး သုပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်ဘၣ်. ၂ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး တုၤနဟ့ၣ်သးကညီၤတၢ်ဒီး, သုတအူကွဲၤလၢနမဲာ်ညါ, ဒ်ပှၤလီတၢ်မၤဝဲလၢဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤ, ဒီးလၢကျဲပူၤ, ဒ်သိးပှၤကစံးထီၣ်ပတြၢၤအီၤ အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ. ယစံးဘၣ် တဲဘၣ်သုတီတီအံၤ, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် န့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလီၤ. ၃ မ့မ့ၢ်နဲဒၣ်အံၤ တုၤနဟ့ၣ်သးကညီၤတၢ်ဒီး, တၢ်လၢနစုထွဲမၤန့ၣ်, ဒုးသ့ၣ်ညါနစုစ့ၣ်တဂ့ၤ. ၄ ဒ်သိးနဟ့ၣ်သးကညီၤတၢ်ကအိၣ်ခူသူၣ်လီၤ. ဒီးနပၢ်လၢအထံၣ်တၢ်လၢတၢ်ခူသူၣ်န့ၣ် ကဟ့ၣ်လီၤတၢ်လၢနၤလီၤ. ၅ ဒီးတုၤသုဘါထုကဖၣ်တၢ်ဒီး, သုတအိၣ်ဒ်ပှၤလီတၢ်အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးဆၢထၢၣ်ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ ဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤ, ဒီးလၢကျဲမုၢ်ဖးဒ့အခီၣ်ထံး, ဒ်သိးအကအိၣ်ဖျါလၢ ပှၤကညီအမဲာ်ညါလီၤ. ယစံးဘၣ်တဲဘၣ်သုတီတီအံၤ, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် န့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလီၤ. ၆ မ့မ့ၢ်နဲဒၣ်အံၤ တုၤနဘါထုကဖၣ်တၢ်ဒီး, လဲၤနုာ်လၢနဒၢးပူၤ, ဒီးကးတံာ်ဃာ်နတြဲၤ, ဒီးဘါထုကဖၣ်တၢ် လၢနပၢ်လၢ အအိၣ်လၢ တၢ်ခူသူၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးနပၢ်လၢအထံၣ်တၢ်လၢတၢ်ခူသူၣ်န့ၣ် ကဟ့ၣ်လီၤတၢ်လၢနၤလီၤ. ၇ ဒီးတုၤသုဘါထုကဖၣ်တၢ်န့ၣ် သုတစံးဝံၤစံးက့ၤ စံးဝံၤစံးက့ၤ ကလီကလီတၢ်, ဒ်ပှၤကလုာ်တဖၣ် အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အကတိၤတၢ်အါအဃိ, တၢ်ကဒိကနၣ်အီၤလီၤ. ၈ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး လီၤဂာ်ဒီးအီၤတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုတချုးဃ့ဒံးဘၣ်ဒီး, တၢ်လၢသုန့ၢ်ဘၣ်အီၤ အလီၢ်အိၣ်တဖၣ်န့ၣ် သုပၢ်သ့ၣ်ညါဝဲလီၤ. ၉ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဒ်အံၤ, အိၣ်လၢမူခိၣ်ပပၢ်ဧၢ, မ်နမံၤဘၣ်တၢ်ပာ်စီဆှံတက့ၢ်. နဘီနမုၢ်န့ၣ် မ်အဟဲတက့ၢ်. ၁၀ ဒ်လၢမူခိၣ်အသိးန့ၣ် မ်တၢ်မၤအသးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢစ့ၢ်ကီး ဖဲဒၣ်နသးတက့ၢ်. ၁၁ ကိၣ်လၢတနံၤအဂီၢ်တနံၤအဂီၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤလၢ်ပှၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤတက့ၢ်. ၁၂ ပျၢ်လၢ်ပကမၢ် ဒ်ပပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤအကမၢ် အိၣ်ဒီးပှၤအသိးန့ၣ်တက့ၢ်. ၁၃ သုတဒုးလဲၤနုာ်ပှၤဆူ တၢ်လ့ပစီအပူၤတဂ့ၤ. မ့မ့ၢ်ထုးထီၣ်ကွံာ်လၢ်ပှၤလၢ တၢ်အၢတၢ်သီအပူၤတက့ၢ်. [အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဘီဧိၤမုၢ်ဧိၤ, ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤ, ဒီးတၢ်လၤတၢ်ကပီၤန့ၣ် မ့ၢ်နတၢ်အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်လီၤ. အၤမ့ၣ်.] ၁၄ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမ့ၢ်ပျၢ်ကွံာ်ပှၤကညီ အလီၤကမၣ်တၢ်ဒီး, သုပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်န့ၣ် ကပျၢ်ကွံာ်စ့ၢ်ကီး သုလီၤကမၣ်တၢ်လီၤ. ၁၅ ဒီးသုမ့ၢ်တပျၢ်ကွံာ်ဘၣ် ပှၤကညီအလီၤကမၣ်တၢ်ဒီး, သုပၢ်တပျၢ်ကွံာ်စ့ၢ်ကီးသုလီၤကမၣ်တၢ်ဘၣ်. ၁၆ ဒီးတုၤသုဒုၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီဒီး, သုတမၤသုမဲာ်အုၣ်သပှီၤ ဒ်ပှၤလီတၢ်အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဒ်သိးအဒုၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီန့ၣ် ကအိၣ်ဖျါလၢပှၤကညီအမဲာ်ညါဒီး, မၤအုၣ်သပှီၤအမဲာ်လီၤ. ယစံးဘၣ်တဲဘၣ်သုတီတီအံၤ, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် န့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလီၤ. ၁၇ မ့မ့ၢ်နဲဒၣ်အံၤ တုၤနဒုၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီဒီး, ဒ်သိးနဒုၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီန့ၣ် သုတအိၣ်ဖျါလၢ ပှၤကညီအမဲာ်ညါတဂ့ၤ, ဒီးဒ်သိးအကအိၣ်ဖျါလၢ နပၢ်အိၣ်လၢတၢ်ခူသူၣ်အမဲာ်ညါဒီး, သုၣ်နခိၣ်, ဒီးပျၢ်နမဲာ် တက့ၢ်. ၁၈ ဒီးနပၢ်လၢအထံၣ်တၢ်လၢ တၢ်ခူသူၣ်န့ၣ် ကဟ့ၣ်နတၢ်လီၤ.
