BIBILIOTHEKA ONLINE la Nsanja ya Namaing'anela
Nsanja ya Namaing'anela
BIBILIOTHEKA ONLINE
Ilolo
  • BIBILYA
  • VYOKHUMI-IWA
  • MIGUMANO
  • nwt Luka 1:1-24:53
  • Luka

Ikundu yei kavali vidiyo ilivo.

Nileveleleni, vitododomeya vofuna oni-a vidiyo.

  • Luka
  • Bibilya la Ilambo Ipya la Malemba Opambuleya
Bibilya la Ilambo Ipya la Malemba Opambuleya
Luka

MILANYU YAPAMA ILEMBILE LUKA

1 Atu anjinji tatoodhilimbi-edha lemba mwasa oonga vyoireya vyaimbarimbari vyoi i-yo othene ninoviroromela. 2 Aliwa tatoolemba movwelana na mwaniwandenle atu oi khumela voroma tali mboni dhaoni na methwiwa thitho arumiwi a milanywiyo. 3 Voi nditosakasaka vyongo vyothene mopwasedha maningi khumela voroma, nditosimikiza ira ndiulembeleni ninga mwemo mwaireile aliwa, nyo olemezeya maningi Teofilo. 4 Nditoira vyevi ira muidhiwe pama ira vyongo vyafunji-iwile nyo pyonyindeleya.

5 Malambo a Herodi,* mwene wa Yudeya, watookala mulimbo velela sembe mwinango dhinalee Zakariya wa gulu la Abiya. I-yanee ali Elizabeti wa ziza la Aroni. 6 Ambilene tali olongomana vamethoni va Nlungu namwasa oi tali ororomeleya, movwelana na malamulo othene thitho na ilamulo ya Yohova.* 7 Mbwenye aliwa katana mwana namwasa oi Elizabeti kaabala thitho ambilene tali oulula.

8 Vahora yalaba Zakariya basa ninga mulimbo velela sembe vamethoni va Nlungu, voimelela gululee la asembe, 9 movwelana na vyairecha alimbo velela sembe hora dhothene, yali horee yoi avolowenga nyumba yopambuleya ya Yohova, ira avelele sembe dhoka-a. 10 Vahora yovelela sembe dhoka-adho, mwinji othene waatu wanoolobela vandhe. 11 Ngelo wa Yohova atoodha vali liye ongoimela ikhundu ya ono odyana ya iguwa ya sembe dhoka-a. 12 Mbwenye Zakariya angaoni vyevyo, atoorucheya rimani noova maningi. 13 Moi e-no ngeluo atoom’mwandela ira: “Kuove Zakariya namwasa oi lobelolaa losembezela litovweya. I-yanaa Elizabeti unodha ubalela mwana wa lombwana thitho udham’va-e dhina loi Juwau. 14 Unodha sangalala nodhiveliwa maningi thitho atu anjinji anodha sangalala nobaliwawee, 15 namwasa oi unodha kala ndimuwa vamethoni va Yohova. Mbwenye liye kadhamwe vinyu navang’onovene venango yomwa iliyothene yolezeli-a thitho unodha dhaliwa na zimu ochena a-anabaliwe.* 16 Liye unodha kami-a Aisraeli anjinji ira tachinyuwe noroma okoka m’vwela Yohova Nlungwiwa. 17 Mbwenye unodha kala vasogolo va Nlungu angana zimu na kopolo ninga dha Eliya, ira adhimbinuche mirima ya ababa ira ikale ninga yaa-ima thitho atu o-ovwela unodha adhimbinuchela wu zelu ya imbarimbari ya atu olongomana. Unodha ira vyevi ira agumanyei-e wa Yohova atu amadhi kozeela.”

18 Moi e-no Zakariya atoom’fuka ngeluo ira: “N’nga ndinasimikizele a-vi ira vyevi vinodha ireya? Namwasa oi miyo ndili oulula thitho i-yananga utokaana vyawa vinjinji.” 19 Ngeluo atoom’mwakhula ira: “Miyo ndili Gabrieli unoimelecha vamethoni va Nlungu thitho utondiruma dhaongana we nodhauwandela milanyu yapamila. 20 Kavuruwana! Unodha kala o-oonga fiyedha va dambo linofuna dhaireya vyongo vyevi namwasa oi kuroromenle madhwanga anofuna dhakwakwaneli-edhiwa vahora ikhaathi-iwile.” 21 Vahora yen’na atu tanoom’dedi-edhelave Zakariya thitho tatoodabwa namwasa oi atoodembuwa maningi mu nyumba yopambuleiyo. 22 Angakhumile vandhe kaodileve aongana thitho aliwa tatoozindiyela ira utoona vyongo vyodabwi-a* mu nyumba yopambuleiyo. Liye aongana mandha, thitho kaaodave onga. 23 Malambwee olaba urumiwi opambuleya angamadhi, atoodhowa nyumbaniwee.

24 Vangavirile malambo mangasi, i-yanee Elizabeti atookaana wise thitho atoomala myedi mithanu a-khuma vandhe. Liye aongile ira: 25 “Yohova utondiirela vyongo vyevi malamboano. Liye utondithuulela ira amali-e nyozeya wanga vari vaatu.”

26 Elizabeti angan’na wise wa myedi 6, Nlungu atooruma ngelo Gabrieli wu sidade n’nango lau Galileya, loitaniwa Nazareti. 27 Atoom’ruma wa namwali mwinango adedi-edha thelana na lombwana mwinango aitaniwa Yosefi wa ziza la Davide. Namwali wen’na dhinalee ali Mariya. 28 Ngelule angafiile wa namwaluo atoonga ira: “Kacheliwa we oraeli-iwa maningi, Yohova uli nawe.” 29 Mbwenye madhu enala atoom’dabwi-a maningi moi atooroma thuulela mwenyuliwa wa tundu wen’na. 30 Ee-no ngeluo atoom’mwandela ira: “Kuove Mariya, namwasa oi Nlungu utouriyela rima. 31 Kavuruwana! Unodha kaana wise nobala mwana wa lombwana thitho udham’va-e dhina loi Yesu. 32 Liye unodha kala ndimuwa thitho unodha itaniwa Mwana wa Wadhuludhulu. Yohova Nlungu unodha m’va-a pando wa umwene wa Davide babee. 33 Liye unodha tonga ninga mwene va nyumba ya Yakobo modhowa nodhowa thitho Umwenee kunodha mala.”

34 Mbwenye Mariya atoom’fuka ngeluo ira: “N’nga vyevyo vinaodeye a-vi, namwasa oi kandinagonathivo na lombwana?” 35 Ngeluo atoom’mwakhula Mariya ira: “Zimu ochena unodha fiya vawe thitho kopolo ya Wadhuludhulu inodha ukhunela. Vamwasa wen’na unofuna dhabaliuwo unodha itaniwa ochena, Mwana Nlungu. 36 Moi balaa Elizabeti, unom’mongecha atu ira i-yana o-obala utokaana wise, thitho unodhabala mwana wa lombwana angali oululene, moi wen’na ndi mwedi wana 6. 37 Vyevi vitoireya namwasa oi madhu othene a Nlungu anokwakwaneli-edhiwa.”* 38 Moi ee-no Mariya atoonga ira: “Ndili dhaari wa Yohova! Viongile nyoovyo viireye wa miyo.” Adhamale ngeluo atoodhowa.

39 Ee-no malambo enao Mariya atoovenyathi mombaranya nodhowa isa ya myangoni, sidade n’nango muilambo ya ziza la Yuda. 40 Weo atoovolowa m’mba mwa Zakariya nom’mwenyula Elizabeti. 41 Moi ee-no Elizabeti angamwenyuliwile na Mariya, mwana ali m’mbanimweemo atoolupha thitho Elizabetuo atoodhaliwa na zimu ochena. 42 Ee-no Elizabeti atoonga mogweli-a madhu ira: “Uli oraeli-iwa mwaa-iyana othene namwana uli m’mbanimwaa ngoraeli-iwa thitho! 43 N’nga viodeile a-vi ira ndikaena ngari yen’na, ira m’mee Mbwiyanga adhe uli miyo? 44 Ndingavwide mwenyulawaa, mwana uli m’mbanimwanga utolupha mosangalala. 45 Uli osangalala namwasa oi watoororomela, moi vyongo vyothene vyawandeliwile we vyokhumela wa Yohova* vinodha kwakwaneli-edhiwa.”

46 Moi e-no Mariya atoonga ira: “Ingumi yanga inom’lemeza Yohova, 47 rimanga ngosangalala maningi na Nlungu namavulumuchanga, 48 namwasa oi liye utoona makalelo odhiyevi-a a dhaare wa i-yana. Kaing’anani! Romela va-eeni mbumba dhothene dhinodha ndiromola osangalala, 49 namwasa oi Nlungu wa kopolo dhotene utondiirela vyongo vilukhulu thitho dhinalee tochena. 50 Liye unovwela tangaranga atu anom’mova. 51 Liye utoira vyongo vya kopolo na dhandhalee, utobalalei-a undendai atu ana mirima yodhiulukhuli-a. 52 Utothithi-a atu akopolo vamipandoniviwa ya umwene, thitho utogweli-a atu odhiyevi-a. 53 Utorumbali-a atu a ndhala na vyongo vyapama mbwenye utodhowi-a atu ofuma o-okaanene yongo. 54 Liye utokami-a rumiwee Israeli vothuulela yolanyedhayee yoi unodha athonyi-edha tangaranga modhowa nodhowa, 55 movwelana na vyawandenle liye anamabali-u awale Abrahamu nambumbee.”* 56 Mariya atookala na Elizabeti wa myedi yowandamela miraru, adhamale atoowelela waniwa.

57 Moi e-no hora yoi Elizabeti abale yatookwakwana thitho atoobala mwana walombwana. 58 Atu owandamana na liye vambo-i naabalee tatoovwa ira Yohova utom’vwela tangaranga dhilukhulu thitho aliwa tatoosangalala vambo-i na liye. 59 Va dambo la 8, aliwa tatoodha dhainela mwanuo thitho tafuna tam’va-e dhina la babee, loi Zakariya. 60 Mbwenye m’mee atoawakhula ira: “Lelo kabe! Dhinalee unokala Juwau.” 61 Angaongile vyevyo, aliwa tatoom’mwandela ira: “Kavali balaa na m’mbo-ene unoidhiweya na dhina lelo.” 62 Moi e-no tatoom’fuka babee na mandha dhina lafuna liye m’va-a mwanuo. 63 Liye atoovepha tabwa ungolembavo ira: “Dhinalee ndi Juwau.” Atu othene tangaoni vyevi tatoodabwa. 64 Hora yeniyene lomwee watoodhuleya thitho lumilee latoothathuwa moi atooroma onga nom’titimi-a Nlungu. 65 Atu othene akala tatamo lelo tatoova thitho mwasa wen’na wanoongiwa tatamo lothene lamyangoni wu Yudeya. 66 Atu othene tavwide vyevi tatoovilokota mirimani mwiwa thitho taongecha ira: “N’nga mwana wen’na unodha kala oi a-vi?” Namwasa oi dhandha la Yohova lali va liye.

67 Moi e-no Zakariya atoodhaliwa na zimu ochena thitho atoonga ninga namaongela ira: 68 “Atitimi-iwe Yohova Nlungu wa Israeli, namwasa oi utothuulela atwee noadhi-edha ivulumucho. 69 Liye utoiri-a ira va nyumba ya rumiwee Davide, vaoneye namavulumucha wa kopolo, 70 movwelana na vyaongile liye dhela mwa anamaongelee ochena awale, 71 ira unodha nivulumucha waamwidani-u thitho mandhani mwaatu othene anoniidanana. 72 Unodha kwakwaneli-edha vyalanyedhile liye anamabali-u awale thitho unodha athonyi-edha tangaranga. Liye unodha thuulela vwelanolee lochena, 73 lumbelo lalumbenle liye wanamabali-u Abrahamu, 74 ira vasogolo voi nitovulumuchiwa mandhani mwaamwidani-u, aniva-e ngari yolaba urumiwi opambuleya wa liye mo-oova, 75 mororomeleya thitho molongomana vamethonivee malambwi-u othene. 76 Mbwenye voonga vya we mwana wang’ono, unodha itaniwa namaongela wa Wadhuludhulu namwasa oi unodha sogola vamethoni va Yohova ira umasaka-edhe ndhiladhee. 77 Ira umakami-e atwee idhiwa vya ivulumucho inofuna dhaodeya vyodawa viwa vyadhaleveleliwa, 78 namwasa wa tangaranga dhilukhulu dha Nlungwi-u. Namwasa wa tangaranga dhedhi, wala wa namaebe-i unodha nifiyela khumela dhulu, 79 thitho unodha moneela atu tali mu isi na ruthi wa wukwa, nosogolela manyalwi-u va ndhila ya rendele.”

80 Ee-no mwanuo atooulukhula nolimba mwauzimu. Liye atoodhowanave kalanga kokolani fiyedha dambo laoneele liye wa Israeli.

2 Malambo enao, Kaisara Agustu atootonga ira atu othene ilamboyo tamalembi-e. 2 (Lembeliwa weu wali oroma thitho waireile vahora yoi Kureniyo ali namatonga wa Siriya.) 3 Atu othene tatoodhowa malembi-a thitho mutu uliwethene adhowile malembi-a sidade la waniwa. 4 Yosefi naliyene atookhuma wu Galileya, sidadi la Nazareti nodhowa wu Yudeya sidadi la Davide loitaniwa Betelehemu, namwasa oi liye ali wa banja thitho ziza la Davide. 5 Atoodhowa malembi-a vambo-i na Mariya anthenle liye movwelana na vyavwelan’ne aliwa. Vahora yeniyo Mariya a-adhi vang’ono ira abale. 6 Tangali weo, hora yoi Mariya abale yatookwakwana. 7 Liye atoobala mwanee oroma wa lombwana thitho atoom’mbilinga na nguwo nom’gonathi-a modyelamo vifuwo, namwasa oi nyumba mofiyedhela alendo kamwali limburo.

8 Tatamo leli mwatookala anamakumbiza oi tali undhe wa sidadi noing’anelanga vifuwo viwa nama-iyu. 9 Mo-odedi-edhela ngelo wa Yohova* atooimela vaduzi naaliwa, thitho titimi-o la Yohova latowala valimburo lothene lelo moi anamakumbiza tatoova maningi. 10 Mbwenye ngeluo atoawandela ira: “Kamuove! Miyo ndidhidhe dhalaleya wa nyo milanyu yapama inofuna dhasangalali-a maningi atu othene. 11 Namwasa oi penene, mu sidade la Davide mutobaliwa namavulumuchinyu oi ngu Kristu Mbwiye. 12 Izindiyeloyee chiila: Weo munamafwanye mwana wa tete obilingiwa na nguwo nogonathi-iwa modyelamo vifuwo.” 13 Mo-odedi-edha watooneya mwinji nlukhulu wa angelo vambo-i na ngelule thitho wanotitimi-a Nlungu ira: 14 “Titimi-o wa Nlungu dhuludhulu, thitho rendele vailambo yavathi waatu anoasangalalana liye.”

15 Ee-no angelwao tangawelenle dhulu, anamakumbizao tatooroma wandelana ira: “Dhoweni wu Betelehemu ira nimaone vyongo vyaireilevyo, viniidhiwi-idhe Yohova.” 16 Aliwa tatoodhowa mombaranya thitho tatoofwanya Mariya na Yosefi na mwana wa tetuo tangam’gonathi-idhe modyelamo vifuwo. 17 Tangaoni vyevi, tatoonga milanyu yawandeliwile aliwa yokuza mwanuo. 18 Atu othene tavwide, tatoodabwa navyaawandenle anamakumbizao. 19 Mbwenye Mariya atoolokota madhu othene enala thitho atooroma thuulela thapulelawee rimanimwee. 20 Adhamale anamakumbizale tatoowelela wali aliwa, talemezanga notitimi-a Nlungu namwasa wa vyongo vyothene vyavwide aliwa na vyaoni aliwa, movwelana na vyawandeliwile aliwa.

21 Vangavirile malambo 8, hora yoi aineliwe ingakwakwane, tatoom’va-a dhina loi Yesu. Leli tidhina laongile ngelule Mariya a-anakaena wise.

22 Thitho hora yoi aliwa tacheni-iwe movwelana na ilamulo ya Mose yangakwakwan’ne, tatoodhowa na mwanuo wu Yerusalemu mam’velela wa Yohova. 23 Vyevi vyali vyovwelana na vilembiwile mu ilamulo ya Yohova ira: “Mwana uliwethene walombwana oroma baliwa, unodha kala ochena wa Yohova.” 24 Weo aliwa tatoovelela sembe movwelana na vinoonga ilamulo ya Yohova ira: “Majiwa menli venango ana kangaiwa ambili.”

25 Moi e-no mu Yerusalemu mwatookala mutu mwinango dhinalee Simioni. Lombwana wen’na ali olongomana na odhivelela wa Nlungu. Liye anoodedi-edha hora yafuna Nlungu dhadidili-a Aisraeli thitho zimu ochena wali va liye. 26 Thitho Nlungu atoom’mwandela dhela mwa zimu ochena ira kanodhakwa a-anaone Kristu wa Yohova. 27 Moi e-no mosogoleliwa na zimu, Simioni atoodha va kachisi. Thitho anamabala a Yesu tangam’dhidhena dhamwirela vyafuna ilamulo, 28 liye atoom’tukula mwanuo mandhanimwee nom’titimi-a Nlungu ira: 29 “Va-eeni Mbwiye nlukhulu kwaranya, munorumeli-a dhaarinyu wukwa mwa rendele movwelana na vyaongilenyo. 30 Namwasa oi methwanga atoona ndhilinyu yovulumuchela atu, 31 yeniyo isaka-edhile nyo vamethoni vaatu amitundu yothene. 32 Methwanga atoona njeza inokami-a atu amitundu yothene ira taode ona thitho nditoona titimi-o la atwinyu Aisraeli.” 33 Anamabala a mwanuo tanoodabwa na vyaonga Simioni vyokuza mwanuo. 34 Thitho Simioni atooraeli-a anamabalao nowandela Mariya m’mee mwanuo ira: “Kavuruwana! Mwanula unodha iri-a ira atu anjinji tagwe thitho ira atu anjinji tavenyathi mu Israeli. Noira idhakale izindiyelo inofuna atu dhairuni-a. 35 (ee, unodha lathiwa na sarasada lolapa), ira vinothuulela atu anjinji rimanimwiwa vidhakhumelele vakwecha.”

36 Vatookala thitho namaongela wa-iyana dhinalee Ana mwana Fanueli wa ziza la Aseri. I-yana wen’na ali oulula maningi thitho atookala na man’nee wa vyawa 7 baa-i khumela vyathelan’ne aliwa.* 37 Liye ali i-yana wa makwele thitho an’na vyawa 84 mbwenye kaajombecha vakachisi. Liye anoolabecha urumiwi opambuleya nathana na ma-iyu thitho anoosala udya nolobela mosembezela. 38 Muhora yeniyo liye atoofiya duzi noroma simba Nlungu thitho onga vyokuza mwanuo waatu othene tadedi-edha ivulumucho ya Yerusalemu.

39 Ee-no tangamadhi ira iliyothene movwelana na ilamulo ya Yohova, tatoowelela wu Galileya, sidadi la waniwa wu Nazareti. 40 Mwanuo atoodhowanave ulukhula nokala wakopolo. Zeludhee dhanoinjiva thitho Nlungu atoodhowanave m’sangalalanee.

41 Yawa na yawa anamabalee tanoodhiveliwana dhowa wu Yerusalemu wu pwando la paskwa. 42 Moi e-no angana vyawa 12, aliwa tatoom’dhowana weo movwelana na mwambo wa pwandolo. 43 Pwandolo lingamadhi aliwa tatoovenyathi welela waniwa. Mbwenye zombuwo Yesu atoo-alela wu Yerusalemu thitho anamabalee kataviidhiwa vyevyo. 44 Aliwa tathuulela ira liye uli vambo-i naaliwa vagulu laatu avaulendwao, moi tatoowenda ulendo wa dambo lipumbula. Adhamale tatooroma m’sakasaka mwaabaliwa naafwiwa. 45 Mbwenye tadhakonde am’mona tatoowelela wu Yerusalemu. Weo tatoom’sakasaka mamburo othene. 46 Moi e-no vangamadhi malambo mararu, tatoom’fwanya angali kachisini, angakaathidhe vari vaanamafunji-a thitho avuruwananga noafukanga vyofuka. 47 Mbwenye atu othene tam’vuruwana tatoodabwa maningi na vyowakhulavyee thitho voona ira ali ovwechecha vyongo maningi. 48 Anamabaleao tangam’moni tatoodabwa maningi, thitho m’mee atoom’fuka ira: “Mwanawe, mwasiwa ngwan’ni utonioni-a nyarwa e-ni? Miyo na babaaula natoosukwala maningi thitho nanousakasaka.” 49 Mbwenye liye atoawakhula ira: “Mwasiwa ngwan’ni mwanoondisakasaka? N’nga kamunoidhiwa ira miyo ndinofwanela fwanyeyanga m’mba mwa Babanga? 50 Mbwenye aliwa katavwechechile vyaawandela liyevyo.

51 Adhamale tatoovenyathi vambo-i nowelela wu Nazareti, thitho liye atoodhowanave avwela. Veva thitho m’meeuo atoalokota pama maningi madhu othene enala rimanimwee. 52 Mbwenye Yesu atoodhowanave ulukhula mu zelu na imo. Thitho Nlungu naatu tatoodhowanave m’sangalalanee.

3 Yawa ya 15 ya utongi wa Kaisara Tiberiyo, Pontiyo Pilato ali namatonga wa Yudeya. Herodi* ali namatonga wa Galileya. Filipi balee ali namatonga wa visa vya Itureya na Trakoniti. Thitho Lisaniya ali namatonga wau Abilene. 2 Malambo enao Anasi ali namavelela sembe wa ndimuwa thitho Kayafa ali ndimuwa wa asembe. Vahora yeniyo Madhu a Nlungu atoofiya wa Juwau mwana Zakariya kokolani.

3 Ee-no liye atoodhowa m’mamidhi othene aduzi na Yordani thitho anoolaleela vya ubadizo ninga izindiyelo yochinyuwa ira vyodawa vileveleliwe. 4 Anooira vyevi movwelana na vyalembiwile mu bukhu la madhu a namaongela Esaya ira: “Mutu mwinango unaakhuwa kokolani ira: ‘Musaka-edhe ndhila ya Yohova!* Mulinyali-e ndhiladhee. 5 Ipedipedi iliyothene ivu-eleliwe, thitho mwango uliwethene na khuma uliwethene visaka-edhiwe. Ndhila dhopotapota ndhikhale dholinyali thitho mamburo o-umbeya-umbeya asaka-edhiwe pama. 6 Atu othene anodha ona ndhila ya Nlungu yovulumuchana atu.”

