မၤနတၢ်မၤ ပှဲၤဒီးတၢ်သးခု

၁-၃. (က) ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်​ ပှၤအါဂၤတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.

မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ ပှၤအါဂၤ ဘၣ်မၤတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ်ဒ်သိး ကလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ဘၣ်လဲၤမၤတၢ်မၤလၢ အမၤဝဲတမုာ်ဘၣ်​ ဒီတနံၤကျၢၤလီၤ. မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ဒ်သိးနသးကဆူၣ်ထီၣ်လၢ နတၢ်မၤအဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဒီးနဒိးန့ၢ်တၢ်သးခုလၢ နတၢ်မၤအပူၤကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၂ ယဟိဝၤယွၤတဲဘၣ်ပှၤလၢ “လၢပှၤကညီကိးဂၤဒဲးကအီၣ်တၢ်, ဒီးအီတၢ်, ဒီးမုာ်လၤတၢ်ဂ့ၤလၢ အမၤတၢ်ခဲလၢာ်အပူၤန့ၣ်, မ့ၢ်ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.” (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၁၃) ယဟိဝၤယွၤတ့လီၤပှၤ ဒ်သိးပကအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. ဒီးအဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခု လၢပတၢ်မၤအပူၤလီၤ.—ဖး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၂:၂၄; ၅:၁၈ တက့ၢ်.

^၃ ဒ်သိးနကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုလၢ နတၢ်မၤအပူၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤနၤလဲၣ်, ခရံာ်ဖိတဖၣ်​ ကြၢးဟးဆှဲး တၢ်မၤမနုၤတဖၣ်လဲၣ်, ပတၢ်မၤမ့ၢ်အိၣ်သနာ်က့ ပပာ်ဆိ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤလၢနီၣ်ဂံၢ်တၢ ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်, ဒီးတၢ်မၤလၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်ခံဂၤ

၄, ၅. ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤဒ်လဲၣ်.

^၄ ယဟိဝၤယွၤ မၤတၢ်မၤမုာ်ဒိၣ်မးလီၤ. ၁ မိၤၡ့ ၁:၁ တဲဝဲလၢ “လၢထံးလၢသီန့ၣ်​ ယွၤတ့လီၤမူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်လီၤ.” ဖဲကစၢ်ယွၤတ့လီၤဟီၣ်ခိၣ်​ ဒီးတၢ်အိၣ်လၢအပူၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲတဲဝဲလၢ အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်အံၤ “ဂ့ၤမး” လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၃၁) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤ လၢအတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်အံၤအပူၤလီၤ.—၁ တံၤမသ့း ၁:၁၁.

^၅ ယဟိဝၤယွၤမၤတၢ်မၤ ထီဘိတဘိယူၢ်ဃီလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ယပၢ်မၤတၢ်တုၤခဲကနံၣ်အံၤ” လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၅:၁၇) ယဟိဝၤယွၤ မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်​ ပတသ့ၣ်ညါခဲလၢာ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပသ့ၣ်ညါတၢ်လၢအမၤဝဲတနီၤန့ၣ်လီၤ. အဒိ အဝဲဃုထၢထီၣ်​ ပှၤလၢကပၢဃုာ်တၢ်ဒီး အဖိခွါယ့ၣ်ၡူးခရံာ်လၢ အဘီမုၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၅:၁၇) တကးဒံးဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ နဲၣ်လိဒီးအံးထွဲကွၢ်ထွဲဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်ထီဘိလီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အဃိ ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်​ သ့ၣ်ညါထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ်လီၤထူလီၤယိာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤန့ၣ်လီၤ.—ယိၤဟၣ်​ ၆:၄၄; ရိမ့ၤ ၆:၂၃.