လါယနူၤအါရံၤ ၂၂–၂၈
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | မးသဲ ၈–၉
“ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ”
(မးသဲ ၈:၁-၃) တုၤအဟဲလီၤလၢ ကစၢၢ်လိၤန့ၣ်ဒီး, ပှၤဂီၢ်မုၢ်အါဂၤ ပိာ်ထီၣ်အခံလီၤ. ၂ ဒီးကွၢ်ကွၢ်, ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါအၢတဂၤ ဟဲဆူအအိၣ်, ဒီးဘါအီၤ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ကစၢ်ဧၢ, နသးမ့ၢ်အိၣ်ဒီး, နမၤကဆှီထီၣ်ယၤသ့လီၤ. ၃ ဒီးယ့ၣ်ၡူးယူာ်ဃီၤအစု, ဒီးထိးဘၣ်အီၤ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ယသးအိၣ်, မ်နကဆှီထီၣ်က့ၤတက့ၢ်. ဒီးအတၢ်ဆါအၢန့ၣ် ကဆှီထီၣ်က့ၤဝဲတကီၢ်ခါလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၈:၃
ထိးဘၣ်အီၤ– စီၤမိၤၡ့အတၢ်မၤလိာ်အိၣ်လၢ ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါအၢတဖၣ် ကဘၣ်အိၣ်လီၤဆီ ဒ်သိးသုတဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ် ပှၤဂၤတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. (၃ မိၤ. ၁၃:၄၅, ၄၆; ၄ မိၤ. ၅:၁-၄) ဘၣ်ဆၣ် ယူဒၤတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် ပာ်လီၤအါထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်လီၤ. အဒိ အဝဲသ့ၣ် ပာ်လီၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ပှၤကဘၣ်အိၣ်စီၤစုၤ ၄ ပျၢ် မ့တမ့ၢ် ၁.၈ မံထၢၣ် (၆ ပ့ၣ်) ဒီးပှၤဘၣ်တၢ်ဆါအၢတဖၣ်, ဒီးမ့မ့ၢ်လၢကလံၤအူအနံၤန့ၣ် ပှၤကဘၣ်အိၣ်စီၤစုၤ အပျၢ် ၁၀၀ မ့တမ့ၢ် ၄၅ မံထၢၣ် (၁၅၀ ပ့ၣ်) လီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်ဘျၢတဖၣ်အံၤအဃိ ပှၤကွၢ်တလီၤ ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါအၢတဖၣ် အါန့ၢ်အလီၢ်လီၤ. တၢ်ကတိၤအိၣ်ဝဲလၢ ရၤဘံတဂၤန့ၣ် ဟးဆှဲးဝဲ ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါအၢတဖၣ်လီၤ. အတဂၤန့ၣ် ကွံာ်ဝဲ ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါအၢလၢလၢၢ် ဒ်သိးကဟးယံၤဒီးအီၤအဂီၢ်လီၤ. ပှၤယူဒၤဖိအဂၤတဖၣ် ကထိးဘၣ် ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါအၢတဂၤန့ၣ် တဘၣ်ဆိကမိၣ်တဂ့ၤ. မ့မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် သးကညီၤဘၣ်ဝဲ ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါအၢအံၤအဃိ ထိးဘၣ်အီၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်မၤဘျါဝဲ ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါအၢ ထဲလၢတၢ်ကတိၤန့ၣ် သ့ဝဲဘၣ်ဆၣ် အဝဲလဲၤထိးအီၤဒီး မၤဘျါအီၤလီၤ.—မး. ၈:၅-၁၂.
ယသးအိၣ်– တၢ်ကတိၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ဖဲပှၤဃ့အီၤတၢ်မၤစၢၤအခါ တဲဆၢက့ၤဝဲလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤလီၤ. တမ့ၢ်တဲဝံၤတၢ်အမံၤဘၣ်.
(မးသဲ ၉:၉-၁၃) ဒီးယ့ၣ်ၡူးဟးထီၣ်ဖဲန့ၣ်, ဒီးထံၣ်ပှၤကညီတဂၤကိးဝဲ အမံၤလၢစီၤမးသဲ ဆ့ၣ်နီၤလၢပှၤဃ့သွဲအလီၢ်, ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ပိာ်ယခံတက့ၢ်. ဒီးဂဲၤဆၢထၢၣ်, ပိာ်ထီၣ်အခံလီၤ. ၁၀ ဒီးတၢ်မၤအသးလၢ ယ့ၣ်ၡူးဆ့ၣ်နီၤသန့ၤတၢ်လၢဟံၣ်ပူၤအဖၢမုၢ်ဒီး, ကွၢ်ကွၢ်, ပှၤဃ့သွဲ ဒီးပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိအါဂၤ, ဟဲဒီးဆ့ၣ်နီၤသန့ၤဃုာ်ဒီးအီၤဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်လီၤ. ၁၁ ဒီးတုၤပှၤဖၤရံၤၡဲသ့ၣ်တဖၣ်ထံၣ်ဝဲဒီး, စံးဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်, ဘၣ်မနုၤလၢ သုသရၣ်အီၣ်တၢ်ဒီးပှၤဃ့သွဲဒီး ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိလဲၣ်. ၁၂ ဒီးယ့ၣ်ၡူးနၢ်ဟူဝဲဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ပှၤလၢအအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တဖၣ်န့ၣ်, မၤကသံၣ်သရၣ်အလီၢ် တအိၣ်ဘၣ်, မ့ၢ်ထဲပှၤလၢ အမၤတကဲဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဧိၤလီၤ. ၁၃ တၢ်တထံၣ်အံၤ, ဘၣ်ယသးလၢ တၢ်သူၣ်ကညီၤတၢ်သးကညီၤဒီး တမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်လုၢ်တၢ်ပာ်ဘၣ်န့ၣ်, လဲၤမၤလိတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယဟဲကိးက့ၤပှၤအတီအလိၤ တမ့ၢ်ဘၣ်, မ့ၢ်ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၉:၁၀
ဆ့ၣ်နီၤသန့ၤတၢ်– မ့တမ့ၢ် “သန့ၤအသးလၢ စီၢ်နီၤခိၣ်.” နကဆ့ၣ်နီၤသန့ၤနသးလၢ စီၢ်နီၤခိၣ်တဖျၢၣ်ဃီဒီး ပှၤတဂၤဂၤအဂီၢ် နကဘၣ် မ့ၢ်ပှၤအဝဲန့ၣ် အတံၤသကိးလီၤ. ပှၤယူဒၤဖိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအစိၤတဖၣ်န့ၣ် တဆ့ၣ်နီၤ စီၢ်နီၤခိၣ်တဖျၢၣ်ဃီ မ့တမ့ၢ် တအီၣ်သကိးတၢ်ဒီး ပှၤလၢတမ့ၢ်ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ဘၣ်.
