INKANI IYAKUMANYILA 19
ULWIMBO 22 Ufumu Ukuwusa Kuchanya—Tikulomba Kuti Wize!
Nkimba Tukumanya Ichoni pa Nkani iya mo u Yehova Akwiza Pakubalongela Abantu Muntazi?
“U Mwene . . . atakulonda ukuti nayumo umuntu azimile.”—2 PITA. 3.9.
IFUNDO INKULU
Tungaba bakusimikizya ukuti u Yehova akwiza pakubalonga abantu muzila iya bugholosu ni yabwanaloli.
1. Choni cho tunganena ukuti tukwikala mukabalilo akakuhobosya sana?
TUKWIKALA mukabalilo akakuhobosya sana! Isiku lililyosi, tukwennya amabulaghuzi agha mu Bayibolo ukuti ghakukwanilisiwa. Umwakufwanikizya, tukwennya ukuti ‘umwene uwa kumupoto’ nu ‘mwene uwa kumwela’ bakulimbana ichifukwa chakuti aliwesi akulonda ukuti weyo alaghilaghe ichisu chosi ichapasi. (Dani. 11.40) Tukwennya ukuti amazyu amiza aghakunena ivya Bumwene ubwa Chala ghakulumbililiwa pachisu chosi ichapasi sona abantu amamiliyoni aghinji bakusala ukumubombela u Yehova. (Yesa. 60.22; Mata. 24.14) Sona tukupokela ichakulya ichabuzimu ichinji “pakabalilo akiza.”—Mata. 24.45-47.
2. Nkimba tungasimikizya ichoni, loli vintu buli vyo tukulondiwa ukumanya?
2 U Yehova akubukilila ukutwavwa ukuti twivwisyange akiza ivintu ivyakulondiwa sana vyo inti vibombiwe mwalunulu. (Mbupi. 4.18; Dani. 2.28) Tungaba bakusimikizya ukuti pa kabalilo ko intamyo inkulu yikwiza pakwandagha, tukwiza ukulondiwa ukumanya chilichosi cho tukulondiwa ukumanya umwakuti twize tujimbe umwabusubaliwa sona ukuba bakukolelana na bamwitu pa kabalilo aka ntamyo aka. Loli tubaghiye ukumanya ukuti ubwanaloli bwache bwakuti pali vintu vimo vyo tutangavimanya vyo vikwiza pakubombiwa muntazi. Munkani iyi, ichabwandilo inti tunenezannye ichifukwa cho twasintila ivintu vyo tukanena ivyakukwafannya ni vintu vyo inti vibombiwe muntazi. Pisinda pache inti tunyokelemo ivintu vimo vyo tuvimenye ivyakukwafannya na vyo inti vibombiwe muntazi sona mo Ubaba witu uwakumwanya akwiza pakubombela.
IVINTU VYO TUTAVIMENYE
3. Choni cho tukanena ukuti abantu batakwiza ukuba sona nu lusako ulwakumubombela u Yehova sona chifukwa buli tukinong’onagha bunubu?
3 Kwisinda uku tukanena ukuti nanti intamyo inkulu yiza yanda bulo, abantu batakwiza ukuba sona nu lusako ulwakuti bangaba nu lwitiko mwa Yehova sona batakwiza pakupona pa Alamagedoni. Tukafika pa fundo iyi ichifukwa chakuti tukivwisyanga ukuti inkani iya Chigumula bukaba bulaghuzi. Umwakufwanikizya, tukaba ni nyinong’ono izi ichifukwa chakuti tukivwisyanga ukuti ngati mo vikabela ukuti patakabapo umuntu yumo yo akingila muchingalaba, u Yehova ati ighalila ichighi. Umwakuyana bulo, patakwiza ukubapo umuntu nayumo-yumo yo angize abe nu lwitiko nu kwanda ukumubombela u Yehova nanti intamyo inkulu yanda.—Mata. 24.37-39.
