Munokoza Fwanya Murendele Vathawi ya Mavuto

1. Kodi “murendele wa Mulungu” chin’ni, n’nga unanikami-a avi? (Afilipi 4:6, 7)

VIIKALA murendele m’mo-i onoyo athu anjinji muilambwela katinauiziwa. Onola ngu “murendele wa Mulungu,” kapena ira garateya maganizo wewo ninakalechana iyo chifukwa yokala va usamwali wapama vinjinji na Babi-u waudimu. Nakaana murendele wa Mulungu ninovivwa kala otiti-edeya. (Welengani Afilipi 4:6, 7.) Ninokala va usamwali wapama na “Mulungu wamurendele” koma teto athu anayo kanamuwomeluwana. (1 Ates. 5:23) Namuiziwanga, muroromela koma teto muvwela Babi-u, murendele wa Mulungu unokoza pangi-a ira mirima di-u dikale m’malo nagumanana mavuto. ² Kodi pivyowandeya fwanya murendele wa Mulungu vathawi ya mavuto monga ngozi damuchilengedwe, khondo, zuzumi-iwa kapena teto wagwa mulili? Iliyetene mwa vyongo vyevyi inokoza nipangi-a ira niwovenga. Koma Yesu oolangiza o-arelaye ira: “Mirima dinyu kadivuteye kapena wova.” (Yoh. 14:27) Pivyosangalasa ira abali na arongola kano-arela malangizo a Yesu anala. Mokami-iwa na Yehova, aluwa kookwakwani-a fwanya murendele masiki vevo kanagumananaathu na vyoshisha vilukulu.

NINOFWANYA MURENDELE VATHAWI YA MULILI

3. Kodi mulili unairi-e avi ira nisauwelenga murendele?

³ Vyongo vinokoza chenja mombaraanya va moyo wa athu vathawi ya mulili. Kaganizelani vyevyo vyaireele athu anjinji vathawi ya mulili wa COVID-19. Kafukufuku m’mo-i ootonyi-eda ira pitilila hafu ya athu vailambo yetene koovuteya gona vathawi ya mulilila. Mulilila wooiri-a ira athu anjinji kakumbanyenga, kavuteyenga maganizo, kang’wenga mwauchidakwa koma teto indi-eda chito mirombwe doviringani-a ugogo, panga nkhanza da m’banja koma teto funa vipha. Akala wewo munakala nyo ugwile mulili, kodi munaire avi ira kamukumbanyenga vinjinji teto mufwanyenga murendele wa Mulungu?

4. Chifukwa n’ni iziwa ulosi wa Yesu oowonga vya malambo omari-a unaniva-a murendele?

⁴ Yesu oovaela wonga ira m’malambo omari-a unoza ukale mulili, kapena ira marenda ofala vinjinji, “m’malo o-iyana-iyana.” (Luka 21:11) Kodi iziwa vyevyi unanikami-e avi kaana murendele? Kaninadabwa naona mulili uireyanga. Ninoiziwa ira vyevyi vinaireya n’nga mwemo Yesu mwaongele liye. Eeno nikaana chifukwa yovweya yo-arelela malangizwaye anayo apelekile liye wa athu anayo kanakala muthawi yamapeto, oyi: “Vyevyi-i kavize viuiri-eni mantha.” — Mat. 24:6.

5. (a) Mogwilizana na Afilipi 4:8, 9, kodi ninapepelele n’ni vathawi ya mulili? (b) Kodi vuruwana Baibulo loira garavaariwa unanikami-ede avi?

