ILAYIBULALE IYA PA INTANETI
Watchtower
ILAYIBULALE IYA PA INTANETI
Chilambya
  • IBAYIBOLO
  • AMABUKU
  • INKOMANO
  • w24 Malichi pp. 8-13
  • ‘Mubukilile Ukumukonka u Yesu’ Pisinda Apakuti Moziwa

Po mwasala patali ividiyo.

Pepani, pali inyamyo yimo pakwighula ividiyo.

  • ‘Mubukilile Ukumukonka u Yesu’ Pisinda Apakuti Moziwa
  • Ichitembe cha Mulindilili Chikulumbilila Ubumwene bwa Yehova (Ichakumanyila)—2024
  • Utumitu
  • Izyakuyanako
  • ‘MUBUKILILE UKUMUKONKA U YESU’ NAPO MUKUKOMANA NI NTAMYO SONA INGELO
  • VYO MUNGABOMBA UKUTI MUBUKILILE UKUMUKONKA U YESU
  • “MWIPIME MWEBENE . . . MWILONGE MWEBENE”
  • Ka mwe Bakwisengannya Ukwiyipa kwa Yehova?
    Ichitembe cha Mulindilili Chikulumbilila Ubumwene bwa Yehova (Ichakumanyila)—2024
  • Mukumbukilaghe Ukuti u Yehova ‘we Chala Uwabumi’
    Ichitembe cha Mulindilili Chikulumbilila Ubumwene bwa Yehova (Ichakumanyila)—2024
  • Ivyakusala vyo Vikulangizya Ukuti Tukumusubila u Yehova
    Ubumi Bwitu Ubwa Chikilisitu nu Bulumbilili—Akabuku Aka Nkomano—2023
  • Mwitikizyange Umwakwiyisya vyo Mutavimenye
    Ichitembe cha Mulindilili Chikulumbilila Ubumwene bwa Yehova (Ichakumanyila)—2025
Ennya ivjingi
Ichitembe cha Mulindilili Chikulumbilila Ubumwene bwa Yehova (Ichakumanyila)—2024
w24 Malichi pp. 8-13

INKANI IYAKUMANYILA 10

ULWIMBO 13 Khristu Ntchakuwonerapo Chithu

‘Mubukilile Ukumukonka u Yesu’ Pisinda Apakuti Moziwa

‘Nanti umuntu yumo akulonda pakunkonka, ikane mwene, nu kunyamula ikwi ilyakutamiliwapo sona abukilile ukunkonka isiku ni siku.’—LUKA 9.23.

IFUNDO INKULU

Inkani iyi yingatwavwa twebosi ukuti twinong’onelepo vyo ukwiyipa kukung’anamula. Nkani-nkani inti yibavwe bo boziwa mwalunulu ukuti babukilile ukuba basubaliwa.

1-2. Nkimba umuntu akusayiwa buli-buli pisinda apakuti oziwa?

TUKUBA bakuhoboka sana nanti toziwa nu kuba mumbumba iya Yehova. Bosi bo bali nu lusako ulu, bakwitikizya amazyu gho uwamasalimo akasimba aghakuti: ‘Wakuhoboka umuntu yuyo umwe [Yehova] mukumusala nu kumupalamizya kupipi ukuti ikale mumisolo yinyu.’—Sali. 65.4.

2 U Yehova atakwitikizya bulo umuntu aliwesi ukuti ize nu kwikala mumisolo yache. Ngati mo tukanenezanizya munkani yo yendapo, akusala ukupalamila ku bantu babo balangizya naloli ukuti bakulonda ukuba nawe pa bumanyani. (Yako. 4.8) Nanti mwiyipa nu koziwa, vikubavwa ukuti mupalamile kupipi nu Yehova muzila iyapalubazu sana. Mungaba bakusimikizya ukuti pisinda apakuti moziwa akwiza ‘ukubapungulila amalusayo umwakuti te mwize musobe nachimo.’—Mala. 3.10; Yere. 17.7, 8.

