Watchtower LAIBULALI YAPA INTANETI
Watchtower
LAIBULALI YAPA INTANETI
Cilenje
  • BAIBO
  • MABUKU
  • MABUNGANO
  • mwbr22 July mape. 1-10
  • Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Anciito

Taakuwo vidyo itondesha nshemwasala.

Cabica, vidyo yaala kutalika.

  • Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Anciito
  • Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Alimwi Anciito—2022
  • Tumitwi Tuniini
  • JULY 4-10
  • JULY 11-17
  • JULY 18-24
  • JULY 25-31
  • AUGUST 1-7
  • AUGUST 8-14
  • AUGUST 15-21
  • AUGUST 22-28
  • AUGUST 29–SEPTEMBER 4
Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Alimwi Anciito—2022
mwbr22 July mape. 1-10

Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Anciito

JULY 4-10

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | 2 SAMWELO 18-19

“Basilayi—Cakubonenaako Cibotu Cakuliceesha”

w07-CW 7/15 14 pala. 5

Basilayi—Musankwa Wakalinga Kucishi Nshaakalinga Kucikonsha Kucita Ansheenga Tacikoonshi

Ncakutatoonsha kwaamba ayi Defedi wakalumba abuumbi palucafwo lwakwe Basilayi. Ici tacitokwaamba ayi mwaami wakalinga kusuni kumucitilabo shibotu Basilayi ceebo ca shintu nshaakacita. Mukwiinga Basilayi wakalinga mubile taakalinga kuyandika lucafwo lwa mushobo uyu. Defedi alyeelete wakalinga kusuni Basilayi ku ŋanda ya kubwalo ceebo ca mibo ibotu njaakalinga kucite. Kukala kuŋanda ya kubwalo cakalinga coolwe cinene abuumbi kuli Basilayi alimwi akuba acoolwe cakuba abushicibusa a mwaami.

w07-CW 7/15 14 pala. 7

Basilayi—Musankwa Wakalinga Kucishi Nshaakalinga Kucikonsha Kucita Ansheenga Tacikoonshi

Ceebo comwi mpashi Basilayi ncaakasalila boobu mpashi nceebo cakwaamba ayi wakalinga wakula abuumbi alimwi mpashi nceebo camapensho esa ceebo cakucembela. Mpashi Basilayi wakalinga kuyeeya ayi inga teekali kwaciindi cilaamfu. (Kulumbaisha 90:10) Wakacita nsheenga wacikonsha kwaamba ayi acafwe Defedi, sombi wakalinga kucishi nsheenga wacikonsha kucita ansheenga taacikonshi ceebo cakukula abuumbi. Basilayi taakwe kusuminisha muyeeyo wakuba abulemu akupuka, kumukasha kubona shintu nsheenga taacikonshi kucita. Mubupusano a Abusalomu uyo wakalinga kulisumpula, Basilayi cabusongo wakatondesha mubo wakuliceesha.​—Tushimpi 11:2.

w07-CW 7/15 15 pala. 1-2

Basilayi—Musankwa Wakalinga Kucishi Nshaakalinga Kucikonsha Kucita Ansheenga Tacikoonshi

Makani aamba pali Basilayi alatucafwa kubona kuyandika kwakucita shintu mukweelanya. Sombi ici tacaambi ayi tulyeelete kukaka mikuli na kutacita shiinji ceebo cakwaamba ayi tatusuni kuba ashakucita shiinji na kulinyumfwa ayi inga tatucikonshi kuba amikuli iinji. Na twacinka manungo muli Lesa kwaamba ayi inga watupa nkusu abusongo, alaakutucafwa kucita nsheenga tatucikonshi kucita.​—Bene Filipi 4:13; Jemusi 4:17; 1 Pita 4:11.

Nacibi boobo, tulyeelete kushiba nsheenga twacikonsha kucita ansheenga tatucikoonshi. Kucakubonenaako, mpashi Mwineklistu alicite kale shiinji shakucita lwakumushimu. Aleebaluka kwaamba ayi na wasumina mikuli aimwi inga wacileka kucita mikuli imwi iyandika kweelana amalembo mbwaamba, mbuli kulangweeta shiyandika mukwashi. Mubukaalo mbuli buubu na wakaka kutambula mikuli aimwi, inga watondesha ayi alaliceesha alimwi alacita shintu mukweelanya.​—Bene Filipi 4:5; 1 Timoti 5:8.