ပှၤဃ့သွဲ– ယူဒၤပှၤဃ့သွဲဖိတဖၣ် ထၢတၢ်ခိတၢ်သွဲ လၢရိမ့ၤပဒိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပှၤသးဟ့ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အဃ့သွဲတဖၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် မၤသကိးတၢ်ဒီး ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိ တကးဒံးဘၣ် ဃ့အါဝဲတၢ်ခိတၢ်သွဲအဃိလီၤ. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ပာ်ဝဲပှၤဃ့သွဲဖိတဖၣ် ဒ်ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိ ဒီးပှၤဃဲသဲမုၣ်အသိးအဃိ တကနၣ်ဃုာ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်.—မး. ၁၁:၁၉; ၂၁:၃၂.
(မးသဲ ၉:၃၅-၃၈) ဒီးယ့ၣ်ၡူးဟးဝ့ၤဝီၤတၢ်လၢ ကိးခူကိးဝ့ၢ်ဒီးကိးဒူကိးသဝီ, ဒီးသိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်လၢ အဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤ, ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်အတၢ်သးခုအကစီၣ်, ဒီးမၤဘျါက့ၤ ကယဲၢ်တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, ဒီးတၢ်အက့အကွဲၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. ၃၆ ဒီးတုၤအထံၣ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်ဒီး, အသးအိၣ်အီၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤတၢ်ဘှံးအဝဲသ့ၣ်အသး, ဒီးလီၤပြံလီၤပြါဝဲဒ်သိတဖၣ်လၢ တၢ်တအိၣ်ကွၢ်ဘၣ်အီၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ၃၇ တုၤနုၤတစုစံးဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်, ကူးဘုအလီၢ်အိၣ်အါမး, မ့မ့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်စှၤဂၤလီၤ. ၃၈ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီးဃ့ကူးတၢ်အလီၢ်အကစၢ်, ဒ်သိးအကမၢလီၤ ပှၤမၤတၢ်ဖိဆူအကူးတၢ်အလီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၉:၃၆
အသးအိၣ်– ကြံးအတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဝဲ စဖလဲး နၤစိၤ မၤ (splag·khniʹzo·mai) ဒီးဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ပှံာ်” (splagʹkhna) အဃိအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ သးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ဟဲထီၣ်လၢပှၤကံၢ်ပူၤဒွဲပူၤ, တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်တၢ်နီၢ်နီၢ်လီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ မ့ၢ်ကြံးအတၢ်ကတိၤအဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ပှၤကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤအဂီၢ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(မးသဲ ၈:၈-၁၀) ဒီးသုးဖိတကယၤအခိၣ်န့ၣ် စံးဆၢအီၤ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ကစၢ်ဧၢ, နဟဲနုၤလၢယဟံၣ်ခိၣ် အဖီလာ်န့ၣ် ယတဂ့ၤတဘၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ထဲနစံး နကလုၢ်တဘီဒီး, ယဖိသၣ် ကဘျါက့ၤလီၤ. ၉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယဲဒၣ်အံၤယအိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်စိတၢ်ကမီၤအဖီလာ်ဒီး ယအိၣ်ဒီးသုးဖိတဖၣ်လၢ ယဖီလာ်လီၤ.ဒီးယစံးဘၣ်အအံၤတဂၤ, လဲၤ, ဒီးလဲၤဝဲလီၤ. ဒီးအန့ၣ်တဂၤ, ဟဲဒီးဟဲဝဲလီၤ. ဒီးယကုၢ်, မၤတၢ်အံၤဒီးမၤဝဲလီၤ. ၁၀ တုၤယ့ၣ်ၡူးနၢ်ဟူဒီး, ကမၢကမၣ်ဝဲ, ဒီးစံးဘၣ်ပှၤလၢ အပိာ်အခံတဖၣ်န့ၣ်, ယစံးဘၣ်တဲဘၣ်သုတီတီ အံၤ, လၢအံၣ်စရ့လးဒၣ်လဲာ်အပူၤန့ၣ် တၢ်နာ်ထဲအံၤ ယတထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်.
တၢး၀၂ ၈/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၃ အဆၢ ၁၆
“ယဟ့ၣ်နဲၣ်သုလၢ အဒိအတဲာ်လီၤ”
၁၆ ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲသုးခိၣ်တဂၤ, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲရိမ့ၤအသုးခိၣ်, ဟဲဃ့ယ့ၣ်ၡူး တၢ်မၤစၢၤ လၢကမၤဘျါန့ၢ်အီၤအပျဲၢ်အခါ ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ သုးဖိန့ၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ကမၣ်တဖၣ်လီၤ. သုးခိၣ်ဖဲစိၤဖဲန့ၣ်တဖၣ် ကမၤဆူၣ်မၤစိးတၢ်, ကမၤသံမၤဝီတၢ် ဒီးကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤလၢအကမၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးကွၢ်ဒၣ်ထဲအတၢ်ဂ့ၤ လၢအမ့ၢ်အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၈:၅-၁၃) လၢခံ ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်ဒီး ပှၤမၤတၢ်အၢ လၢအဘၣ်တၢ်ပျၤထီအီၤလၢ အကပၤတဂၤအခါ အဝဲတသိၣ်ဝဲ ပှၤတဂၤန့ၣ်လၢ အတၢ်ကမၣ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်အဃိဘၣ်, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲဒီး တဲဘၣ်ဝဲခါဆူညါ တၢ်မုၢ်လၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၂၃:၄၃) ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပမ့ၢ်ကွၢ်ထဲပှၤတၢ်ကမၣ်န့ၣ် ကမၤဟးဂီၤပှၤသးလီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲကွၢ်ထဲပှၤတၢ်ဂ့ၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ပှၤအါဂၤကမၤဝဲဂ့ၤန့ၢ်အလီၢ်လီၤ.