⁵ Mulili unokoza iri-a ira nikumbanyenga vinjinji koma teto nipanikizeyenga. Vyevyi pi vyevyo vyamuireele murongola m’mo-i zina laye Desi.b Babaye ang’onong’ono, na mwana wa babayala koma teto dokotalaye kangatatiile na marenda a COVID-19, oowova ira mwina unokoza landa marendala koma teto ava-edela am’maye anayo kali ouluula. Chifukwa ya mulilila oowova teto ira mwina chito inokoza mumalela, eeno ookumbanya ira unafwanyenga avi ndalama yogulela yodja koma teto livelela nyumba. Kumbanya wewu woomusokoneza maganizo teto woomuiri-a ira alepelenga gona ma-iyu. Koma Desi ookala teto na murendele. Kodi vyevyi vyaandeile avi? Liye oopepela wa Yehova ira amukami-e garati-a murima m’malo koma teto ira aganizelenga vyongo vyapama. (Welengani Afilipi 4:8, 9.) Oovwa Yehova “awonganga,” avuruwananga welenga Baibulo woira garavaariwa. Liye eere: “Mawu omiyali-a a owelengayo kooiri-a ira kandikumbanyenga koma teto koondiumbucha vya chifundo ya Yehova.” — Sal. 94:19.

6. Kodi funjeda Baibulo vaekinyu koma teto misonkano dapingo vinaukami-edeni avi?

⁶ Mookaikela mulili unokoza sokoneza porogaramwinyu yoirela vyongo vya dambo na dambo, koma kamulole ira vyevyi viuiri-eni lepela funjeda vaekinyu, koma teto fwanyeya vamisonkano. Vyoireya vamoyo wa athu amo-i vyofwanyeya m’mabukwi-u koma teto m’mavidiyo, vinokoza uumbuchani ira abali na arongolinyu kanopitilizave kala ororomeleya masiki ira kanogumanana mavuto n’nga anala. (1 Pe. 5:9) Misonkano dinokoza ukami-edani ira muganizelenga vinjinji vya vyongo vyolimbikisa vya m‘Malemba. Vyetene vyevyi vinokoza uva-ani teto mwayi woi mulimbikisenga amo-i koma teto mulimbikisiwenga. (Arom. 1:11, 12) Mwaganizelanga mwemo Yehova mwakami-edele liye atumikaye anayo kabulela, kawova kapena anayo kaviwona ira kali ekiwa, iroromelo inyu inokoza limba teto kamunakaikele ira nyo teto unoza aukami-edeni.

7. Kodi ninafunjede n’ni wa namarumiwa Yohani?

⁷ Muyesayesenga wongi-ana na abali na arongolinyu. Mwina mulili unokoza iri-a ira nikalenga molapelana masiki teto na Akiristu afwi-u. Vathawi n’nga enela ninokoza vwa n’nga mwemo namarumiwa Yohani mwavwele liye. Liye oofuna onana na Gayo onoyo ali fwaye komave ooiziwa ira wathawi yoyeva kavyawandeye ira kawonane. (3 Yoh. 13, 14) Komave ooira vyevyo awande liye teto oomulembela Gayo kalata. Akala nanyen’ne teto kai vyowandeya ira muwonane na abali na arongolinyu munokoza shisheda wonga nawo zela vafoni, vidiyokomferensi kapena atumizela uthenga. Mwaonganga na Akiristu afwinyu munokoza vivwa ira muli otiti-edeya koma teto munoza mukale na murendele. Mwakaana nkhawa vinjinji muwongi-anenga na andimuwa anayo kanaulimbikiseni mwachikondi. — Yes. 32:1, 2.

NINOKOZA FWANYA MURENDELE VATHAWI YA NGOZI DAMUCHILENGEDWE

8. Kodi ngozi damuchilengedwe dinasokoneze avi murendelinyu?

⁸ Akala mugumanile na ngozi yosefuwela wa ma-inje, chivomerezi kapena mulo, podi ira munokoza kaana nkhawa wathawi indendayi vanduli vangoziyo. Akala muthu onoyo munamuwomeluwana nyo utatiile kapena katundwinyu uwonongeya, munovwa chisoni, maliwa zelu kapena teto kalanga olunduwa. Vyevyi kavinatapulela ira muli muthu oomeluwana chuma kapena teto ookaana iroromelo. Vinakalecha ira mugumanana vyoshisha vilukulu teto amo-i podi embekezelanga ira munoira vyongo mooganiza paama. (Yob. 1:11) Masiki ira mugumanana vyongo vyokumbanyi-a vinjinji eeno munokoza kalave na murendele. Kodi vyevyi vinawandeye avi?