Buboni Bwakumushimu

w20.04 30 pala. 19

“Amucice Lubilo Kushikila Kumamanino”

19 Cimwi ciindi kuciswa ciswa na kulemana inga kwamupa kunoolibona anga bantu tabamunyumfwishishi, aboobo cakubonenaako cakwe Mefibosheti inga camuyuminisha. (2 Samwe. 4:4) Wakalinga mulema alimwi paciindi cimwi taakwe koomboloshekwa kabotu a Mwaami Defedi. Alimwi teshi ngowakaliletela mapensho ngaakalinga kwiindaamo. Nacibi boobo, Mefibosheti taakwe kuboolela mwisule na kulefuka, sombi wakatolelela kulumba pashintu shibotu shakalinga kumucitikila. Wakalumba pankumbu shakamutondesha Defedi pakutaanguna. (2 Samwe. 9:6-10) Aboobo Defedi ndyaatakwe kumoombolosha kabotu, Mefibosheti wakataanguna kuyeeya cakapa kwaamba ayi Defedi acite boobo. Taakwe kukalashikwa abuumbi ceebo ca cilubo cakacita Defedi. Alimwi taakwe kupa mulandu Yehova pasheesho shakacita Defedi. Mefibosheti wakabikila maano pashintu nsheenga wacita kwaamba ayi atolelele kutondesha bulemu mwaami wakasalwa a Yehova. (2 Samwe. 16:1-4; 19:24-30) Yehova wakapa kwaamba ayi makani akwe Mefibosheti alembwe mu Baibo kwaamba ayi aswebo twiiyeeko.​—Loma. 15:4.

JULY 11-17

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | 2 SAMWELO 20-21

“Yehova ngu Lesa Wabululami”

it-1-E 932 pala. 1

Gibyoni

Kuswabo kale kale bene Gibyoni bakutaanguna bakatolelela kukala mbuli mushobo wabantu, nabi kwaamba ayi Mwaami Saulo wakalinga kusuni kubalobya. Nacibi boobo, bene Gibyoni bakalindila Yehova kwaamba ayi ayubulule kutalulama kwakacitika. Lesa wakacita boobo kwiinda mukuleta cilanga ciindi Defedi ndyaakalinga mwaami. Pesule lyakwaamba ayi Defedi weepusha Yehova akusa mukushiba ayi kuli bantu bakacaikwa, wakeepusha bene Gibyoni kwaamba ayi ashibe nshaakalinga kweelete kucita kwaamba ayi amanishe mulandu ngwaakacita Saulo. Bene Gibyoni bakakumbula ayi mulandu uyu tookonshi kumana kwiinda ‘mukulipila silifa agolodi,’ mukwiinga mulawo wakalinga kwaamba ayi, taakuwo maali eenga alubulu muntu wacaya muntu umwi. (Shaku 35:30, 31) Alimwi bakashiba kwaamba ayi inga tabacayi muntu kwakubula kusuminishikwa kucita boobo kweelana amulawo. Aboobo, pesule lyakwaamba ayi Defedi weepusha miipusho aimwi, bene Gibyoni bakasenga ayi “baana basankwa” bakwe Saulo bali 7 bacaikwe. Mukwiinga mulandu wabulowa wakalinga pali Saulo abamuŋanda yakwe, ici cilaamba ayi nabi kwaamba ayi Saulo ngwaakalinga panembo mukucaya bantu aba munshila imwi abalo bana bakwe Saulo bakaabanamo lubasu. (2Sa 21:1-9) Aboobo kweelana ashakacitika ishi, ici tacaambi ayi baana bakafwa ceebo cashilubo sha bamaishiwabo (Du 24:16) sombi ici cakalinga kwiilikaawo kululamika cilubo cakacitwa, kweelana amulawo wakwaamba ayi ‘buumi pa buumi.’​—Du 19:21.

Buboni Bwakumushimu

w13-CG 1/15 31 pala. 14

Bamanene Mulibungano Mbasebenshinyineesu Batuletela Lusangalalo

14 Nsengwe yoonse sobantu bakwe Yehova tulacita ncito yakwe Lesa nabi kwaamba ayi Satana abaabo bali kulubasu lwakwe baleelesha kutukasha. Sobamwi tulalangana amapensho anene abuumbi, sombi kwiinda mukucinka manungo muli Yehova, tulacikonsha kwaakoma mapensho ayo. Nacibi boobo, cimwi ciindi na twatolelela kwiinda mumapensho amucishi aya, tulalema alimwi akulefuka. Ndyetwalema alimwi akulefuka, cilaba cuubu ‘kwaalilwa kukoma mapensho’ ayo ngeenga twacikonsha kukoma ndyetucite nkusu. Na caba boobo lucafwo kuswa kubamanene inga lwamuyuminisha akumucafwa kuba alusangalalo, bweenka mbocakacitika kubamwi. Nankashi painiya umwi ucite myaaka 60 wakaamba ayi: “Paciindi cimwi nshindakalinga kunyumfwawo kabotu, alimwi kuya muncito yakushimikila kwakalinga kundemya. Munene umwi mulibungano wakabona ayi nshintosebensa mbondakalinga kusebensa muncito yakushimikila, aboobo wakesa mukubandika andime. Twakaba amubandi uyuminisha abuumbi kuswa mu Baibo. Ndakakonkela nshobakandwiita alimwi ndakafubilaamo.” Nankashi wakatolelela kwaamba ayi: “Munene ulya wakantondesha lusuno kwiinda mukuncafwa ndyaakabona ayi ndaboolela mwiisule.” Ncakwiila, cilayuminisha abuumbi kushiba ayi tulicite bamanene batubikila maano, alimwi bweenka mbuli Abishai wamuciindi cakale kale mbobalibambite ‘kutucafwa.’

