တၢ်မၤလိ ၄၅
ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤလၢ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ
“အဝဲသ့ၣ် ကသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲ သပှၢ်တၢၢ်လၢ ဝံတဂၤ အိၣ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ် အကျါ.” —ယဃ့းစက့လး ၂:၅.
တၢ်သးဝံၣ် ၆၇ “စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ”
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ်a
၁. ခါဆူညါန့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်ဒံး တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.
ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဖဲပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး ပှၤလၢအထီဒါပှၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ခါဆူညါန့ၣ် ပှၤကထီဒါပှၤ အါန့ၢ်ခဲအံၤဒံး. (ဒၤနံးယ့လး ၁၁:၄၄; ၂ တံၤမသ့း ၃:၁၂; လီၣ်ဖျါ ၁၆:၂၁) သနာ်က့ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. လၢညါန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်မၢအခ့အပှၤ မၤမူဒါတခါခါ ဒီးမူဒါတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ကီသနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ထီဘိ. အဒိ ဝံယဃ့းစက့လးန့ၣ် အဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤယူဒၤဖိ လၢပှၤက့ၤဖီၣ်အဝဲသ့ၣ် လၢဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကကွၢ်သကီး.
၂. ပှၤလၢ ဝံယဃ့းစက့လး ဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တၢ်ပာ်သးအိၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးလၢတၢ်မၤလိအံၤန့ၣ် ပကတဲသကီး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. (ယဃ့းစက့လး ၂:၃-၆)
၂ ပှၤလၢ ဝံယဃ့းစက့လး ဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တၢ်ပာ်သး အိၣ်ဒ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် “အခိၣ်ကိၤ,” “အနၢ်က့ၣ်” ဒီး “အထီဒါတၢ်.” အဝဲသ့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သီးဒီး တၤဆှုၣ်တၤမဲ ဒီးအလီၤဘၣ်ယိၣ် ဒ်သီးဒီး ပတ့ၤချဲး. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ “တဘၣ်ပျံၤအဝဲသ့ၣ်တဂ့ၤ” န့ၣ်တဘျုးဘျီညါ. (ဖး ယဃ့းစက့လး ၂:၃-၆.) ဝံယဃ့းစက့လး မၤလၢပှဲၤအမူဒါန့ၢ်ဝဲ ခီဖျိလၢ (၁) ကစၢ်ယွၤ မၢလီၤအီၤ, (၂) ကစၢ်ယွၤ အသးစီဆှံ မၤဆူၣ်ထီၣ်အဂံၢ်ဘါ, (၃) ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတိၤ မၤဆူၣ်ထီၣ် အတၢ်နာ်. တၢ်ဂ့ၢ်သၢထံၣ်အံၤ မၤစၢၤဝဲ ဝံယဃ့းစက့လး ဒ်လဲၣ် ဒီးအကမၤစၢၤပှၤလၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤဒ်လဲၣ်.
ယဟိဝၤယွၤ မၢလီၤ ဝံယဃ့းစက့လး
၃. ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ တၢ်ကတိၤမနုၤလဲၣ် ဒီးတၢ်ကတိၤအံၤ မၤဆူၣ်ထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်.
၃ ယဟိဝၤယွၤတဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ “ယကမၢလီၤနၤ.” (ယဃ့းစက့လး ၂:၃, ၄) တၢ်ကတိၤအံၤ ကမၤဆူၣ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အသးနီၢ်ကီၢ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဝံယဃ့းစက့လး ကနီၣ်ဘၣ်ဝဲ ဖဲယဟိဝၤယွၤဃုထၢထီၣ် စီၤမိၤၡ့ ဒီးစီၤယၡါယၤ လၢအဝံအခါန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤတဲဝဲ တၢ်ကတိၤတခါဃီဒီး အတဲဝံယဃ့းစက့လး. (၂ မိၤၡ့ ၃:၁၀; ယၡါယၤ ၆:၈) ယဟိဝၤယွၤ အဝံခံဂၤန့ၣ် ဘၣ်မၤဝဲ မူဒါလၢအကီနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ဝံယဃ့းစက့လး သ့ၣ်ညါဝဲကၠ့ၤ. ယဟိဝၤယွၤတဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ “ယကမၢလီၤနၤ” န့ၣ်ခံဘျီညါ အဃိ ဝံယဃ့းစက့လး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤအီၤနီၢ်ကီၢ်. ဒီးလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လးအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ယဟိဝၤယွၤ တဲယၤ” န့ၣ်ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဝံယဃ့းစက့လး ကွဲးဝဲတဘျုးဘျီညါ. (ယဃ့းစက့လး ၃:၁၆; ၆:၁) တကးဒံးဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အပါန့ၣ် ကဲဝဲပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်တဂၤအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကတဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မၤစၢၤဝဲအဝံတဖၣ်ထီဘိ. အဒိ ယဟိဝၤယွၤတဲဘၣ် စီၤအံၤစဲး, စီၤယၤကိာ် ဒီးယံးရမံယၤလၢ “ယအိၣ်ဒီးနၤ.” အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဝံယဃ့းစက့လး နာ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမၢလီၤအီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၂၆:၂၄; ၂၈:၁၅; ယံးရမံယၤ ၁:၈.
၄. ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ တၢ်ကတိၤမနုၤလဲၣ် ဒီးတၢ်ကတိၤအံၤ မၤမုာ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အသးဒ်လဲၣ်.
၄ ပှၤလၢ ဝံယဃ့းစက့လး ဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ကကနၣ် တၢ်ကစီၣ်လၢ ဝံယဃ့းစက့လး တဲဝဲဧါ. ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ “ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ် တအဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ်ယၤဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် တဒိကနၣ်နၤဘၣ်.” (ယဃ့းစက့လး ၃:၇) ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ တကနၣ် ဝံယဃ့းစက့လးဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ အတကနၣ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ်. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ တကနၣ် ယဟိဝၤယွၤနာ်က့ ဝံယဃ့းစက့လး မၤဝဲအမူဒါ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်အဃိ တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤတဲအီၤန့ၣ် ကမၤမုာ်ထီၣ် အသးနီၢ်ကီၢ်. တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤတဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ ဖဲတၢ်စံၣ်ညီၣ်ကစီၣ် လၢအဘၣ်တဲဝဲန့ၣ် ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်အခါ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိက “သ့ၣ်ညါ . . . လၢ ဝံတဂၤ အိၣ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ် အကျါ.” (ယဃ့းစက့လး ၂:၅; ၃၃:၃၃) တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ကမၤမုာ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လးအသး ဒီးကမၤစၢၤအီၤလၢ အကမၤ အမူဒါ.
ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၢလီၤပှၤ
ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤတကနၣ် ပတၢ်ကစီၣ်ဘၣ် ဒီးပှၤကထီဒါပှၤ ဒ်သိးဒီး ပှၤထီဒါ ဝံယဃ့းစက့လး ဘၣ်ဆၣ် ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၅-၆)
၅. ယၡါယၤ ၄၄:၈ န့ၣ်မၤစၢၤပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒူဒ်လဲၣ်.
၅ ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤမၢလီၤပှၤ အဃိ ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒူလၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်. ယဟိဝၤယွၤ မၤလၤကပီၤပှၤ ခီဖျိအကီးပှၤလၢအ “ပှၤအုၣ်အသး” အဃိ ကဲဝဲဒၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီ ဖးဒိၣ်တခါ. (ယၡါယၤ ၄၃:၁၀) ဘၣ်မနုၤအဃိ “ပတဘၣ်ပျံၤ” ပှၤလၢအထီဒါပှၤတဖၣ်လဲၣ်. လၢညါန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤတဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ တဘၣ်ပျံၤအဝဲသ့ၣ်တဂ့ၤ. ဒီးခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်ပှၤလၢ “တဘၣ်ပျံၤတၢ်ဖုးတၢ်တဂ့ၤ.” ဒ်ယဟိဝၤယွၤမၢလီၤ ဝံယဃ့းစက့လး ဒီးအိၣ်ဒီးအီၤအသိး ပဝဲဒၣ်စ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤမၢလီၤပှၤ ဒီးအကအိၣ်ဒီးပှၤ.—ဖး ယၡါယၤ ၄၄:၈.
