Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Anciito
MAY 7-13
BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | MAAKO 7-8
“Nyamuna Cisamu Cako Cakupenshesha Akutolelela Kunkonkela”
(Maako 8:34)
nwtsty makani acafwa kwiiya pali Maako 8:34
alikaake mwiine: Na “kupa umwi nkusu shakwe shoonse shakulisalila.” Maswi aya alatondesha ayi muntu wasumina kulikaka cakumaninina na kupa nkusu shakwe shoonse shakulisalila kuli Lesa. Muci Giliki maswi alembwa ayi “alyeelete kulyaambila ayi ndalikaka,” aleelela mukwiinga kulikaka kuleelikawo kukaka kuyanda kwesu, nshetusuni kucita, na kukaka shintu sheenga shatuletela mpindu. (2 Koli. 5:14, 15) Alimwi ngomaswi aci Giliki Maako ngakasebensesha kusansulula Pita mbwakakaka Yesu.—Maako 14:30, 31, 72.
w92 8/1 p. 17 pala. 14
Ino Mutocica Buyani Palubilo Lwakubuumi?
14 Yesu wakalwiita bashikwiiya bakwe abantu bamwi bakalinga kubungene ayi “na muntu alisuni kunkonkela, alikaake mwiine (na, “alyeelete kwaamba ayi, ‘sobwe’ kumwiine,” Charles B. Williams) akunyamuna cisamu cakwe cakupenshesha akutolelela kunkonkela.” (Maako 8:34) Na twatambula bwiite ubu, tulyeelete kulibambila “kutolelela” kucita boobo, kuteshi kwaamba ayi kuli cilambu cimwi cilibetele na twalikaka, sombi ceebo cakwaamba ayi kutanyumfwisha kwaciindi comwi, na ciindi comwibo cakutasala kabotu inga kwanyonyoola shoonse nshetwakayaka kabotu, akupa kwaamba ayi tusowe coolwe camuyayaya. Cilatola ciindi kwaamba ayi tuye panembo lwakumushimu, sombi inga kwanyonyoolwa paciindi ciniinibo na tatuna kutolelela kubikilaako maano!
(Maako 8:35-37)
w08 10/15 mape. 25-26 mapa. 3-4
Ino Nciinshi Nceshi Mukape Kwaamba ayi Mukacane Buumi Butamaani?
3 Paciindi ceenka cilya, Yesu wakeepusha miipusho yobilo njotweelete kuyeeyawo: “nimpindu nshi njeenga muntu wacana na waba ashintu shoonse pacishi sombi wasowa buumi bwakwe?” alimwi wakaamba ayi, “Ino nciinshi muntu nceenga wapa ceenga ceelana abuumi bwakwe?” (Maako 8:36, 37) Kweelana akuyeeya kwa muntu cikumbulo kumwiipusho wakutaanguna ncuubu. Taakuwo mpindu muntu njeenga wacana na waba ashintu shoonse pacishi sombi wasowa buumi bwakwe. Shintu shilabotabo na muntu kaali muumi. Yesu wakaamba mwiipusho wabili ayi: “Ino nciinshi muntu nceenga wapa ceenga ceelana abuumi bwakwe?” mwiipusho uyu ulyeelete wakeebalusha bantu bakalinga kukutika, makani Satana ngakabekesha Jobo ayi: “Muntu ulaakupa shintu shoonse nshaacite kwaamba ayi afune buumi bwakwe.” (Jobo 2:4) Kubaabo batapaili Yehova, makani akaamba Satana inga aba ancine. Baanji inga bacita shili shoonse, kupwaya njiisho ili yoonse, kwaamba ayi bapulushebo buumi bwabo. Nacibi boobo Beneklistu balabona shintu munshila ipuseneeko.