9. Kodi vyevyo Yesu awongile liye vinanikami-ede avi kozeela ngozi damuchilengedwe?

⁹ Umbuwelani vyevyo Yesu awongile liye. Mo-iyana na athu amo-i muilambwela anayo kanaganiza ira ngozi damuchilengedwedi kadinaaireele, iyo ninoyembekezela ira ngozidi dinopitiliza wenjedeleya teto dimo-i dinokoza nikuza. Yesu oowandela o-arelaye ira “vivomerezi vyakopolo” na ngozi dimo-i damuchilengedwe vinoza viireye mapeto ka-anafiye (Luka 21:11) Oovaela teto wonga ira unoza ukale “wenjedeleya wa wo-ovwela malamulo” teto ninoona vyongo n’nga phwanya malamulo, chiwawa koma teto vyauchigawenga. (Mat. 24:12) Yesu kaawongile ira vyongo vyevyi vinaza viireela athu okha anayo Yehova a-anasangalalana liye. Teto-i atumiki ororomeleya anjinji a Yehova kanogumanana ngozi damuchilengedwe. (Yes. 57:1; 2 Akor. 11:25) Yehova kananititi-ede modabwi-a wu ngozi detene damuchilengedwe, koma unokoza niva-a vyetene vyevyo ninafuneela iyo ira murimi-u ukale m’malo koma teto ira nikale na murendele.

10. Chifukwa n’ni kozeela vathawi ila ngozi dedo dinaireye unokoza tonyi-eda ira nikaana iroromelo? (Miyambo 22:3)

¹⁰ Vinokala vyo-orucha ira murimi-u ukale m’malo vathawi ya ngozi akala nikozeele thawi ingalivo. Koma kodi kozeela unatonyi-eda ira kaninaroromela Yehova? Naari kai eeno. Teto-i kozeelawo unatonyi-eda ira ninororomela ira liye unoza anisamalele. Chifukwa n’ni ninawonga eeno? Mawu a Mulungu kanonilangiza ira nikozeelenga ngozi dedo dinaireye. (Welengani Miyambo 22:3.) Zela mukhani dam’magazini, misonkano dapingo koma teto vilengezo vyavathawiwa, gulu la Mulungu likala linilimbikisanga moweli-edaweli-eda ira nikozeelenga ngozi do-iyana-iyana.c Kodi ninororomela Yehova? Akala chi eeno ninoza ni-arele malangizwala vathawi ila ngozi iliyetene ya-anaireye.

11. Kodi ninafunjeda n’ni va isazo ya Margaret?

¹¹ Kaganizelani vyevyo vyamuireele murongola m’mo-i zina laye Margaret. Liye oowandeliwa ira avenyevo vawaniwa mudelalo mungaambeele mulo. Vofwanya ira athu anjinji koofuna thawa vathawi imo-ive, misewu doo-eyeya teto magalimoto kataenda. Dela letene lelo loozaala na uchi wodimba teto Margaret vyoomurucha kuma mugalimoto mwaye wathawi yoyeva. Komave liye oovulumuwa chifukwa ali angakozeele. Liye ookaana mapu muchikwamaye anayo kamukami-edile iziwa ndila yoi akumele mudelalo. Liye ali angavirilevo sewu onoyo mundulimo vokozeela ira kaze avuteye viramo vathawi yangozi. Vofwanya ira ali angakozeele liye oovulumuwa vangozila.