၆. (က) ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပှၤလၢ အကမၤစၢၤပှၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်မနုၤ မၤမုာ်ထီၣ်ပသး ဒီးမၤဆူၣ်ထီၣ် ပဂံၢ်ဘါလဲၣ်.
၆ ယဟိဝၤယွၤအၢၣ်လီၤပှၤလၢ အကမၤစၢၤပှၤ. အဒိ တချုး ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ “သုမ့ၢ် ယပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်,” ဒံးဘၣ်န့ၣ် အတဲဝဲလၢ “ဖဲသုလဲၤခီဂာ်ထံအခါ ယကအိၣ်ဒီးသု ဒီးဖဲသုလဲၤခီ ထံကျိအခါ ထံတလုၢ်ဘၢသုဘၣ်. ဖဲသုလဲၤခီဂာ် မ့ၣ်အူအခါ မ့ၣ်အူတအီၣ်သုဘၣ် ဒီးမ့ၣ်အူလၣ် တလဲးအီၣ်သုဘၣ်.” (ယၡါယၤ ၄၃:၂) ဖဲပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအလီၤဂာ် ဒ်သီးဒီး ထံလုၢ်ဘၢတၢ်, ဒီးပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤကွၢ် ဒ်သီးဒီး မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးဒ်န့ၣ်သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ထီဘိ. (ယၡါယၤ ၄၁:၁၃) လၢညါန့ၣ် ပှၤအါဂၤတကနၣ် ဝံယဃ့းစက့လးဘၣ်. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပကျဲးစၢး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လံ နာ်က့ ပှၤအါဂၤတကနၣ် ပတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပမ့ၢ်သးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ထီဘိန့ၣ် ပမၤသးခုဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအသး အဃိပသးမုာ်ထီၣ် ဒီးပဂံၢ်ဆူၣ်ထီၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤလၢ အမၤ ပှၤလဲၤလၢညါ ဖးယံာ်လံန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဆိၣ်ဂ့ၤ ပတၢ်ကျဲးစၢးအဃိ ယသးခုညါ.” အဃိန့ၣ် တၢ်မၢဖိပီလူး တဲဝဲလၢ “ပှၤတဂၤစုာ်စုာ် ကန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖး ဒ်တၢ်လၢအမၤဝဲအသိး.”—၁ ကရံၣ်သူး ၃:၈; ၄:၁, ၂.
ကစၢ်ယွၤ အသးစီဆှံ မၤဆူၣ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အဂံၢ်ဘါ
ဝံယဃ့းစက့လး ထံၣ်ဝဲ တၢ်ထံၣ်လၢညါခီ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အလ့ၣ်ကဟၣ်. တၢ်ထံၣ်လၢညါခီတခါအံၤ မၤဆူၣ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အဂံၢ်အဘါ ဒီးအနာ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤအီၤလၢ အကမၤအမူဒါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၇)
၇. ဝံယဃ့းစက့လး မ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ထံၣ်လၢညါခီလၢ အထံၣ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ် ကမၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ လံာ်ကုခိၣ်.)
၇ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံအစိကမီၤ အသဟီၣ်ဆူၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ဝံယဃ့းစက့လး ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ. အဒိ လၢဝံယဃ့းစက့လး အတၢ်ထံၣ်လၢညါခီတခါန့ၣ် အထံၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံမၤစၢၤဝဲ မူခိၣ်ကလူး ဒီးယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ သုးဝဲ လ့ၣ်ကဟၣ် အပၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်. (ယဃ့းစက့လး ၁:၂၀, ၂၁) ဝံယဃ့းစက့လးထံၣ်ဝဲ တၢ်ထံၣ်လၢညါခီတခါအံၤ အဃိ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီးအီၤဒ်လဲၣ်. ဝံယဃ့းစက့လးတဲဝဲလၢ “ဖဲယထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကပီၤအဝဲန့ၣ်အခါ ယထိၣ်လီၤပှီၤယသး.” တၢ်လၢဝံယဃ့းစက့လးထံၣ်ဝဲအံၤ အလီၤကမၢကမၣ်ဘၣ်အီၤ ဒိၣ်မးအဃိ အလီၤဃံၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်လိၤ. (ယဃ့းစက့လး ၁:၂၈) လၢခံ ဖဲဝံယဃ့းစက့လး ဆိမိၣ်ထီၣ်က့ၤ အတၢ်ထံၣ်လၢညါခီ လၢအလီၤကမၢကမၣ်တခါအံၤ တဘျီဂ့ၤတဘျီဂ့ၤန့ၣ် အဂံၢ်ဘါဆူၣ်ထီၣ် ဒီးအနာ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံန့ၣ် ကမၤစၢၤအီၤ ဒ်သီးဒီး အမၤအမူဒါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကန့ၢ်အဂီၢ်.