4 Tulicishi kwaamba ayi Yesu taakwe kusa mukutupa buumi bubotu, buboni, nabi buumi butamaani mucishi ici. Wakesa mukucalula nshila yabuumi butamaani mucishi cipya, alimwi kulangila kwa buumi ubo nkotubikila maano abuumbi. (Joni 3:16) Kumwinelistu mwiipusho wakutaanguna wakwe Yesu inga wasansulula ayi, “nimpindu nshi njeenga muntu wacana na waba ashintu shoonse pacishi sombi wasowa coolwe cakuba abuumi butamaani?” Cikumbulo ncakwaamba ayi, Taakuwo mpindu nabi paniini. (1 Joni 2:15-17) Kwaamba ayi tukumbule mwiipusho wabili wakwe Yesu, inga twaliipusha ayi, ‘Ino nshiinshi nsheenga ndalyaaba pacecino ciindi kwaamba ayi nkabe abuumi butamaani mucishi cipya?’ Cikumbulo cesu kumwiipusho uyo cilabonekela kwiinda mubuumi mbotukala, alimwi ncecitondesha na kulangila kuba abuumi butamaani nkuyumu buyani mumoyo wesu.—Amweelanye a Joni 12:25.
(Maako 8:38)
jy 143 pala. 4
Ino MwaanaMuntu Ngaani?
Ncakwiila, kwaamba ayi Yesu abatambule, bashikwiiya bakwe bakalinga kweelete kutaloonda akulyaaba. Yesu wakaamba ayi: “uyo woonse unyumfwa nsoni ceebo ca ndime alimwi amaswi angu paciindi cino, mucishi muswite bantu bamucita shibi, alakwe MwanaaMuntu ulaakumunyumfwila nsoni pakwisa abanjelo basalalite, mubulemu bwa baishi.” (Maako 8:38) Ncakwiila, na Yesu akese, “alaakupa bulumbu muntu womwi awomwi kweelana amilimo yakwe.”—Mateyo 16:27.
Kulangoola Buboni Bwakumushimu
(Maako 7:5-8)
w16.08 p. 30 mapa. 1-4
Miipusho Kuswa Kubeshikubelenga
Ino Nciinshi Cakapa Balwani Bakwe Yesu Kuyuminisha Mulawo Wakusamba Kumaansa?
▪ Kusamba kumaansa kwakalinga cintu comwi pasheesho balwani bakwe Yesu ncobalinga kumupetawo mulandu abashikwiiya bakwe. Mumilawo yakwe Mose mwakalinga milawo njobakalinga kweelete kukonkela kwaamba ayi basalashe muntu ucite manata, wacata mutuntu wa muntu na wa nyama utoswa shintu kubusankwa na kubwanakashi. Alimwi kwakalinga amilawo ya nshobakalinga kweelete kucita kwaamba ayi bakushe kubunda. Bakalinga kucita boobo kwiinda mukupa milambu, kusamba, na kusansaila bulowa.—Lefi, macapita 11-15; Shaku., capita 19.
Bafundishi ba bene Juda bakanungawo aimwi milawo kumilawo iyi. Libuku limwi lilaamba ayi kutasalala kuli koonse kwakalinga “kulangwa langwa kwaamba ayi bashibe ayi kwaswa kuli, alimwi ambweenga kwayambukila bamwi, shitabatisho ashintu shimwi sheenga shakumwa akutasalala asheenga tashikumwi akucana nshila mbweenga bashisalasha.”
Abo beshikumupikisha bakamwiipusha Yesu ayi: “Nceebonshi bashikwiiya bako tabatookonkela mulawo wabakulukulu, sombi balo balalya kabatana kusamba kumaansa?” (Maako 7:5) Bapailishi aba tabakalinga kwaamba ayi bashikwiiya bakwe Yesu tabakalinga kusamba kumaansa kabatana kutalika kulya sobwe. Mukwiinga kusamba kumaansa wakalinga mulawo, beshibupailishi aba bakalinga kusuni ayi bashikwiiya banokonkela mulawo uyo wakusamba kumaansa kabatana kutalika kulya. Libuku ndyetwaambawo kale lilaamba ayi: “Beshibupailishi aba bakalinga kwaamba apa mushobo wa maanshi ashakusambilaamo shakalinga kweelete kusebenseshekwa, muntu weelete kusaansha bamwi, na mpobeelete kweela ndyebatosamba kumaansa.”