3. Ka Abakilisitu bo bakiyipa nu koziwa bali nu budindo buli? (Undumbilili 5.4, 5)

3 Ukoziwa bwandilo bulo. Pisinda apakuti moziwa mukwiza ukulonda ukuti mubombe chilichosi cho mungakwanisya ukuti mwikalaghe ubumi ukuyana na vyo mukalayizya. Mukwiza pakubomba bunubu na pa kabalilo ko mwakomana ni vintu vyo vingaghela ulwitiko lwinyu. (Belenga Undumbilili 5.4, 5.) Pakuba mumanyili wa Yesu, mukwiza ukukonka ichifwanikizyo chache na vyo akabalamula ukuti mubombaghe. (Mata. 28.19, 20; 1 Pita. 2.21) Inkani iyi inti yibavwe ukuti mubombe bunubu.

‘MUBUKILILE UKUMUKONKA U YESU’ NAPO MUKUKOMANA NI NTAMYO SONA INGELO

4. Nkimba abamanyili ba Yesu bakunyamula ‘ikwi ilyakutamiliwapo’ muzila buli? (Luka 9.23)

4 Pisinda apakuti moziwa chitakung’anamula ukuti te mukomane ni ntamyo. Ubwanaloli bwakuti u Yesu akanena umwakwivwika akiza ukuti abamanyili bache bakwiza ukunyamula ‘ikwi ilyakutamiliwapo.’ Polelo bakwiza ukubomba bunubu “isiku ni siku.” (Belenga Luka 9.23.) Ka po u Yesu akanenagha amazyu agha akang’anamulagha ukuti abamanyili bache akabalilo kosi bakwiza pakutamiwanga? Awe te vyo vyo akang’anamulagha. Mumalo mwache akang’anamulagha ukuti ukongelezyapo pa malusayo gho bakwiza ukupokela bakwiza pakukomana sona ni ntamyo. Zimo mwa ntamyo izi zingaba zipala-pala sana.—2 Timoti 3.12.

5. Nkimba malusayo buli gho u Yesu akabalayizya bosi bo bakwiyipa?

5 Lumo mungaba ukuti mwakomanapo ni ntamyo iyakuti aba mumbumba yinyu bakubasusya pamo mukwiyima ivintu ivyinji ukuti mubike ivintu vya Bumwene pabwandilo. (Mata. 6.33) Nanti vili bububu mungaba bakusimikizya ukuti u Yehova akumanya vyosi vyo mwamubombela. (Hebe. 6.10) Tutakukayikila ukuti mukwitikizya amazyu gho u Yesu akanena aghakuti: “Naloli inkubabuzya ukuti umuntu wesi yuyo akalekite akaya, pamo abawamwabo, pamo abayemba, pamo uwise, pamo unyina, pamo abana, pamo amaghunda, pachifukwa icha nene, pamo icha Mazyu Amiza, pakabalilo aka, akwiza pakupokela ivintu ivyinji ukuchilapo 100 ivya nyumba, na bawamwabo, na bayemba, na banyina, na bana na maghunda poka nukuvwimiwa bulo. Pakabalilo kako akwiza pakupokela ubumi ubwa bwila na bwila.” (Mali. 10.29, 30) Tutakukayikila ukuti amalusayo gho mwaghagha ghinji sana ukuchila ukwiyipa ko mukapanga.—Sali. 37.4.

6. Choni cho mukulondiwa ukubukilila ukulimbana ni ‘vinyonywa ivibibi ivya buntu’ pisinda apakuti moziwa?

6 Pisinda apakuti moziwa mukulondiwa ukubukilila ukulimbana ni ‘vinyonywa ivibibi ivya buntu.’(1 Yoha. 2.16) Vili bunubu ichifukwa chakuti mwe bambula ukufikapo. Akabalilo kamo numwe bulo mungiyivwa ngati mo umutumiwa u Pabuli akiyivwilagha. Akasimba ukuti: “Umoyo wane ghukuhoboka nkani ni ndaghilo izya Chala, loli mukasi-kasi mumwane inkwennya ululaghilo ulwamwabo lukulwana nu lulaghilo, lulo umoyo wane ghukwitinkana nalo. Ululaghilo ulu lwampela pakuba muzya uwa ndaghilo izya mbibi, zizyo zili pakubomba mukasi mumwane.” (Loma 7.22, 23) Akabalilo kamo mungawa amaka ichifukwa chakuti mukulimbana ni vinyonywa ivibibi. Napo vingaba bunubu, loli ukwinong’onelapo ilayizyo lyo mukamulayizya u Yehova pa kabalilo ko mukiyipagha, kungabavwa ukuti mubukilile ukulimbana ni njelo zyo mukukomana nazyo. Ubwanaloli bwakuti nanti mwakomana ni ngelo, ichilapo cho mukalapa chikwiza pakubavwa sana. Ka muzila buli?