၈-၉. (က) ယဟိဝၤယွၤ မၢဝံယဃ့းစက့လး ဆၢထၢၣ်အဃိ အမၤစၢၤ ဝံယဃ့းစက့လးဒ်လဲၣ်. (ခ) ပှၤလၢ ဝံယဃ့းစက့လး ဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တကနၣ်အီၤဘၣ်နာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ မၤဆူၣ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အသးဒ်လဲၣ်.
၈ ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ “ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ဆၢထၢၣ် ဒီးယကတဲတၢ်ဒီးနၤ.” တၢ်ကတိၤတထံၣ်အံၤ မၤဆူၣ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အဂံၢ်ဘါအဃိ အဆၢထၢၣ်ကဒါက့ၤ. ဝံယဃ့းစက့လး တဲဝဲလၢ “သးစီဆှံ ဟဲနုာ်လီၤလၢယပူၤ ဒီးဒုးဆၢထၢၣ်ယၤ.” (ယဃ့းစက့လး ၂:၁, ၂) လၢခံ ဖဲဝံယဃ့းစက့လး ဘၣ်မၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ အခါန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ “အစိအကမီၤ” လၢအကဲဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံန့ၣ် ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၃:၂၂; ၈:၁; ၃၃:၂၂; ၃၇:၁; ၄၀:၁) ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ မၤဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ ဝံယဃ့းစက့လး အဂံၢ်ဘါ ဒ်သီးဒီးအမၤ အမူဒါကန့ၢ် ဒီးကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤလၢ “အခိၣ်ကိၤ ဒီးအနၢ်က့ၣ်.” (ယဃ့းစက့လး ၃:၇) ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်ဝံယဃ့းစက့လးလၢ “ယကမၤဆူၣ်ထီၣ်နသး ဒ်သိး နကပာ်နသး ကျၢၤမုဆှု ဒီးနခိၣ်ကကိၤ ထဲသိးဒီး အဝဲသ့ၣ် ပာ်အသးကျၢၤမုဆှု ဒီးအခိၣ်ကိၤအသိးလီၤ. ယကမၤကိၤထီၣ်နခိၣ် တုၤအလီၤဂာ်ဒ် တၢ်မျၢ်အသိး ဒီးကကိၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး လၢၢ်လၢအကိၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အထီဒါက့ၤတၢ် ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်ပျံၤ အဝဲသ့ၣ်တဂ့ၤ ဒီးတဘၣ်ပျံၤ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ပာ်မဲာ်ပာ်နါတဂ့ၤ.” (ယဃ့းစက့လး ၃:၈, ၉) အဃိ လီၤဂာ်ဒ်သီးဒီး ယဟိဝၤယွၤတဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ ‘ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အနၢ်က့ၣ် ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်သးဟးဂီၤတဂ့ၤ. ယကမၤဆူၣ်ထီၣ် နဂံၢ်ဘါ.’