(မးသဲ ၉:၁၆, ၁၇) တၢ်အကူအသိးလီၢ်လံၤန့ၣ်, ပှၤတဆးကျးဘၣ်အီၤ လၢတၢ်အသီနီတဂၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်အသီန့ၣ် ဖှီတၢ်အကူအသိးန့ၣ်, ဒီးအပူၤလီၢ် နးထီၣ်ဝဲလီၤ. ၁၇ ဒီးတၢ်လၢထံဒၢတၢ်ဖံးလီၢ်လံၤအပူၤန့ၣ်, ပှၤတဒၢနုာ်ဘၣ် စပံးထံအသီဘၣ်. မ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်ဒီး, ထံဒၢတၢ်ဖံးန့ၣ်ပိၢ်ဖးဝဲ, ဒီးစပံးထံယွၤလီၤကွံာ်, ဒီးထံဒၢတၢ်ဖံးန့ၣ် ဟးဂီၤဝဲလီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်လၢစပံးထံအသီန့ၣ်, ပှၤဒၢနုာ်အီၤလၢ ထံဒၢတၢ်ဖံးအသီအပူၤ, ဒီးအိၣ်ဒၣ်တၢ်ခံမံၤလိာ်လီၤ.
jy ကဘျံးပၤ ၇၀ အဆၢ ၆
ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တဒုၣ်တၢ်အီၣ်လဲၣ်
ယ့ၣ်ၡူးမၤစၢၤပှၤဘျၢတၢ်ယိၤဟၣ် အပျဲၢ်တဖၣ်ဒ်သိး ကနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ ပှၤတကြၢးမုၢ်လၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲ ပှၤယူဒၤဖိအလုၢ်အလၢ်လၢညါတဖၣ် ဒ်သိးဒီး တၢ်ဒုၣ်တၢ်အီၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဟဲလၢ ကမၤဂ့ၤထီၣ်ဝဲ ဒီးကမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲ လုၢ်လၢ်တဖၣ်အံၤအဂီၢ်ဘၣ်. တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအလီၢ်လံၤအံၤ တယံာ်ဘၣ် ကဘၣ်တၢ်သုးကွံာ်အီၤလီၤ. တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲန့ၣ် တလူၤပိာ်ထွဲဝဲ ယူဒၤအတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အလုၢ်လၢ်တဖၣ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဆးကျး တၢ်အကူအသိးလီၢ်လံၤလၢ တၢ်အသီဘၣ်, တဒၢနုာ်ဝဲ စပံးထံအသီလၢ ထံဒၢတၢ်ဖံးလီၢ်လံၤအပူၤဘၣ်.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(မးသဲ ၈:၁-၁၇) တုၤအဟဲလီၤလၢ ကစၢၢ်လိၤန့ၣ်ဒီး, ပှၤဂီၢ်မုၢ်အါဂၤ ပိာ်ထီၣ်အခံလီၤ. ၂ ဒီးကွၢ်ကွၢ်, ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါအၢတဂၤ ဟဲဆူအအိၣ်, ဒီးဘါအီၤ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ကစၢ်ဧၢ, နသးမ့ၢ်အိၣ်ဒီး, နမၤကဆှီထီၣ်ယၤသ့လီၤ. ၃ ဒီးယ့ၣ်ၡူးယူာ်ဃီၤအစု, ဒီးထိးဘၣ်အီၤ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ယသးအိၣ်, မ်နကဆှီထီၣ်က့ၤတက့ၢ်. ဒီးအတၢ်ဆါအၢန့ၣ် ကဆှီထီၣ်က့ၤဝဲတကီၢ်ခါလီၤ. ၄ ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်အီၤ, ပလီၢ်နသးဒ်သိးနသုတစံး ဘၣ်ပှၤနီတဂၤတဂ့ၤန့ၣ်တက့ၢ်. မ့မ့ၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်နသးလၢ ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဂၤ, ဒီးမၤဘူၣ်တၢ်လၢ စီၤမိၤၡ့မၤလိာ်လၢ တၢ်အုၣ်အသးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်တက့ၢ်. ၅ ဒီးတုၤအလဲၤနုာ်ဝဲလၢ ကပ့းရနီၣ်အပူၤဒီး, သုးဖိတကယၤအခိၣ်တဂၤဟဲဆူအအိၣ်, ဒီးဃ့ကညးအီၤ, ၆ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ကစၢ်ဧၢ, ယဖိသၣ်တဂၤသံတခီပၤ, ဒီးဆိးကဲးနးမး, ဒီးမံလီၤလၢဟံၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ၇ ဒီးယ့ၣ်ၡူး စံးဘၣ်အီၤ, ယကဟဲမၤဘျါက့ၤအီၤလီၤ. ၈ ဒီးသုးဖိတကယၤအခိၣ်န့ၣ် စံးဆၢအီၤ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ကစၢ်ဧၢ, နဟဲနုၤလၢယဟံၣ်ခိၣ် အဖီလာ်န့ၣ် ယတဂ့ၤတဘၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ထဲနစံး နကလုၢ်တဘီဒီး, ယဖိသၣ် ကဘျါက့ၤလီၤ. ၉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယဲဒၣ်အံၤယအိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်စိတၢ်ကမီၤအဖီလာ်ဒီး ယအိၣ်ဒီးသုးဖိတဖၣ်လၢ ယဖီလာ်လီၤ.