Kubanda
24 Abrahami vandaka ya kununa, na bamvula mingi, mpe Yehova sakumunaka Abrahami na mambu nyonso. 2 Abrahami zonzaka na kisadi ya yandi, kisadi ya kulutila kukula ya yinzo ya yandi, yina vanda twadisaka bima nyonso ya yandi: “Mulemvo, tula diboko ya nge na yisi ya kwise ya munu, 3 mpe mu ke zengisa nge ndefi na nkumbu ya Yehova, Nzambi ya mazulu mpe Nzambi ya ntoto, na kuzwidila ve mwana ya munu kento na kati ya bana ya bakento ya Kanana, kisika yina mu ke na zingaka. 4 Nge me fwana kukwenda na bwala ya munu, na dikanda ya munu, mpe baka kento samu na mwana ya munu Izaki.”
5 Kasi, kisadi zonzaka na yandi: “Yinki mu ke sala kana kento yango manga kukwiza na munu na bwala yayi? Mu me fwana kunata kwandi mwana ya nge na bwala yina nge katukaka?” 6 Abrahami zonzaka na yandi: “Kumeka ve kunata mwana ya munu kuna. 7 Yehova Nzambi ya mazulu, yina katulaka munu na yinzo ya tata ya munu mpe na bwala ya dikanda ya munu, mpe yina zonzaka na munu mpe zengaka ndefi ti: ‘Na bana ya nge, mu ke pesa ntoto yayi,’ yandi ke filisa mbazi ya yandi na mantwala ya nge, mpe ntembe ve, nge ke zwidila mwana ya munu kento kuna. 8 Kasi, kana kento yango manga kukwiza na nge, nge ke basika na ndefi yayi. Kasi nge me fwana kunata ve mwana ya munu kuna.” 9 Na yawu, kisadi tulaka diboko na yisi ya kwise ya Abrahami mfumu ya yandi, mpe zengaka ndefi na kusala mambu yina yandi lombaka na yandi.
10 Na yawu, kisadi bakaka bashamo 10 ya mfumu ya yandi mpe kwendaka. Yandi bakaka bima ya kitoko ya mutindu nyonso ya mfumu ya yandi. Yandi kwendaka na mbanza ya Nahore. 11 Yandi vandisaka bashamo pene-pene na dibulu ya maza na ngaanda ya mbanza. Ya vandaka pene-pene ya nkokila, na ntangu yina bakento ke basikaka samu na kuteka maza. 12 Na manima, yandi zonzaka: “Yehova Nzambi ya mfumu ya munu Abrahami, mulemvo, sala ti mambu yina mu ke sala bubu yayi simba, mpe lakisa luzolo ya kukwikama na mfumu ya munu Abrahami. 13 Awa, mu ke ya kutelama na mantwala ya mukelo* ya maza, mpe bana ya bakento ya babakala ya mbanza yayi ke na basikaka samu na kuteka maza. 14 Mu ke zonza na mosi ya bantwenya ya bakento yayi, ‘Mulemvo, kulumusa diyuki* ya nge samu mu kunwa maza.’ Kana yandi vutula, ‘kunwa maza, mpe mu ke pesa mpe bashamo ya nge maza,’ na yawu, mulemvo, bika mu zaba na nzila ya mambu yayi ti ni yandi nge me soola samu na kisadi ya nge Izaki, mpe ti nge me lakisa luzolo ya nge ya kukwikama na mfumu ya munu.”
