Yehova me ndimisa beto ti nsilulu ya yandi ya paradiso ke lungana

1. Mambu yina Izaya zonzá na bantu ya Izraele vandá lakisa yinki?

MBIKUDI Izaya zonzilak’ Yehova mutindu ‘Nzambi ya tsyeleka.’ Ntangu ba ke bangulá “tsyeleka” na ndinga ya Ki-Ebre, ya ke pesá “ameni.” (Iza. 65:16, nyp.) “Ameni” zola zonza “ya vanda mutindu yina,” to “ni mutindu yina.” Na Biblia, ntangu ba ke zonzilá “ameni” samu na Yehova to Yesu, ya ke lakisá ti mambu yina ba ke zonzá ke kaka ya tsyeleka. Na yawu, mambu yina Izaya zonzá na bantu ya Izraele vandá lakisa pwelele ti ntangu Yehova ke zonzá mambu, ya ke salamá kaka. Ntembe ve, Yehova lungisá bansilulu nyonso yina yandi pesaka.

2. Samu na yinki beto lenda tula ntima na bansilulu yina Yehova me pesa beto samu na bilumbu yina ke kwiza, mpe wapi byuvu beto ke zonzila?

² Beto lenda vanda kwandi na kundima ti Yehova ke lungisa mpe bansilulu yina yandi me sala beto samu na bilumbu yina ke kwiza? Ee. Bamvula 800 na manima ya Izaya, ntumwa Polo lakisá samu na yinki beto lenda tula ntima na bansilulu nyonso ya Nzambi. Yandi zonzaka: “Nzambi lenda kuvuna ve.” (Ebr. 6:18) Kisika yina ke basisá maza lenda basisa ve na mbala mosi maza ya kunwa mpe maza ya mungwa. Yehova ke kisika yina ke katukaka matsyeleka. Na yawu, yandi lenda vuna ve. Beto lenda tula ntima ya beto nyonso na mambu nyonso yina Yehova ke zonzá mpe na bansilulu nyonso yina yandi me pesa beto samu na bilumbu yina ke kwiza. Na disolo yayi, beto ke zonzila byuvu yayi: Wapi nsilulu Yehova pesá beto samu na bilumbu yina ke kwiza? Mpe yinki Yehova me sala samu na kundimisa beto ti ya ke salama?

NSILULU YINA YEHOVA PESAKA

3. a) Wapi nsilulu bisadi ya Yehova ke zolá mingi? (Luzabusu 21:3, 4) b) Yinki bantu ya nkaka ke zonzá ntangu beto ke zonzilá bawu nsilulu yango?

³ Bisadi ya Yehova ya yinza nyonso ke zolá mingi nsilulu yina beto ke zonzila. Yehova me pesa beto yawu na Luzabusu 21:3, 4. Ya ke zonzaka: “Na manima, mu kuwaka ndinga ya ngolo yina wakanaka sika vwandaka kiti ya kintinu. Yawu tubaka: ‘Ntangu yayi, Nzambi ke zinga na kati-kati ya bantu! Yandi ke zinga na bawu mpe bawu ke vwanda bantu ya yandi. Yandi mosi Nzambi ke vwanda Nzambi ya bawu mpe ke vwanda kintwadi na bawu. Yandi ke kusuna mansangasa nyonso yina kele na meso ya bawu. Bantu ke kufwa dyaka ve, ke vwanda dyaka ve na mawa, ke dila dyaka ve, to ke tala dyaka ve mpasi, samu ti mambu nyonso ya yinza ya ntama ke zimbana.’” Mingi na kati ya beto ke sadilá baverse ya kitoko yayi ntangu beto ke zonzilaka bantu ya nkaka mutindu luzingu ke vanda na kati ya paradiso. Kasi bantu mingi ke ndimaka ve ti ya lenda salama. Ba ya nkaka lenda zonza: “Mambu yayi ke kitoko, kasi mu kanisa ve ti ya ke salama.”

