MUKANDA YA ZOLE NA BAKORINTO

1 Polo, ntumwa ya Kristo Yesu, na luzolo ya Nzambi, mpe Timote mpangi ya beto ya dibuundu ya Nzambi, yina ke na Korinto, mpe na basantu nyonso yina ke na Akayi:

2 Bika ti ntima ya kulutila mbote mpe kizunu ya Nzambi Tata ya beto mpe ya Mfumu Yesu Kristo vanda na beno.

3 Nkembo na Nzambi mpe Tata ya Mfumu ya beto Yesu Kristo, Tata ya ntima ya kyadi mingi mpe Nzambi ya bukindi nyonso. 4 Yandi ke kindisaka beto na bankwamusu* ya beto nyonso, samu na nzila ya bukindi yina yandi ke pesaka beto, beto vanda na makoki ya kukindisa bantu ya nkaka na bankwamusu ya mutindu na mutindu yina ba ke na kutanaka na yawu. 5 Kaka mutindu beto ke kutanaka na bampasi mingi samu na Kristo, mutindu mosi mpe, bukindi yina beto ke kuzwaka na nzila ya Kristo ke mingi. 6 Kana beto ke na kutanaka na bankwamusu, ya ke samu na kukindisa beno mpe samu beno vuuka. Kana beto kuzwa bukindi, ya ke samu beno kuzwa bukindi, mpe ya sadisa beno na kukanga ntima na mantwala ya bankwamusu ya mutindu mosi na yina beto ke na kutanaka na yawu. 7 Kivuvu ya beto samu na beno ke na ninganaka ve, samu beto zaba ti beno ke na talaka mpasi mutindu beto. Na yawu, ba ke kindisa mpe beno mutindu beto.

8 Bampangi, beto ke zolaka ve kubumbila beno bankwamusu yina beto kutanaka na yawu na kizunga ya Aziya. Beto kutanaka na mpasi ya ngolo mpe ya lutilaka ngolo ya beto. Ya salaka ti beto vanda na boma samu na luzingu ya beto. 9 Ya tsyeleka, beto vanda tala mutindu ba zengilaka beto ndefi ya lufwa. Ya vandaka samu beto tula ntima na beto mosi ve, kasi na Nzambi yina ke vumbulaka bantu na lufwa. 10 Yandi vuukisaka beto na mambu ya nene yayi yina zolaka nata beto na lufwa mpe yandi ke vuukisa beto. Beto ke na kivuvu na yandi ti yandi ke bika ve kuvuukisa beto. 11 Beno mpe lenda sadisa beto na kubondilaka Nzambi samu na beto. Na yawu, na nzila ya bweso yina beto ke kuzwa na bamvutu ya balusambu ya bantu mingi, bantu mingi ke vutula matondo na Nzambi samu na beto.

12 Mambu yina beto ke na budilaka ntulu ni yayi: Ndinga ya yisi ya ntima ke na pesaka kimbangi ti beto ke twadisaka beto mosi na mantwala ya yinza, mpe mingi-mingi na mantwala ya beno, na busantu mpe na matsyeleka yina ke katukaka na Nzambi. Mutindu ya beto ya kuzinga vandaka ve ya ndwenga ya bantu, kasi ya ntima ya kulutila mbote ya Nzambi. 13 Beto ke na sonikilaka beno kaka mambu yina beno lenda tanga* mpe kubakula. Mpe mu ke na kivuvu ti beno ke bika ve kubakula bamambu yayi mbote-mbote.* 14 Kaka mutindu beno bakulaka yawu mwa ndambu ti ni beto ke salaka ti beno bula ntulu, mutindu mosi mpe beto ke bula ntulu samu na beno na kilumbu ya Mfumu ya beto Yesu.

15 Na yawu samu mu vandaka na kundima na mambu yayi, mu kanisaka kukwiza na beno mbala ya zole samu beno vanda dyaka na kilengi.* 16 Ya tsyeleka, mu vandaka na dikanisi ya kukwiza tala beno ntangu mu vanda kwenda na Masedwane, mpe ntangu mu zolaka katuka na Masedwane mu zolaka lutila dyaka na beno. Mpe na manima beno zolaka kwenda filisa munu na nzila samu mu kwenda na Zude. 17 Ntangu mu vandaka na dikanisi yayi, mu bakilaka kwandi bamambu na kusakana? To mu kanisa kwandi mutindu bantu ke kanisaka, samu mu zonza “Ee, ee” mpe na manima “Ve, ve”? 18 Kasi beto lenda tula ntima na Nzambi ti mambu yina beto zonzaka na beno ke ve “ee” mpe na manima “ve.” 19 Samu Mwana ya Nzambi, Yesu Kristo, yina beto longaka beno, ya zola zonza munu, Silvanuse,* mpe Timote, kumaka ve “ee” mpe na manima “ve,” kasi samu na yandi, “ee” kumaka “ee.” 20 Samu, ata ti bansilulu ya Nzambi ke mingi, ya ke kumaka “ee” na nzila ya yandi. Ni na nzila ya yandi beto ke zonzaka mpe “Ameni” na Nzambi, samu beto pesa Nzambi nkembo. 21 Kasi Nzambi muntu ke pesaka beto kundima ti, beno na beto ke bantu ya Kristo, mpe muntu yina tulaka beto mafuta ni Nzambi. 22 Yandi me tula beto kinyemo ya yandi. Yandi me tula mpe mpeve na bantima ya beto mutindu kidimbu ya mambu yina ke kwiza.*

23 Mu ke na zonzaka matsyeleka, mpe Nzambi ke mbangi ya munu ti ya ke samu na kubumba beno mu me kwiza ntete ve na Korinto. 24 Beto ke ve na salaka yawu samu na kuvanda bamfumu ya kiminu ya beno. Kasi beto ke bampangi ya kisalu samu na nsayi ya beno, samu beno ke ya kutelama samu na kiminu ya beno mosi.

2 Mu bakaka mukanu ti ntangu mu ke kwiza dyaka na beno, ya vanda ve na kati ya kyadi. 2 Kana mu me sala ti beno vanda na manyongi, nani dyaka ke pesa munu kilengi, kana ya ke ve ni muntu yina mu me nyongisa? 3 Mu me sonika bamambu yayi samu ti ntangu mu ke kwiza, mu bika kuvanda na mawa samu na bantu yina zolaka pesa munu kilengi. Mu ke na kundima ti mambu yina ke salaka ti mu vanda na kilengi ke sala ti beno nyonso, beno vanda na kilengi ya mutindu mosi. 4 Ntangu mu vanda sonikila beno, mu vanda kutana na bankwamusu mingi mpe mu vandaka na mawa mingi na ntima. Mu vanda sala yawu na mansangasa mingi. Ya vandaka ve samu na kupesa beno mawa, kasi ya vandaka samu beno zaba bunene ya luzolo ya munu samu na beno.

5 Kana muntu mosi me sala ti bantu vanda na mawa, ni munu ve yandi me pesa mawa, kasi na beno nyonso. Na yawu mu ke na nsatu ya kuzonza mingi na yina me tadila mambu yayi. 6 Masembo yina bantu mingi na kati ya beno pesaka muntu yina, me lunga. 7 Ni na yawu ntangu yayi, beno fwana kulemvokila yandi na ntima mosi mpe kukindisa yandi, samu yandi vanda ve na kati ya kyadi ya kulutila. 8 Na yawu, mu ke na zonzaka na beno na kulakisa yandi ti beno ke zolaka yandi mingi. 9 Ni na yawu mpe mu me sonikila beno samu na kuzaba kana beno ke lakisa kutumama ya beno na mambu nyonso. 10 Kana beno lemvokila muntu na mambu nyonso, munu mpe ke lemvokila yandi. Ya tsyeleka, mambu nyonso yina mu lemvokilaka (kana mu lemvokilaka mambu nyonso), mu salaka yawu samu na mbote ya beno na meso ya Kristo. 11 Na mutindu yina, Satana ke nunga ve na zulu ya beto,* samu beto zaba mbote-mbote makanisi ya yandi.

