နဒီသဒၢနသး ကသ့ဒ်လဲၣ်

၁-၃. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဝဲ စီၤၡလိၤမိၤလဲၣ်​ ဒီးစီၤၡလိၤမိၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤမနုၤတဖၣ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.

စီၤၡလိၤမိၤကဲထီၣ်​ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအစီၤပၤ ဖဲအဝဲအသးစၢ်အခါန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲပၢတၢ်သီသီအခါန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ သံကွၢ်အီၤလၢ တၢ်မံမီၢ်အပူၤလၢ အဝဲလီကီဝဲတၢ် “မနုၤလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ်​ စီၤၡလိၤမိၤ စံးဆၢက့ၤအီၤလၢ “ယမ့ၢ်ဖိသၣ်အဆံး, ဒီးယလဲၤထီၣ်ဟဲနုာ်န့ၣ်​ ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်, . . . မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ဟ့ၣ်လီၤနခ့နပှၤ အသူၣ်ဆးအသးဆး [“သးလၢအဒိကနၣ်တၢ်” NWT] ဒ်သိးအကစံၣ်ညီၣ်နပှၤဂီၢ်မုၢ်” န့ၣ်တက့ၢ်. (၁ စီၤပၤ ၃:၅-၁၀) စီၤၡလိၤမိၤဃ့ဝဲ “သးလၢအဒိကနၣ်တၢ်” အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးဒိၣ်မးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်စီၤၡလိၤမိၤ ဒိၣ်မးလီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၂:၂၄) ကစၢ်ယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ စီၤၡလိၤမိၤအတၢ်ဃ့အဃိ အဝဲဟ့ၣ်လီၤဝဲ စီၤၡလိၤမိၤလၢ ‘သးလၢအကူၣ်တၢ်သ့, ဒီးတၢ်သူၣ်ဆးသးဆး’ လီၤ.—၁ စီၤပၤ ၃:၁၂.

^၂ ဖဲစီၤၡလိၤမိၤ တီဒီးကစၢ်ယွၤအတီၢ်ပူၤ အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါမးလီၤ. အဝဲတ့ထီၣ်ဘၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ “ယွၤ, အံၣ်စရ့လးအကစၢ်အမံၤအဂီၢ်လီၤ.” (၁ စီၤပၤ ၈:၂၀) အဝဲအမံၤဟူသၣ်ဖျါ ခီဖျိတၢ်ကူၣ်သ့လၢ ကစၢ်ယွၤ ဟ့ၣ်လီၤအီၤတဖၣ်အဃိလီၤ. ဒီးတၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢအတဲဝဲ ခီဖျိလၢကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤန့ၣ်​ ဘၣ်တၢ်ကွဲးနီၣ်အီၤလၢ လံာ်စီဆှံ သၢကတြူၢ်အပူၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အကျါတကတြူၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲလံာ်တၢ်ကတိၤဒိလီၤ.

^၃ လၢလံာ်ကတိၤဒိအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ်သးန့ၣ်​ အိၣ်ဝဲအဘျီအါမးလီၤ. အဒိ ဖဲ ကတိၤဒိ ၄:၂၃ အပူၤန့ၣ်ပဖးဘၣ်လၢ “လၢနပၢၤတၢ်ခဲလၢာ်အဖီခိၣ်န့ၣ်​ ပၢၤနသးတက့ၢ်.” လၢလံာ်စီဆှံအဆၢအံၤအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “သး” န့ၣ်အခီပညီအိၣ်ဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢလီၤ. ဒီးပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်လၢအဂၤခံဖျၢၣ်​ အတၢ်စံးဆၢလီၤ. တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ မုၣ်ကီၤလံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဘၣ်ဒိဝဲ မ့တမ့ၢ် မၤဟးဂီၤဝဲ ပသးဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးပကတီဒီးယွၤအဂီၢ် ပကဘၣ်နၢ်ပၢၢ် တၢ်သံကွၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢလီၤ.