Yesu wakakumbula beshibupailishi aba ayi: “Isaya wakaamba kabotu pali ndimwe, mwebo nomwaamba nshemutaciti, kweelana ambokulembetwe ayi, ‘Aba bantu balandemekabo pamulomo, sombi myoyo yabo ili kulaale anebo [Yehova]. Kupaila kwabo taaku mbokubete, mukwiinga baleeisha milawo ya bantu.’ Mwakasuula milawo yakwe Lesa, akukonkela milawo ya bantu.”—Maako 7:6-8.
(Maako 7:32-35)
w00 2/15 mape. 17-18 mapa. 9-11
Sa Mulicite “Moyo Wakwe Klistu”?
9 Musankwa uyu wakalinga kushinkite matwi alimwi utaambi. Yesu wakabona kwaamba ayi musankwa uyu ulicite boowa alimwi ansooni. Aboobo Yesu wakacita cintu cimwi cilibetele. Wakakusha musankwa ulya pabantu akumutola palubasu. Lyalo Yesu wakaamba amaansa kulwiita musankwa uyo nshakalinga kusuni kucita. “Wakenjisha minwe yakwe yobilo mumatwi a muntu uyu, alimwi akushipa mate akukumya mulaka wakwe.” (Maako 7:33) Mpeeke Yesu wakalanga kwiculu akupaila. Wakacita boobo kwaamba ayi musankwa uyu ashibe ayi nkusu shakucita sheesho nshakamucitila shakaswa kuli Lesa. Cakweelaako, Yesu wakaamba ayi: “Shinkuka.” (Maako 7:34) Mpeeke, musankwa uyo wakatalika kunyumfwa, akutalika kwaamba kabotu kabotu.
10 Ncakwiila Yesu wakalinga kuyeyelako bamwi! Taakalinga kusuni kukalasha bamwi, alimwi ici cakapa kwaamba ayi anocitila bantu shintu shatakalinga kweelete kubanyumfwisha kubicilwa. Mbuli Beneklistu, aswebo tulyeelete kwiiya akutondesha kwaamba ayi tulicite moyo mbuli wakwe Klistu. Baibo ilatuyuminisha ayi: “Amube amoyo womwi, amube bayeeyelana, akusunana abashominyinaanu, akunoonyumfwilana nkumbu, akuliceesha.” (1 Pita 3:8) Kwaamba ayi tucite boobo tulyeelete kwaamba akucita shintu munshila itondesha kwaamba ayi tulabikila maano bamwi mbobalinyumfwa.
11 Mulibungano inga twayeyelaako bamwi kwiinda mukubapa bulemu, akubacitila shintu bweenka mbweenga aswebo twasuna ayi batucitile. (Mateyo 7:12) Ici inga ceelikaawo akubikila maano kushintu nshetwaamba ambotwaamba. (Bene Kolose 4:6) Mutaluubi kwaamba ayi “Maswi abiibi alayasa kumoyo anga ngumupeeni.” (Tushimpi 12:18) Ino mbuyani mumukwashi? Musankwa amwanakashi beebene basunene cancine, balabikila maano kuumwi amubye mbwalinyumfwa. (Bene Efeso 5:33) Balaleya kwaamba maswi abukali, tabapikishanyi lyoonse, alimwi akwaambilana maswi atabete kabotu—ayo eenga acisa muntu kumoyo kwaciindi cilaamfu. Baana abalo kuli mbobalinyumfwa, aboobo bashali bacite lusuno balabayeyelaako. Na kululika kakuyandika, bashali balusuno balacita boobo munshila yabulemu muciindi cakusebaanya baana. (Bene Kolose 3:21) Aboobo na katuyeyelaako bamwi, tulatondesha kwaamba ayi tulicite moyo wakwe Klistu.