12 Ntangu mu kwendaka na Trowase samu na kuzonzila nsangu ya mbote na yina me tadila Kristo, mwelo mosi fungukaka na mantwala ya munu samu na kisalu ya Mfumu. 13 Ntima ya munu vandaka ve na kizunu samu mu talaka ve Tite yina ke mpangi ya munu. Na yawu, mu bikaka bawu mpe mu kwendaka na Masedwane.

14 Kasi matondo na Nzambi yina ke twadisaka beto mutindu basoda yina me katuka kununga mvita kintwadi na Kristo, mpe yandi ke na salaka ti nsunga ya kitoko ya nzayilu ya Nzambi wakana* bisika nyonso na nzila ya beto. 15 Na meso ya Nzambi, beto ke mananasi* ya nsunga ya kitoko ya Kristo, na kati ya bantu yina ke na vuukaka mpe na kati ya bantu yina ke na kufwaka. 16 Samu na ba yina ke na kufwaka, ya ke nsunga ya lufwa yina ke na nataka na lufwa. Samu na ba yina ke na vuukaka ya ke mananasi* ya luzingu yina ke na nataka na luzingu. Nani ke ya kulunga samu na bamambu yayi? 17 Beto ke ya kulunga na mambu yayi, samu beto ke tekisaka ve* mambu ya Nzambi mutindu bantu mingi ke salaka yawu, kasi beto ke zonzaka na butsyeleka nyonso mutindu bantu yina Nzambi me filisa. Ee, na meso ya Nzambi mpe kintwadi na Kristo.

3 Ya ke kwandi mfunu ti beto zonza dyaka na beno banani beto kele? To beto ke kwandi na nsatu ya kupesa beno mikanda yina ke na pesaka beto nkembo kaka mutindu bantu ya nkaka ke lombaka yawu? To ni beno kwandi me bonga kupesa beto mikanda yango? 2 Mukanda ya beto ni beno, ya ke ya kusonama na bantima ya beto, bantu nyonso me zaba yawu mpe ke tangaka yawu. 3 Ya ke na talanaka pwelele ti beno ke mukanda ya Kristo yina beto sonikaka mutindu bisadi. Ba sonikaka ve yawu na ntinta ya kusonika,* kasi na mpeve ya Nzambi ya moyo. Ba sonikaka ve yawu na zulu ya matadi, kasi na zulu ya bantima.

4 Beto ke na kundima ya mutindu yayi na mantwala ya Nzambi na nzila ya Kristo. 5 Beto ke na zonzaka ve ti beto lenda sala yawu na ngolo ya beto, kasi muntu yina ke sadisaka beto na kusala yawu ni Nzambi. 6 Yandi me sadisa beto samu beto vanda bisadi ya luwawanu ya malu-malu, ya Musiku ve kasi ya mpeve. Samu Musiku ya kusonama ke pesaka kitumbu* ya lufwa, kasi mpeve ke pesaka luzingu.

7 Musiku yina ke nataka na lufwa mpe yina ba sonikaka na zulu ya matadi kwizaka na nkembo mingi. Ni na yawu bana ya Izraele lendaka ve kutala kizizi ya Moyize, samu na nkembo ya kizizi ya yandi, nkembo yina zolaka zimbana. 8 Samu na yinki kisalu ya kupesa mpeve ke vanda na nkembo ya kulutila? 9 Kana Musiku yina ke nataka lufwa vandaka na nkembo, kisalu yina ke nataka na lunungu* ke na nkembo ya kulutila mingi. 10 Ya tsyeleka, ata kima yina ba kumisaka ntete nkembo na ntama, ba katulaka yawu nkembo samu na nkembo yina me lutila yawu. 11 Kana ba kotisaka na nkembo kima yina zolaka zimbana, nkembo ya kima yina ke vandaka ntangu nyonso zolaka vanda ya kulutila.

12 Ni na yawu, samu beto ke na kivuvu ya mutindu yayi, beto ke na zonzaka pwelele mpe na kukwikama nyonso. 13 Beto ke na salaka ve mutindu Moyize vanda salaka ntangu yandi vanda tulaka lele na kizizi ya yandi, samu bana ya Izraele kutala ve mambu yina zolaka kumina kima yina zolaka zimbana. 14 Kasi makanisi ya bawu lembaka. Tii na kilumbu ya bubu yayi, ntangu beto ke tangaka luwawanu ya ntama, lele yina ke kaka kuna, samu kaka ni na nzila ya Kristo ba me katula yawu. 15 Ya tsyeleka tii bubu yayi, konso ntangu yina ba ke tangaka masonoko ya Moyize, lele ke vandaka na zulu ya bantima ya bawu. 16 Kasi ntangu muntu ke sobaka ndyatulu samu na kusadila Yehova,* lele ke katukaka. 17 Yehova* kele Mpeve mpe kisika mpeve ya Yehova* kele, kimpwanza mpe kele. 18 Beto nyonso ke ve na lele na kizizi mpe beto kele mutindu bitalatala yina ke lakisaka nkembo ya Yehova.* Ntangu beto ke kumaka mutindu yina, beto ke sobaka mpe ke kumaka mutindu mosi na yandi, katuka na kitezo mosi ya nkembo tii na kitezo ya nkaka,* kaka mutindu Yehova* yina ke Mpeve ke na salaka yawu.*

4 Na yawu, samu beto ke na kisalu yayi na nzila ya ntima ya kyadi yina Nzambi lakisaka beto, beto ke bika ve. 2 Kasi beto me losa bamambu ya kubumbana yina ke pesaka nsoni. Beto ke na dyatilaka ve na mayela ya yimbi to kukatula ngolo ya dyambu ya Nzambi. Kasi mutindu beto ke na lakisaka matsyeleka pwelele, na meso ya Nzambi, beto ke na kumaka kifwani ya mbote samu na kimbangi ya bantu nyonso. 3 Kana nsangu ya mbote yina beto ke samunaka ke ya kubumbana, ya ke ya kubumbana na ba yina ke na kwendaka na lufwa. 4 Ni bantu yayi nzambi ya yinza* yayi me kumisa makanisi ya bawu mpimpa, samu nsemo* ya nsangu ya mbote yina me tadila Kristo yina ke kifwani ya Nzambi kukota ve. 5 Beto ke samunaka ve nsangu yina me tadila beto mosi, kasi beto ke samunaka ti Yesu Kristo ke Mfumu. Beto ke mpe bisadi ya beno samu na Yesu. 6 Ni Nzambi zonzaka ti: “Bika ti nsemo ngenga na kati ya kitombi.” Yandi me ngengisa nsemo na bantima ya beto, nsemo yina ke na pesaka nzayilu ya Nzambi na nzila ya Kristo.*

7 Kasi beto ke na kimvwama yayi na kati ya bima* ya ntoto, samu lutumu yina me lutila ngolo, vanda ya Nzambi kasi ve yina me katuka na beto. 8 Ba ke na kangaka* beto ngolo na mitindu nyonso. Kasi ba ke na kangaka ve beto na mutindu yina beto lenda ningana ve. Beto ke na zabaka ve kima ya kusala, kasi beto me kondwa ve nzila ya kubasikila. 9 Ba ke na kwamisaka beto, kasi Nzambi me bika ve beto. Ba ke na losaka beto na ntoto, kasi ba me kufwa ve beto. 10 Ntangu nyonso beto ke na nataka na nzutu ya beto bampasi ya lufwa yina Yesu kutanaka na yawu, samu luzingu ya Yesu talana mpe na nzutu ya beto. 11 Beto bantu yina ke na luzingu, beto ke na talaka ntangu nyonso lufwa na meso samu na Yesu, samu luzingu ya Yesu talana mpe na nzutu ya beto yina ke kufwaka. 12 Na yawu, lufwa ke salaka na kati ya beto, kasi luzingu ke salaka na kati ya beno.