“နသး” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်

၄-၅. (က) လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “သး” န့ၣ်အခီပညီအိၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) ဒ်နကွၢ်ထွဲ နနီၢ်ခိ အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အသိး နကဘၣ်ကွၢ်ထွဲ နနီၢ်သးဒ်လဲၣ်.

^၄ လၢ ကတိၤဒိ ၄:၂၃ အပူၤတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “သး” န့ၣ်အခီပညီအိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပတၢ်ဆိကမိၣ်, ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်, ပတၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤ ဒီးပတၢ်အဲၣ်ဒိးတဖၣ်လီၤ. ဒီးမ့ၢ်ဝဲ တၢ်လၢအအိၣ်လၢပသးပူၤနီၢ်နီၢ် ဒီးတမ့ၢ်ထဲ တၢ်လၢအအိၣ်ဖျါလၢခိန့ၣ်ဘၣ်.

^၅ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဒ်သိးပှၤတဂၤ အနီၢ်ခိအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ကဂ့ၤအဂီၢ် အဝဲကဘၣ်မၤဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်. အဝဲကဘၣ်အီၣ်​ တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ အန့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါဒီး ကဘၣ်မၤ နီၢ်ခိအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤထီဘိလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပနီၢ်သးအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ကဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်အီၣ်​ နီၢ်သးအတၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ အန့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ ဒီးမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်​ ပတၢ်နာ်ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်​ ပတၢ်နာ်ယဟိဝၤယွၤသ့ခီဖျိ ပမၤထွဲ တၢ်လၢပမၤလိဘၣ်အီၤတဖၣ်​ ဒီးတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ပတၢ်နာ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၀:၈-၁၀; ယၤကိာ် ၂:၂၆) ဒီးအဂၤတမံၤန့ၣ်​ ပမ့ၢ်ကွၢ်လၢ ပနီၢ်ခိအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကဖျါလၢ ပအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဘၣ်ဆၣ်​ နီၢ်နီၢ်လၢပကိပူၤန့ၣ်​ အိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ပမ့ၢ်ကွၢ်လၢပမၤ နီၢ်သးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်နာ်ဂၢၢ်ကျၢၤဘၣ်ဆၣ်​ လၢပသးပူၤန့ၣ်​ အိၣ်ပှဲၤဒီးတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အတဂ့ၤတဖၣ်သ့လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၁၂; ယၤကိာ် ၁:၁၄, ၁၅) ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိးလၢပကဆိကမိၣ်တၢ် ဒ်အဝဲအသိးလီၤ. အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဝဲဒ်လဲၣ်​ ဒီးပဒီသဒၢလီၤပသး ကသ့ဒ်လဲၣ်.

မုၣ်ကီၤလံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဟးဂီၤဝဲ ပသးဒ်လဲၣ်

၆. မုၣ်ကီၤလံၢ် အိၣ်ဒီးဖီတၢၣ်ဒ်လဲၣ်​ ဒီးအဝဲဂုာ်ကျဲးစၢး လ့ပစီပှၤဒ်လဲၣ်.

^၆ မုၣ်ကီၤလံၢ်လၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအပူထီၣ်တၢ်, ပှၤလၢအထီဒါ ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးအဲၣ်လီၤထဲအသးန့ၣ်​ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီးအီၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤဆူၣ်ပှၤ ဒ်န့ၣ်တန့ၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲကမၤဝဲလၢ ကျဲလၢအဂၤတဖၣ်လီၤ. အဒိ အဝဲသူဝဲ ပှၤလၢပခိၣ်ပဃၢၤ လၢအတၢ်ဆိကမိၣ်​ လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီးအီၤတဖၣ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ်​ ၅:၁၉) ပသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်ရ့လိာ်သးလၢအအၢအသီန့ၣ်က “မၤအၢလီၤ” မ့တမ့ၢ် “မၤဘၣ်ဒိ” ပတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးပတၢ်မၤတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် မုၣ်ကီၤလံၢ်မုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ပကရ့တံၤရ့သကိးဒီး ပှၤတဖၣ်န့ၣ်ဒံးလီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၃၃) စီၤၡလိၤမိၤ လီၤဘၣ်လၢ တၢ်လ့ပစီအံၤအပူၤလီၤ. အဝဲဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး ပှၤပိာ်မုၣ်လၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ တၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်​ ဒီးလၢခံန့ၣ်အမါတဖၣ်​ လွဲန့ၢ်အီၤဒီး “ဘိးဃၣ်ကွံာ်အသး” လၢကယံၤထီၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤလီၤ.—၁ စီၤပၤ ၁၁:၃.