4. a) Ntangu Yehova salá beto nsilulu ya paradiso, yinki yandi zabaka? b) Yehova suká kwandi kaka na kupesa beto nsilulu?

⁴ Ntangu Yehova natá ntumwa Yoane na kusonika nsilulu ya luzingu na kati ya paradiso, yandi zabá ti bubu yayi, beto zolá zonzila yawu na bantu ntangu beto ke samuna nsangu ya Kimfumu. Yehova zabá mpe ti ya zolá vanda mpasi na bantu mingi na kundima ti bamambu yango ke salama. (Iza. 42:9; 60:2; 2 Ko. 4:3, 4) Na yawu, wa’ faso beto lenda ndimisa beto mosi mpe bantu ya nkaka ti bamambu ya kitoko yina ke na Luzabusu 21:3, 4 ke salama? Samu na kusadisa beto, Yehova suká ve kaka na kupesa beto nsilulu yayi. Kasi yandi pesá mpe beto bamambu yina ke ndimisá beto ti yandi ke lungisa yawu. Wapi yina ke bamambu yango?

YEHOVA ME NDIMISA BETO TI NSILULU YA YANDI KE LUNGANA

5. Wapi bamambu ke natá beto na kutula ntima ti nsilulu ya Yehova ya paradiso ke lungana, mpe wapi kisika beto ke kuzwaka bamambu yango?

⁵ Baverse yayi ke landa ke na lakisá beto bamambu yina ke natá beto na kutula ntima na nsilulu ya Yehova ya paradiso. Ya ke zonzaka: “Muntu yina vwandaka ya kuvwanda na zulu ya kiti ya kintinu tubaka: ‘Ntangu yayi, mu ke sala ti bima nyonso kuma ya malu-malu.’ Na manima, yandi zabisaka munu: ‘Sonika mambu yayi, samu ti mambu ya munu kele ya tsyelika mpe ya kudedama.’ Yandi bwelaka dyaka: ‘Nyonso me salama! Mu kele Alafa mpe Omenga, mbandukulu mpe nsuka.’”​—Luz. 21:5, 6a.

6. Samu na yinki bamambu yina ke na Luzabusu 21:5, 6 ke na kulisá kundima ya beto na nsilulu ya Nzambi?

⁶ Mambu yina Yehova zonzá na baverse yayi ke mutindu yandi me tula kinyemo na mukanda samu na kundimisa beto ti yandi ke lungisa kaka nsilulu ya yandi. Nsilulu yango ke na kati ya Luzabusu 21:3, 4. Kasi na baverse 5 na 6, beto ke na talá kinyemo yina Yehova me tula samu na kulakisa ti ya ke lungana. Beto tala mbote-mbote yinki Yehova me zonza samu na kundimisa beto.

7. Nani ke na zonzá na kubanda ya Luzabusu 21:5, mpe samu na yinki ya ke mfunu mingi?

⁷ Kubanda ya verse 5 ke zonzaka: “Muntu yina vwandaka ya kuvwanda na zulu ya kiti ya kintinu tubaka.” (Luz. 21:5a) Mambu yayi ke mfunu mingi. Samu na yinki? Na buku ya Luzabusu, Yehova zonzá yandi mosi bambala tatu kaka. Yayi ke mosi ya bambala yango. Yandi sadilá ve mosi ya bambazi ya yandi, ata mpe Yesu, samu na kundimisa beto. Kasi ni yandi mosi salak’ yawu. Mambu yayi ke na sadisá beto na kutula ntima na mambu yina yandi zonzá na manima. Samu na yinki? Samu ti Yehova “ke vunaka ve.” (Tite 1:2) Na yawu, ntembe kele ve ti mambu yina ke na Luzabusu 21:5, 6 ke lungana ya tsyeleka.

