MUTWI WAKWIIYA 8
LWIIMBO 130 Amube Bantu Balekelelana
Mbweenga Mwakonkela Cakubonenaako Cakwe Yehova Cakulekelela Bamwi
‘Bweenka Yehova mbwaakamulekelela camoyo woonse, amwebo mulyeelete kunoocita bweenka ubo.’—KOLO. 3:13.
CITEENTE CINENE
Mumutwi uyu tutokwiiya nsheenga twaciita kwaamba ayi tulekelele muntu wakatukalasha.
1-2. (a) Ino ndilili ndyeenga catuyumina bunene kulekelela umwi? (b) Ino ba Denise bakatondesha buyani kulekelela?
SA CILAMUBETA ciyumu kulekelela bamwi? Sobaanji mbociba, bunene bunene na muntu waamba na kucita cintu catukalasha abuumbi. Nacibi boobo, kuli nsheenga twaciita kwaamba ayi tutatoleleli kuba bakalalite lyalo akulekelela bamwi. Kucakubonenaako, amuyeeye pa shakacitikila nankashi waliina lya Denise,a uyo wakatondesha kulekelela abuumbi. Mu 2017 ba Denise amukwashi wabo bakafwakashila Maofesi Anene a Bakamboni Bakwe Yehova, ndyaakacalulwabo. Ndyebakalinga kuboolela kuŋanda, dilaiva umwi wakalinga kweensha motoka imwi wakaswa panshila akusa mukupunka mumotoka yabo. Ba Denise bakawisuka ceebo ca akisidenti iyo. Ndyebakashishuluka bakesa mukushiba ayi bana babo balicisa abuumbi alimwi ba Brian beebabo bafwa. Na ba Denise bayeeya pashakacitika balaamba ayi, “Ndakamaninwa nkusu akupilinganishikwa.” Ndyepakeenda ciindi bakesa mukushiba ayi dilaiva uyo wakalingabo kabotu alimwi taakuwo cakamupilinganya. Lyalo bakapaila kuli Yehova kwaamba ayi abape luumuno.
2 Dilaiva wakapunka mumotoka yabo bakamucata akuya mu kumoombolosha, ceebo cakucaya beebabo ba Denise cakuteengashila. Naakwiinga ba kukooti bakamucana amulandu naakwiinga wakaangwa. Nacibi boobo, moomboloshi umwi wa mukooti wakalwiita ba Denise ayi nshobakaamba ndyebakalinga kubeepusha shakalinga kusa mukupa kwaamba ayi musankwa uyo aangwe nabi sobwe. Ba Denise bakaamba ayi: “Ndakalinyumfwabo anga muntu umwi wantimbula pacilonda ncobakalinga bantunga akutilaawo sauti uunji, ceebo cakwaamba ayi ndakalinga kweelete kwaamba pashintu shibiibi abuumbi shakancitikila mubuumi bwangu.” Ndipakeendabo nsondo shiniini, ba Denise bakaya ku kooti kwaamba ayi baambe shakacitika kunembo lya musankwa uyo wakapa kwaamba ayi mukwashi wabo ulinyumfwe cibiibi abuumbi. Ino nshiinshi nshobakaamba? Ba Denise bakasenga moomboloshi ayi amunyumfwile nkumbu musankwa uyo.b Ndyebakamanisha kubandika moomboloshi wakatalika kulila. Wakaamba ayi: “Mumyaaka yoonse 25 njondasebensa mbuli moomboloshi, nshina kunyumfwawo kale maswi amushobo uyu muno mukooti. Nshina kunyumfwawo kale mukwashi wabaabo bakacitilwa shintu shitabete kabotu kunsenga ayi ntondeshe nkuumbu kumuntu uyo wakababishila. Alimwi nshina kunyumfwawo kale maswi akutondesha lusuno akulekelela muno mukooti.”