4. Ka pa kabalilo aka tukwennya inkani iya Chigumula ukuti bulaghuzi? Longosola.
4 Nkimba bungaba bwanaloli nanti tunganena ukuti ivintu vyo vikabombiwa pa kabalilo aka Chigumula vikimilagha vimo vyo vikwiza pakubombiwa muntazi? Uasala wakuti awe. Chifukwa buli? Ichifukwa chakuti patalipo Isimbo nalimo-limo lyo likunena chilichosi pankani iyi.a Bwanaloli ukuti u Yesu akayanisya ukubapo kwache na “pakabalilo aka Nowa,” loli apa u Yesu atakang’anamulagha ukuti Ichigumula bukaba bulaghuzi pamo ukuti chilichosi cho chikabombiwa pa kabalilo kala ngati ukwighaliliwa ukwa lwighi ulwa chingalaba bukaba bulaghuzi. Loli ivi vitakung’anamula ukuti tutangamanyilako chilichosi ku nkani iya Nowa ni Chigumula.
5. (a) Nkimba u Nowa akabombagha ichoni bo Ichigumula chichili pakubombiwa? (Aba Hebeli 11.7; 1 Pitala 3.20) (b) Ka imbombo yitu iyakulumbilila yikuyana buli-buli na yo yikabombiwanga mumasiku agha Nowa?
5 U Nowa akati ivwa ubutenga ubwakusoka bo u Yehova akamubuzya, akalangizya ukuti ali nu lwitiko umwakubikapo umoyo pakuzenga ichingalaba. (Belenga Aba Hebeli 11.7; 1 Pitala 3.20.) Umwakuyana bulo, abantu bo bivwa amazyu amiza aghakukwafannya nu Bumwene bwa Chala bakulondiwa ukulangizya ukuti bali nu lwitiko pakubombezya vyo bamanyila. (Imbo. 3.17-20) U Pitala akanena ukuti u Nowa “akalumbililagha nizya bugholosu.” (2 Pita. 2.5) Loli ngati mo tukanenezanizya munkani iyapisinda, tutakumanya nanti u Nowa akakwanisya ukulumbilila kwa muntu aliwesi pachisu ichapasi po Ichigumula chikaba ukuti chichili pakubombiwa. Amasiku ghano tukuyezya-yezya ukuti tulumbilile kwa muntu aliwesi pachisu ichapasi sona tukubikapo umoyo pakubomba bunubu. Napo tukuyezya-yezya ukubomba bunubu, loli tutangakwanisya ukulumbilila amazyu amiza kwa aliwesi pachisu ichapasi po ubumalilo buchili pakwiza. Chifukwa buli tutangakwanisya?
6-7. Choni cho tunganena ukuti tutangakwanisya ukulumbilila amazyu amiza kwa muntu aliwesi po ubumalilo buchili butizite? Longosola.
6 Inong’onela vyo u Yesu akanena ivyakukwafannya ni mbombo yitu iyakulumbilila. U Yesu akanena ukuti amazyu amiza ghakwiza pakulumbililiwa pachisu chosi ichapasi, “pakubikila ubwakaboni pakasi pa bantu aba inko zyosi.” (Mata. 24.14) Amasiku ghano ubulaghuzi ubu bukukwanilisiwa sana ukuchila kwisinda kosi uku. Amazyu amiza agha Bumwene ghakulumbililiwa muvinenelo ivyakupululila 1,000 sona ichifukwa cha webusayiti yitu iya jw.org, abantu abinji pachisu chosi ichapasi bangamanyila ivyakukwafannya na mazyu amiza aghakunena ivya Bumwene ubwa Chala.
7 Loli u Yesu akababuzya sona abamanyili bache ukuti “mute mukamalizye imbombo zyinyu mutwaya tosi,” pamo ukulumbilila kwa muntu aliwesi po achili atizite. (Mata. 10.23; 25.31-33) Amasiku ghano pope amazyu gho u Yesu akanena agha ghakulangizya ukuti ghabwanaloli. Abantu amamiliyoni aghinji bakwikala mu vyisu vyo imbombo yitu iya bulumbilili yakukaniziwa. Umwakongelezyapo, abana abinji bakupapiwa iminiti yiliyosi. Tukubomba chilichosi cho tungakwanisya ukuti tulumbilile amazyu amiza ku “bantu aba luko losi, na bantu abavikolo vyosi, na bantu aba neno zyosi.” (Ubuvu. 14.6) Loli ifundo inkulu yakuti tutangakwanisya ukulumbilila amazyu amiza kwa muntu aliwesi pachisu ichapasi po ubumalilo ubwa chisu buchili pakwiza.