“NTANGU YAYI, MU KE SALA TI BIMA NYONSO KUMA YA MALU-MALU”

8. Wapi mutindu Yehova lakisá ti ya tsyeleka nsilulu ya yandi ke lungana? (Izaya 46:10)

⁸ Awa, beto tala mambu yina Yehova zonzá na manima, na Luzabusu 21:5. Na ndinga ya Greke, nzonzolo yina ke landá, ba lenda bangula yawu na “Tala!” mpe ba me sadila yawu bambala mingi na buku ya Luzabusu. Buku mosi ke zonzá ti, ba ke sadilá nzonzolo yayi “ntangu ba ke sosá kubenda dikebi ya muntu yina ke na tangá, na mambu yina yandi ke tanga na manima.” Yinki Yehova zonzá na manima? Yandi zonzaka: “Ntangu yayi, mu ke sala ti bima nyonso kuma ya malu-malu.” Awa Yehova ke na zonzilá bamambu yina ke salama na mantwala. Kasi yandi ke na ata ntembe ti ya ke salama. Ni na yawu yandi me zonzila yawu mutindu ya salamá yimeni. Izaya 46:10 ke zonzaka: ‘Katuka mbandukulu mu ke tubaka na ntwala mambu yina ke salama, mpe banda ntama mambu yina me salama ntete ve. Mu ke tubaka, “Lukanu ya munu ke lungana, mpe mu ke sala konso kima yina mu me zola.”’

9. a) Ntangu Yehova zonzaka: “Mu ke sala ti bima nyonso kuma ya malu-malu,” wapi yina ke bamambu zole yina yandi ke sala? b) Yinki ke kumina “zulu” mpe “ntoto” ya bubu yayi?

⁹ Beto zonzila mambu ya nkaka yina ke na Luzabusu 21:5: “Mu ke sala ti bima nyonso kuma ya malu-malu.” Nzonzolo yayi ke lakisá bamambu zole yina Yehova ke sala. Ya ntete, kukatula kima mpe kutula kima ya nkaka na kisika ya yawu. Ya zole, kubongisa. Beto banda na ya ntete. Yinki Yehova ke katula? Na Luzabusu 21:1, beto ke tangaka: “Zulu ya ntete mpe ntoto ya ntete vwandaka me zimbana.” “Zulu ya ntete” kele baluyalu yina ke na lutumu ya Satana mpe bambazi ya yimbi. (Mat. 4:8, 9; 1 Yoa. 5:19) Bantangu ya nkaka, Biblia ke sadilá nzonzolo “ntoto” samu na kuzonzila bantu yina ke vandá na zulu ya ntoto. (Kub. 11:1; Nku. 96:1) Na yawu, “ntoto ya ntete” kele bantu ya yimbi yina ke na zulu ya ntoto bubu yayi. Yehova ke yidika ve “zulu” mpe “ntoto” ya bubu yayi. Yandi ke katula yawu. Na kisika ya yawu, yandi ke tula “zulu ya malu-malu mpe ntoto ya malu-malu.” Ya zola zonza ti yandi ke tula luyalu ya malu-malu yina ke twadisa bantu ya lunungu yina ke vanda na zulu ya ntoto.

10. Yinki Yehova ke kumisa ya malu-malu?

¹⁰ Na Luzabusu 21:5, beto ke tangá dyaka mambu yina Yehova me zonza samu na bima yina yandi ke kumisa ya malu-malu. Kana beto tala mbote-mbote, Yehova zonzá ve: “Mu ke sala bima nyonso ya malu-malu.” Kasi yandi zonzaka: “Mu ke sala ti bima nyonso kuma ya malu-malu.” Yehova ke sala ti ntoto mpe bantu kuma ya kulunga. Ya ke vanda mutindu ba me kuma ya malu-malu. Mutindu Izaya bikulak’ yawu, Yehova ke sala ti ntoto ya muvimba kuma kisika mosi ya kitoko mutindu bilanga ya Edeni. Yandi ke kumisa mpe beto bantu ya malu-malu ntangu yandi ke belusa mosi na mosi ya beto. Bikata, bantu ya meso ya kufwa mpe mababa ke beluka. Ata mpe bantu ya kufwa ke vutuka na luzingu.​—Iza. 25:8; 35:1-7.