13 Kiminu ya beto ke mutindu mosi na yina ba sonikaka: “Mu me lakisa kiminu, ni na yawu mu ke na zonzaka.” Beto mpe ke na lakisaka kiminu, ni na yawu beto ke na zonzaka. 14 Beto zaba ti muntu yina vumbulaka Yesu na lufwa, ke vumbula mpe beto na lufwa na kuvanda kintwadi na Yesu. Yandi ke nata beto na beno na mantwala ya Yesu. 15 Mambu nyonso ke samu na mbote ya beno, samu ntima ya kulutila mbote kuma dyaka mingi, mpe bantu mingi vutula matondo na nkembo ya Nzambi.

16 Ni na yawu beto ke na bikaka ve, ata ti kimuntu ya beto ya ngaanda ke na bebaka, kasi konso kilumbu, kimuntu ya beto ya kati ke na kumaka ya malu-malu. 17 Ata ti bankwamusu* ke kaka samu na ntangu fioti, mpe ti ya ke ve kilo, ya butaka na kati ya beto nkembo mosi yina bunene* ya yawu ke na lutilaka kaka, mpe ya ke samu na ntangu nyonso. 18 Ni na yawu, beno kangama kaka na kutala bima yina ke talanaka ve, kasi ve bima yina ke talanaka. Samu bima yina ke talanaka ke samu na ntangu fioti, kasi bima yina ke talanaka ve, ke samu na ntangu nyonso.

5 Beto zaba ti kana yinzo yina beto ke na yawu na ntoto, tenta yayi,* kufwa,* Nzambi ke pesa beto yinzo. Yinzo yina ba me yidika ve na maboko, kasi yina ke vanda ya mankululu na zulu. 2 Samu na kati ya yinzo yayi, beto ke na dilaka na mpasi, mpe beto ke na nsatu ya ngolo ya kuzwa* yinzo yina ke katuka na zulu. Ya ke kanga beto mutindu bilele. 3 Samu ntangu ya ke kanga beto, ba tala ve beto bimpene. 4 Ya tsyeleka, beto bantu yina ke na tenta yayi, beto ke na dilaka mpe beto ke na talaka mpasi. Samu beto ke ve na nsatu ya kukatula yinzo yayi yina me kanga beto mutindu bilele. Kasi beto ke mpe na nsatu ya kuzwa yinzo ya nkaka yina me katuka na zulu, samu luzingu lenda kudyamisa kima yina lenda kufwa. 5 Nzambi muntu yidikaka beto samu na mambu yayi mpe yandi pesaka beto mpeve mutindu kidimbu ya mambu yina ke kwiza.

6 Beto ke ntangu nyonso na bukindi mingi mpe beto zaba ti ntangu nyonso yina beto ke zinga na nzutu yayi, beto ke vanda ntama na Mfumu, 7 samu beto ke tambulaka na kiminu, kasi ve na mambu yina ke talanaka na meso. 8 Beto ke na bukindi mingi mpe beto zola ti beto vanda ntama na nzutu yayi samu beto kwenda zinga na Mfumu. 9 Ni na yawu, ya vanda ti beto ke zingaka na yandi to beto kele ntama na yandi, mukanu ya beto ke ti yandi ndima beto. 10 Beto nyonso me fwana kutalana pwelele na mantwala ya kiti ya kusambisa ya Kristo, samu muntu na muntu kuzwa yina me lunga na yandi samu na bamambu yina yandi salaka ntangu yandi vandaka na nzutu, ya vanda bamambu ya mbote to ya yimbi.

11 Na yawu, samu beto zaba ti beto fwana kuvanda na boma ya Mfumu, beto ke na tatamanaka na kulonga bantu na mutindu yina ke nata bawu na kundima, kasi Nzambi zaba beto mbote-mbote. Mu kanisa ti beto zabana mpe mbote-mbote na ndinga ya yisi ya bantima ya beno. 12 Beto ke dyaka ve na nsatu ya kuzonza na beno banani beto kele, kasi beto ke na zonzaka mambu nyonso yayi samu na kunata beno na kubula ntulu samu na beto. Na yawu beno ke lenda kupesa mvutu na bantu yina ke bulaka ntulu samu na mambu yina ke talanaka na meso, kasi ve samu na mambu yina ke na ntima. 13 Kana beto beelaka bulawu, ya vandaka samu na Nzambi. Kana beto ke na makanisi ya mbote, ya ke samu na beno. 14 Luzolo yina Kristo ke na yawu ke nataka beto na kusala mambu yayi, samu mambu yina beto me kwiza simba ni yayi: Kaka muntu mosi kufwaka samu na bantu nyonso, na mutindu yina bantu nyonso kufwaka. 15 Yandi kufwaka samu na bantu nyonso, samu ba yina ke na zingaka, zinga dyaka ve samu na bawu mosi, kasi samu na muntu yina kufwaka samu na bawu mpe yina ba vumbulaka na lufwa.

16 Banda ntangu yayi, beto ke na tadilaka dyaka ve bantu na mutindu ya bantu ya kutadila bamambu. Ata ti beto zabaka ntete Kristo na kinsuni, ya tsyeleka, beto zaba dyaka ve yandi mutindu yina. 17 Na yawu, kana muntu ke na bumosi na Kristo, yandi me kuma muntu ya malu-malu. Bima ya ntama me zimbana. Beno tala! bima ya malu-malu me salama. 18 Kasi bima nyonso me katuka na Nzambi yina me sadisa beto na kuvutula kindiku na yandi na nzila ya Kristo mpe me pesa beto kisalu ya kusadisa bantu na kuvutula kindiku na Nzambi. 19 Ya zola zonza ti na nzila ya Kristo, Nzambi me vutula kindiku ya yandi na yinza, yandi me tanga ve masumu ya bawu. Nzambi pesaka beto nsangu yina ke sadisa bantu na kuvutula kindiku na yandi.

20 Na yawu, beto kele bantu yina Nzambi me filisa* na nzila ya Kristo. Ya vandaka mutindu Nzambi vanda bokila bantu na nzila ya beto. Na kisika ya Kristo, beto ke na bondilaka beno, beno vutula kindiku na Nzambi. 21 Muntu yina zabaka ve disumu, Nzambi kumisaka yandi disumu* samu na beto. Samu na nzila ya yandi beto kuma bantu ya lunungu* na meso ya Nzambi.

6 Samu beto ke na salaka kintwadi na Nzambi, beto ke na lombaka na beno na kundima ve ntima ya kulutila mbote ya Nzambi mpe na manima kuzimbana mfunu ya yawu. 2 Samu yandi me zonza: “Na ntangu yina vandaka ya kufwanana, mu kuwaka nge, mpe na kilumbu ya kuvuukisa, mu sadisaka nge.” Tala! Yayi ke ntangu ya kulunga yina me fwanana mingi. Tala! Yayi ni kilumbu ya kuvuukisa.