ဒီးယစံးဘၣ်အအံၤတဂၤ, လဲၤ, ဒီးလဲၤဝဲလီၤ. ဒီးအန့ၣ်တဂၤ, ဟဲဒီးဟဲဝဲလီၤ. ဒီးယကုၢ်, မၤတၢ်အံၤဒီးမၤဝဲလီၤ. ၁၀ တုၤယ့ၣ်ၡူးနၢ်ဟူဒီး, ကမၢကမၣ်ဝဲ, ဒီးစံးဘၣ်ပှၤလၢ အပိာ်အခံတဖၣ်န့ၣ်, ယစံးဘၣ်တဲဘၣ်သုတီတီ အံၤ, လၢအံၣ်စရ့လးဒၣ်လဲာ်အပူၤန့ၣ် တၢ်နာ်ထဲအံၤ ယတထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်. ၁၁ ဒီးယစံးဘၣ်သု, ပှၤအါဂၤ ကဟဲလၢမုၢ်ထီၣ်, ဒီးလၢမုၢ်နုာ်, ဒီးကဆ့ၣ်နီၤဝဲဒီး စီၤအၤဘြၤဟၣ်, ဒီးစီၤအံၤစဲး, ဒီးစီၤယၤကိာ်လၢမူခိၣ် အဘီအမုၢ်အပူၤလီၤ. ၁၂ မ့မ့ၢ်ဘီမုၢ်အဖိခွါတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်အီၤဆူ တၢ်ခံးကျါလၢခိ, ဒီးတၢ်ဘၣ်ဟီၣ်တၢ်ဘၣ်ယၢၤ, ဒီးတၢ်မဲအ့ၣ်တဃံးန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်လီၤ. ၁၃ ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ် သုးဖိတကယၤအခိၣ်တဂၤန့ၣ်, က့ၤက့ၤတက့ၢ်. ဒ်နနာ်တၢ်အသိးန့ၣ်, မ်တၢ်ကဲထီၣ် လိၣ်ထီၣ်လၢနဂီၢ်တက့ၢ်. ဒီးအဖိသၣ်ဘျါက့ၤ တစုဃီဖဲန့ၣ်လီၤ. ၁၄ ဒီးယ့ၣ်ၡူးလဲၤနုာ်ဝဲဆူ စီၤပ့းတရူးအဟံၣ်ပူၤ, ဒီးထံၣ် စီၤပ့းတရူးအမံၤပှၢ်ပိာ်မုၣ်မံလီၤ, ဒီးညၣ်ဂိၢ်ဝဲလီၤ. ၁၅ ဒီးထိးဘၣ်ဝဲအစု, ဒီးတၢ်ညၣ်ဂိၢ်န့ၣ် ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ အလိၤ, ဒီးအဝဲဒၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်မၤ အခ့အပှၤအတၢ်မၤလၢအဂီၢ်လီၤ. ၁၆ ဒီးတုၤမုၢ်ဟါလီၤဒီး, ပှၤဟဲစိာ်ပှၤလၢတၢ်နါအိၣ်လၢ အလိၤအါဂၤဆူအအိၣ်, ဒီးအဝဲဒၣ်ဟီထီၣ်ကွံာ် သးတဖၣ်န့ၣ်လၢ အကလုၢ်တဘီ, ဒီးမၤဘျါက့ၤ ကယဲၢ်ပှၤလၢ အမၤတကဲဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. ၁၇ ဒ်သိးဝံယၡါယၤအကလုၢ်ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလီၤ. စံးဝဲဒၣ်, အဝဲဒၣ်အကစၢ်ဒၣ်ဝဲဟံးန့ၢ် ပတၢ်ဆိးက့မံနီၤ, ဒီးစိာ်ပတၢ်ဆူးတၢ်ဆါလီၤ.
လါယနူၤအါရံၤ ၂၉–လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၄
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | မးသဲ ၁၀–၁၁
“ယ့ၣ်ၡူး မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤသး”
(မးသဲ ၁၀:၂၉, ၃၀) ပှၤဆါကွံာ်ထိၣ်ဖှံးခံဘ့ၣ်လၢ တိၢ်တဘ့ၣ်တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ဒီးသုပၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီး, တလီၤတဲာ်ဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်အဖီခိၣ်နီတဘ့ၣ်ဘၣ်. ၃၀ ဒီးသုခိၣ်သူအဘိဒၣ်လဲာ် ဘၣ်တၢ်ဂံၢ်အီၤခဲလၢာ်လီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၁၀:၂၉, ၃၀
ထိၣ်ဖှံးဖိ– လၢကြံး(စ်)ကျိာ်န့ၣ် ထိၣ်ဆံးဆံးဖိကိးမံၤဒဲး ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါအီၤလၢ စထရိၤ သံၤအီၤ (strou·thiʹon) လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကတိၤအံၤ အါတက့ၢ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ထိၣ်ဖှံးဖိ လၢအမ့ၢ်ထိၣ်အပှ့ၤဘၣ်ကတၢၢ်လၢ ပှၤပှ့ၤအီၣ်အီၤအကျါလီၤ.
တိၢ်တဘ့ၣ်– လၢကြံး(စ်)ကျိာ်မ့ၢ်ဝဲ “အစရံၣ်ယိၣ် တဘ့ၣ်” လၢအလုၢ်အပှ့ၤအိၣ်ဝဲ ဒီးပှၤမၤတၢ်အဘူးအလဲလၢ ၄၅ မံးနံးအဂီၢ်လီၤ. (ကွၢ် App. B14.) ဖဲယ့ၣ်ၡူး လဲၤဆူ ကၤလံၤလါ သၢဘျီတဘျီအခါ အဝဲတဲဝဲလၢ အစရံၣ်ယိၣ်တဘ့ၣ်န့ၣ် ပှၤပှ့ၤထိၣ်ဖှံးဖိန့ၢ်ခံဘ့ၣ်လီၤ. ပူၤကွံာ်တနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ဖဲအဝဲလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢကီၢ်ယူဒၤအခါ တဲဝဲလၢ အစရံယိၣ်ခံဘ့ၣ်န့ၣ် ပှၤပှ့ၤထိၣ်ဖှံးဖိန့ၢ်ဝဲယဲၢ်ဘ့ၣ်လီၤ. (လူၤ. ၁၂:၆) ပမ့ၢ်ကွၢ် တၢ်ကွဲးနီၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ထိၣ်ဖှံးဖိန့ၣ်အပှ့ၤဘၣ်ဒိၣ်မးအဃိ ပှၤဟ့ၣ်ကလီတဘ့ၣ်ကဲဝဲလီၤ.
သုခိၣ်သူအဘိဒၣ်လဲာ် ဘၣ်တၢ်ဂံၢ်အီၤခဲလၢာ်လီၤ– အါတက့ၢ် ပှၤတဂၤအခိၣ်လိၤန့ၣ် အခိၣ်သူကအိၣ်ဝဲ တကလီၤဘျဲၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲ တုၤဒၣ်လဲာ် တၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိန့ၣ် အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ အသူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် လၢအပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံလီၤ.
nwtsty မံဒံယါ
ထိၣ်ဖှံးဖိ
ထိၣ်လၢပှၤဆါအီၤလၢ ပှၤကအီၣ်အဂီၢ်အကျါ ထိၣ်ဖှံးန့ၣ် အပှ့ၤဘၣ်ကတၢၢ်လီၤ. တၢ်မၤအဘူးအလဲလၢ ၄၅ မံးနံးအဂီၢ်န့ၣ် ပှၤပှ့ၤထိၣ်ဖှံးန့ၢ်ဝဲခံဘ့ၣ်လီၤ. ကြံးအတၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ထိၣ်ဖှံးအါမးလၢပှၤထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့ပူၤ တကးဘၣ် ထိၣ်ဆံးဆံးဖိခဲလၢာ်စ့ၢ်ကီးပၣ်ဃုာ်ဝဲလီၤ.