“MAMBU YAYI KELE YA TSYELIKA MPE YA KUDEDAMA. . . . NYONSO ME SALAMA!”

11. Yinki Yehova zonzá na Yoane na kusala, mpe samu na yinki?

¹¹ Yinki Yehova zonzá dyaka samu na kundimisa beto? Yandi zonzá na Yoane: “Sonika mambu yayi, samu ti mambu ya munu kele ya tsyelika mpe ya kudedama.” (Luz. 21:5) Yehova suká ve kaka na kuzonza na Yoane na kusonika, kasi yandi zonzilá mpe yandi samu na yinki yandi zolá sonika. Yandi zonzaka: “Samu ti mambu ya munu kele ya tsyelika mpe ya kudedama.” Ya zola zonza ti beto lenda kwikila yandi. Beto ke sepelá na yina Yoane tumamá ntangu Yehova zonzá na yandi na kusonika. Samu yandi salak’ yawu, bubu yayi beto lenda tanga nsilulu ya paradiso yina Yehova salá, mpe kuyindula na balusakumunu yina ke na vingilá beto na mantwala.

12. Samu na yinki Yehova zonzaka: “Nyonso me salama!”

¹² Yinki Nzambi zonzá dyaka? “Nyonso me salama!” (Luz. 21:6) Mambu yina Yehova me zonza awa, ke mutindu nsilulu ya paradiso me lunganá yimeni. Yehova me zonza yawu samu ti ata kima lenda kanga yandi nzila na lungisa dikanisi ya yandi. Kasi yandi me pesa dyaka beto mambu ya nkaka samu na kundimisa beto ti nsilulu ya yandi ke lungana. Wapi yina ke mambu yango?

“MU KELE ALAFA MPE OMENGA”

13. Samu na yinki Yehova zonzaka: “Mu kele Alafa mpe Omenga”?

¹³ Mutindu beto zonzak’ yawu, Yehova yandi mosi zonzaka bambala tatu na bimona-meso yina Yoane kuzwaka. (Luz. 1:8; 21:5, 6; 22:13) Na bambala nyonso yina, Yehova vanda vutukila mambu mosi: “Mu kele Alafa mpe Omenga.” Alafa ke kisoni ya ntete na alafabe ya ndinga ya Greke mpe Omenga ke kisoni ya nsuka. Ntangu Yehova ke sadilá “Alafa mpe Omenga,” ya ke lakisá ti ntangu yandi ke bandá kusala mambu, yandi ke natak’ yawu ti na nsuka.

14. a) Zonzila ntangu yina ya vandá mutindu Yehova zonzaka “Alafa” mpe ntangu yina ya ke vanda mutindu yandi me zonza “Omenga.” b) Na Kubanda 2:1-3, yinki Yehova salá yina ke na ndimisá beto ti dikanisi ya yandi ke lungana?