8. Nkimba malalusyo buli gho tungilalusya pa nkani iya mo u Yehova akwiza pakubalongela abantu? (Ennya sona ivituzi.)
8 Ukuyana ni fundo zyo twanenezannya izi, tungilalusya ukuti: Ka ivintu vikwiza ukuba buli-buli ku bantu bo batakaba nu lusako ulwakuti bangivwa amazyu amiza po intamyo inkulu yichili pakubombiwa? Ka u Yehova nu Mwana wache yo amusalite ukuti ize apeleke ubulongi bakwiza pakubalonga buli-buli? (Yoha. 5.19, 22, 27; Imbo. 17.31) Ifundo inkulu iya nkani iyi yakuti, u Yehova “atakulonda ukuti nayumo umuntu azimile.” Mumalo mwache, akulonda ukuti “umuntu wesi apinduke nukuzileka imbibi zyache.” (2 Pita. 3.9; 1 Timo. 2.4) Napo tukumanya ifundo izi pakunena ivya Yehova, loli pa kabalilo aka atatubuzizye mo akwiza pakubalongela abantu bo batakaba nu lusako ulwakwivwa amazyu amiza. Ubwanaloli bwache bwakuti, te chakulondiwa ukuti atubuzye chilichosi cho abombite pamo cho akwiza pakubomba.
Ka u Yehova akwiza pakubomba buli-buli na bantu bo batakaba nu lusako ulwa kwivwa amazyu amiza bo intamyo inkulu yichili pakwanda? (Ennya indime 8)c
9. Nkimba u Yehova atubuzizye ichoni mu Bayibolo?
9 Ukwendela mu Mazyu ghache, u Yehova akutubuzya ivintu vimo vyo akwiza pakubomba. Umwakufwanikizya, Ibayibolo likutubuzya ukuti, u Yehova akwiza pakubazusya abantu ‘abasita ubugholosu’ bo batakaba nu lusako ulwakuti bangivwa amazyu amiza nu kusinta inkalo zyabo. (Imbo. 24.15; Luka 23.42, 43) Ifundo iyi yikupangisya ukuti pabe sona amalalusyo aghanji aghakulondiwa.
10. Nkimba malalusyo buli gho tungaba nagho?
10 Ka bosi bo bakwiza pakufwa pa kabalilo aka ntamyo inkulu, patakwiza ukuba ulusubilo ulwakuti bangize bazyuke? Amasimbo ghakulongosola akiza ukuti, abakususya bo u Yehova na basilikali bache bakwiza pakubapyuta pa nkondo iya Alamagedoni, batakwiza pakuzyuka. (2 Tesa. 1.6-10) Loli ka buli pakunena ivya bantu bo bangize bafwe pa ntamyo inkulu ichifukwa cha bubine, ubugosi, ingozi pamo ichifukwa ichakughoghiwa na bantu abanji? (Ndumbi. 9.11; Zeka. 14.13) Nkimba bamo mwa bantu aba bangize babe mwigulu ilya bantu abasita ‘ubugholosu’ bo bakwiza pakuzyuka muchisu ichipya? Umwabupepe tunganena ukuti tutakumanya nachimo-chimo pa nkani iyi.
IVINTU VYO TUVIMENYE
11. Nkimba abantu bakwiza pakulongiwa buli-buli pa Alamagedoni?
11 Tukumanya ivintu ivyinji ivyakukwafannya ni vintu vyo vikwiza pakubombiwa kuntazi. Umwakufwanikizya, tukumanya ukuti pa nkondo iya Alamagedoni abantu bakwiza pakulongiwa ukuyana na mo bakabombelagha ivintu na bakamu aba Kilisitu. (Mata. 25.40) Bosi bo bakwiza pakulongiwa ukuti bali ngati ng’ozi, bakwiza ukuba ukuti balangizya kale ukuti bakubavwa abapakaziwa nu Kilisitu. Tukumanya sona ifundo iyakuti abakamu aba Kilisitu bamo bakwiza ukuba ukuti bachili bali pachisu ichapasi pa kabalilo ko intamyo inkulu yikwiza ukwandagha sona batakwiza ukubuka kumwanya pa kabalilo kanako loli bakwiza ukubuka po inkondo iya Alamagedoni yili papipi ukwanda. Pa kabalilo ko abakamu aba Kilisitu bamo bakwiza ukuba ukuti bachili bali pa chisu ichapasi, abantu bo bali ni moyo iyiza bakwiza ukuba nu lusako ulwakuti bangabomba chilichosi cho bangakwanisya ukuti babavwe pa mbombo yo bakwiza ukuba ukuti bakubomba. (Mata. 25.31, 32; Ubuvu. 12.17) Choni cho ubwanaloli ubu bwakulondiwa sana?