3. Ino nciinshi cakacafwa ba Denise kunoolekelela bamwi?
3 Ino nciinshi cakacafwa ba Denise kunoolekelela bamwi? Bakakutumana kuyeeya pakulekelela kwakwe Yehova. (Mika 7:18) Na katulumba Yehova abuumbi ceebo cakwaamba ayi wakatulekelela, tulaakusuna kunoolekelela bamwi.
4. Ino nshiinshi Yehova nshaasuni ayi tunoocita? (Bene Efeso 4:32)
4 Yehova alisuni ayi tunoolekelela bamwi, bweenka mbwaakatulekelela camoyo woonse. (Amubelenge Bene Efeso 4:32.) Alatulangila kuba balibambite kulekelela baabo batukalasha. (Kulu. 86:5; Luka 17:4) Mumutwi uyu, tutokwiiya shintu shotatwe sheenga shatucafwa kunoolekelela bamwi abuumbi.
MUTASUULIKOBO NA MWAKALASHIKWA
5. Kweelana a Tushimpi 12:18, ino inga twalinyumfwa buyani na umwi watukalasha?
5 Mpashi inga twakalashikwa abuumbi ceebo ca cintu umwi nceenga waamba na kucita, bunene bunene na muntu uyo ngushicibusa ngotunyumfwanaakwe nabi shikamukowa. (Kulu. 55:12-14) Cimwi ciindi inga twakalala abuumbi cakwaamba ayi katulinyumfwabo anga batuyasa naifi. (Amubelenge Tushimpi 12:18.) Mpashi inga tweelesha kusuulakobo nabi twakalashikwa. Sombi kucita boobo inga kwababo anga mwayaswa naifi lyalo mwaileka kwakubula kwikusha. Aswebo na twasuulakobo nabi twakalashikwa, inga tatulangili kutalika kulinyumfwako kabotu.
6. Ino inga twalinyumfwa buyani na muntu umwi watukalasha?
6 Na muntu umwi watukalasha, mpashi cintu cakutaanguna nceenga twaciita nkukalala. Baibo ilatondesha ayi inga twakalala. Nacibi boobo, ilatucenjesha ayi tatweelete kutolelela kunookalalitebo. (Kulu. 4:4, NWT; Efe. 4:26) Ino nceebonshi? Mukwiinga mbotulinyumfwa liinji ncecipa kwaamba ayi tucite shintu shimwi. Alimwi liinji na muntu wakalala tamuswi shibotu. (Jemu. 1:20) Munookwiibaluka ayi soonse tulakalala, sombi inga twasalawo kutolelela kunookalalitebo nabi sobwe.
Soonse tulakalala, sombi inga twasalawo kutolelela kunookalalitebo nabi sobwe
7. Ino ninshila nshi shimwi mbweenga katulinyumfwa na muntu umwi watukalasha?
7 Na bamwi batucitila cintu citabete kabotu, inga twalinyumfwa cibiibi munshila shimwi shipusenepusene. Kucakubonenaako, nankashi waliina lya Ann wakaamba ayi: “Ndyendakalinga mwanike, bata bakabashiya bama akweeba mwanakashi umwi, uyo bamumukwashi wangu ngobakalinga kulipila kwaamba ayi anondama. Ndakalinyumfwa kuba neenka. Ndyebakaba abaana ndakalinyumfwa ayi nshibelengwi ayi ndimwanaabo. Alimwi ndyendakalinga kukomena, ndakalinga kulinyumfwa ayi tabansuniiwo.” Nankashi Georgette wakaamba mbwaakalinyumfwa beebaye ndyebakacita bulale. Wakaamba ayi: “Twakalinga kunyumfwana abuumbi kuswabo kubwanike. Twakalinga kusebensa bupainiya pomwi! Ndakalefuka abuumbi.” Mukuya kwaciindi Nankashi Georgette wakalekana abeebaye. Alimwi Nankashi Naomi wakaamba ayi: “Nshindakalinga kuyeeyawo ayi beebaangu inga bacita cintu ceenga cankalasha. Aboobo beebaangu ndyebakalyambilila ayi bakalinga kweebela shintu shileta miyeeyo yakoonana mubushishi, ndakalinyumfwa kubecekwa alimwi ayi bampondokela.”