7. Ka ukwiyipa kwinyu kwa Yehova kungabavwa buli-buli ukubukilila ukuba basubaliwa?

7 Pa kabalilo ko mukwiyipa kwa Yehova mukulangizya ukuti mukwikana mwebene. Ivi vikung’anamula ukuti mwasala ukukana ivinyonywa ivibibi ivya buntu ni vintu vyo vitangamuhobosya u Yehova. (Mata. 16.24) Polelo nanti mukuyeliwa mutakapasyange na vyo mungabomba. Ichifukwa chakuti musalite kale ichakubomba ichakuti inti mubukilile ukuba basubaliwa kwa Yehova. Mungaba bakusimikizya ukuti inti mubukilile ukubomba ivintu ivyakumuhobosya u Yehova. Nanti mungabomba bunubu, mungaba ngati we Yobu. Napo akakomana ni ntamyo izyakutamya sana, loli umwakusimikizya akanena ukuti: ‘Te ndekepo lumo ukuba musubaliwa!’—Jobu 27.5.

8. Ka ukwinong’onelapo vyo mukanena mulwiputo ulwakwiyipa, vingabavwa buli-buli ukuti mukane ingelo?

8 Ukwinong’onelapo pa vyo mukanena mulwiputo ulwakwiyipa kwa Yehova, kungabavwa sona ukuti mwaghe amaka gho ghangabavwa ukuti muzipote injelo zyo mungakomana nazyo. Umwakufwanikizya, nkimba mwanda pakukopana nu muntu yo te mulume pamo muchi winyu? Tutakukayikila ukuti mutangitikizya ukuti mubombe bunubu! Ichifukwa chakuti mukamulaghizya kale u Yehova ukuti te mwize mubombepo lumo ivintu ngati vinivi. Nanti mukuvikanizya ivinyonywa ivibibi, mutakwiza ukutamiwa ukuvileghuka. Ivi vikwiza pakubavwa ‘ukuleghuka’ ‘izila iya babibi.’—Mbupi. 4.14, 15.

9. Nkimba ukwinong’onelapo pa lwiputo ulwakwiyipa kungabavwa buli-buli ukuti mubikaghe ivintu ivyabuzimu pabwandilo?

9 Nkimba mungabomba choni nanti yumo abapa imbombo iyakuti yingapangisya ukuti mutakaghiwangepo pa nkomano izya Chikilisitu akabalilo kosi? Tutakukayikila ukuti mukumanya kale vyo mungabomba. Po bachili pakubapa imbombo iyi, mukaba ukuti musalite kale ukuti mutangitikizya imbombo yo yingabapangisya ukuti mutakayiwangepo pa nkomano. Cho chifukwa mutakulondiwa ukwitikizya imbombo yo babapa, pisinda pache po muyezye ukwagha izila izya mo mungamubikila u Yehova pabwandilo. Ukwinong’onelapo mo u Yesu akabombela kope kungabavwa. Akabikapo umoyo ukubomba vyo vingamuhobosya ubaba wache. Po numwe bulo, mubikaghepo umoyo ukumanya nu kukana chilichosi cho mukumanya ukuti chitangamuhobosya u Chala.—Mata. 4.10; Yoha. 8.29.

10. Ka u Yehova akwiza pakubavwa buli-buli ukuti ‘mubukilile ukumukonka’ u Yesu pisinda apakuti moziwa?

10 Ubwanaloli bwakuti intamyo ni ngelo zikubapa ulusako ulwakuti mulangizye nanti ‘mukubukilila ukumukonka’ u Yesu. Nanti mukubomba bunubu mungaba nu lusubilo ukuti u Yehova akwiza ukubukilila ukubavwa. Ibayibolo likunena ukuti: “U Chala musubiliwa, umwakuti atakwiza pakwitikizya ukuti muyeliwe ukuchila amaka ghinyu awe. Loli bo mukuyeliwa umwenecho akwiza pakubayanizya izila iyakuponelamo umwakuti mungajimba.”—1 Koli. 10.13.