7 Ee-no atooroma wandela mwinji waatu wadha wa liye dhabadiziwa ira: “Nyo ana nyowa, n’nga mbaani uuwenjeli-idheni ira mutawe thakaleliwa wa dambo la Nlungu? 8 Moi e-no muire vyongo vyothonyi-edha ira mutochinyuwa. Thitho kamudhinami-enga ira, ‘Nitokaana babi-u Abrahamu.’ Namwasa oi ndinouwandelani ira Nlungu unooda m’saka-edhela Abrahamu a-ima khumela wu mabwe ala. 9 Mwaimbarimbari, mbadho itomala e-liwa vamichichini ya miri. Ee-no muri uliwethene o-ova-a vyova-a vyapama unokakatiwa noponyedhiwa vamuloni.”

10 Moi e-no mwinji waatu wanoom’fuka ira: “N’nga niire n’ni?” 11 Juwau atoawakhula ira: “Mutu una vyowara vinli ava-emo mutu ukhondile a-kaana thitho una yodya aire vimbo-ive vyevyo.” 12 Alimbo khoma soko naaliwene thitho tatoodha dhabadiziwa thitho tatoom’fuka ira: “Namafunji-a n’nga niire n’ni?” 13 Liye atoawandela ira: “Kamupangali-enga atu vyongo vinjinji kwaranya pereso ya soko.” 14 Naaliwene thitho anyakhondo tanom’fuka ira: “N’nga niire n’ni?” Thitho liye anoawandela ira: “Kamwaaruchi-enga atu venango anukhedha selu onama mbwenye mukwakwanengana vinowachelanyo.”

15 Ee-no atu tadedi-edha Kristu thitho othene tathuulela vya Juwau rimanimwiwa ira: “N’nga wen’na ndi Kristu?” 16 Juwau atoawakhula othene enao ira: “Miyo ndinoubadizani na ma-inje mbwenye mutu mwinango wakopolo kwaranya miyo unaaudha thitho miyo kandili ofwanelela thathula migo-i ya sapatodhee. Liye unodha ubadizani na zimu ochena thitho mulo. 17 Focholwee yopurumuchana mavembo ili mandhanimwee thitho imbuwayee yoputelavo mbeu unodha icheni-a pama. Tirigu unodha m-elela mathathani, mbwenye mavembo unodha atumeya na mulo o-otimi-eya.”

18 Juwau atoovelela thitho malangi-o enango manjinji thitho atoodhowanave laleela milanyu yapama waatu. 19 Voi ira Juwau atoosumulula namatonga Herodi vamwasa okuza Erodiya i-yana wabalee, thitho namwasa wa vyothakala vyairile Herodi, 20 Herodi atoowenjedhela yothakala inango va vyairile liyevyo: Liye atoom’fungela Juwau perezo.

21 Vahora yabadiziwa atu othene, naliyene Yesu atoobadiziwa. Moi e-no vahora yalobela liye, dhulu watoodhuleya, 22 thitho zimu ochena ooneya ninga kangaiwa watoothitha dham’gotela. Moi e-no vatoovweya madhu okhumela dhulu oonga ira: “We uli mwananga odhiveliwiwa, unondisangalali-a maningi.”

23 Vahora yaroma Yesu basalee ali angana vyawa vyowandamela 30 vyobaliwa. Atu tanoom’mwidhiwa ira Yesu ali mwana

Yosefi,

mwana Eli,

24 mwana Matati,

mwana Levi,

mwana Meliki,

mwana Yanai,

mwana Yosefi,

25 mwana Matatiya,

mwana Amose,

mwana Naumu,

mwana Esli,

mwana Nagai,

26 mwana Maati,

mwana Matatiya,

mwana Semeini,

mwana Yoseki,

mwana Yoda,

27 mwana Joanani,

mwana Resa,

mwana Zerubabeli,

mwana Salatieli,

mwana Neri,

28 mwana Meliki,

mwana Adi,

mwana Kosamu,

mwana Elimadama,

mwana Eri,

29 mwana Yesu,

mwana Eliezere,

mwana Yorimu,

mwana Matati,

mwana Levi,

30 mwana Sumeoni,

mwana Yudasi,

mwana Yosefi,

mwana Yonamu,

mwana Eliakimu,

31 mwana Meleya,

mwana Mena,

mwana Matata,

mwana Natani,

mwana Davide,

32 mwana Jese,

mwana Obedi,

mwana Boazi,

mwana Salimoni,

mwana Nasoni,

33 mwana Aminadabu,

mwana Arni,

mwana Ezironi,

mwana Perezi,

mwana Yuda,

34 mwana Yakobo,

mwana Izaki,

mwana Abrahamu,

mwana Tera,

mwana Nahori,

35 mwana Seruje,

mwana Reu,

mwana Pelegi,

mwana Eberi,

mwana Sela,

36 mwana Kainani,

mwana Arpaxadi,

mwana Semu,

mwana Nowa,

mwana Lameki,

37 mwana Metusela,

mwana Inoki,

mwana Jaredi,

mwana Malaliyeli,

mwana Kainani,

38 mwana Enosi,

mwana Seti,

mwana Adamu,

mwana Nlungu.

4 Moi e-no Yesu atookhuma wu Yordani angadhaliwile na zimu ochena thitho zimuwo watoom’tukula nom’mwendi-a m’mamburo o-iyana-iyana kokolani 2 wamalambo 40, weo anoowesedhiwa na Namanami-a. Vamalambo enao kadyide iliyothene thitho malambwao angamadhi, atookaana ndhala. 3 Namanami-a angaoni vyevi atoom’mwandela ira: “Akala uli mwana Nlungu, uwandele libweli ira likhale pau.” 4 Mbwenye Yesu atoom’mwakhula ira: “Malemba anoonga ira, ‘Mutu kanakaena ingumi namwasa wa yodya baa-i.’”

5 Ee-no atoom’dhowanee valimburo lavadhulu thitho atoom’moni-a maumwene othene availambo yavathi wahora yoyeva. 6 Moi e-no Namanami-a atoom’mwandela ira: “Ndinouva-a utongi va mamwene othene enala na titimi-o liwa lothene, namwasa oi waveleliwile wa miyo thitho ndinooda uvelela wa mutu uliwethene unofuna miyo m’va-a. 7 Moi akala we unondilambela fendo imbo-i baa-i, utongi wethene wen’na unokala waa.” 8 Vowakhula Yesu atoom’mwandela ira: “Malemba anoonga ira, ‘Yohova Nlungwaa ngunofwanela we m’lambela thitho unofwanela m’labelanga liye baa-i.’”

9 Adhamale atoom’dhowanee wu Yerusalemu thitho atoom’gweli-a vadhulu vachi-i la panda wa kachisi,* nom’mwandela ira: “Akala uli mwana Nlungu, udhiponye vathi khumela vano. 10 Voi malemba anoonga ira, ‘Liye unodha wandela angelwee vyoonga we, ira tauvunele,’ 11 thitho ‘Anodha utukula mandhanimwiwa, ira nyalolaa la-akhome libwe.’” 12 Vowakhula Yesu am’mwandenle ira: “Malemba anoonga ira, ‘Yohova Nlungwinyu kamum’mwesedhe.’” 13 Ee-no Namanami-a angamari-idhe m’mwesedha, atoom-iya fiyedha vahora inango yapama.

14 Moi e-no Yesu atoowelela wu Galileya angadhaliwile na kopolo ya zimu ochena. Thitho limbililee lapama latoovweya visa vyothene vyavaduzi. 15 Thitho atooroma funji-a masinagoga mwiwa moi atu othene tanoom’lemeza.

16 Adhamale atoodhowa wu Nazareti weo waulukulele liye. Movwelana na ilemeeloyee vadambo la Sabudu, atoovolowa mu sinagoga noimela ira aleri malemba. 17 Moi e-no tatoom’va-a pukutu wa namaongela Esaya. Liye angadhunle pukutuo atoofwanya valembiwile madhu oi: 18 “Zimu wa Yohova uli vamiyo, namwasa oi liye utondizoza, ira ndilaleele milanyu yapama waatu osauwa. Atoondiruma dhalaleela vya ufulu waatu atukuliwile dhowa ilambo inango thitho vyoi maboliboli tarome ona. Atoondiruma dhathathula onyingaleliwa ira takale va ufulu, 19 nodhalaleela vya yawa yorumeleya wa Yohova.” 20 Adhaire e-no atoofunga pukutuo nouweleli-edha waarumiwi ali mwemo, thitho atookhaathi vathi. Atu othene tali sinagoganimo tanoom’mwing’anechecha. 21 Moi e-no atooroma awandela ira: “Penene, lemba livwide nyo chineneevali litokwakwaneli-edhiwa.”

22 Vingaireile e-no atu othene tatooroma m’titimi-a thitho tatoodabwa na madhu o-inda rima aongile liye, moi tanoonga ira: “N’nga wen’na kai mwana Yosefi ule?” 23 Angavwide vyevi liye atoawandela ira: “Mo-okaikela munodha onga madhu enala va miyo ira, ‘We namaili-a, udhiili-e wekhene. Vyongo vinjinji vyavwide i-yo ira watooviira wu Kafarnau, uviire thitho waninyu uno.” 24 Liye atoonga ira: “Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, kavali namaongela unowacheliwa waniwa. 25 Mwaifwanafwani-o, ndinouwandelani ira: Malambo a Eliya mu Israeli mwatookala a-iyana anjinji a makwele vahora yafungiwile dhulu wa vyawa viraru na myedi 6, thitho mu ilambo yothene mwatookala ndhala ilukhulu. 26 Mbwenye Eliya kaarumiwile mwa a-iyana othene enao. Malomwee arumiwile wa i-yana wa makwele wau Zarefati, ilambo ya Sidoni. 27 Thitho muhora ya namaongela Elizeu, mu Israeli mwatookala atu anjinji a vikutwe. Mbwenye kavali uliwethene waaliwa aili-iwile.* Mbwenye aili-iwile ali Namani baa-i, wau Siriya.” 28 Moi e-no atu othene tavuruwana vyongo vyevi sinagoganimo, tatoothakaleliwa maningi. 29 Aliwa tatoovenyathi thitho mombaranya tatoom’khumi-edhela undhe wa sidadi. Adhamale tatoom’dhowanee vadhulu va mwango vevo vali sidadi liwa, ira tamam’ponyedhe phedi. 30 Mbwenye liye avirilena vari viwa nodhowanga.

31 Adhamale atoodhowa wu Kafarnau, sidadi lau Galileya. Thitho anoafunji-a vadambo la Sabudu. 32 Weo atu tatoodabwa maningi na moda wafunji-a liye namwasa oi aonga mothonyi-edha ninga namatonga. 33 Moi e-no sinagoganimo mwatookala mutu aoni-iwa nyarwa na zimu othakala thitho atookhuwa mwakopolo ira: 34 Haa! N’nga munofunan’ni wa i-yo nyo Yesu wau Nazareti? N’nga mudhidhe dhaninonga? Miyo ndinouidhiwani pama maningi, nyo muli ochena wa Nlungu!” 35 Mbwenye Yesu atoosumulula zimuo ira: “Kamiyala, thitho ukhume mwa liye.” Ee-no iwandayo yotoom’gwi-a mutuo vathi vari viwa, adhamale yatookhuma mwa liye mo-om’phei-a. 36 Atu othene tangaoni vyevi tatoodabwa maningi thitho tatooroma thapanya ira: “Kaing’anangani, madhwee mbakopolo maningi! Liye unooda sumulula notonga mwakopolo mizimu yothakala thitho mizimwiyo inokhumadi.” 37 Ee-no limbililee latoodhowanave mwadheya mamidhi othene avaduzi.

38 Angakhumile sinagoganimo atoodhowa mavolowa m’mba mwa Simoni. Vahora yeniyo bongo-ee Simoni atoofeluwa maningi, ee-no tatoom’vepha Yesu ira am’kami-e. 39 Moi e-no atookokora vagonathidhe i-yanuo nom’mwili-a thitho atooila. Hora yeniyene i-yanuo atovenyathi noroma alabela.

40 Mbwenye vyavira dhuwa, atu othene an’na atu abulela marenda o-iyana-iyana, tatoadhana wa liye. Thitho liye atoaili-a vo-ela mandhee vaaliwa. 41 Naviwanda vyene vyatookhuma mwaatu anjinji vikhuwanga ira: “Nyo muli Mwana Nlungu.” Mbwenye liye atoosumulula viwandavyo thitho kaavirumeli-idhe ira vionge namwasa oi vyanom’mwidhiwa ira liye ndi Kristu.

42 Undhe ungachide, atookhumawo weo nodhowa ulimburo lo-okala atu. Mbwenye mwinji waatu watooroma m’sakasaka thitho watoofiya wali liye, adhamale atwao tatoom’vepha ira a-akhumeo weo. 43 Mbwenye liye atoawandela ira: “Ndinofwanela malaleya thitho milanyu yapama ya Umwene wa Nlungu masidadi enango, namwasa oi piyevi vyandirumile Nlungu dhairana.” 44 Ee-no atoodhowa malaleela masinagoga awu Yudeya.

5 Vahora inangwee, mwinji waatu wanoovuruwana vyafunji-a Yesu madhu a Nlungu chereerani mwa bara la Jenezareti, thitho atwao tanoom’finya. 2 Moi ee-no liye atoona myadiya minli chereerani mwa bariyo, mbwenye anamameza tali tangathithilemo no-uwanga makokotiwa. 3 Ee-no liye atoogwela mwadiya m’mbo-i, wenuo wali wa Simoni thitho atoom’vepa ira aususi-edhe ma-injeni vang’ono. Adhamale atookaathi mwadiyanimo noroma funji-a mwinji waatuo. 4 Adhamale onga, atoom’mwandela Simoni ira: “Uuchapele odhi-a, thitho muponye makokotinyu ira muphe somba.” 5 Mbwenye vowakhula Simoni aongile ira: “Namafunji-a, i-yo nitolaba basa ma-iyu othene mbwenye kaniphide iliyothene. Mbwenye voi uongile ngunyo, ndinoponya makokotala.” 6 Angairile vyevyo, atoopha somba dhinjinji maningi. Thitho makokotiwa tatooroma khauwa. 7 Ee-no tatoaitana afwiwa ali mwadiyani unango ira tadhaakami-e. Aliwa tatoodhadi, thitho sombadho dhatoodhala myadiya minlene, moi myadiiyo yatooroma bwina. 8 Simoni Pedru angaoni vyevi, atookokora vali Yesu nom’mwandela ira: “Mbwiyeni mukhume vali miyo vano namwasa oi ndili mutu odawa.” 9 Simoni naafwee ana liye tatoodabwa maningi na somba dhaphide aliwadho. 10 Thitho Yakobo na Juwau a-ima a Zebedeyo, oi tapha somba vambo-i na Simoni tatoodabwa maningi. Mbwenye Yesu atoom’mwandela Simoni ira: “Kuove. Romela penene unamezenga atu aingumi.” 11 Ee-no myadiiyo tatooifiyana rundani thitho tatoo-iya yongo iliyothene nom‘arela Yesu.

12 Vahora inango thitho vyali liye sidadi inango, watoodha mutu mwinango ana vikutwe manungwee othene. Mutuo angam’moni Yesu atookokora nofii-a kovee vathi thitho atoom’vepa ira: “Mbwiyeni, ndinoidhiwa ira akala munofuna, munooda ndiili-a.” 13 Moi e-no Yesu atoothapula dhandhalee nom’samela thitho atoonga ira: “Ee ndinofuna. Uile.” Hora yeniyene vikhutwevyee vyatoomala. 14 Adhamale atoom’mwandela mutuo ira kawandele mutu uliwethene. Moi e-no atoom’mwandela ira: Mbwenye udhowe umadhioni-e wa mulimbo velela sembe, thitho umavelele sembe yocheni-iwawaa, ninga mwaongile Mose ira ikale umboni waaliwa.” 15 Mbwenye limbililee latoomwadheya maningi thitho magulu aatu tanoogumanyeya vambo-i dhavuruwana nodhaili-iwa marendiwa. 16 Mbwenye hora dhinjinji, liye anoodhowa ulimburo laekhene malobela.

17 Dambo n’nango Yesu afunji-anga, Afarisi na alimbo funji-a ilamulo okhumela mamidhi othene awu Galileya, wu Yudeya na wu Yerusalemu, tatookaathi valimburoni vevo. Thitho kopolo ya Yohova* yali va Yesu ira aode ili-a atu. 18 Moi e-no vatoofiya atu tangatukunle mutu okwa vyano, vakandalani.* Aliwa tanoosakasaka ndhila yoi taode m’volocha m’mbamo ira tam’fii-e duzi na vali Yesu. 19 Mbwenye tangaimanan’ne m’viri-a namwasa oinjiva waatu, tatoogwela vadhulu. Thitho dhela navalibenga lapovonle aliwalo, tatoom’thithi-a vambo-i na kandaluo nom’fii-a vari vaatu tali vamethoni va Yesu. 20 Angaoni iroromelwiwa, atoonga ira: “Lombwanawe, vyodawavyaa vitoleveleliwa.” 21 Adhamale alembi na Afarisi tatooroma dhifuka ira: “N’nga wen’na baani ira anyozenga Nlungu e-ni? N’nga vatokala mutu mwinango unaode levelela vyodawa khumi-avo Nlungu?” 22 Mbwenye Yesu angazindiyenle vyathuulela aliwa, atoafuka ira: “N’nga munothuulela n’ni mirimani mwinyu? 23 N’nga yo-orucha chini kuonga ira, ‘Vyodawavyaa vitoleveleliwa,’ venango onga ira, ‘Venyathi uwende?’ 24 Mbwenye ira muidhiwe ira Mwana mutu utokaana kopolo va ilambo yavathi yolevelela vyodawa—” adhamale atoom’mwandela mutu okwa yanule ira: “Ndinoongana we, venyathi, utukule kandalaula thitho udhowenga waninyu.” 25 Hora yeniyene atooimela atu othene taonanga, thitho atootukula kandalee nodhowanga waniwa atitimi-anga Nlungu. 26 Moyi e-no atu othene enao tatoodabwa maningi, thitho tatooroma m’titimi-a Nlungu, moi tatoova. Aliwa taonga ira: “Mbwenye penene nitoona vyongo vyodabwi-a!”

27 Vyevyo vingaireire liye atookhumawo weo. Adhamale atoona mutu mwinango okhomi-a soko dhinalee Levi angakaathidhe skiritoriyoni mokhomela soko, thitho atoom’mwandela ira: “Ukale nama-arelanga.” 28 Levio atoo-iya iliyothene thitho atoovenyathi noroma m’arela. 29 Adhamale Levi atoom’saka-edhela Yesu pwando lukhulu nyumbani wee. Weo watoodha atu anjinji okhomi-a soko na odawa thitho tanoodya na Yesu vambo-i na anamafunjedhee. 30 Afarisi na alembiwa tangaone vyevyi, tatooroma ng’ung’uza nofuka anamafunjedhee ira: “Mwasiwa ngwani nyo munodya noumwa vambo-i na alimbo khomi-a misoko thitho atu odawa?” 31 Yesu atoawakhula ira: “Atu apama katinofuneela ifirmelo mbwenye atu obulela mbanofuna. 32 Miyo kandidhele dhaitana atu olongomana, mbwenye odawa ira tachinyuwe.”

33 Aliwa tatoom’mwandela ira: “Anamafunjedha a Juwau anosala udya wiliwili thitho anolobela mosembezela. Anamafunjedha a Afarisi anoira thitho e-no, mbwenye anamafunjedhinyuala tanaudya nomwanga viwa.” 34 Yesu atoawakhula ira: “N’nga nyo munooda wandela afwee anamathela ira tasale udya namatheluo angali vambo-i naaliwa? 35 Mbwenye malambo anodhafiya oi namatheluo unodhakhumi-iwa vari viwa. Thitho vahoriyo anodha sala udya.”

36 Thitho atoawandela ifwanafwani-o yoonga ira: “Kavali mutu unogwanda ichapa ya nguwo ipya noisonela vanguwo yawale. Mutu aira vyevyo, ichapa ipyiyo inokhauwa vanguwo yawaliyo. Thitho ichapa ya nguwo ipyio kainovwelana na nguwo yawaliyo. 37 Thitho kavali mutu uno-ela vinyu m’pya mabudu atembe awale. Mutu aira vyevyo, vinyu m’pyio unothwa mabudu atembeao thitho unobomeya. Thitho mabudu atembeao anonongeya. 38 Mbwenye vinyu m’pya unofwanela e-liwa mabudu atembe mapya. 39 Mutu amwa vinyu wawale kanofunave m’pya namwasa oi unoonga ira, ‘Wawalula uli pama maningi.”’

6 Vadambo la Sabudu, Yesu avirangana maminda a tirigu, anamafunjedhee tatooroma vulula tirigu tikitela mandhani noroma udya. 2 Afarisi enango tangaoni vyevi tatoonga ira: “Mwasiwa ngwan’ni munoirana vyongo vyo-ofwanela irana vadambo la Sabudu?” 3 Mbwenye Yesu atoawakhula ira: “N’nga kamwalerile vyairile Davide,vambo-i naalombwana ana liye tangana ndhala? 4 N’nga nyo kamwalerile ira Davide atoovolowa m’mba mwa Nlungu noudya mapau aasembe oi liye vambo-i naalombwana ana liye katafwanela udya movwelana na ilamulo, mbwenye asembe baa-i?” 5 Adhamale atoodhowanave awandela ira: “Mwana mutu ndi Mbwiye wa Sabudu.”

6 Dambo n’nango thitho la Sabudu, liye atoovolowa musinagoga noroma funji-a. Mwemo mwatookala mutu orangala dhandha la ono odyana. 7 Alembi na Afarisi tanoom’mwing’anecha ira taone akala unom’mwili-a mutuo vadambo la Sabudu, naifunelo yoi tam’mombe landu. 8 Mbwenye Yesu atooidhiwa vyathuulela aliwa. Ee-no atoom’mwandela mutu orangala dhandhuo ira: “Venyathi udhe variva.” Mutuo atoovenyathi noimela vevo. 9 Adhamale Yesu atoafuka ira: “N’nga malamulo anorumeli-a irana n’ni vadambo la Sabudu yongo yapama venango yothakala vulumucha ingumi venango upha?” 10 Angaing’an’ne wu na wu, atoom’mwandela mutule ira: “Thapula dhandhalaa.” Liye atoolithapuladi thitho latookala pama. 11 Mbwenye alembi na Afarisi tatoothakaleliwa maningi thitho tatooroma tapanya vyafuna aliwa m’mwirana Yesu.

12 Malambo enao, Yesu atoodhowa mwangoni malobela thitho atoochedha ma-iyu othene alobelanga wa Nlungu. 13 Undhe ungachide, atooitana anamafunjedhee nosakulavo 12, oi thitho atoava-a dhina loi arumiwi. 14 Liye atoosakula Simoni, oi aitaniwa Pedru na balee Andreya. Atoosakula thitho Yakobo, Juwau, Filipi, Bartumeyo, 15 Mateu, Tomasi, Yakobo mwana Alfeyo na Simoni oitaniwa “wathindhi.” 16 Thitho atoosakula Yudasi mwana Yakobo na Yudasi Isikarioti, oi vasogolovee atoodhimbinuela Yesu.