¹⁴ Na manima ya kuyidika Adami na Eva, Yehova zonzilá dikanisi ya yandi samu na bantu mpe samu na ntoto. Biblia ke zonzaka: ‘Nzambi sakumunaka bawu, mpe yandi tubilaka bawu: “Beno buta mingi mpe beno kuma mingi, beno fulusa ntoto mpe beno yala yawu.”’ (Kub. 1:28) Mbala ya ntete yina yandi zonzilá dikanisi ya yandi, ya vandá mutindu Yehova zonzaka: “Alafa.” Ntangu zolá kuma yina bantu ya kulunga, bana ya Adami na Eva yina zolá tumama na yandi, zolá fulusa ntoto mpe zolá kumisa yawu paradiso. Ntangu dikanisi ya yandi ke lungana, ya ke vanda mutindu yandi me zonza “Omenga.” Ntangu Yehova manisá kuyidika ‘zulu, ntoto, mpe bima nyonso yina kele na kati ya yawu,’ yandi zonzá mambu mosi samu na kulakisa ti ya tsyeleka dikanisi ya yandi ke lungana. Kubanda 2:1-3 ke zonzaka: ‘Mpila yina, kisalu ya kuyidika zulu, ntoto, mpe bima nyonso yina kele na kati ya yawu manisaka. Mpe na kilumbu ya sambwadi, Nzambi manisaka kisalu yina yandi vanda sala, mpe yandi bandaka kupema na kilumbu ya sambwadi na bisalu nyonso yina yandi vanda sala. Mpe Nzambi sakumunaka kilumbu ya sambwadi mpe tubaka ti ya kele ya santu, samu na kilumbu yina Nzambi me pema na kisalu nyonso yina yandi yidikaka, kisalu nyonso yina yandi kanisaka kusala.’ Yehova zonzá ti kilumbu ya 7 ke vanda kilumbu ya santu samu na yandi. Ya zola zonza ti, na nsuka ya kilumbu ya 7, mambu nyonso yina Yehova zonzá na yina me tadila dikanisi ya yandi samu na bantu mpe ntoto ke lungana.

15. Samu na yinki ya vandá talana mutindu Satana kangá Yehova nzila ya kulungisa dikanisi ya yandi?

¹⁵ Ntangu Adami na Eva balukilá Yehova, ba kumá bantu ya masumu mpe ba natiná bana ya bawu disumu mpe lufwa. (Rom. 5:12) Ya vandá mutindu Satana kangá nzila na dikanisi ya Yehova ya kufulusa ntoto na bantu ya kulunga mpe yina zolá tumama na yandi. Ya talaná mutindu Yehova ke lenda dyaka ve kuzonza “Omenga.” Ntangu ya nkaka, Satana talá ti yandi kangá Yehova nzila. Ya lenda vanda ti Satana vandá kanisa ti Yehova zolá kufwa Adami na Eva, mpe zolá yidika bantu ya nkaka ya kulunga samu na kulungisa dikanisi ya yandi. Kasi kana Yehova salá mutindu yina, Satana zolá vunina yandi ti yandi ke muntu ya luvunu. Samu na yinki? Samu ti faso beto ke talak’ yawu na Kubanda 1:28, Yehova zonzá na Adami na Eva ti, ni bana ya bawu zolá fulusa ntoto.

16. Samu na yinki ntangu ya nkaka Satana kanisá ti yandi zolá lakisa ti Yehova me lembana?

¹⁶ Ntangu ya nkaka, yinki dyaka Satana vandá kanisa ti Yehova zolá sala? Ya lenda vanda ti Satana kanisá ti Yehova zolá bika Adami na Eva buta bana ya masumu, yina zolá lenda ata fioti ve kukuma bantu ya kulunga. (Lon. 7:20; Rom. 3:23) Kana ya salamá mutindu yina, ntembe ve Satana zolá zonza ti Yehova me lembana. Samu na yinki? Samu ti, kana bana ya Adami na Eva vanda kaka bantu ya masumu, dikanisi ya Yehova ya kufulusa ntoto na bantu ya kulunga me kubwa na maza.

17. Samu na kuyidika muvusu yina salamá ntangu Satana, Adami mpe Eva balukilak’ yandi, yinki Yehova salá, mpe yinki ya ke nata? (Tala mpe kizizi.)