၇. မုၣ်ကီၤလံၢ် ရၤလီၤဝဲ အတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်လၢ ကျဲဒ်လဲၣ်​ ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးလဲၣ်.

^၇ မုၣ်ကီၤလံၢ်သူဝဲ ပှၤဂၤအတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒီးအဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ်​ လၢတၢ်ဂီၤမူတဖၣ်အပူၤ ဒ်သိးကရၤလီၤဝဲ အတၢ်ဆိကမိၣ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်ထဲလၢ အမၤမုာ်မၤဖှံပသးဘၣ်, အကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤဒ်သိး ပတၢ်ဆိကမိၣ်, ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်​ ဒီးပတၢ်မၤတဖၣ်​ ကလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီးအီၤအဂီၢ်လီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိတၢ်အခါ အဝဲမၤဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ အဝဲဟ့ၣ်ဝဲ တၢ်အဒိလၢဘၣ်ဃးဒီး ပှၤၡၤမရံဖိလၢ အအဲၣ်ပှၤလၢအဃၢၤတဂၤ ဒီးဖိခွါလၢ အဟးထီၣ်ဆူဟံၣ်ဒီး မၤလၢာ်ဂီၤ အတၢ်န့ၢ်သါအဂ့ၢ်လီၤ. (မးသဲ ၁၃:၃၄; လူၤကၣ်​ ၁၀:၂၉-၃၇; ၁၅:၁၁-၃၂) ပှၤလၢမုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ဆိကမိၣ်​ လုၣ်ဘၢအီၤတဖၣ်န့ၣ်​ ကသူဝဲ တၢ်လဲၤခီဖျိဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်လၢ တၢ်ဂီၤမူအပူၤ ဒ်သိးကမၤဘၣ်ဒိပှၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအကြၢးအဘၣ်လီၤ. တၢ်ဂီၤမူတဖၣ်ဒီး TV အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ်​ တမၤဘၣ်ဒိ ပတၢ်ဆိကမိၣ်ဘၣ်ဒီး မၤမုာ်ပသး ဒီးဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ကူၣ်သ့ သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးလီၤ. ဖဲပဃုထၢ တၢ်မၤမုာ်မၤဖှံသးအခါ ပကဘၣ်သံကွၢ်လီၤပသးလၢ ‘တၢ်ဂီၤမူဒီး TV အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်အံၤ သိၣ်လိယၤလၢ တၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီလၢ အတဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤန့ၣ်ဧါ.’ (ကလၤတံ ၅:၁၉-၂၁; အ့းဖ့းစူး ၂:၁-၃) နမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ တၢ်ဂီၤမူအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်​ ဆီၣ်ထွဲဝဲ မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်ဆိကမိၣ်န့ၣ်​ နကြၢးမၤဒ်လဲၣ်. ထံၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဒ်တၢ်ဆူးတၢ်ဆါလၢ အဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်တၢ်သ့အသိး ဒီးဟးဆှဲးအီၤတက့ၢ်.