17 Adhamale atoathithana noimela valimburo la safa. Vevo vatookala gulu lukhulu la anamafunjedhee. Vatookala thitho mwinji waatu okhumela wu Yudeya othene, wu Yerusalemu othene, thitho matatamo a chereerani mwa bara au Tiro na wu Sidoni. Othene enao tatoodha ira tadham’vuruwane thitho ira tadhaili-iwe. 18 Masiki atu taoni-iwa nyarwa na mizimu yothakala tatooili-iwa. 19 Mwinji othene waatuo wanoodhilimbi-edha ira u-inde, namwasa oi kopolo dhakhuma mwa liye dhanoili-a atu othene.

20 Adhamale atooing’ana anamafunjedhee noroma awandela ira:

“Osangalala ngunyo atu osauwa, namwasa oi Umwene wa Nlungu ngwinyu.

21 “Osangalala ngunyo munovwa ndhala, namwasa oi munodha rumbala.

“Osangalala ngunyo munola, namwasa oi munodha theya.

22 “Muli osanagalala atu taidana na nyo, utamangi-ani, unyozani thitho konda dhina linyu noonganga ira ndi lothakala, namwasa wa Mwana mutu. 23 Mukale osangalala vyongo vyevi vyaireyanga thitho muluphe mosangalala namwasa oi yotuva inofuna dhauva-ani Nlungu chiilukhulu. Voi vyongo vyevi pivimbo-ive na vyaira anamabaliwa wa anamaongela.

24 “Mbwenye soka wa nyo atu ofuma, namwasa oi munaawachelelatu vyongo vyothene vyousangalali-ani.

25 “Soka wa nyo munorumbala va-eeni, namwasa oi munodha kaana ndhala.

“Soka wa nyo munotheya va-eeni namwasa oi munodha sukwala noula.

26 “Soka wa nyo atu othene taonganga vyapama vyanyo, voi vyongo vyevi pivimbo-ive na vyaira anamabaliwa wa anamaongela.

27 “Mbwenye miyo ndinouwandelani nyo munondivuruwana ira: Mudhowenave dhiveliwana amwidaninyu noairela vyapama atu anoidanana nyo. 28 Mudhowenave raeli-a atu anoutembelelani thitho lobelela atu anounyozani. 29 Mutu aukhoma purada tama limbo-i, uva-e thitho n’nangolo. Mutu auwaka kamizaa yaundhe, kukondi-e tukula kamizaa yawari. 30 Mutu oliwethene uuvepile yongo uva-e, thitho mutu uuwakile vyongo kukanyi-edhe ira auweleli-edhe.

31 “Thitho vyongo vyothene vinofuna nyo ira atu tauireleni, nyo thitho mwaairele vimbo-ive vyevyo.

32 “N’nga akala munodhiveliwana atu anoudhiveliwanani baa-i, munodha ganyalin’ni? Namwasa oi masiki atu odawa anodhiveliwana atu ale anowadhiveliwana baa-i. 33 N’nga akala munoirela vyapama atu ale anouirelani vyapama baa-i, munodha ganyalin’ni? Namwasa oi masiki atu odawa anoira thitho vimbo-ive. 34 Thitho akala munofiyari-a mo-okala mwajuru waatu ale baa-i anodedi-edha nyo ira adhauweleli-edheni mangawao, munodha ganyalin’ni? Naaliwene thitho atu odawa anofiyari-a odawa afwiwa mo-okala mwajuru ira adhaaweleli-edhe vyevyo. 35 Mo-iyana na vyevyo, nyo mudhowenave dhiveliwana amwidaninyu. Mudhowenave irana vyapama nofiyari-a mo-okala mwajuru, mo-odedi-edha wachela yongo iliyothene. Mwaira e-no yotuvainyu inodha kala ilukhulu thitho munodha kala a-ima a wadhuludhulu, namwasa oi liye ngoriya rima waatu o-osimba na othakala. 36 Mudhowenave kala atangaranga, mofwanafwana na Babinyu oi thitho ngwatangaranga.

37 “Mbwenye kamutongenga atu enango, mwaira e-no nyo thitho kamunodha tongiwa. Kamuruni-enga atu enango, mwaira e-no nyo thitho kamunodha runi-iwa. Mudhowenave levelela atu vyodawa viwa, nyo thitho vyodawa vinyu vinodha leveleliwa. 38 Mukale ova-a thitho atu anodha uva-ani. Anodha ukhutulelani masakani mwinyu mwezo wapama, okomeleya na okaana muvu. Namwasa oi mwezo unopimelana nyo atu enango nyo thitho anodha upimelani wenuo.”

39 Adhamale atoawandela thitho ifwanafwani-o yoi: “N’nga mutu o-oona unooda sogolela o-oona fwee, n’nga taira e-no ambilene katinagwela lindini? 40 Namafunji-a kanokwaranya purusoree, mbwenye mutu oliwethene ufunji-iwile pama, unodha fwanafwana na purusoree. 41 N’nga mwasiwa ngwani unoing’ana ikatha ili muthoni mwa balaa, mbwenye we a-onanga imuri ili muthonimwaa? 42 N’nga unam’mwandele a-vi balaa ira, ‘Balanga kaimela ndookhumi-emo ikatha ili muthonimwaa,’ angalive ira we unoimwanana ona imuri ili muthonimwaa? We wainyengo! Urome khumi-a imuri ili muthonimwaa, waira e-no unodha oda ona pama moi unodha oda khumi-a ikatha ili muthoni mwabalaa.

43 “Muri wapama unova-a yova-a yapama thitho muri ovunda unova-a yova-a yovunda. 44 Namwasa oi muri uliwethene unoidhiweya na vyova-avyee. Mofwanafwani-a, atu katinocha masavu va muri wa minga, venango ucha mauva va likupu la minga. 45 Mutu wapama unokhumi-a vyongo vyapama vili rimani mwee, mbwenye mutu othakala unokhumi-a vyongo vyothakala vili rimani mwee, namwasa oi lomo unoonga vyongo vidhanle rimani.

46 “N’nga mwasiwa ngwan’ni munondiitana ira: ‘Mbwiyeni! Mbwiyeni!’ mbwenye a-irana vinoonga miyo? 47 Mutu uliwethene unodha wa miyo dhavwa madhwanga, noirana vivwide liyevyo, ndinouwandelani unofwanafwana na liye: 48 Liye uli ninga mutu oi vomanga nyumba, atoo-umba va liphandheni modi-a maningi no-ela sapato. Moi e-no i-nje ungadhanle, ma-inje atoodha mwakopolo va nyumbanivo, mbwenye kataodile itekenya namwasa oi atooimanga pama. 49 Mbwenye mutu uvwide madhu liye a-irana iliyothene, uli ninga mutu umangile nyumba va mateya liye a-ela sapato. Veva thitho i-nje watoodhalela nofiya mwakopolo va nyumbiyo thitho hora yeniyene yatoogwa, moi ugwawee wali ulukhulu.”

7 Yesu angamari-idhe onga vyafuna liye awandela atu, atoovolawa sidadi la Kafarnau. 2 Weo dhaari wa namasogolela mwinango wa anyakhondo, oi namasogoleluo anoom’dhiveliwana maningi, anoobulela thitho a-adhi vang’ono ira akwe. 3 Namasogoleluo angavwide vya Yesu, atooruma andimuwa enango a Ayuda wa Yesu ma’vepha ira adhe dham’mwili-a dhaareuo. 4 Andimuwao tangafiile wa Yesu tatooroma m’sembezela na rima wethene ira: “Liye ngofwaneleladi ira mum’kami-e, 5 namwasa oi unodhiveliwana atu a tundwi-u thitho atoonimangela sinagoga.” 6 Ee-no Yesu atoodhowa vambo-i na aliwa. Mbwenye anga-adhi vang’ono ira afiye nyumbanio, atoogumanana afwee anamasogolela wa anyakhondule, aarumile liye ira tamam’mwandele ira: “Mbwiye kamuone nyarwa udha, kandili mutu ofwanelela ira muvolowe m’mba mwanga. 7 Ngumwasiwa miyo thitho nditodhiona ira kandili ofwanelela udha wanyo. Mbwenye mwaonga madhu baa-i namalabanguo unoila. 8 Namwasa oi miyo thitho nditokaana andimuwa andimuwa a-eliwile ira tandiing’anelenga thitho nditookaana anyakhondo anoaing’anela miyo. Ndam’mwandela m’mbo-i ira, ‘Dhowa!’ unodhowa, mwinango ndam’mwandela ira, ‘Kadha!’ unodha. Dhaaranga ndam’mwandela ira, ‘Ira ji!’ unoira.” 9 Yesu angavwide vyevi atoodabwa na mutuo. Adhamale atoodhimbinuwela mwinji waatu wa-areluo nouwandela ira: “Onga vyaimbarimbari, mu Israeli mwethene kandifwaidhemo mutu wa iroromelo ilukhulu ninga yei.” 10 Mbwenye atu arumiwilale tangawelenle nyumbani, tafwaidhe ira dhaarule utoila.

11 Vangavirile isihora vang’ono, Yesu atoovenyathi nodhowa sidadi n’nango loitaniwa Naini. Anamafunjedhee vambo-i na mwinji lukhulu waatu wawenda vambo-i na liye. 12 Tangakwivenle valango lukhulu wa sidadilo, tatoogumanana atu tangatukunle mutu wokwa. Mutu wokuwo ali mwana walombwana mbo-i baa-i wa i-yana wa mwakwele. Mwinji lukhulu waatu okhumela sidadimo wali vambo-i na i-yanuo. 13 Mbwiye angam’moni i-yanuo, atoom’vwela tangaranga, thitho atoom’mwandela ira: “Miyalani m’ma.” 14 Adhaire e-no atookwivela no-inda kaxaulo thitho atu atukunleao tali oimelene. Moi e-no liye atoonga ira: “Zombwewe, ndinoongana we, venyathi!” 15 Adhaire e-no zombwe akwiduo atoovenyathi noroma onga thitho Yesu atoom’velela wa m’mee. 16 Atu othene tangaoni vyevi tatoova thitho tatooroma m’titimi-a Nlungu ira: “Namaongela lukhulu utooneela vari vi-u. Tatoonga thitho ira: “Nlungu utothuulela atwee.” 17 Mwasa oonga vya Yesula, watoomwadheya mu Yudeya mwethene na matatamo othene orungunuwa.

18 Moi e-no anamafunjedha a Juwau tatoom’mwandela vyongo vyothene vyevi. 19 Ee-no Juwau atooruma anamafunjedhee ambili wa Mbwiye mafuka ira: “N’nga Mesiya unom’dedi-edhela i-yule ngunyo venango nidedi-edhele mwinango?” 20 Alombwanao tangafiile wa liye tatoonga ira: “Juwau Namabadiza utoniruma dhaufukani ira: ‘N’nga Mesiya unom’dedi-edhela i-yule ngunyo venango nidedi-edhele mwinango?’” 21 Hora yeniyo liye atooili-a atu anjinji tarucheya na marenda o-iyana-iyana na abulela maningi thitho khumi-a mizimu yothakala. Atookami-a thitho atu anjinji tarucheya na marenda o-oona ira tarome ona. 22 Ee-no vowakhula atoawandela alombwana ambilale ira: “Mudhowe mumam’mwandele Juwau vyongo vinoona nyo na vinovwa nyo: Atu o-oona anaaona, orangala anaawenda, avikutwe anaaili-iwa thitho atu o-ovwa anaauvwa. Atu okwa anaavenyathi-iwa thitho atu osauwa analaleeliwa milanyu yapama. 23 Osangalala mbaatu oi katinofwanya yosukwali-a mwa miyo.”

24 Atu aarumile Juwau ale tangadhowile, Yesu atooroma wandela mwinji waatuo vyokuza Juwau ira: “N’nga mwadhowile kokolani maonan’ni? N’nga mwadhowile maona rere otekenyeya na lipevo? 25 Nyo mwadhowile maonan’ni? N’nga mwadhowile maona mutu owara vyowara vyavadhulu? Kabe, voi atu owara vyowara vyavadhulu na atu anokaana ingumi yapama anofwanyeya nyumbani dha mamwene. 26 N’nga mwadhowelen’ni weo? Venango mwadhowile maona namaongela? Ee, ndinouwandelani ira Juwau ngunamaongela thitho ngofuneya maningi kwaranya anamaongela. 27 Malemba anoonga vya liye ira: “Kaona! Miyo ndinourumelani rumiwanga ira asogole mausakaedhela ndhila.” 28 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, vari vaatu othene kavali ndimuwa maningi kwaranya Juwau. Mbwenye mutu uli wang’ono mu Umwene wa Nlungu ngu ndimuwa kwaranya liye.” 29 (Atu othene thitho alimbo khomi-a soko tangavwide vyevi, tatoolaleya ira Nlungu ngolongomana, namwasa oi aliwa tatoobadiziwa na Juwau. 30 Mbwenye Afarisi na atu oidhiwa Ilamulo tatoopwaza malangi-o aava-idhe Nlungu. Ee-no Juwau kaabadizile.)

31 “N’nga mbumba yen’na ndiifwanafwani-edhe naani? 32 Ili ninga a-ima akaathidhe vamerekado nokuwelanga afwiwa anoawaredhana aliwa ira: “Natouombelani itoliro, mbwenye nyo kamwainile. Natoola mokuwa, mbwenye nyo kamwalide.’ 33 Mofwanafwana na vyevi, Juwau namabadiza atoodha thitho kanodya venango umwa, mbwenye nyo munoonga ira: ‘Utokaana iwanda.’ 34 Mwana mutu utodha thitho unaaudya noumwa mbwenye nyo munoonga ira, ‘Kaonani! Mutu osimbwa udya na odhiveliwana maningi vinyu, xamwali waalimbo khomi-a soko na odawa.’ 35 Mulimwethene, zelu inosimikizela ira njolongomana namwasa wa mabasee.”

36 Ee-no Farisi mwinango atoom’kanyi-edha Yesu ira amadye nyumbaniwee. Moi e-no atoodhowa nyumabani wa Farisuo thitho atoom’va-a yodya. 37 Mbwenye i-yana mwinango oi ali oidhiweya sidademo ira ngodawa, atoovwa ira Yesu unodya nyumbani wa Farisuo. Ee-no atoodhowa weo na garafwa losakanyiwa na libwe la alabastala* mwangali makhura onukhela. 38 Angafiile atookokora manyaloni wa Yesu noroma ula, moi atooroma nyeti-a manyalwao na mi-odi, wu apuputanga manyalwao na sisilee. Thitho atoobejari manyalo a Yeswao mwaudhivela noadholi-a makhura onukhelao. 39 Farisi am’mwitanule angaoni vyevi, atoonga rimanimwee ira: “Mutula aakale ira ngunamaongeladi, angaidhi ira i-yana unom-indula mbaani, thitho ira ngoi a-vi. Angaidhi ira ngodawa.” 40 Mbwenye Yesu atoom’mwakhula ira: “Simoni, ndinofuna nduuwandele yongo inango.” Liye aongile ira: “Ndiwandeleni Namafunji-a!”

41 “Alombwana ambili tatoofiyari kobiri wa mutu mwinango ofiyari-a kobiri. Mbo-i afiyarile madenariyo 500,* mbwenye mwinanguo afiyarile madenariyo 50. 42 Tangaimwanan’ne pagali mangawao, mwinyaaule atoalevelela narima wethene. N’nga mbaani mwa ambilao unofuna m’dhiveliwana maningi mulimbo fiyari-uo?” 43 Vowakhula Simoni aongile ira: “Ndinothuulela ira ngwenuo aleveleliwile vinjinjuo.” Yesu am’mwandenle ira: “Utowakhula pama.” 44 Angairile e-no Yesu atoodhimbinuwa noing’ana i-yanule nom’mwandela Simoni ira: “Utom’mona i-yanula? Angalive ira nditovolowa m’mbamwaa, kundiva-idhe ma-inje o-uwela manyalwanga. Mbwenye i-yanula utonyeti-a manyalwanga na mi-odee noapuputa na sisilee. 45 We kundibejarile, mbwenye vavolowele miyo munoo, i-yanula unave bejari manyalwanga mwaudhivela. 46 We ku-enle makhura muruni mwanga, mbwenye i-yanula utodholi-a manyalwanga makhura onukhela. 47 Vamwasa wen’na, ndinouwandela ira vyodawa vyee vitoleveleliwa angalive ira ndi vyoinjiva.* Ngumwasiwa unothonyi-edha udhivela ulukhulu. Mbwenye uleveleliwile vyodawa vyoyeva, unothonyi-edha thitho udhivela oyeva.” 48 Adhamale atoom’mwandela i-yanuo ira: “Vyodawa vyaa vitoleveleliwa.” 49 Atu othene akaathidhe vambo-i na liye vamezanivo tatooroma dhifuka rimani mwiwa ira: “N’nga mutu wen’na mbaani oi unooda thitho levelela vyodawa?” 50 Mbwenye liye atoom’mwandela i-yanuo ira: “Iroromeloyaa itouvulumucha. Udhowe mwarendele.”

8 Va-anavire hora yolapela, Yesu atooroma wenda sidadi na sidadi thitho mudhi na mudhi nolaleela milanyu yapama ya Umwene wa Nlungu. Thitho arumiwee 12 ale tali na liye vambo-i. 2 Ali thitho na a-iyana enango aakhumi-idhe liye mizimu yothakala noaili-a marendiwa. Enango mwa aliwa ali Mariya aitaniwa thitho ira Madalena wenuo wam’khumi-idhe liye viwanda 7. 3 Juwana mwadhi Kuza oi ali namalaba wa ndimuwa wa Herodi, Suzana na a-iyana enango anjinji enao tam’labela Yesu na arumiwee vo-indi-edha basa fumiwa.

4 Moi e-no mwinji lukhulu waatu ungagumaneile, vambo-i naatu enango tam’arela khumela masidadi o-iyana i-yana, Yesu atoonga ifwanafwani-o yoi: 5 “Mulimbo dhala mbewu atoodhowa madhala mbewudhee. Vahora yadhala liye mbewu dhinango dhatoogwela khundu mwa ndhila nonyingaliwa thitho dhatoodyiwa na mbalame. 6 Mbewu dhinango dhagwele vamabweni. Mbwenye dhingamenle, dhatoouma namwasa oi kavali tota. 7 Mbewu dhinango dhagwele vamingani thitho mingadho dhaulukhulela vambo-i na mbewudho noimwanani-a mbewudho ulukhula. 8 Mbwenye dhinango dhagwele vamateyani apama thitho dhingaulukhunle, dhatoova-a vyova-a weli-edha fendo 100.” Angaongile vyevi atoonga mogweli-a madhu ira: “Mutu una mabaru avwe.”

9 Mbwenye anamafunjedhee tatoom’fuka vyathapulela ifwanafwani-o yei. 10 Liye atoonga ira: “Nyo mutova-iwa ngari yoi muvwecheche masegredo opambuleya a Umwene wa Nlungu. Mbwenye wa atu enango, anavwenga vifwanafwani-o baa-i. Vili ee-no ira ing’ana taing’anenga, mbwenye ta-azindiyele yongo. Uvwa tavwenga, mbwenye ta-avwechechenga vinoongiwavyo. 11 Ifwanafwani-oila thapulelawee ndi e-ni: Mbewudho ndi madhu a Nlungu. 12 Mbewu dhagwele khundu mwandhiladho, mbaatu anovwa madhwao. Amala Namanami-a unodha dhaakhumi-amo madhwao mirimani mwiwa ira ta-aroromele thitho vulumuwa. 13 Mbewu dhagwele vamabweni mbaatu oi tavwa madhwao, tanoawachela mosangalala mbwenye katina michichi. Tanororomela hora yoyeva, mbwenye tadhagumanana vyowesedha tanofooka. 14 Mbewu dhagwele vamingani mbaatu anovwa madhu a Nlungu mbwenye namwasa wa vyokhumbanyi-a, fuma na vyosangalali-a vya ingumi ya malamboano, anoimwanana ulukhula pama thitho vyova-a viwa kavinowarala. 15 Mbwenye mbewu dhagwele vamateya apama, mbaatu oi vasogolo vovwa madhwao na rima wapama maningi, tanoalokota novilela vahora inova-a aliwa vyova-a.

16 “Kavali mutu uno-indi-a nyale, amala liye igudumela na gogoda venango i-ela vathi vakama. Mbwenye unoi-ela vayo-elavo nyale ira atu anovolowa m’mbamo taone njeza. 17 Namwasa oi kavali yovithaleya inofuna dhakonda a-oniwa. Thitho vyongo vyothene vyolokotiwa mwasegredo maningi vinodha idhiweya, kavinodha lokoteya modhowa nodhowa. 18 Ee-no muvuruwanenga mopwasedha maningi. Namwasa oi mutu una vyongo unodha va-iwa vyoinjiva, mbwenye mutu ukondile a-kaana, unodha wakiwa masiki vinothuulela liye ira utovikaana.”

19 Moi e-no m’mee na abalee tatoodha wa liye, mbwenye namwasa oinjiva waatu tatooimwanana fiya vali liye. 20 Mbwenye atu enango tatoom’mwandela ira: “M’minyu na abalinyu taimenle vandheva tanofuna onga na nyo.” 21 Vowakhula Yesu aawandenle ira: “M’manga na abalanga mbaala anovuruwana madhu a Nlungu noa-arela.”

22 Dambo n’nango Yesu na anamafunjedhee tatoogwela mwadiya thitho atoawandela ira: “Dhoweni nivandelele khombela n’nango la bara.” Ee-no aliwa tatooroma chapa mwadiya. 23 Mbwenye tawendanga, Yesu atoogona. Adhamale vabaranivo vatooromeya lipevo nlukhulu thitho ma-inje atooroma dhala mwadiyanimo moi wa-adhi vang’ono ira ubwine. 24 Adhamale tatoodhowa mam’venyathi-a thitho tatoom’mwandela ira: “Namafunji-a, Namafunji-a, ninofuna wukwa!” Yesu angavwide vyevi atoovenyathi nosumulula lipevo na mabimbi akopolwao, moi vyatooparari thitho vabaravo vatoopwaseya. 25 Moi e-no atoafuka ira: “N’nga iroromelo inyu ili wani?” Mbwenye aliwa tatoova thitho tatoogomiwa luso, moi tatooroma fukana ira: “N’nga mwaimbarimbari mutu wen’na mbaani? Kaing’anani, unooda tonga lipevo na ma-inje thitho vinom’vwela.”

26 Moi e-no tatooimeli-a mwadiyule tatamo la Jerazeno, khombela n’nango laduzi na Galileya. 27 Yesu angathithile mwadiyani nofiya rundani, atoogumanana mutu mwinango aoni-iwa nyarwa na iwanda okhumela sidadimo. Wahora yolaphela, mutuo kaawara nguwo thitho kaakala vanyumbani mbwenye akala masiyeni. 28 Mutuo angam’moni Yesu, atookuwa maningi nodhigwi-a vathi vamethonivee. Adhamale atookuwa mwakopolo ira: “N’nga munofunan’ni wa miyo Yesu, Mwana Nlungu Wadhuludhulu? Pepani ndinouvepani ira kamundioni-e nyarwa.” 29 (Namwasa oi Yesu anoowandela zimu othakaluo ira ukhume mwa mutuo. Zimuo wanoom’-inda mwakopolo fendo dhinjinji* mowelelawelela anoomangiwa na makureti thitho matandaza nom’mwing’anela. Mbwenye namwasa wa kopolo ya iwandayo, anoophadha makuretao notawela ulimburo lo-okala atu.) 30 Yesu atoom’fuka ira: “Dhinalaa uli ani?” Liye atoowakhula ira: “Ndili mwinji,” namwasa oi viwanda vinjinji vyatoovolowa mwa liye. 31 Viwandavyo vyanom’sembezela mowelelawelela ira a-avidhowi-e lindini. 32 Moi ee-no kumbi lukhulu wa nguluwe waira udya vamwangoni. Ee-no viwandavyo vyatoom’sembezela ira avirumeli-e mavolowa mwanguluwedho thitho liye atoovirumeli-a. 33 Vidhaire e-no viwandavyo vyatookhuma mwa mutuo nodhowa mavolowa mwa nguluwedho. Nguluwe dhothenedho dhatootamangela pedi malupela bara thitho dhatoobwina. 34 Mbwenye anamakumbiza a vifuovyo tangaoni vyaireilevyo, tatootawa maonga vyevi mu sidadi na mamidhi.