Kubelenga Baibo: (Maako 7:1-15)
MAY 14-20
BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | MAAKO 9-10
“Cili Anga Nciloto Ciyuminisha Lushomo”
(Maako 9:1)
w05 1/15 p. 12 mapa. 9-10
Bushinshimi Boonse Bwakalinga Kutondeka Kuli Klistu
9 Peenda mwaaka womwi kuswa ciindi Yesu ndyakaamba bumboni bwabandikwa mumapalagilafu akwisule butondesha ayi ngu Mesiya. Pasika yamu 32 C.E. yeenda kale. Bantu baanji bakalinga kumushoma bacileka kumukonkela, mpashi ceebo cakupenshekwa, kusuna bunene shakumubili, na mpashi ceebo ca shakulisukama sha mubuumi. Bamwi mpashi bakaalilwa kunyumfwisha Yesu ncakakakila kwaamba ayi bantu bamubike pa bwaami. Bapailishi ba bene Juda ndyebakamupikisha, wakakaka kucita citondesho kuswa kwiculu kwaamba ayi apekwe bulemu. (Mateyo 12:38, 39) Ici cilyeelete cakakankamika bamwi. Kunungaawo, Yesu watalika kuyubulwita bashikwiiya bakwe cintu cimwi ncobakaalilwa kunyumfwisha—“wakalinga kweelete kuya ku Jelusalemu nkweshi akapenshekwe abuumbi abamaloba, bamatanjilili ba bapailishi abafundishi ba Milawo, akucaikwa.”—Mateyo 16:21-23.
10 Na pakeende myeenshi aimwi 9 na 10, ciindi cilaakushika “kwaamba ayi [Yesu] aswe pacishi ca panshi akuya kuli Baishi.” (Joni 13:1) Mukwiinga wakalinga kubikite maano kubashikwiiya bakwe bashomeka, Yesu wakashomesha bamwi pakati kabo ayi alaakucita citondesho kuswa kwiculu—ico ncakakaka kucitila bene Juda batakalinga kucite lushomo. Lyalo Yesu wakaamba ayi “Ntoomwaambila calushinisho ayi, mpobali bamwi peenka pano beshi bakabule kufwa, kabatana kubona MwanaaMuntu keesa muBwaami bwakwe.” (Mateyo 16:28) Cakutatoonsha, Yesu taakalinga kusansulula ayi bashikwiiya bakwe bamwi bulaakuba boomi kushikila ciindi Bwaami bwabu Mesiya ndyeshi bukatalike mu 1914. Sombi wakalinga kwaamba shakubatondeshela limwi bashikwiiya bakwe botatwe mbwaasuni abuumbi bulemu mbweshi akapekwe ndyeshi akanokweendelesha mu Bwaami. Cili anga nciloto ici ciletwa ayi kusanduka.
(Maako 9:2-6)
w05 1/15 p. 12 pala. 11
Bushinshimi Boonse Bwakalinga Kutondeka Kuli Klistu
11 Ndipakeenda nshiku 6, Yesu wakabwesa Pita, Jemusi, a Joni akuyaabo peculu pakalundu—mpashi ako keetwa ayi Kalundu ka Helimoni. Ndyebakashika, Yesu “wakasanduka pameenso abo, ciwa cakwe cakabala anga ndisuba ashalo shakufwala shakwe shakaboolabo tuu.” Lyalo bakabona bashinshimi Mose a Elija kababandika a Yesu. Citoboneka kwaamba ayi ici cintu ciloondesha abuumbi cakacitika mashiku, aboobo cakaboneka kabotu kabotu. Ncakwiila cakaboneka patuba abuumbi cakwaamba ayi Pita wakalyaaba ayi ayake nkunka shotatwe—yakwe Yesu, yakwe Mose, a yakwe Elija. Pita kacaamba, likumbi lituba tuu lyakabafwekelela, lyalo mulikumbi umo mwakanyumfwika liswi lyakwaamba ayi: “Uyu ngoMwanaangu, ngoonsuni, alimwi muli nguwe ndakondwa; amumunyumfwile.”—Mateyo 17:1-6.