8. (a) Ino nshiinshi sheelete kutupa kulekelela bamwi? (b) Ino nshibotu nshi nsheenga mwaacana na kamulekelela bamwi? (Amubone kabokosi kacite mutwi utokwaamba ayi “Ino Inga Mwacita Buyani na Umwi Wakamukalasha Abuumbi?”)
8 Taakuwo nsheenga twaciita kwaamba ayi bantu bataambi na kucita shintu shimwi kuli ndiswe, sombi inga twasalawo nsheenga twaciita. Alimwi liinji cintu cibotu nceenga twaciita nkulekelela. Ino nceebonshi? Mukwiinga Yehova tulimusuni alimwi alisuni ayi katulekelela bamwi. Na twatolelela kunookalalitebo akutalekelela bamwi, mpashi inga twaciita cintu cabuluya alimwi mpashi inga twaliletela lipenshi kubuumi bwesu. (Tus. 14:17, 29, 30) Amunyumfwe shakacitikila Nankashi Christine. Wakaamba ayi: “Na ndakalala nshiseki seki. Ndalya shakulya sheenga shabula kuncafwa kuba abuumi bubotu. Ndaalilwa koona tulo tukwene akuyeeya kabotu alimwi ici cilakuma nshoncita kubeebaangu akubamwi.”
9. Ino nceebonshi tulyeelete kucileka kumubikila mfundilishi uyo watukalasha?
9 Nabi kwaamba ayi muntu watukalasha taana kusenga kulekelelwa, inga twaceeshako kulinyumfwa cibiibi cakwiindilila. Munshila nshi? Ba Georgette mbotwalinga twaambaawo bakaamba ayi: “Pakeenda ciindi cilaamfu, sombi ndakacileka kubabikila mfundilishi abo bakalinga beebaangu akutatolelela kunookalalite paceeco ncobakacita. Aboobo ndakanyumfwa kuba aluumuno abuumbi.” Na twacileka kumubikila mfundilishi uyo wakatukalasha, tulaleya kunoocita shintu shitabete kabotu kubamwi. Alimwi tulalicitila cintu cibotu, nkokwaamba ayi kucileka kuyeeya paceeco cakacitika akutalika alimwi kusangalala mubuumi. (Tus. 11:17) Sombi ino nshiinshi nsheenga mwaciita na mutolinyumfwa ayi tamulibambite kulekelela wooyo wakamukalasha?
NSHEENGA MWACIITA KWAAMBA AYI MUCILEEKE KULINYUMFWA KUKALASHIKWA
10. Ino nceebonshi tulayandika kulindilaako peenda ciindi kwaamba ayi tucileeke kulinyumfwa kukalashikwa? (Amubone ashikope.)
10 Ino nshiinshi nsheenga mwaciita kwaamba ayi mucileeke kulinyumfwa kukalashikwa? Nshila yomwi nkulindilaako peenda ciindi. Na muntu walicisa lyalo bamushilika kucipatela, palendaako ciindi kwaamba ayi cilonda coole. Aswebo inga peendako ciindi kwaamba ayi tube balibambite kulekelela umwi kuswa paanshi lyamoyo.—Shiku. 3:3; 1 Pit. 1:22.
Bweenka mbotuyandika kucibikilako maano ciloonda ambweenga peenda ciindi kwaamba ayi coole, ubu mbocibete na umwi watukalasha (Amubone palagilafu 10)
11. Ino kupaila inga kwamucafwa buyani kunoolekelela bamwi?
11 Amupaile kuli Yehova kumusenga kwaamba ayi amucaafwe kunoolekelela bamwi.c Ba Ann mbotwalinga twaambaawo bakaamba mupailo mbowakabacafwa. Bakaamba ayi: “Ndakasenga Yehova kwaamba ayi atulekelele soonse mumukwashi pashintu shitabete kabotu nshotwakaamba na kucita. Lyalo ndakalembela nkalata bata abakaabo akubalwiita ayi ndakabalekelela.” Ba Ann bakaamba ayi tacakalinga cuubu kucita boobo. Sombi bakaamba ayi: “Ntolangila ayi bata abakaabo balaakusuna kwiiya shiinji pali Yehova, ceebo cakwaamba ayi ndakeelesha kukonkela cakubonenaako cakwe cakulekelela bamwi.”