35 Adhamale atu tatoodhowa maona vyaireilevyo. Aliwa tangafiile wa Yesu tatoofwanya mutu akhumi-iwile viwanda ule angakaathidhe vathi duzi na Yesu. Mutuo ali angawarile pama thitho mathuulelwee ali pama moi aliwa tatoova. 36 Atu aoni vyairile Yesu vyo, tatoawandela moda mwaili-iwile mutu aoni-iwa nyarwa na viwandule. 37 Adhamale mwinji othene okhumela mamidhi avaduzi a Jerazeno, watoom’vepa ira akhumeo waniwao, namwasa oi wanoova maningi. Vidhaire e-no liye atoogwela mwadiya ira adhowenga. 38 Moi e-no mutu wam’khumi-idhe liye viwandule atoom’vepa mowelelawelela ira awendenga na liye. Mbwenye Yesu atoom’mwandela mutuo ira adhowenga waniwa. Liye aongile ira: 39 “Udhowe nyumbaniwaa thitho umaonge viuwirele Nlungu.” Ee-no mutuo atoodhowadi thitho anoonga musidadi mwethene vyongo vyam’mwirele Yesu.

40 Yesu angawelenle wu Galileya, mwinji waatu watoom’mwachela na mandha menli, namwasa oi atu othene taira m’dedi-edhela. 41 Adhamale vatoofiya mutu mwinango dhinalee Jairo. Mutu wen’na ali namasogolela wa Sinagoga. Moi e-no atoodhigwi-a vamanyaloni va Yesu noroma m’sembezela ira adhowe nyumbaniwee. 42 Jairo atooira vyevi namwasa oi mwanee mbo-i baa-i wa i-yana oi ana vyawa 12, ali anga-adhi vang’ono ira akwe.

Vahora yadhowa Yesu, atu anjinji tatoom’arela thitho tanoom’finya. 43 Moi e-no vatookala i-yana mwinango abulela marenda okhumi-a sangiri wa vyawa 12, thitho kavali mutu uliwethene aodile m’mwili-a. 44 I-yanuo atoom’arela Yesu nduliwee no-inda khundu mwa nguwee ya undhe. Hora yeniyene urendee okhuma sangirule watooila. 45 Moi e-no Yesu atoofuka ira: “N’nga mbaani undi-indile?” Atu othene tangakhondile, Pedru atoonga ira: “Namafunji-a, nyo thitho munoona ira atu othene enala tanaaufinyani, n’nga munofuka ira mbaani undi-indile?” 46 Mbwenye Yesu atoonga ira: “Mwaimbarimbari utokala undi-indile, namwasa oi nditovwa ira kopolo itokhuma mwa miyo.” 47 I-yanuo angaoni ira vyairile liyevyo vyatooidhiweya, atoodhowa vali Yesu angurumelanga thitho atookokora noonga vamethoni vaatu othene yam’mwiri-idhe ira am’inde, thitho na moda mwailele liye hora yeniyo. 48 Mbwenye liye atoom’mwandela i-yanuo ira: “Mwanawe, iroromeloyaa itouwili-a. Udhowe mwarendele.”

49 Angali wari moonga, namalaba wa namasogolela wa Sinagogule atoofiya thitho atoonga ira: “Mwaninyule utokwa. Kam’iyeni Namafunji-ula kamum’moni-e nyarwa.” 50 Yesu angavwide vyevyo, atoom’mwandela ira: “Kuove ukaena iroromelo baa-i, thitho mwanaa unokaana okoka ingumi.” 51 Angafiile nyumbanio kaarumeli-idhe ira mutu uliwethene avolowe vambo-i na liye khumi-avo Pedru, Juwau na Yakobo thitho anamabala asikanuo. 52 Mbwenye atu othene taira ula thitho dhiguguda vamirimani namwasa watangaranga. Ee-no Yesu atoawandela ira: “Miyalani, namwasa oi mwanula kakwide, mbwenye unaagona.” 53 Angaongile vyevi, atwao tatooroma m’theya monyoza, namwasa oi tanooidhiwa ira mwanuo utokwa. 54 Mbwenye liye atoom’inda dhandha nom’mwitana ira: “Sikanawe, venyathi!” 55 Vidhaire e-no sikanuo atookaana okoka ingumi thitho hora yeniyene liye atoovenyathi. Moi e-no Yesu atoawandela ira tam’va-e yodya sikanuo. 56 Vevo anamabalee tatoosangalala maningi, mbwenye Yesu atoawandela ira katiwandele mutu uliwethene vyaireilevyo.

9 Adhamale Yesu atoogumanyi-a arumiee 12 ale noawava-a kopolo na utongi va viwanda vyothene thitho ira taodenga ili-a marenda. 2 Moi e-no atoaruma ira tamalaleelenga vya Umwene wa Nlungu thitho ili-a atu. 3 Liye atoawandela ira: “Kamutukule yongo va ulenduo, venango golomondo, budu la vyodya, pau, kobiri venango makamiza menli. 4 Mwafiya va nyumba iliyothene, mukale va nyumbanivo fiyedhela hora yokhumawo weo. 5 Uliwethene unokonda atu a-uwachelani, mwakhumanga sidadi lelo mugumenga tumbulu manyalwinyu ira ukale umboni waaliwa.” 6 Moi e-no tatoovenyathi volowa tatamo lothene nolaleela mudhi na mudhi thitho ili-a atu.

7 Namatonga Herodi,* atoovwa vyongo vyothene vyaireya. Liye atoogomiwa luso namwasa oi atu enango taonga ira Juwau utovenyathi-iwa. 8 Mbwenye atu enango taonga ira Eliya utowela okoka. Enango thitho taonga ira m’mbo-i mwa anamaongela awale utovenyathi. 9 Ee-no Herodi atoonga ira: “Juwau ndatoogwanda muru. N’nga unoira vyongo vinovya miyovi mbaani?” Ee-no anofunechecha angam’moni.

10 Arumiwale tangawenlewo tatoom’mwandela Yesu vyairile aliwa. Adhamale Yesu atoatukula noadhowana wu limburo lo-okala atu sidadi loitaniwa Betisaida. 11 Mbwenye mwinji waatu watooidhiwa vyevi moi watoom’arela. Yesu atoawachela pama noroma awandela milanyu ya Umwene wa Nlungu, thitho atooili-a atu abulela. 12 Mbwenye vyavira dhuwa, arumiwi 12 ale tatoodha wa liye noonga ira: “Uno kauli atu thitho hora itovira, mwaawandele atwala ira tavenyathi tadhowe mamidhi na matatamu orungunuwa, ira tamafanye mamburo ogona thitho yodya ira tadye.” 13 Mbwenye liye atoawakula ira: “Nyo mwaava-e yodya.” Aliwa tatoonga ira: “Kanina yongo iliyothene vano mbwenye nina mapau 5 na somba mbili baa-i. Venango nidhowe nimagule yodya yokwakwana atu othene enala.” 14 Vatookala alombwana 5.000 thitho Yesu atoawandela anamafunjedhee ira: “Muwandele atwala ira takaathi magulu atu 50.” 15 Anamafunjedhao tatooiradi vyevyo, moi atu othene enao tatookaathi vathi. 16 Adhamale atootukula mapau mathanu na somba mblili dhile liye ing’ana dhulu nolobela. Adhaire e-no atoomeya meya mapawao noavelela wa anamafunjedhee ira tagawedhe atwao. 17 Moi e-no atu othene tatoodya norumbala, thitho tatoogumanya vya-adhi moi vyatoodhala migogoda 12.

18 Moi e-no vyalobela liye vaekhene anamafunjedhee tatoofiya wa liye. Ee-no liye atoafuka ira: “N’nga atu tanoonga ira miyo ndili ani?” 19 Aliwa tatoom’mwakhula ira: “Tanoonga ira muli Juwau Namabadiza, enango tanoonga ira muli Eliya, thitho enango tanoonga ira muli m’mbo-i mwa anamaongela awale.” 20 Moi e-no liye atoafuka ira: “N’nga nyo munoongecha ira miyo ndili ani?” Pedru atoowakhula ira: “Muli Kristu wa Nlungu.” 21 Moi e-no atoawandela mwakopolo ira katiwandele mutu uliwethene vyevyo. 22 Adhamale atoawandela ira: “Mwana mutu unofwanela gumanana nyarwa dhinjinji thitho runiwa na andimuwa andimuwa, andimuwa asembe na alembi. Novenyathi-iwa vadhavira malambo mararu.”

23 Moi e-no atoawandela atu othene ira: “Akala mutu unofuna ndi-arela, adhikonde ekhene thitho atukule imuriee yoonelavo nyarwa* nodhowanave ndi-arela malambo othene. 24 Namwasa oi mutu uliwethene unofuna vulumucha ingumiyee unodha iluza, mbwenye mutu uliwethene uluzile ingumiyee namwasa wa miyo unodha ifwanya. 25 N’nga mutu unaganyali n’ni akaana vyongo vyethene vya va ilamboi mbwenye liye luza ingumiyee venango dhipei-a. 26 Namwasa oi mutu okaana manyadho na miyo thitho madhwanga, Mwana mutu unodhakaana manyadho na liye adhadha mutitimi-o lee, la Babee na la angelo ochena. 27 Mbwenye mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, enango mwa atu aimenle vanwala, katinodhakwa fiyedha tangaoni Umwene wa Nlungu.”

28 Vangavirile malambo 8 angaongile madhu enala, liye atoom’tukula Pedru, Juwau na Yakobo noagwelana mwangoni malobela. 29 Vahora yalobela liye, kovee yatoochinja thitho yowarayee yatoochena maningi novyerimela. 30 Moi e-no vatooneya atu ambili tatapanyanga na liye. Atu enala ali Mose na Eliya. 31 Aliwa tatooneela na titimi-o thitho tatooroma tapanya moda wafuna khumelaYesu va ilamboi, oi ungaireile wu Yerusalemu. 32 Vahora yeniyo ira Pedru na afwee ana liye tangamadhi chenyela na irulo. Mbwenye irulo ingamadhi, tatoona titimi-o lee thitho alombwana ambili tangaimenle vambo-i na liye. 33 Mbwenye alombwanala vyadhowa aliwa, Pedru atoom’mwandela Yesu ira: “Namafunji-a, vyaakale pama i-yo kalanga vano. Ee-no ndimange misasa miraru vano, umbo-i winyu, umbo-i wa Mose na wa Eliya.” Mbwenye liye kaazindiyela vyaonga liye. 34 Vahora yaonga liye vyevi watooneya rambo thitho watooroma akhunela, rambuo ungaakhuneenle tatoova. 35 Moi ee-no vatoovweya madhu khumela rambonimo oi: “Ula ngumwananga asam’kunle miyo. Mum’vwelenga.” 36 Vyavweya madhwao, tatoona ira Yesu uli ekhene. Mbwenye aliwa tatoomiyala thitho katawandenle mutu uliwethene malambo enao vyongo vyaoni aliwavyo.

37 Bebeinimwee angathithile mwangonimo, mwinji waatu watoodhowa magumana na liye. 38 Mutu mwinango ali vamwinjinivo atookuwa ira: “Namafunji-a ndinouvepani ira mumaone mwananga wa lombwana, namwasa oi ngu m’mbo-i baa-i. 39 Zimuo wam’inda, liye unokuwa, amala unom’mwiri-a ira apupe wu akhumi-anga liporu. Zimu wena unom’phei-a maningi thitho vinorucha ira um’iye. 40 Ndatoovepa anamafunjedhinyu ira taukhumi-e mbwenye atoimwanana.” 41 Yesu atoowakula ira: “Nyo mbumba yo-okana iroromelo na ya mathuulelo othakala, n’nga ndinokalave na nyo fiyedha e-lini? N’nga ndidhowenave vilela fiyedha e-lini? Kam’dhena uno mwanauo.” 42 Mbwenye masiki vyam’dhowana liye wa Yesu, iwandayo yatoogwi-a vathi nom’mwiri-a ira apupe mwakopolo. Yesu atoombela uwali zimu othakaluo nom’mwili-a zombuo thitho atoom’velela wa babee. 43 Atu othene tatoodabwa na kopolo dhodabwi-a dha Nlungu.

Atwao tangalive odabwa na vyongo vyothene vyaira liye, Yesu atoawandela anamafunjedhee ira: 44 “Muvuruwane mwapolepole thitho muthuulelenga madhu enala, namwasa oi Mwana mutu unodhaveleliwa mandhani mwa atu.” 45 Mbwenye anamafunjedhawo katavwechechile vyaawandenle liyevyo. Thapulelawee wali olokoteya wa aliwa ira ta-azindiyele thitho aliwa tanoova m’fuka thapulela wa madhu enala.

46 Adhamale aliwa tatooroma kangana ira mbaani ali ndimuwa vari viwa. 47 Yesu angazindiyele vyathuulela aliwa mirimani mwiwa, atootukula mwana ng’ono nom’mwimeli-a vakhunduvee. 48 Moi e-no atooawandela ira: “Mutu uliwethene uwachenle mwana ng’ono ninga wen’na mudhina langa, utondiwachela thitho miyo. Thitho mutu uliwethene uwachenle miyo, uwachenle andirumile. Namwasa oi mutu uliwethene unoira vyongo ninga mwana ng’ono vari vinyu, wenuo nguli ndimuwa.”

49 Adhamale Juwau atoonga ira: “Namafunji-a, i-yo natoona mutu mwinango akhumi-anga viwanda mudhina linyu, moi e-no natoom’kondi-a namwasa oi liye kai fwi-u.” 50 Mbwenye Yesu atoom’mwandela ira: “Kamukondi-e namwasa oi mutu unokonda runi-ana na nyo uli ikhundu inyu.”

51 Vyawandamela malambo oi adhowe dhulu, atoosimikezela rimanimwee dhowa wu Yerusalemu. 52 Ee-no liye atoaruma anamafunjedhee ira tasogole. Anamafunjedhawo tatoovolowa mu isa ya Samariya ira tamakozeele limburo lafuna liye fiyedhela. 53 Mbwenye atu amu Samariya katam’mwachele pama namwasa oi liye atoosimikizela rimanimwee ira adhowe wu Yerusalemu. 54 Anamafunjedhee Yakobo na Juwau tangaoni vyevi, tatoonga ira: “Mbwiye, n’nga munofuna ira niaitanele mulo khumela dhulu ira udhaaka-e?” 55 Mbwenye liye atoodhimbinuwa noasumulula. 56 Ee-no Yesu na anamafunjedhee tatoodhowa isa inango.

57 Ee-no vyawenda aliwa ndhila, mutu mwinango atoom’mwandela Yesu ira: “Ndou-areleni uliwethene unofuna nyo dhowa.” 58 Mbwenye Yesu atoom’mwandela ira: “Makhandwe atookaana phawo dhiwa thitho mbalame dha dhulu dhitokaana thunji dhiwa, mbwenye Mwana mutu kana limburo losameli-avo murwee.” 59 Adhamale atoom’mwandela mutu mwinango ira: “Ukale nama-arelanga.” Mbwenye mutuo atoonga ira: “Mbwiyeni, ndirumeli-eni ira ndidhowe ndimarome m’lokota babanga.” 60 Mbwenye Yesu atoom’mwandela ira: “U-iye alimbo wukwa, ira talokote alimbo wukwa afwiwa, mbwenye we udhowe umalaleye uliwethene vyokuza Umwene wa Nlungu.” 61 Mutu mwinango atoonga thitho ira: “Miyo ndinou-arelani mbwiye, mbwenye mundirumeli-e ndirome dhowa malanya atu abanjani mwanga.” 62 Yesu atoom’mwandela ira: “Mutu uliwethene uno-indedhela imba noing’ananga vyongo vyanduli, kanofwanelela volowa mu Umwene wa Nlungu.”

10 Angamadhi onga vyevi, Mbwiye atoosakula atu enango 70 noaruma ambili ambili ira tasogole dhowa masidadi na mamburo othene afuna liye fiyao. 2 Ee-no atoawandela ira: “Ee, vatokala vyongo vinjinji vinofuna a-ndiwa mbwenye anamalaba mboyeva. Ee-no mum’vepe mwinyaa munda ira arume anamalaba oma-anda. 3 Mudhowe! Miyo ndinourumani ninga mabila vari va mimbulu. 4 Kamutukule pasta la kobiri, budu la vyodya venango sapato, thitho kamumwenyule mutu uliwethene vandhila. 5 Mwafiya vandhe, yoroma muongenga ira: ‘Rendele ukale vandhevano.’ 6 Thitho akala vandhevo vatokala mutu odhiveliwana rendele, rendelinyu unodhakala va liye. Mbwenye akala kalivo, rendelinyu unodha welela wa nyo. 7 Ee-no mukalenga vandhe vevo thitho mudyenga noumwa vinofuna atu uva-ani, namwasa oi namalaba unofwanela pagaliwa. Kamukhume vandhe vafiyedhele nyoovo dhowa nyumba inango.

8 “Thitho mwavolowa sidadi aliwa uwachelani, mumadyenga vinofuna aliwa uva-ani, 9 muili-enga arenda ali mwemo, thitho muawandelenga ira: ‘Umwene wa Nlungu utoukwivelani.’ 10 Mbwenye mwavolowa sidadi n’nokonda nyo a-wacheliwa pama, mukhumengamo nodhowa ndhila dhilukhulu dha sidadilo noonga ira: 11 ‘Ninougumelani tumbulu la sidadili, nli manyaluni wi-u. Mbwenye muidhiwe ira Umwene wa Nlungu utokwivela.’ 12 Ndinouwandelani ira, vadambo lelo langiwa wa sidadi lelo unodhakala opha maningi kwaranya wa Sodoma.

13 “Soka wa nyo atu awu Korazini! Soka wa nyo atu awu Betisaida! Namwasa oi mabasa akopolo aireile wanyo aakale ira aireile wu Tiro na wu Sidoni, atu tangachinyuwile wale, tangawarile masaala thitho kaathi vadorani. 14 Mbwenye ndinouwandelani ira vadambo lotongiwa, langiwa winyu unodha kala opha maningi kwaranya wa Tiro na Sidoni. 15 N’nga we Kafarnau unodha titimi-iwa? Kabe, mbwenye unodha thithela masiyeni!

16 “Mutu unouvwelani, unovwela miyo. Mutu unoupwazani, unopwaza miyo thitho mutu unopwaza miyo, unopwaza Nlungu andirumile.”

17 Adhamale atu okwakwana 70 ale, tatoowela tangali osangalala thitho tatoom’mwandela Yesu ira: “Mbwiyeni masiki viwanda vyanoonivwela nalabi-edha basa dhina linyu.” 18 Yesu angavwide vyevyo atoawandela ira: “Nditoroma ona Satana angagwide wale ninga munoirela ndhari khumela dhulu. 19 Kaing’anani! Miyo nditouva-ani kopolo ira muode nyingala nyowa na makong’a. Thitho ira muode gonji-a kopolo dhothene dha mwidani moi kavali inofuna dhauphei-ani. 20 Mbwenye kamusangalale namwasa oi mizimu yothakala itouvwelani, mbwenye musangalale namwasa oi madhininyu atolembiwa dhulu.” 21 Vahora yeniyo Yesu atoosangalala maningi mwa zimu ochena noonga ira: “Ndinoutitimi-ani nyo Baba vamethoni vaatu othene, Mbwiye wadhulu na ilambo yavathi, namwasa oi mutoalokotedha atu azelu na ozindiyela vyongo vyevi mbwenye mutovivwei-a wa a-ima ang’ono. Eee Baba, namwasa oi nyo mwatoorumeli-a ira vyongo vyevi viireye. 22 Babanga utondiva-a vyongo vyothene, thitho kavali mutu unom’mwidhiwa pama mwana kwaranya Baba. Mbwenye thitho kavali mutu unom’mwidhiwa pama Baba kwaranya Mwana. Na Mwanuo mutu unofuna liye ira am’mwidhiwi-e vya Baba.”

23 Moi e-no Yesu na anamafunjedhee tangali vaokhene, liye atoawandela ira: “Osangalala baatu anoona vyongo vinoona nyoovi. 24 Namwasa oi ndinouwandelani ira, anamaongela anjinji na mamwene tanoofunechecha ira taone vyongo vinoona nyoovi, mbwenye katavioni, thitho ira tavwe vyongo vinovwa nyoovi mbwenye katavivwide.”

25 Moi ee-no mutu mwinango oidhiwa ilamulo atooimela ira am’mwesedhe thitho atoom’fuka ira: “Namafunji-a, n’nga ndiirengan’ni ira ndidhakaena ingumi yo-omala?” 26 Yesu atoom’fuka ira: “N’nga mu Ilamulo talembilemon’ni? Unolerimo vyoi a-vi?” 27 Liye atoom’mwakhula ira: ‘“Mum’dhiveliwengana Yohova Nlungwinyu na riminyu wethene, ingumiinyu yothene, kopolo dhinyu dhothene na mathuulelwinyu othene.’ Thitho, ‘um’dhiveliwengana fwaa ninga munodhidhiveliwana we wekhene.”’ 28 Yesu atoom’mwandela ira: “Utowakhula pama. Uirengana vyevyo thitho unodha kaana ingumi.”

29 Mbwenye mutuo vofuna dhioneeli-edha ira ngolongomana, atoom’fuka Yesu ira: “N’nga fwanga unofwanela miyo simbwa m’dhiveliwana mbani?” 30 Vowakhula Yesu aongile ira: “Mutu mwinango awendanga khumela wu Yerusalemu dhowa wu Yeriko, atoogumanana mambavwa oi tatoom’mungula vyowaravyee nom’khoma moophi-a. Adhamale tatoodhowa, noom’iya anga-adhi vang’ono funa wukwa. 31 Moi e-no vyaireile pyoi, mulimbo velela sembe mwinango aira vira na ndhila yeniyo, mbwenye angam’moni atoom’ramba novirana khundu. 32 Saasawa thitho na Mulevi, angafiile valimburonivo nom’mona mutuo, atoom’ramba novirana khundu. 33 Mbwenye vatoofiya Samariya mwinango oi aira vira thitho na ndhila yeniyo. Mbwenye angam’moni, atoom’vwela tangaranga. 34 Moi ee-no atoofiya vali mutuo thitho atookhutulela makhura na vinyu vilonda vyeevyo novimanga. Adhamale atoom’gweli-a vaburunivee nom’dhowana nyumba ya alendo ira amasamaleliwenga. 35 Bebe-inimwe atookhumi-a madenariyo* menli noavelela wa mwinyaa nyumba ya alendwiyo thitho atoom’mwandela ira: ‘Mum’samalele pama, mwanonga kobiri dhinango dhowenjedhela, ndhadha ndinouweli-edhani.’ 36 N’nga baani vaatu ararwala unom’mona we ira atom’dhiveliwana mutu aguman’nena mambavule?” 37 Liye atoowakhula ira: “Ngwenuo am’vwele tangaranguo.” Moi e-no Yesu atoom’mwandela ira: “Udhowe, naweene thitho umairenga vyevyo.”