၉ ယဟိဝၤယွၤအသးစီဆှံ မၤစၢၤဝံယဃ့းစက့လးလၢ အကလဲၤဝဲလၢ ပှၤလၢအဘၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် အအိၣ်. ဝံၤဘျီ ဝံယဃ့းစက့လးတဲဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤ အစိအကမီၤ မၤတၢ်လၢယပူၤ ဆူၣ်မး.” တၢ်ကစီၣ်လၢ ဝံယဃ့းစက့လး ဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲအံၤ ဒ်သီးဒီး အကနၢ်ပၢၢ်ဝဲ ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ် ယံာ်ဝဲတနွံညါ. အနၢ်ပၢၢ်ဝဲဝံၤဘျီ အစံၣ်တဲၤတဲလီၤပှၤဂၤ ဒူဒူ. (ယဃ့းစက့လး ၃:၁၄, ၁၅) လၢခံ ယဟိဝၤယွၤ မၢအလဲၤလၢ တၢ်ပၢၤခိၣ် ဒီးကစၢ်ယွၤ “အသးစီဆှံ နုာ်လီၤလၢအပူၤ.” (ယဃ့းစက့လး ၃:၂၃, ၂၄) အဃိန့ၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အသးဆူၣ်ထီၣ်လၢ အကလဲၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လံ.
ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ အသးစီဆှံ မၤဆူၣ်ထီၣ် ပဂံၢ်ဘါ
တၢ်မနုၤမၤစၢၤ ဝံယဃ့းစက့လး လၢအကမၤအမူဒါ လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ အဂီၢ်လဲၣ် ဒီးပဝဲစ့ၢ်ကီး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ တၢ်မနုၤ မၤစၢၤပှၤလဲၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၀)
၁၀. ပမၤပမူဒါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤလဲၣ်.
၁၀ ပမၤပမူဒါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤလဲၣ်. ပကဆိမိၣ်ကွၢ် တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီး ဝံယဃ့းစက့လး. တချုးလၢ ဝံယဃ့းစက့လးမၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒံးဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ မၤဆူၣ်ထီၣ်အဂံၢ်ဘါ. ဒ်ဝံယဃ့းစက့လးအသိး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ မၤစၢၤပှၤလၢ ပမၤပမူဒါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကန့ၢ်အဂီၢ်. ခီဖျိလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် တဘၣ်သးလၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဘၣ် အဃိ အဝဲကျဲးစၢးထီဒါပှၤ သပှၢ်တၢၢ်. (လီၣ်ဖျါ ၁၂:၁၇) ပမ့ၢ်ကွၢ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ်ထံၣ်န့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ် အစိကမီၤဒိၣ်မး အဃိ ပမၤအီၤတနၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမၤနၢၤ မုၣ်ကီၤလံၢ် ကန့ၢ်ဒ်လဲၣ်. ပမၤနၢၤအီၤခီဖျိ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ. (လီၣ်ဖျါ ၁၂:၉-၁၁) မုၣ်ကီၤလံၢ် မ့ၢ်မၤပျံၤပှၤ သနာ်က့ ခီဖျိလၢ ပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပတပျံၤအီၤဘၣ် ဒီးဖဲပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တဘျီဂ့ၤတဘျီဂ့ၤန့ၣ် အကဲဝဲဒၣ် ပမၤနၢၤအီၤ. ပဒုၣ်ပဒါ မ့ၢ်ထီဒါပှၤနာ်က့ ခီဖျိလၢ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒံး အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ မၤဆူၣ်ထီၣ်ပဂံၢ်ဘါ ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးပှၤ.—မးသဲ ၅:၁၀-၁၂; ၁ ပ့းတရူး ၄:၁၄.
၁၁. ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ မၤစၢၤပှၤသ့ဒ်လဲၣ် ဒီးပကန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ ထီဘိအဂီၢ် ပကဘၣ် မၤတၢ်မၤမနုၤလဲၣ်.
