Matie
13 Tilumbu tîna, Yezu wakatuka ku nzo mpe waye zakala ha ndeko mubu. 2 Pôka dia bantu diavukana hâna ha kabâ, buna wanaka mu bato, wazakala mpe pôka dia bantu diatelama ha ndeko mubu. 3 Ha manima, wabatêla misamu miamingi mu nzila ya bifwani, bu katâ: “Tala! muntu wukunaka wudukiri mu kuna. 4 Bu kata kwe kuni, mbutu zakaka zibwiri ha ndeko nzila, nuni ziziri mpe zidiri zo. 5 Mbutu zakaka zibwiri ha matari, ha mbuka yilembolo mutoto wawingi, zikululu mena mu bungu ti mutoto ka wena wawingi ko. 6 Kâ, mwini bu wutêkele, miturila milengele mpe miyumini mu bungu ti ka miena na midza ko. 7 Mbutu zakaka zibwiri ha kati dia nsende, mpe nsende bu zikuriri zifietakase zo. 8 Mboko mbutu zakaka zibwiri ha mutoto wa mbote, mpe zibatikiri mu buta mbutu, yimosi yibutiri mbutu yôka 100, yakaka 60 mboko yakaka 30. 9 Wô wê na makutu kawâ.”
10 Milongoki miayiza mpe miamutêla: “Mu bungu dia nti ta sarila bifwani mu ba zonzela?” 11 Wabavuturila: “Beno lenda die neno dia bakula mansweki ma santu ma Timfumu tia Mazulu, kâ bawu kâni. 12 Mu bungu ti wô têkele na tima, mbo bamuyikila tima, mpe mbo kabâ na bima biabingi; kâ wô lembolo na tima, banza tio tie nandi mbo bamukatula tio. 13 Ntiangu nita sarila bifwani mu ba zonzela, mu bungu ti bu batalaka ka bamonaka ko, bu bawirikilaka ka bawâka ko, mpe ka babakulaka nsasa ko. 14 Mpe mbikululu ya Izayi mu bawu yita lungana. Yitêle: ‘Mbo luwâ, kâ ka lubakula nsasa ko; mbo lutala kâ ka lumona ko. 15 Mu bungu ti kanda di diayikiri na mutima ngolo, bawîri na makutu mawu, kâ basiri miela; bakengi meso mawu ngatu balembo mona na kani fioti, balembo wirikila na makutu mawu, balembo bakula mu mitima miawu ngatu balembo soba mabanza mpe nabawasisa.’
16 “Kâ, nsayi kwe meso meno mu bungu ti ma mamonaka, mpe kwe makutu meno mu bungu ti ma mawâka. 17 Mu bungu ti matieleka nita lu têla, mbikuri zazingi na bantu ba sungama badinga mu mona bima bi luta mona kâ ka bamona bio ko, mpe badinga mu wâ misamu mi luta wâ kâ ka bawâ mio ko.
18 Bwawu bu wirikileno nsasa ya tifwani tia muntu wukunini. 19 Zo zi bakunini mu nzila, ni muntu wuwîri nsangu za Timfumu, kâ ka ta bakula nsasa ko, buna munkwa-mbi wiziri mpe vunini bio bi bakunini mu mutima‘andi. 20 Zo zibwiri ha mutoto wê na matari, ni muntu wâka Zu mpe tambulaka dio na nsayi yayansoni. 21 Ni bu sa ti kena na midza ko, tatamane, kâ buna kwa mpasi peleko nkwamusu bu zituriri mu bungu dia Zu, têle kuba. 22 Zo zibwiri ha kati dia nsende, ni muntu wô wâka Zu, kâ maniongo ma nza* yi na ngolo ze na bimvwama mu wubakasa, bifietakase Zu mpe bisiri ti kalembo buta mbutu. 23 Zo zibwiri ha mutoto wa toma ni muntu wô wâka Zu mpe bakulaka nsasa mpe butaka mbutu, wumosi yôka 100, wakaka 60 mboko wakaka 30.”
24 Wabahana tifwani tiakaka bu katâ: “Timfumu tia mazulu balendi tia fwanakasa na muntu wukunini mbutu ya mbote ku musitu’andi. 25 Bantu bu babwiri tolo, mbeni’andi wiziri mpe kunini matîti ma mbi ha kati dia ble. 26 Ble bu yimenene mpe bu yibutiri mbutu, matîti ma mbi mpe madukiri. 27 Buna ngamba za mfumu ya nzo zayiza mpe zamutêla: ‘Mfumu, ngano ka wakunini’â mbutu ya mbote ko ku musitu’aku? Mu bungu dia nti kwe na matîti ma mbi?’ 28 Wabatêla: ‘Mbeni yisiri bo.’ Ngamba zamutêla: ‘Ngano zololo twenda tavuza mo?’ 29 Watâ: ‘Kâni, mu bungu ti lwamana katula matîti ma mbi, lulendi vuza mpe ble. 30 Bîkeno biakula ha timosi tii bu tula ntangu ya tia mbutu, mpe mu ntangu ya tia mbutu, mbo nitêla bantu batiaka mbutu: Tokoeno katula matîti ma mbi, kutakaseno mo mpe yokeno mo, ha manima mbo lwakutakasa ble mu nzo’ani yi balundilaka bima.’”