(မးသဲ ၁၁:၂၈) ပှၤလၢတၢ်ဘှံးအသး, ဒီးဝံတၢ်ယိးတၢ်ဃၢခဲလၢာ်သ့ၣ်သုဧၢ, ဟဲဆူယအိၣ်တက့ၢ်. ဒီးယကဒုးအိၣ်ဘှံးသုလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၁၁:၂၈
ဝံတၢ်ယိးတၢ်ဃၢ– ပှၤလၢယ့ၣ်ၡူးကိးအီၤဆူအအိၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤတဖၣ်လၢ “ဝံတၢ်ယိးတၢ်ဃၢ” ခီဖျိလၢတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤဒီး တၢ်ဖံးတၢ်မၤအဃိလီၤ. မ့ၢ်လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအလုၢ်အလၢ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ထၢနုာ်အါထီၣ်အီၤလၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီပူၤအဃိ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢပှၤဂီၢ်လီၤ. (မးသဲ ၂၃:၄) မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤလၢ အမၤသူၣ်ဖှံသးညီပှၤဒၣ်လဲာ် ကဲထီၣ်တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢပှၤဂီၢ်လီၤ.—၂ မိၤ. ၂၃:၁၂; မၢ်. ၂:၂၃-၂၈; လူၤ. ၆:၁-၁၁.
ယကဒုးအိၣ်ဘှံးသု– ကြံး(စ်) အတၢ်ကတိၤလၢ ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်လၢ “အိၣ်ဘှံး” အံၤ (မး. ၂၆:၄၅; မၢ်. ၆:၃၁) အခီပညီအိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ကဟံးန့ၢ်တၢ်အိၣ်ဘှံး ဒ်သိးအဂံၢ်အဘါကဆူၣ်ထီၣ်က့ၤ (၂ ကရံၣ်. ၇:၁၃; ဖံၤ. ၇) လီၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ်တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ယိးထီၣ်ယ့ၣ်ၡူးအ “နီၣ်ယိးဘိ” (မး. ၁၁:၂၉) န့ၣ်အခီပညီအိၣ်လၢ အိၣ်ဘှံးတမ့ၢ်ဘၣ်, ကဘၣ်မၤတၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢ ကဒုးအိၣ်ဘှံးသုန့ၣ် ဖျါလၢပှၤဂံၢ်ဘါကဆူၣ်ထီၣ်က့ၤအဃိ ပှၤလၢတၢ်ဘှံးအသးတဖၣ် သးအိၣ်ယိးဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအနီၣ်ယိးဘိလၢ အဖှံဒီးအညီအံၤလီၤ.
(မးသဲ ၁၁:၂၉, ၃၀) ဟံးထီၣ်ယနီၣ်ယိးဘိလၢသုလိၤ, ဒီးမၤလိတၢ်လၢယၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယသးစူၤ, ဒီးယသးဆီၣ်လီၤယသးလီၤ. ဒီးသုကထံၣ်န့ၢ်တၢ်အိၣ်ဘှံးလၢ သုသးအဂီၢ်လီၤ. ၃၀ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယနီၣ်ယိးဘိမ့ၢ်အညီ, ဒီးယတၢ်ဝံတၢ်ယိးမ့ၢ်အဖှံလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ် မး. ၁၁:၂၉
ဟံးထီၣ်ယနီၣ်ယိးဘိလၢသုလိၤ– ယ့ၣ်ၡူးသူဝဲတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “နီၣ်ယိးဘိ” အံၤအဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါဝဲလၢ ပှၤကဘၣ်တူၢ်လိာ် အတၢ်န့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤ ဒီးဒိကနၣ်အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူး ကွဲမုာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကယိးဃုာ်နီၣ်ယိးဘိလၢ ယွၤပာ်ထီၣ်လၢအဝဲအလိၤအံၤအခါ အခီပညီမ့ၢ် ယ့ၣ်ၡူးကယိးစၢၤဝဲ နီၣ်ယိးဘိအံၤလီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ “ယိးယနီၣ်ယိးဘိဒီးယၤ” လီၤ. ယ့ၣ်ၡူး အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ မ့ၢ်ပာ်ထီၣ်ဝဲ နီၣ်ယိးဘိအံၤလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အလိၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်တူၢ်လိာ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်န့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤဒီး အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(မးသဲ ၁၁:၂, ၃) ဒီးတုၤစီၤယိၤဟၣ် နၢ်ဟူဝဲလၢဃိာ်ပူၤ, လၢယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၤတဖၣ်အဂ့ၢ်ဒီး, မၢလီၤအပျဲၢ်အဘီၣ်ခံဂၤ, ၃ ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, နဲဒၣ်အံၤနမ့ၢ်ပှၤလၢအဟဲတဂၤန့ၣ်, မ့ၢ်ပဘၣ်ကွၢ်လၢ်ဒံးပှၤအဂၤတဂၤအကျဲလဲၣ်.
jy ကဘျံးပၤ ၉၆ အဆၢ ၂-၃
စီၤယိၤဟၣ် အဲၣ်ဒိးနၢ်ဟူတၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်
တၢ်သံကွၢ်အံၤ ဖျါလၢအလီၤဆီလီၤ. စီၤယိၤဟၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလီၤ. ပူၤကွံာ်ခံနံၣ် ဖဲအဝဲဒိးဘျၢယ့ၣ်ၡူးလၢထံအခါ ထံၣ်ဝဲယွၤအသးစီဆှံ ဟဲလီၤလၢယ့ၣ်ၡူးအလိၤ ဒီးနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်လီၤ. ပတဲလၢ စီၤယိၤဟၣ် အတၢ်နာ်လီၤစှၤတသ့ဘၣ်. အဝဲအတၢ်နာ် မ့ၢ်စှၤလီၤန့ၣ် ဖဲန့ၣ်အခါ တမ့ၢ်လၢယ့ၣ်ၡူး ကပတြၢၤအီၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲဘၣ်သံကွၢ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးလၢတၢ်သံကွၢ်အံၤလဲၣ်.
