Kodi Munoendela Maganizo a Yehova Vakhani ya Walwa?

MO-OKAIKELA, munoyamikela mpaso do-iyana-iyana dedo Yehova univa-ile liye, tangani-avo mpaso ya ufulu wosakula mwemo munasangalalele nyo na mpasodi. Pivyopangi-a chidwi ira Baibulo linofotokoza ira vinyu chi mpaso yokumela wa Mulungu ndipo lini: “Yodja inopangi-a ira athu kateyenga, ndipo vinyu unopangi-a ira moyo ukale wosangalasa.” (Nam. 10:19; Sal. 104:15) Koma mwina muonavo athu amo-i kagumananga na mavuto chifukwa ya walwa. Enjedela vevo, athu vailambo yetene kanokaana maganizo o-iyana-iyana va khani ya walwa. Ndiye kodi chin’ni inatandize Akiristu ira kasakulenga vyoira mwazelu vakhanila?

Vo-olandela wewo ninakala iyo kapena ikalelo yi-u, nafuna sakula vyoira vakhanila chipama endela malangizo a Yehova o-okala a athu anayo kanizungulile. Napanga eno, ninoza nikale athu osangalala.

Mwina munoona teto ira athu anjinji muilambwela kanong’wa vinjinji koma teto vakwikwi vakwikwi. Amo-i kanong’wa walwa chifukwa kani unowatandiza vivwa pama. Koma amo-i kanong’wa ira kadiwale mavutwiwa. M’madela amo-i, muthu unoyo unang’wa walwa vinjinji unooniwa ngati osogola kapena wakopolo.

Koma iyo Akiristu nino-arela malangizo azelu okumela wa Mulengi-u wachikondi. Mwaisazo, liye unonichenjeza vya mavuto anayo kanaza chifukwa yong’wa walwa vinjinji. Mwina moowelengavo lemba la Miyambo 23:29-35, lelo linafotokoza pama vyokuza muthu olezela koma teto mavuto anayo unagumanana liye.a Ndimuwa m’mo-iwa wa Chikiristu wu Europe, zina lae Daniel unoumbuwela mwemo moywae waliliathu a-anakale Mkiristu. Liye aongile ira: “Ndoong’wa walwa vinjinji ndipo vyevi vyoopangi-a ira ndigumane na mavuto anjinji moi mpakana vano vinondivoreyave ndaganizelanga.”

Kodi Akiristu kana-indi-ede chito avi ufulwiwa osakula, ira kapewe mavuto anayo kanaza chifukwa yong’wa walwa vinjinji? Ineyo inatandize kulola ira malangizo a Mulungu kasogolelenga maganizo koma teto vyevyo ninapangecha iyo.

Tiyemoni sopano nikambilane vyevyo Baibulo linaongaathu vakhani ya walwa koma teto vyolinga vyevyo athu amo-i kanakaanaathu kang’wanga walwa.

VYEVYO BAIBULO LINAONGAATHU VAKHANI YA WALWA

Mawu a Mulungu katinaruni-a ng’wa walwa mo-opitilila malile. Koma Baibulo linosomedela ira ng’wa vinyu unokala osangalasa. Lini: “Udowe wadje yodja yawo mosangalala ndipo udowe wang’we vinywawo na murima wosangalala.” (Nam. 9:7) Thawi dimo-i, Yesu koma teto atumiki a Yehova amo-i ororomeleya koong’wa vinyu. — Mat. 26:27-29; Luk. 7:34; 1 Tim. 5:23.

Komave Mawu a Mulungu kanofotokoza movweya pama iyana wewo ulivo vaari vong’wa walwa vang’ono nolezela. Kanoonga ira: “Kamulezelenga na vinyu.” (Aife. 5:18) Kanoonga teto ira athu “olezela . . . katinaza kavolowa mu Umwene wa Mulungu.” (1 Akor. 6:10) Pivyoona ira Yehova unoidana nong’wa walwa vinjinji koma teto lezela. Eno m’malo mokedanga arela ikalelo yi-u, ninafuneya arela makundo anayo kanasangalase Mulungu.