12. Ino nceebonshi tulyeelete kushoma Yehova kuteshi mbotutolinyumfwa? (Tushimpi 3:5, 6)
12 Amushome Yehova kuteshi mbomutolinyumfwa. (Amubelenge Tushimpi 3:5, 6.) Lyoonse Yehova alashiba sheenga shatucafwa. (Isa. 55:8, 9) Alimwi teshi akatulwiitewo kucita cintu ceenga catuletela mapensho. Aboobo na watuyuminisha kulekelela bamwi, inga twashooma ayi kucita boobo kulaakutucafwa. (Kulu. 40:4; Isa. 48:17, 18) Nacibi boobo, na twashoma mbotutolinyumfwa inga twaalilwa kulekelela bamwi. (Tus. 14:12; Jele. 17:9) Ba Naomi mbotwalinga twaambaawo bakaamba ayi: “Pakutaanguna ndakalinga kulinyumfwa ayi nsheelete kulekelela beebangu ceebo cakweebela shintu shileta miyeeyo yakoonana. Ndakalinga kuloonda ayi inga baciboshaawo alimwi na kulubaako ayi ncobakacita cakancisa kumoyo abuumbi. Alimwi ndakalinga kuyeeya ayi Yehova atonyumfwishisha mbontolinyumfwa. Sombi ndakesa mukushiba ayi na Yehova atonyumfwishisha mbontolinyumfwa, tacaambi ayi atoobona ayi kulinyumfwa boobo kulibo kabotu. Alicishi mbondinyumfwa alimwi ayi inga peenda ciindi kwaamba ayi ncileeke kulinyumfwa kukalashikwa. Sombi alisuni kwaamba ayi noolekelela bamwi.”d
NSHEENGA TWACIITA KWAAMBA AYI TUTALIKE KULINYUMFWA KABOTU
13. Kweelana a Bene Loma 12:18-21, ino nciinshi ncetuyandika kucita?
13 Na twalekelela muntu wakatukalasha abuumbi, tatusuni kweelabo pakucileka kubandika pa cakacitika. Na muntu wakatukalasha ngu mukwesu na nankashi, ncetusuni nkuba muluumuno anguwe. (Mate. 5:23, 24) Muciindi cakunookalalitebo, inga twasalawo kumutondesha nkumbu akumulekelela. (Amubelenge Bene Loma 12:18-21; 1 Pit. 3:9) Ino nshiinshi sheenga shatucafwa kucita boobo?
14. Ino nciinshi ncotweelete kweelesha kunoocita, alimwi ino nceebonshi?
14 Tulyeelete kweelesha kunoobona wooyo wakatukalasha bweenka Yehova mbwaamubona. Yehova alasalawo kubikila maano kumibo ibotu bantu njobacite. (2 Maka. 16:9; Kulu. 130:3) Na katubikila maano kumibo ibiibi bantu njobacite inga twaicana. Alimwi ubu bweenka mbweenga caba na katubikila maano kumibo ibotu njobacite. Na katubikila maano kumibo ibotu bamwi njobacite, cilaakutubeta cuubu kubalekelela. Kucakubonenaako, mukwesu waliina lya Jarrod wakaamba ayi, “Cilambeta cuubu kulekelela mukwesu na ndayeeya pashintu shiinji nshonsuni pali nguwe, muciindi cakuyeeya pacilubo ncaakacita.”