JULY 18-24

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | 2 SAMWELO 22

“Amushome ayi Yehova Alaakumucafwa”

cl-CG 19 pala. 11

Sa Ncakwiila Inga Mwasena “Pafwiifwi a Lesa”?

11 Inga twabelenga ayi Lesa alicite ‘nkusu shiinji abuumbi.’ (Isaya 40:26) Sombi ico inga capusanaako na twabelenga makani aamba mbwaakapulusha bene Isilaeli pa Lweenga Lusalala alimwi ambwaakalinga kubacafwa muluyanga kwa myaaka 40. Inga mwayeeyalabo maanshi mbwaakalinga kupansaana. Inga mwayeeyelabo bene Isilaeli—mpashi bashika ku 3,000,000​—kabeenda panshi payumu, maanshi kaimfwi anga ndubumbu kulubasu lomwi akulubasu lumwi. (Kulonga 14:21; 15:8) Tulabona bumboni butondesha Lesa mbwaakalinga kubalama ndyebakalinga muluyanga. Maanshi akaswa mulibwe. Shakulya shakalinga anga ninseke shituba shakalinga kucanikabo panshi. (Kulonga 16:31; Shakubelenga 20:11) Yehova taakalinga kutondeshabo ayi alicite nkusu sombi wakalinga kutondesha ayi alashisebensesha kucafwa bantu bakwe. Cilatuyuminisha abuumbi kushiba ayi mipailo yesu ilaya kuli Lesa ucite nkusu abuumbi uli “nceciyubilo cesu alimwi ngootupa nkusu ulilibambite kutucafwa lyoonse ndituba mumapensho.”​—Kulumbaisha 46:1.

w10-CW 6/1 26 mapa. 4-6

“Mulaakunooshomeka”

Amuleke tubandike pamaswi aya Defedi ngakaamba. Liswi lya muciEbulu lyakasansululwa ayi “mulashomeka”, cimwi ciindi lilasansululwa ayi “kucita shintu mulusuno ankumbu.” Kushomeka kwancine ncine kulayuminishikwa alusuno. Ceebo calusuno Yehova alasena pafwiifwi kubaabo bashomeka kuli nguwe.

Amushibe kwaamba ayi, kushomeka tacaambibo mbotulinyumfwa, cilaamba kucitaawo comwi. Yehova alacitawo comwi cakushomeka, bweenka Defedi mbwaakabona. Defedi ndyaakalinga kwiinda mumapensho abuumbi mubuumi bwakwe, cakushomeka Yehova wakamucafwa, kumushitilisha alimwi akumutanjilila mwaami uyu ushomeka. Defedi wakalumba Yehova ceebo cakwaamba ayi wakamupulusha kuswa “kubalwani bakwe bamwi boonse.”​—2 Samwelo 22:1.

Ino nshiinshi nsheenga tweeya kuswa kumaswi ngakaamba Defedi? Yehova taalukiiwo. (Jemusi 1:17) Yehova alacita shintu kweelana amilawo yakwe alimwi alashomeka kushintu shoonse nshaashomesha. Palilembo limwi lya Kulumbaisha, Defedi wakalemba ayi: “Yehova . . . taalekeleshi bantu bakwe bashomeka.”​—Kulumbaisha 37:28.

Buboni Bwakumushimu

w12-CG 11/15 17 pala. 7

Munooba Amushimu Wakuliceesha

7 Cakubonenaako cakuliceesha kwakwe Lesa cakamukuma abuumbi shikulumbaisha Defedi. Defedi wakeembila Yehova ayi: ‘Mulaakumpa lupulusho lwanu anga ndiyawo, alimwi kuliceesha kwanu kwanengesha kuba muntu wa bulemu.’ (2 Sam 22:36) Defedi wakaamba ayi wakaba abulemu boonse mu Isilaeli ceebo cakuliceesha kwakwe Yehova—aceebo cakwaamba ayi wakakotama, na kuliceesha kwaamba ayi amubikile maano. (Kulu. 113:5-7) Ubo mbocibete akuli ndiswe. Mibo njetucite, nshetucikoonsha alimwi ashoolwe nshetucite, shoonse “twakapekwabo” kuswa kuli Yehova. (1 Koli. 4:7) Muntu uliceesha ulaba “munene” mukwiinga ulaba musebenshi wakwe Yehova uyandika abuumbi. (Luka 9:48, maswi amweela.) Amuleke tubandike ncocibetele boobo.