12. Chifukwa n’ni ninafuneela arela malangizo onikami-eda ira nikale otiti-edeya?

¹² Vofuna nititi-eda koma teto ira vyongo viireye mwadongosolo, andimuwa a boma podi nivepa ira ni-arele malangizo amo-iwene, nikumemo mudelalo kapena niire vyongo vimo-i. Athu amo-i kanodimbeluwa vwela kapena panga vyongo mozengereza chifukwa yoi katinafuna iya vyongo viwa. Koma kodi Akiristu kanaira avi vakhani enela? Baibulo linoniwandela ira: “Chifukwa ya Mbwiye, gonjelani dongosolo lililetene lopangiwa na athu: kaya mwene chifukwa ukaana udindo ulukulu, kapena nduna chifukwa ti dorumiwa na mwenoyo.” (1 Pe. 2:13, 14) Gulu la Mulungu linoniva-a teto malangizo vofuna nititi-eda. Thawi detene ninolimbi-iwa ira ninafuneela peleka manambala a foni anayo nina-indi-eda iyo chito vathawi ila wa andimuwa na yolinga yoi kaze kawande wongi-ana na iyo vaireya ngozi. Kodi nyo mooira wale vyevyi? Mwina ninokoza va-iwa teto malangizo oyi nikale malo otiti-edeya, nivenyemo mudelalo koma teto okuza mwemo ninawachelele iyo vyongo vyofuneya vamoyo kapena teto mwemo ninakami-edele iyo amo-i. Akala kaninavwele, nino-ela vangozi moywi-u koma teto wa andimuwayo. Niumbuwelenga ira alombwana ororomeleyala kanoniing’anela. (Aheb. 13:17) Margaret awongile ira: “Ndinororomela vinjinji ira arela malangizo a andimuwa koma teto a gulu woovulumucha moywanga.”

13. Kodi chin’ni ikami-ile Akiristu anjinji anayo katawile waniwa ira kasangalalenga koma teto kala na murendele?

¹³ Abali na arongola anayo katawile waniwa chifukwa ya ngozi damuchilengedwe, khondo kapena vipolowe kanoyesayesa chenja ira kalemeele moywiwa usha teto kanowambeela mombaraanya ira vyongo vyokuza lambela. Mofwanafwana na Akiristu a muthawi ya anamurumiwa anayo kabalalechiwe chifukwa yozuzumi-iwa, aluwa kanopitiliza lengeza uthenga wapama wa mawu opatuleya. (Vyo. 8:4) Laleela unowakami-eda ira kaganizelenga vinjinji vya Umwene ookala mavutwiwa, vyevyo viiri-ile ira kapilizeve kala osangalala koma teto na murendele.

NINOFWANYA MURENDELE NAZUZUMI-IWANGA

14. Kodi zuzumi-iwa unasokoneze avi murendeli-u?

¹⁴ Zuzumi-iwa unokoza pangi-a ira kanikayena vyongo vinjinji vyevyo vinapangi-a ira nikale na murendele. Ninosangalala koma teto kala okwakwaneliwa na vyongo vyevyo nin’na iyo nasonkananga momasuwa, laleela valivetene koma teto ira vyongo vya dambo na dambo mo-oova ira mwina ninomangiwa. Akala kanin’na teto ufulu oira vyevyi, ninokoza kumbanya vo-oiziwa eneyo inaniireele. Kai vyailendo vwa eeno. Komave ninafuneela kala osamala. Yesu oowonga ira zuzumi-iwa unoza upangi-e ira o-arelaye kafooke. (Yoh. 16:1, 2) Ndiye kodi ninaire avi ira nipitilizeve kaana murendele nazuzumi-iwanga?