38 Aliwa tatoodhowanave ulendwiuo thitho tatoovolowa mudhi unango. Weo i-yana mwinango dhinalee Marta, atoom’mwachela Yesu vandhevee ninga lendo. 39 Liye atookaana balee dhinalee Mariya, oi atookaathi vaduzi na Mbwiye novuruwananga vyaonga liye. 40 Mbwenye Marta atoopingeya maningi na mabasa. Ee-no atoom’kwivela Yesu noonga ira: “Mbwiye, n’nga kamunoona ira balangula utendi-iyedha ndekhene mabasa? Kam’mwandeleni ira adhandikami-e.” 41 Vowakhula Mbwiye am’mwandenle ira: “Marta, Marta, unopingeya na vyongo vinjinji. 42 Mbwenye kavanafuneela vyongo vinjinji, venango imbo-i baa-i inokwakwana. Mariya utosakula yongo yapama maningi* thitho kanodha wakiwa yongo yei.”

11 Vahora inango Yesu aira lobela valimburo n’nango. Adhamale, m’mbo-i mwaanamafunjedhee atoom’mwandela ira: “Mbwiye munifunji-e lobela ninga mwemo Juwau mwafunji-idhe liye anamafunjedhee.”

2 Moi e-no liye atoawandela ira: “Mwalobelanga muongenga ira: ‘Baba, dhina linyu licheni-iwe.* Umweninyu udhe. 3 Muniva-e yodya ya penene movwelanana yodya inofuneela i-yo. 4 Munilevelele vyodawa vi-u, namwasa oi i-yo thitho ninolevelela atu anonidawela. Thitho munikami-e ira na-agonje nawesedhiwanga.’”

5 Adhamale atoawandela ira: “Nifwanafwani-edhe ira m’mbo-i wa nyo utokaana fwee thitho utodhowa wa fweuo vari vanama-iyu mavepha ira, ‘Andimuwa, mundiboli-e mapau mararu, 6 namwasa oi fwanga mwinangwee ufiile chineneeva khumela undendai maningi thitho kandina yongo ira ndim’va-e.’ 7 Mbwenye fweuo atoom’mwakhula angali m’mbamo ira: ‘Kundiruchi-e. Nditomala funga iseo thitho miyo naa-imanga ninaagona. Kandinooda venyathi ira ndiuva-e yongo.’ 8 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, unodha venyathi nom’va-a yongo inofunalee, a-kala namwasa okala fwee, mbwenye namwasa oi utodhowanave vepha. 9 Ee-no ndinouwandelani ira mudhowenave vepha thitho anodha uva-ani. Mudhowenave sakasaka thitho munodha fwanya. Mudhowenave gogoda thitho munodha dhuleliwa. 10 Namwasa oi mutu uliwethene unovepha unova-iwa, mutu uliwethene unosakasaka unofwanya thitho mutu uliwethene unogogoda unodhuleliwa. 11 N’nga ndi baba uvi vari vinyu oi mwanee am’vepha somba unom’va-a nyowa malo mwa somba? 12 Venango am’vepha lonje, n’nga unom’va-a kong’a? 13 Ee-no akala nyo munoidhiwa velela vyotuva vyapama waa-iminyu angalive ira muli odawa, n’nga a-vi Babinyu wadhulu? Mwaimbarimbari liye unodha velela modhala mandha zimu ochena waatu anom’vepha!”

14 Adhamale atookhumi-a iwanda yaimwanani-a mutu onga. Iwandayo yangakhumile, mutu o-oonguwo atooroma onga thitho mwinji waatu watoodabwa maningi. 15 Mbwenye enango mwaaliwa tatoonga ira: “Wen’na unokhumi-a viwanda na kopolo ya Belizebule,* namatonga wa viwanda.” 16 Mbwenye enango vofuna m’mwesedha, tatooroma m’kanyi-edha ira aaoni-e izindiyelo ya dhulu. 17 Yesu angaidhi mathuuleliwa, atoawandela ira: “Umwene uliwethene ogaweya unomala thitho nyumba iliyothene yogaweya inogwa. 18 Mofwanafwana na vyevi, akala Satana utogaweya ekhene, n’nga umwenee unadhowenave a-vi kala olimba? Namwasa oi nyo munoonga ira ndinokhumi-a viwanda na kopolo dha Belizebule. 19 Akala miyo ndinokhumi-a viwanda na kopolo dha Belizebule, n’nga anama-arelinyu tanovikhumi-a na kopolo dhaani? Ngumwasiwa anama-arelinyuao tanodha utongani ira muli odawa. 20 Mbwenye akala miyo ndinokhumi-a viwanda na kopolo ya zimu wa Nlungu,* kuongela ira Umwene wa Nlungu utoufiyedhelani morurumucha. 21 Mutu wa kopolo una mafaramento okwakwanela aing’anelanga nyumbee, fumee inobareleya. 22 Mbwenye mutu mwinango wakopolo kwaranya liye adha dham’gonji-a, unom’mwakha mafaramento othene anyindela liye thitho unogawa waatu enango fuma inofuna liye m’mwakha. 23 Mutu uliwethene o-okala uikhundu yanga unoruni-ana na miyo, thitho mutu o-olaba basa yogumanya atu vambo-i na miyo, unoabalalecha.

24 “Zimu othakala wakhuma mwa mutu unodhowa masaka limburo lovuma. Mbwenye wakhonda a-lifwanya, aliwa unoonga ira, ‘Ndinowelela nyumbaniwanga wali miyo ule.’ 25 Moi wafiya unofwanya ira mutosaka-edhiwa pama nobalei-iwa. 26 Waira e-no unodhowa matukula mizimu inango 7 yothakala maningi kwaranya wenuo thitho yavolowa warimo inokaathi mwemo. Ee-no vyo-arelavo vya mutuo pyoi vyoira vyee vinokala vyothakala maningi kwaranya voroma.”

27 Angali wari moonga vyevi, i-yana mwinango va mwinji waatuo, atookhuwa noonga ira: “Osangalala ndi i-yana aubanleni nouwamwi-ani!” 28 Mbwenye Yesu atoonga ira: “Khabe, malomwee osangalala mbaatu ale anovwa madhu a Nlungu noa-arela!”

29 Vahora yainjiva mwinji waatuo, liye atooroma onga ira: “Mbumba yothakalila inofuna izindiyelo. Mbwenye kinodha oni-iwa izindiyelo iliyothene khumi-avo izindiyelo ya Yona baa-i. 30 Mofwanafwana na Yona oi atookala izindiyela wa atu au Ninive, Mwana mutu thitho unodha kala izindiyelo wa mbumbila. 31 Mwene wa i-yana wau suli unodha venyathi-iwa muukwa vambo-i na mbumbiyo thitho mwene wa i-yanuo unodha runi-a mbumbiyo namwasa oi mwene wa i-yanuo, atoodha khumela magomelo a ilambo yavathi dhavuruwana zelu dha Solomu. Mbwenye va-eeni mutu okwaranya Solomu ulivano. 32 Vadambo lotongiwa, atu au Ninive tanodha venyathi vambo-i na mbumbila mbwenye aliwa tanodha runi-a mbumbila namwasa oi Aninive tatoochinyuwa tangavwide milanyu yalaleela Yona. Mbwenye va-eeni mutu okwaranya Yona ulivano. 33 Mutu a-indi-a nyale kanoilokota venango igudumela na gogoda mbwenye unoi-ela vayo-elavo nyale ira atu othene tanovolowa m’mbamo taone njeza. 34 Nyale ya tutulaa ndi litho. Ee-no akala litholaa linoing’ana va yongo imbo-i, tutulaa lothene linodha wala maningi. Mbwenye akala inoing’ana vyothakala* tutula lothene linodha kala isi. 35 Ee-no uire polepole ira wala uli mwawee wa-akale isi. 36 Moi e-no akala tutula lothene towala maningi o-okala ikhundu ya isi, tutulaa lothene linodha wala maningi ninga mwemo munoirela nyale voumoneya nowalawee.”

37 Angaongile vyevi, Farisi mwinango atoom’vepha ira amadye vambo-i na liye. Ee-no liye atoodhowa madya. 38 Mbwenye Farisio atoodabwa angaoni ira Yesu unaaudya a-ana-ambemo mandhani.* 39 Ee-no Mbwiye atoom’mwandela ira: “Nyo Afarisi muli ninga kopo na parato vi-uwiwile undhe baa-i mbwenye warimwee mungali mothakala. Wari mwa miriminyu mudhanle idyani na vyongo vyothakala. 40 Nyo atu o-okaana zelu! N’nga asaka-edhile undhe kai m’mbo-ive na asaka-edhile wari? 41 Mbwenye nyo mwavelelanga vyotuva vyatangaranga muvelelenga khumela vathi va rima, mwaira e-no vyongo vinango vyothene vyokuza nyo vinodha kala vyochena. 42 Soka wa nyo Afarisi, namwasa oi munovelela yakhumi ya isimbeu ya minti na ya luwe thitho ya mbeu ya dimba ya tundu uliwethene. Mbwenye munopwaza longomano na dhivelo la Nlungu! Yali izo inyu irangana vyongo vyevi mbwenye kamunofwanela pwaza irana vyongo vinangovyo. 43 Soka wa nyo Afarisi namwasa oi mwakala m’masinagogani munodhiveliwana mipando ya sogolo thitho mwenyuliwa mamerekado! 44 Soka wa nyo, namwasa oi muli ninga masiye oi kanooneya pama moi atu anowenda vadhuluvee mbwenye a-idhiwa!”

45 M’mbo-i mwaatu oidhiwa Ilamulo atoom’mwakhula ira: “Namafunji-a, vinoonga nyoovi munonyoza na i-yene.” 46 Moi e-no liye atoonga thitho: “Soka wa nyo thitho oidhiwa Ilamulo namwasa oi munopwateli-a atu mitolo yonyemela maningi, mbwenye nyo kamunoisamela mitolwiyo masiki naibuno inyu!

47 Soka wa nyo, namwasa oi munomanga masiye aanamaongela mbwenye anamabalinyu mbaaphide! 48 Mo-okaikela nyo munoidhiwa vyairile anamabalinyu thitho nyo munovwelanana vyairile aliwavyo, namwasa oi aliwa tatoopha anamaongela mbwenye nyo munomanga masiiwa. 49 Ngumwasiwa mwazeludhee Nlungu atoonga ira: ‘Ndinodha ruma anamaongela naarumiwi, mbwenye aliwa anodha apha thitho oni-a nyarwa enango mwaaliwa. 50 Ee-no mbumbila inodha ombiwa landu wa sangiri ya anamaongela, yeniyo ichuchi-iwile romela vakaathi-iwile ilambo. 51 Romela sangiri ya Abeli fiyedha sangiri ya Zakariya aphiwile vari va iguwa ya sembe na nyumba yopambuleya.’ Ee ndinouwandelani ira, mbumba yen’na inodha wakhula selu wa sangiri yeniyo.

52 Soka wa nyo atu oidhiwa Ilamulo namwasa oi mutowakha atu xavi yowakami-a idhiwa vyongo. Nyo kamuvolowilemo thitho atu anofuna volowamo, munaafungela!”

53 Ee-no angakhumile weo, alembi na Afarisi tatooroma m’sanya nom’fukanga vyofuka vinjinji, 54 thitho tadedi-edha ira tam’mombe landu khumela va madhu afuna liye onga.

12 Vahora yen’na mwinji waatu mamiliau manjinji, watoogumanyeya, moi wanoonyingalana. Moi e-no Yesu atooroma onga naanamafunjedhee ira: “Muire polepole na rombwe otupi-ana mapau wa Afarisi, oi ndi inyengo. 2 Mbwenye kavali yongo yolokotiwa mwasegeredo maningi inofuna dhakhonda a-oniwa, thitho kavali segeredo inofuna dhakhonda a-idhiweya. 3 Ee-no iliyothene inoonga nyo isini, inodha vweya vakwecha thitho vinoonga nyo monong’ona m’mba mwinyu vinodha laleiwa vadhulu va nyumba. 4 Thitho ndinouwandelani axamwalanga, kamuove anopha manungo baa-i, oi katinooda irana vyokwaranya veva. 5 Mbwenye ndinouwandelani unofwanela nyo m’movanga: Mum’movenga oi apha, unokaana thitho kopolo dhoponya mutu Gehenani.* Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, muovenga wenuo. 6 N’nga mbalame 5 katinodhiguli-a na kobiri mbinli dhoyeva kopolo? Mbwenye Nlungu kanodiwala naimbo-ene mwa mbalame dhedhi. 7 Thitho masiki sisi lothene la muruni mwinyu unolilengesa. Kamuove, muli ofuneya maningi kwaranya mbalame dhinjinji.

8 “Ndinouwandelani ira, mutu uliwethene unorumela vari vaatu ira ngunamafunjedhanga, Mwana mutu thitho unodha rumela vamethoni vaangelo a Nlungu ira ngunamafunjedhee. 9 Mbwenye mutu uliwethene unofuna dhandikonda vari vaatu, liye thitho unodha kondiwa vamethoni va angelo a Nlungu. 10 Thitho mutu uliwethene oonga madhu onyoza Mwana mutu unodha leveleliwa. Mbwenye mutu uliwethene onyoza zimu ochena, kanodha leveleliwa. 11 Taudhowanani matribunaleni, waandimuwa andimuwa a guverno, waandimuwa aanamatonga kamukhumbanye, ira munamadhibarele a-vi venango ira munamaonge n’ni. 12 Namwasa oi vahora yeniyo zimu ochena unodha ufunji-ani vinofwanela nyo onga.”

13 Adhamale mutu mwinango vamwinjinivo atoom’mwandela Yesu ira: “Namafunji-a, kam’mwandeleni balangula ira andigawedheo yotuva ya-iidhe babi-u.” 14 Ee-no liye atoom’mwandela ira: “We, n’nga mbaani andisakunle ira ndikale namatonginyu na ogawa fuminyu?” 15 Yesu adhamale atoawandela atwao ira: “Mukale methove thitho muire polepole na idyani ya tundu uliwethene.* Masiki mutu akaena vyongo vyoinjiva vyoi a-vi, ingumiye kinonyindela vyongo vyevyo.” 16 Adhamale atoawandela ifwanafwani-o ira: “Munda wa mutu mwinango ofuma mwatookhuma pama vyodya. 17 Ee-no atoodhifuka ira, ‘N’nga veva ndiire a-vi voi kandina volokhota vyodyavyangavi?’ 18 Ee-no atoonga ira ‘Ndiire e-ni: Ndigomole nyumba dhanga dholokotedhamo vyongo nomanga dhilukhulu. Ndamala ndinodha e-lamo tirigwanga na vyongo vyanga vyothene, 19 thitho ndinodha dhiwandela ira: “Utokaana vyongo vinjinji vyapama moi vinodha lokoteya wa vyawa vinjinji. Ukale phee, udye, umwe nosangalala.”’ 20 Mbwenye Nlungu atoom’mwandela ira, ‘We mutu o-okaana zelu ma-iyano unokwa. N’nga vyongo vilokotidheweevi unofuna vi-alana mbaani?’ 21 Mwemo ndi saasawa na munokhalela na mutu udhigumanyele fuma, mbwenye kai ofuma wa Nlungu.”

22 Adhamale liye atoawandela anamafunjedhee ira: “Ngumwasee ndinouwandelani ira, mu-iye kumbanyedha vya ingumiinyu ira munodha dyan’ni, venango khumbanyedha vya manungwinyu ira munodhawaran’ni. 23 Namwasa oi ingumi njofuneya maningi kwaranya yodya thitho tutu tofuneya maningi kwaranya yowara. 24 Muthuulele vya anyakungu: Aliwa katinodhala mbeu venango a-nda. Aliwa katina mathatha venango nyumba dho-elamo vyongo, mbwenye Nlungu unoadyi-a. N’nga nyo kamuli apereso yavadhulu kwaranya mbalame? 25 N’nga mbaani wa nyo unaode lapi-a ingumiye vang’ono baa-i* namwasa okhumbanya? 26 N’nga a-kala kamunooda irana vyevyo, mwasiwa ngwan’ni munokhumbanya na vyongo vinangovyo? 27 Muthuulele na moda unoulukhula mafolori: Aliwa katinolaba basa venango sona nguwo. Mbwenye ndinouwandelani ira, masiki Solomu mutitimi-olee lothene kawarilevo nguwo yobaleya ninga imbo-i mwamafolori enala. 28 N’nga akala Nlungu unowari-a vyomela vya-angani vyoi vinokalao penene baa-i bebe-i vyongoka-iwa vamuloni, n’nga a-vi na nyo airoromelo yoyeva! Mwaimbarimbari liye unodha uwari-ani kwaranya vevo. 29 Thitho kamukhumbanyenga onganga ira munodha dyan’ni venango, ira munodhamwan’ni thitho kamurucheyenga rimani. 30 Namwasa oi atu amitundu inango mwilamboi, anosakasaka vyongo vyevi mwathindhi, mbwenye Babinyu unoviidhiwa ira nyo munofuneela vyothene vyevi. 31 Malomwee mu-elenga Umwene wa Nlungu valimburo loroma vaingumiinyu. Thitho liye unodha uva-ani vyongo vyothene vyevi.

32 “Kamuove nyo isigulu yamabila, namwasa oi Babinyu utodhiveliwa uva-ani Umwene. 33 Muguli-e vyongo vinyu novelela vyotuva vyatangaranga. Musakanye mapasta o-elamo kobiri o-othaala, thapulela fuma yo-omala dhulu, oi mambavwa katinooda fiyao thitho uswa kunooda nonga. 34 Namwasa oi unokala fuminyu miriminyu thitho inokala weo.

35 “Muware nokala okozeya. Thitho nyale dhinyu dhikaleve dho-inda. 36 Thitho mukale ninga atu anodedi-edhela ira mbwiiwa adhe khuma kazamentoni, ira afiya nogogoda tam’dhulele mombaranya. 37 Osangalala mbaadhaari oi mbwiiwa vodha unoafwanya tadedi-edhanga! Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, liye unodha wara yowara yolabana basa, thitho unodha awandela ira takaathi vamezani ira tadye amala liye unodha alabelanga. 38 Aliwa anodha kala osangalala akala mbwiiwa vodha unoafwanya tadedi-edhangave masiki afiye chilichiti* venango mabingo ocha!* 39 Mbwenye muidhiwevi, aakale ira mwinyaa nyumba unoidhiwa hora inofuna udha mbavwa, kaarumeli-e ira mbavuo avolowe m’mbamwee. 40 Nyo thitho mukale okozeya, namwasa oi Mwana mutu unodha fiya vahora inokonda nyo a-ithuulela.”

41 Adhamale Pedru atoofuka ira: “Mbwiye, n’nga ifwanafwani-oi munowandela i-yo baa-i venango munowandela atu othene?” 42 Moi e-no Mbwiye atoonga ira: “N’nga mbaani uli rumiwi* oing’anela nyumba ororomeleya na wazelu, oi mbwiyee am’enle ira aing’anelenga gulu la anamalabee ira aava-enga yodya yokwakwanela vahora yofwanelela? 43 Dhaari wenuo unodha kala osangalala akala mbwiyee vodha unodha m’fwanya airangana vyevyo! 44 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, unodha m-ela ira aing’anelenga vyongovyee vyothene. 45 Mbwenye dhaari wenuo aroma onga rimanimwee ira, ‘Mbwiyanga unaadembuwa,’ noroma khoma anamalaba afwee aalombwana naa-iyana thitho udya, umwa no lezela, 46 mbwiyee dhaaruo unodhadha vadambo linokonda liye a-dedi-edhela na hora inokonda liye a-idhiwa thitho unodha m’langa moophi-a vambo-i naatu o-ororomeleya. 47 A-kala vatookala dhaari oi atooidhiwa vyafuna mbwiye mbwenye liye a-kozeela udhawee venango a-irana vyafuna liye, unodha khomiwa maningi. 48 Mbwenye dhaari oi kaaidhi vyafuna mbwiye thitho utoira vyongo vyofwanela khomiwa, unodha khomiwa vang’ono. Pyaimbarimbari mutu uva-iwile mabasa manjinji, unofwanela kwakwaneli-edha mabasa enala. Thitho mutu uliwethene u-eliwile ira aing’anelenga mabasa manjinji, atu anodha dedi-a ira liye alabe mwapama mabasa enala.

49 “Miyo ndadhidhe dha-indi-a mulo vailambo yavathi, n’nga akala mulo utomala i-nda, ndifunenga n’ni thitho? 50 Mwaimbarimbari vatokala ubadizo unofuna miyo badiziwana mbwenye ndinorucheya maningi rimani mwanga fiyedhela ungamadhi! 51 N’nga munothuulela ira ndadhidhe dhakaathi-a rendele vailambo yavathi? Khabe, mbwenye ndadhidhe dhagaani-a atu. 52 Namwasa oi romela va-eeni dhowa sogolo, atu athanu okala vandhe vambo-ive anodha i-yana mathuulelo. Araru anodha runi-ana naambili thitho ambili anodha runi-ana naararu. 53 Aliwa anodha gaaneya, baba unodha runi-ana na mwanee wa lombwana thitho mwana wa lombwana unodha runi-ana na babee. M’ma unodha runi-ana na mwanee wa-iyana thitho mwana wa-iyana unodha runi-ana na m’mee. Bongo-i unodha runi-ana na livyaliye thitho livyaliye unodha runi-ana na bongo-ee.”

54 Adhamale atoowandela mwinji waatuo ira: “Mwaona rambo mavirelo adhuwa, hora yeniyene munoongecha ira, ‘Unorumbwa dhongwe,’ thitho unorumbwechadi. 55 Thitho mwaona lipevo likhumelanga wu suli, munoongecha ira, ‘Penene unovi-a maningi,’ thitho vinoireyadi. 56 Nyo atu ainyengo! Munooda thapulela vizindiyelo vyavailambo yavathi na dhulu. N’nga vinouruchani a-vi thapulela vizindiyelo vyamalamboano? 57 Mwasiwa ngwan’ni nyo kamunooda zindiyela thitho vyongo vyapama? 58 Mwaifwanafwani-o, wadhowanga matongiwa na mutu ausumenle, mungali ndhila udhilimbi-edhe ira muvwelanevo ira mumali-e seluo. Uire vyevi ira a-autukulele waanamatonga, thitho ira namatonguo a-auvelele wa mulimbo ing’anela tiribunale noufungela perezo. 59 Mwaimbarimbari ndinouwandela ira, kunodha khuma perezonimo fiyedhela ungamadhi pagali kobiri.”