၆, ၇. ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤလၢ အမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်န့ၣ်​ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

^၆ ဒ်အပၢ်အသိး ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီးမၤတၢ်မၤ မုာ်ဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲကစၢ်ယွၤတ့လီၤ တၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်, ဒီးတၢ်အိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်​ ကိးမံၤဒဲးအခါ ယ့ၣ်ၡူးမၤလၢပှဲၤအမူဒါဒ် ကစၢ်ယွၤအ “ပှၤမၤတၢ်သ့တဂၤအသိး” န့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၈:၂၂-၃၁; ကလီးစဲ ၁:၁၅-၁၇) ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါစ့ၢ်ကီး အဝဲမၤတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ်ထီဘိလီၤ. အဒိ ဖဲအသးစၢ်ဒံးအခါ အဝဲမၤလိ ပှၤစုသ့အတၢ်မၤအဃိ အဝဲကတ့ထီၣ်ဟံၣ်ဒီး တၢ်ပီးတၢ်လီလၢဟံၣ်အဂီၢ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးဖံးတၢ်မၤတၢ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ ပှၤအါဂၤသ့ၣ်ညါလၢ အဝဲမ့ၢ် “ပှၤစုသ့” ဖိလီၤ.—မၢ်ကူး ၆:၃.

^၇ ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါ အတၢ်မၤလၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်​ ဒီးတၢ်သိၣ်လိပှၤဂၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးကဘၣ်မၤဝံၤ အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤလၢ သၢနံၣ်တခီအတီၢ်ပူၤအဃိ အဝဲမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်​ စးထီၣ်လၢဂီၤခီ တုၤလၢမုၢ်နၤခီန့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ်​ ၂၁:၃၇, ၃၈; ယိၤဟၣ်​ ၃:၂) ယ့ၣ်ၡူးဟးဝဲလၢအခီၣ်​ လၢကျဲလၢအပှဲၤဒီးဟီၣ်ခိၣ်ကမူၣ်​ ဒ်သိးကလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်ဆူ ပှၤအါဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.—လူၤကၣ်​ ၈:၁.

၈, ၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးခုလၢ အတၢ်မၤအပူၤလဲၣ်.

^၈ တဘျီတခီၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးမၤတၢ်မၤ ဆူၣ်ဆူၣ်ဒီတနံၤကျၢၤ တုၤဒၣ်လဲာ် အဝဲအီၣ်တၢ်အီတၢ်တချုးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤယွၤအတၢ်မၤအခါ ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အဂီၢ်အဃိ လီၤဂာ်ဒ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ လၢအဂီၢ်လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၄:၃၁-၃၈) ကယဲၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အအိၣ်ဒီးအီၤန့ၣ်​ အဝဲသူဝဲလၢ ကမၤစၢၤပှၤဂၤဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါထီၣ်​ အပၢ်အဂ့ၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲတဲဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤလၢ “ယလီၣ်ဖျါလံ နလၤနကပီၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢလံ. တၢ်မၤလၢနဟ့ၣ်ယၤလၢယကမၤန့ၣ်, ယမၤဝံၤလံ.”—ယိၤဟၣ်​ ၁၇:၄.

^၉ ပသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဒီး ယ့ၣ်ၡူးမၤတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ်​ ဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်မံသးမုာ် လၢအတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤလီၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်​ “ပှၤကွၢ်လိယွၤ” ဒီးပအဲၣ်ဒိး “ယီၢ် [ယ့ၣ်ၡူး] အခီၣ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ.” (အ့းဖ့းစူး ၅:၁; ၁ ပ့းတရူး ၂:၂၁) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ်​ ဒီးကယဲၢ်တၢ်လၢပမၤတဖၣ်န့ၣ်​ ပအဲၣ်ဒိးမၤအီၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ.

ပကြၢးထံၣ်​ ပတၢ်မၤဒ်လဲၣ်

၁၀, ၁၁. ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤလၢ ပတၢ်မၤအဖီခိၣ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.