(Maako 9:7)
nwtsty makani acafwa kwiiya pali Maako 9:7
liswi: Ciindi cabili mumakani Abotu ndyetucana maswi Yehova mwiine ngakaamba kubantu.
Kulangoola Buboni Bwakumushimu
(Maako 10:6-9)
w08 2/15 30 pala. 8
Shiteente Shinene Shicanika Mulibuku Lyakwe Maako
10:6-9. Lesa alisuni kwaamba ayi beebene batolelele kuba pomwi. Aboobo, muciindi cakufwambaana kusala kwaamba ayi balekane, musankwa amwanakashi beebene balyeelete kweelesha cankusu kukonkela njiisho shamu Baibo kwaamba ayi bakome mapensho ali woonse ngobatokwiindaamo mucikwati cabo.—Mate. 19:4-6.
(Maako 10:17, 18)
nwtsty makani acafwa kwiiya pali Maako 10:17, 18
NoBafundishi Babotu: Musankwa uyu alyeelete wakalinga kubecabo ndyaakeeta Yesu ayi “Nobafundishi Babotu”, mukwiinga liinji maswi aya bamatanjilili babupailishi ngobakalinga kusuni kwiitwa. Nabi kwaamba ayi Yesu taakwe kukaka kwiitwa ayi “Mufundishi” alimwi “Mwaami” (Joni 13:13), wakalinga kupa bulemu boonse kuli Baishi.
Taakuwo muntu mubotu, sombibo Lesa eenka: Yesu apa wakalinga kwaamba ayi Yehova ngomwiine wabubotu, ngoocite nkusu shoonse shakwaamba ayi ici ncibiibi na ici ncibotu. Adamu a Efa ndibakapondoka kwiinda mukulya kucisamu ca lushibo lwa cibiibi acibotu, bakalinga kusuni kuba ankusu ishi. Mubupusano, Yesu wakaliceesha akushiila Baishi nkusu ishi. Kwiinda mumilawo njetucana mu Maswi akwe, Lesa watutondesha akutusansulwita cibotu ncocaamba.—Maako 10:19.
Kubelenga Baibo: (Maako 9:1-13)
MAY 21-27
BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | MAAKO 11-12
“Wabikamo Maali Aanji Kwiinda Baabo Boonse Babika”
(Maako 12:41, 42)
nwtsty makani acafwa kwiiya pali Maako 12:41, 42
shakubikamo maali: Makani akale kale abene Juda alatondesha ayi utu twakalinga tubokoshi twakubikamo maali twakalinga kuboneka anga ndupeenga twakalinga kucite apakunjisha peculu. Bantu bakalinga kubikamo shipo shipusene pusene. Maswi aciGiliki eenka aya ngotucana apalilembo lyakwe Joni 8:20. Maswi aya citoboneka alaamba musena wakalinga kucanika Mulubaansa lwa Banakashi. (Amubone Makani Aayungizyidwe B11.) Kweelana ashaambwa mulibuku lyabafundishi ba bene Juda, musena woonse wa lubaansa lwa banakashi wakalinga kucite shakubikamo maali shili 13. Alimwi baanji balashoma ayi mutempele mwakalinga cakubikamo maali cinene mobakalinga kubika maali oonse kuswa mushimwi nshobakalinga kubikaamo.
tumaali twa mukuba tobilo: kusansulula ayi, maali eetwa ayi “lepita obilo,” na ngaanji muciGiliki aletwa ayi le·ptonʹ, kusansulula ayi kantu kaniini alimwi kakokete. Ka lepton kalinga kalyaali kakalinga kulema 1/128 kweelana amaali abene Loma eetwa ayi dinali alimwi citoboneka anga kakalinga kalyaali kaniini kamukuba nkobakalinga kusebensesha bene Isilaeli.—Amubone Bupanduluzi Bwamabala, “Lepita,” a Makani Aayungizyidwe. B14.
tucite mpindu iniini: Nkokwaamba ayi., “maali eetwa ayi quadrans.” Muci Giliki liswi lyakwaamba ayi ko·dranʹtes (kuswa ku liswi lyaci Latin ayi quadrans) lilasansulula lyaali lyamukuba lyabene Loma licite mpindu ishika madinali ali 1/64. Maako apa wakasebensesha maali abene Loma ndyaakalinga kusansulula mpindu ya maali akalinga kusebensesha bene Juda.—Amubone Makani Aayungizyidwe. B14.