31 Yandi wabahana tifwani tiakaka, watâ: “Timfumu tia mazulu tiena ntiana mbutu ya mutarde, yibongele muntu mpe yikele kuna ku musitu’andi. 32 Diangana mbutu yena ya nguria ya fioti mu mbutu zazansoni, kâ bu yikulaka mbo yiyôkaka ndunda zazansoni mu bunene mpe muti wukwizi bâka, wukwizi bêlaka banuni mu bintala biandi.”
33 Yandi wabahana tifwani tiakaka: “Timfumu tia mazulu tiena ntiana levire yibongele mukento yi kavukase mu bidezolo bitatu bia binene bia farine tii bu naka pate yayansoni.”
34 Misamu mio miamiansoni Yezu wazonzela mio kwe pôka dia bantu mu nzila ya bifwani; diangana bu keri ba zonzelaka, ntangu zazansoni bifwani keri sarilaka, 35 ngatu misamu emi mia tâ mbikuri mialungana: “Mbo nizibula munwa’ani mu zonzela bifwani, mbo nisamuna misamu mia swekama tûka ku mbatukulu.”*
36 Ha manima bu katêla pôka dia bantu bakâla, yandi wakota mu nzo, milongoki miandi miayiza kwe yandi mpe miamutêla: “Tu bangurila tifwani tia matîti ma mbi ku musitu.” 37 Yandi wabavuturila: “Muntu wuta kuna mbutu ya mbote ni Mwana muntu; 38 musitu ni nza. Mbutu ya mbote ni bala ba Timfumu, kâ matîti ma mbi ni bala ba munkwa-mbi, 39 mpe mbeni yakunini ni Diabulu. Tisalu tia tia mbutu ni nsuka ya nza,* mpe bô batiaka mbutu ni bambazi. 40 Buna, ntiana kwa bu bavunini matîti ma mbi, mpe bayokele mo ku tiya, misamu mpe ni bo mibêla ku nsuka ya nza.* 41 Mwana muntu mbo katambika mbazi zandi, mpe mbo kakatula mu Timfumu tiandi misamu miamiansoni mitêsaka makuba na bantu bavwezaka Musiku, 42 mbo babatuba ku tiya twa ngolo. Ni kûna badirila mpe bakwetesela mêno mawu. 43 Mu ntangu yîna bantu ba sungama mbo bakenga ntiana mwini mu Timfumu tia Tata’awu. Wô wê na makutu kawâ.
44 “Timfumu tia mazulu tiena ntiana timvwama tia swekama ku musitu, ti bukiri bakala dimosi mpe ti kaswekele; mpe mu nsayi’andi wele teka bima biabiansoni bie nandi mpe sumbiri musitu wo.
45 “Timfumu tia mazulu tiena mpe ntiana titê tia nkari tita dinga milunga mia toma. 46 Bu kameni bukila mulunga wê na ntalu yayingi, wele kulu teka bio biabiansoni bie nandi, mpe sumbiri wo.
47 “Timfumu tia mazulu tiena mpe ntiana file yi batubiri mu mubu mpe yita kutakasa mbizi za mpila na mpila. 48 Bu yifulukiri, bilobi bia mbizi babendele yo ha ndeko mamba, bazakale, basôlele mbizi za mbote mpe batûriri zo mu bitunga, kâ za mbi balosele zo. 49 Ni buna mpe wubêla ku nsuka ya nza.* Bambazi mbo baduka, mbo bahambasa bankwa-mbi ha kati dia bantu ba sungama. 50 Mbo babatuba ku tiya twa ngolo. Ni kûna badirila mpe bakwetesela mêno mawu.
51 “Ngano nsasa ya misamu mi miamiansoni ya lubakuri?” Bawu bamuvuturila: “Yee!” 52 Buna wabatêla: “Mu misamu mia mpila yi, mulongi ni mulongi wulongesaka misamu mitariri Timfumu tia mazulu, wê ntiana muntu, mfumu nzo yita dukisa ha timosi mu bimvwama biandi bima bia môna na bia ntama.”
53 Yezu bu kamana hana bifwani bio, wakatuka kûna. 54 Bu kamana tula ku tizunga tiandi, Yezu wabatika mu ba longesa mu sinagoge zawu; buna batomo yituku mpe batâ: “Bakala di kwe kabakiriri ndwenga za mpila yi na ngolo za sila bimangu? 55 Ngano ka yandi’â ko mwana wa tisari tia mabaya? Mboko nguri’andi, nkumbu’andi ka Maria ko? Mpe mpangi zandi ka Zaki’â ko, Yozefe, Simo na Yuda? 56 Mpe bibusi biandi ka bibêlaka kû ko na beto? Buna kwe kabakiriri misamu mi miamiansoni?” 57 Buna babatika mu tâ makuba mu bungu dia yandi. Kâ Yezu wabatêla: “Mbikuri kwakwansoni bamuzitisaka, kâ ka ku tizunga tiandi’â ko na ku nzo’andi.” 58 Mpe ka sa bimangu biabingi ko kûna mu bungu ti ka babâ na timinu ko.