3 Beto ke na salaka ata kima yina ke sala ti bantu bula dibaku samu na beto, samu ba zonzila ve yimbi ya kisalu ya beto. 4 Kasi na bamambu nyonso beto ke lakisaka ti beto ke bisadi ya Nzambi, na kukangaka ntima na bamambu mingi, na kati ya bankwamusu, na ntangu ya kukondwa bima, na bantangu ya mpasi, 5 na ntangu ba ke bulaka beto, na ntangu ba ke tulaka beto na boloko, na ntangu ya muvusu, ya bisalu ya ngolo, na bampimpa yina pongi kele ve, na bantangu yina madya kele ve, 6 na bunkete, na nzayilu, na ntima ya yinda, na ntima ya mbote, na mpeve ya santu, na luzolo yina ke ve na luvunu, 7 na nzonzolo ya tsyeleka, na ngolo ya Nzambi, na nzila ya binwanunu ya lunungu* ya diboko ya bakala* mpe ya diboko ya kento,* 8 na nzila ya nkembo mpe ya nsoni, na nzila ya nkumbu ya yimbi mpe ya mbote,* ba ke talaka beto mutindu bantu ya luvunu, kasi beto ke zonzaka matsyeleka. 9 Mutindu bantu yina me zabana ve, kasi beto ke ya kuzabana. Mutindu bantu yina ke na kufwaka,* kasi tala! beto ke moyo. Mutindu bantu yina ba me pesa masembo, kasi ba me kufwa ve beto. 10 Mutindu bantu yina ke na mawa, kasi beto ke ntangu nyonso na kilengi. Mutindu bapovre, kasi beto ke na kumisaka bantu mingi bamvwama. Mutindu bantu yina ke na ata kima, kasi beto ke na bima nyonso.

11 Bampangi ya Korinto, beto me fungula bayinwa ya beto samu na kuzonza na beno pwelele mpe beto me fungula nene bantima ya beto. 12 Beto ke na lakisaka ve beno luzolo ya ndambu, kasi beno, beno ke na lakisaka ve beto luzolo nyonso yina beno me fwana kulakisa beto. 13 Ni na yawu, mu ke na zonzaka na beno mutindu mu ke na zonzaka na bana ya munu, beno mpe beno fungula nene bantima ya beno.

14 Beno kuvukana ve na bantu yina ke kwikilaka ve. Wapi kiwisa ke na kati ya mambu ya lunungu* na mambu ya kufwa Musiku? To wapi kiwisa ke na kati ya nsemo na kitombi? 15 Wapi bumosi ke na kati ya Kristo na Beliale?* To yinki muntu yina ke mundimi* ke na yawu ya faso mosi na muntu yina ke ve mundimi? 16 Mpe wapi bumosi ke na kati ya tempelo ya Nzambi na biteki? Beto ke tempelo ya Nzambi ya moyo. Kaka mutindu Nzambi zonzaka yawu: “Mu ke zinga na kati ya bawu, mu ke tambula na kati ya bawu, mu ke vanda Nzambi ya bawu, mpe ba ke vanda dikanda ya munu.” 17 Yehova* me zonza: “ ‘Ni na yawu beno basika na kati ya bawu mpe beno vanda ntama na bawu, beno kusimba dyaka ve kima ya mvindu mpe mu ke yamba beno.’ ” 18 Yehova* Muntu ya Ngolo-Nyonso me zonza dyaka: “ ‘Mu ke kuma tata samu na beno, mpe beno ke kuma bana ya munu ya babakala mpe ya bakento.’ ”

7 Ni na yawu bampangi ya luzolo, samu beto ke na nsilulu yayi, bika beto sukula banzutu ya beto na yina me tadila mambu nyonso yina ke kumisaka nzutu mpe mpeve mvindu. Beto lakisa ti beto ke na boma ya Nzambi samu busantu ya beto kuma ya kulunga.

2 Beno yidikila beto kisika na bantima ya beno. Beto me sala ata muntu mambu ya yimbi, beto me bebisa ata muntu, beto me vuna ata muntu samu na mbote ya beto. 3 Mu ke na zonzaka ve yawu samu na kuzonzila yimbi ya beno. Mutindu mu zonzaka ntete yawu, beno ke na kati ya bantima ya beto samu na kufwa kintwadi na beto mpe kuzinga kintwadi na beto. 4 Mu ke na zonzilaka beno pwelele, mu ke na kilengi mingi samu na beno. Mu ke ya kufuluka na bukindi, mpe nsayi ya munu ke ya kulutila na kati ya bampasi nyonso yina beto ke na kutanaka.

5 Ya tsyeleka, ntangu beto kumaka na Masedwane, banzutu* ya beto pemaka ve samu ba bikaka ve kunyokola beto na mitindu nyonso. Ya vandaka na bamvita na ngaanda mpe boma na kati. 6 Kasi Nzambi yina ke pesaka bantu yina ke ya kulemba ngolo, pesaka beto ngolo ntangu Tite kwizaka. 7 Kaka ve ntangu Tite kwizaka, kasi mpe na nzila ya bukindi yina yandi kuzwaka na beno. Yandi natinaka beto bansangu ya beno, ti beno ke na nsatu ya ngolo ya kutala dyaka munu, nsangu ya mawa ya beno mpe dikebi ya tsyeleka* yina beno ke na yawu samu na munu. Nyonso yayi me pesa dyaka munu kilengi ya kulutila.

8 Ata ti mambu yina mu sonikaka pesaka beno mawa, ya me nyongisa ve munu. Ata ti ya nyongisaka ntete munu (samu mukanda yayi pesaka beno mawa, kasi ya vandaka kaka samu na ntangu fioti), 9 ntangu yayi mu ke na kilengi, ya ke ve samu mukanda yayi me pesa beno mawa, kasi samu mawa yina me nata beno na kubalula ntima. Samu mawa yina vandaka na beno vandaka mawa yina katukaka na Nzambi, ni na yawu mambu ya mpasi kuminaka ve beno samu na beto. 10 Samu mawa yina ke katukaka na Nzambi ke nataka na kubalula ntima, ke vuukisaka mpe ke vandaka ve na manyongi, kasi mawa ya yinza ke nataka na lufwa. 11 Beno tala yina bangolo ya beno me nata samu beno me vanda na mawa yina ke katukaka na Nzambi. Ee, beno me kumisa beno mosi bunkete, beno me yiina mambu ya yimbi, beno me vanda na boma ya Nzambi, beno me vanda na nsatu ya ngolo ya kubalula ntima, beno me lakisa tiya, beno me sungika mambu ya yimbi. Na mambu nyonso, beno lakisaka ti beno ke bantu ya kuvedila na mambu yayi. 12 Kana mu me sonikila beno, mu me sala ve yawu samu na muntu yina me sala mambu ya yimbi, to samu na muntu yina ba me sala mambu ya yimbi. Kasi ya ke samu ti bangolo ya beno samu na beto talana pwelele na kati-kati ya beno na meso ya Nzambi. 13 Ni na yawu beto kuzwaka bukindi.

Beto kuzwaka ve kaka bukindi kasi beto vandaka mpe ya kufuluka na kilengi ntangu beto talaka kilengi ya Tite, samu beno nyonso, beno kindisaka yandi. 14 Kana mu bulaka ntulu na mantwala ya yandi samu na beno, ya pesaka ve munu nsoni. Kasi kaka mutindu bamambu nyonso yina beto zonzilaka beno vandaka ya tsyeleka, kubula ntulu yina beto bulaka samu na Tite, talanaka ya tsyeleka. 15 Dyaka, luzolo ya ngolo yina Tite ke na yawu samu na beno, ke kulaka dyaka ntangu yandi ke bambukaka kutumama ya beno nyonso, mutindu beno yambaka yandi na boma mpe na buzitu mingi. 16 Mu ke na kilengi samu ti na mambu nyonso, mu lenda tula beno ntima.*