12-13. Nkimba bamo bangize babombe ichoni nanti biza bennya ukuti “u Babeloni umukulu nkani” amongoliwa? (Ennya sona ivituzi.)
12 Pisinda apakuti intamyo inkulu yanda, vingize vibombiwe ukuti abantu bamo bo bangize bennye ukuti “u Babeloni umukulu nkani” amongoliwa, bakwiza pakukumbukila ukuti Abakaboni ba Yehova banena ukwa myaka iyinji ukuti ivintu ivi vikwiza pakubombiwa. Nkimba bamo bo bangize bennye ukuti u Babeloni umukulu nkani akumongoliwa bangize babe nu lwitiko mwa Yehova?—Ubuvu. 17.5; Eze. 33.33.
13 Nanti ivi vingize vibombiwe, vingize viyane bulo na vyo abantu aba ku Ijiputi bakabomba mumasiku agha Mozesi. Mukumbukile ukuti ‘abantu abakupambana-pambana’ bakakolelana na Baizilayeli pabulendo bwabo po bakafumagha mu Ijiputi. Vingabombiwa ukuti bamo mwa bantu aba bakaba ukuti banda bulo ukuba nu lwitiko mwa Yehova bakati bennya ichiwaya icha nambala 10 cho u Mozesi akanena ukuti ,chakwanilisiwa. (Kuso. 12.38) Nanti vingize vibombiwe umwakuyana bulo pisinda apakuti u Babeloni umukulu nkani amongoliwa, ka tungize tukalale ukuti abantu bamo bakolelana nuswe po ubumalilo buli papipi? Awe tutakwiza pakukalala! Tukulonda ukumweghelela Ubaba witu uwa kumwanya yo we ‘Chala uwachisa, uwachililizi, umusubaliwa, atakukalala lubilo sona uwakulangizya ulughano ulusubaliwa nu bwanaloli.’b—Kuso. 34.6.
Bamo bo bakwiza pakwennya ukuti “u Babeloni umukulu nkani” amongoliwa, bakwiza pakukumbukila ukuti Abakaboni ba Yehova banena ukwa myaka iyinji ukuti ivintu ivi vikwiza pakubombiwa (Ennya indime 12-13)d
14-15. Ka ubumi ubwa bwila na bwila bukusendela akabalilo ko umuntu afwila pamo ko akwikala? Longosola. (Salimo 33.4, 5)
14 Akabalilo kamo, tungivwa yumo akunena ukuti, “Nge chaba akiza sana, ukuti umukamu wane afwe po intamyo inkulu yichili pakwanda umwakuti pabe ulusubilo ulwakuti angize azyuke.” Nanti bakunena amazyu ngati agha bakulangizya ukuti bakubapelela ichisa abakamu babo. Loli ubumi ubwa bwila na bwila butakusendela akabalilo ko umuntu akafwila. U Yehova we mulongi uwakufikapo, akabalilo kosi vyo akusala ukubomba vikuba vyabwanaloli sona vigholosu. (Belenga Salimo 33.4, 5.) Tuli nu lusubilo ulwakuti ‘Umulongi uwachisu chosi’ akwiza pakubomba ivintu mubugholosu.—Ubwa. 18.25.
15 Sona chakwivwika sana ukunena ukuti ubumi ubwa bwila na bwila butakusendela amalo gho umuntu akwikala. Chitangaba chakwivwika nanti u Yehova angabalonga abantu amamiliyoni aghinji bo bakwikala mu vyisu vyo bate nu lusako ulwakuti bangivwa amazyu amiza agha Bumwene ukuti bali ngati “mbuzi.” (Mata. 25.46) Umulongi uwa chisu chosi uyu, akubapasikizya nkani abantu aba muchisu chosi ukuchila mo uswe tungabombela. Tutakumanya mo u Yehova akwiza pakubombela ivintu mukabalilo aka ntamyo inkulu. Lumo bamo mwa bantu aba bakwiza ukuba nu lusako ulwakumanyila ivya Yehova, ukuba nu lwitiko mumwache sona ukusala ukuba kulubazu ulwa Yehova pa kabalilo ko akwiza pakwizelufya pamaso pa mitundu yosi iya bantu.—Eze. 38.16.