၁၁ ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ မၤဆူၣ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လးအသး ဖဲအမၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ အခါန့ၣ် ပကနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ ကမၤဆူၣ်ထီၣ် ပဂံၢ်ဘါကၠ့ၤ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤနာ်က့ ပလဲၤခီဖျိအီၤန့ၢ်. (၂ ကရံၣ်သူး ၄:၇-၉) မ့ကၠဲန့ၣ် ဒ်သိးဒီးပကန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ ထီဘိအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ်ဃ့ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ ခဲအံၤခဲအံၤ ဒီးနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ အနၢ်ဟူ ပတၢ်ထုကဖၣ်. တကးဒံးဘၣ် မ့ၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ “ကဟ့ၣ်ဝဲပှၤလၢအဃ့အီၤ အသးစီဆှံ” အဃိ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ “ဆဲးဃ့တၢ် . . . ဆဲးဃုတၢ် . . . ဆဲးဒိတကျိာ်တၢ်.”—လူၤကၣ် ၁၁:၉, ၁၃; မၤတၢ် ၁:၁၄; ၂:၄.
ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ မၤဆူၣ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အတၢ်နာ်
၁၂. ယဃ့းစက့လး ၂:၉–၃:၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ လံာ်ထူတထူန့ၣ် ဟဲလၢတၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ် ဒီးလၢလံာ်ထူအလိၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီး တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၂ ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံန့ၣ် မၤဆူၣ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လးအဂံၢ်ဘါ တကးဒံးဘၣ် ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ မၤဆူၣ်ထီၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အတၢ်နာ်. ဝံယဃ့းစက့လး ထံၣ်ဝဲ တၢ်ထံၣ်လၢညါခီတခါ လၢပှၤစုတခီ ဖီၣ်ဃာ်ဝဲ လံာ်ထူတထူ. (ဖး ယဃ့းစက့လး ၂:၉–၃:၃.) ခဲအံၤ ပကတဲသကီး လံာ်ထူတဘ့ၣ်အံၤ အဟဲဖဲလဲၣ်. လၢလံာ်ထူအပူၤန့ၣ် အအိၣ်ဒီးမနုၤလဲၣ်. ဒီးလံာ်ထူအံၤ မၤဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ ဝံယဃ့းစက့လး အတၢ်နာ်ဒ်လဲၣ်. လံာ်ထူတထူအံၤန့ၣ် အဟဲလီၤလၢ ကစၢ်ယွၤ အလီၢ်ပစိာ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၢဝဲ မူခိၣ်ကလူး လၢဝံယဃ့းစက့လး ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ လွံၢ်ဂၤန့ၣ်အကျါတဂၤ ဟ့ၣ်လီၤဝဲ လံာ်ထူအံၤလၢ ဝံယဃ့းစက့လးအအိၣ်. (ယဃ့းစက့လး ၁:၈; ၁၀:၇, ၂၀) လၢလံာ်ထူအလိၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီး ကစၢ်ယွၤ ကလုၢ်ကထါ လၢအကဲဝဲ တၢ်စံၣ်ညီၣ်အကစီၣ် လၢဝံယဃ့းစက့လး ကဘၣ်တဲဘၣ် ပှၤယူၤဒၤဖိ လၢအထီဒါက့ၤတၢ်. (ယဃ့းစက့လး ၂:၇) တကးဒံးဘၣ် တၢ်ကစီၣ်လၢ အအိၣ်လၢ လံာ်ထူအပူၤန့ၣ် ပှၤကွဲးအီၤလၢ အပူၤဒီးအချၢ ခံခီလၢာ်.
၁၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ မၢဝံယဃ့းစက့လး အီၣ်ဝဲလံာ်ထူအံၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ လံာ်ထူအံၤ အဆၢဝဲလဲၣ်.