JULY 25-31

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | 2 SAMWELO 23-24

“Sa Mulapa Camoyo Woonse?”

it-1-E 146

Alauna

Alauna wakapa musena, ŋombe alimwi ankuni shakusebensesha pakubenga mulambu kwakutalipilisha, sombi Defedi wakakakatila ayi aule. Makani ngotucana pa 2 Samwelo 24:24 alatondesha ayi Defedi wakoola musena wakulupwiitawo alimwi aŋombe amaali ali 50 asilifa ($110). Nacibi boobo, makani ngotucana pa 1 Makani 21:25 alaamba ayi Defedi wakoola musena uyo amaali ali 600 agolodi (c. $77,000). Wakaamba makani ali pa 2 Samwelo wakaambabo pakuula musena pakalinga kusa mukubeta cipaililo alimwi ashakusebensesha pakubenga mulambu, aboobo citoboneka kwaamba ayi wakaambabo pamaali akasebenseshekwa pakuula shintu isho. Sombi wakalemba 1 Makani wakaambabo pamakani amusena pakalinga kusa mukuyakilwa tempele, aboobo wakaambabo pamaali akasebenseshekwa kuyaka tempele. (1Ma 22:1-6; 2Ma 3:1) Mukwiinga musena pakalinga kusa mukuyakilwa tempele wakalinga unene abuumbi, cilyeelete maali ashiku ku 600 agolodi ngaakasebenseshekwa kuula musena uyu unene, kuteshi maali aniini ayo akasebenseshekwa kuula musena Defedi mpakayakila cipaililo.

w12-CG 1/15 18 pala. 8

Amwiiye Shintu Shiyandika ‘Pamakani Acancine’

8 Na mwine Isilaeli alisuni kubenga mulambu mukuliyandila kwaamba ayi atondeshe kulumba kuli Yehova, bweenka mbobakalinga kucita na batoobenga mulambu wakulekelelwa shibiibi, nkokwaamba ayi tacakalinga ciyumu kusala munyama wakubenga. Utobenga mulambu wakalinga kusangalala kupa Yehova cipo ciinditeewo kubota. Munshiku shino Beneklistu tababengi milambu kweelana amulawo wakwe Mose; sombi balabenga milambu kwiinda mukusebensesha ciindi, nkusu alimwi ashintu shabo kusebensela Yehova. Mutumwi Paulo wakaamba ayi Beneklistu ‘ndyebalyaambilila’ pakulangila kwabo, ‘kucita shibotu alimwi akucafwa bamwi’ balabenga mulambu wakulumbaisha Lesa. (Ebu. 13:15, 16) Mushimu bantu bakwe Yehova ngobatondesha ndyebatoocita shintu ishi, balatondesha ayi balalumba pashintu shoonse Lesa nshaabacitila. Mushimu ngobakalinga kutondesha bene Isilaeli ndyebakalinga kubenga mulambu wakuliyandila, ngomushimu ngobatondesha aBeneklistu amunshiku shino.

Buboni Bwakumushimu

w05-CG 7/1 11 pala. 6

Shiteente Shinene Shitocanika Mulibuku lya 2 Samwelo

2 Samwelo 23:15-17. Defedi wakalinga kulemeka abuumbi mulawo wakwe Lesa waamba pa buumi abulowa cakwaamba ayi paciindi ici wakaleya kucita cintu cakalinga kweelenebo akupwaya mulawo wakwe Lesa. Aswebo tulyeelete kulemeka milawo yoonse yakwe Lesa.

AUGUST 1-7

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | 1 BAAMI 1-2

“Sa Muleeya Kuswa Kushilubo Shanu?”

it-2-E 987 pala. 4

Solomoni

Adonija abaabo mbaakalingaabo bakaloonda akucica ndyebakanyumfwa kulila kwa nyimbo ku Giwoni, musena watakalinga kulaale ankobakalinga alimwi akoolobesha kwabantu kwakwaamba ayi: “Ekale ciindi cilaamfu Mwaami Solomoni.” Solomoni wakatondesha luumuno lwakalinga kusa mukuba mubwaami bwakwe kwiinda mukukaka kubooshesha cibiibi. Nakwiinga Adonija ngwaakasalwa kuba mwaami nakwiinga Solomoni wakacaikwa. Adonija wakacicila mutente lya kulambililaamo aboobo Solomoni wakatuma nkombe Adonija bamulete kuli nguwe. Pesule lya kulwiita Adonija ayi alaakucaikwa na akacanwe amulandu Solomoni wakamulwiita ayi aye kuŋanda.​—1Ba 1:41-53.