13 Vahora yeniyo, atu enango ali vevo tatoom’mwandela Yesu vya Agalileya oi taphiwile na Pilato vahora yavelela aliwa sembe dhiwa. 2 Yesu atoawakhula ira: “N’nga nyo munothuulela ira Agalileya enala tali odawa maningi kwaranya Agalileya enango othene namwasa wa vyongo vyaaireilevyo? 3 Kabe. Mbwenye miyo ndinouwandelani ira mwa-achinyuwe, mwethene munodha nongiwa ninga vyate aliwa. 4 N’nga a-vi vyaatu 18 ale akwide namwasa ogweliwa na nyumba yadhulu wu Silowe, n’nga nyo munothuulela ira aliwa tali odawa maningi kwaranya atu othene amu Yerusalemu? 5 Kabe. Mbwenye ndinouwandelani ira mwa-achinyuwee, mwethene munodha nongiwa ninga mwanongiwile aliwa.”

6 Adhamale atoawandela ifwanafwani-o ila: “Mutu mwinango atookaana muree wa masavu mundani mwamauva, thitho atoodhowa masaka yova-a murinimo mbwenye kaafwaidhe yongo. 7 Moi e-no atoom’mwandela mutu asamalela munda wa mauvuo ira, ‘Ndikanle ndidhanga vano wa vyawa viraru ira ndidhasake savu murinimu, mbwenye kandinofwanyamo naimbo-ene. Uugwi-evovyaa! Namwasa oi unaanonga mateya.’ 8 Liye atoom’mwakhula ira, ‘Mbwiye munoona a-vi muu-iye yawa yei ba-i, miyo ndino-umba rungunucha mwirula no-elavo makatha ira vakhale ndimo. 9 Wadhava-a sogolou vinodha kala pama, mbwenye wa-adhava-e mudhaugwi-e vinyu.’”

10 Vahora inango Yesu aira funji-a va sinagoga vadambo la Sabudu. 11 Mwemo mwatookhala i-yana mwinango oi zimu othakala watoom’buleli-a wa vyawa 18. Liye ali ovindeya thana moi kaaoda inuwa. 12 Yesu angam’moni atoom’mwandela ira: “I-yanawe, marendaa atoili-iwa.” 13 Moi e-no atoom-inda i-yanuo, thitho hora yeniyene atooinuwa noroma m’titimi-a Nlungu. 14 Mbwenye namasongolela wa sinagoga angaoni vyevi, atoothakaleliwa namwasa oi Yesu atoili-a mutu vadambo la Sabudu. Ee-no atoowandela mwinji waatuo ira: “Vatokala malambo 6 anofwanela i-yo laba basa. Mudhenga dhaili-iwa malambo enao a-kala vadambo la Sabudu.” 15 Mbwenye Mbwiye atoom’mwakhula ira: “Nyo ainyengo, n’nga uliwethene wa nyo kanothathula ng’ombee venango burulee vadambo la Sabudu nodhowa maimwi-a ma-inje? 16 I-yana wen’na ngwaziza la Abrahamu thitho ukanle aoni-iwanga nyarwa na Satana wa vyawa 18. N’nga liye kafwanenle ili-iwa vadambo la Sabudu?” 17 Angaongile vyevi atu othene aaruni-a tatookaana manyadho. Mbwenye mwinji othene waatu watooroma sangalala namwasa wa vyodabwi-a vyairile liye.

18 Liye atoodhowanave onga ira: “N’nga Umwene wa Nlungu uli ninga n’ni, n’nga niufwanafwani-edhe na n’ni? 19 Uli ninga isimbeu ya mostarda yatukunle mutu dhowa madhala mundanimwee, adhamale yatoomela nokhala muri ulukhulu, moi mbalame dha dhulu dhatoodha dhamanga thunji dhiwa tambinimwee.”

20 Liye atoonga thitho ira: “N’nga Umwene wa Nlungu ndiufwanafwani-edhe na n’ni? 21 Uli ninga rombwe otupi-edhana mapau watukunle i-yana* mautangani-a na utu okwakwana maparato mararu malukhulu opimela, thitho utu othene wenuo watootupa.”

22 Yesu anoowenda sidadi na sidadi thitho mudhi na mudhi. Liye anoofunji-a wu adhowanganave ulendwee odhowa wu Yerusalemu. 23 Moi e-no mutu mwinango atoom’fuka ira: “Mbwiye, n’nga pyaimbarimbairi ira atu anofuna dhavulumuwa mboyeva?” Mbwenye liye atoawandela ira: 24 “Mudhilimbi-edhe mwakopolo ira muode volowa valango ung’ono. Mbwenye ndinouwandelani ira, atu anjinji anodha funechecha volowa mbwenye katinodha volowa. 25 Mwinyaa nyumba adhafunga lango, nyo munodha imela vandhe nogogodanga suwo thitho munodha onganga ira, ‘Mbwiye kanidhuleleni.’ Mbwenye liye unodha uwakhulani ira: ‘Kandiidhi unokhumela nyo.’ 26 Thitho munodha roma onga ira, ‘Nanoodya noumwa vamethonivinyu thitho nyo mwanoofunji-a ndhilamwi-u.’ 27 Mbwenye liye unodha uwandelani ira kandiidhi ukhumenle nyo. Khumanivo vamethonivanga, nyo mwenthene oira vyongo vyo-olongomana!’ 28 Weo mwadhaona Abrahamu, Izaki, Yakobo naanamaongela othene tangali mu Umwene wa Nlungu, nyo munodhanla nothakuna meno mungamadhi ponyedhiwa undhe. 29 Atu anodhadha khumela uvikhundu vyothene vyailambo yavathi thitho anodha kaathi vamezani mu Umwene wa Nlungu. 30 Mbwenye atu ali omari-a anodha kala oroma, thitho atu oroma anodha kala omari-a.”

31 Vahora yeniyo Afarisi tatoodha nom’mwandela ira: “Mukhumeo uno, namwasa oi Herodi unofuna uphani.” 32 Liye atoawakhula ira: “Mudhowe mumam’mwandele kanduo ira, ‘Miyo ndinaakhumi-a viwanda penene na ebe-i thitho ndinomari-a kwichino.’ 33 Mbwenye ndinofwanela dhowanave ulendwanga penene bebe-i na kwichino, namwasa oi pyo-ofwanelela ira namaongela tamphele undhe wa Yerusalemu. 34 Yerusalemu, Yerusalemu, opha anamaongela na oponyedha mabwe atu orumiwa wawe. Moweli-edha weli-edha ndafuna gumanya a-imaa vambo-i, ninga mwemo khuu munogumanyela aliwa anapiyee matengani. Mbwenye nyo atu kamufunile vyevyo. 35 Kavuruwanani! Nlungu utou-iyedhani nyumbila. Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, kamunodha ndiona okoka fiyedha vanofuna nyo dhaonga ira: “Oraeli-iwa ngunodha mudhina la Yohova!”*

14 Vahora inango Yesu atoodhowa madya vanyumbani va m’mbo-i mwaanamasogolela a Afarisi vadambo la Sabudu, thitho atu tali m’mbamo tanoom’mwing’anechecha. 2 Vasogolovee vatookala mutu abulela urenda odhimba mandha na mendo. 3 Yesu angam’moni mutuo atoafuka atu oidhiwa Ilamulo na Afarisao ira; “N’nga pyorumeleya ili-a mutu vadambo la Sabudu venango khabe?” 4 Mbwenye aliwa katawakhunle yongo. Vidhaire e-no liye atoom’inda mutule nom’mwili-a thitho atoom’mwandela ira adhowenga waniwa. 5 Moi e-no atoafuka ira: “N’nga mbaani wa nyo unakaena mwanee venango ng’ombe aliwa gwela isimeni vadambo la Sabudu liye aikhumi-amo?” 6 Aliwa kataodile m’mwakhula yofuka yen’na.

7 Yesu angaoni ira atu aitaniwilao anaasakula mamburo olemezeya maningi, atoawandela ifwanafwani-o ira: 8 “Mutu auitana vapwando la kazamento kukaathinga valimburo lolemezeya maningi. Venango mutu uuwiitan’neo utoitana thitho mutu mwinango olemezeya maningi kwaranya we. 9 Amala mutu uuwitan’ne ule unodha dhauwandela ira, ‘Khumavo veva ndimuula akhaathi.’ Vyaira e-no unokhumavo mwamanyadho nodhowa makaathi valimburo lo-olemezeya. 10 Mbwenye waitaniwa va pwando, wadhowa umakaathi valimburo lo-olemezeya ira mutu auwitan’ne ule adha adhauwandele ira, ‘Andimuwa mukaathi valimburo lapamava.’ Vyaira e-no unodha lemeziwa vari vaalendo afwaa othene. 11 Namwasa oi mutu uliwethene odhigweli-a unodha thithi-iwa, mbwenye mutu uliwethene odhiyevi-a unodha gweli-iwa.”

12 Adhamale Yesu atoom’mwandela mutu am’mwitanule ira: “Wasaka-edha yodya yathana venango ya namaulo, kuitane afwaa, venango abalaa, venango atu ofuma anokhala duzi nawee. Namwasa oi hora inango aliwa thitho anodha uitana thitho anodha kala ninga anaauweleli-edha. 13 Mbwenye wasaka-edha pwando, uitanenga atu osauwa, okwa vyano, orangala na o-oona. 14 Waira e-no unodha kala osangalala namwasa oi aliwa katina yongo yoi tauweli-edhe. Mbwenye Nlungu unodha uweli-edha atu olongomana tadhavenyathi-iwanga.”

15 Angavwide vyevyi, m’mbo-i mwaalendo afweao atoom’mwandela ira: “Osangalala ngumutu oi unodhadya yodya mu Umwene wa Nlungu.”

16 Yesu atoom’mwandela ira: “Mutu mwinango atoosaka-edha pwando namaulo thitho atooitana atu anjinji. 17 Hora yodya ingakwakwan’ne atooruma dhaaree mawandela atu aaitan’ne liyao ira, ‘Dhoweni namwasa oi vyongo vyothene vitomala saka-edhiwa.’ 18 Mbwenye othene tatooroma saka ndhila dhokondana. Oroma atoom’mwandela ira, ‘Miyo nditogula munda thitho ndinofwanela dhowa mauona. Pepani kandinodhaoi.’ 19 Mutu wanambili atoonga ira, ‘Miyo nditogula ng’ombe 10 dholimana thitho ndinodhowa madhiwesedha. Pepani kandinodhaoi.’ 20 Thitho mutu waneraru atoonga ira, ‘Miyo ndithenle chineneeva, ee-no kandinodhaoi.’ 21 Moi e-no dhaarule atowelela wa mbwiyee maonga vyevyo. Mbwiyee angavwide vyevi atoothakaleliwa thitho atoom’mwandela dhaareule ira, ‘Udhowe mombaranya ndhila dhilukhulu na dhing’ono dha sidadi. Umawandele atu osauwa, okwa vyano, o-oona na orangala ira tadhe uno.’ 22 Vangavirile hora yoyeva dhaarule atoonga ira, ‘Mbwiye vandiwandenle nyo vile nditoviira thitho atwao atodha, mbwenye limburo lito-alavove.’ 23 Moi e-no mbwiyeule atoom’mwadela dhareeule ira, ‘udhowe ndhila dha undhe wa sidadi thitho umaakanyi-edhe atu ira tadhe uno ira nyumbanga idhale naatu. 24 Namwasa oi ndinouwandelani ira kavali nam’mbo-ene mwaatu aitaniwile voromaale anofuna dhawesa yodyayanga.’”

25 Moi e-no mwinji nlukhulu waatu wanowenda vambo-i na Yesu thitho liye atoodhimbinuwa noawandela ira: 26 “Akala mutu unondi-ara mbwenye a-idanana babee, m’mee, i-yanee, a-imee, abalee naarongolee, thangani-avo thitho ingumiyee, kanooda kala namafunjedhanga. 27 Mutu uliwethene o-othukula imuriyee yoonelavo nyarwa* nondi-arela, kanooda kala namafunjedhanga. 28 Mofwanafwani-a, n’nga mbaani wa nyo afunanga manga nyumbee kanoroma khaathi nolengesa kobiridhee ira aone akala dhinokwakwana mari-ana nyumbiyo? 29 A-aire e-no, unooda e-la sapato mbwenye a-imari-a nyumbiyo thitho atu othene aona vyevyo anoroma m’theya, 30 noonganga ira: ‘Mutula atooroma pama manga, mbwenye utoimwanana mari-a.’ 31 Venango, n’nga ndi mwene uvi oi afuna dhowa mawana khondo na mwene fwee, kanoroma kaathi vathi noroma thuulela mopwasedha akala anyakhondwee 10.000 anooda limbanana anyakhondo 20.000 amwene unango unodha dhawanana liye? 32 Mbwenye aona ira kanooda, mombaranya unoruma namaimelela wa mwene unango a-anafiye duzi mavepha rendele. 33 Mofwanafwana na vyevi, kavali mutu uliwethene oi unooda kala namafunjedhanga akhonda i-ya vyongovye vyothene.

34 “Onga mwaimbarimbari mwinyu ngwapama. N’nga mwinyu wamala kopolo anaiweleli-edhe a-vi? 35 Ngo-ofwanelela ukhutulela vamateya venango iri-a ira mateya akaena ndimo. Atu anaauthatilela undhe. Mutu unamabaru avwe.”

15 Moi e-no alimbo khomi-a misoko na atu othene odawa, tanoodha wa Yesu ira tadham’vuruwane. 2 Adhamale Afarisi na alembi tanoong’ung’uza noonganga ira: “Mutula unowachela atu odawa nodyanga vambo-i naaliwa.” 3 Ee-no liye atoawandela ifwanafwani-o ila: 4 “N’nga mbaani varivinyu oi akaana mabila 100 limbo-i aliwa dimela, kano-iya mabila 99 a-nganimo nodhowa masakasaka limbo-i lidimenle fiyedha angalifwaidhe? 5 Thitho alifwanya unoli-ela valifudinivee, nosangalala. 6 Afiya nyumbaniwee unoitana afwee naatu owandamanana noawandela ira, ‘Musangalale vambo-i namiyo namwasa oi nditolifwanya libila ladimenlele.’ 7 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, mofwanafwana na vyevi dhulu unokala sangalala maningi namwasa wa mutu m’mbo-i uchinyuwile mo-iyana na atu 99 olongomana oi katinofuneela chinyuwa.

8 “Venango n’nga ndi i-yana uvi oi utokaana kobiri dhokwakwana madrakima 10 amala imbo-i dimela liye a-indi-a nyale novyela m’mba mwee mopwasedha fiyedha angaifwaidhe? 9 Thitho aifwanya unoitana afwee naatu owandamanana noawandela ira, ‘Musangalale vambo-i namiyo namwasa oi nditofwanya kobiri ya drakima yadimenlile.’ 10 Ee-no ndinouwandelani ira, mofwanafwana na vyevi angelo a Nlungu anosangalala maningi namwasa wa mutu m’mbo-i odawa uchinyuwile.”

11 Adhamale atoonga ira: “Mutu mwinango atookaana a-imee ambili aalombwana. 12 Mwana wang’ono atoovepha babee ira, ‘Baba muvaeletu ndiva-a yotuva yanga vafuminyuila.’ Ee-no babuo atoagawedha a-imao fumeeiyo. 13 Vangavirile malambo oyeva, mwana wang’onule, atoopaka vyongovyee vyothene nodhowa ilambo ya undendai. Weo atooroma kaana makalelo othakala thitho atoononga fumee yothene. 14 Angamadhi nonga fumee yothene, ilamboyo mwatookala ndhala ilukhulu thitho liye atooroma rucheya maningi. 15 Moi atoodhowa malaba basa wa mutu mwinango wailamboyo thitho mutuo atoom’ruma mindaniwee ira amadyi-enga nguluwe. 16 Liye atoofiya vosilila vyadya nguluwedho mbwenye kavali mutu am’va-a yongo.

17 “Angaromile thuulela pama atoonga ira, ‘Anamalaba anjinji a babanga atokaana yodya injinji, mbwenye miyo uno ndinaaukwa na ndhala! 18 Ndiwelele vyanga mudhi ndimam’mwandele babanga ira: “Baba, ndidawele Nlungu dhulu thitho nditoudawelani. 19 Kandilive ofwanelela itaniwa mwaninyu. Mbwenye mundionenga ninga m’mbo-i waanamalabinyu.”’ 20 Ee-no atoovenyathi nodhowa uli babee. Angali undendai van’ng’ono, babeuo atoom’mona thitho atookaana tangaranga. Adhamale atoom’tamangela nom’khumbarela thitho atoom’bejari mwaudhivela. 21 Moi e-no mwanuo atoom’mwandela babeuo ira, ‘Baba, ndidawele Nlungu dhulu thitho nditoudawelani. Kandilive ofwanelela itaniwa mwaninyu.’ 22 Mbwenye babuo atoowandela anamalabee ira, ‘Mbaranyani, mudhena nguwo yapama maningi mum’mwari-e. Mum’mwari-e thitho pete ibunonimwee na sapato. 23 Thitho mudhena mwanang’ombe walombwana oruva, mum’phe ira nidye nosangalala. 24 Namwasa oi mwanangula atookwa mbwenye e-ni utokaana okoka ingumi, atoodimela mbwenye e-ni utooneya.’ Adhamale atu othene tatooroma sangalala.

25 “Mbwenye mwana wandimuwa ali minda. Moi e-no vahora yawelela liye nokwivela mudhio atoovwa nyumbo thitho atu tainanga. 26 Ee-no atooitana namalaba m’mbo-i nom’fuka vyaireya. 27 Liye atoom’mwandela ira, ‘Ng’onwinyu utodha thitho babinyu utom’phela mwana ng’ombe oruva namwasa oi utom’mwachela angali wapama.’ 28 Mbwenye liye atoothakaleliwa maningi moi kaavolowile m’mbamo. Moi e-no babeuo atookhuma m’mbamo noroma n’sembezela. 29 Liye atom’mwakhula babeuo ira, ‘Vyawa vyothene vyevi ndikanle ndiulabelangani ninga dhaari thitho ndanoovwela malamulwinyu hora dhothene. Mbwenye kamwaromilevo ndiva-a mwana m’mbo-ene wa mbudi ira ndisangalale naafwanga. 30 Mbwenye angafiile mwaninyu oi atoononga fuminyu na maputa, nyo mutom’phela mwana ng’ombe walombwana oruva pama.’ 31 Babeuo atoom’mwandela ira, ‘Mwananga, weyo hora dhothene wali na miyo thitho vyongo vyothene vinamiyo pyaa. 32 Mbwenye ninofwanela sangalala vambo-i namwasa oi balaula atookwa, mbwenye va-eni utokaana okoka ingumi, atoodimela mbwenye va-eni utooneya.’”

16 Adhamale atoawandela anamafunjedhee ira: “Mutu mwinango ofuma atookaana rumiwee oing’anela nyumbee oi atu enango tatoon’nukhedha ira unaam’nongela fumee. 2 Ee-no atoom’mwitana nom’mwandela ira, ‘Nditovwa vyongo vyothakala vinoirawee udhowe umalembe thandha wa moda ulabilewe basa loing’anela nyumbila nondiva-a, namwasa oi kunodhowanave laba vano.’ 3 Ee-no rumiwiwo atoonga rimanimwee ira, ‘Ndiire a-vi, patarawanga unofuna ndikhumi-a basa? Kandinooda lima namwasa oi kandinakopolo thitho ndinokaana manyadho ira ndimavepenga. 4 Eyaa! Nditoidhiwa vinofwanela miyo irana ira tandikhumi-a basa, atu tamandiwachele pama mavandhe mwiwa.’ 5 Adhamale atooitana m’mbo-i nam’mbo-i mwaatu afiarile patrawee. Thitho atoom’fuka oroma ira, ‘N’nga we wafiyarile a-vi wa patrawanga?’ 6 Liye atoowakhula ira, ‘Mino 100 yamakhura a maolivi.’ Liye atoom’mwandela ira, ‘Utukule karta lamangawaa thitho ulembevo mino 50 mombaranya.’ 7 Adhamale atoom’fuka mwinango ira, ‘N’nga we wafiyarile a-vi?’ Liye atoowakhula ira, ‘Migogoda 100 ya tirigu.’ Liye atoom’mwandela ira, ‘Utukule karta la mangawaa thitho ulembevo migogoda 80.’ 8 Patrau atoom’simba rumiweuo, angalive ira ali o-olongomana, namwasa oi atooira vyongo mwazelu. Namwasa oi a-ima a hora ino anoirana vyongo mwazelu tairanga vyongo na atu ambumbiwa kwaranya a-ima anjeza.

9 “Nyo thitho ndinouwandelani ira: Mufwanye afwinyu volabi-edha basa fuma ya ilambwila ira fumiyo yamala, tamauwacheleni m’mamburo okalao dhowa nodhowa. 10 Mutu ororomeleya vayongo ing’ono unokala thitho ororomeleya vayongo ilukhulu, thitho mutu o-ororomeleya vayongo ing’ono unokala thitho o-ororomeleya vayongo ilukhulu. 11 Ee-no akala mutothonyi-edha ira muli o-ororomeleya va fuma ya ilambwila, n’nga mbaani unofuna dhauva-ani basa loing’anela fuma yaimbarimbari? 12 Thitho akala mutothonyi-edha ira muli o-ororomeleya va vyongo vyaatu enango, n’nga mbaani unofuna dhauva-ani yotuva yalokotedhiwilenyo? 13 Dhaari kanaode labela apatrau ambili namwasa oi unodha idanana m’mbo-i, ongodhiveliwana mwinanguo, venango unodha roromeleya wa m’mbo-i ongonyoza mwinanguo. Kamunaode m’labela Nlungu na fuma hora imbo-ive.”

14 Adhamale Afarisi adhiveliwana maningi kobiri, tanoovuruwana vyothenevyevi thitho tatooroma m’nyoza. 15 Ee-no liye atoawandela ira: “Nyo munodhiongecha vamethoni vaatu ira muli olongomana, mbwenye Nlungu unoidhiwa miriminyu. Namwasa oi yongo inoona atu ira chavadhulu wa Nlungu chonyakavala.

16 “Atu tanoolaleela vya Ilamulo na vyalembile anamaongela fiyedha mu hora ya Juwau. Romela hora yeniyo, milanyu inolaleiwa njokhuza Umwene wa Nlungu, thitho atu o-iyana-iyana tanaadhilimbi-edha mwathindhi ira tamavolowemo. 17 Mwaimbarimbari ninga dhulu na ilambo yavathi vyoi kavinooda nongeya, ndisaasawa thitho ninga mwemo letra limbo-i la mu Ilamulo kalinanongeye la-anakwakwaneli-edhiwe.

18 “Mutu uliwethene u-iidhe i-yanee nothela i-yana mwinango, utoira unyambi thitho mutu uliwethene uthenle i-yana o-iiuwo, naliyene thitho utoira unyambi.

19 “Vatookala lombwana mwinango ofuma oi adhiveliwana wara vyowara vyofilela thitho vyodula maningi. Dambo na dambo liye anoosangalala noudya pama maningi. 20 Thitho vatookala mutu mwinango osauwa oi atookaana vilonda manungwee othene dhinalee ali Lazaro, thitho atu tanoom’dhana dham’kaathi-a valango va mutu ofumuo. 21 Liye anoosilila vinyenyeri vyagwa vamezani va mutu ofumule. Anambwa thitho tanoodha dhanyangula vilondavyeevyo. 22 Vangavirile hora mutu osauule atookwa thitho angelo tatoom’tukula nodhowa ma-ela vakhundu va Abrahamu.