¹⁷ Ata ti Satana, Adami mpe Eva balukilá Yehova, Yehova yidiká na faso ya ngitukulu muvusu yina ba nataka. Satana vandá kanisa ata fioti ve ti Yehova zolá sala mambu yina yandi salaka. (Nku. 92:5) Yehova lakisá ti yandi ke ve muntu ya luvunu, kasi muntu ya matsyeleka, ntangu yandi biká Adami na Eva buta bana. Yandi lakisá mpe ti yandi lembaná ve, mpe ti ntangu yandi ke zonzá mambu, ata kima lenda kanga yandi nzila na kulungisa yawu. Samu na kulungisa dikanisi ya yandi, yandi pesá “mwana” yina zolá vuukisa bana ya Adami na Eva yina zolá tumama na yandi. Mwana yango zolá pesa luzingu ya yandi mutindu ntalu ya kufuta samu na kuvuukisa bantu. (Kub. 3:15; 22:18) Satana vandá vingila ata fioti ve ti Yehova sala mambu ya faso yayi. Samu na yinki? Samu ti ni luzolo natá Yehova na kupesa ntalu yango. (Mat. 20:28; Yoa. 3:16) Satana ke ve na luzolo. Yandi ke kanisá kaka na yandi mosi. Yinki mambu yina Yehova salá ke nata? Na nsuka ya bamvula 1 000 ya luyalu ya Yesu, bantu ya kulunga, bana ya Adami na Eva yina ke tumama na Yehova ke zinga na paradiso awa na ntoto, nkaka mutindu Yehova kanisak’ yawu na kubanda. Ntangu yina, ya ke vanda mutindu Yehova me zonza “Omenga.”

MUTINDU BETO LENDA KULISA KIMINU YA BETO NA NSILULU YA YEHOVA YA PARADISO

18. Wapi yina ke bamambu tatu yina Yehova zonzá samu na kundimisa beto ti nsilulu ya yandi ke lungana? (Tala mpe encadré “Bamambu tatu yina ke na natá beto na kutula ntima na nsilulu ya Yehova.”)

¹⁸ Na disolo yayi, beto me tala bamambu yina ke natá beto na kundima ti ntoto ke kuma paradiso. Wapi mutindu beto lenda sadisa bantu ya nkaka na kundima ti ya tsyeleka ya ke salama? Ya ntete, ni Yehova yandi mosi pesá nsilulu. Buku ya Luzabusu ke zonzaka: “Muntu yina vwandaka ya kuvwanda na zulu ya kiti ya kintinu tubaka: ‘Ntangu yayi, mu ke sala ti bima nyonso kuma ya malu-malu.’” Yandi ke na ndwenga, ngolo mpe nsatu ya kulungisa nsilulu ya yandi. Ya zole, Yehova ke na ata ntembe ti nsilulu ya yandi ke lungana. Ni na yawu yandi zonzilak’ yawu mutindu ya salamá yimeni. Yandi zonzaka: “Mambu ya munu kele ya tsyeleka mpe ya kudedama. . . . Nyonso me salama!” Ya tatu, ntangu Yehova ke bandá kusala mambu, yandi ke natak’ yawu tii na nsuka ya yawu. Ni yawu zola zonza: “Mu kele Alafa mpe Omenga.” Na nsuka, Yehova ke lakisa ti ni Satana ke muntu ya luvunu mpe ti yandi me lembana.

19. Ntangu bantu ke salá ntembe na nsilulu ya Yehova ya paradiso, yinki nge lenda sala?

¹⁹ Kuzimbana ve ti ntangu nyonso yina nge ke zonzilaka bantu ya nkaka mambu yina Yehova zonzá samu na kundimisa beto ti nsilulu ya yandi ke lungana, ya ke kulisá kiminu ya nge mosi. Na yawu, kilumbu ya nkaka yina nge ke tangila muntu nsilulu ya kitoko ya paradiso yina ke na Luzabusu 21:4, kana yandi zonza na nge: “Mambu yayi ke kitoko, kasi mu kanisa ve ti ya ke salama,” yinki nge ke sala? Nge lenda tangila yandi Luzabusu 21:5, 6 mpe kusadisa yandi na kuzaba yinki ya zola zonza. Lakisa yandi wa’ faso Yehova tulá kinyemo na nsilulu yina samu na kundimisa beto ti ya ke salama.​—Iza. 65:16.