၁၃ ယဟိဝၤယွၤမၢ ဝံယဃ့းစက့လး အီၣ်လံာ်ထူအံၤဒီး “မၤပှဲၤ [အ]ဟၢဖၢဒီး လံာ်ထူ.” အဃိ ဝံယဃ့းစက့လး အီၣ်ဝဲလံာ်ထူန့ၣ်ခဲလၢာ်. တၢ်ထံၣ်လၢညါခီ တခါအံၤန့ၣ် အခီပညီဒ်လဲၣ်. တၢ်ထံၣ်လၢညါခီတခါအံၤ အဲၣ်ဒီးတဲဝဲ တၢ်ကစီၣ်လၢ ဝံယဃ့းစက့လး ကဘၣ်တဲဝဲန့ၣ် အကဘၣ်နၢ်ပၢၢ်ဆိဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. အကဘၣ် နာ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်ကစီၣ်တခါန့ၣ် သပှၢ်ကတၢၢ် ဒ်သိးကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ်. လၢခံ ဝံယဃ့းစက့လး သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ လံာ်ထူလၢ အအီၣ်ဝဲတထူန့ၣ် အ “ဆၢဝဲဒ်သိးဒီး ကနဲစီ” အဃိ လီၤကမၢကမၣ်ဘၣ်အီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၃:၃) မ့ၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ် ယဃ့းစက့လး ဒ်ဝံတဂၤ ဒီးအကဲပှၤလၢ ကဘၣ်တဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကစီၣ်အဃိ ဝံယဃ့းစက့လး ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤ ဒီးအထံၣ်ဝဲဒ်သီးဒီး တၢ်လဲၤခီဖျိလၢ အဂ့ၤဒိၣ်မးတခါ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၈-၁၁.
၁၄. ဝံယဃ့းစက့လး မၤအမူဒါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် အကဘၣ်မၤ မနုၤလဲၣ်.
၁၄ လၢခံ ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ် ဝံယဃ့းစက့လးလၢ “ဒိကနၣ် တၢ်လၢယကတဲနၤခဲလၢာ် ဒီးတိၢ်နီၣ်ဃာ်အီၤလၢ နသးပူၤနီၤ.” (ယဃ့းစက့လး ၃:၁၀) ဖဲအံၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးဝဲလၢ ဝံယဃ့းစက့လး ကတိၢ်နီၣ်ဃာ် ဒီးကဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အအိၣ်လၢ လံာ်ထူအပူၤ. ဝံယဃ့းစက့လး မ့ၢ်မၤဝဲ ကၠဲန့ၣ်မၣ် အတၢ်နာ်ကဆူၣ်ထီၣ်. တကးဒံးဘၣ် လၢလံာ်ထူအပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကစီၣ်လၢ ဝံယဃ့းစက့လး ကဘၣ်တဲဘၣ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်. (ယဃ့းစက့လး ၃:၁၁) ဝံယဃ့းစက့လး မ့ၢ်နၢ်ပၢၢ် ဒီးနာ်န့ၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကစီၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးမၣ် အတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ တၢ်ကစီၣ်ကဘၣ် ဒီးအမၤအမူဒါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကန့ၢ်.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၁၄.
ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ မၤဆူၣ်ထီၣ်ပတၢ်နာ်
၁၅. ဒ်သိး ပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ် တၢ်လၢပကဘၣ် ‘တိၢ်နီၣ်ဃာ်အီၤလၢ ပသးပူၤ’ န့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၅ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါန့ၣ် ကမၤဆူၣ်ထီၣ်ပတၢ်နာ် လၢပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်. အဃိ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်ပှၤန့ၣ် ပကဘၣ် ‘တိၢ်နီၣ်ဃာ်အီၤလၢ ပသးပူၤ.’ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဲတၢ်ဒီးပှၤခီဖျိ အကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံ. အဃိ ပမ့ၢ်ဘၣ်သးလၢ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ ကမၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်ဆိကမိၣ်, ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးပတၢ်ပာ်သးန့ၣ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်မၤလိ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါလဲၣ် ဒီးပကနၢ်ပၢၢ်အီၤ ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
၁၆ တၢ်ထံၣ်လၢညါခီလၢ အဘၣ်ဃးဒီး လံာ်ထူအဂ့ၢ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တခါ. အဒိ ပမ့ၢ်အီၣ်တၢ်အီၣ် ဒီးအ့ၣ်ဘျဲးအီၤဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် ပနီၢ်ခိဂံၢ်ဘါ ကဆူၣ်ထီၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ပမ့ၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံ ဒီးဆိကမိၣ်ထံအီၤန့ၣ် ပနီၢ်သးဂံၢ်ဘါ ကဆူၣ်ထီၣ်. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးဝဲလၢ ပက “မၤပှဲၤ [ပ] ဟၢဖၢဒီး” အကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံ ဒီးနၢ်ပၢၢ်အီၤဂ့ၤဂ့ၤ. အဃိ အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ပကဘၣ် ဃ့ထုကဖၣ် ဒ်သိးပက အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပသး လၢပကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ထံၣ်. ဝံၤဘျီ ပကဘၣ် ဖးလံာ်စီဆှံ. ဒီးပဖးဝံၤအလီၢ်ခံ ပကဘၣ် အိၣ်ပတုာ် ဒီးဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်လၢပဖးအီၤန့ၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ အါအါန့ၣ် ကကဲဘျုး လၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. ပကနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ ဒီးပတၢ်နာ် ကဟဲဆူၣ်ထီၣ်.