“Adhamale mutu ofumule thitho atookwa nolokotiwa masiyeni. 23 Angali masiyenimo thitho aonanga nyarwa, atoing’ana dhulu noona Abrahamu angali vandendai thitho Lazaro angali vakhunduvee. 24 Ee-no liye atoitana ira, ‘Baba Abrahamu, mundivwele tangaranga. Mum’rume Lazaro ira abwini-e ma-injeni khomoni wa ibunoyee ira adidili-e lumi langa, namwasa oi ndinaaona nyarwa na mulo okha-ula.’ 25 Mbwenye Abrahamu atoonga ira, ‘Mwanawe, uthuulele ira wangana ingumi watoowachelelatu vyongo vyaa vyothene vyapama, mbwenye Lazaro anoona nyarwa maningi. Va-eeni liye unaasangalala uno mbwenye we unaaona nyarwa. 26 Khumi-avo vyevyo vari va i-yo na nyo vato-eliwa lindi nlukhulu maningi, moi atu anofuna khuma uno ira tadhe weo katinooda. Thitho atu anofuna khuma weo ira tadhe uno katinooda vandela.’ 27 Moi e-no mutu ofumule atoonga ira, ‘Voi vili e-no, ndinouvepani baba ira mum’rume Lazaro adhowe nyumbani wa babanga. 28 Namwasa oi nditokaana abalanga 5 weo, ee-no adhowe amaawandele umboni okwakwanela ira naaliwene thitho katidhadhe ulimburo loonelao nyarwa uno.’ 29 Mbwenye Abrahamu atoonga ira, ‘Weo aliwa atokaana mabukhu alembile Mose na anamaongela, tavwelenga vyevyo.’ 30 Adhamale liye atoonga ira, ‘Khabe baba Abrahamu, mbwenye mutu mwinango ovenyathi-iwa muukwani adhowa weo, aliwa anochinyuwa.’ 31 Mbwenye liye atoom’mwandela ira, ‘Akala aliwa katinovwela mabukhu alembile Mose na anamaongela, masiki mutu avenyathi muukwa aliwa katinovwela.’”

17 Adhamale Yesu atoawandela anamafunjedhee ira: “Pyo-oodeya ira va-akale vyodawi-a. Mbwenye soka wa mutu unoiri-a afwee dawa! 2 Vyakale pama maningi m’mangelela libwe la chilo kho-inimwee nom’ponyedha bara, i-yani-ana ira asukwali-e m’mbo-i mwa visia-imavi. 3 Muire polepole. Akala balaa utoudawela, um’sumulule thitho akala utochinyuwa um’levelele. 4 Masiki audawele fendo 7 va dambo, noudha wawee fendo 7 dhaonga ira, ‘Nditochinyuwa,’ mwaimbarimbari um’levelele.”

5 Adhamale arumiwao tatoom’mwandela Mbwiye ira: “Muniwenjedhele iroromelo.” 6 Moi e-no Mbwiye atoawandela ira: “Mwaakaena iroromelo yofwanafwana na yeva wa mbeu ya mostarda, mwangaodile wandela muri wa amorula ira, ‘Uduleye vano umadhidhale baramo!’ thitho wangauvweleni.

7 “N’nga mbaani wanyo unam’mwandele dhaaree ufiile wene khumela minda venango madyi-a mabila ira, ‘Udhe mombaranya udhadye vamezaniva?’ 8 Mbwenye unodha m’mwandela ira, ‘Uware nguwo dholabana thitho undisaka-edhele yodya ya namaulo nondilabela fiyedhela ndingamari-idhe udya noumwa, amala we thitho udye noumwa.’ 9 N’nga munothuulela ira mutuo onom’simba dhaareuo namwasa wa vyongo vim’mwirele liyevyo? 10 Saasawa thitho na nyo, mwairana vyothene viva-iwile nyo, muongenga ira: ‘I-yo nili adhaari o-ofwanelela, namwasa oi niirile vyafwanela i-yo irana.’”

11 Vahora yadhowa liye wu Yerusalemu, avirilena madile a Asamariya na Galileya. 12 Vyavira liye isa inango, atoogumanana alombwana 10 avikhutwe mbwenye aliwa taimenle undendai na liye. 13 Adhamale aliwa tatookhuwa ira: “Yesu namafunji-a, munivwele tangaranga!” 14 Yesu angaaoni atoawandela ira: “Mudhowe mumadhioni-e waasembe.” Vahora yadhowa aliwa tatooila. 15 M’mbo-i waaliwa angaoni ira utoili-iwa atoowelela atitimi-anga Nlungu mogweli-a madhu. 16 Angafiile atookokora vamethoni va Yesu, noorama fii-a kovee vathi, thitho atoom’simba. Mutu wenuo ali wau Samariya. 17 Yesu atoonga ira: “Atu aili-iwile ndi 10, n’nga atu 9 aliwani? 18 N’nga kavali mutu mwinango uwelenle dhatitimi-a Nlungu khumi-avo mutu wa ziza n’nangula?” 19 Yesu adhamale atoom’mwandela mutuo ira: “Venyathi udhowenga. Iroromeloyaa itouili-a.”

20 Afarisi tangafukile Yesu ira Umwene wa Nlungu unodhadha e-lini, liye atoawakhula ira: “Umwene wa Nlungu kunodhadha mozindiyeliwa na atu othene. 21 Thitho atu katinodha onga ira, ‘Kaonani uli uno!’ venango, ‘Kaonani uli wo!’ namwasa oi Umwene wa Nlungu uli varivinyu.”

22 Adhamale atoawandela anamafunjedhee ira: “Malambo anodha vanofunanyo dhafunechecha ona dambo limbo-i lokala vambo-i na Mwana mutu mbwenye kamunodha liona. 23 Atu anodha uwandelani ira, ‘Kaonani uli wo!’ venango, ‘Kaonani uli uno!’ Mbwenye kamudhadhoweo venango a-ara. 24 Namwasa oi mofwanafwana na mwemo munovyerimelela ndhari khumela ikhundu inango ya dhulu mafiya ikhundu inango, vinodha kala thitho e-no na udha wa Mwana mutu.* 25 Mbwenye voroma unofwanela gumanana nyarwa dhinjinji thitho runiwa na mbumbila. 26 Thitho mofwanafwana na vyaireile malambo a Nowa, vinodha kala thitho e-no na udha wa Mwana mutu. 27 Malambo enao atu taira udya noumwa. Alombwana taira thela thitho a-iyana taira theliwa fiyedha dambo lavolowile Nowa mwadiyani, thitho Igumula yatoodha noanonga atu othene enao. 28 Saasawa thitho na vyaireile malambo a Loti. Atu tanoodya, umwa, gula vyongo, guli-a vyongo, dhala mbeu thitho manga manyumba. 29 Mbwenye dambo lakhumile Loti mu Sodoma, dhulu watoorumbwa mulo na sulufule, nononga atu othene. 30 Vinodha kala thitho saasawa na dambo linofuna dhaoneela Mwana mutu.

31 Vadambo lelo mutu unofuna dhakala vadhulu va nyumba mbwenye mitolwee kala m’mba, kadhathithe dhowa matukula mitolweeiyo. Saasawa thitho na mutu unofuna dhakala minda, kadhawelele dhowa matukula vyongo vi-iidhe liye mudhi. 32 Muthuulele mwadhi Loti. 33 Mutu uliwethene unofuna vulumucha ingumiyee unodha iluza, mbwenye uluzile ingumiyee unodha ifwanya. 34 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, ma-iyu enao atu ambili anodha gona vambo-ive vakamani. M’mbo-i unodha tukuliwa, mbwenye mwinango unodha-iiwa. 35 A-iyana ambili tanodha kala tachilanga vachiloni. M’mbo-i unodha tukuliwa thitho mwinango unodha-iiwa.” 36 —— 37 Ee-no aliwa tatoom’fuka ira: “N’nga Mbwiye vyevi vinodha ireela wani?” Liye atoawandela ira: “Uliwethene unofwanyeya yongo yokwa, vivangwe vinofwanyeya weo.”

18 Moi e-no Yesu atoawandela ifwanafwani-o vofuna athonyi-edha funeya oi talobelenga hora dhothene thitho ira ta-atatile rima. 2 Liye atoonga ira: “Sidadi n’nango mwatookala namatonga oi kaaova Nlungu thitho kaabala vyamutu. 3 Sidadimo mwatookala thitho i-yana wa makwele oi anoodhowecha wa namatongule mavepha ira, ‘Munditongele molongomana selwanga na mutu una miselu na miyo.’ 4 Wa hora yolapela namatongula kaafuna m’tongela selwee, mbwenye vasogolovee atoonga rimanimwee ira, ‘Angalive ira kandinoova Nlungu venango kandinobala vya mutu uliwethene, 5 ndinoonechecha ira longomano litoireya wa i-yana wa makwelula namwasa oi unaandiruchi-a. Ndinoira vyevyi ira a-adhenga vano nondichenyeli-a na vinovepha liyevi.’” 6 Adhamale Mbwiye aongile ira: “Mutovwa viongile namatonguo angalive ira liye ali o-olongomana? 7 N’nga Nlungu kanodha onechecha ira longomano litoireya waatu osakuliwa vevo vanokhuwa aliwa nathana nama-iyu vanoalevela liye rima? 8 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira liye unodha onechecha ira longomano litoireya mombaranya waaliwa. N’nga Mwana mutu adhafiya unodha fwanyadi iroromelo ninga yei vailambo yavathivano?”

9 Yesu atoonga thitho ifwanafwani-o yo-arelai waatu enango tadhiona ninga olongomana, thitho taona atu enango ninga o-okaana basa. Liye atoonga ira: 10 “Atu ambili tatoodhowa kachisini malobela. M’mbo-i ali Farisi thitho mwinango ali mulimbo khomi-a soko. 11 Farisule atooroma lobela noroma onga rimanimwee ira, ‘Nlungwanga, ndinousimbani namwasa oi ndili o-iyana na atu enango othene. Aliwa ndi mambavwa, o-olongomana na manyambi. Ndili o-iyana thitho na mulimbo khomi-a sokula. 12 Miyo ndinosalecha udya fendo mbili vasumana thitho ndinovelelecha yakhumi va vyongo vyothene vinofwanyecha miyo.’ 13 Mbwenye mulimbo khomi-a sokule angaimenle vandendai vang’ono, kafunile ing’ana dhulu. Liye anoodhiguguda vamirimani noonganga ira, ‘Nlungwanga, ndirieleni rima miyo mutu odawa.’ 14 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, mutu wen’ne vyadhowa liye waniwa atooniwa ira ngolongomana maningi kwaranya Farisule. Namwasa oi mutu uliwethene odhigweli-a unodha va-iwa manyadho, mbwenye mutu uliwethene odhiyevi-a unodha gweli-iwa.”

15 Moi e-no atu tanoom’dhelana a-imiwa ira aa-ele mandhee, mbwenye anamafunjedhao tangaoni vyevyo, tatooroma aombela uwali. 16 Mbwenye Yesu atoaitana a-imao noonga ira: “Kaa-iyeni a-imao tadhe wa miyo kamwaakondi-e, namwasa oi Umwene wa Nlungu ngwaatu ninga a-imala. 17 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, mutu uliwethene o-owachela Umwene wa Nlungu ninga mwana, kanodha volowa mu Umwenuo.”

18 Moi e-no namatonga mwinango atoom’fuka ira: “Namafunji-a wapama, n’nga ndiire n’ni ira ndidhakaena ingumi yo-omala?” 19 Yesu atoom’mwakhula ira: “Mwasiwa ngwan’ni unondiromola ira wapama? Kavali wapama mbwenye Nlungu baa-i. 20 We utoidhiwa malamulo oi: ‘Kuire unyambi, kuphe mutu, kube, kuvelele umboni onama thitho loi mulemezenga babinyu nam’minyu.’” 21 Mutuo atoom’mwakhula ira: “Vyothene vyevi ndikanle ndivi-arelanga romela ndingali mwana.” 22 Yesu angavwide vyevi atoom’mwandela ira: “Yongo imbo-i inaasoweyave mwa we: Udhowe umaguli-e vyongo vinawe thitho kobiridhee umava-e alimbo sauwa. Waira e-no unodha kaana fuma dhulu wamala udhe udhakale nama-arelanga.” 23 Liye angavwide vyevyo, atookaana tangaranga maningi namwasa oi ali ofuma maningi.

24 Yesu atoom’mwing’ana mutuo noonga ira: “Vinodha kala vyorucha maningi ira atu ofuma tadhavolowe mu Umwene wa Nlungu! 25 Onga mwaimbarimbari pyo-orucha ira ngamila ivolowe valibengani la singano i-yani-ana ira mutu ofuma avolowe mu Umwene wa Nlungu.” 26 Atu tavwide vyevi tatoofuka ira: “N’nga mbaani unofuna vulumuwa?” 27 Liye atoawandela ira: “Vyongo vyo-oodeya waatu, pyoodeya wa Nlungu.” 28 Mbwenye Pedru atoonga ira: “Kaing’anani! I-yo nito-iya vyongo vi-u nou-arelani.” 29 Yesu atoawandela ira; “Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, kavali mutu u-iidhe nyumba, i-yana, abalee, anamabalee, venango a-ima namwasa wa Umwene wa Nlungu 30 oi kanodha fwanya vyoinjiva kwaranya vyevyo muhora ino thitho muhora inodhiyo unodha kaana ingumi yo-omala.”

31 Adhamale atoatukulela vakhundu anamafunjedhee 12 ale noawandela ira: “Kavuruwanani! Va-eeni ninodhowa wu Yerusalemu thitho vyothene vyalembiwile na anamaongela vyokhuza Mwana mutu vinamakwakwaneli-edhiwe.* 32 Mofwanafwani-a tanamam’velele waatu amitundu inango thitho tanama’mwirele vyaiburutu, m’nyoza nom’thurela mare. 33 Tamala m’kwapula tanodha m’pha, mbwenye vadambo laneraru liye unodha venyathi.” 34 Mbwenye aliwa kataodile vwechecha thapulela wa madhu enala, namwasa oi madhu enala ali olokoteya waaliwa moi kataodile avwechecha.

35 Moi e-no Yesu awandamelanga wu Yeriko, mutu mwinango o-oona atookaathi khundu mwandhila novepavepanga. 36 Angavwide mwinji waatu uviranga duzi na vevo, atoofuka yaireya. 37 Aliwa tatoom’mwandela ira: “Yesu wau Nazareti unaavira!” 38 Liye angavwide vyevyo atookhuwa ira: “Yesu mwana Davide, ndivweleni tangaranga!” 39 Moi e-no atu tali vasogolo tatooroma m’sumulula nom’mwandela ira amiyale. Mbwenye taira e-no pyasimbwa liye khuwa ira: “Mwana Davide, ndivweleni tangaranga!” 40 Ee-no Yesu atooimela noawandela atu ira tam’dhena wa liye. Angafiile vaduzi, Yesu atoom’fuka ira: 41 Unofuna ira nduirelen’ni?” Liye atoowakhula ira: “Mbwiyeni, mundikhami-e ira ndirome ona.” 42 Ee-no Yesu atoom’mwandela ira: “Urome ona, iroromeloyaa itouili-a.” 43 Hora yeniyene liye atooroma ona thitho atooroma m’arela alemezanga Nlungu. Thitho atu othene taoni vyevi tatooroma m’titimi-a Nlungu.

19 Ee-no Yesu atoovolowa mu Yeriko, mbwenye aira vira. 2 Mwemo mwatookala mutu mwinango dhinalee Zakeyo. Liye ali ndimuwa waalimbo khomi-a soko thitho ali ofuma. 3 Zakeyo anoofunechecha angam’moni Yesu, mbwenye kaaoda m’mona namwasa wa mwinji waatu, voi liye ali okwiva. 4 Ee-no atootamangela sogolo magwela muri wa savu ira aode m’mona, namwasa oi Yesu avirana ndhila yeniyo. 5 Yesu angafiile vamurinivo, atoing’ana dhulu nom’mwandela ira: “Zakeyo, thitha mombaranya namwasa oi penene ndinaa nyumbaniwaa.” 6 Zakeyo angavwide vyevyo atoothitha mombaranya thitho atoom’mwachela mosangalala vandhevee. 7 Atu tangaoni Yesu avolowanga m’mbamo, othene tatooroma ng’ung’uza noonganga ira: “Utovolowa m’mba mwa mutu odawa.” 8 Mbwenye Zakeyo atooimela nom’mwandela Mbwiye ira: “Mbwiye, miyo ndinomeya vari fumanga nova-a atu osauwa. Thitho yongo iwakile miyo mutu uliwethene ndinom’mweli-edha weli-edha fendo 4.” 9 Yesu angavwide vyevi atoom’mwandela ira: “Penene ivulumucho itofiya vandhe vano, namwasa oi liye thitho ndi mwana Abrahamu. 10 Mwana mutu udhele dhasaka novulumucha atu odimela.”

11 Vahora yavuruwana aliwa vyevi, liye atoawandela ifwanafwani-o inango namwasa oi aira kwivela wu Yerusalemu thitho atwao tathuulela ira Umwene wa Nlungu unooneela hora yeniyo. 12 Ee-no liye atoonga ira: “Lombwana mwinango oi ali mwana mwene atookozeela ira adhowe uilambo yaundendai ira amakale mwene nowelao. 13 Moi e-no atoaitana adhaaree 10 noava-a kobiri dha mina 10 thitho atoawandela ira, ‘Muire malonda na kobiri dhedhi fiyedha miyo welao.’ 14 Mbwenye atu awuilambo ya waniwa tanoom’mwidananee thitho liye angadhowile tatooruma anamaimelela ira tamaonge ira, ‘I-yo kaninofuna ira mutu wen’na akale mweni-u.’

15 Angawelenle waniwa vomala e-liwa ninga mwene, atoaitana adhaaree aava-idhe liye kobirale ira tadhe nolengesa kobiri dhaganyanle aliwa. 16 Oroma atoodha noonga ira, ‘Mbwiyanga, kobirinyu ya minile itoganyali kobiri dhinango dha mina 10.’ 17 Liye atoom’mwandela ira, ‘Utoira pama, uli dhaari wapama! Namwasa oi utothonyi-edha ira uli ororomeleya vayongo ing’ono, ndinouva-a masidadi 10 ira waatongenga.’ 18 Adhamale wanambili atoodha noonga ira, ‘Mbwiyanga kobirinyu ya minile itoganyali kobiri dhinango dha mina dhokwakwana 5.’ 19 Liye atoom’mwandela wenuo thitho ira, ‘Naweene thitho unotonganga masidadi 5.’ 20 Adhamale watoodha waneraru noonga ira, ‘Mbwiyanga kobirinyu yaminile ila. Ndateimanga vanguwoni noilokota. 21 Ndatoirana vyevi namwasa oi ndinouovani. Nyo muli mutu ouma rima, munotukula vikondile nyo a-lokoti-a thitho muno-anda vya-adhalilenyo.’ 22 Liye atoom’mwandela ira, ‘We dhaari othakala ndinoutonga movwelanana viongile we. N’nga uongile ira ndili ouma rima, otukula vya-alokoti-idhe miyo, no-anda vya-adhalile miyo? 23 N’nga mwasiwa ngwan’ni kulokoti-idhe kobirangiyo bankoni? Wa-aire e-no miyo vowela ndangaitukunle vambo-i na juru.’

24 “Adhaire e-no atoowandela atu aimenle duzi naliye ira, ‘Kam’mwakeni kobiri ya miniyo noivelela wa mutu una kobiri dha mina 10.’ 25 Mbwenye aliwa tatoom’mwandela ira, ‘Mbwiye, liye utomakaana kobiri dhinango 10 dha mina!’ 26 ‘Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, mutu uliwethene unavyongo unodha va-iwa vinjinji mbwenye mutu ukondile a-kaana unodha wakiwa masiki vinaliyevyo. 27 Thitho amwidananga akondile a-funa ira miyo ndikale mweniwa, mwaadhena uno thitho mwaaphe miyo ndionanga.’”

28 Angamadhi onga vyevi atoodhowanave ulendwee odhowa wu Yerusalemu. 29 Moi e-no angakwivenle wu Betifaji na Betaniya va mwango oitaniwa Maolivi, atooruma anamafunjedhee ambili. 30 Liye atoawandela ira: “Mudhowe isa inoonanyoyo thitho mwavolowa mwemo, munamafwanye mwana buru angamangeliwile oi kanarome gweliwavo na mutu. Mumam’thathule nom’dhanee uno. 31 Mutu aufukani ira, ‘Mwasiwa ngwan’ni munaam’thathula?’ Mumaonge ira, ‘Mbwiye unam’funa.’” 32 Ee-no atu arumiwilao tatoodhowa thitho tafwaidhe ninga mwawandeliwile aliwa. 33 Mbwenye vyathathula aliwa buruo anyaa tatoafuka ira: “Mwasiwa ngwan’ni munaam’thathula burula?” 34 Aliwa tatooawakhula ira: “Mbwiye unaam’funa.” 35 Moi e-no aliwa tatoom’tukula nom’dhowanee wa Yesu. Adhamale aliwa tatoo-ela nguwo dhiwa vaburunivo thitho Yesu atoogwelavo.

36 Vahora yawenda liye, atu tanoothandhela guwodhiwa dhaundhe ndhila. 37 Tangafiile vaduzi na ndhila yokhumela wu Mwango wa Maolivi, mwinji othene wa anamafunjedhao watooroma sangalala nom’titimi-a Nlungu mogweli-a madhu namwasa wa mabasa akopolo aoni aliwa. 38 Aliwa taonga ira: “Oraeli-iwa ngunodha ninga Mwene mu dhina la Yohova! Rendele dhulu na titimi-o dhuludhuluo!” 39 Mbwenye Afarisi enango tali va mwinjinivo tatoom’mwandela Yesu ira: “Namafunji-a kaasumululeni anamafunjedhinyuala.” 40 Mbwenye liye atoawakhula ira: “Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira: “Aliwa tamiyala, mabwe anooda khuwa.”

41 Yesu angakwivenle sidadi la Yerusalemu thitho angalioni, atooroma lilela. 42 Liye atoonga ira: “Aakale ira we penene utozindiyela vyongo vya rendele—mbwenye va-eeni vitolokoteya ira wa-avione. 43 Namwasa oi malambo anodha ufiyedha oi amwidanaa anodha manga panda wa vimuri vyosongowa nourungunuwa. Amwidanaa anodha udhimbinuwela khumela wu vikhundu vyothene. 44 Aliwa anodha ugwi-a vathi nounonga vambo-i naa-imaa ali varivaa* thitho katinodha i-ya libwe vadhulu va libwe n’nango, namwasa oi kwaazindiyenle ira horaa yonongiwa itofiya.”

45 Adhamale atoovolowa kachisini noroma tamangi-a atu aguli-a vyongo, 46 noawandela ira: “Malemba anoonga ira, ‘Nyumbanga inodhakala nyumba yolobelelamo,’ mbwenye nyo mutoichinja kala phawo lamambavwa.”

