ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ ကၠိဖိလံာ်တၢ်မၤလိ အတၢ်ဂ့ၢ်ဘျးစဲ
လါယူၤ ၁–၇
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ၁ မိၤၡ့ ၄၄–၄၅
“စီၤယိၤသး ပျၢ်ကွံာ်အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အတၢ်ကမၣ်”
(၁ မိၤၡ့ ၄၄:၁, ၂) ဒီးအဝဲဒၣ်မၤလိာ်ပှၤလၢ အဟံၣ်ဖိအဖီခိၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, မၤပှဲၤထီၣ် ပှၤတဖၣ်န့ၣ် အထၢၣ်ပူၤဒီးတၢ်အီၣ်တၢ်အီဖဲအစိာ်ထီၣ်သ့, ဒီးဒၢနုာ်ပှၤအစ့, တဂၤအစ့လၢအထၢၣ်ခိၣ်, တဂၤအစ့လၢအထၢၣ်ခိၣ်, ၂ ဒီးဒၢနုာ်ယသလူ, သလူစ့တဖျၢၣ်လၢပှၤအဆံးအထၢၣ်ခိၣ်, ဒီးအဘုအဟုအစ့န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးမၤဝဲဒ်စီၤယိၤသးကတိၤတၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.
“ယအိၣ်လၢ ယွၤအလီၢ်စ့ၢ်ကီးဧါ”
စီၤယိၤသး ကူၣ်ထီၣ်တၢ် ဒီးမၢပှၤလဲၤလူၤ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်, တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ အဟုၣ်လီခီ ဒီးဟဲက့ၤဖီၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤထံၣ်န့ၢ် လီခီလၢ စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ်အထၢၣ်ပူၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ် ဘၣ်ဟဲက့ၤကဒါဆူ စီၤယိၤသးအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ စီၤယိၤသး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဃုသ့ၣ်ညါဝဲ အဝဲၢ်သ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤယူဒၤ ကတိၤတၢ်လၢ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အခၢၣ်စး ဒီးဃ့ဝံသးစူၤဝဲ စီၤယိၤသး ဒီးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ၁၁ ဂၤလၢာ် ကအိၣ်တ့ၢ်ကဲကုၢ်ဖဲ ကီၢ်အဲၤကူပတူးန့ၣ်လီၤ. ဒီးစီၤယိၤသးတဲဝဲလၢ ထဲဒၣ် စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ်တဂၤဧိၤ ကဘၣ်ကဲကုၢ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူး ဒီးအဝဲသ့ၣ် ခဲလၢာ်က့ၤဝဲသ့လီၤ.—၁ မိၤ. ၄၄:၂-၁၇.
လၢတၢ်သူၣ်အုးသးအုးအပူၤ စီၤယူဒၤတဲထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲ “အိၣ်လီၤတဲာ်လၢအမိၢ်န့ၣ်ထဲအဝဲတဂၤဧိၤ, ဒီးယပၢ်အဲၣ်အီၤလီၤ.” ဖဲစီၤယိၤသး နၢ်ဟူဝဲတၢ်ကတိၤအံၤအခါ အဝဲအသးကဘၣ်ဒိလီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲမ့ၢ်ဝဲ စီၤယၤကိာ်အမါသးဘိ နီၢ်ရၤဃ့လးလၢ အသံဝဲဖဲ အအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ် စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ်န့ၣ် အဖိဝဲၢ်ကိအဃိလီၤ. စီၤယိၤသးစ့ၢ်ကီး ကသးသယုၢ်ဘၣ်အမိၢ် ဒ်အပၢ်စီၤယၤကိာ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤယိၤသးအဲၣ်ဝဲ စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ် ကမ့ၢ်လၢတၢ်န့ၣ်အဃိလီၤ.—၁ မိၤ. ၃၅:၁၈-၂၀; ၄၄:၂၀.
စီၤယူဒၤ ဃ့ကညးဝဲ စီၤယိၤသးလၢသုတဒုးကဲ စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ်လၢကုၢ်တဂ့ၤလီၤ. အဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကကဲကုၢ်လၢ စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ်အလီၢ်ဒၣ်လဲာ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်အုးသးအုးအပူၤ အဝဲတဲကဒီးဝဲလၢ “ဖိၣ်သၣ်ခွါန့ၣ်တအိၣ်ဒီးယၤဘၣ်ဒီး, ယကက့ၤထီၣ်ဆူယပၢ်အအိၣ်ဒ်လဲၣ်. ယကထံၣ်ဘၣ်ဖုး တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လၢ အကလီၤဘၣ်ယပၢ်လီၤ.” (၁ မိၤ. ၄၄:၁၈-၃၄) ခဲအံၤ အဝဲဆီတလဲအသးလံ. တမ့ၢ်ထဲ အပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး, တၢ်သးကညီၤ ဒီးတအဲၣ်လီၤထဲအသးဘၣ်လီၤ.
စီၤယိၤသးကီၤအသး ယံာ်ယံာ်တကဲလၢၤဘၣ်. အဝဲဆဲးပၢၤဃာ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်တန့ၢ်လၢၤဘၣ်. အဝဲမၢ အခ့အပှၤတဖၣ် ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢတၢ်လီၢ်အဂၤဝံၤ ဟီၣ်သီၣ်ထီၣ်ဝဲဖးဒိၣ် ဟူတုၤလၢဖၤရိၤအနီပူၤညါလီၤ. လၢခံအဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ယမ့ၢ်စီၤယိၤသးလီၤ.” အဝဲဖိးဟုအဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အကမၢ ကမၣ်တဖၣ် ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အပျၢ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်လီၤ. (၁ မိၤ. ၄၅:၁-၁၅) အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤလၢ အပျၢ်ကွံာ်တၢ်ညီတဂၤ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၆:၅) မ့မ့ၢ်ပဝဲမီၣ်.
(၁ မိၤၡ့ ၄၄:၃၃, ၃၄) ဒီးခဲကနံၣ်အံၤ, ဒုးအိၣ်ဒုးဆိးလၢ်ယၤ, လၢယကစၢ်အကုၢ်လၢ ဖိၣ်သၣ်ခွါန့ၣ်အလီၢ်, ဒီးဒုးက့ၤထီၣ်ဖိၣ်သၣ်ခွါဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်တက့ၢ်. ၃၄ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဖိၣ်သၣ်ခွါန့ၣ်တအိၣ်ဒီးယၤဘၣ်ဒီး, ယကက့ၤထီၣ်ဆူယပၢ်အအိၣ်ဒ်လဲၣ်. ယကထံၣ်ဘၣ်ဖုး တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လၢ အကလီၤဘၣ်ယပၢ်လီၤ.
(၁ မိၤၡ့ ၄၅:၄, ၅) ဒီးစီၤယိၤသးစံးဘၣ် အဒီပုၢ်ဝဲၢ်, သုးဘူးလၢ်သုသးဆူယအိၣ်တက့ၢ်. ဒီးသုးဘူးအသးလီၤ. ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ယမ့ၢ်သုဒီပုၢ်ဝဲၢ်စီၤယိၤသး, လၢသုဆါကွံာ်ဆူအဲၤကူပတူးလီၤ. ၅ ဒီးခဲကနံၣ်အံၤ သုသုတသးအုးတဂ့ၤ. ဒီးသုသုတသးထီၣ်လီၤသုသး လၢသုဆါကွံာ်ယၤဖဲအံၤအဃိတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤမၢယဟဲလီၤလၢသုမဲာ်ညါ ဒ်သိးယကဒုးပူၤဖျဲးပှၤအသးသမူန့ၣ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(၁ မိၤၡ့ ၄၄:၁၃) ဒီးဖှီဝဲအယၣ်, ဒီးပဒၢးထီၣ်တၢ်လၢအကသ့ၣ်ယီၤ, တဂၤလၢအကသ့ၣ်ယီၤ, တဂၤလၢအကသ့ၣ်ယီၤ, ဒီးက့ၤကဒါက့ၤဆူဝ့ၢ်ပူၤလီၤ.
it-2 ၈၁၃
ဖှီယၣ် (ဆ့ကၤ)
မ့ၢ်တၢ်ပနီၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ဒီးပှၤမုၢ်ထီၣ်ဖိတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သူၣ်အုးသးအုး လီၤဆီဒၣ်တၢ်ဖဲ အနၢ်ဟူဝဲ အဘူးအတံၢ်တဂၤသံအခါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အါတက့ၢ်န့ၣ် ပှၤဖှီအီၤတုၤထဲလၢ ပှၤသးနါပှၢ်လီၤ. တမ့ၢ်ပှၤဖှီညာ်အီၤ တုၤလီၤလၢအခီၣ်ထံး တုၤဒၣ်လဲာ်ပှၤကၤအီၤ တသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်ဘၣ်.
လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤဖှီညာ်ဆ့ အဆိကတၢၢ်တဂၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ စီၤယၤကိာ်အဖိခွါအဒိၣ်ကတၢၢ် စီၤရူၤဘ့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲဟဲက့ၤကဒါဆူထံပူၤ ဒီးတထံၣ် စီၤယိၤသးလၢၤဘၣ်အခါ ဖှီဝဲအဆ့ကၤ ဒီးတဲဝဲလၢ “ဖိသၣ်ပိာ်ခွါတဂၤန့ၣ် တအိၣ်လၢၤဘၣ်. ဒီးယဲဒၣ်အံၤ ယကလဲၤယဲဖဲလဲၣ်.” စီၤရူၤဘ့ၣ်မ့ၢ် ဖိဝဲၢ်ကိအဃိ အဝဲအိၣ်ဒီးမူဒါ လီၤဆီဒၣ်တၢ် လၢအပုၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး စီၤယၤကိာ်စ့ၢ်ကီး ဖဲပှၤတဲဘၣ်အီၤလၢ အဖိခွါသံအခါ ဖှီဝဲအဆ့ကၤ ဒီးကူထီၣ်ဝဲထၢၣ်တၢ်ကံးညာ်လၢ တၢ်သူၣ်အုးသးအုးအပူၤလီၤ. (၁ မိၤ. ၃၇:၂၉, ၃၀, ၃၄) ဒီးဖဲစီၤယိၤသး အဝဲၢ်တဖၣ် လဲၤလၢကီၢ်အဲၤကူပတူး ဒီးစီၤဘံၣ်ယၤမံၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤ ဒ်တၢ်ဘျၣ်တဂၤအခါ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အသးအုးဒီး ဖှီအဆ့န့ၣ်လီၤ.—၁ မိၤ. ၄၄:၁၃.