၁၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဖးလံာ်စီဆှံ ဒီးဆိကမိၣ်ထံအီၤလဲၣ်.
၁၇ ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဖးလံာ်စီဆှံ ဒီးဆိကမိၣ်ထံအီၤလဲၣ်. ပမ့ၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ ဒီးဆိကမိၣ်ထံအီၤန့ၣ် အကမၤဆူၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ် ဒ်သိးပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးခါဆူညါ ဖဲပစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်စံၣ်ညီၣ်အကစီၣ်ခါန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူ. တကးဒံးဘၣ် ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်န့ၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ ကဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်. အဃိ ပရ့လိာ်ဘၣ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပစံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ် အဘီမုၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ပကဘၣ်ထံၣ်အီၤ ဒ်သိးဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အဂ့ၤဒိၣ်မးတခါ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိး ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၁၀၃.
တၢ်ထံၣ်လၢညါခီအံၤ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်
၁၈. ပှၤလၢ အနၢ်ဟူဘၣ် ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတဖၣ်န့ၣ် ကသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၁၈ ယဃ့းစက့လးန့ၣ် အကဲဝံတဂၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤန့ၣ် ပတကဲဝံဘၣ်. သနာ်က့ ပပာ်လီၤပသးလၢ ပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကစီၣ် လၢအအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤ. ဒီးပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တုၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး လၢပှဲၤထီၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပှၤလၢ ပဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ တကွၢ်ကပာ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ဒီးခီဖျိလၢ ကစၢ်ယွၤ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပာ်စၢၤ အဝဲသ့ၣ်ဝံၤလံအဃိ တၢ်စံၣ်ညီၣ်အမုၢ်နံၤ မ့ၢ်ဟဲတုၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တဲပူၤဖျဲးအသးလၢ အတနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ် နီတဘျီဘၣ်န့ၣ် တသ့ဘၣ်. (ယဃ့းစက့လး ၃:၁၉; ၁၈:၂၃) ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကစီၣ်လၢ ပတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အဟဲလၢ ကစၢ်ယွၤ အအိၣ်.
၁၉. ဒ်သိးပက မၤပမူဒါ လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.
၁၉ တၢ်ဂ့ၢ်သၢထံၣ် လၢအမၤစၢၤဝဲ ဝံယဃ့းစက့လးန့ၣ် ကမၤစၢၤစ့ၢ်ကီးပှၤ ဒ်သိးဒီး ပမၤပမူဒါ လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကန့ၢ်အဂီၢ်. ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၢလီၤပှၤ, ကစၢ်ယွၤ အသးစီဆှံ မၤဆူၣ်ထီၣ်ပဂံၢ်ဘါ ဒီးကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ မၤဆူၣ်ထီၣ်ပတၢ်နာ်အဃိ ပဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ထီဘိ. တကးဒံးဘၣ် ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤအဃိ ပသးဆူၣ်လၢ ပကမၤပမူဒါ လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ “တုၤလၢအကတၢၢ်.”—မးသဲ ၂၄:၁၃.
တၢ်သးဝံၣ် ၆၅ လဲၤဆူညါ
a လၢတၢ်မၤလိအံၤန့ၣ် ပကတဲသကီး တၢ်ဂ့ၢ်သၢထံၣ်လၢ အမၤစၢၤဝဲ ဝံယဃ့းစက့လး လၢအကမၤ အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ. တကးဒံးဘၣ် ပကတဲသကီး ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ် ဒီးဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ အဂီၢ်လဲၣ်.