VYO MUNGABOMBA UKUTI MUBUKILILE UKUMUKONKA U YESU

11. Nkimba zila buli inyiza sana yo yingatwavwa ukubukilila ukumukonka u Yesu? (Ennya sona ichituzi.)

11 U Yesu akamubombelagha u Yehova umwakubikapo umoyo sona akabukilila ukupalamila kwa Yehova mulwiputo. (Luka 6.12) Izila yoka yo yingabavwa ukubukilila ukumukonka u Yesu, yakuti pisinda pakuti moziwa mubukilile ukubomba ivintu vyo vingabavwa ukupalamila kwa Yehova. Ibayibolo likunena ukuti: “Loli ukuyana na mumo vingabela, zagha twendelele pakubuka muntazi ukuyana ni ndaghilo zizyo twakonka mupaka ilelo.” (Filipi 3.16) Akabalilo kosi, inti mwivwange inkani izya bakamu na bayemba bo basalite ukubomba ivyinji pakumubombela u Yehova. Bamo bakwingila Isukulu iya Balumbilili aba Bumwene pamo ukubuka ku chigaba ko kukulondiwa abalumbilili abinji. Nanti mo ivintu vibeleye pa bumi bwinyu vikubitikizya, ichi chakwibikila ichiza cho mungabomba. Abantu ba Yehova bakubikapo umoyo ukuti babombe ivyinji pakumubombela. (Imbo. 16.9) Nkimba mungabomba ichoni nanti pa kabalilo aka mutangakwanisya ukubomba bunubu? Mutakinong’onaghe ukuti mwe bapasi ukuchila bo bakukwanisya ukubomba bunubu. Ichintu ichakulondiwa nkani kwa Mukilisitu ko kubukilila ukuba wakujimba. (Mata. 10.22) Mutakiyennye ukuti te mwe bakulondiwa kwa Yehova ukuyana na vyo mukukwanisya ukubomba sona mo ivintu vibeleye pa bumi bwinyu. Ichi cho chintu chakulondiwa sana cho chingabavwa ukuti mubukilile ukumukonka u Yesu pisinda apakuti moziwa.—Sali. 26.1.

Umuyemba uwachilindu ahobokite ati oziwa bulo. Palubazu: 1. Ali mu bulumbilili. 2. Ali ku Sukulu iya Balumbilili aba Bumwene. 3. Ali pakuyannya intambo iya magesi ku mbombo iya vyakuzenga-zenga.

Pisinda apakuti moziwa, mubombaghe ivintu vyo vingabavwa ukupalamila kwa Yehova (Ennya indime 11)


12-13. Nkimba mungabomba ichoni nanti mukwennya ukuti mwaleka ukuhoboka pakumubombela u Yehova ngati mo mukahobokelagha kwisinda? (1 Aba Kolinti 9.16, 17) (Ennya ibokosi ilyakuti “Mubukilile Ukuba Pachipalano.”)

12 Nkimba mungabomba ichoni nanti mukwennya ukuti mutakwiputa ukufumila pasi pa moyo sona mutakuhoboka nu bulumbilili ngati mo mukabombelagha pabwandilo? Ka mungabomba ichoni nanti pa kabalilo aka mutakuhoboka pakubelenga Ibayibolo ngati mo mukabombelagha kwisinda? Nanti ivi vikubombiwa pisinda pakuti moziwa, mutakinong’one ukuti umuzimu wa Yehova waleka pakubomba imbombo papinyu. Te mwe bakufikapo sona akabalilo kamo inyinong’ono zyinyu zingasinta. Nanti ukwiyipa kwinyu kwanda ukuchepa, mwinong’onelepo pa chifwanikizyo icha mutumiwa u Pabuli. Napo umutumiwa u Pabuli akamweghelelagha u Yesu loli akamanya ukuti akabalilo kamo vingabombiwa ukuti atangaba ni chinyonywa ukuti abombe bunubu. (Belenga 1 Aba Kolinti 9.16, 17.) Akanena ukuti: “Pakuti nanti inkabombagha imbombo iyi nu bwighane ubwane nu bwane, po ngali napokela umuvwalo.” Mumazyu aghanji, tunganena kuti u Pabuli akasimikizya ukuti inti akwanilisye imbombo yache iya bulumbilili napo akabalilo kamo akiyivwanga bunubu.