^၁၀ ဒ်ပမ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်အသိး ပမၤတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ်​ ဒ်သိးပကလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဒ်သိးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခုလၢ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤမနုၤလဲၣ်. ဒီးပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်မၤတခါလၢ ပမၤအီၤတမုာ်ဘၣ်န့ၣ်​ ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

^၁၁ အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ. ပဆီတလဲပတၢ်မၤ မ့ၢ်တသ့ဘၣ်သနာ်က့ ပဆီတလဲ ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ပတၢ်မၤအဖီခိၣ်သ့ဝဲလီၤ. ဒီးပမ့ၢ်နၢ်ပၢၢ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ထံၣ်လၢ ပတၢ်မၤအဖီခိၣ်န့ၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢပဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. အဒိ နမ့မ့ၢ်ဟံၣ်ခိၣ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ နကမၤလၢပှဲၤ နဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢ နီၢ်ခိတခီလီၤ. ပမ့ၢ်တဲတီတီန့ၣ်​ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ပှၤလၢအတလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ အဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ်​ “အၢန့ၢ်ပှၤတနာ်ဘၣ်တၢ်တက့ၢ်လီၤ.” (၁ တံၤမသ့း ၅:၈) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နမ့မ့ၢ်ဟံၣ်ခိၣ်တဂၤန့ၣ်​ နကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီနဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ်လီၤ. နမၤနတၢ်မၤ မုာ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တမုာ်ဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ မ့ၢ်လၢနဂုာ်ကျဲးစၢး လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီနဟံၣ်ဖိဃီဖိအဃိ နသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤကသးခုလီၤ.

၁၂. ပမ့ၢ်ကဲထီၣ်ပှၤလၢအခု ဒီးမၤတၢ်တီတီလိၤလိၤန့ၣ်​ ကကဲဘျုးလၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၂ ကဲထီၣ်ပှၤလၢ အခုဒီးမၤတၢ်တီတီလိၤလိၤ. ပမ့ၢ်ကဲထီၣ်ပှၤလၢအခု ဒီးမၤပတၢ်မၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်န့ၣ်​ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုလၢ ပတၢ်မၤအပူၤလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၂:၂၄; ၂၂:၂၉) တကးဒံးဘၣ်​ ပတၢ်မၤခိၣ်​ ကနာ်န့ၢ်ပှၤလီၤ. ပမ့ၢ်တဟုၣ်ကျိၣ်စ့, တၢ်ပီးတၢ်လီ မ့တမ့ၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ်​ ပတၢ်မၤခိၣ်​ ကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤလီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၄:၂၈) ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်​ ပမ့ၢ်မၤတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ်ဒီး ပမ့ၢ်မၤတၢ်တီတီလိၤလိၤန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲလီၤ. ဒီးပကအိၣ်ဒီး “ပသးသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်အဂ့ၤ” မ့ၢ်လၢပသ့ၣ်ညါလၢ ပမၤတၢ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးအဃိလီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၁၈; ကလီးစဲ ၃:၂၂-၂၄.

၁၃. နတၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၃ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ နတၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ တၢ်မၤလီၢ်န့ၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်စံးပတြၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုလၢ ပတၢ်မၤအပူၤသ့ဝဲလီၤ. (တံတူး ၂:၉, ၁၀) နမ့ၢ်ပာ်လီၤအဒိလၢအဂ့ၤ လၢနတၢ်မၤလီၢ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ လၢခံနသကိးလၢတၢ်မၤလီၢ် ကအဲၣ်ဒိးမၤလိ လံာ်စီဆှံလီၤ.—ဖး ကတိၤဒိ ၂၇:၁၁; ၁ ပ့းတရူး ၂:၁၂ တက့ၢ်.

ယကြၢးဃုထၢ တၢ်ဖံးတၢ်မၤ ဒ်လဲၣ်တခါလဲၣ်

၁၄-၁၆. ဖဲပကဃုထၢတၢ်မၤအခါ ပကဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၄ တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်မၤသ့ ဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်မၤအီၤတသ့ဘၣ်န့ၣ်​ လံာ်စီဆှံတကွဲးဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်လၢ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢပဂီၢ် ဒ်သိးပကဃုထၢတၢ်မၤလၢ အဘၣ်ယွၤအသးန့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂:၆) ဖဲပဆိကမိၣ်ထံ လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအခါ ပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသး တၢ်သံကွၢ်လၢလာ်တဖၣ်အံၤလီၤ.