၈. ဒ်သိးဖိသ့ၣ်တဖၣ်​ ဒီသဒၢလီၤအသးကသ့အဂီၢ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ်​ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၈ မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်ဧၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဘၣ်ဒိဝဲ နဖိတဖၣ်အသးအဃိ နအိၣ်ဒီးမူဒါလီၤဆီလၢ နကဒီသဒၢနဖိတဖၣ်လီၤ. ဒ်သိးနဖိတဖၣ်​ သုတဆူးတဆါတဂ့ၤအဂီၢ် တသ့ဖဲအသ့ နကဒီသဒၢအဝဲသ့ၣ်လီၤ. နကပာ်နဟံၣ်ကဆှဲကဆှီ ဒီးနကတၢၤကွံာ် တၢ်လၢအကမၤ ဘၣ်ဒိနၤမ့တမ့ၢ် နဖိအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တဖၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး နကဘၣ်​ ဒီသဒၢနဖိတဖၣ်လၢ တၢ်ဂီၤမူ, TV, အံၣ်လဲးထြီနံးက့း(မ်) ဒီးပှာ်ယဲၤသန့တဖၣ်လၢ အဆီၣ်ထွဲဝဲ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်နၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ နကမၤစၢၤနဖိတဖၣ်လၢ အကကဲထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ အတံၤသကိးလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁:၈; အ့းဖ့းစူး ၆:၁, ၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒ်သိးနကပာ်လီၤ နဟံၣ်ဃီအတၢ်ဘျၢလၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်တၢ်သီအဂီၢ် တဘၣ်ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ. တဲဘၣ်နဖိလၢ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ဝဲသ့ ဒီးကွၢ်ဝဲတသ့ဘၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်​ ဒ်သိးကနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ နပာ်လီၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒ်န့ၣ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. (မးသဲ ၅:၃၇) ဒီးဖဲနဖိတဖၣ်​ ဒိၣ်ထီၣ်အခါ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်သိး ကဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘျၢတဖၣ်ဒီး နီၤဖးတၢ်အဘၣ်ဒီး တၢ်အကမၣ်​ လၢအနီၢ်ကစၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. (ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄) ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ နတၢ်ဒိတၢ်တဲာ်န့ၣ်​ ကဲဘျုးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး နတၢ်စံးတၢ်ကတိၤတဖၣ်​ န့ၣ်တက့ၢ်.—၅ မိၤၡ့ ၆:၆, ၇; ရိမ့ၤ ၂:၂၁.

၉. တၢ်ဆိကမိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် ရၤလီၤဝဲတခါန့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်​ ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဆိကမိၣ်အံၤ လီၤဘၣ်ယိၣ်လဲၣ်.

^၉ မုၣ်ကီၤလံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဟးဂီၤဝဲ ပသးခီဖျိ ဒုးဆိကမိၣ်ပှၤလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဆိကမိၣ်လီၤ. (ကလီးစဲ ၂:၈) ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဆိကမိၣ်တခါလၢ မုၢ်ကီၤလံၢ်ရၤလီၤဝဲန့ၣ်တက့ၢ်. ပကကဲထီၣ်ပှၤထူးပှၤတီၤန့ၣ်​ ကြၢးမ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ပတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. ဒီးပှၤလၢ အဆိကမိၣ်ဝဲ ဒ်န့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကကဲထီၣ်ပှၤထူးပှၤတီၤ မ့တမ့ၢ် တကဲထီၣ်ဝဲဘၣ်. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်​ ပှၤထူးပှၤတီၤတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ သးစၢၢ်ဆၢထဲ တၢ်ဃုကျိၣ်ဃုစ့ တုၤဒၣ်လဲာ် တကွၢ်တၢ်လၢ အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်, တကနၣ်ဃုာ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးယဟိဝၤယွၤလၢၤဘၣ်အဃိ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၆:၁၀) ဘၣ်ဃးဒီးကျိၣ်စ့န့ၣ်​ ပပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်​ လၢအပှဲၤဒီးတၢ်ကူၣ်သ့တဂၤအံၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢ အကြၢးအဘၣ်အဃိ ပစံးဘျုးဘၣ်အီၤဒိၣ်မးလီၤ.—စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၁၂; လူၤကၣ်​ ၁၂:၁၅.

ပဒီသဒၢလီၤပသး ကသ့ဒ်လဲၣ်

၁၀-၁၁. (က) ဒ်သိး ပကဒီသဒၢလီၤပသးအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) လၢပျၢၤ ပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်​ မၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်​ ဒီးပသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်န့ၣ်​ မၤတၢ်ဒ် ပှၤခိးတၢ်ဖိအသိးဒ်လဲၣ်.