(၁ မိၤၡ့ ၄၅:၅-၈) ဒီးခဲကနံၣ်အံၤ သုသုတသးအုးတဂ့ၤ. ဒီးသုသုတသးထီၣ်လီၤသုသး လၢသုဆါကွံာ်ယၤဖဲအံၤအဃိတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤမၢယဟဲလီၤလၢသုမဲာ်ညါ ဒ်သိးယကဒုးပူၤဖျဲးပှၤအသးသမူန့ၣ်လီၤ. ၆ တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိအံၤအိၣ်လံလၢ ကီၢ်ပူၤခံနံၣ်အံၤလံ. ဒီးအိၣ်ဒံးယဲၢ်နံၣ်လၢ အတအိၣ်ဘၣ်ဒီး ထဲၣ်တၢ်ဒီးကူးတၢ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ. ၇ ဒီးယွၤမၢယလဲၤလၢသုမဲာ်ညါ ဒ်သိးအကပာ်တၢ်အိၣ်လီၤတဲာ်လၢ သုဂီၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ, ဒီးဒုးမူဒံးသုလၢတၢ်မၤထူၣ်ဖျဲးတၢ်ဖးဒိၣ်လီၤ. ၈ ဒီးခဲကနံၣ်အံၤ သုမၢယဟဲဖဲအံၤတမ့ၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်ယွၤလီၤ. ဒီးပာ်ယၤလၢဖၤရိၤအပၢ်, ဒီးအပှၤဟံၣ်ဖိခဲလၢာ်အကစၢ်, ဒီးပှၤပၢတၢ်လၢကီၢ်အဲၤကူပတူးဒီကီၢ်ညါလီၤ.
တၢး၀၄ ၈/၁၅ ၁၅ ¶၁၅
တၢ်သးဟ့ ကလီကလီ
၁၅ ဒ်သိးပသးသုတဆါ ပှၤလၢအသးဟ့ပှၤ ကလီကလီတဖၣ်တဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပဒုၣ်ပဒါနီၢ်နီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲမုၣ်ကီၤလံၢ် ဒီးတၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. (အ့းဖ့းစူး ၆:၁၂) ပှၤတနီၤန့ၣ် မၤအၢမၤသီပှၤ ဖဲအသးဒၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢတသ့ၣ်ညါဝဲအဃိ မ့တမ့ၢ် ပှၤမၢအီၤအဃိမၤဝဲလီၤ. (ဒၤနံးယ့လး ၆:၄-၁၆; ၁ တံၤမသ့း ၁:၁၂, ၁၃) ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်အသးလၢ “ပှၤကညီခဲလၢာ် ကတုၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအီၤ” ဒီးကအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ “ကသ့ၣ်ညါထီၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ” န့ၣ်လီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၂:၄) လၢညါပှၤလၢအထီဒါပှၤတဖၣ် ခဲအံၤကဲထီၣ်က့ၤပဒီပုၢ်ဝဲၢ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပအိၣ်ဒီးလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအဂ့ၤအဃိလီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၂:၁၂) တကးဒံးဘၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိလၢ စီၤယၤကိာ်အဖိခွါ စီၤယိၤသးအအိၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲတူၢ်ဘၣ်တၢ် နးနးကလဲာ် ခီဖျိအဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဃိ သနာ်က့ တစၢဃာ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ်ဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. အဝဲနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ရဲၣ်ကျဲၤဝဲ လီၤတံၢ်လီၢ်ဆဲး ဒ်သိးအတၢ်တိာ်ပာ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၄၅:၄-၈) ဒ်န့ၣ်အသိး တၢ်တတီတလိၤ တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤလၢ ပတူၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လၢ အမၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤအမံၤသ့လီၤ.—၁ ပ့းတရူး ၄:၁၆.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
တၢး၀၆ ၂/၁ ၃၁
ဒ် ၁ မိၤၡ့ ၄၄:၅, ၁၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး မ့ၢ်စီၤယိၤသး သူဝဲလီခီစ့တဖျၢၣ် ဒ်သိးကတဲဆိပာ်တၢ်လၢခါဆူညါအဂီၢ်ဧါ
တၢ်ဂ့ၢ်လၢအကဒုးနာ်န့ၢ်ပှၤလၢ စီၤယိၤသး မၤဝဲတၢ်ဖံးတၢ်မၤတမံၤမံၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်တဲဆိပာ်တၢ်န့ၣ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်.
လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤယိၤသးနၢ်ပၢၢ်ဝဲ တၢ်တဲဆိပာ်စၢၤတၢ် လၢအမ့ၢ်တၢ်ဝံတၢ်နါ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. လၢအပူၤကွံာ် ဖဲဖးန့ၢ်ဝဲ ဖၤရိၤအတၢ်မံမီၢ်အခီပညီအခါ အဝဲတဲဝဲခဲအံၤခဲအံၤလၢ ထဲဒၣ်ယွၤတဂၤဧိၤန့ၣ် “စံးဆၢ” တၢ်လၢကမၤအသးလၢ ခါဆူညါတဖၣ်သ့လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖၤရိၤနာ်ဝဲလၢ ခီဖျိလၢယွၤအမ့ၢ်အတီလၢ စီၤယိၤသးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲတဂၤ ဒုးသ့ၣ်ညါအီၤအဃိ စီၤယိၤသးတဲဆိပာ်တၢ်သ့လီၤ. တမ့ၢ်လၢတၢ်ဝံတၢ်နါ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဃိဘၣ်. (၁ မိၤၡ့ ၄၁:၁၆, ၂၅, ၂၈, ၃၂, ၃၉) လၢခံတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤဝဲ စီၤမိၤၡ့န့ၣ် တြီဃာ်ဝဲ တၢ်ဝံတၢ်နါအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်တဲဆိပာ်တၢ်အဃိ ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤဝဲလၢ ထဲဒၣ်ကစၢ်ယွၤတဂၤဧိၤန့ၣ် တဲဆိပာ်တၢ်လၢ ခါဆူညါအဂ့ၢ်သ့လီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၁၈:၁၀-၁၂.
မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤယိၤသး မၢအခ့အပှၤတဖၣ်တဲဝဲလၢ အဝဲသူဝဲ လီခီစ့လၢ ‘ကဖးတၢ်’ အဂီၢ်လဲၣ်. (၁ မိၤၡ့ ၄၄:၅) ပကသ့ၣ်ညါလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲတဲဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အိၣ်သးလီၤ.
မ့ၢ်လၢတၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ အိၣ်ထီၣ်နးမးအဃိ စီၤယိၤသးအဝဲၢ်တဖၣ် လဲၤလၢကီၢ်အဲၤကူပတူးဒ်သိး ကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အီၣ်အဂီၢ်လီၤ. လၢအပူၤကွံာ်အနံၣ်အါမးန့ၣ် အဝဲၢ်တဖၣ်အံၤ ဆါလီၤအီၣ်ကွံာ်အီၤ ဒ်ကုၢ်တဂၤအသိးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤ ပှၤလၢအကဲထီၣ် ကီၢ်အဲၤကူပတူး အပှၤကွၢ်တၢ်အီၣ်အခိၣ်အံၤ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အပုၢ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. စီၤယိၤသးတဒုးသ့ၣ်ညါအသးလၢ အဝဲၢ်တဖၣ်ဒံးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲမၤကွၢ်ဝဲ အဝဲၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးလံဧါ ဒီးမ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် အဲၣ်အပုၢ်စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ် ဒီးအပၢ်လၢအအဲၣ် စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ်ဒိၣ်မးတဂၤန့ၣ် ထဲလဲၣ်လီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၄၁:၅၅–၄၄:၃.
စီၤယိၤသးမၢအခ့အပှၤတဖၣ် မၤပှဲၤအဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အထၢၣ်လၢ တၢ်အီၣ်ဒီးဖၢနုာ်က့ၤအစ့တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တဂၤစုာ်စုာ်အထၢၣ်ပူၤလီၤ. ဒီးမ့မ့ၢ်လၢ စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ် အထၢၣ်ပူၤန့ၣ် စီၤယိၤသးမၢအဝဲသ့ၣ် ဖၢနုာ်ဃုာ်ဒီးလီခီစ့တဖျၢၣ်လီၤ. စီၤယိၤသး မၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်အပာ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ အမ့ၢ်အဲၤကူပတူး အပှၤကွၢ်တၢ်အီၣ်အခိၣ်လီၤ. လၢအဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အမဲာ်ညါန့ၣ် အဝဲတဲတၢ်ဒီးမၤတၢ်ဒ် ပှၤကွၢ်တၢ်အခိၣ်တဂၤအသိးလီၤ.
ဖဲအထံၣ်လိာ်သးဒီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အခါ အဝဲကူၣ်ထီၣ်တၢ်ဒီး တဲဝဲလၢ “ပှၤဒ်ယၤအသိး, ဖးတၢ်ဘၣ်န့ၣ် သုတသ့ၣ်ညါဘၣ်ဧါ.” (၁ မိၤၡ့ ၄၄:၁၅) ဖျါလၢအဝဲသူဝဲ လီခီအံၤ ဒ်သိးအတၢ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤ ကကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. အဃိ ဒ်စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ် တဟုၣ်လီခီဘၣ်အသိးန့ၣ် စီၤယိၤသးစ့ၢ်ကီး တသူဝဲလီခီအံၤလၢ ကတဲဆိပာ်တၢ်အဂီၢ်ဘၣ်.
လါယူၤ ၈–၁၄
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ၁ မိၤၡ့ ၄၆–၄၇
“ပူၤဖျဲးလၢ တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ”
(၁ မိၤၡ့ ၄၇:၁၃) ဒီးတၢ်အီၣ်တအိၣ်ဘၣ်လၢ ထံဧိၤကီၢ်ဧိၤဒီဘ့ၣ်ညါနီတပူၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိန့ၣ်အိၣ်နးမးလီၤ. ဒီးပှၤအဲၤကူပတူးဖိ, ဒီးပှၤကီၢ်ကနၤဧၣ်ဖိအသးလီၤဘှါလၢ တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိအဃိလီၤ.