15. Ino nceebonshi kulwiita muntu ayi mwamulekelela inga kwamucafwa?
15 Cimwi ciyandika nceenga twayeeya kucita nkulwiita muntu wakatukalasha ayi twamulekelela. Ino nceebonshi? Amunyumfwe nshobakaamba ba Naomi, abo mbotwalinga twaambaawo: “Beebaangu bakanjipusha ayi, ‘Sa mwakandekelela?’ Ndyendakalinga kusuni kubalwiita ayi, ‘Ndamulekelela,’ ndakaalilwa kwaamba. Ndakesa mukushiba ayi nshina kubalekelela kuswa paanshi lyamoyo. Mukuya kwaciindi, ndakacikonsha kubalwiita ayi, ‘Ndamulekelela.’ Ndyendakabalekelela, beebaangu minsonshi yakeengelela. Ndakakankamana kubona mbobakalinyumfwa kabotu ambondakaba aluumuno abuumbi. Kuswawaawo, ndakatalika alimwi kubashoma alimwi tulanyumfwana abuumbi.”
16. Ino nshiinshi nshomweeya pamakani akulekelela bamwi?
16 Yehova alisuni ayi tunoolekelela bamwi. (Kolo. 3:13) Nacibi boobo, inga catubeta ciyumu kunoolekelela bamwi. Sombi inga twacikonsha kucita boobo na twabula kusuulakobo na twakalashikwa alimwi akweelesha kucitawo comwi kwaamba ayi tucileeke kulinyumfwa kukalashikwa. Lyalo inga twaciita shintu sheenga shatucafwa kutalika kulinyumfwa kabotu.—Amubone kabokosi kacite mutwi utokwaamba ayi “Shintu Shotatwe Sheenga Shatucafwa Kulekelela Bamwi.”
AMUYEEYE SHIBOTU SHISWAAMO NA KAMULEKELELA BAMWI
17. Ino nshibotu nshi shiswaamo na katulekelela bamwi?
17 Kuli sheebo shiinji sheelete kutuyuminisha kulekelela bamwi. Amuyeeye pa shimwi shitokonkelaawo. Cakutaanguna, tulakonkela cakubonenaako cakwe Yehova Ishiwesu shinkumbu akumusangalasha. (Luka 6:36) Cabili, tulatondesha kulumba ceebo cakwaamba ayi Yehova wakatulekelela. (Mate. 6:12) Alimwi catatu, tulaba abuumi buli kabotu akuba abushicibusa buyumu abamwi.
18-19. Ino nciinshi ceenga caswaamo na katulekelela bamwi?
18 Na katulekelela bamwi, kuli shibotu sheenga shaswaamo nshotwatalinga kulangila. Kucakubonenaako, amunyumfwe shakacitikila ba Denise, mbotwalinga twambaawo. Paciindi akisidenti ndyeyakacitika, tabakalinga kucishiiwo ayi musankwa wakapunka mumotoka yabo wakalinga kuyeeya kulicaya pesule lya koomboloshekwa. Nacibi boobo, wakalumba abuumbi ba Denise ndyebakamulekelela cakwaamba ayi wakatalika kwiiya Baibo a Bakamboni Bakwe Yehova.
19 Mpashi inga katulinyumfwa ayi kulekelela umwi ncintu ciyumu nceshi tukayandike kucita. Sombi kucita boobo inga kwatuletela shoolwe shiinji. (Mate. 5:7) Aboobo, soonse atucite nsheenga twacikonsha kunokonkela cakubonenaako cakwe Yehova ca kulekelela bamwi.
LWIIMBO 125 “Balisangalete Bacite Nkumbu!”
a Meena amwi akaalulwa.
b Mubukaalo ubu, Mwineklistu uli woonse alyeelete kulisalila cakucita.
c Amuye pa jw.org akweebela vidyo ya lwiimbo lulibetele lwaamba ayi “Kunyumfwana Alimwi” alwa mu Chitonga lwaamba ayi “Amulekelele Camoyo Woonse.”
d Nabi kwaamba ayi kweebela shintu shileta miyeeyo ya koonana nkubisha alimwi kulakalasha bamwi, kweelana a Baibo nshoyaamba, muntu inga taalekani angwaaebenaakwe uyo ucite cilabo ici.