13 Umwakuyana bulo, mutakitikizye ukuti ukusita ukufikapo kwinyu kubapangisye ukuti musalaghe ivintu ukuyana na mo mukwiyivwila. Mube bakusimikizya ukubomba cho chiza napo akabalilo kamo mungiyivwa ukuti mutakulonda ukubomba bunubu. Nanti mukubikapo umoyo pakubomba cho chiza, akabalilo nanti kendapo mungasinta mo mukwiyivwila. Ukubomba ivintu ivyabuzimu akabalilo kosi ngati ukumanyila pamwebene, ukwiputa, ukwaghiwapo pa nkomano nu kulumbilila vingabavwa ukubukilila ukumukonka u Yesu pisinda apakuti moziwa. Abakamu na bayemba bakukaziwa sana nanti bakwennya mo mukujimbila pakumubombela u Yehova.—1 Tesa. 5.11.

Mubukilile Ukuba Pachipalano

Ivituzi: 1. Umuntu yo akupanga ulwangalo ulwa kuchimbila, ali pakulya ichakulya icha magulu; palubazu pali umukamu yo akubelenga Ibayibolo. 2. Umuntu yo akupanga ulwangalo ulwa kuchimbila, akugholola umubili; palubazu pali umukamu yo akwamula pa nkomano. 3. Umuntu yo akupanga ulwangalo ulwa kuchimbila, ali pakuchimbila; palubazu pali umukamu yo akulumbilila pa kashelufu.

Umuntu yo ali pachipalano ichakuchimbila, akulondiwa ukuba nu mubili uwamaka ukuti abukilile ukuchimbila. Umwakuyana bulo, numwe mukulondiwa ukubukilila ukughomya ubumanyani bwinyu nu Yehova pisinda apakuti moziwa.

“MWIPIME MWEBENE . . . MWILONGE MWEBENE”

14. Choni cho tukulondiwa ukwifufuza akabalilo kosi, sona chifukwa buli? (2 Aba Kolinti 13.5)

14 Mukulondiwa ukwifufuza pipi-pipi pisinda apakuti moziwa. (Belenga 2 Aba Kolinti 13.5.) Nanti akabalilo kendapo, mungabomba akiza ukwifufuza nanti mukwiputa akabalilo kosi, mukubelenga nu kumanyila Ibayibolo, mukwaghiwapo pa nkomano sona mukusendapo ichigaba pa mbombo iya kulumbilila. Muyezye ukwagha izila zyo zingabavwa ukuti muhobokaghe sona mupindulaghe ni vintu ivi. Umwakufwanikizya, mwilalusye amalalusyo ngati agha: ‘Ka ningakwanisya ukubalongosolela abanji ivimanyisyo ivyakwanda ivya mu Bayibolo? Nkimba pali ivintu vimo vyo ningabomba ukuti hobokaghe nkani nu bulumbilili? Ka inyiputo ni vyakubomba vyane vikulangizya ukuti nkumusubila nkani u Yehova? Nkimba nkwayiwapo pa nkomano izya Chikilisitu akabalilo kosi? Ka ningabomba buli-buli ukuti nteghelezyanje sona nsendaghepo ichigaba pankomano umwakukwana?’

15-16. Nkimba mwamanyilapo ichoni pa vyo umukamu yumo akabomba pa nkani iyakupota ingelo?

15 Sona chakulondiwa sana ukwifufuza umwabwanaloli ukuti mumanye vyo mukupuvya. Umukamu yumo izina lyache u Robert, akwitikizya ifundo iyi po akulongosola vyo akakomana navyo ukuti: “Po nkaba ni myaka 20 nkabombagha uganyu yumo. Isiku limo po nkabwelagha, umukolo yumo yo nkabombagha nawe akanitizya ukuti mbuke kunyumba yache. Akanena ukuti twayubako tweka sona twayuba na ‘kabalilo akiza sana.’ Pabwandilo ntakakana umwamaka, loli pabumalilo nkanena umwamaka sana ukuti awee ntakuyako sona nkalongosola ichifukwa cho nkakanila.” U Robert akapota injelo sona ichi chakuhobosya sana. Pisinda pache umukamu uyu akinong’onelapo pa vyo vikabombiwa, po akamanya ukuti akalondiwanga ukwamula umwakupambanako. Akanena ukuti: “Intakakana umwakusimikizya pamo umwalubilo ngati mo akabombela u Jozefu po akamukanagha umuka Potifala. (Ubwa. 39.7-9) Mumalo mwache nkaswigha, cho chikapangisya ukuti chibe chipala kwa une ukuti inkane mwalubilo. Ichakubombiwa ichi chikanavwa ukumanya ukuti nkulondiwa ukughomya ubumanyani bwane nu Yehova.”