တၢး၈၇ ၅/၁ ၁၅ ¶၂
ပူၤဖျဲးထီၣ်ဖဲ တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ အဆၢကတီၢ်
၂ တၢ်အီၣ်တၢ်အီ အိၣ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤ နွံနံၣ် ပူၤကွံာ်ဝဲလံ. ဒ်ယဟိဝၤယွၤ တဲဆိပာ်ဝဲအသိး တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ အိၣ်ထီၣ်ဝဲ တမ့ၢ်ထဲလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤဘၣ်. အိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ “ကီၢ်ကိးဘ့ၣ်ဒဲး” အပူၤလီၤ. ဖဲပှၤအဲၤကူပတူးဖိလၢ အသၣ်ဝံၤလီၤဒိတဖၣ် စးထီၣ်ကိးပသူထီၣ်လၢ ဖၤရိၤအအိၣ်လၢ ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီအဂီၢ်အခါ ဖၤရိၤတဲဘၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ “လဲၤဆူစီၤယိၤသးအအိၣ်, ဒီးဖဲအစံးဘၣ်သုန့ၣ်မၤတက့ၢ်.” စီၤယိၤသး ဆါလီၤန့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ဘုဧိၤဟုဧိၤ တုၤလၢအဝဲသ့ၣ် အစ့လၢာ်တစုလီၤ. လၢခံ အဝဲတူၢ်လိာ်ဝဲ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် လၢစ့အလီၢ်လီၤ. လၢခံကတၢၢ် ထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲဆူစီၤယိၤသးအအိၣ်ဒီး တဲဝဲလၢ “ပှ့ၤပှၤဒီးပဟီၣ်ခိၣ် လၢတၢ်အီၣ်တၢ်အီအဂီၢ်တက့ၢ်. ဒီးပဝဲဒၣ်ဒီး ပဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်, ကကဲထီၣ်ဖၤရိၤအကုၢ်လီၤ.” အဃိ စီၤယိၤသးပှ့ၤဝဲ ပှၤအဲၤကူပတူးဖိတဖၣ် အဟီၣ်ခိၣ်ခဲလၢာ်လၢ ဖၤရိၤအဂီၢ်လီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၄၁:၅၃-၅၇; ၄၇:၁၃-၂၀.
(၁ မိၤၡ့ ၄၇:၁၆) ဒီးစီၤယိၤသး စံးဝဲဒၣ်, စ့မ့ၢ်လၢာ်ဝဲဒီး, ဟ့ၣ်ယၤလၢဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဒၢတက့ၢ်. ဒီးယကဟ့ၣ်သုတၢ်လၢ သုဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဒၢအဃိလီၤ.
(၁ မိၤၡ့ ၄၇:၁၉, ၂၀) ပကသံလၢနဂီၤထံးပဝဲဒၣ်ဒီးပဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အဘၣ်မနုၤလဲၣ်. ပှ့ၤပှၤဒီးပဟီၣ်ခိၣ် လၢတၢ်အီၣ်အဂီၢ်တက့ၢ်. ဒီးပဝဲဒၣ်ဒီးပဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်, ကကဲထီၣ်ဖၤရိၤအကုၢ်လီၤ. ဒီးဟ့ၣ်တၢ်ချံတၢ်သၣ် ဒ်သိးပကမူဒံး, ဒီးပသုတသံ,ဒီးဟီၣ်ခိၣ်သုတအိၣ်သယုၢ်တဂ့ၤန့ၣ်တက့ၢ်. ၂၀ ဒီးစီၤယိၤသးပှ့ၤဟီၣ်ခိၣ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးဒီဘ့ၣ်ညါလၢဖၤရိၤအဂီၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤအဲၤကူပတူးဖိဆါကွံာ် အစံာ်အပှဲၤ, တဂၤအစံာ် တဂၤအစံာ်စုာ်စုာ်လီၤ. မ့ၢ်တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိဘၣ်အီၤစွၣ်မးအဃိလီၤ. ဒီးဟီၣ်ခိၣ်ကဲထီၣ်ဖၤရိၤအတၢ်လီၤ.
(၁ မိၤၡ့ ၄၇:၂၃-၂၅) ဒီးစီၤယိၤသးစံးဘၣ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်, ကွၢ်ကွၢ်, တၢ်လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ယပှ့ၤလံသုဒီးသုဟီၣ်ခိၣ်လၢ ဖၤရိၤအဂီၢ်လံ. ကွၢ်ကွၢ်တၢ်ချံတၢ်သၣ်အိၣ်လၢသုဂီၢ်, ဒီးသုကဖှံတၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်လီၤ. ၂၄ ဒီးကမၤအသးလၢတၢ်အါထီၣ်န့ၣ်သုဘၣ်ဟ့ၣ်ဖၤရိၤလၢ ယဲၢ်ပူတပူ, ဒီးလွံၢ်ပူကကဲထီၣ်သုတၢ်ဒၣ်သုဝဲ, လၢစံာ်ဧိၤပှဲၤဧိၤအချံအသၣ်အဂီၢ်, ဒီးလၢသုတၢ်အီၣ်တၢ်အီအဂီၢ်, ဒီးပှၤလၢသုပှၤဟံၣ်ဖိအဂီၢ်, ဒီးလၢသုဖိဒံဖိသၣ်အတၢ်အီၣ်တၢ်အီအဂီၢ်လီၤ. ၂၅ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, နဒုးပူၤဖျဲးပသးသမူလံ, မ်ပဘၣ်ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ်လၢယကစၢ်အမဲာ်တက့ၢ်. ဒီးပကကဲထီၣ်ဖၤရိၤအကုၢ်အပှၤလီၤ.
kr ၂၃၄-၂၃၅ ¶၁၁-၁၂
ဘီမုၢ်မၤလၢပှဲၤ ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်
၁၁ တၢ်အိၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ်. ဟီၣ်ခိၣ်အံၤ လီၤဒိလၢနီၢ်သးတၢ်အီၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲလၢ “ကွၢ်ကွၢ်, ယွၤစံးဝဲဒၣ်, မုၢ်နံၤတဖၣ်ကဟဲလၢ ယကမၢလီၤ တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိလၢ ထံဧိၤကီၢ်ဧိၤအပူၤလီၤ. တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိလၢကိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်သူအသးလၢထံမ့ၢ်ဂ့ၤ, တမ့ၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိလၢ တၢ်နၢ်ဟူယွၤအကလုၢ်အကထါလီၤ.’’ (ဧၤ. ၈:၁၁) မ့မ့ၢ်ယွၤအဘီအမုၢ် အထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် လီၤဒိလၢနီၢ်သးအတၢ်အီၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ယဟိဝၤယွၤ တဲဆိပာ်ဝဲ အခ့အပှၤဒီး အဒုၣ်အဒါတဖၣ် အတၢ်လီၤဆီလိာ်အသးအဂ့ၢ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယခ့ယပှၤကအီၣ်တၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ကသၣ်ဝံၤသုသးလီၤ. ကွၢ်ကွၢ်, ယခ့ယပှၤကအီတၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ကသူသုသးလၢထံလီၤ. ကွၢ်ကွၢ်, ယခ့ယပှၤကသူၣ်ဖှံသးညီလီၤ. မ့မ့ၢ်သုကမဲာ်ဆှးလီၤ.” (ၡါ. ၆၅:၁၃) မ့ၢ်နထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်လံဧါ.
၁၂ ဒ်သိးပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤကဂ့ၤအဂီၢ် နီၢ်သးတၢ်အီၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤတဖၣ်န့ၣ် ယွၤလီၤဝဲထီဘိ ဒ်ထံကျိလၢ အလဲၢ်ဒီးအယိာ်တဘိ ယွၤလီၤဝဲအသိးလီၤ. ဟီၣ်ခိၣ်အံၤလီၤဒိလၢ နီၢ်သးတၢ်အီၣ်သနာ်က့ ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် လံာ်လဲၢ်လၢ အဒိးသန့ၤထီၣ် အသးလၢလံာ်စီဆှံ, တၢ်ကလုၢ် ဒီးတၢ်ဂီၤမူတဖၣ်, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်ပီးတၢ်လီလၢ ပပှာ်ယဲၤသန့အပူၤတဖၣ်လီၤ. (ဃ့း. ၄၇:၁-၁၂; အ့. ၃:၁၈) မ့ၢ်လၢနထံၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ တၢ်ကအိၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ် လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဃိ နတသးခုဘၣ်ဧါ. မ့ၢ်နအီၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အစီၢ်နီၤခိၣ်ထီဘိဧါ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(၁ မိၤၡ့ ၄၆:၄) ယကလဲၤလီၤဒီးနၤဆူအဲၤကူပတူးအပူၤ, ဒီးယကဟဲက့ၤစိာ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးနၤသပှၢ်တၢၢ်, ဒီးစီၤယိၤသးကပာ်အစုလၢနမဲာ်လိၤလီၤ.
it-1 ၂၂၀ ¶၁
တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒီးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ
ပှၤမၤဘံၣ်န့ၢ် ပှၤတဂၤအမဲာ်ချံဖဲအသံအဆၢကတီၢ်. ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်စီၤယၤကိာ်လၢ “စီၤယိၤသးကပာ်အစုလၢနမဲာ်လိၤလီၤ.’’ (၁ မိၤ. ၄၆:၄) တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ဖိဝဲၢ်ကိအမူဒါလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖျါလၢယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်စီၤယၤကိာ်လၢ စီၤယိၤသးကြၢးန့ၢ်ဘၣ် ဖိဝဲၢ်ကိအလီၢ်လီၤ.—၁ ကွဲး. ၅:၂.