8 Ntangu yayi bampangi, beto zola beno zaba mambu yina me tadila ntima ya kulutila mbote ya Nzambi, yina yandi lakisaka na kimvuka ya Masedwane. 2 Ntangu bampangi yayi vandaka na mpasi samu na nkwamusu mosi ya ngolo, kilengi ya bawu ya kulutila mpe bumputu* ya ngolo yina vandaka na bawu, salaka ti ba lakisa na faso ya kulutila kifu ya bawu ya kukabula. 3 Ba pesaka yina ba vandaka na ngolo ya kupesa. Ya tsyeleka, mu lenda zonza na beno ti ba pesaka ya kulutila bima yina ba vandaka na yawu. 4 Na luzolo ya bawu mosi, ba tatamanaka na kubondila beto samu na kuvanda na bweso ya kupesa dikabu, mpe ya kutula diboko na kisalu yayi ya kusadisa basantu. 5 Ba pesaka bima mingi kulutila yina beto vanda vingila. Ntete-ntete ba sadilaka Mfumu na ntima ya bawu nyonso mpe ba sadilaka beto na mutindu yina ke ya kukwelana na luzolo ya Nzambi. 6 Na yawu beto ke na lombaka na Tite na kuvutuka samu na kuyonzika* makabu yina beno ke na pesaka na ntima mosi, samu ni yandi muntu bandaka kusala yawu na kati ya beno. 7 Kasi kaka mutindu beno ke ya kufuluka na mambu nyonso, na kiminu, na kuzonza, na nzayilu, na nsatu ya ngolo ya kusala mingi, mpe na luzolo ya beno samu na beto. Bika ti beno fuluka na kifu ya kupesaka na luzolo nyonso.

8 Mu ke na zonzaka ve mambu yayi samu na kupesa beno musiku, kasi samu na kusadisa beno, na kuzaba mutindu bantu ya nkaka ke na salaka bangolo samu na kusala mingi mpe samu na kumeka luzolo ya beno kana ya ke ya tsyeleka. 9 Beno me zaba ntima ya kulutila mbote ya Mfumu ya beto Yesu Kristo. Ata ti yandi vandaka mvwama, yandi kumaka povre samu na mbote ya beno, samu beno kuma bamvwama na nzila ya bumputu* ya yandi.

10 Mu ke na pesaka dikanisi ya munu na mambu yayi. Ya ke samu na mbote ya beno, samu mvula mosi me luta yina beno bandaka ve kaka kisalu yayi, kasi beno lakisaka mpe nsatu ya ngolo ya kusala yawu. 11 Na yawu ntangu yayi, beno manisa mpe kisalu yina beno bandaka kusala, samu nsatu ya beno ya kusala bamambu vanda ya kulunga, na kutadilaka bima yina beno ke na yawu. 12 Kana muntu ke na nsatu ya ngolo ya kusala kima, ya ke ndimama mingi-mingi na kutadilaka bima yina yandi ke na yawu, kasi ve na kutadilaka bima yina yandi ke ve na yawu. 13 Mu ke ve na nsatu ya kusala ti bamambu vanda pete samu na bantu ya nkaka, kasi mpasi samu na beno. 14 Kasi mu zola ti bima yina beno ke na yawu mingi ntangu yayi, lungisa bansatu ya bawu, samu bima yina ba ke na yawu mingi lungisa mpe bansatu ya beno. Na mutindu yina, beno nyonso ke vanda faso mosi. 15 Kaka mutindu ya ke ya kusonama: “Muntu yina vandaka na bima mingi vandaka ve na yawu ya kulutila, mpe muntu yina vandaka na bima fioti vandaka ve na yawu fioti ya kulutila.”

16 Ni na yawu, beto ke vutulaka Nzambi matondo samu Tite ke tulaka beno dikebi, kaka mutindu beto mpe ke tulaka beno dikebi. 17 Samu yandi ndimaka mambu yina beto zonzaka na yandi, kasi yandi vandaka mpe na nsatu ya ngolo ya kusala mambu yina beto lombaka na yandi. Na yawu yandi bakaka mukanu ya kukwiza na beno yandi mosi. 18 Beto ke na filisaka kintwadi na yandi, mpangi yina bimvuka nyonso ke budilaka maboko na kisalu yina yandi ke na lungisaka samu na nsangu ya mbote. 19 Kaka yina ve, kasi ni bimvuka soolaka yandi na kukwenda na beto samu yandi sadisa beto na kukabula bima yina beto lokotaka. Bima yayi, beto ke kabula yawu samu ya pesa nkembo na Mfumu. Na kusalaka yawu, beto ke lakisa ti beto ke ya kubongama samu na kusadisa bampangi. 20 Na mutindu yina beto ke sala ti ata muntu zonzila mambu ya yimbi na nkumbu ya beto, samu na bima yayi yina beno ke na kabulaka. 21 Samu beto ke salaka bangolo na kusala mambu nyonso na kukwikama, kaka na meso ya Yehova* ve, kasi mpe na meso ya bantu.

22 Dyaka, beto ke na filisaka nzila mosi na bawu, mpangi ya beto yina beto mekaka bambala mingi mpe yina lakisaka ti yandi ke salaka nyonso yina yandi ke na ngolo ya kusala na mambu mingi. Kasi ntangu yayi, nsatu ya yandi ya kusadisa me kuma dyaka ngolo mingi samu yandi ke tulaka ntima ya yandi nyonso na beno. 23 Kana kyuvu kele samu na Tite, yandi ke ndiku ya munu mpe mpangi ya munu ya kisalu samu na mbote ya beno. To kana byuvu kele samu na bampangi ya beto, ba ke bantumwa ya bimvuka mpe nkembo ya Kristo. 24 Na yawu, beno lakisa bantu yayi ti beno ke zolaka bawu mpe beno lakisa na bimvuka samu na yinki beto bulaka ntulu samu na beno.

9 Ntangu yayi na yina me tadila kisalu ya basantu, ya ke kwandi ve mfunu mu sonikila beno, 2 samu mu zaba nsatu ya beno ya ngolo ya kusala bamambu mpe mu ke na zonzilaka yawu na kilengi nyonso na bantu ya Masedwane ti ntangu yayi, Akayi ke ya kubongama katuka mvula mosi mpe tiya ya beno me vumbula bantu mingi na kati ya bawu. 3 Mu ke na filisaka bampangi, samu kubula ntulu ya beto na faso yina beno me yidika bamambu samu na kusadisa vanda ve ya mpamba, mpe samu beno vanda ya kubongama kaka mutindu mu zonzaka yawu. 4 Kasi kana bantu ya Masedwane kwiza na munu mpe beto kwiza kutana ti beno kele ve ya kuyidama, beto (samu na kuzonza ve beno) ke kufwa nsoni samu beto me tula beno ntima. 5 Ni na yawu mu me kwiza tala ti ya ke vanda mfunu na kulomba na bampangi na kutekila kukwiza na beno mpe kuyidika dikabu yina beno zonzaka ti beno ke pesa tekila beto kwiza. Samu ya vanda ya kuyidama mpe ya vanda dikabu yina ba me pesa na ntima ya mbote, kasi ve mutindu bima yina ba me baka na ngolo.

6 Na mambu yayi, muntu yina ke kundaka bambuma ndambu ke kuzwaka mpe bambuma ndambu. Kasi muntu yina ke kundaka bambuma mingi ke kuzwaka mpe bambuma mingi. 7 Bika ti konso muntu sala mutindu yandi me kanisa na ntima ya yandi, na bantima zole ve* to samu ba me tumisa yandi na kusala yawu, samu Nzambi ke zolaka muntu yina ke pesaka na kilengi.