15 Tekila yandi manisa kuzonza, Rebeka mwana ya Betwele, mwana ya Milka kento ya Nahore, mpangi ya Abrahami, basikaka na diyuki ya yandi ya maza na zulu ya dipeka. 16 Ntwenya ya kento yayi vandaka kitoko mingi. Yandi vandaka nabunu yandi zaba babakala. Yandi kulumukaka na mukelo, fulusaka diyuki ya yandi ya maza, mpe vutukaka. 17 Na mbala mosi, kisadi kimaka mbangu na sika ya yandi mpe zonzaka: “Mulemvo, pesa munu mwa ndambu ya maza na diyuki ya nge.” 18 Yandi vutulaka: “Kunwa mfumu ya munu.” Na yawu, na mbangu nyonso, yandi kulumusaka diyuki na dipeka ya yandi mpe yandi pesaka yandi maza ya kunwa. 19 Ntangu yandi manisaka kunwa maza, Rebeka zonzaka: “Mu ke teka mpe maza samu na bashamo ya nge tii ntangu ba ke yukuta.” 20 Na yawu, na mbangu nyonso, yandi mwangisaka maza yina vandaka na diyuki ya yandi na kisika yina bibulu ke kunwaka maza, mpe yandi vanda kwenda-kuvutuka na mbangu samu na kuteka maza samu na bashamo nyonso ya kisadi ya Abrahami. 21 Ntangu nyonso yina, kisadi yango vanda tala kaka yandi swi na kukamwa, mpe yandi vanda yufula na yandi mosi kana Yehova me sala ti nzyetolo ya yandi simba to ve.
22 Ntangu bashamo manisaka kunwa maza, kisadi yango pesaka yandi kinzembele ya mbombo ya wolo yina kilo ya yawu vandaka ndambu ya shekele* mosi, mpe milunga ya maboko yina kilo ya yawu vandaka bashekele 10, 23 mpe yandi zonzaka: “Mulemvo, zonzila munu, nge ke mwana ya nani? Na yinzo ya tata ya nge ke kwandi na kisika yina beto lenda lutisa mpimpa?” 24 Rebeka zonzaka na yandi: “Mu ke mwana ya Betwele, tata ya munu ke mwana ya Milka na Nahore.” 25 Mpe yandi bwelaka: “Beto kele na matiti ya kuyuma mpe madya mingi ya bibulu, mpe kisika ya kulutisa mpimpa mpe kele.” 26 Na manima, kisadi yango fukamaka mpe kubwaka kizizi na ntoto na mantwala ya Yehova. 27 Mpe yandi zonzaka: “Nkembo na Yehova, Nzambi ya mfumu ya munu Abrahami, samu yandi me bika ve kulakisa luzolo ya yandi ya kukwikama mpe kukwikama ya yandi na mfumu ya munu. Yehova me twadisa munu na yinzo ya bampangi ya mfumu ya munu.”
28 Mpe ntwenya ya kento yayi kimaka mbangu na kwenda zonza bamambu yayi na mama ya yandi mpe bantu ya nkaka. 29 Rebeka vandaka na mpangi ya bakala na nkumbu ya Labani. Na yawu, Labani kimaka mbangu na sika ya kisadi ya Abrahami yina vandaka na mukelo ya maza na ngaanda ya mbanza. 30 Ntangu yandi talaka kinzembele na mbombo mpe milunga na maboko ya mpangi ya yandi ya kento Rebeka, mpe kuwaka yandi kuzonza, “Yayi ni bamambu bakala yango me zonza na munu,” yandi kwendaka bwabana bakala yango, yina vandaka ya kutelama na mukelo ya maza na bashamo. 31 Na mbala mosi, yandi zonzaka: “Kwiza, nge yina Yehova me sakumuna. Samu na yinki nge ke kaka ya kutelama na ngaanda awa? Mu me bongisa yinzo mpe kisika samu na bashamo.” 32 Na yawu, bakala yayi kotaka na yinzo, mpe yandi* katulaka bima yina vandaka na zulu ya bashamo, mpe pesaka bashamo matiti ya kuyuma mpe madya, mpe yandi pesaka na kisadi ya Abrahami na bantu yina vandaka na yandi maza samu ba sukula makulu. 33 Kasi, ntangu ba tulaka kima ya kudya na mantwala ya yandi, yandi zonzaka: “Mu ke kudya ve tekila mu zonza na beno mambu yina me nata munu awa.” Na yawu, Labani zonzaka: “Zonza!”