^၁၀ ဒ်သိးပဒီသဒၢလီၤပသး ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါနီၤဖး တၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်တဖၣ်ဝံၤ ပကတြီဆၢကွံာ်အီၤ တဘျီဃီလီၤ. လၢ ကတိၤဒိ ၄:၂၃ အပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ပၢၤ” မ့တမ့ၢ် “ဒီသဒၢ” န့ၣ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ပှၤခိးတၢ်ဖိတဂၤ အတၢ်မၤလီၤ. လၢစီၤၡလိၤမိၤအစိၤန့ၣ်​ ပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ်​ ဆၢထၢၣ်လၢ ဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူဒီး အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ထံၣ်ဝဲ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်တမံၤမံၤန့ၣ်​ မၤသီၣ်ဝဲတၢ်ကလုၢ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်လၢ ပကဒီသဒၢပသးလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

^၁၁ လၢပျၢၤန့ၣ်​ ပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ်​ မၤသကိးတၢ်ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်ဒီး ပှၤခိးဝ့ၢ်အပဲတြီလီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၈:၂၄-၂၆) အဝဲသ့ၣ်​ မၤသကိးတၢ်ဒ်သိးသိး ဒီးဒီသဒၢဝဲဝ့ၢ် ခီဖျိကးတံာ်ဃာ်ဝဲ ဝ့ၢ်အပဲတြီ ဖဲဒုၣ်ဒါတဖၣ်​ ဟဲဘူးဒီးအဝဲသ့ၣ်အဝ့ၢ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. (နဃ့မယၤ ၇:၁-၃) မုၣ်ကီၤလံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢးနုာ်လီၤထီဒါပသး ပမ့ၢ်တဲလၢကျဲအဂၤတဘိန့ၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲဒ်သိး ပတၢ်ဆိကမိၣ်, ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်, ပတၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤ ဒီးပတၢ်အဲၣ်ဒိးတဖၣ်​ ကလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီးအီၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ခရံာ်ဖိအသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်b မၤတၢ်ဒ်ပှၤခိးတၢ်ဖိအသိး ဒီးဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလီၤ. ဖဲပသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤ တဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ်​ ပကြၢးဒိကနၣ်အီၤဒီး တသ့ဖဲအသ့ ပကဘၣ်မၤတၢ် ဒ်သိးပကဟးဆှဲး တၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်တဖၣ်လီၤ.

၁၂-၁၃. ပဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်ပှၤလၢ ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်​ ဒီးပကဘၣ်​ ဟးဆှဲးအီၤဒ်လဲၣ်.

^၁၂ ပကဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိလၢဘၣ်ဃးဒီး ပဒီသဒၢပသးလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤသိၣ်လိပှၤလၢ “တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ, ဒီးတၢ်တကဆှီဘၣ်ထီရီၤတမံၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်သးကွံမ့ၢ်ဂ့ၤထဲအမံၤ, မ်ပှၤသုတပှ့ၤဘၣ်လၢသုကျါတဂ့ၤ.” (အ့းဖ့းစူး ၅:၃) ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲပတံၤသကိးလၢ တၢ်မၤလီၢ် မ့တမ့ၢ် လၢကၠိတဖၣ်​ မ့ၢ်စးထီၣ်တဲတၢ်ဂ့ၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါန့ၣ်​ ပကမၤဒ်လဲၣ်. ပသ့ၣ်ညါလၢပက “ဘၣ်ညိကွံာ်တၢ်တယူးတယီၣ်ဘၣ်ယွၤ, ဒီးတၢ်သးကွံဘၣ်ဃးဒီးဟီၣ်ခိၣ်” န့ၣ်လီၤ. (တံတူး ၂:၁၂) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်လၢ အလီၤဂာ်ဒ်သိး ပှၤခိးတၢ်ဖိန့ၣ်​ ကဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၂:၁၅) မ့ၢ်ပကဒိကနၣ်အီၤဧါ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပကဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်ပှၤလၢ ပကဒိကနၣ်​ ပတံၤသကိးတဖၣ်အတၢ်ကတိၤ မ့တမ့ၢ် ပကကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ပၠးပှၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဘၣ်ကးတံာ်ဃာ်ပဲတြီ, ပကဘၣ်ဟးဆှဲးတၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်​ ခီဖျိတဲတၢ်ဂ့ၢ်လၢအဂၤ မ့တမ့ၢ် ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢအယံၤန့ၣ်လီၤ.