ကမ့ၢ်ဒၣ် စီၤယိၤဟၣ်ကအဲၣ်ဒိး သ့ၣ်ညါဝဲတၢ်စံးဆၢလီၤတံၢ်လီၢ်ဆဲးလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်လၢ အဝဲမ့ၢ်မ့းၡံအၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကစီၣ်အံၤ ကကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢအဂီၢ် ဖဲအဝဲလီၤဘၣ်လၢဃိာ်ပူၤအခါန့ၣ်လီၤ. စီၤယိၤဟၣ် အတၢ်သံကွၢ်အံၤ အခီပညီကအိၣ်လၢအဂၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. လံာ်စီဆှံ အတၢ်စံးပာ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ မ့းၡံအၤန့ၣ် ကမ့ၢ်စီၤပၤ ဒီးတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤကစၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါပာ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးဒိးဘျၢထံဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤယိၤဟၣ် ဘၣ်လဲၤအိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ တဘျုးလါလံလီၤ. အဃိ အဝဲသံကွၢ်ဝဲလၢ ပှၤလၢကမၤလၢပှဲၤထီၣ်တၢ်စံးပာ် ဘၣ်ဃးဒီး မ့းၡံအၤဒီး ပှၤလၢကထီၣ်ယ့ၣ်ၡူးအလီၢ် ကအိၣ်ဒံးဧါန့ၣ်လီၤ.
(မးသဲ ၁၁:၁၆-၁၉) ဒီးပှၤတစိၤအံၤ, မ့ၢ်ယကဒိလီၤအီၤလၢ မနုၤတမံၤလဲၣ်. မ့ၢ်အလီၤဂာ်ဒီးဖိသၣ်တဖၣ် ဆ့ၣ်နီၤလၢဖၠါပူၤ, ဒီးကိးထီၣ်အဂိၤမီၣ်, ၁၇ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ပအူပံလၢသုဂီၢ်, ဒီးသုတဂဲၤကလံၣ်ဘၣ်. ပဟီၣ်တၢ်လၢသုဂီၢ်, ဒီးသုတဒဲလီၤဘၣ်သုသးနါပှၢ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ. ၁၈ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, စီၤယိၤဟၣ်ဟဲဝဲ, ဒီးတအီၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်, ဒီးတအီၤဘၣ်တၢ်ဘၣ်. ဒီးပှၤစံးဝဲဒၣ်, တၢ်နါအိၣ်လၢအလိၤလီၤ. ၁၉ ပှၤကညီအဖိခွါအံၤဟဲဝဲ, ဒီးအီၣ်တၢ်ဒီးအီတၢ်, ဒီးပှၤစံးဝဲဒၣ်, ကွၢ်ကွၢ်, ပှၤတဂၤအံၤ, မ့ၢ်ပှၤအီၣ်လုၣ်ကိတၢ်, ဒီးပှၤအီစပံးထံ, ပှၤဒီတံၤဒီသကိး ဒီးပှၤဃ့သွဲ, ဒီးပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်တီပာ်လိာ်အီၤလၢ အဖိဒၣ်ဝဲလီၤ.
jy ကဘျံးပၤ ၉၈ အဆၢ ၁-၂
ပှၤတစိၤလၢ တဒိကနၣ်တၢ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ
ယ့ၣ်ၡူး ပာ်ကဲဝဲစီၤယိၤဟၣ် သနာ်က့ ပှၤအါဂၤ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢစီၤယိၤဟၣ်အဖီခိၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး “ပှၤတစိၤအံၤ” န့ၣ်ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ “မ့ၢ်အလီၤဂာ်ဒီးဖိသၣ်တဖၣ် ဆ့ၣ်နီၤလၢဖၠါပူၤ, ဒီးကိးထီၣ်အဂိၤမီၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ပအူပံလၢသုဂီၢ်, ဒီးသုတဂဲၤကလံၣ်ဘၣ်. ပဟီၣ်တၢ်လၢသုဂီၢ်, ဒီးသုတဒဲလီၤဘၣ်သုသးနါပှၢ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ.”—မးသဲ ၁၁:၁၆, ၁၇.
ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိး တဲဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. အဝဲတဲနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒ်အံၤ– “စီၤယိၤဟၣ်ဟဲဝဲ, ဒီးတအီၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်, ဒီးတအီဘၣ်တၢ်ဘၣ်. ဒီးပှၤစံးဝဲဒၣ်, တၢ်နါအိၣ်လၢအလိၤလီၤ. ပှၤကညီအဖိခွါအံၤဟဲဝဲ, ဒီးအီၣ်တၢ်ဒီးအီတၢ်, ဒီးပှၤစံးဝဲဒၣ်, ကွၢ်ကွၢ်, ပှၤတဂၤအံၤ, မ့ၢ်ပှၤအီၣ်လုၣ်ကိတၢ်, ဒီးပှၤအီစပံးထံ, ပှၤဒီတံၤဒီသကိး ဒီးပှၤဃ့သွဲ, ဒီးပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိလီၤ.” (မးသဲ ၁၁:၁၈, ၁၉) စီၤယိၤဟၣ် အိၣ်မူယိယိဖိ ဒ်ပှၤနစၤရံဖိ ဒီးတအီဝဲ စပံးထံအဃိ ပှၤတစိၤအံၤတဲအီၤလၢ တၢ်နါအိၣ်လၢအလိၤလီၤ. (၄ မိၤၡ့ ၆:၂, ၃; လူၤကၣ် ၁:၁၅) မ့မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးတခီ အီၣ်တၢ်အီတၢ် ဒီးအိၣ်ဆိးဒ်သိးပှၤဂၤအဃိ ပှၤတဲအီၤလၢ မ့ၢ်ပှၤအီၣ်လုၣ်ကိတၢ်လီၤ. ပှၤကအိၣ်မူဒ် တၢ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ်အသးအဂီၢ် တညီဘၣ်.