8 Nzambi lenda sala ti ntima ya yandi ya kulutila mbote vanda na beno samu na mambu nyonso. Beno vanda ntangu nyonso na yina beno ke na yawu nsatu, mpe beno vanda na bima mingi samu na bisalu nyonso ya mbote. 9 (Kaka mutindu ya ke ya kusonama: “Yandi me kabula bima mingi. Yandi me pesa na bapovre. Lunungu* ya yandi ke vanda ntangu nyonso.” 10 Muntu yina ke pesaka bima mingi ya kukunda na muntu yina ke kundaka mpe yina ke pesaka mampa ya kudya, ke pesa beno bima ya kukunda, ke kumisa yawu mingi samu beno kunda, mpe yandi ke kumisa mingi bambuma ya lunungu* ya beno.) 11 Na mambu nyonso beno ke na kuzwaka balusakumunu samu beno ke lakisaka kifu ya kukabula na mitindu nyonso. Kifu yayi ke na salaka ti na nzila ya beto Nzambi kuzwa matondo. 12 Samu kisalu yayi yina beno ke na salaka ke ve kaka samu na kulungisa bansatu ya basantu na faso ya mbote, kasi mpe samu ya nata bantu mingi na kuvutula Nzambi matondo. 13 Na kupesaka dikabu yayi, beno ke lakisa mutindu ya bantu beno kele mpe ba ke pesa Nzambi nkembo samu ti mambu yina beno ke na salaka, ke na bumosi na nsangu ya mbote yina beno ke zonzilaka na yina me tadila Kristo, mpe samu beno ke kabulaka bawu mpe bantu nyonso. 14 Ba ke zolaka beno mpe ba ke bondilaka Nzambi samu na beno, samu na ntima ya kulutila mbote ya Nzambi yina ke na beno.

15 Bika beto vutula Nzambi matondo samu na dikabu ya ofele yina yandi me pesa beto, dikabu yina ke kitoko mingi na kuzonzila.

10 Ntangu yayi munu Polo, mu ke na bondilaka beno na lembami mpe na ntima ya mbote ya Kristo. Ba ya nkaka na kati ya beno ke zonzaka ti ntangu mu ke vandaka na mantwala ya beno mu ke vandaka ya kulemba,* kasi ntangu mu ke vandaka ve, mu ke zonzilaka beno bamambu na bukindi. 2 Mu ke na bondilaka beno samu ntangu mu ke vanda na beno, ya lomba ve ti mu zonzila beno bamambu mutindu ya kele, mpe mu baka mikanu ya ngolo samu na bantu yina ke na talaka ti beto ke na salaka bamambu na mutindu ya kinsuni. 3 Ata ti luzingu ya beto ke mutindu luzingu ya bantu ya nkaka, beto ke nwanaka ve mutindu bantu ke nwanaka. 4 Ya tsyeleka binwanunu ya mvita ya beto ke ve ya kinsuni, kasi Nzambi ke kumisaka yawu ngolo samu na kubwisa bima yina me kangamaka ngolo. 5 Beto ke bwisaka banzonzolo mpe bima nyonso yina ke kangaka nzila na nzayilu ya Nzambi, beto ke bwilaka mpe beto ke nataka makanisi nyonso na kutumama na Kristo. 6 Beto ke ya kuyidama na kusemba mambu nyonso ya kukondwa kutumama, ntangu kutumama ya beno ke kuma ya kulunga.

7 Beno ke tadilaka bamambu mutindu ya ke talanaka na meso. Kana muntu ke na kundima ti yandi ke muntu ya Kristo, bika yandi kanisa dyaka na mambu yayi: Kaka mutindu yandi ke muntu ya Kristo, beto mpe ke bantu ya Kristo. 8 Ata ti mu bula ntulu mwa mingi samu na lutumu yina Mfumu pesaka beto samu na kukindisa beno, kasi ve samu na kubwisa beno, mu ke kufwa ve nsoni. 9 Mu zola ve ya talana mutindu mu ke na sosaka kupesa beno boma na nzila ya mikanda ya munu. 10 Ya tsyeleka, bantu ya nkaka ke zonzaka: “Mikanda ya yandi ke zonzilaka mambu ya mfunu mpe ya ke na ngolo. Kasi ntangu yandi ke vandaka na mantwala ya beto, yandi ke vandaka ya kukondwa bukindi mpe bamambu yina yandi ke zonzaka ke vandaka ve mfunu.” 11 Bika ti bantu yina ke na zonzaka mutindu yina zaba ti bamambu yina beto ke zonzaka* na mikanda ya beto ntangu beto ke vandaka ve, ni yawu mpe beto ke sala ntangu beto ke kwiza kuna. 12 Samu beto mekaka ve na kutula beto mosi na mulonga ya bantu ya nkaka, to na kufwanisa beto mosi na bantu yina ke pesaka masiika na bawu mosi. Kasi ntangu ba ke sambisaka bawu mosi na kutalaka misiku ya bawu mosi, mpe ntangu ba ke fwanisaka bawu mosi na bawu mosi, ba ke talanaka bantu ya kukondwa mayela.

13 Beto ke bula ve ntulu na yina me tadila kisalu yina beto me sala ve. Kasi beto ke bula ntulu na yina me tadila kisalu yina Nzambi pesaka beto. Mpe na kati ya kisalu yango, ke na kisalu ya kusamuna kisika beno ke vandaka. 14 Ya tsyeleka beto salaka ve mambu yina Nzambi zonzaka ve na beto na kusala ntangu beto kwizaka na beno. Kasi beto vandaka bantu ya ntete na kuzonzila beno nsangu ya mbote na yina me tadila Kristo. 15 Beto ke na bulaka ve ntulu na yina me tadila kisalu yina muntu ya nkaka me sala, kasi beto ke na kivuvu ti mutindu kiminu ya beno ke na tatamanaka na kukula, beto ke lenda kusala ti kisalu ya beto kula na kati ya beno ata kuluta bandilu yina Nzambi lakisaka beto. Na yawu, beto ke vanda na makoki ya kusala dyaka yawu na faso ya kulutila, 16 samu beto lenda mpe kuzonzila nsangu ya mbote na bisika yina ke ntama na kisika ya beno. Na mutindu yina, beto ke bula ve ntulu samu na kisalu yina bantu ya nkaka me sala na kisika yina ba me zonzila nsangu ya mbote. 17 Kasi muntu yina ke bula ntulu, bika yandi bula ntulu samu na Yehova.* 18 Samu Yehova* ke ndimaka muntu yina yandi ke pesaka masiika. Kasi yandi ke ndimaka ve muntu yina ke pesaka masiika na yandi mosi.

11 Mu zola ti beno kanga ntima na mwa buzoba ya munu. Ya tsyeleka, beno ke na kangaka ntima na bamambu ya munu. 2 Mu pesaka beno nsilulu ti mu ke pesa beno na dikwela na Kristo mpe mu ke nata beno na sika ya yandi mutindu mwana ya ndumba* ya kuvedila. Samu kimbanda yina mu ke na yawu samu na beno ke kimbanda yina me katuka na Nzambi.* 3 Kaka mutindu nyoka vunaka Eva na mayela ya yandi ya yimbi, mu ke na boma ti muntu lenda na kubebisa mabanza ya beno mpe kusala ti beno kondwa kiminu mpe beno kuma mvindu. Kasi muntu ya Kristo me fwana kuvanda ya kuvedila mpe ya kukwikama. 4 Ya tsyeleka, kana muntu kwiza mpe samuna Yesu yina ke ve mutindu mosi na Yesu yina beto samunaka, to kana beno kuzwa mpeve yina ke ve mutindu mosi na mpeve yina beno kuzwaka, to nsangu ya mbote yina ke ve mutindu mosi na nsangu ya mbote yina beno ndimaka, beno ke kangaka ntima na bamambu ya muntu yango kukondwa mpasi. 5 Samu mu ke na talaka ti ya ke na ata kima yina ke na lakisaka ti mu ke na yisi ya bantumwa ya beno ya nene yina ke salaka bamambu mutindu ba ke ya kulutila mbote. 6 Ata ti mu zaba ve kuzonza mbote-mbote, mu ke ve ya kukondwa nzayilu. Ya tsyeleka beto lakisaka beno yawu pwelele na mitindu nyonso mpe na mambu nyonso.