^၁၅ ယမ့ၢ်ဃုထၢ တၢ်ဖံးတၢ်မၤတခါအံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ယကဘၣ်မၤတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤတဘၣ်အသး တခါခါဧါ. ပမၤလိတ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ ယဟိဝၤယွၤသးဟ့ဝဲတဖၣ်​ ဒ်သိးဒီး တၢ်ဟုၣ်တၢ် ဒီးတၢ်လံၣ်တၢ်လီန့ၣ်လီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၂၀:၄; မၤတၢ် ၁၅:၂၉; အ့းဖ့းစူး ၄:၂၈; လီၣ်ဖျါ ၂၁:၈) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဟးဆှဲးကယဲၢ် တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ အထီဒါလိာ်အသးဒီး ယဟိဝၤယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ်လီၤ.—ဖး ၁ ယိၤဟၣ်​ ၅:၃ တက့ၢ်.

^၁၆ ယမ့ၢ်ဃုထၢ တၢ်ဖံးတၢ်မၤတခါအံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ယကပၣ်ဃုာ် မ့တမ့ၢ် ဆီၣ်ထွဲတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤတဘၣ်အသး တခါခါဧါ. ပကဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိတခါလီၤ. တၢ်တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢတၢ် အတၢ်မၤန့ၣ်တကမၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးငါနၤလၢ နကမၤတၢ်တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢတၢ်လၢ တၢ်မၤဟးဂီၤဟုးအလီၢ်န့ၣ်​ နကမၤဒ်လဲၣ်. နသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤတဘၣ်အသးလၢ ပှၤကမၤဟးဂီၤဟုးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နမ့ၢ်တမၤဟးဂီၤ ပှၤဟုးသနာ်က့ လၢယဟိဝၤယွၤအမဲာ်ညါ နကတူၢ်ဘၣ်လၢ နပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ကမၣ်တဖၣ်အံၤအကျါ, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.—၂ မိၤၡ့ ၂၁:၂၂-၂၄.

၁၇. ဒ်သိးပတၢ်ဆၢတဲာ်တဖၣ်​ ကဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.

^၁၇ ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်န့ၣ်​ ပကကဲထီၣ်ပှၤလၢအ “ညီနုၢ်နီၤဖး တၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢအဆၢ” ဒ် ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄ တဲဝဲအသိးလီၤ. ဒီးပသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤ ဒ်သိးပတၢ်ဆၢတဲာ်တဖၣ်​ ကဘၣ်ယွၤအသးအဂီၢ်လီၤ. အဃိ သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘ယမ့ၢ်မၤတၢ်မၤတခါအံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်အကကဲထီၣ်​ တၢ်လီၤဃံၢ်အလီၢ်လၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်ဧါ, ယမ့ၢ်တူၢ်လိာ်တၢ်မၤအံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ယကဘၣ်ပာ်တ့ၢ် ယသးသမူတံၤသကိးဒီးယဖိတဖၣ်​ ဒီးလဲၤအိၣ်လၢ ထံကီၢ်အဂၤတဘ့ၣ်ဧါ, ဒီးယမ့ၢ်ဘၣ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကဘၣ်ဒိလၢကျဲဒ်လဲၣ်.’

“ပာ်ဆိတၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်တဖၣ်”

၁၈. ပကပာ်ဆိ ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်လၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢထီဘိန့ၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ တညီလၢပဂီၢ်လဲၣ်.