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(မးသဲ ၁၁:၁-၁၉) ဒီးတၢ်မၤအသးလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဆံခံဂၤန့ၣ်ဝံၤဒီး, ဟးထီၣ်ကွံာ်ဝဲဖဲန့ၣ်, ဒ်သိးအကသိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်, ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢအခူအဝ့ၢ်လီၤ. ၂ ဒီးတုၤစီၤယိၤဟၣ် နၢ်ဟူဝဲလၢဃိာ်ပူၤ, လၢယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၤတဖၣ်အဂ့ၢ်ဒီး, မၢလီၤအပျဲၢ်အဘီၣ်ခံဂၤ, ၃ ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, နဲဒၣ်အံၤနမ့ၢ်ပှၤလၢအဟဲတဂၤန့ၣ်, မ့ၢ်ပဘၣ်ကွၢ်လၢ်ဒံးပှၤအဂၤတဂၤအကျဲလဲၣ်. ၄ ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဆၢတၢ်ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, တၢ်လၢသုနၢ်ဟူ, ဒီးသုထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်အံၤ, က့ၤစံးဘၣ်တဲဘၣ်စိၤယိၤဟၣ်တက့ၢ်. ၅ ပှၤလၢအမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်ထံၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်, ဒီးပှၤလၢအခီၣ်ဟးဂီၤတဖၣ်ဟးထီၣ်က့ၤဝဲ, ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဆါအၢတဖၣ် ကဆှီထီၣ်က့ၤဝဲ, ဒီးပှၤလၢအနၢ်တအၢတဖၣ်, နၢ်ဟူထီၣ်က့ၤတၢ်, ပှၤလၢအသံတဖၣ်န့ၣ် တၢ်ဒုးဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤအီၤ, ဒီးပှၤလၢအဖှီၣ်အယာ်တဖၣ်န့ၣ်, တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤန့ၢ်အီၤ လၢတၢ်သးခုအကစီၣ်လီၤ. ၆ ဒီးဖဲဒၣ်ပှၤလၢအသးတဟးဂီၤဘၣ်လၢ ယပူၤတဂၤဂၤန့ၣ်, ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ. ၇ ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ်က့ၤက့ၤဒီး, ယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်သီ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢစီၤယိၤဟၣ်အဂ့ၢ်, သုဟးထီၣ်ဆူပှၢ်မုၢ်ကနၢ, ဒ်သိးသုကကွၢ်ကီမနုၤတမံၤလဲၣ်. မ့ၢ်တပိၢ်တဘိလၢအဟူးဝးလၢကလံၤန့ၣ်ဧါ. ၈ မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး, မ့ၢ်သုဟးထီၣ် ဒ်သိးသုကကွၢ်ကီ မနုၤတမံၤလဲၣ်. မ့ၢ်ပှၤကူတၢ်သိးတၢ်ကပုာ်လုးန့ၣ်ဧါ. ကွၢ်ကွၢ်, ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအကူအသိး ကပုာ်လုးတဖၣ်န့ၣ်, အိၣ်လၢစီၤပၤ အဟံၣ်ပူၤလီၤ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး, မ့ၢ်သုဟးထီၣ်ဒ်သိး သုကကွၢ်ကီမနုၤတမံၤလဲၣ်. မ့ၢ်ဝံတဂၤဧါ. ၉ မ့ၢ်လံ, ယစံးဘၣ်တဲဘၣ်သု, မ့ၢ်အဒိၣ်န့ၢ်ဝံတဂၤတက့ၢ်လီၤ. ၁၀ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲဒၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢတၢ်ကွဲးအသးလၢအဂ့ၢ်, ကွၢ်ကွၢ်, ယမၢလီၤယကလူးတဂၤလၢနမဲာ်ညါ, လၢအကမၤက့ၤနကျဲလၢ နမဲာ်ညါလီၤ. ၁၁ ယစံးဘၣ်သုတီတီအံၤ, လၢပှၤလၢပိာ်မုၣ် ဆံးစၢ်န့ၢ်အီၤအကျါန့ၣ်, ပှၤဒိၣ်န့ၢ်ပှၤဘျၢတၢ်စီၤယိၤဟၣ် တအိၣ်ထီၣ်ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ပှၤလၢအဆံးကတၢၢ်တဂၤလၢ မူခိၣ်အဘီအမုၢ်အပူၤန့ၣ်, ဒိၣ်န့ၢ်အီၤတက့ၢ်လီၤ. ၁၂ ဒီးလၢပှၤဘျၢတၢ်စီၤယိၤဟၣ် အမုၢ်နံၤတဖၣ်တုၤခဲကနံၣ်အံၤ, မူခိၣ်အဘီအမုၢ်ဘၣ်တၢ်ဂုာ်ဆူၣ်အီၤ, ဒီးပှၤဂုာ်ဆူၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ်, မၤန့ၢ်ဆူၣ်အီၤလီၤ. ၁၃ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကယဲၢ်ဝံသ့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်, ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီကတိၤတၢ်လၢ ဝံအကျိာ်တုၤလီၤလၢစီၤယိၤဟၣ်လီၤ. ၁၄ ဒီးသုသးမ့ၢ်အိၣ်လၢသုကတူၢ်လိာ်တၢ်အံၤဒီး, ပှၤတဂၤအံၤမ့ၢ်စီၤအ့ၤလံၤယၤလၢ အကဟဲတဂၤန့ၣ်လီၤ. ၁၅ ပှၤအိၣ်ဒီးအနၢ်လၢအနၢ်ဟူတၢ်န့ၣ်, မ်အနၢ်ဟူတၢ်တက့ၢ်. ၁၆ ဒီးပှၤတစိၤအံၤ, မ့ၢ်ယကဒိလီၤအီၤလၢ မနုၤတမံၤလဲၣ်. မ့ၢ်အလီၤဂာ်ဒီးဖိသၣ်တဖၣ် ဆ့ၣ်နီၤလၢဖၠါပူၤ, ဒီးကိးထီၣ်အဂိၤမီၣ်, ၁၇ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ပအူပံလၢသုဂီၢ်, ဒီးသုတဂဲၤကလံၣ်ဘၣ်. ပဟီၣ်တၢ်လၢသုဂီၢ်, ဒီးသုတဒဲလီၤဘၣ်သုသးနါပှၢ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ. ၁၈ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, စီၤယိၤဟၣ်ဟဲဝဲ, ဒီးတအီၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်, ဒီးတအီၤဘၣ်တၢ်ဘၣ်. ဒီးပှၤစံးဝဲဒၣ်, တၢ်နါအိၣ်လၢအလိၤလီၤ. ၁၉ ပှၤကညီအဖိခွါအံၤဟဲဝဲ, ဒီးအီၣ်တၢ်ဒီးအီတၢ်, ဒီးပှၤစံးဝဲဒၣ်, ကွၢ်ကွၢ်, ပှၤတဂၤအံၤ, မ့ၢ်ပှၤအီၣ်လုၣ်ကိတၢ်, ဒီးပှၤအီစပံးထံ, ပှၤဒီတံၤဒီသကိး ဒီးပှၤဃ့သွဲ, ဒီးပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်တီပာ်လိာ်အီၤလၢ အဖိဒၣ်ဝဲလီၤ.