(၁ မိၤၡ့ ၄၆:၂၆, ၂၇) ဒီးလၢစီၤယၤကိာ်အဖိခွါအမါသ့ၣ်အဖီခိၣ် ကယဲၢ်ပှၤအသးလၢအဟဲဒီးစီၤယၤကိာ် ဆူအဲၤကူပတူးအပူၤ, လၢအဟဲထီၣ်လၢအယီၢ်ဒ့, ပှၤအသးခဲလၢာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဃုဆံဃုဂၤလီၤ. ၂၇ ဒီးစီၤယိၤသးအဖိခွါလၢ အအိၣ်ဖျဲၣ်န့ၢ်အီၤလၢ အဲၤကူပတူးအပူၤန့ၣ်မ့ၢ် ပှၤအသးခံဂၤလီၤ. ကယဲၢ်ပှၤအသးလၢစီၤယၤကိာ်အပှၤဟံၣ်ဖိ, လၢအဟဲဆူအဲၤကူပတူးအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤနွံဆံလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ မၤတၢ်. ၇:၁၄
ခဲလၢာ် ၇၅ ဂၤ. ဖဲစီၤစတ့းဖၣ် တဲဝဲလၢ စီၤယၤကိာ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အလဲၤအိၣ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲ ၇၅ ဂၤအခါ ဖျါလၢတမ့ၢ်အဝဲဟံးန့ၢ်ဝဲ နီၣ်ဂံၢ်အံၤလၢ လံာ်စီဆှံတဆၢဆၢ လၢလံာ်စီဆှံလၢဧ့ၤဘြံၤကျိာ်တကတြူၢ်အပူၤဘၣ်. နီၣ်ဂံၢ်အဝဲအံၤ ပှၤတထံၣ်န့ၢ်အီၤလၢ မဲးစိၣ်ရၢးထံးလံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်အပူၤဘၣ်. ၁ မိၤ. ၄၆:၂၆ တဲဝဲလၢ “ဒီးလၢစီၤယၤကိာ် အဖိခွါအမါသ့ၣ်အဖီခိၣ် ကယဲၢ်ပှၤအသးလၢ အဟဲဒီးစီၤယၤကိာ် ဆူအဲၤကူပတူးအပူၤ, လၢအဟဲထီၣ်လၢအယီၢ်ဒ့, ပှၤအသးခဲလၢာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဃုဆံဃုဂၤလီၤ.’’ အဆၢဖိ ၂၇ ဆဲးတဲဝဲလၢ “ကယဲၢ်ပှၤအသးလၢစီၤယၤကိာ်အပှၤဟံၣ်ဖိ, လၢအဟဲဆူအဲၤကူပတူးအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤနွံဆံလီၤ.’’ ဖဲအံၤန့ၣ်ပှၤဒွးဝဲ ပှၤနီၣ်ဂံၢ်လၢကျဲခံဘိလၢအလီၤဆီလိာ်အသးလီၤ. တၢးတဘိန့ၣ် ဒွးဃုာ်ဝဲထဲ စီၤယၤကိာ်အသွံၣ်ထံစၢၤသွဲၣ်လီၤ. ကျဲခံဘိတဘိန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အဟဲဆူကီၢ်အဲၤကူပတူးခဲလၢာ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး စီၤယၤကိာ်အစၢၤအသွဲၣ်န့ၣ် ၂ မိၤၡ့ ၁:၅ ဒီး ၅ မိၤၡ့ ၁၀:၂၂ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်ဝဲ “နွံဆံ’’ လီၤ. နီၣ်ဂံၢ်သၢခါတခါလၢ စီၤစတ့းဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ် အါန့ၢ်ဒံးနီၣ်ဂံၢ်အဂၤတဖၣ်အဃိ ကပၣ်ဃုာ်ဒီး စီၤယၤကိာ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. စဲးထူးကၠ့းတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံလၢ ၁ မိၤၡ့ ၄၆:၂၀ အပူၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤယိၤသးအဖိခွါ စီၤမနၤၡ့ၤ ဒီးစီၤအ့ဖရဲၣ်အဃိ ပှၤတနီၤဆိမိၣ်ဝဲလၢ နီၣ်ဂံၢ်အဝဲန့ၣ်အပူၤ ကပၣ်ဃုာ်ဒီး စီၤယိၤသးအဖိခွါ ဒီးအလံၤအလိၤတဖၣ်လီၤ. ပှၤအဂၤတနီၤတဲဝဲလၢ နီၣ်ဂံၢ်အဝဲအံၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး စီၤယၤကိာ်အဖိခွါတဖၣ်အမါလၢ ၁ မိၤၡ့ ၄၆:၂၆ တဒွးဃုာ်ဝဲဘၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဃိ နီၢ်ဂံၢ် “နွံဆံယဲၢ်ဂၤ” န့ၣ်ကမ့ၢ် ပှၤခဲလၢာ်အနီၣ်ဂံၢ်လီၤ. နီၣ်ဂံၢ်အံၤန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်ဟံးန့ၢ်အီၤလၢ ဧ့ၤဘြံၤလံာ်စီဆှံလၢ ဘၣ်တၢ်သူအီၤဖဲ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤခါန့ၣ်လီၤ. လၢခံပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ် သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ကြံးစဲးထူးကၠ့းအပူၤ ၁ မိၤၡ့ ၄၆:၂၇ ဒီး ၂ မိၤၡ့ ၁:၅ န့ၣ် ပာ်ဖျါဝဲလၢ “နွံဆံယဲၢ်ဂၤ” လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပီၣ်လဲၣ်အံသၣ် အလံာ်ထူ အက့အခီခံက့လၢ အအိၣ်ဒီး ၂ မိၤၡ့ ၁:၅ လၢဘၣ်တၢ်ထံၣ်န့ၢ်အီၤဖဲ ယၤဖှိၣ်နံၣ် ၂၀ န့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “နွံဆံယဲၢ်ဂၤ” လၢဧ့ၤဘြံၤကျိာ်လီၤ. အဃိ ဖဲစီၤစတ့းဖၣ် တဲဝဲလၢ ၇၅ ဂၤအခါန့ၣ် ကမ့ၢ်အဝဲဟံးန့ၢ်ဝဲလၢ လံာ်စီဆှံလၢပျၢၤတဖၣ်အံၤအကျါ တခါခါအပူၤလီၤ. မ့ၢ်ဘၣ်ဖဲလဲၣ်တခါဂ့ၤတခါဂ့ၤ နီၢ်ဂံၢ်လၢ စီၤစတ့းဖၣ် တဲဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤယၤကိာ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ခဲလၢာ်အနီၣ်ဂံၢ်လၢ ကျဲလၢအဂၤတမံၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
လါယူၤ ၁၅–၂၁
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ၁ မိၤၡ့ ၄၈–၅၀
“ပှၤသးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အဂ့ၤအါမးလၢ ကသိၣ်လိပှၤ”
(၁ မိၤၡ့ ၄၈:၂၁, ၂၂) ဒီးစီၤအံၣ်စရ့လးစံးဘၣ် စီၤယိၤသး, ကွၢ်ကွၢ်, ယသံယဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီးယွၤကအိၣ်ဒီးသု, ဒီးဒုးက့ၤက့ၤသုဆူသုပၢ်တဖၣ်အကီၢ်ပူၤလီၤ. ၂၂ ဒီးယဲဒၣ်အံၤယဟ့ၣ်တ့ၢ်နၤလၢ တၢ်အဂီၢ်တမံၤလၢ နဒီပုၢ်ဝဲၢ်အဖီခိၣ်, လၢယဟံးန့ၢ်လၢ ပှၤအမိၢ်ဖိအစုပူၤ, လၢယနးဒီးယချံၣ်န့ၣ်လီၤ.
it-1 ၁၂၄၆ ¶၈
စီၤယၤကိာ်
တချုးလၢ စီၤယၤကိာ်သံဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲဆိၣ်ဂ့ၤဝဲ အလံၤခွါခံဂၤလၢ အမ့ၢ်စီၤယိၤသးအဖိခွါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအီၤအဃိ အဝဲပာ်ဆိဝဲ ပှၤအဆံး စီၤအ့ဖရဲၣ် လၢပှၤအဒိၣ် စီၤမနၤၡ့ၤအမဲာ်ညါလီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤယၤကိာ်တဲဘၣ် စီၤယိၤသးလၢ အကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်န့ၢ်သါခံစး ဒ်အမ့ၢ်ဖိဝဲၢ်ကိအသိးလၢ “ယဲဒၣ်အံၤယဟ့ၣ်တ့ၢ်နၤလၢ တၢ်အဂီၢ်တမံၤလၢ နဒီပုၢ်ဝဲၢ်အဖီခိၣ်, လၢယဟံးန့ၢ်လၢ ပှၤအမိၢ်ဖိအစုပူၤ, လၢယနးဒီးယချံၣ်န့ၣ်လီၤ.” (၁ မိၤ. ၄၈:၁-၂၂; ၁ ကွဲး. ၅:၁) စီၤယၤကိာ်ပှ့ၤန့ၢ်ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်တကဝီၤလၢ အဘူးဒီးဝ့ၢ်ၡက့ၣ်န့ၣ် လၢစီၤဃမိၢ်အဖိခွါတဖၣ်အအိၣ် လၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အပူၤလီၤ. (၁ မိၤ. ၃၃:၁၉, ၂၀) သနာ်က့ အဝဲတဲဝဲဒၣ်ဒ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ဘၣ်လဲၤဒုးဟံးန့ၢ်ဝဲလၢ အနးဒီးအချံၣ်အဃိ ဖျါလၢတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အအၢၣ်လီၤဝဲ စီၤယိၤသးအံၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အတၢ်နာ်လီၤ. မ့ၢ်ဒၣ် အဝဲတဲဆိပာ်ဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် အဖိအလံၤတဖၣ် ကဒုးနၢၤဝဲ ပှၤကနၤဧၣ်ဖိတဖၣ်လီၤ. စီၤယိၤသး အတၢ်န့ၢ်သါခံစးအကျါန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး စီၤမနၤၡ့ၤ ဒီးစီၤအ့ဖရဲၣ် အတၢ်လီၢ်တဖၣ်လီၤ.
(၁ မိၤၡ့ ၄၉:၁) ဒီးစီၤယၤကိာ် ကိးန့ၢ်အဖိခွါတဖၣ် ဒီးစံးဝဲဒၣ်, အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်တက့ၢ်. ဒီးတၢ်လၢအကဘၣ်သုလၢ မုၢ်နံၤလၢခံတဖၣ်န့ၣ်, ယကဒုးနဲၣ်သုလီၤ.
it-2 ၂၀၆ ¶၁
မုၢ်နံၤလၢခံတဖၣ်
စီၤယၤကိာ်အတၢ်တဲဆိပာ် ဖဲတချုးအသံဒံးဘၣ်ခါ. စီၤယၤကိာ် တဲဘၣ်အဖိခွါတဖၣ်လၢ “အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်တက့ၢ်. ဒီးတၢ်လၢအကဘၣ်သုလၢ မုၢ်နံၤလၢခံတဖၣ်န့ၣ်, ယကဒုးနဲၣ်သုလီၤ.” အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်လၢ ခါဆူညါန့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤ. ၄၉:၁) ပူၤကွံာ်အနံၣ် ၂၀၀ ဘျဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤတဲဘၣ် စီၤယၤကိာ်အဖု စီၤအၤဘြၣ် (စီၤအၤဘြၤဟၣ်) လၢအဖိအလံၤတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ်အီၤအနံၣ် ၄၀၀ လီၤ. (၁ မိၤ. ၁၅:၁၃) အဃိ “မုၢ်နံၤလၢခံတဖၣ်” လၢစီၤယၤကိာ်တဲဝဲန့ၣ် ကစးထီၣ်အသးဖဲ တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ်အနံၣ် ၄၀၀ ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. (တၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ဘၣ်ဃးဒီး ၁ မိၤၡ့ ၄၉ န့ၣ်ကွၢ်လၢ စီၤယၤကိာ်အဖိခွါတဖၣ် အမံၤအဖီလာ်တက့ၢ်.) ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ အဟဲလၢပှဲၤထီၣ်လၢခံတဖၣ်န့ၣ် ပတဲသ့လၢဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး “ယွၤအအံၣ်စရ့လး” လီၤ.—ကလၤ. ၆:၁၆; ရိ. ၉:၆.