it-1-E 49

Adonija

Nacibi boobo pesule lyakwaamba ayi Defedi wafwa, Adonija wakacenjeka Batisheba kwaamba ayi asenge Solomoni, ayi Abishagi abe mukaakwe. Nabi kwaamba ayi Adonija wakaamba ayi “nkuyanda kwakwe Lesa,” maswi Adonija ngakaamba akwaamba ayi: “nebo ndakalinga kweelete kuba mwaami, alimwi bantu boonse mu Isilaeli mbobakalinga kuyeeya ubo,” alatondesha ayi wakalinga kulinyumfwa wakanyaikwa bwaami bwakalinga kweelete kuba bwakwe. (1Ba 2:13-21) Nabi kwaamba ayi wakalinga ayi bamupe Abishagi kwaamba ayi eebe ceebo cakwaamba ayi bwaami tabuna kuba bwakwe, ici cakatondesha ayi Adonija wakalinga kucite miyeeyo itabete kabotu, mukwiinga kweelana amulawo wabantu bakale kale bakwiicwe banakashi abakasuwa bamwaami bakalinga kweelete kupekwa kuwooyo wamupyana. (Amweelanye a 2Sa 3:7; 16:21.) Paceebo ceeco Solomoni ndyaakanyumfwa kusenga uku kwa banyina, wakaamba ayi Adonija acaikwe, alimwi Benaya wakacita boobo cakufwambaana.​—1Ba 2:22-25.

Buboni Bwakumushimu

w05 8/1 30 pala. 1

Shiteente Shinene Shitocanika Mulibuku lya 1 Baami

1 Baami 2:37, 41-46. Ncintu cibiibi abuumbi kuyeeya ayi inga twacita cilubo kwakubula kwaanishikwa! Abo bacitila kashanga kutakonkela nshila ishupite itola kubuumi balaakucana mapensho ceebo cakusala kwabo kutabete kabotu.​—Mateyo 7:14.

AUGUST 8-14

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | 1 BAAMI 3-4

“Kuyandika Kwakuba Abusongo”

w11-CG 12/15 8 mapa. 4-6

Sa Ncakubonenaako Cibotu na Cibiibi Kulindimwe?

4 Solomoni ndyaakatalikabo kweendelesha, Lesa wakabonekela kuli nguwe muciloto akumulwiita ayi asenge cintu cimwi. Solomoni wakasenga busongo mukwiinga wakalinga kucishi ayi taakalinga kucishi shiinji. (Amubelenge 1 Baami 3:5-9.) Mukwiinga Lesa wakasangalala kwaamba ayi Solomoni wakasenga busongo, muciindi cakusenga bubile alimwi abulemu, wakapa Solomoni ‘busongo alimwi amoyo wakunyumfwishisha shintu’ kwiilikaawo abubile. (1Ba 3:10-14) Bweenka Yesu mbwaakaamba, Solomoni wakalinga kucite busongo bwiinditeewo cakwaamba ayi mwaami mwanakashi waku Sheba ndyaakanyumfwa makani aya, wakeenda mushinso ulaamfu kuya ku Jelusalemu kwaamba ayi aye akanyumfwe busongo bwakwe Solomoni.​—1Ba 10:1, 4-9.

5 Swebo tatulangili kupekwa busongo kuswa kuli Lesa munshila yacankamiko. Solomoni wakaamba ayi ‘Yehova ngoopa busongo,’ sombi wakalemba ayi tulyeelete kusebensa cankusu kwaamba ayi tube amubo uyu kwiinda: “Mukuteya matwi kushintu shabusongo, akubika moyo mukushinyumfwishisha.” Solomoni ndyaakalinga kwaamba pamakani mbuli aaya, wakasebensesha maswi mbuli “koolilila kuba alushibo,” “koshiyandoola mbuli silifa a golodi,” alimwi “koyandoola” busongo. (Tus. 2:1-6) Ncakutatoonsha kwaamba ayi inga twaba abusongo.

6 Inga twacita kabotu kuliipusha ayi, ‘Sa ndabikila maano kucakubonenaako cakwe Solomoni cakubona kuyandika kwa busongo buswa kuli Lesa?’ Lipenshi lyakubula maali lilapa bamwi kubikila maano kuncito yakumubili na kukakatishikwa kuya kucikolo capeculu kwaamba ayi bakacane ncito yakufola maali aanji. Ino mbuyani mwebo amukwashi wanu? Sa nshemusala kucita shilatondesha ayi mulabikila maano kukuyandoola busongo buswa kuli Lesa? Sa shintu nshemubikilaako maano alimwi anshemusala kucita inga shamucafwa kuyandoola busongo? Ncakwiila kuyandoola busongo alimwi akubusebensesha kulaakumucafwa mubuumi bwanu. Solomoni wakalemba ayi: “Ulaakwishiba kucita shintu shiluleme, koombolosha cakululama alimwi cakubula kasalulushi. Nkokwaamba ayi ulaakwishiba shibotu shoonse nshoeelete kucita.”​—Tus. 2:9.