^၁၃ ဖဲပတံၤသကိးတဖၣ်​ ဆီၣ်သနံးပှၤလၢ ပကဆိကမိၣ်ဒီး မၤတၢ်လၢအကမၣ်အဂီၢ်အခါ ပကတြီဆၢကွံာ်အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ပလိၣ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူလီၤ. ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲ ပတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒီးအဝဲကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ ဒ်သိးပတြီဆၢကွံာ် မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လ့ပစီတဖၣ်​ ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. (၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၆:၉; ယၡါယၤ ၄၀:၂၉; ယၤကိာ် ၁:၅) ပနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်ဒီသဒၢလီၤပသးလီၤ.

ဆဲးဒီသဒၢလီၤနသး

၁၄-၁၅. (က) ပကဘၣ်အိးထီၣ်ဃာ် ပသးလၢတၢ်မနုၤအဂီၢ်လဲၣ်​ ဒီးပမၤအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) ကတိၤဒိ ၄:၂၀-၂၂ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ဖဲပဖးလံာ်စီဆှံအခါ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ အဘျုးအါအါအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ် တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “ယဆိကမိၣ်ထံတၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်” န့ၣ်တက့ၢ်.)

^၁၄ ဒ်သိးပကဒီသဒၢလီၤပသးအဂီၢ် တမ့ၢ်ထဲ ပကဘၣ်တြီဆၢကွံာ် တၢ်လၢအတဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်​ ပကဘၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်လၢအဂ့ၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ်ကဒီး တၢ်အဒိလၢ ဘၣ်ဃးဒီး ဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူန့ၣ်တက့ၢ်. ဖဲဒုၣ်ဒါတဖၣ်​ ဟဲဘူးဒီးဝ့ၢ်အခါ ပှၤခိးပဲတြီဖိတဂၤ ကးတံၢ်ဃာ်ပဲတြီ ဒ်သိးကဒီသဒၢဝဲ ဝ့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်အဂၤန့ၣ်​ အဝဲကအိးထီၣ်ဃာ်ပဲတြီ ဒ်သိးပှၤကဆှၢနုာ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီဒီး တၢ်အဂၤသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်တအိးထီၣ်​ ပဲတြီနီတဘျီဘၣ်န့ၣ်​ ပှၤအိၣ်လၢဝ့ၢ်ပူၤတဖၣ်​ ကလီၤဒိဝဲလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပကဘၣ်အိးထီၣ်ပသး ဒ်သိးကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်​ ကနုာ်လီၤလၢ ပသးပူၤအဂီၢ်လီၤ.

^၁၅ လံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ်​ အိၣ်ဒီးကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဆိကမိၣ်အဃိ ဖဲပဖးအီၤတဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်ပပျဲလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဆိကမိၣ်​ ကလုၢ်ဘၢ ပတၢ်ဆိကမိၣ်, ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒီး ပတၢ်မၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဖဲပဖးလံာ်စီဆှံအခါ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ အဘျုးအါအါအဂီၢ် ပမၤကသ့ဒ်လဲၣ်. တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ တဲဝဲလၢ “တချုးလၢ ယဖးလံာ်စီဆှံအခါ ယဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ အကမၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကထံၣ်​ ‘တၢ်လီၤလးလၢ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအပူၤ’ အဂီၢ်လီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၁၈) ဒီးပကဘၣ်​ ဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လၢပဖးအီၤတဖၣ်​ စ့ၢ်ကီးလီၤ. ပမ့ၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်, ဖးဒီးဆိကမိၣ်ထံ ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ တုၤအနုာ်လီၤလၢ ‘ပသးကံၢ်ပူၤ’ န့ၣ်ပကဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဆိကမိၣ်​ အါန့ၢ်အလီၢ်လီၤ.—ဖး ကတိၤဒိ ၄:၂၀-၂၂ တက့ၢ်; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၉၇.