(၁ မိၤၡ့ ၅၀:၂၄, ၂၅) ဒီးစီၤယိၤသးစံးဘၣ်အဒီပုၢ်ဝဲၢ်, ယသံယဲလီၤ, ဒီးယွၤကဟဲအိၣ်သကိးသုသပှၢ်တၢၢ်, ဒီးကဒုးဟဲထီၣ်သုလၢကီၢ်အံၤဆူကီၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ်လၢ အဆိၣ်တၢ်လၢအဂ့ၢ်အကျိၤဒီးစီၤအၤဘြၤဟၣ်, ဒီးစီၤအံၤစဲး, ဒီးစီၤယၤကိာ်လီၤ.၂၅ ဒီးစီၤယိၤသးဒုးဆိၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ တၢ်ဆိၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ယွၤကဟဲအိၣ်သကိးသုသပှၢ်တၢၢ်, ဒီးသုဘၣ်စိာ်ထီၣ်ကွံာ်ယဃံယကွဲလၢအံၤလီၤ.
တၢး၀၇ ၆/၁ ၂၈ ¶၁၀
ပှၤသးပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတမံၤလၢ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်အဂီၢ်
၁၀ ပှၤသးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢပှၤစူၢ်တၢ်နာ်တၢ် ကဒဲကဒဲတဖၣ်အဂီၢ်သ့လီၤ. ဖဲစီၤယၤကိာ်အဖိခွါ စီၤယိၤသးအသးပှၢ်ထီၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအတၢ်နာ် ခီဖျိလၢအတၢ်မၤတခါလီၤ. တၢ်မၤအံၤကဲဘျုးဒိၣ်မးလၢ လၢခံပှၤအကကွဲၢ်လၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အမ့ၢ်အတီတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဖဲစီၤယိၤသးအသးအိၣ် ၁၁၀ အခါ အဝဲ “မၤလိာ်တၢ်လၢအဃံအဂ့ၢ်အကျိၤ” ဒီးတဲဝဲလၢ ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤ အလီၢ်ခံကတၢၢ်အခါ ကဘၣ်စိာ်ဃုာ်ဒီး အဝဲအဃံလီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၂၂; ၁ မိၤၡ့ ၅၀:၂၅) စီၤယိၤသးသံဝံၤအလီၢ်ခံ ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဘၣ်ကဲကုၢ်နးနးကလဲာ်လၢ အနံၣ်အါမးအတီၢ်ပူၤန့ၣ် စီၤယိၤသးအတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ကကဲထီၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်အုၣ်ကီၤလၢ မုၢ်တနံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကပူၤဖျဲးထီၣ်ဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(၁ မိၤၡ့ ၄၉:၁၉) ကး, ပှၤတဖုကဆီၣ်တနံးအီၤ, မ့မ့ၢ်အဝဲဒၣ်ကဆီၣ်တနံးတၢ်အခီၣ်နၢၣ်ခံလီၤ.
တၢး၀၄ ၆/၁ ၁၅ ¶၄-၅
ပှၤလၢအမၤလၤကပီၤကစၢ်ယွၤန့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ
၄ တချုးလၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်နုာ်လီၤဆူ ကီၢ်တၢ်စံးပာ်အပူၤဒံးဘၣ်န့ၣ် ကးလၢအမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လး ကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ် ဃ့ဝဲအခွဲးလၢ ပှၤကဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်လီၢ်လၢ ထံကျိယၢ်ဒ့ၣ်အမုၢ်ထီၣ်အကပၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ဒီးအဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဝဲဆိးဝဲအဂီၢ်လီၤ. (၄ မိၤၡ့ ၃၂:၁-၅) အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဖဲန့ၣ်န့ၣ် ကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲဖးဒိၣ်လီၤ. ပှၤကလုာ်ဒူၣ်လၢ အအိၣ်လၢယၢ်ဒ့ၣ်အမုၢ်နုာ်တကပၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးယၢ်ဒ့ၣ်အတၢ်တြီၤအဃိ ဒုၣ်ဒါတဖၣ်ဟဲဒုးအီၤတညီဘၣ်. (ယိၤၡူ ၃:၁၃-၁၇) ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်လီၢ်လၢ အအိၣ်လၢယၢ်ဒ့ၣ်အမုၢ်ထီၣ်တခီန့ၣ် ကၠီၣ် အၤဒၣ်စမ့း အလံာ်တဘ့ၣ် (The Historical Geography of the Holy Land) အပူၤတဲဝဲလၢ “တၢ်လီၢ်အံၤအိၣ်လၢ အရ့ဘယါ တၢ်ပၢၤခိၣ်ဖးလဲၢ်ဖးထီအလိၤ ဒီးတၢ်လၢကဒီသဒၢအီၤတအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. အဃိ ပှၤလၢအဟးဃုထံဂ့ၤတၢ်လီၢ်ဂ့ၤတဖၣ် ဟဲဂုာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ ဒီးအဝဲသ့ၣ်တစိၤဘၣ်တစိၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်အံၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဘၣ်တၢ်ဂုာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်လီၢ်လၢအဂ့ၤကိးနံၣ်ဒဲးဃၣ်ဃၣ်လီၤ.”
၅ ကးကလုာ်ဒူၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤနၢၤအီၣ်ဃီၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒ်န့ၣ်ထီဘိအဃိ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်သးမၤသးဒ်လဲၣ်. လၢအပူၤကွံာ်ယၤဖှိၣ်နံၣ်အါမး ဘူးထီၣ်လၢအဖုဖးဒိၣ် စီၤယၤကိာ်ကသံန့ၣ် တဲဆိပာ်ဝဲလၢ “စီၤကးကဘၣ်တၢ်ဒုးအီၤလၢ တမျိးတမျာ်တဖု, ဘၣ်ဆၣ်အဝဲကဃၣ်အသး ဒီးလူၤကဒါက့ၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၄၉:၁၉, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ဖျါလၢအလီၤသးဟးဂီၤဒိၣ်မး. ဘၣ်ဆၣ် နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်အဝဲမၤလိာ်ဝဲလၢ ပှၤကးဖိတဖၣ် ကဘၣ်ဒုးဆၢက့ၤတၢ်လီၤ. စီၤယၤကိာ် ဒုးနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဒုးဆၢက့ၤတၢ်အခါ တမျိးတမျာ်တဖု ကဃ့ၢ်ကွံာ် ဒီးပှၤကးဖိတဖၣ်န့ၣ် ကလူၤဒုးအဝဲသ့ၣ်လီၤ.
(၁ မိၤၡ့ ၄၉:၂၇) ဘံၣ်ယၤမံၣ်, ထွံၣ်မံၤတဒု, ကဖှီသံတၢ်, လၢမုၢ်ဂီၤန့ၣ်ကအီၣ်တၢ်ဂုာ်ပျီန့ၢ်, ဒီးလၢမုၢ်ဟါန့ၣ်ကနီၤဖးတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်န့ၢ်လီၤ.
it-1 ၂၈၉ ¶၂
ဘံၣ်ယၤမံၣ်
တချုးလၢ စီၤယၤကိာ်သံဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဆိပာ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီးအဖိခွါ စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ် အစၢၤအသွဲၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကဒုးတၢ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ဘံၣ်ယၤမံၣ်, ထွံၣ်မံၤတဒု, ကဖှီသံတၢ်, လၢမုၢ်ဂီၤန့ၣ်ကအီၣ်တၢ်ဂုာ်ပျီန့ၢ်, ဒီးလၢမုၢ်ဟါန့ၣ်ကနီၤဖးတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်န့ၢ်လီၤ.” (၁ မိၤ.၄၉:၂၇) ဘံၣ်ယၤမံၣ်အပှၤသုးဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ အကွံာ်နီၣ်ဘျုးဖၠဲးမးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ကွံာ်ဝဲလၢ အစုထွဲမ့ၢ်ဂ့ၤ စုစ့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ “ခိၣ်သူတဘိ” ဒၣ်လဲာ်ကွံာ်ဝဲဘၣ်လီၤ. (စံၣ်ညီၣ်. ၂၀:၁၆; ၁ ကွဲး. ၁၂:၂) စံၣ်ညီၣ်ကီၢ် စီၤအ့ဟူာ်လၢအမၤသံဝဲ စီၤပၤဧ့းကလိၣ် န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲပှၤဘံၣ်ယၤမံၣ်ဖိ ဒီးအဂံၢ်ဆူၣ်လၢစုစ့ၣ်တခီလီၤ. (စံၣ်ညီၣ်. ၃:၁၅-၂၁) အံၣ်စရ့လးဘီမုၢ် အတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤလၢအမ့ၢ် “မုၢ်ဂီၤ” န့ၣ်စးထီၣ်အသးဖဲ “ပှၤဘံၣ်ယၤမံၣ်ဖိ, ပှၤတဒူၣ်အဆံးကတၢၢ်လၢ အံၣ်စရ့လးဖိအကျါ စီၤကံၣ်အဖိခွါ စီၤစီလူး ကဲထီၣ်ဝဲစီၤပၤအဆိကတၢၢ်တဂၤအခါလီၤ. အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢအဒုးတ့ၢ် ပှၤဖလ့ၡသးဖိတဖၣ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကလဲာ်လီၤ. (၁ မူၤ. ၉:၁၅-၁၇, ၂၁) ဒ်န့ၣ်အသိး “မုၢ်ဟါ” အဆၢကတီၢ်လၢအမ့ၢ် ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်သးလၢ အကီအခဲအခါ ပှၤဘံၣ်ယၤမံၣ်ဖိ လၢအမ့ၢ် နီၢ်ပၤမုၣ်အ့ၤစတၢ် ဒီးကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ်စီၤမၢ်ဒကဲၤန့ၣ် မၤပူၤဖျဲးဝဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ တၢ်မၤသံလီၤတူာ်ကလုာ်ဒူၣ်လၢ ဖၢၡၢၣ်အဘီအမုၢ်အတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ.—အ့ၤ. ၂:၅-၇.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
လါယူၤ ၂၂–၂၈
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ၂ မိၤၡ့ ၁–၃
“ယမ့ၢ်တၢ်လၢယမ့ၢ်လီၤ”
(၂ မိၤၡ့ ၃:၁၃) ဒီးစီၤမိၤၡ့စံးဘၣ်ယွၤ, ကွၢ်ကွၢ်, ယဲဒၣ်အံၤတုၤယဟဲဆူပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအအိၣ်, ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, သုပၢ်အကစၢ်မၢလီၤယၤဆူသုအိၣ်, ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ကစံးဘၣ်ယၤ, အမံၤမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်ဒီး, ယကစံးဘၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.