Athu amo-i kanaganiza ira kanokoza ng’wa walwa munjinji koma o-olezela. Koma vyevi pivyoopi-a vinjinji. Malemba kanoonga ira ‘kala kapolo wa vinyu munjinji’ unokoza pangi-a ira muthu alakwi-e vyongo koma teto amuchimwele Yehova. (Tito 2:3; Miya. 20:1) Yesu oowonga teto ira “ng’wa vinjinji” unokoza lepeli-a muthu volowa muilambo isha. (Luk. 21:34-36) Ndiye kodi chin’ni inatandize Mkiristu pewa mavuto anayo kanaza chifukwa yong’wa walwa vinjinji?

MUGANIZELENGA MWEMO MUNANG’WELA NYO WALWA KOMA TETO VIFUKWA VYEVYO MUNANG’WELA NYO

Kedanga endela vyevyo athu aikalelo yi-u kanapangaathu va khani yong’wa walwa koopi-a. Akiristu kanoesaesa sangalasa Yehova va khani ya vyodja koma teto ng’wa. Baibulo linoniumbucha ira: “Kaya munaadja kapena ng’wa, kapena panga iliyetene, mupangenga vyongo vyetene ira vizi-e ulemelelo wa Mulungu.” (1 Akor. 10:31) Tiyemoni sopano nikambilane mafuso koma teto makundo a m’Baibulo anayo ninafuneya iyo aganizela.

Kodi ndinong’wa walwa nayolinga yoi amo-i kandikondenga? Lemba la Ekisodo 23:2, linaonga ira: ‘Kanipangenga vyongo vokeda arela gulu la athu.’ Veva Yehova oochenjeza Aizarayeli ira kati-arelenga athu anayo katapanga vyongo vyomusangalasa. Malangizo anala mbotandiza teto wa Akiristu malambwano. Nakedanga endela maganizo a afwi-u vakhani ya walwa, ninokoza sokoneza usamwali-u na Yehova koma teto lepela arela makundwae. — Arom. 12:2.

Kodi ndinong’wa walwa ira athu kandione ira ndili wakopolo? Muvikalelo vimo-i, athu kanoona ira kavili vuto ng’wa walwa vinjinji koma teto vakwikwi vakwikwi. (1 Pe. 4:3) Koma kaonani mawu azelu ofwanyeya va 1 Akorinto 16:13, lembali linaonga ira: “Kalani maso, kalani olimba muiroromelo, pitilizani panga tindi, kalani akopolo.” Ndiye kodi walwa unotandiza muthu kaana kopolo? Naari kai vyoona. Walwa unopangi-a muthu fooka moi kanaganiza paama ndipo kanasakule vyoira mwazelu. Eno ng’wa walwa vinjinji unotonyi-eda ira muthu ngofooka o-okala wakopolo. Lemba la Yesaya 28:7, linofotokoza vya muthu unoyo u-olowile chifukwa ya walwa, linoonga ira unoenda mogwegwedeya ndipo unokwakwatuwa.

Kopolo dinakumela wa Yehova ndipo muthu wakopolo ‘unokala maso koma teto unokaana iroromelo yolimba.’ (Sal. 18:32) Ira vyevi viwandeye, ninafuneya kalave maso koma teto sakulanga vyoira mwazelu ira kaniononge usamwali-u na Yehova. Yesu angali vailambo yavati ootonyi-eda ira ali wakopolo ndipo athu anjinji koomulemekeza chifukwa yoi oopanga vyongo vyofwanelela koma teto ali olimba murima.

Kodi ndinong’wa walwa ira ndidiwale mavutwanga? Muthu m’mo-iwa wazelu unoyo alembile masalimo, oowandeliwa lemba ira: “Nkhawa dingandiinjivele, nyo [Yehova] moonditonthoza koma teto ndisangalasa.” (Sal. 94:19) Mwakaana nkhawa muroromelenga Yehova o-okala walwa. Munokoza panga vyevi vopempela vakwikwi vakwikwi wa Yehova. Anjinji kanoona ira vepa malangizo wa afwiwa olimba mwauzimu unokala wotandiza. Onga vyoona muthu ang’wanga walwa nayolinga yoi adiwale mavuto, vinofooki-a maganizwae koma teto vinomulepeli-a panga vyongo vyofwanelela. (Hos 4:11) Daniel, unoyo nimuromolile iyo umaambeelelo ule aongile ira: “Ndoovuteya vinjinji na nkhawa koma teto viimba mulandu. Ndoolezela ira ndidiwale mavuto anala koma kakeda enjedeleya ndipo athu koo-iya waleda na miyo koma teto katandilemekeza.” Ndiye kodi chin’ni yamutandizile Daniel? Liye aongile ira: “Ndoozindikila ira ndinafuneya roromela Yehova o-okala walwa. Vamapeto viwa ndookwakwani-a vilela mavutwanga koma teto amali-a.” Veva likundo ti loi Yehova unokoza nitandiza thawi iliyetene ngakale vevo ninaona iyo ira kanin’na tengo wo-inda. — Afil. 4:6, 7; 1 Pe. 5:7.