15. Chifukwa n’ni kaninafuneela wova zuzumi-iwa? (Yohani 15:20; 16:33)

¹⁵ Mawu a Mulungu kanoniwandela ira: “Etene ofuna kala na moyo woviveleela wa Mulungu mwa Kiristu Yesu, naaluwene teto kanoza kazuzumi-iwe.” (2 Tim. 3:12) M’bali m’mo-i zina laye Andrei, vyoomurucha roromela likundo leli vevo chitwi-u yaruni-iweathu muilambwiwa. Liye aganiza ira: ‘Uno ukala Amboni anjinji. Ndiye vinawandeye avi ira andimuwa a boma kanimange etene iyene?’ M’malo moi kaana maganizo anayo umuiri-e Andrei kaana murendele, woomuiri-a ira akedenga kaana nkhawa. Abali amo-i kakede iya khaniyo m’mandani mwa Yehova teto kataganiza ira katinamangiwe. Aluwa kooiziwa ira kanokoza mangiwa koma katakumbanya vinjinji n’nga Andrei. Eeno liye ooganizela vyolandela isazo iwa teto oowambeela roromela vinjinji Mulungu. Va-anagoneele liye ookala teto na murendele teto unosangalala masiki ira unogumanana mavuto. Vyevyi vinokoza niireela teto iyo vano. Masiki ira Yesu oosambaula ira niyembekezelenga zuzumi-iwa, oonisimikizela teto ira ninokoza kalave ororomeleya. — Welengani Yohani 15:20; 16:33.

16. Kodi mba malangizo aavi anayo ninafuneela iyo avwela nazuzumi-iwanga?

¹⁶ Akala andimuwa a boma kaniruni-ile ira vyongo vimo-i, kapena runi-a chitwi-u, ninokoza wachela malangizo kumela wu ofesi ya thambi koma teto wa andimuwa mupingo. Yolinga ya malangizwayo kunititi-eda ira nipitilizeve wachela yodja yauzimu koma teto inda chito yolaleela mwemo ninawandele iyo. Niyesayesenga a-arela masiki ira kaninavwechecha chifukwa iwa niva-iwe malangizwayo. (Yak. 3:17) Koma teto, kaniululenga khani dachisisi dokuza abali na arongoli-u kapena pingo, wa athu anayo katinafuneela diiziwa. — Nam. 3:7.

17. Mofwanafwana na anamarumiwa, kodi ninafuneela simikiza murima ira n’ni?

¹⁷ Imo-i mwa vifukwa vyevyo vinairi-a ira Satana alimbanenga na athu a Mulungu, choi aluwa kookaana “chito yoirela umboni vya Yesu.” (Chiv. 12:17) Kamulole ira Satana na ilambwayela kauiri-eni mantha. Laleela koma teto funji-a athu masiki vevo ninazuzumi-iwa iyo, unoniva-a imwemwe koma teto murendele. Mundulimu olamulela a Chiyuda kangalamulile anamarumiwa ira ka-iye laleela, alombwana ororomeleyala koosakula vwela Mulungu. Aliwa koopitilizave laleela teto vyevyi vyoowakami-eda kala osangalala. (Vyo. 5:27-29, 41, 42) Pivyoona ira vevo chitwi-u iruni-iweathu, ninafuneela laleela mosamala. (Mat. 10:16) Koma akala ninaira vyetene vyevyo ninawande iyo, ninokoza fwanya murendele onoyo unaza chifukwa yoi ninosangalasa Yehova koma teto nino-inda chito yolengeza uthenga wovulumucha moyo.

“MULUNGU WAMURENDELE UNOZA AKALE NA NYO”

18. Kodi niumbuwelenga n’ni vakhani ya wewo ninafwanye iyo murendele waimbarimbari?

¹⁸ Kamukaikelenga ira masiki vathawi dorucha vinjinji, munokoza kala na murendele. Vathawi n’nga enela, niumbuwelenga ira murendele onoyo ninafuneela iyo ngu murendele wa Mulungu, onoyo Yehova eka ngunaniva-e. Mumuroromelenga vathawi ya mulili, ngozi damuchilengedwe koma teto mwazuzumi-iwanga. Kani-iyanenga na gulu laye. Niganizelenga vyongo vyapama vinjinji vyevyo ninayembekezela iyo usogolo. Nairanga eeno ‘Mulungu wamurendele unoza akale na iyo.’ (Afil. 4:9) Mukhani yo-arela ninoza nitapanye mwemo ninakami-edele iyo Akiristu afwi-u anayo kanagumanana mavuto ira kakale na murendele wa Mulungu.