34 Na yawu, yandi zonzaka: “Mu ke kisadi ya Abrahami. 35 Mpe Yehova me sakumuna mingi mfumu ya munu, mpe yandi me kumisa yandi mvwama na mutindu ya kulutila. Yandi me pesa yandi mameme na bangombe, arza na wolo, bisadi ya babakala na ya bakento, mpe bashamo na bambuluku. 36 Dyaka, Sara kento ya mfumu ya munu butilaka yandi mwana ya bakala na buboba ya yandi, mpe yandi ke pesa mwana yango bima nyonso ya yandi. 37 Na yawu, yandi zengisaka munu ndefi, yandi zonzaka: ‘Nge me fwana kuzwidila ve mwana ya munu kento na kati ya bana ya bakento ya Kanana, kisika yina mu ke na zingaka. 38 Kasi nge ke kwenda na yinzo ya tata ya munu mpe na dikanda ya munu, nge fwana kuzwidila mwana ya munu kento.’ 39 Kasi mu zonzaka na mfumu ya munu: ‘Yinki mu ke sala kana kento yango manga kukwiza na munu?’ 40 Yandi zonzaka na munu: ‘Yehova, yina mu me tambula na mantwala ya yandi, ke filisa mbazi ya yandi kintwadi na nge, mpe ntembe ve, yandi ke sala ti nzyetolo ya nge simba, mpe nge fwana kuzwidila mwana ya munu kento na dikanda ya munu mpe na yinzo ya tata ya munu. 41 Nge ke basika na ndefi yina nge zengaka na mantwala ya munu kana nge kwenda na dikanda ya munu, mpe ba pesa ve nge yandi. Ya ke basisa nge na ndefi yina nge zengaka.’
42 Na manima, ntangu mu kumaka na mukelo ya maza bubu yayi, mu zonzaka: ‘Yehova Nzambi ya mfumu ya munu Abrahami, kana nge sala ti nzyetolo ya munu simba, 43 mambu me fwana kusalama mutindu yayi: Awa mu ke ya kutelama na mukelo ya maza, ntwenya ya kento yina ke basika na kwiza teka maza, mu ke zonza na yandi, “Mulemvo, bika mu kunwa mwa maza na diyuki ya nge,” 44 mpe yandi ke zonza na munu, “Kunwa maza, mpe mu ke teka mpe maza samu na bashamo ya nge.” Bika ti kento yina vanda muntu yina Yehova me soola samu na mwana ya mfumu ya munu.’
45 Tekila mu manisa kuzonza na ntima ya munu, Rebeka basikaka na diyuki ya yandi na dipeka, mpe yandi kulumukaka na mukelo mpe bandaka kuteka maza. Na manima, mu zonzaka na yandi: ‘Mulemvo, pesa munu maza.’ 46 Na yawu, na mbangu nyonso, yandi kulumusaka diyuki na dipeka ya yandi, mpe zonzaka: ‘Kunwa maza, mpe mu ke pesa mpe maza na bashamo ya nge.’ Na manima mu kunwaka, mpe yandi pesaka mpe maza na bashamo. 47 Na manima, mu yufulaka yandi, ‘Nge ke mwana ya nani?’ yandi vutulaka, ‘Mu ke mwana ya Betwele, tata ya munu ke mwana ya Nahore na Milka.’ Na yawu, mu tulaka yandi kinzembele na mbombo mpe milunga na maboko. 48 Mpe mu fukamaka mpe mu kubwaka kizizi na ntoto na mantwala ya Yehova mpe mu kembilaka Yehova Nzambi ya mfumu ya munu Abrahami, yina twadisaka munu na nzila ya mbote samu na kuzwa Rebeka mwana ya mpangi ya mfumu ya munu samu na mwana ya yandi Izaki. 49 Mpe ntangu yayi, beno zonza na munu kana beno zola kulakisa luzolo ya kukwikama mpe kukwikama na mfumu ya munu. Kana ve, beno zonza na munu, samu mu zaba yinki ya kusala.”