Buboni Bwakumushimu

w98-CG 2/1 11 pala. 15

Yehova Ngu Lesa wa Shipangano

15 Bamulunyungu lwakwe Abulaamu ndyebakaba cishi kweelana amulawo, Yehova wakabapa shoolwe kweelana ambwaakashomesha kuli Abulaamu. Mu 1473 B.C.E., Joshuwa uyo wakapyana Mose mbuli mutanjilili wa bene Isilaeli, wakatanjilila bene Isilaeli kunjila mucishi ca Kenani. Cishomesho Yehova ncaakashomesha cakwaamba ayi alaakupa cishi bamulunyungu lwakwe Abulaamu, cakakumanishikwa bene Isilaeli ndyebakabaana cishi. Lyoonse bene Isilaeli ndyebakalinga kushomeka, Yehova wakalinga kukumanisha cishomesho cakwe cakubacafwa kukoma balwani babo. Ishi shakacitika, bunene bunene paciindi Defedi ndyaakalinga kweendelesha mbuli Mwaami. Ciindi Solomoni mwanaakwe Defedi ndyaakalinga kweendelesha, lubasu lwatatu lwa cipangano Yehova ncakapangana a Abulaamu lwakakumanishikwa. “Bene Juda abene Isilaeli bakafula anga ngumuseese wakuloombe lwa lweenge, bakalinga kulya akunwa alimwi bakalinga kusangalete.”​—1 Baami 4:20.

AUGUST 15-21

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | 1 BAAMI 5-6

“Bakasebensa Cankusu Ceebo ca Lusuno Ndobakalinga Kucite Pali Yehova”

w11-CW 2/1 15

Sa Mulicishi?

Shisamu sha sida shaku Lebanoni, shakalinga kushibikitwe ayi shakalinga shiyumu, shibotu, shinunkila kabotu alimwi tashakalinga kulikwaawo kutulongolo. Aboobo, Solomoni wakasebensesha shintu shibotu kwiindaawo ndyaakalinga kuyaka tempele. Pacecino ciindi, shisamu sha sida shakalinga kuswite mutulundu twaku Lebanoni shakacaalabo shiniini alimwi mumisena yapalaale laale.

it-1-E 424

Sida

Kuyandika abuumbi kwakusebensesha shisamu sha sida, kwakalinga kuyandika basebenshi baanji bakutema shisamu, kushilonsha kuswa ku Taya na ku Sidoni kwiinda pa lweenge lwa Mediterranean, kushibesa akupanga mapulanga akushibika pamaanshi kwaamba ayi shinooya buseela kushitola ku Jopa. Lyalo bakalinga kunooya shicikwela panshi kushitola ku Jelusalemu. Incito iyi yakacitwa kwiinda mucipangano cakalinga pakati kakwe Solomoni a Ilamu. (1Ba 5:6-18; 2Ma 2:3-10) Kutola shisamu sha sida ku Jelusalemu kwakatolelela cakwaamba ayi bantu bakaamba ayi Solomoni ndyaakalinga kweendelesha ‘shisamu sha sida shakalingabo mbwe bweenka mbuli mikuyu’.​—1Ba 10:27; amweelanye a Isa 9:9, 10.

it-2-E 1077 pala. 1

Tempele

Solomoni wakasala basankwa bene Isilaeli bali 30,000 lyalo akubaabanya mumakoto a bantu bali 10,000 akubatuma kuya mukusebensa ku Lebanoni kwa mwenshi womwi, lyalo pesule lya mweenshi womwi bakalinga kusa mukookesha kuŋanda kwa myeenshi yobilo. (1Ba 5:13, 14) Solomoni wakalinga kucite basebenshi bali 70,000 abo bakalinga kunyamuna shintu lyalo wakalinga kucite abali 80,000 bakalinga kupwaya mabwe. (1Ba 5:15; 9:20, 21; 2Ma 2:2) Solomoni wakasala basankwa beshikutanjilila bali 550 alimwi abeshikubacafwilisha bali 3,300. (1Ba 5:16; 9:22, 23) Alimwi citoboneka ayi pabantu aba mbaakasala, bali 250 bakalinga bene Isilaeli lyalo bali 3,600 bakalinga “baswamashi.”​—2Ma 2:17, 18.

Buboni Bwakumushimu

g-CG 7/12 25, kabokosi

Baibo—Ndibuku Lyaamba Shabushinshimi Mbweenga Twashooma, Lubasu 1

SHAKAKUMANISHIKWA PACIINDI NDYESHAKAAMBWA AYI SHILAAKUCITIKA

Cakubonenaako comwi ca shintu shakakumanishikwa paciindi bushinshimi ndyebwakaamba ayi shilaakucitika, nceeco ncetucana palilembo lya 1 Baami 6:1, ico caamba paciindi mwaami Solomoni ndyaakatalika kuyaka tempele ku Jelusalemu. Tulabelenga ayi: “Mumwaaka wa 480 [myaaka yoonse 479] bene Isilaeli ndyebakaswa ku Ejipiti, mumwaaka wane Solomoni kaalela cishi ca Isilaeli, mumweenshi wabili wiitwa ayi Sifu, Solomoni wakatalika kuyaka Ŋanda yakwe Yehova.”

Baibo ilatondesha ayi mwaaka wa 1034 B.C.E, ngowakalinga mwaaka wane wa buleelo bwakwe Solomoni. Aboobo na twabelenga myaaka 479 kuboolela mwisule ilatushisha ku 1513 B.C.E. Mwaaka bene Isilaeli ndyebakaswa mu Ijipiti.