(Maako 12:43)
w97 10/15 mape. 16-17 mapa. 16-17
Yehova Alakondwa Anciito Yanu Njemusebensa Camoyo Woonse
16 Ndipakeenda nshiku shiniinibo, pa Nisani 11, Yesu wakalinga mutempele kwaciindi cilaamfu, umo mwaakapikishikwa ayi aambe nkwakakusha nkusu shakucita shintu nshaakalinga kucita alimwi akupa shikumbulo kumiipusho ya makani amisonko, bubuke, amakani amwi. Wakabakalalila balembi abaFalisi ceebo ca “kubwesa buboni bwabamukalubinje banakashi” ashintu shimwi shitabete kabotu nshebakalinga kucita. (Maako 12:40) Lyalo Yesu wakabwesa cuuna akukala panshi, mpashi Mulubaansa lwa Banakashi, umo mwakalinga shakubikamo maali shili 13 kweelana amulawo wa bene Juda. Wakekala kwakaciindi, kaalanga cakubikila maano bantu mbobakalinga kubika maali mucakubikaamo. Kwakesa bantu baanji babile, bamwi mpashi bakalinga kulibonesha anga baliluleme, mpashi bamwi kabeenda acakulibonesha. (Amweelanye a Mateyo 6:2.) Lyalo Yesu wakalangilisha mwanakashi omwi. Kulangabo cakutabikila maano taakuwo nceenga wabona cilibetele pa mwanakashi uyu na cipo ncakapa. Sombi Yesu, uyo wakalinga kucite nkusu shakubona mukati kamoyo wa muntu, wakeshiba ayi mwanakashi uyu ngu “mukalubinje mukandu.” Wakeshiba amaali ngakabikamo mbuli cipo—“tumaali twa mukuba tobilo, tucite mpindu iniini abuumbi.”—Maako 12:41, 42.
17 Yesu wakeeta bashikwiiya bakwe, mukwiinga wakalinga kusuni kwaamba ayi balibonene beene ciiyo ncakalinga kusuni kubaiisha. Yesu wakaamba ayi; “uyu mukalubinje mukandu wabikamo maali aanji kwiinda baabo boonse babika.” Kweelana akubona kwakwe Yesu, mwanakashi ulya wakabikamo maali aanji kwiinda aayo bantu boonse ngobakabikaamo. Wakabikamo “shoonse nshaakalinga kucite”—maali oonse ngakalinga acaalisha. Kwiinda mukucita boobo, wakalibika mumaansa akwe Yehova uyo ulama. Aboobo muntu wakatondeshekwa ayi ncecakubonenaako cibotu cakupa kuli Lesa, ngumuntu wakapa cipo cakalinga kuboneka anga tacicitewo ncito kumpindu yakumubili. Nacibi boobo, mumeenso akwe Lesa cakalinga kucite mpindu inene abuumbi!—Maako 12:43, 44; Jemusi 1:27.
(Maako 12:44)
w87 12/1 p. 30 pala. 1
Sa Mulapa Cakulyaaba?
Pali shiiyo shiinji shicafwa nsheenga tweeya kuswa kumakani aya. Ciiyo cinene abuumbi, mpashi ncakwaamba ayi nabi kwaamba ayi soonse tulicite coolwe cakupa lucafwo mukulambila kwancine kwiinda mukupa shintu shesu shakumubili, cintu ciyandika bunene kuli Lesa teshi kupa isho nshetwabona ayi tashicitewo ncito sobwe, sombi kupa shilya nshetushi ayi nsheshiyandika abuumbi kulindiswe. Munshila imwi, sa tutopa cintu ncetucishi ayi teshi tukaciyeeyewo? Na sa kupa kwesu nkwakulyaaba?