7 Mu zonzilaka beno nsangu ya mbote ya Nzambi na kilengi mpe mu lombaka ve beno mbongo. Mu kulukaka samu beno kuzwa lukumu. Mu salaka kwandi disumu na kusalaka mutindu yina? 8 Mu kuzwaka lusalusu ya bimvuka ya nkaka mpe ya vandaka mutindu mu botolaka* bawu bima samu na kusadisa beno. 9 Ntangu mu vandaka na beno mpe mu vandaka ve na bima yina mu vandaka na yawu nsatu, mu kumaka kizitu ya ata muntu na kati ya beno. Samu bampangi yina katukaka na Masedwane pesaka munu bima nyonso yina mu vandaka na yawu nsatu. Ee, na mutindu nyonso, mu mangaka kukuma kizitu samu na beno mpe mu ke tatamana na kusala mutindu yayi. 10 Ntangu nyonso yina matsyeleka ya Kristo ke na munu, mu ke bika ve kuzonzila yawu na kilengi nyonso na babwala ya Akayi. 11 Samu na yinki? Samu mu ke zolaka ve beno? Nzambi zaba ti mu ke zolaka beno.

12 Ya ke na ba yina ke na bulaka ntulu mpe ke na zonzaka ti ba ke bantumwa kaka mutindu beto. Na yawu mu ke tatamana na kusala mambu yina mu ke salaka ntangu nyonso, samu mu lenda kukanga bawu nzila samu ba vanda dyaka ve na mambu ya kubudila ntulu. 13 Bantu ya mutindu yayi ke bantumwa ya luvunu, mpe bisadi ya mayuya yina ke sosaka kutalana mutindu bantumwa ya Kristo. 14 Ya ke ve mambu ya kupamuka, samu Satana yandi mosi ke kitukaka ntangu nyonso mutindu mbazi ya nsemo.* 15 Na yawu ya ke ve mambu ya kuyituka kana bisadi ya yandi mpe ke kitukaka ntangu nyonso mutindu bisadi yina ke ya lunungu.* Kasi nsuka ya luzingu ya bawu ke vanda mutindu mosi na bisalu ya bawu.

16 Mu me zonza dyaka: Bika ti ata muntu kanisa ti mu ke zoba. Kasi kana beno ke na kanisaka mutindu yina, bika beno ndima munu mutindu muntu ya zoba, samu munu mpe mu bula mwa fioti ntulu. 17 Mambu yina mu ke na zonzaka ntangu yayi, mu ke na zonzaka ve yawu mutindu Mfumu zolaka sala yawu, kasi mutindu muntu ya zoba yina ke bulaka ntulu samu na yandi mosi mpe ke tudilaka yandi mosi ntima. 18 Bantu mingi ke na bulaka ntulu samu na bima ya yinza, munu mpe, mu ke bula ntulu. 19 Samu beno ke bantu ya mayela mingi, beno me kanga ntima na kilengi nyonso na mambu ya bazoba. 20 Ya tsyeleka, beno ke kangaka ntima samu na konso muntu yina ke kumisaka beno bangaamba, na konso muntu yina ke kudyaka bima ya beno, na konso muntu yina ke bakaka bima yina beno ke na yawu, na konso muntu yina ke zangulaka yandi mosi na kati ya beno, mpe na konso muntu yina ke bulaka beno na kizizi.

21 Ya ke mambu ya nsoni na beto na kuzonza yawu, samu ti ba ya nkaka vanda kanisa ti beto vandaka ya kulemba mingi samu na kusadila lutumu ya beto na mutindu yina me lunga.

Kasi kana bantu ya nkaka ke na salaka bamambu na bukindi, mu ke na zonzaka mutindu zoba, munu mpe mu ke sala bamambu na bukindi. 22 Ba ke Baebre? Munu mpe mu ke Muebre. Ba ke bantu ya Izraele? Munu mpe ke muntu ya Izraele. Ba ke bana* ya Abrahami? Munu mpe ke mwana ya Abrahami. 23 Ba ke bisadi ya Kristo? Mutindu kilawu, munu mpe ke na pesaka mvutu ti munu mpe ke kisadi ya Kristo na mutindu ya kulutila. Mu me sala mingi kulutila bawu. Ba me tula munu na boloko bambala mingi kulutila bawu. Ba me bula munu bambala mingi mpe bambala mingi, mu talaka lufwa na meso. 24 Bambala tanu Bazwife bulaka munu bashikoti 40 kukatula mosi. 25 Bambala tatu ba bulaka munu bayinti, mbala mosi ba bulaka munu matadi, bambala tatu mu vandaka na kati ya masuwa yina dyamaka, mu lutisaka mpimpa mosi mpe kilumbu mosi na mubu. 26 Bambala mingi mu vanda sala banzyetolo, ntangu nyonso mu vanda tala lufwa na mantwala ya munu, na kati ya banzadi, na mantwala ya miyibi, samu na bantu ya dikanda ya munu, samu na bantu ya makanda, na kati ya mbanza, na zulu ya ntoto ya kuyuma, na mubu mpe na kati-kati ya bampangi ya luvunu. 27 Mu talaka mpasi na bisalu ya ngolo mpe yina ke lembisaka. Bambala mingi mu vanda lala ve na mpimpa, mu vandaka na nsatu ya kima ya kudya mpe ya kunwa, bambala mingi mu kondwaka madya, mu talaka mpasi samu na madidi mpe mu vandaka ve na bilele.

28 Katula bamambu nyonso yayi, ya ke na mambu yina ke kwamisaka munu bilumbu nyonso: manyongi ya munu samu na bimvuka nyonso. 29 Nani me lemba, mpe mu me lemba ve? Nani me bula dibaku, mpe mu me kuzwa ve nkele ya ngolo?

30 Kana mu me fwana kubula ntulu, mu ke bula ntulu samu na bamambu yina ke lakisaka kulemba ya munu. 31 Nzambi mpe Tata ya Mfumu Yesu, muntu yina beto me fwana kupesa nkembo ntangu nyonso zaba ti mu ke ve na vunaka. 32 Na Damase mfumu yina vandaka na yisi ya lutumu ya mfumu Aretase vanda kengidila mbanza ya Damase samu na kukanga munu. 33 Kasi ba tulaka munu na kati ya kitunga* mpe ba kulumusaka munu na nela* ya kibaka ya mbanza. Ni yawu salaka ti mu vuuka na maboko ya yandi.

12 Mu fwana kubula ntulu. Ya ke ve mfunu, kasi ntangu yayi mu ke zonzila bimona-meso ya ngitukulu mpe mambu yina Mfumu lakisaka munu. 2 Mu zaba muntu mosi yina ke na bumosi na Kristo mpe yina ba nataka na mazulu ya tatu bamvula 14 me luta. Mu zaba ve kana ya vandaka na nzutu to na ngaanda ya nzutu, kasi Nzambi zaba. 3 Ee, mu zaba muntu ya mutindu yayi, mu zaba ve kana ya vandaka na nzutu to na ngaanda ya nzutu, kasi Nzambi zaba. 4 Ba nataka yandi na paradiso mpe yandi kuwaka mambu yina ba lenda zonza ve, mpe yina muntu ke ve na muswa ya kuzonza. 5 Mu ke bula ntulu samu na muntu ya mutindu yayi, kasi mu ke bula ve ntulu samu na munu mosi, kana ya vanda kaka kubula ntulu samu na kulemba ya munu. 6 Samu ata ti mu bula ntulu, mu ke vanda ve zoba samu mu ke zonza matsyeleka. Kasi mu me manga kusala mutindu yayi samu ata muntu kanisa ti mu me sala mambu yina me lutila mambu yina ba ke talaka munu na kusala, to yina ba ke na kuwaka munu na kuzonza, 7 kaka samu ba lakisaka munu bamambu ya ngitukulu.