AUGUST 22-28

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | 1 BAAMI 7

“Nsheenga Tweeya Kumacinko Obilo”

w13-CG 12/1 13 pala. 3

‘Mutulundu Mulaakukabaamo Mukuba’

Mwaami Solomoni wakasebensesha mukuba uunji abuumbi kubotesha tempele njaakayaka mu Jelusalemu. Mukuba uunji ngwaakasebensesha, ngooyo baishi ba Defedi ngobakabwesa ndyebakalinga kukoma bene Silya. (1 Makani 18:6-8) “Cingomo” ca mukuba ico bapailishi ncobakalinga kusebensesha kusamba kumaansa akumyeendo cakalinga cinene abuumbi. Cakalinga kwisula malita amaanshi ali 66,000 alimwi mpashi cakalinga kulema makilogilamu ali 30,000. (1 Baami 7:23-26, 44-46) Lyalo kwakalinga macinko amukuba anene abuumbi ayo akalinga kunembo lya tempele. Kwiculu lya ngawo, wakapangilaako shitwi shobilo sha mukuba. Comwi cakalinga kulampa mamita ali 2.2 kuya mwiculu. Macinko aya akalinga kucite bulyango pakati alimwi akalinga kucite mutika ukomena masentimita 7.5 alimwi mulifumo akalinga kukomena mamita 1.7. (1 Baami 7:15, 16; 2 Makani 4:17) Cilakankamika abuumbi na twayeeya pakufula kwa mukuba wakasebenseshekwa kupanga shintu ishi.

it-1-E 348

Bowasi, II

Licinko lyomwi lyakalinga kulubasu lwakumatwa pamacinko obilo Solomoni ngaakabika panembo lya tempele, lyakatumbwa ayi Bowasi mpashi kusansulula ayi “Munkusu.” Lyalo licinko lyakalinga kulubasu lwakumalenge wakalitumba ayi Jakini, kusansulula ayi “Yehova Aalengeshe Kuyuma.” Na mwabika macinko aya pomwi lyalo mwabelenga maswi alembetwe kuswa kululyo kuya kucipiko kamulangite kwicwe, inga apa muyeeyo wakwaamba ayi ‘Yehova aalengeshe tempele kuyuma munkusu.’​—1Ba 7:15-21; amubone liswi lyakwaamba ayi CAPITAL.

Buboni Bwakumushimu

it-1-E 263

Kusamba

Kuba babuuya lwakumubili kulayandika abuumbi kubaabo balambila Yehova munshila isalalite. Ubu mbobubaambo bwakalinga kucitwa pa tente yakulambililaamo alimwi bwakatolelela apaciindi tempele ndyeyakayakwa. Mupailishi munene Aloni abana bakwe basankwa ndyebakabikwa pabupailishi, bakasamba kabatana kufwala shakufwala shabupailishi. (Kulo 29:4-9; 40:12-15; Lefi 8:6, 7) Kwaamba ayi bapailishi basambe kumaansa alimwi akumyeendo bakalinga kusebensesha maanshi akalinga kuba mumbale ifongomene iyo yakalinga mulubaansa lwa tente yakulambililaamo. Lyalo mukuya kwaciindi bakalinga kusebensesha maanshi akalinga kuba mucingomo cinene camukuba ico cakalinga kuba pa tempele Solomoni njaakayaka. (Kulo 30:18-21; 40:30-32; 2Ma 4:2-6) Pabushiku bwakulekelelwa shibiibi, mupailishi munene wakalinga kusamba lyobilo. (Lefi 16:4, 23, 24) Abo bakalinga kutola kapongo ka Asaselo, abaabo bakalinga kutola nyama shakalinga kusebenseshekwa kubenga milambu yakulekelwa shibiibi, alimwi a ŋombe isalala yakasebenseshekwa kubenga mulambu wakulekelelwa shibiibi, pansengwe lya musumba, bakalinga kweelete kusamba pamubili alimwi akucapa shakufwala shabo kabatana kunjila mumusumba alimwi.​—Lefi 16:26-28; Shaku 19:2-10.

AUGUST 29–SEPTEMBER 4

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | 1 BAAMI 8

“Mupailo Wakuliceesha Alimwi Wakuswa Panshi Lya Moyo Ngwaakapaila Solomoni”

w09-CG 11/15 9 mapa. 9-10

Amubotesheko Mipailo Yanu Kwiinda Mukwiiya Baibo

9 Tulyeelete kupaila kuswa panshi lya moyo kwaamba ayi Lesa akumbule mipailo yesu. Solomoni wakapaila mupailo wakuswa panshi lya moyo uyo ngotucana mu 1 Baami capita 8. Wakapaila mupailo uyo kunembo lya bantu bakalinga kubungene mu Jelusalemu, tempele yakwe Yehova ndyeyakalinga kwaabwa mu 1026 B.C.E. Libokosi lya cipangano ndyelyakabikwa mu Musena Usalalite Kwiindaawo alimwi apesule lyakwaamba ayi likumbi lyakwe Yehova lyafwekelesha tempele, Solomoni wakalumbaisha Lesa.