cl 185 pala. 15
Busongo Buli “Mumaswi Akwe Lesa”
15 Sa teshi cintu ciyuminisha kwaamba ayi pakati pabantu boonse bakalinga ku tempele bushiku bulya, mwanakashi mukalubinje eenkabo ngowakasalwa akwaambwa mu Baibo? Kwiinda mucikoshanyo ici, Yehova atotwiisha ayi ngu Lesa ushikulumba. Alakondwa ashipo nshetupa camoyo woonse, tacicite mulandu acipo ico mbocibete mukweelanya asheesho shapa bamwi. Ncakwiila iyi njenshila ibotu abuumbi njatwiishilaamo cancine cisangalasha!
Kulangoola Buboni Bwakumushimu
(Maako 11:17)
nwtsty makani acafwa kwiiya pali Maako 11:17
Ŋanda yangu ilaakwiitwa ayi ŋanda yakupaililaamo bantu bamishobo yoonse: Pabalembi botatwe ba Makani Abotu abo bakasebensesha maswi akwe Isa. 56:7, Maako eenkabo ngowakeelikawo maswi akwaamba ayi “mishobo yoonse [bantu].” (Mate. 21:13; Luka 19:46) Tempele ku Jelusalemu ngowakalinga musena bene Isilaeli abaswamashi abo bakalinga kuloonda Lesa nkobakalinga kweelete kulambila akupaila Yehova. (1 Baami 8:41-43) Nceceeco Yesu ncakakalalila bene Juda bakalinga kucita makwebo mutempele, akuyaalula kuba mwakuyubila beepi. Nshebakalinga kucita shakalengesha ayi bantu kuswa mumishobo yoonse baalilwe kusa mukupaila kuŋanda yakwe Yehova, kubeema coolwe cakushiba Lesa.
(Maako 11:27, 28)
jy 244 pala. 7
Kwiisha Shalushomo Kusebensesha Cisamu Camukuyu
Ciindi ciniinibo, Yesu abashikwiiya bakwe bakenjila mu Jelusalemu. Bweenka mbuli lyoonse, Yesu wakaya ku tempele akutalika kwiisha. Citoboneka kwaamba ayi bamanene babapailishi abamaloba babantu, bakalinga kuyeeya Yesu nshakacita kubeshimakwebo bushiku bwakeenda, aboobo bakamwiipusha ayi: “Ino ninkusunshi nshoocite shakucita shintu ishi? Na ino ngani wakakupa nkusu shakucita shintu ishi?”—Maako 11:28.
Kubelenga Baibo: (Maako 12:13-27)
MAY 28–JUNE 3
BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | MAAKO 13-14
“Amuleye Kucatwa Mukoose Kakuloonda Muntu”
(Maako 14:29)
(Maako 14:31) Sombi cakushinisha wakatolelela kwaamba ayi: “Nabi baambe ayi bancaile pomwi andiwe, nebo teshi nkakukakewo sobwe.” Mpeeke abalo bamwi boonse bakatalika kwaamba boobo.
(Maako 14:50) Mpeeke bashikwiiya bakwe boonse bakamupalangana, bamushiya eenka.
(Maako 14:47) Sombi umwi muntu pabaabo baalingaawo, wakakusha mupeeni wakwe akusutula kutwi musha wa mupailishi munene.
(Maako 14:54) Alakwe Pita wakalinga kuya cikonkela Yesu palaale, wakaya mukwinjila amulubansa lwa ŋanda ya mupailishi munene; mpeeke wakekala pantu pomwi abeshikulindilila kuŊanda yakwe kaayota mulilo.