Samu mu vanda ve ya kufuluka na lunangu, ba tulaka munu dinsende na nzutu, mbazi mosi ya Satana, na kubulaka munu ntangu nyonso samu mu fuluka ve na lunangu. 8 Mu me bondila Mfumu bambala tatu samu yandi katula munu disende yayi. 9 Kasi yandi zonzaka na munu: “Ntima ya kulutila mbote yina mu ke na lakisaka nge me lunga samu na nge, samu ngolo ya munu ke na kumaka ya kulunga ntangu nge ke ya kulemba.” Na yawu mu ke bula ntulu na kilengi nyonso samu na kulemba ya munu, samu ngolo ya Kristo bikana na zulu ya munu mutindu tenta. 10 Na yawu, mu ke vandaka na kilengi ntangu mu ke vandaka ya kulemba, ntangu ba ke fingaka munu, ntangu mu ke vandaka na nsatu ya lubakusu, ntangu ba ke kwamisaka munu, mpe ntangu mu ke vandaka na mpasi, nyonso yayi samu na Kristo. Samu ntangu mu ke vandaka ya kulemba, ni na ntangu yina mu ke vandaka ngolo.

11 Mu me kuma zoba, ni beno me nata munu na kukuma mutindu yayi. Samu ti ni beno zolaka pesa munu masiika. Ata ti mu ke muntu ya mpamba, mu lakisaka na ata mambu ti mu ke na yisi ya bantumwa ya beno ya nene. 12 Ya tsyeleka, na kukanga ntima nyonso, mu lakisaka na kati-kati ya beno ti mu ke ntumwa na nzila ya bidimbu, bimangu, mpe bamambu ya ngitukulu. 13 Samu wapi mambu salaka ti beno kuma na yisi ya bimvuka ya nkaka? Ya lenda vanda kaka samu mu salaka ti mu kuma ve kizitu samu na beno. Beno lemvokila munu samu na mambu ya yimbi yayi.

14 Yayi mbala ya tatu mu zola kukwiza na beno, mpe mu ke kuma ve kizitu samu na beno. Samu mu ke na sosaka ve bima ya beno, kasi ni beno mu ke na sosaka. Ya tsyeleka, ni bana ve me bonga kubumba bima samu na bibuti ya bawu. Kasi ni bibuti me fwana kusala yawu samu na bana ya bawu. 15 Mpe munu, mu ke na kyese mingi ya kupesa nyonso yina mu ke na yawu, mpe kukipesa munu nyonso samu na beno.* Kana mu ke zolaka beno mingi, beno fwana kuzola kwandi munu ndambu? 16 Ata faso yina, mu vandaka ve kizitu samu na beno. Kasi beno ke na zonzaka ti mu ke na “mayela ya yimbi” mpe mu bwilaka beno “na mayela ya luvunu.” 17 Mu vunaka kwandi beno samu na mbote ya munu mosi na manima ya bantu yina mu filisaka beno? 18 Mu bondilaka Tite samu yandi kwiza tala beno mpe mu filisaka yandi na mpangi mosi. Na kati ya makabu yina beno pesaka, Tite bakaka ve ata ndambu samu na yandi mosi, ni faso yina ve? Beto vandaka na makanisi ya mutindu mosi, ni faso yina ve? Beto salaka bamambu mutindu mosi, ni faso yina ve?

19 Ya lenda vanda ti beno ke na kanisaka ti beto ke na nwaninaka beto mosi. Kasi ya ke ve mutindu yina, samu mutindu bilandi ya Kristo, beto ke na zonzaka matsyeleka na mantwala ya Nzambi. Bampangi ya luzolo, nyonso yina beto ke na salaka ke samu na kupesa beno ngolo. 20 Mu ke na boma samu ti ntangu mu ke kwiza, mu kutana ve beno na mutindu yina mu zola kukutana beno, mpe mu vanda ve faso beno zola mu vanda. Kasi mu ke mpe na boma ya vanda na mambu ya kuswana, kimbanda, nkele ya kulutila, kukabuka, songi-songi, kutonga, kufuluka na lulendo, mpe muvuusu. 21 Ya lenda vanda ti ntangu mu ke kwiza dyaka, Nzambi ya munu fwisa munu nsoni na meso ya beno, mpe ke sala ti mu dila samu na bantu yina salaka masumu na ntama mpe balulaka ve ntima samu na mambu ya bawu ya mvindu, kinsuza,* mpe ndyatulu ya busafu mpe ya nko yina ba salaka.*

13 Yayi ni mbala ya tatu mu ke na kwizaka na sika ya beno. “Ya me fwana kuvanda na bambangi* zole to tatu samu na kulakisa kana mambu ke tsyeleka to ve.” 2 Ata ti mu ke ve na beno ntangu yayi, ya ke mutindu mu vandaka na beno na mbala ya zole, mpe mu ke na kebisaka ba yina salaka masumu mpe bantu nyonso ya nkaka ti kana mu vutuka dyaka, mu ke tala ve bawu kyadi. 3 Samu beno ke na sosaka mambu yina ke na lakisaka ti Kristo yina ke ve ya kulemba na sika ya beno, kasi yandi ke na ngolo na kati-kati ya beno, ke na zonzaka ya tsyeleka na nzila ya munu. 4 Ya tsyeleka ba kufwaka yandi na zulu ya yinti, samu yandi vandaka ya kulemba, kasi yandi ke moyo na ngolo ya Nzambi. Ya kele mpe ya tsyeleka ti beto ke ya kulemba na yandi, kasi beto ke zinga kintwadi na yandi na nzila ya ngolo ya Nzambi yina yandi ke na lakisaka beno.

5 Ntangu nyonso beno tadila mbote-mbote kimuntu ya beno mosi samu na kutala kana beno ke na kati ya kiminu. Beno sosa kutala ntangu nyonso wapi mutindu ya bantu beno kele. Beno zaba ve ti Yesu Kristo ke na bumosi na beno? Ya ke vanda ve mutindu yina kaka kana Nzambi ke ve ya kundima beno. 6 Nzambi ke ndimaka beto. Ya tsyeleka, mu zola ti beno zaba yawu.

7 Ntangu yayi, beto ke na sambilaka Nzambi samu beno sala ata mambu mosi ya yimbi. Ya kele ve samu beto talana bantu yina ba ndimaka, kasi ya kele samu beno sala mambu yina ke ya mbote, ata ti beto lenda talana bantu yina ba ndimaka ve. 8 Samu beto lenda sala ve mambu yina ke ve ya kukwelana na matsyeleka, kasi kaka yina ke samu na matsyeleka. 9 Beto ke sepelaka ntangu beto ke vandaka ya kulemba, kasi beno ke ngolo. Mpe ni mambu yayi beto ke na lombaka na lusambu: Ba sungika beno. 10 Ni na yawu mu ke na sonikilaka beno bamambu yayi ntangu mu ke na beno, samu ti ntangu mu ke vanda na beno mu sadila ve lutumu yina Nzambi pesaka munu samu na kusemba beno na ngolo nyonso. Mu sadila yawu samu na kutunga, kasi ve samu na kumwangisa.

11 Na kumanisa, bampangi beno vanda ntangu nyonso na kilengi. Beno bika ba sungika beno, ba kindisa beno. Beno vanda na dikanisi mosi, beno zinga na kizunu. Na yawu, Nzambi ya luzolo mpe ya kizunu ke vanda na beno. 12 Beno pesana bambote na tiya nyonso.* 13 Basantu nyonso me filisa beno bambote.

14 Bika ti ntima ya kulutila mbote ya Mfumu Yesu Kristo mpe luzolo ya Nzambi mpe balusakumunu yina beno ke na kuzwaka na nzila ya mpeve ya santu, vanda na beno nyonso.