တၢး၁၃ ၃/၁၅ ၂၅ ¶၄
မၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤအမံၤစီဆှံ
၄ ဖး ၂ မိၤၡ့ ၃:၁၀-၁၅. ဖဲစီၤမိၤၡ့ အသးအိၣ် ၈၀ အခါ ကစၢ်ယွၤမၤလိာ်အီၤလၢ “နကဒုးဟးထီၣ် ယပှၤဂီၢ်မုၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ, လၢအဲၤကူပတူးအပူၤန့ၣ်လီၤ.” ဖဲန့ၣ်အခါ လၢတၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲအပူၤ စီၤမိၤၡ့ သံကွၢ်တၢ်သံကွၢ်လၢ အခီပညီအိၣ်ဒိၣ်မးတခါလီၤ. အဝဲသံကွၢ် ကစၢ်ယွၤလၢ ‘နမံၤဒ်လဲၣ်.’ အဝဲသ့ၣ်ညါပာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤယံာ်တ့ၢ်မးလံ ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသံကွၢ်ဝဲဒ်အံၤလဲၣ်. မ့ၢ်လၢစီၤမိၤၡ့ အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤအမံၤအခီပညီ ဒီးအဝဲမ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်တဂၤလဲၣ် အဃိန့ၣ်လီၤ. စီၤမိၤၡ့ အဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကနာ်ဝဲလၢကစၢ်ယွၤ ကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. စီၤမိၤၡ့ အဲၣ်ဒိးဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလီၤ. မ့ၢ်လၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဘၣ်ကဲကုၢ်အနံၣ်အါမးလံအဃိ အဝဲသ့ၣ် ကသးဒ့ဒီဝဲလၢ မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤ ကမၤပူၤဖျဲးအဝဲသ့ၣ် သပှၢ်တၢၢ်ဧါန့ၣ်လီၤ. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတနီၤဒၣ်လဲာ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ ပှၤအဲၤကူပတူးဖိတဖၣ် အကစၢ်ယွၤလီၤ.—ဃ့း. ၂၀:၇, ၈.
(၂ မိၤၡ့ ၃:၁၄) ဒီးယွၤစံးဆၢစီၤမိၤၡ့, ယမ့ၢ်တၢ်လၢယမ့ၢ်လီၤ. ဒီးစံးဝဲဒၣ်, နဘၣ်စံးဘၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိဒ်အံၤ, ယမ့ၢ်မၢလီၤယၤဆူသုအိၣ်လီၤ.
kr ၄၃, တၢ်လွံၢ်နၢၣ်
ကစၢ်ယွၤအမံၤအခီပညီ
မံၤလၢအမ့ၢ် ယဟိဝၤန့ၣ် ဟဲလီၤစၢၤလၢ ဧ့ၤဘြံၤအတၢ်ကတိၤ လၢအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ကဲထီၣ်” လီၤ. အဃိကစၢ်ယွၤအမံၤအခီပညီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ “အဝဲဒုးကဲထီၣ်တၢ်” လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဃိ မံၤတဖျၢၣ်အံၤ ကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲဒီးအီၤလီၤ. အဝဲတ့လီၤ တၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်ဟီၣ်ခိၣ် ဒီးတၢ်သးသမူလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါတဖၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲကဆဲးမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်ဘၣ်သး ဒီးအတၢ်တိာ်ပာ်တဖၣ်လီၤ.
မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ် ၂ မိၤၡ့ ၃:၁၃, ၁၄ အပူၤယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢက့ၤဝဲ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သံကွၢ်န့ၣ် ပကြၢးနၢ်ပၢၢ်အီၤဒ်လဲၣ်. စီၤမိၤၡ့ တဲကစၢ်ယွၤလၢ ယမ့ၢ်လဲၤဆူ “ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအအိၣ်, ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, သုပၢ်အကစၢ်မၢလီၤယၤဆူသုအိၣ်, ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ကစံးဘၣ်ယၤ, အမံၤမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်ဒီး, ယကစံးဘၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.” အဃိယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢက့ၤအီၤလၢ “ယမ့ၢ်တၢ်လၢယမ့ၢ်” မ့တမ့ၢ် ယကကဲထီၣ် တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်လီၤ.
ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ စီၤမိၤၡ့ တသံကွၢ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤအမံၤဘၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. မ့ၢ်လၢစီၤမိၤၡ့ ဒီးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါပာ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ အဂ့ၤဂ့ၤအဃိလီၤ. မ့ၢ်ဒၣ်စီၤမိၤၡ့ဃ့ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဒုးနဲၣ်အီၤ တၢ်တမံၤမံၤလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအမံၤအခီပညီ ဒီးတၢ်တမံၤမံၤလၢ ကမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်အတၢ်နာ် လၢဘၣ်ဃးဒီးကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်တဂၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢက့ၤအီၤလၢ ‘ယကကဲထီၣ် တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်’ အဃိမ့ၢ်ဒၣ်အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တခါလၢဘၣ်ထွဲဒီး အနီၢ်ကစၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ လၢတၢ်အိၣ်သးတခါဂ့ၤဂ့ၤအဖီခိၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤဒုးကဲထီၣ်အသးလၢ တၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ ဒ်သိးအတၢ်တိာ်ပာ် ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ်သ့လီၤ. အဒိ လၢစီၤမိၤၡ့ ဒီးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကဲထီၣ်ဝဲ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤကစၢ်, ပှၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီ, ပှၤမၤစၢၤတၢ် ဒီးတၢ်အဂၤအါမးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒ်သိးအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ အဟ့ၣ်တ့ၢ်ဝဲအပှၤကလုာ်တဖၣ် ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ် အဝဲကကဲထီၣ် တၢ်လၢအအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မံၤလၢအမ့ၢ် ယဟိဝၤ အခီပညီန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အါမးလီၤ. ဒ်သိးအတၢ်တိာ်ပာ်ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ် အဝဲဒုးကဲထီၣ်ဝဲ အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ် ဒ်အအဲၣ်ဒိးဒုးကဲထီၣ်ဝဲအသိးသ့လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(၂ မိၤၡ့ ၂:၁၀) ဒီးဖိသၣ်ပိာ်ခွါန့ၣ်ဒိၣ်ထီၣ်, ဒီးအမိၢ်ဟဲက့ၤစိာ်အီၤဆူဖၤရိၤအဖိမုၣ်အအိၣ်, ဒီးကဲထီၣ်အဖိခွါ, ဒီးယုၢ်ဝဲအမံၤလၢစီၤမိၤၡ့, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, စံးဝဲဒၣ်, ယထုးထီၣ်အီၤလၢထံကျါလီၤ.
g၀၄ ၄/၈ ၆ ¶၅
စီၤမိၤၡ့ န့ၣ်အိၣ်အနီၢ်ကီၢ်ဧါ မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်တၢ်တဲမုာ်နၢ်ဧါ
ကီၢ်အဲၤကူပတူးအနီၢ်ပၤမုၣ်တဂၤ ကွၢ်လုၢ်ဖိဝဲ ပှၤဖိသၣ်ဖိတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအကဲထီၣ်အသးတသ့ဘၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. အဲၤကူပတူးအတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါန့ၣ် သိၣ်လိဝဲလၢ ဒ်သိးပှၤကလဲၤထီၣ်ဘၣ်လၢ မူခိၣ်အဂီၢ်ကဘၣ်မၤဝဲ တၢ်မၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကွၢ်လုၢ်ဖိ ဖိသၣ်န့ၣ် ပှၤဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢပျၢၤ ကၠိၤဝဲ ထဲးတလ့ၣ် တဲဝဲလၢ “ပှၤအဲၤကူပတူးဖိပိာ်မုၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဒ် ပှၤအဲၤကူပတူးဖိပိာ်ခွါတဖၣ်အသိးလီၤ. လၢတၢ်သိၣ်တၢ်သီတကပၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, စံပွါယ့တကပၤမ့ၢ်ဂ့ၤ လၢတၢ်ဆိကမိၣ်တကပၤမ့ၢ်ဂ့ၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဒ်သိးသိးလီၤ. . . . ပိာ်မုၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကကွၢ်လုၢ်ဖိ ဖိသၣ်လီၤ.” ဆှဲစးခိလၢပျၢၤတခါအပူၤန့ၣ် တၢ်ကွဲးနီၣ်ဃာ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တခါလၢ ဘၣ်ဃးဒီးပှၤအဲၤကူပတူးမုၣ်တဂၤ ကွၢ်လုၢ်ဖိဝဲအကုၢ်တဂၤအဂ့ၢ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ငါစီၤမိၤၡ့အမိၢ်လၢ ကကွၢ်ထွဲဖိသၣ်အဂီၢ်န့ၣ် လံာ်တဘ့ၣ် (The Anchor Bible Dictionary) တဲဝဲလၢ “တၢ်ဟ့ၣ်စီၤမိၤၡ့ အမိၢ်လၢတၢ်အဘူးအလဲလၢ အကွၢ်ဖိသၣ်အဂီၢ်န့ၣ် . . . ဒ်သိးလိာ်အသးဒီး ပှၤလၢအအိၣ်လၢ မဲးစိၣ်ဖိၤတ့မံယၤတဖၣ် အတၢ်ကွၢ်လုၢ်ဖိ ဖိသၣ်အလံာ်အုၣ်သးလီၤ.”
(၂ မိၤၡ့ ၃:၁) ဒီးစီၤမိၤၡ့ကွၢ်အမံၤပှၢ် ကီၢ်မံးဒယၣ်အပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်, စီၤယံးသရိၤအသိဒီးမဲာ်တဲးလဲးတဖု, ဒီးဆှၢသိဒီး မဲာ်တဲးလဲးတဖုဆူ ပှၢ်မုၢ်ကနၢအချၢဃံတခီ, ဒီးဟဲဆူကစၢ် အကစၢၢ်ဃိၤရ့းလီၤ.