(Maako 14:66-72)
ia 200 pala. 14
Wakeeya Kulekelela Kuswa ku Mwaami
14 Pita wakakonkela Yesu capalaale kuya mukushika apamwinjilo waŋanda yomwi ibotu alimwi inene mu Jelusalemu. Yakalinga ŋanda yakwe Kayafasi, mupailishi munene uyo wakalinga mubile alimwi upekwa bulemu. Maanda amushobo uyu akalinga kucite lubaansa lunene abuumbi alimwi apakunjilila. Pita ndyakashika pakunjilila bakamukasha kunjila. Joni, uyo wakalinga kushibene amupailishi munene alimwi paciindi ici kaali wanjila kale mukati, wakesa akulwita beshikulindilila mulyaango ayi basuminishe Pita. Citoboneka kwaamba ayi Pita taakwe kukala pomwi a Joni; nabi kunjila mukati muŋanda kwaamba ayi abe kulubasu lwakwe Mwaami. Wakacala mulubaansa, umo mwakalinga basha abasebenshi bamwi kabayota mulilo mashiku akweebela bakalinga kupa bumboni bwakubeca pali Yesu ciindi ndyaakalinga koomboloshekwa.—Maako 14:54-57; Joni 18:15, 16, 18.
it-2 619 pala. 6
Pita
Kwiinda mukucafwikwa ashikwiiya umwi, uyo utoboneka ayi wakamushindikila kuŋanda ya mupailishi munene, Pita wakashika amulubansa. (Joni 18:15, 16) Taakwe kukalabo akulisisa sombi wakaya kwakalinga bantu akutalika kuyota mulilo. Bamwi bakamushiba ayi wakalinga kucanika pomwi a Yesu ceebo ca mumuni wamulilo, aŋambilo bakanyumfwa ayi nja bene Galili. Ndyebakatalika kwaamba ayi wakalinga pomwi a Yesu, Pita wakakaka cakulumbila ayi tamushiwo Yesu. Lyalo kombwe wakanyumfwika kulila linkanda lyabili, Yesu “wakapiluluka akulangilisha Pita.” Lyalo Pita wakaya pansengwe akutalika kulila abuumbi. (Mate. 26:69-75; Maako 14:66-72; Luka 22:54-62; Joni 18:17, 18; Amubone mutwi utokwaamba ayi COCKCROWING; OATH.) Nacibi boobo, mupailo Yesu ngwakapailila Pita paciindi cimwi wakakumbulwa, aboobo Pita taakwe kusowa lushomo lwakwe cakumaninina.—Luka 22:31, 32.
Kulangoola Buboni Bwakumushimu
(Maako 14:51, 52)
w08 2/15 30 pala. 6
Shiteente Shinene Shicanika Mulibuku Lyakwe Maako
14:51, 52—Ino ngani musankwa wacanike “wakacica matakosha”? Maako eenkabo ngowakaamba makani aya, aboobo inga twaamba ayi lakwe mwiine ulyeelete ngooyo wakacica matakosha.
(Maako 14:60-62)
jy 287 pala. 4
Yesu Watolwa Kuli Anasi, Lyalo Kuli Kayafasi
Kayafasi wakalinga kucishi ayi bene Juda tabakalinga kusuniwo kunyumfwa muntu uli woonse waamba ayi ngu Mwanaakwe Lesa. Ciindi cimwi Yesu ndyakaamba ayi Lesa mbo Baishi, bene Juda bakalinga kusuni kumucaya ayi ‘atolyeelanya a Lesa.’ (Joni 5:17, 18; 10:31-39) Nabi kwaamba ayi Kayafasi wakalinga kucishi shoonse ishi, mubucenjeshi wakaambila Yesu ayi: “Ntookwaambila muliina lyakwe Lesa muumi ayi tulwite na ndiwe Klistu, Mwanaakwe Lesa!” (Mateyo 26:63) Ncakwiila, Yesu wakaambawo ayi ngu Mwanaakwe Lesa. (Joni 3:18; 5:25; 11:4) Nakwiinga taakwe kusumina paciindi ici, nicakaba anga wakakaka ayi teshi Mwanaakwe Lesa alimwi Klistu. Aboobo Yesu wakumbula ayi: “Ee, ndime, alimwi noonse mulaakubona MwanaaMuntu kaashite kulyaansa lyalulyo lyankusu alimwi mulaakumubona keesa mumakumbi a kwiculu.”—Maako 14:62.
Kubelenga Baibo: (Maako 14:43-59)