50 Na manima, Labani na Betwele zonzaka: “Ya me katuka na Yehova. Beto ke ve na makoki ya kuzonza na nge ee to ve.* 51 Rebeka yandi yayi na mantwala ya nge. Baka yandi mpe kwenda, mpe yandi kuma kento ya mwana ya mfumu ya nge, kaka mutindu Yehova me zonza.” 52 Ntangu kisadi ya Abrahami kuwaka bamambu yina ba zonzaka, na mbala mosi, yandi fukamaka na ntoto na mantwala ya Yehova. 53 Mpe kisadi ya Abrahami bandaka kubasisa bima ya arza mpe ya wolo mpe bilele mpe pesaka yawu na Rebeka, mpe yandi pesaka bima ya ntalu na mpangi ya yandi ya bakala mpe na mama ya yandi. 54 Na manima, yandi na babakala yina vandaka na yandi kudyaka mpe kunwaka, mpe ba lutisaka mpimpa kuna.
Ntangu yandi vumbukaka na suka, yandi zonzaka: “Beno bika mu vutuka na mfumu ya munu.” 55 Mpangi ya Rebeka ya bakala mpe mama ya yandi zonzaka: “Bika ntwenya ya kento yayi vanda dyaka na beto ata mwa bilumbu 10. Na manima, yandi lenda kwenda.” 56 Kasi yandi zonzaka na bawu: “Beno bika kukanga munu awa, samu Yehova me sala ti nzyetolo ya munu simba. Beno bika mu kwenda, samu mu lenda kuvutuka na mfumu ya munu.” 57 Na yawu, ba zonzaka: “Bika beto bokila ntwenya ya kento mpe beto yufula yandi mosi yinki yandi me kanisa.” 58 Ba bokilaka Rebeka mpe ba yufulaka yandi: “Nge me zola kukwenda na bakala yayi malu-malu yayi?” Yandi vutulaka: “Ee, mu zola kukwenda na yandi malu-malu yayi.”
59 Na yawu, ba bikaka Rebeka mpangi ya bawu ya kento kwenda na ndesi ya yandi* mpe kisadi ya Abrahami na bantu ya yandi. 60 Mpe ba sakumunaka Rebeka mpe zonzaka na yandi: “Mpangi ya beto ya kento, bika ti nge kuma mama ya mafunda na mafunda ya bantu, mpe bika ti bana ya nge baka bambanza ya bantu yina ke yiinaka bawu.” 61 Na manima, Rebeka na bisadi ya yandi ya bakento kwendaka na zulu ya bashamo, mpe landaka kisadi ya Abrahami. Ni mutindu yina, kisadi ya Abrahami bakaka Rebeka mpe kwendaka na yandi.
62 Izaki katukaka na nzila yina ke nataka na Beere-layi-royi, samu yandi vanda zingaka na bwala ya Negebe. 63 Na nkokila Izaki basikaka mpe vanda tambula na ngaanda na bilanga samu na kuyindula. Ntangu yandi nangunaka meso, yandi talaka bashamo vanda kwiza. 64 Ntangu Rebeka nangunaka meso, yandi talaka Izaki, mpe na mbangu nyonso, yandi kulumukaka na shamo. 65 Mpe yandi yufulaka kisadi ya Abrahami: “Muntu yina ke na kati ya bilanga mpe ke na kwizaka bwabana beto, ya ke nani?” Mpe kisadi ya Abrahami vutulaka: “Ya ke mfumu ya munu.” Na yawu, yandi bakaka kitambala mpe kangaka yintu. 66 Mpe kisadi zonzaka na Izaki bamambu nyonso yina yandi salaka. 67 Na manima, Izaki nataka Rebeka na kati ya tenta ya mama ya yandi Sara. Ni na mutindu yina Rebeka kumaka kento ya yandi, mpe yandi zolaka yandi mingi, mpe Izaki kuzwaka bukindi na manima ya lufwa ya mama ya yandi.