^၁၈ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ ‘ဆၢကတီၢ်လၢ အကီအခဲ’ အဃိပကပာ်ဆိ ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢန့ၣ်​ တညီလၢပဂီၢ်ထီဘိဘၣ်. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁) တဘျီတခီၣ်ပဃုတၢ်မၤကီဝဲ ဒီးဒ်သိးပတၢ်မၤကဆဲးအိၣ်ထီဘိအဂီၢ်န့ၣ်​ တညီစ့ၢ်ကီးဘၣ်. ပကဘၣ်လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိဘၣ်ဆၣ်​ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပကဘၣ်ပာ်ဆိ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢလီၤ. ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးဒ်သိး ပသုတပာ်ဒိၣ်​ တၢ်ထူးတၢ်တီၤအါတလၢ လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၆:၉, ၁၀) မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ်ပ “ပာ်ဆိတၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်” လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ဒီးတကတီၢ်ဃီန့ၣ်​ ပလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကသ့ဒ်လဲၣ်.—ဖံလံးပံၤ ၁:၁၀, nwt.

၁၉. ဒ်သိး ပသုတဘၣ်ယိၣ်တၢ်အါတလၢ လၢပတၢ်မၤအဖီခိၣ်တဂ့ၤအဂီၢ် ပတၢ်နာ်ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၉ နာ်ယဟိဝၤယွၤလၢ နသးဒီဖျၢၣ်. (ဖး ကတိၤဒိ ၃:၅, ၆ တက့ၢ်.) ပသ့ၣ်ညါလၢ ကစၢ်ယွၤနၢ်ပၢၢ် ပတၢ်လိၣ်ဘၣ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ပှၤ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၂၅; ၁ ပ့းတရူး ၅:၇) လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “သုမၤတၢ်ဖံးတၢ်န့ၣ်, မ်အထူၣ်ဖျဲးဒီးတၢ်အဲၣ်ကျိၣ်ဧိၤစ့ဧိၤတက့ၢ်. ဖဲသုတၢ်အိၣ်တဖၣ်န့ၣ်, သူၣ်မံသးမံဒီးအီၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်စံးဝဲဒၣ်, ယတညိကွံာ်ဘၣ်နၤဘၣ်, ယတလဲၤသဒၣ်ဘၣ်နၤဘၣ်.” (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၅) ပကလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤတအဲၣ်ဒိးလၢ ပကဘၣ်ယိၣ်တၢ် အါတလၢဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တဘျီဝံၤတဘျီလၢ အဝဲဟ့ၣ်အပှၤဂီၢ်မုၢ် တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၆:၂၅-၃၂) အဃိ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤ မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ပမၤလိကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်, စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်သးခုကစီၣ်​ ဒီးပလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၤ.—မးသဲ ၂၄:၁၄; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄, ၂၅.

၂၀. ပအိၣ်မူယိယိဖိ ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

^၂၀ နမဲာ်ကဘၣ်ဆး. (ဖး မးသဲ ၆:၂၂, ၂၃ တက့ၢ်.) နမဲာ်ကဘၣ်ဆးန့ၣ်​ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ နကဘၣ်အိၣ်မူယိယိဖိ ဒ်သိးနသးစၢၢ်ဆၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤကသ့ထီဘိအဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ကျိၣ်စ့, တၢ်အိၣ်မူလၢ အပတီၢ်ထီ မ့တမ့ၢ် တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ အဟဲထီၣ်သီသ့ၣ်တဖၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ်​ ပကလီၤဂာ်ဒ်ပှၤဟးဂီၤဖိအသိးလီၤ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ ဒ်သိးပပာ်ဆိ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လၢ ပတၢ်အိၣ်မူပူၤကသ့အဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. အဒိ အလီၢ်မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်​ မၤထီၣ်နကမၢ်တဂ့ၤ. နကမၢ်မ့ၢ်အိၣ်ပာ်စၢၤန့ၣ်​ ရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤဒ်သိး နကမၤစှၤလီၤအီၤ မ့တမ့ၢ် ဟ့ၣ်လီၤအီၤတုၤလၢ အလၢာ်တက့ၢ်. ပမ့ၢ်တပလီၢ်ပသးန့ၣ်​ တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ဒီး တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်​ ကမၤလၢာ်ဂီၤပတၢ်ဆၢကတီၢ် တုၤလၢပဃ့ထုကဖၣ်, မၤလိလံာ်စီဆှံ ဒီးဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တချုးလၢၤဘၣ်. ပတဘၣ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကမၤဘံဘူပတၢ်အိၣ်မူတဂ့ၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပကဘၣ်သူၣ်မံသးမံလၢ ‘တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိး’ လၢအအိၣ်ဒီးပှၤန့ၣ်လီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၆:၈) ဒီးတဘျီတခီၣ်​ ပဝဲကိးဂၤဒဲး ပကဘၣ်ဆိကမိၣ်လီၤက့ၤပတၢ်အိၣ်သး ဒ်သိးပမၤအါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤကသ့အဂီၢ်လီၤ.