10 Amwiiye pamupailo wakwe Solomoni akubona mbwaakasebensesha liswi lyakwaamba ayi moyo, mankanda aanji. Solomoni wakasumina kwaamba ayi Yehova eenkabo ngooshiba shili mumoyo wa muntu. (1 Ba. 8:38, 39) Mupailo uyu weenka ulatondesha ayi abo baana camoyo ‘woonse balaba akulangila.’ Na balwani bacata bantu bakwe Lesa akubatola mubusha, Yehova inga wakumbula mipailo yabo yakuswa panshi lya moyo na batolelela kushomeka kuli nguwe. (1Ba 8:48, 58, 61) Aboobo, mipailo yanu ilyeelete kuswa panshi lya moyo.

w99-CG 2/1 15 mapa. 7-8

Amutambike Maansaanu Asalalite Ndyemutopaila

7 Inga caba ayi tutopaila palweesu na kubantu baanji, njiisho yamu malembo iyandika abuumbi njotweelete kwiibaluka njaakwaamba ayi tulyeelete kuliceesha ndyetutopaila . (2 Makani 7:13, 14) Mwaami Solomoni wakatondesha kuliceesha ndyaakalinga kupaila kubantu baanji, tempele yakwe Yehova ndyeyakalinga kwaabwa ku Jelusalemu. Paciindi ici, Solomoni ndyaakamanishabo kuyaka ŋanda ibotu abuumbi kwiinda nanda iliyoonse pacishi capanshi. Nacibi boobo cakuliceesha wakapaila ayi: “Ono sa cilaamba ayi mwebo noba Lesa, ndushinisho inga mwekala pacishi capanshi? Sobwe! Nabibo licilu lyaceyabo kulaale kwaamba ayi mwebo mukonshe kwikalaamo. Ino ono ŋanda njondamuyakila yakomena cabuyani kwaamba ayi mwebo mwikaleemo!”​—1 Baami 8:27.

8 Bweenka mbuli Solomoni, tulyeelete kuliceesha ndyetutokwiimikaninaako bamwi mumupailo. Nabi kwaamba ayi tulyeelete kuleya kulitondesha anga tuliluleme kwiinda bamwi, inga twatondesha kuliceesha kwiinda muliswi mbolitonyumfwika ndyetutopaila. Mipailo yakuliceesha, teshi mipailo yakunyumfwisha kabotu bantu. Mipailo yakuliceesha taipi bantu kubikila maano kumuntu utopaila sombi kuwooyo utopailwa. (Mateyo 6:5) Alimwi tulatondesha kuliceesha kwiinda mushintu nshetwaamba mumupailo. Na twaliceesha ndyetutopaila, teshi tukanyumfwike anga tutolwiita Lesa kutucitila shintu kweelana ambotusuni. Sombi tulaakusenga Yehova kwaamba ayi acite shintu kweelana akuyanda kwakwe kusalalite. Shikulumbaisha wakatondesha cakubonenaako cibotu ca mubo ngotweelete kutondesha ndyetutopaila ndyaakaamba ayi: “NoYehova amutupulushe! Ee, amutulengeshe kuswitilila!”​—Kulumbaisha 118:25; Luka 18:9-14.

Buboni Bwakumushimu

it-1-E 1060 pala. 4

Liculu

Solomoni uyo wakayaka tempele mu Jelusalemu wakaamba pali Lesa ayi nabibo “liculu lili pecelu lya meculu, lyaceya kulaalebo kwaamba ayi mwebo mukonshe kwikalaamo.” (1Ba 8:27) Mbuli mulengi wameculu Yehova aliinditeewo paboonse alimwi “liina lyakwe ndyeliinda pameena oonse. Bulemu bwakwe buleenda bwashintu shamucishi capaanshi ashakwiculu.” (Kulu 148:13) Ncuubu Yehova kupima meculu bweenka mbweenga caba cuubu muntu kupima cintu cili mumaansaakwe. (Isa 40:12) Maswi ngakaamba Solomoni taatondeshi ayi Lesa taacite musena nkwaakala. Alimwi tacaambi ayi alababo kulikoonse, mucintu cilicoonse na kumusena kulikoonse. Tulishi boobo ceebo camaswi Solomoni ngakaamba pali Yehova ayi “alakutika kuswa kwiculu uko nkwakala,” nkokwaamba ayi meculu nkwaakala pomwi ashilengwa shoonse shisalalite shamushimu.​—1Ba 8:30, 39.

    Mabuku amu Cilenje (2011-2026)
    Amusweemo
    Amunjile
    • Cilenje
    • Share
    • Kusala shimwi nshemusuni
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbweenga Mwasebensesha
    • Makani Amulawo
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Amunjile
    Share