Ngati thawi dimo-i munang’wa walwa, munokoza panga pama vifufuza vo-indi-eda chito mafuso ala, ‘Kodi fwanga kapena muthu wa m’banja langa oowongavo vya mwemo ndinang’wela miyo?’ Ngati chi eno, unoyo unokoza kala umboni woi muwambeela chizolowezi yolakweya koma nyo kamunaiziwa. ‘Kodi vano ndinong’wa vinjinji kwaranya wale?’ Vyevi vinokoza tonyi-eda ira ngakale ira vano muthuyo kai chidakwa, koma unowambeela kala chidakwa. ‘Kodi vinondirucha kala o-ong’wa walwa malambo oyeva kapena anjinji?’ Ngati chi eno, ndiye kuti chizolowezi yong’wa walwa imela mizu kapena muwambeela uchidakwa. Vyevi vinokoza tatauza ira munafuneya tandiziwa na madokotala ira mu-iye walwa.

Voganizela mavuto anayo kanaza chifukwa yong’wa walwa, Akiristu amo-i kanosakula ira kating’wenga ngakale vang’ono. Amo-i kanosakula ira kating’wenga chifukwa katinakonda oma uwa. Ngati fwinyu usakulile ira kang’wenga walwa, munokoza mutonyi-eda oma murima volemekeza vyevyo usakulile liye o-omuweluza.

Athu amo-i kanoona ira vi-elela malile kotandiza. Mkiristu unokoza vi-elela malile oinjiva wa walwa unoyo unang’we liye kapena unokoza vi-elela lamulo va thawi ineyo unang’wenga liye, ira ang’wenga ndila imo-i va mulungu kapena ng’wa vang’ono va thawi yodja. Amo-i kanosakula tundu wa walwa unoyo kanafunaathu ng’wa. Mwaisazo kanokoza sakula kedanga ng’wa vinyu kapena walwa oyeva kopolo o-okala wakopolo vinjinji. Katinang’wa walwa wakopolo ngakale ungatangani-iwe na vyong’wa vimo-i. Muthu avi-elela malile vakhani ya walwa, vinokoza kala vyo-orucha ira kapitilile malile. Ngati Mkiristu olimba mwauzimu avi-elele malamulo va khanila nowa-arelanga kanafuneya dela nkhawa vyevyo amo-i kanaganizengaathu.

Vosakula vyoira va khani ya walwa, ninafuneya ganizelanga athu amo-i. Lemba la Aroma 14:21 linaonga ira: “Chipama o-odja nyama kapena o-ong’wa vinyu kapena o-opanga iliyetene ineyo inakumudwi-a balawo.” (Aroma 14:21) Kodi nina-arele avi malangizo anala? Ninafuneya tonyi-eda chikondi. Ngati munaona ira ng’wa walwa unokoza kumudwi-a muthu m’mo-iwene chikondi inokoza ulimbikisani ira kamung’we vathawiyo. Mwera eno munotonyi-eda ira munoganizela koma teto lemekeza athu amo-i, munotonyi-eda teto ira kamunakeda funa vyopinduli-a nyo baasi koma vyopinduli-a teto amo-i. — 1 Akor. 10:24.

Boma linopeleka teto malamulo va khani ya walwa, anayo Akiristu kanafuneyaathu a-arela. Malamulwayo kanokoza kala okuza chaka dedo muthu unafuneya liye ambeela ng’wa walwa kapena oruni-a ng’wa ngati muthu unaendi-a galimoto kapena indi-eda chito machini amo-iwene. — Arom. 13:1-5.

Yehova oonilemekeza voniva-a ufulu wosakula vyoira vevo ninasangalala iyo na mpaso do-iyana-iyana dedo univa-ile liye. Vyevi vinotangani-avo ufulu wosakula vyevyo ninafuna iyo dja kapena ng’wa. Tiyemoni nitonyi-edenga ira ninoyamikela ufulu unoyo niva-iwe iyola vopanga vyongo vyevyo vinalemekeze Babi-u waudimu.