တၢး၀၄ ၃/၁၅ ၂၄ ¶၄
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ် ၂ မိၤၡ့
၃:၁—စီၤယံးသရိၤ မ့ၢ်ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်ဒ်လဲၣ်တဂၤလဲၣ်. ဖဲပၢ်တဖၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤ အဆၢကတီၢ် ဟံၣ်ခိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်မၤတၢ်ဒ်ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်အဂၤအသိး လၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်လီၤ. ဖျါလၢ စီၤယံးသရိၤန့ၣ် ဘၣ်တီခိၣ်ရိၤမဲဝဲ ပှၤမံးဒယၣ်ဖိတဖၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢပှၤမံးဒယၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ဟဲလီၤစၢၤလၢ စီၤအၤဘြၤဟၣ် ဒီးနီၢ်ကတူရၤအဖိတဖၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ အဂ့ၢ်လီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၂၅:၁, ၂.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
တၢး၀၂ ၆/၁၅ ၁၁ ¶၁–၄
တၢ်လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး အဲၤကူပတူးအတၢ်ထူးတၢ်တီၤတဖၣ်
ဖဲစီၤမိၤၡ့ အသးအိၣ် ၄၀ ဒီးဘူးကကဲထီၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤအဲၤကူပတူး အထံဖိကီၢ်ဖိအခါန့ၣ် အဝဲ “လဲၤထီၣ်ဆူအဒီပုၢ်ဝဲၢ်အအိၣ်, ဒီးကွၢ်အတၢ်ဝံတၢ်ယိး” လီၤ. တၢ်လၢအဝဲကဆဲးမၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ တမ့ၢ်ထဲအဝဲလဲၤကွၢ်ကီတၢ်ဘၣ်. အဝဲအဲၣ်ဒိးမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. ဖဲအဝဲထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤအဲၤကူပတူးဖိတဂၤ တီၢ်ဝဲပှၤဧ့ၤဘြံၤဖိတဂၤအခါ အဝဲမၤသံကွံာ်ဝဲ ပှၤလၢအမၤနၢၤအီၣ်ဃီၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအဝဲမၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် ဖျါလၢအဝဲအိၣ်လၢ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အအိၣ်တခီလီၤ. ပှၤလၢဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအံၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မၤခိၣ်တဂၤ ဒီးအသံဝဲဖဲအမၤဝဲမူဒါအဆၢကတီၢ်လီၤ. လၢပှၤအဲၤကူပတူးဖိတဖၣ် အတၢ်ထံၣ်န့ၣ် စီၤမိၤၡ့ ကဘၣ်တီဒီးစီၤပၤဖၤရိၤလီၤ. လၢခံတနံၤ ဖဲအဝဲတြီဝဲ ပှၤဧ့ၤဘြံၤဖိတဂၤလၢ အမၤနၢၤအဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤအခါ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အတၢ်အဲၣ်တၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ် ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလၢ ကမၤဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ. စီၤမိၤၡ့န့ၣ် အဲၣ်ဒိးမၤပူၤဖျဲးဝဲ ပှၤဧ့ၤဘြံၤဖိတဖၣ်လၢ ကုၢ်အလီၢ်သနာ်က့ ခီဖျိလၢ စီၤပၤဖၤရိၤသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်လၢအဝဲမၤဝဲတဖၣ် ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးမၤသံအီၤအဃိ အဝဲဘၣ်လဲၤဃ့ၢ်ဝဲဆူ ကီၢ်မံးဒယၣ်လီၤ.—၂ မိၤၡ့ ၂:၁၁-၁၅; မၤတၢ် ၇:၂၃-၂၉.
တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ စီၤမိၤၡ့ အဲၣ်ဒိးမၤပူၤဖျဲးဝဲ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်န့ၣ် တလီၤပလိာ်ဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ပနီၣ်ဝဲဒံးဘၣ်. သနာ်က့ တၢ်လၢစီၤမိၤၡ့မၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်လီၤ. ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၂၄-၂၆ န့ၣ်တဲဝဲလၢ “လၢတၢ်နာ်, စီၤမိၤၡ့ဒိၣ်ထီၣ်ဒီး, တအၢၣ်လီၤအီလီၤဘၣ်လၢပှၤကကိးအီၤလၢ စီၤပၤဖၤရိၤအဖိမုၣ်န့ၣ်အဖိခွါဘၣ်. ဘၣ်နးဘၣ်ဖှီၣ်ဃုာ်ဒီးယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်န့ၣ်, ဘၣ်အသးဒိၣ်န့ၢ်အမုာ်လၤ တၢ်လၢတၢ်ဒဲးဘး အတၢ်မုာ်တၢ်လၤအပူၤ တစိၢ်တလီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်လီၤ.” ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲ “ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ခရံာ်အတၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်, မ့ၢ်တၢ်အထူးအတီၤဒိၣ်န့ၢ်အဲၤကူပတူးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တက့ၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကွၢ်ဃီၤဝဲဆူတၢ်အဘူးအလဲလီၤ.” ဖဲအံၤသူဝဲတၢ်ကတိၤလီၤဆီလၢအမ့ၢ် “ခရံာ်” လၢအခီပညီမ့ၢ် “ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ” န့ၣ်ကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲဒီး စီၤမိၤၡ့လီၤ. မ့ၢ်လၢ လၢခံန့ၣ် အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်မူဒါလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤအီၤလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲအဃိလီၤ.
ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤမိၤၡ့န့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်လီၢ်လၢ ထဲဒၣ်ပှၤအဲၤကူပတူးဖိခိၣ်နၢ်တဖၣ် အိၣ်ဝဲအလီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. အဝဲမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤတၢ်မၤလၢ အပတီၢ်ထီ ဒီးမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤ တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်ဖဲအသးန့ၣ် မၤဝဲသ့သနာ်က့ အဝဲပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. အဝဲအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤအဃိ အဝဲအဲၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်မူလၢ ဖၤရိၤလၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအမၤအၢမၤသီတၢ်တဂၤ အနီပူၤတသ့ဘၣ်. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲ ဒီးဆိကမိၣ်ထံဝဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ အဟ့ၣ်လီၤဝဲ စီၤအၤဘြၤဟၣ်, စီၤအံၤစဲး ဒီးစီၤယၤကိာ်အဃိ အဝဲအဲၣ်ဒိးဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤဝဲစီၤမိၤၡ့ မူဒါလီၤလီၤဆီဆီလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ် ဒ်သိးအတၢ်တိာ်ပာ် ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ်သ့လီၤ.
ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပကဘၣ်ဃုထၢ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ပတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ်လီၤ. ဒ်စီၤမိၤၡ့အသိး ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကဘၣ်မၤတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အကီအခဲလီၤ. နမ့ၢ်ဘၣ်တူၢ်ဆါနသးဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်နကြၢးတူၢ်ၡူကွံာ် လုၢ်လၢ်တမံၤမံၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်လၢအဖျါလၢအကဲဘျုးတဖၣ်ဧါ. နမ့ၢ်ဘၣ်ဃုထၢတၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ စီၤမိၤၡ့ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အါန့ၢ်ဒံး ကီၢ်အဲၤကူပတူး အတၢ်ထူးတၢ်တီၤတဖၣ် ဒီးအဝဲမၤဝဲဒ်အံၤ သနာ်က့ တပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးဘၣ် န့ၣ်တက့ၢ်
လါယူၤ ၂၉–လါယူၤလံ ၅
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ၂ မိၤၡ့ ၄–၅
“ယကအိၣ်ဒီးနထးခိၣ်”
(၂ မိၤၡ့ ၄:၁၀) ဒီးစီၤမိၤၡ့စံးဘၣ်ယွၤ, ပျဲလၢ်တက့ၢ်, ကစၢ်ဧၢ, လၢသီမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢနကတိၤတၢ်ဒီး နကုၢ်နပှၤအလီၢ်ခံမ့ၢ်ဂ့ၤ, ယတမ့ၢ်ဘၣ်ပှၤကတိၤတၢ်သ့ဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယဲဒၣ်အံၤယထးခိၣ်ဃၢ, ဒီးယပျ့ၤဃၢလီၤ.
(၂ မိၤၡ့ ၄:၁၃) ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ကစၢ်ဧၢ, မၢလီၤလၢ်ပှၤလၢ နကမၢလီၤအီၤတက့ၢ်.
တၢး၁၀ ၁၀/၁၅ ၁၃-၁၄
တၢ်တဲပူၤဖျဲးသးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်
“ယတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တအိၣ်ဘၣ်.” ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကတူၢ်ဘၣ်လၢ နတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တအိၣ်လၢ နကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. လၢပျၢၤယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတနီၤစ့ၢ်ကီး တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကမၤလၢပှဲၤအမူဒါလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤအီၤအဂီၢ်န့ၣ် အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တအိၣ်ဘၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤမိၤၡ့ အဒိအတဲာ်တက့ၢ်. ဖဲအဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်မူဒါလၢ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်အခါ အဝဲတဲဝဲလၢ “ကစၢ်ဧၢ, လၢသီမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢနကတိၤတၢ်ဒီး နကုၢ်နပှၤအလီၢ်ခံမ့ၢ်ဂ့ၤ, ယတမ့ၢ်ဘၣ်ပှၤကတိၤတၢ်သ့ဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယဲဒၣ်အံၤယထးခိၣ်ဃၢ, ဒီးယပျ့ၤဃၢလီၤ.” ယဟိဝၤယွၤ တဲဆူၣ်ထီၣ်အသး သနာ်က့ စီၤမိၤၡ့ တဲဆၢက့ၤအီၤလၢ “ကစၢ်ဧၢ, မၢလီၤလၢ်ပှၤလၢ နကမၢလီၤအီၤတက့ၢ်.” (၂ မိၤၡ့ ၄:၁၀-၁၃) ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
(၂ မိၤၡ့ ၄:၁၁, ၁၂) ဒီးယွၤစံးဘၣ်အီၤ, မ့ၢ်မတၤတ့ပှၤကညီအထးခိၣ်ဒီး မ့ၢ်မတၤတ့ပှၤတအုၣ်, ပှၤနၢ်တအၢ, ပှၤထံၣ်တၢ်သ့, ဒီးပှၤမဲာ်ဘျီၣ်န့ၣ်တဂၤလဲၣ်. ယၤ, ယွၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ၁၂ ဒီးခဲကနံၣ်အံၤလဲၤတၢ်တက့ၢ်. ဒီးယကအိၣ်ဒီးနထးခိၣ်, ဒီးနကကတိၤတၢ်ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်, ယကသိၣ်လိနၤလီၤ.
မ့ၢ်နထံၣ် “ပှၤလၢအတအိၣ်ဖျါဘၣ်တဂၤ” န့ၣ်ဧါ
၅ တချုးလၢ စီၤမိၤၡ့ က့ၤကဒါက့ၤဆူ ကီၢ်အဲၤကူပတူးဒံးဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အီၤတၢ်မၤလိ လၢအရ့ဒိၣ်တခါလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မၤလိအံၤန့ၣ် လၢခံစီၤမိၤၡ့ ကွဲးလီၤဝဲလၢ လံာ်ယိၤဘးအပူၤလီၤ. အဝဲကွဲးဝဲလၢ “ဒီးစံးဘၣ်ပှၤကညီ, ကွၢ်ကွၢ်, တၢ်ပျံၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့, ဒီးတၢ်ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢတၢ်အၢန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးလီၤ.” (ဘး. ၂၈:၂၈) ဖဲယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤဝဲ စီၤမိၤၡ့ ဒ်သိးကပျံၤအီၤ ဒီးမၤတၢ်လၢတၢ်ကူၣ်သ့ပူၤအခါ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ဒီးသ့တၢ်လၢာ်ကစၢ် အတၢ်လီၤဆီလိာ်အသးလီၤ. အဝဲသံကွၢ် စီၤမိၤၡ့လၢ “မ့ၢ်မတၤတ့ပှၤကညီအထးခိၣ်ဒီး မ့ၢ်မတၤတ့ပှၤတအုၣ်, ပှၤနၢ်တအၢ, ပှၤထံၣ်တၢ်သ့, ဒီးပှၤမဲာ်ဘျီၣ်န့ၣ်တဂၤလဲၣ်. ယၤ, ယွၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.”—၂ မိၤ. ၄:၁၁.