Nanti intamyo inkulu yiza yanda, . . . ka bamo bo biza bennya ivintu ivi vikubombiwa bakwiza pakusinta imyoyo yabo?
16. Nkimba twamanya ichoni ivyakukwafannya nu Yehova? (Ennya sona ichituzi.)
16 Nanti tukumanyila Ibayibolo, tukumanya ukuti u Yehova akubwennya ubumi ubwa muntu aliwesi ukuti bwakulondiwa sana. Cho chifukwa akapeleka ubumi ubwa Mwana wache ukuti swebosi tube nu lusako ulwakuti twize twikale nu bumi kwa bwila na bwila. (Yoha. 3.16) Swebosi tukwennya ichisa ichikulu cho u Yehova akutulangizya. (Yesa. 49.15) Amumenye aliwesi izina lyache. Ubwanaloli bwakuti u Yehova atumenye akiza naloli aliwesi uwa uswe, vyo vikulangizya ukuti napo tungafwa akwiza pakutuzusya ichifukwa chakuti akukumbukila chilichosi ichakukwafannya nuswe na mo tukabombelagha ivintu! (Mata. 10.29-31) Naloli tuli ni vifukwa ivyiza ivyakusubila ukuti Ubaba witu uwakumwanya uwalughano akwiza pakumulonga akiza aliwesi, ichifukwa chakuti wamahala, mugholosu sona akubomba ivintu umwachisa.—Yako. 2.13.
Tungaba nu lusubilo ukuti u Yehova akwiza pakumulonga akiza aliwesi ichifukwa chakuti wamahala, mugholosu sona akubomba ivintu umwachisa (Ennya indime 16)
17. Nkimba munkani iyakukonkapo tukwiza pakunenezannya ichoni?
17 Akivwisizye ko kasinta aka, katwavwa ukumanya ukuti imbombo yitu iyakulumbilila yikulondiwa ukubombiwa umwalubilo sana ukuchila kwisinda kosi. Choni cho tunganena bunubu? Sona choni cho chingatwavwa ukuti tubukilile ukubikapo umoyo pakulumbilila amazyu amiza? Munkani iyakukonkapo, tukwiza pakunenezannya amalalusyo agha.
ULWIMBO 76 Kasi Mukujipulika Wuli?
a Ukuti mumanye ichifukwa cho twasintila, ennya inkani iyakuti “Ili Ndilo ni Khumbo la Yehova,” mu Ichitembe cha Mulindilili icha Chitumbuka Malichi 15, 2015, pp. 7-11.
b Pisinda apakuti u Babeloni umukulu nkani amongoliwa, ababombi ba Yehova bakwiza pakugheliwa pa kabalilo ko u Gogi uwa Magogi akwiza pakubanyamukila. Umuntu aliwesi yo akwiza ukuba ukuti ali kuchigaba icha bantu ba Chala pisinda apakuti u Babeloni amongoliwa, wepe bulo akwiza pakugheliwa.
c AMAZYU AGHAKULONGOSOLA IVITUZI: Ivituzi vitatu vyo vikulangizya ivifukwa vyo tutangakwanisya ukulumbilila amazyu amiza ku bantu bosi pachisu ichapasi: (1) Umukolo akwikala kuchigaba cho kute ubwabuke ubwakwiputa, (2) imbumba yikwikala ku chigaba cho ivyandale vikupagisya ukuti chibe chipala sona chakoghofya ukulumbililako (3) umwanavuli akwikala ku malo gho ghakutamya ukuti ungaye ulumbilileko.
d AMAZYU AGHAKULONGOSOLA ICHITUZI : Umukolo uwachilindu yo akabuleka ubwanaloli, akumbukila ivintu vyo akamanyila ivyakukwafannya nu kumongoliwa ukwa “Babeloni umukulu nkani.” Asinta umoyo wache sona akunyokela ku bapapi bache Abachikilisitu. Nanti ivi vyiza vyabombiwa, tukwiza pakulondiwa ukweghelela ubuntu bo Ubaba witu uwakumwanya ali nabo umwakubalangizya ichisa ni chililizi sona ukuba bakuhoboka ukuti abantu bo bakananga banyokela.