၁၆. ပှၤအါဂၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလၢ JW တၢ်ဂီၤမူ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ ဒ်လဲၣ်.

^၁၆ ကျဲအဂၤတဘိလၢ ပကပျဲလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဆိကမိၣ်​ နုာ်လီၤလၢပသးပူၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲပကွၢ်တၢ်လၢအအိၣ်လၢ JW တၢ်ဂီၤမူ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ^® အပူၤလီၤ. ပှၤဒီမါဝၤခံဂၤ တဲဝဲလၢ “ပတၢ်ထုကဖၣ်တဖၣ်​ ဘၣ်တၢ်စံးဆၢအီၤခီဖျိ တၢ်ဂီၤမူ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ တလါဘၣ်တလါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုး ဒီးတၢ်သယုၢ်သညိအခါ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်​ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအါမးလီၤ. ဒီးပကနၣ်​ တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်​ တလီၢ်လီၢ်လီၤ. ဖဲပဖီအီၣ်တၢ်, မၤကဆှီတၢ် မ့တမ့ၢ် ပအီထံချီအခါန့ၣ်​ ပအိးထီၣ်တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ.” တၢ်ဂီၤမူ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဒီသဒၢလီၤပသးအဂီၢ်လီၤ. ဒီးသိၣ်လိပှၤလၢ ပကဆိကမိၣ်တၢ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤအသိး ဒီးထီဒါကွံာ် မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

၁၇-၁၈. (က) ဒ် ၁ စီၤပၤ ၈:၆၁ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပမ့ၢ်မၤထွဲ တၢ်လၢပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ်​ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးဒ်လဲၣ်. (ခ) ပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိမနုၤလၢ စီၤပၤဃံးစကံယၤ အဒိအတဲာ်လဲၣ်. (ဂ) ဒ်စီၤဒၤဝံး အတၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၉:၂၃, ၂၄ အသိး ပဃ့ဘါထုကဖၣ်​ လၢတၢ်မနုၤအဂီၢ်သ့လဲၣ်.

^၁၇ ဖဲပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပမၤတၢ်ဂ့ၤအဃိ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးန့ၣ်​ ပတၢ်နာ် ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၂, ၃) ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ကဖၢလၢအသးလၢ အကိးပှၤလၢ အဖိအဃိ ပသးခုဒိၣ်မး ဒီးပအဲၣ်ဒိးမၤအတၢ်ဘၣ်သး အါန့ၢ်ဒံးအလီၢ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၇:၁၁) ဖဲပထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်မၤကွၢ် တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤအခါ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပမၤပပၢ်လၢ အသးအိၣ်ပှၤတဂၤ အတၢ်မၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၁၁၃) ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤလၢ ပသးဒီဖျၢၣ်, ပပာ်လီၤပသးဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ ပကဒိကနၣ်​ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးပကမၤအတၢ်ဘၣ်သးလီၤ.—ဖး ၁ စီၤပၤ ၈:၆၁ တက့ၢ်.

^၁၈ မ့ၢ်လၢပတလၢတပှဲၤအဃိ ပမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်လီၤဃံၢ်န့ၣ်​ ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်​ စီၤပၤဃံးစကံယၤ အဒိအတဲာ်လီၤ. အဝဲမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်​ ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲပီၢ်ယၢ်လီၤအသး ဒီးဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ ‘အသးဒီဖျၢၣ်’ လီၤ. (ယၡါယၤ ၃၈:၃-၆; ၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၉:၁, ၂; ၃၂:၂၅, ၂၆) မ်ပတြီဆၢကွံာ် မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးမ်ပကဘါထုကဖၣ်လၢပ “သးလၢအဒိကနၣ်တၢ်” ကအိၣ်အါထီၣ်အဂီၢ် န့ၣ်တက့ၢ်. (၁ စီၤပၤ ၃:၉; ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၉:၂၃, ၂၄ တက့ၢ်.) ပမ့ၢ်ဒီသဒၢပသးန့ၣ်​ ပဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤကန့ၢ်ဝဲလီၤ.