16 Mungapindula sana nanti numwe mungifufuza akiza ngati mo akabombela u Robert. Napo mungaba ukuti mwayipota injelo yimo, loli mukulondiwa ukwilalusya ukuti, ‘Ka nasenda kabalilo katali buli ukuti nene ukuti awe?’ Mutakawe amaka nanti mwennya ukuti pali vimo vyo mukulondiwa ukusinta. Mumalo mwache mube bakuhoboka ukuti pa kabalilo aka mwamanya vyo mukupuvya. Mwipute kwa Yehova pa vyo mukulonda ukuti musinte, sona mubombe chilichosi cho mungakwanisya ukuti mughomye ichinyonywa chinyu ichakulonda ukumwivwila.—Sali. 139.23, 24.

17. Nkimba izina ilya Yehova likukwafyiwa buli-buli pa vyo u Robert akakomana navyo?

17 Tukumanyilapo ivyinji pa vyo u Robert akakomana navyo. Akabukilila ukunena ukuti: “Nkati nakana ukubuka kunyumba yache, umukolo yula akanena ukuti, ‘Wayipota injelo!’ Inkamulalusya vyo akang’anamulagha. Umukolo uyu akalongosola ukuti umumanyani wache yumo yo kwisinda akaba we Kaboni, akamubuzya ukuti Abakaboni bosi abachinyamata nanti balwagha ulusako sona bali kwabeka bakubomba ivintu ivibibi. Polelo umukolo uyu akamubuzya umumanyani wache ukuti akwiza pakunjela une ukuti ize ennye nanti momo vibeleye naloli. Nkati nazyaghannya ukuti mo nabombela apa nalichindika izila ilya Yehova, nkahoboka sana.”

18. Nkimba mwasimikizya ukubomba ichoni pisinda apakuti moziwa? (Ennya sona ibokosi ilyakuti “Inkani zyo Mungahoboka Nazyo.”)

18 Nanti mwiyipa kwa Yehova nu koziwa mukulangizya ukuti mulimosi mo ivintu vingabela, mukulonda ukulizelufya izina lyache. Sona mungaba bakusimikizya ukuti u Yehova akumanya akiza intamyo zyo mwakomana nazyo ni njelo zyo mwazipota. Akusaya ukuyezya-yezya kwinyu ko mukubomba ukuti mubukilile ukuba basubaliwa. Mube nu lusubilo ukuti ukwendela mumuzimu wache umuzelu, angabapa amaka gho ghangabavwa ukubomba bunubu. (Luka 11.11-13) Pisinda apakuti moziwa, u Yehova angabavwa ukuti mubukilile ukumukonka u Yesu.

Inkani zyo Mungahoboka Nazyo

Nanti we wachinyamata we wakulila mubwanaloli, ungahoboka sana ni nkani zibili zyo zili pa jw.org izyakuti “Ivyo Ŵachinyamata Ŵakufumba . . . Kasi Nkhwenera Kuchita Vichi Pamanyuma pa Kubatizika?” Ichigaba 1 chingabavwa ukumanya ivintu vyo mungabomba ukuti vibavwe ukupalamila kwa Yehova. Ichigaba 2 chingabavwa ukuti mubukilile ukuba basubaliwa nanti mwakomana ni ntamyo pamo mwayeliwa.

KA MUNGAMULA BULI-BULI?

  • Ka Abakilisitu bakunyamula buli-buli ‘ikwi ilyakutamiliwapo isiku ni siku’?

  • Nkimba mungabomba ichoni ukuti ‘mubukilile ukumukonka’ u Yesu pisinda apakuti moziwa?

  • Ka ukwinong’onelapo pa vyo mukanena mulwiputo lo mukiyipagha kungabavwa buli-buli ukuti mubukilile ukuba basubaliwa?

ULWIMBO 89 Pulikirani Mutumbikike

    Amabuku gha mu Lambya (2012-2025)
    Fuma
    Ingila
    • Chilambya
    • Tuma
    • Vyo Mukulonda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Indaghilo
    • Ukusunga Ichisisi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ingila
    Tuma