၂၁. ဒ်သိးပပာ်ဆိ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လၢ ပတၢ်အိၣ်မူပူၤကန့ၢ်အဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးလဲၣ်.

^၂၁ ပာ်ဆိတၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်. ပကဘၣ်သူ ပတၢ်ဆၢကတီၢ်, ပတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒီးပတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်​ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်တပလီၢ်ပသးန့ၣ်​ တၢ်လၢအရ့တဒိၣ်အါအါဘၣ်​ ဒ်သိးဒီး တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ မ့တမ့ၢ် ကျိၣ်စ့န့ၣ်​ ကအီၣ်လၢာ်ကွံာ် ပတၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤ. ဒ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲအသိးပကဘၣ်​ “ဃုဆိယွၤအဘီအမုၢ်” န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၆:၃၃) ပတၢ်ဆၢတဲာ်တဖၣ်, တၢ်လၢပမၤတနံၤဘၣ်တနံၤ, ပလုၢ်လၢ် ဒီးပဖီတၢၣ်န့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်လၢပပာ်အီၤလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢလၢ ပတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တခါ လၢပမၤအီၤသ့

၂၂, ၂၃. (က) တၢ်မၤလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ခရံာ်ဖိအဂီၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ဒ်သိးပကမၤ ပတၢ်မၤလၢတၢ်သးခုအပူၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.

^၂၂ တၢ်မၤလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢပဂီၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲတၢ်မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ဒီးတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄; ၂၈:၁၉, ၂၀) ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပအဲၣ်ဒိးဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ ပတၢ်မၤအံၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ ပှၤတနီၤလဲၤအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢပှၤလိၣ်ဘၣ်​ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိအလီၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဂၤတနီၤန့ၣ်​ မၤလိကျိာ်အဂၤ ဒ်သိးကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ်လီၤ. တဲသကိးတၢ်ဒီး ပှၤလၢအမၤဝဲဒ်အံၤတဖၣ်​ ဒီးသံကွၢ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ဃးဒီး အတၢ်လဲၤခီဖျိတက့ၢ်. အဝဲသ့ၣ်ကတဲနၤလၢ အဒိးန့ၢ်အါထီၣ်တၢ်သးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ အတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ.—ဖး ကတိၤဒိ ၁၀:၂၂ တက့ၢ်.

^၂၃ ပဝဲအါဂၤ ပဘၣ်သူပတၢ်ဆၢကတီၢ်အါမးလၢ ပကဖံးတၢ်မၤတၢ်ဒီး လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲဒီး အဝဲပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ခဲလၢာ်လၢပမၤ ဒ်သိးပကအံးထွဲကွၢ်ထွဲ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤတၢ်မၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤသနာ်က့ မ်ပကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤဒီးယ့ၣ်ၡူး ဒီးဆဲးမၤပတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ်တက့ၢ်. ဒီးပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပတၢ်မၤလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးခုနီၢ်ကီၢ်လီၤ.