၆ ပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိ မနုၤလဲၣ်. တလိၣ်လၢစီၤမိၤၡ့ ကဘၣ်ပျံၤတၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢပှၤလၢအမၢလီၤအီၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယဟိဝၤယွၤ ဒီးကဟ့ၣ်အီၤတၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ် ဒ်သိးကတဲပၠးဝဲ ဖၤရိၤလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အစိအကမီၤဒိၣ်န့ၢ် ဖၤရိၤစၢၢ်တလၢၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီလၢ အဲၤကူပတူးအတၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ် တမ့ၢ်အဆိကတၢၢ်တဘျီဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤမိၤၡ့ ကဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ လၢအပူၤကွံာ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီသဒၢဝဲ စီၤအၤဘြၤဟၣ်, စီၤယိၤသး ဒီးအဝဲအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲလၢ စီၤပၤဖၤရိၤအစုပူၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤ. ၁၂:၁၇-၁၉; ၄၁:၁၄, ၃၉-၄၁; ၂ မိၤ. ၁:၂၂–၂:၁၀) စီၤမိၤၡ့နာ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤလၢအမ့ၢ် “ပှၤလၢအတအိၣ်ဖျါဘၣ်တဂၤ” အဃိ အဝဲလဲၤတဲဘၣ် ဖၤရိၤလၢကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတိၤကိးဖျၢၣ်ဒဲး လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤလီၤ.
(၂ မိၤၡ့ ၄:၁၄, ၁၅) ဒီးယွၤအသးထီၣ်ကဲၤထီၣ်ဘၣ်စီၤမိၤၡ့, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ပှၤလ့ၤဝံဖိစီၤအၤဟရိၣ် မ့ၢ်နဒီပုၢ်ဝဲၢ်န့ၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ယသ့ၣ်ညါလၢ အဝဲဒၣ်ကတိၤတၢ်သ့လီၤ. ဒီးကွၢ်ကွၢ်, ဟဲထီၣ်သဂၢၢ်နၤစ့ၢ်ကီး, ဒီးတုၤအထံၣ်ဘၣ်နၤဒီး, အသူၣ်ကခုအသးကခုလီၤ. ၁၅ ဒီးနဘၣ်ကတိၤတၢ်ဒီးအီၤ, ဒီးပာ်တၢ်ကတိၤလၢအထးခိၣ်, ဒီးယကအိၣ်ဒီးနထးခိၣ်, ဒီးအဝဲဒၣ်အထးခိၣ်, ဒီးသုကမၤဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်, ယကသိၣ်လိသုလီၤ.
တၢး၁၀ ၁၀/၁၅ ၁၄
တၢ်တဲပူၤဖျဲးသးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်
ယဟိဝၤယွၤ တဟ့ၣ်အခွဲးလၢ စီၤမိၤၡ့ ကပူၤဖျဲးဒီးမူဒါအံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ် စီၤအၤဟရိၣ်လၢ ကမၤစၢၤစီၤမိၤၡ့ အဂီၢ်လီၤ. (၂ မိၤ. ၄:၁၄-၁၇) တကးဒံးဘၣ် လၢအနံၣ်အါမးအတီၢ်ပူၤ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးစီၤမိၤၡ့ ဒီးဟ့ၣ်အီၤတၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ် ဒ်သိးမၤလၢပှဲၤဝဲအမူဒါကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး နနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ဖဲနပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်သးခုကစီၣ်တၢ်မၤပူၤအခါ ယဟိဝၤယွၤ ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ဝဲ ပှၤစူၢ်တၢ်နာ်တၢ်ကဒဲကဒဲလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိအါတဖၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤနၤအဂီၢ်လီၤ. တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံအၢၣ်လီၤပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤကဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကမၤလၢပှဲၤပမူဒါအဂီၢ်လီၤ.—၂ ကရံၣ်. ၃:၅; ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအမ့ၢ် “နံၣ်လၢအလီၤသးခုကတၢၢ်လၢ ယတၢ်အိၣ်မူအပူၤ.”
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(၂ မိၤၡ့ ၄:၂၄-၂၆) ဒီးတၢ်မၤအသး လၢကျဲပူၤ, ဖဲအိၣ်ဘှံးအလီၢ်န့ၣ်ယွၤ သဂၢၢ်အီၤ, ဒီးဃုမၤသံအီၤလီၤ. ၂၅ ဒီးနီၢ်စံးဖိရၤဟံးန့ၢ်လၢၢ်ဖိ, ဒီးကူးတရံးအဖိခွါအတၢ်အခိၣ်ဖံး, ဒီးတ့ၢ်လီၤလၢအခီၣ်ထံး, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, မ့ၢ်မးနမ့ၢ်တၢ်သွံၣ်အတလးမူးပိာ်ခွါတဂၤလၢယဂီၢ်လီၤ. ၂၆ ဒီးပျၢ်အီၤလီၤ. တုၤနုၤတစုနီၢ်စံးဖိရၤစံးဝဲဒၣ်, နမ့ၢ်တၢ်သွံၣ်အတလးမူးပိာ်ခွါ လၢတၢ်ကူးတရံးအဃိလီၤ.
တၢး၀၄ ၃/၁၅ ၂၈ ¶၄
ပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်သံကွၢ်
နီၢ်စံးဖိရၤ အတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “နမ့ၢ်တၢ်သွံၣ်အတလးမူးပိာ်ခွါတဂၤလၢယဂီၢ်” န့ၣ်လီၤဆီဝဲဒိၣ်မးလီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲမ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်တဂၤလဲၣ်. ခီဖျိလၢအဝဲမၤထွဲဝဲဒ် တၢ်ကူးတရံးအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအသိးအဃိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယဟိဝၤယွၤလီၤ. လၢခံစီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးန့ၣ်, တကပၤန့ၣ် ဒိလီၤဝဲယဟိဝၤယွၤဒ်ဝၤတဂၤအသိး ဒီးလၢအဂၤတပၤန့ၣ် ဒိလီၤဝဲဒ်မါအသိးလီၤ. (ယံးရမံယၤ ၃၁:၃၂) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲကိးဝဲ ယဟိဝၤယွၤ (မူခိၣ်ကလူးလၢအဟဲလၢ ယွၤအခၢၣ်စး) လၢ “တၢ်သွံၣ်အတလးမူးပိာ်ခွါ” န့ၣ်ဖျါလၢ နီၢ်စံးဖိရၤ တူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အဝဲတူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကူးတရံးန့ၣ် အဝဲမ့ၢ်ဒ်သိးမါတဂၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ဒ်သိးဝၤတဂၤလီၤ. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ မ့ၢ်လၢအဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဒိကနၣ်တၢ်လၢယဟိၤယွၤ မၢအီၤတဖၣ် ဒီးမၤဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဃိ အဖိခွါအသးသမူထူၣ်ဖျဲးဝဲလီၤ.
(၂ မိၤၡ့ ၅:၂) ဒီးဖၤရိၤစံးဝဲဒၣ်, ဒ်သိးယကကနၣ်အကလုၢ်, ဒီးပျၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိန့ၣ်, ယွၤမ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်. ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်ယွၤဘၣ်, ဒီးယတပျၢ်စ့ၢ်ကီး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိဘၣ်.
it-2 ၁၂ ¶၅
ယွၤ (ယဟိဝၤ)
တၢ်သ့ၣ်ညါ ပှၤတဂၤဂၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်တမံၤမံၤန့ၣ် အခီပညီတမ့ၢ်လၢ ပသ့ၣ်ညါအီၤလီၤတံၢ် မ့တမ့ၢ် ပရ့ဒီးအီၤဘူးဘူးတံၢ်တံၢ် ထီဘိဘၣ်. ပှၤအၢပှၤသီ စီၤနၤဘလးန့ၣ် သ့ၣ်ညါစီၤဒၤဝံးအမံၤသနာ်က့ အဝဲသံကွၢ်ဝဲလၢ “စီၤဒၤဝံးန့ၣ် မ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်.” (၁ မူၤ. ၂၅:၉-၁၁; ထိၣ်သတြီၤ ၂ မူၤ. ၈:၁၃) ဒ်န့ၣ်အသိး စီၤပၤဖၤရိၤစ့ၢ်ကီး တဲဝဲစီၤမိၤၡ့လၢ “ဒ်သိးယကကနၣ်အကလုၢ်, ဒီးပျၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိန့ၣ်, ယွၤမ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်. ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်ယွၤဘၣ်, ဒီးယတပျၢ်စ့ၢ်ကီး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိဘၣ်.” (၂ မိၤ. ၅:၁, ၂) တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤပၤဖၤရိၤန့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤ မ့ၢ်ယွၤအမ့ၢ်အတီ, အဝဲအစိအကမီၤအိၣ်လၢ အဲၤကူပတူးအစီၤပၤ ဒီးစီၤပၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်အဖိခိၣ် ဒီးအဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အကဃ့ဝဲတၢ်လၢအဲၣ်ဒိးမၤဝဲ ခီဖျိ စီၤမိၤၡ့ ဒီးစီၤအၤဟရိၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤ စီၤပၤဖၤရိၤ ဒီးပှၤအဲၤကူပတူးဖိခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ် ကသ့ၣ်ညါဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤအခီပညီ ဒီးအဝဲမ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်တဂၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ဝဲ စီၤမိၤၡ့အသိး အဝဲကမၤလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲ အတၢ်တိာ်ပာ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလီၤ. အဝဲကမၤပူၤဖျဲးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒီးကဆှၢဝဲဆူ ကီၢ်တၢ်စံးပာ်လီၤ. ခီဖျိလၢအမၤဝဲဒ်အံၤအဃိ အဝဲကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ အမၤဝဲဒီးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ အဖံဖုလၢပျၢၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ “သုကသ့ၣ်ညါလၢ ယမ့ၢ်ယွၤသုကစၢ်” လၢကျဲဒ်အံၤလီၤ.—၂ မိၤ ၆:၄-၈; ကွၢ် ALMIGHTY.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