47 Thitho dambo na dambo liye anoodhowanave funji-a kachisinimo. Mbwenye andimuwa a sembe, alembi naandimuwa andimuwa tanoofunechecha ira tam’phe. 48 Mbwenye kataodile irana vyevi namwasa oi atu tanoom’gumanyeela ira tavuruwanenga vyafunji-a liye.

20 Dambo n’nango Yesu afunji-anga kachisini, nolaleela milanyu yapama, watoodha andimuwa a sembe, alembi vambo-i naandimuwa andimuwa 2 dham’fuka ira: “Kaniwandeleni, n’nga munoira vyongovi nakopolo dhaani? Venango n’nga mbaani uurumeli-idheni irana vyevi?” 3 Yesu atoawakhula ira: “Miyo thitho ndinoufukani yofuka imbo-i mundiwakhule: 4 N’nga kopolo dhabadizana Juwau dhakhumele wani, dhulu venango waatu?” 5 Mbwenye aliwa tatooroma thapanya ira: “Naonga ira, ‘Dhakhumele dhulu,’ unonifuka ira, ‘N’nga mwasiwa gwan’ni kamwam’roromenle?’ 6 Mbwenye naonga ira, ‘Dhakhumele waatu,’ atu othene tanoniponyedha mabwe, namwasa oi aliwa tanororomela na rima wethene ira Juwau ali namaongela.” 7 Ee-no tatoowakhula ira katiidhi wakhumele aliwa. 8 Yesu atoawakhula ira: “Namiyene thitho kandinouwandelani andiva-idhe kopolo dhoirelana vyevi.”

9 Moi e-no liye atooroma awandela atwao ifwanafwani-o ila: “Mutu mwinango atoolima munda wa mauva adhamale atou-iya mandhani mwa anamalima nodhowa uilambo inango thitho atoodimbelao maningi. 10 Hora yo-anda mauva ingafiile atooruma dhaari wa anamalimao ira amava-iwemo vyova-a vingaasi vya munda wamauvuo. Mbwenye anamalimao tatoom’khoma nom’mweli-a o-om’va-ene yongo. 11 Mbwenye liye atoorumao dhaari mwinango. Wenuo thitho tatoom’khoma nom’mwirela vyaiburutu, thitho tatoom’mweli-a o-om’va-ene yongo. 12 Atooruma waneraru wenuo thitho tatoom’phei-a nom’tamangi-a. 13 Vidhaire e-no mwinyaa munda wa mauvule atoonga ira, ‘N’nga ndiire a-vi?’ Moi e-no atoorumao mwanee odhiveliwiwa noonga ira, ‘Mwanangula tanamam’lemeze. 14 Anamalimao tangam’moni mwanuo tatooroma thapanya ira, ‘Eyaa, wen’na ngumwana unofuna dhawachela yotuva. Dhoweni nim’phe ira nitukule yotuvaee.’ 15 Ee-no tatoom’khumi-a mundani mwamauvao nom’pha. N’nga mwinyaa munda wamauvuo unodha airanan’ni anamalimao? 16 Liye adhadha unodha pha anamalimao thitho munda wamauvuo unodha uvelela wa anamalima enango.

Aliwa tangavwide vyevyo tatoonga ira: “Vyevyo kavinofwanela ireya!” 17 Mbwenye liye atoaing’anechecha noonga ira: “N’nga madhu anoonga malemba ira: ‘Libwe lakondile alimbo manga nyumba likanle libwe lofuneya maningi lavakomoni”* anothapulela n’ni? 18 Mutu uliwethene unofuna dhagwela valibwenivo unodha thathakanyeya. Mbwenye mutu uliwethene unofuna dhagweliwa na libwelo unodha pheya.”

19 Alembi naandimuwa asembe tangazindiyenle ira muifwanafwani-oyo Yesu aonga vya aliwa, hora yeniyene aliwa tanoofunechecha ira tam’inde mbwenye taova atu. 20 Moi e-no tangaoni vyoiravyee tatooruma atu mwasegeredo ira tamadhioni-e ninga olongomana, naifunelo yoi tamam’fwanyele myasa va vyaonge liye, ira tamam’velele waandimuwa aanamatonga. 21 Ee-no aliwa tatoom’fuka ira: “Namafunji-a i-yo nitoidhiwa ira munoonga nofunji-a vyaimbarimbari thitho kamuna sakulo, mbwenye munofunji-a ndhila ya Nlungu movwelana na imbarimbari. 22 N’nga pyorumeleya velela soko wa Kaisara venango khabe?” 23 Mbwenye Yesu atoozindiyela inyengo iwa thitho atoawandela ira: 24 “Mudhena kobiri ya denario* uno ira ndiione. N’nga kovila na madhu ali vevala pyaani? Aliwa tatoowakhula ira: “Pya Kaisara.” 25 Ee-no Yesu atoonga ira: Muvelele vyongo vya Kaisara wa Kaisara, mbwenye vya Nlungu muvelele wa Nlungu.” 26 Aliwa kataodile fwanya selu va vyaongile liye vari vaatu, mbwenye tatoodabwa na yowakhulayee moi tatoogomiwa luso nosowa yoonga.

27 Adhamale Asaduki enango oi taongecha ira atu okwa katinodha venyathi-iwa, tatoodha dham’fuka ira: 28 “Namafunji-a, Mose anilembele ira, ‘Akala lombwana utokwa i-ya i-yana a-anam’balena mwana, balee unofwanela m’thela i-yana wamakweluo nom’balela balee a-ima.’ 29 Moi e-no vatookala alombwana 7 muubalinimwiwa. Oroma atoothela i-yana mbwenye atookwa a-anam’balena mwana. 30 Wanambili atoom’thela thitho ungokwa. 31 Adhamale waneraru atoom’thela. Vyatooireya saasawa waalombwana othene 7 ale, othenene tatookwa ta-anam’balena a-ima. 32 Vamagomelovee i-yanule thitho atookwa. 33 N’nga veva, atu okwa tadhavenyathi-iwa i-yanula unodha kala waani? Voi othenene 7 tatoomala m’thela.”

34 Yesu atoawakhula ira: “A-ima amalamboano anothela notheliwa. 35 Mbwenye anofuna dhaoniwa ira mbofwanelela vahora yeniyo dhakaana ingumi novenyathi-iwa muukwa, katinodha thela venango theliwa. 36 Aliwa katinodha kwave namwasa oi tanodha kala ninga angelo. Aliwa thitho tanodha kala a-ima a Nlungu namwasa ovenyathi-iwa muukwa. 37 Mbwenye vyoi atu okwa anovenyathi-iwa masiki Mose atoonga vamwasa wa thakuru la minga vaongile liye ira, Yohova* ndi ‘Nlungu wa Abrahamu, Nlungu wa Izaki na Nlungu wa Yakobo.’ 38 Liye ndi Nlungu waatu aingumi, a-kala okwa. Namwasa oi wa liye othene enala mbaingumi.” 39 Moi e-no alembi enango tatoonga ira: “Namafunji-a, mutoonga pama.” 40 Tatoonga vyevi namwasa oi aliwa katalimbileve rima ira tam’fuke yofuka inango.

41 Moi e-no Yesu atoafuka ira: “N’nga mwasiwa ngwan’ni atu anoonga ira Kristu ndi mwana Davide? 42 Namwasa oi Davideo atoonga mu bukhu la Masalimo ira, ‘Yohova* atoom’mwandela Mbwiyanga ira: “Ukale udhandha langa lodyana 43 fiyedha ndidhaa-ela amwidanaa vathi vamanyalwaa.”’ 44 Ee-no Davideo atoom’romola ira Mbwiye. N’nga vinaodeye a-vi ira akale mwanee?”

45 Vahora yavuruwana atu, liye atoawandela anamafunjedheao ira: 46 Muwenjele na alembi anodhiveliwana wenda tangawarile vyowara vyolapa thitho tanodhiveliwana mwenyuliwa mamerekado. Takala masinagoga tanodhiveliwecha kaathi mipando yasogolo,* thitho takala vapwandoni tanodhiveliwana kaathi mamburo olemezeya. 47 Aliwa tanowaka a-iyana amakwele vyongo viwa thitho tanolobela malobelo olapa vofuna dhioneli-edha. Atu enala tanodha langiwa moophi-a maningi.”

21 Yesu angaing’an’nee atoona atu ofuma taponyanga vyovelela viwa mu kaxa la vyovelela. 2 Adhamale atoona i-yana mwinango wa makwele osauwa aponyanga visikobiri vinli vyoeva kopolo maningi.* 3 Moi e-no liye atoonga ira: “Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira i-yana wa makwele osauula, utoponya vinjinji kwaranya atu othene taponyile kobiri dhiwa. 4 Namwasa oi atu othene taponyile viru-ile aliwa va fuma inaaliwa, mbwenye i-yanula mosauwawee, utoponya vyothene vyana liye vyoi vingam’kami-idhe vaingumiyee.”

5 Vahora inango, hora yaonga atu vyobalei-iwa wa kachisi na mabwe apama maningi, thitho na vyotuva vyoveleliwa wa Nlungu, 6 liye atoonga ira: “Onga vyavyongo vinoonanyovi, malambo anodha fiya oi kavanodha a-ala libwe nlilothene vadhulu va libwe n’nango linofuna konda a-gwi-iwa.” 7 Moi e-no tatoom’fuka ira: “Namafunji-a, n’nga vyongo vyevi mwaimbarimbari vinodha ireya e-lini, thitho izindiyelo yothonyi-edha ira hora yoi vyongo vyevi viireye i-adhi vang’ono inodha kala n’ni?” 8 Liye atoawakhula ira: “Muire polepole ira atu ta-adhaudimeli-eni, namwasa oi atu anjinji tanodhadha mu dhina langa noonganga ira, ‘Kristule ngumiyo,’ thitho anodha onga ira, ‘Horile itokwivela.’ Kamudhaa-arele. 9 Thitho mwadhavwa limbili la khondo na magereve kamudhaove maningi, namwasa oi vyevi vinofwanela ireya voroma, mbwenye magomelo anodhakala ta-anafiye.”

10 Adhamale atoawandela ira: “Ziza linodha dhimbinuwela ziza n’nango thitho umwene unodha dhimbinuwela umwene unango. 11 Unodha ireya vindharandhara vyakopolo thitho unodha kala sau na ndhala mamburo o-iyana-iyana. Unodha kala vyongo vyoophi-a thitho dhulu unodha oneya vizindiyelo vyodabwi-a.

12 “Mbwenye vyongo vyothene vyevi vya-anaireye atu anodha umangani nouoni-ani nyarwa thitho anodha uvelelani umasinagoga na perezo. Anodha udhowanani wa mamwene na waanamatonga namwasa wa dhinalanga. 13 Vyevyo vinodha uva-ani ngari yovelela umboni waatu enango. 14 Ee-no kamunofwanela kozeela vyoi mumawakhule vodhivunela, 15 namwasa oi miyo ndinodha uva-ani madhu oi mumaonge thitho ndhinodha uva-ani zelu dhoi alimbo runi-a othene katinodha oda dhikonda venango dhiruni-a. 16 Thitho anamabalinyu, abalinyu, naafwinyu anodha uvelelani* thitho tanodha pha enango a nyo. 17 Atu othene anodha idanananyo namwasa wa dhina langa. 18 Mbwenye masiki na sisi limbo-ilene la murunimwinyu, kalinodha nongeya. 19 Mbwenye mwadhavilela fiyedha khomoni, munodha kaana ingumi yo-omala.

20 “Mwadhaona magulu akhondo tangarungunuwile Yerusalemu, mudhaidhiwe ira sidadilo li-adhi vang’ono ira linongiwe. 21 Moi e-no atu tali mu Yudeya tadharome tawela myangoni thitho atu tali wari mwasidadimo tadhakhumemo. Atu tali undhe wa sidadi kativolowemo, 22 namwasa oi enala anodha kala malambo oi Nlungu adhatonge atu ira vyothene vyalembiwile vidhakwakwaneli-edhiwe. 23 Soka waa-iyana a wise na oyamwi-a a-ima malambo enao! Namwasa oi ilamboni munodha kala nyarwa ilukhulu thitho thakaleliwa wa Nlungu unodha afiyedhela atwala. 24 Atu tanodha phiwa na sarasada thitho tukuliwa kala adhaari dhowa wu vilambo vinango. Atu amaziza enango tanodha nyingala Yerusalemu fiyedha hora yakaathi-iwile yaatu amaziza enango ingamadhi.

25 “Thitho vadhuwa, vamwedi na vanyenyedhi vanodha oneya vizindiyelo. Vailambo yavathi atu amaziza enango tanodha gomiwa luso namwasa ouuma wa mabimbi a barani. 26 Atu anodha i-leya noova thitho nodedi-edhela vyongo vinofuna dhaireya va ilambo yavathi, voi kopolo dha dhulu dhinodha tekenyeya. 27 Amala anodha ona Mwana mutu adhanga vamiramboni nakopolo thitho titimi-o nlukhulu. 28 Mbwenye vyongo vyevi vyadharoma ireya, mudhaimele noimeli-a mirwinyu, namwasa oi ivulumucho inyu inaakwivela.”

29 Angaongile vyevi, atoawandela ifwanafwani-o inango ira: “Muing’anecheche muri wa masavu na miri inango. 30 Mwaona miri iphuwelanga mathakuru matete, munoidhiwa ira ilimwe ili duzi. 31 Saasawa thitho na nyo mwadhaona vyongo vyevi viireyanga, mudhaidhiwe ira Umwene wa Nlungu utokwivela. 32 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira mbumba yen’na kinodha mala wukwa yothene, vyongo vyevi vya-anaireye. 33 Dhulu na ilambo yavathi vinodha mala mbwenye madhwanga anodha kalavo dhowa nodhowa.

34 “Mbwenye muire polepole ira miriminyu ya-alemweye noudya maningi, umwa maningi na vyokhumbanya vyaingumi, ira dambolo la-aufwanyeni morurumucha, 35 ninga go-i. Namwasa oi linodha fiyedhela atu othene okala vailambo yathi. 36 Ee-no mukale methove thitho mulobelenga mosembezela hora dhothene, ira mudhaode tawa vyongo vyothene vinofwanela ireyavi, thitho ira mudhaode imela vamethoni va Mwana mutu.”

37 Nathana Yesu anoofunji-a kachisini, mbwenye nama-iyu anoodhowa magona Mwangoni wa Maolivi. 38 Thitho atu othene tanoobe-a maningi dhowa kachisini ira tamam’vuruwane Yesu.

22 Ee-no pwando lamapau o-okaana vyotupi-a loi laidhiweya thitho ira Paskwa, latookwivela. 2 Mbwenye andimuwa a sembe na alembi, tanoosakasaka ndhila yapama yoi tam’phele Yesu, namwasa oi taova atu. 3 Mbwenye Satana atoovolowa* mwa Yudasi oi aidhiweya ira Isikarioti, m’mbo-i mwaanamafunjedhee 12 ale. 4 Liye atoodhowa matapanya na andimuwa a sembe na oing’anela kachisi vya mwemo mwafunela liye m’velela Yesu waaliwa. 5 Aliwa tatoosangalala thitho tatoovwelana ira anom’va-a kobiri dha fero. 6 Ee-no liye atoorumela thitho atooroma sakasaka pata wapama ira am’velele waaliwa vo-okala mwinji waatu.

7 Ee-no dambo la pwando lamapau o-okaana vyotupi-a latoofiya dambo lafwanela veleliwa sembe ya Paskwa. 8 Yesu atooruma Pedru na Juwau noawandela ira: “Mudhowe mumanisaka-edhele Paskwa ira nidye.” 9 Aliwa tatoom’fuka ira: “N’nga munofuna ira nimausaka-edheleni wani?” 10 Liye atoawakhula ira: “Mwavolowa sidadi munamagumanena lombwana mwinango angapwatenle muno wama-inje. Mum-are nyumba inofuna liye mavolowa. 11 Thitho mumam’mwandele mwinyaa nyumbuo ira, ‘Namafunji-a uongile ira: “N’nga sala la alendo linofuna miyo dyelamo Paskwa vambo-i na anamafunjedhanga iliwani?”’ 12 Moi e-no mutu wenuo unamauoni-eni sala nlukhulu la dhulu losaka-edhiwa pama. Mumanisaka-edhele mwemo.” 13 Ee-no tatoodhowa thitho vyatooireyadi saasawa ninga mwaawandenle Yesu, thitho tatoosaka-edha vyothene vyafuneya va Paskwa.

14 Hora yangakwakwan’nee, Yesu atookaathi vamezani vambo-i naarumiwee 12. 15 Moi e-no atoawandela ira: “Ndikanle ndifunechechanga maningi ira ndidye Paskwila vambo-i na nyo nda-anarome ona nyarwa. 16 Namwasa oi ndinouwandelani ira, kandinodha dyave Paskwa fiyedhela vyongo vyothene vinoimelela Paskwila vingakwakwaneli-edhiwe mu Umwene wa Nlungu.” 17 Moi e-no atoowachela kopo nolobela, adhamale atoonga ira: “Muwachele kopwila thitho mwethene mumwe mova-edhelana. 18 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, romela va-eeni kandinodha mwave okoka yomwa yokhumela wu mauva fiyedha Umwene wa Nlungu ungadhidhe.”

19 Adhamale atootukula pau, angalobenle, atoimeyameya adhamale atoivelela wa anamafunjedhee, thitho atoonga ira: “Pawila inoimelela manungwanga anofuna veleliwa namwasa wa nyo. Muirengana vyevi vondithuulela.” 20 Angamadhi udya yodya yanamauloyo atooira vimbo-ive thitho na kopo. Liye aongile ira: “Kopwila inoimelela vwelano lipya lakaathi-iwile volabi-edha basa sangiranga yeniyo inofuna dhachuchi-iwa namwasa wa nyo.

21 Mbwenye kaing’anani! Unofuna ndidhimbinuwela uli vambo-i na miyo vamezanivano. 22 Namwasa oi Mwana mutu unaadhowa movwelana na vyaongiwile. Mbwenye soka wa mutu unom’dhimbinuwela! 23 Moi e-no aliwa tatooroma fukana vari viwa ira mbaani mwaaliwa afuna irana vyevi.

24 Adhamale aliwa tatooroma kangana ira mbaani ali ndimuwa maningi vari viwa. 25 Mbwenye Yesu atoawandela ira: “Nyo munoidhiwa ira anamatonga a ilambo anotonga atu ninga munofunela aliwa. Thitho andimuwa andimuwa anoidhiweya ira mbapama namwasa oi anoirela atwiwa vyapama. 26 Nyo kamukale e-no. Mbwenye mutu uli ndimuwa maningi vari vinyu akale ninga mwana maningi varivinyu, thitho uli namasogolela akale ninga rumiwinyu. 27 N’nga ndimuwa mbaani, ngunodya vamezani venango rumiwi? Kai unodya vamezani? Mbwenye miyo ndili vari vinyu ninga rumiwi.

28 Mbwenye nyo mutokalave vambo-i na miyo muvyowesedha vyanga. 29 Ee-no ndinoira vwelano na nyo, mofwanafwana na mwemo Babanga muirile liye vwelano la umwene na miyo, 30 ira mumadye noumwa vamezani muumwenanga, thitho ira mumakale mumipando ya Umwene notonga maziza 12 Aisraeli.

31 Simoni, Simoni, kavuruwana! Satana unofuna ira nyo mwethene muvetiwe ninga tirigu. 32 Mbwenye miyo nditoulobelela ira iroromeloyaa ya-afooke. Ee-no we thitho wawelela, umalimbi-e abalaa.” 33 Adhamale liye atoom’mwandela Yesu ira: “Mbwiye, miyo ndili okozeya dhowa vambo-i na nyo perezo, venango wukwa vambo-i na nyo.” 34 Mbwenye liye atoonga ira: “Ndinouwandela we Pedru ira thumbi a-anale penene, unondikonda fendo taaru ira kunondiidhiwa.”

35 Yesu atoawandela thitho anamafunjedheao ira: “Vahora yaurumani miyo o-okaana pasta la kobiri, budu la vyodya venango sapato, n’nga mwatoorambulela yongo?”Aliwa tatoowakhula ira: “Khabe!” 36 Adhamale atoawandela ira: “Mbwenye va-eeni mutu una pasta la kobiri alitukule, saasawa thitho na mutu una budu la vyodya. Thitho mutu ukondile akaana sarasada aguli-e kamizee yaundhe nogula sarasada. 37 Namwasa oi ndinouwandelani ira vyalembiwile vyokhuza miyo vinofwanela kwakwaneli-edhiwa vyoi, ‘Liye atoo-eliwa mugulu laatu o-ovwela malamulo.’ Vili ee-no namwasa oi vyaongiwile vyokhuza miyo vinaakwakwaneli-edhiwa.” 38 Moi e-no aliwa tatoonga ira: “Mbwiye, kaing’anani! Nitokaana masarasada menli.” Yesu atoawandela ira: “Enala atokwakwana.”

39 Angakhumile weo atoodhowa Mwangoni wa Maolivi ninga mwairela liye hora dhothene, thitho anamafunjedhee tatoom’arela. 40 Tangafiile valimburonivo liye atoawandela anamafunjedhee ira: “Mudhowenave lobela ira mwa-awesedhiwe.” 41 Yesu atookhumavo nowenda vang’ono. Adhamale atookokora noroma lobela, 42 ira: “Babanga, akala munofuna, muikhumi-e kopwila vali miyo. Mbwenye vinofunanyo viireye, a-kala vinofuna miyo.” 43 Adhaire e-no ngelo atoodha khumela dhulu dham’limbi-a. 44 Mbwenye atooroma rucheya maningi rimanimwee, moi atoodhowanave lobela khumela vathi va rima. Thitho kalumee yaoneya ninga matoto a sangiri agwelanga vathi. 45 Adhamale lobela atoodhowa vali anamafunjedhee ale, thitho aafwaidhe tagonanga namwasa oi tali tangafookile na tangaranga. 46 Liye atoafuka ira: “Mwasiwa ngwan’ni munaagona? Muvenyathi thitho mudhowenave lobela ira mwa-awesedhiwe.”

47 Angali wari moonga, vatoofiya mwinji waatu vambo-i na Yudasi, oi ali m’mbo-i mwa anamafunjedhee 12 ale, aasogolelanga. Moi e-no Yudasi atoodhowa vali Yesu ira amam’bejari. 48 Mbwenye Yesu atoom’fuka ira: “Yudasi, n’nga unaam’velela Mwana mutu na beju?” 49 Atu ali vaduzi na Yesu tangaoni vyevi viireyanga tatoonga ira: “Mbwiye, n’nga niakakate na sarasada?” 50 M’mbo-i waaliwa atoogwanda limbaru la ikhundu ya ono odyana la dhaari wa ndimuwa wa asembe. 51 Mbwenye Yesu atoonga ira: “Kamuire vyevi.” Thitho atootukula libarunle nom’mwili-a. 52 Moi e-no Yesu atoofuka andimuwa a sembe, alimbo ing’anela kachisi, naandimuwa andimuwa adhidhe dham’inda ira: “Mwasiwa ngwan’ni mudhidhena masarasada na michamu ninga munama’inde mbavwa? 53 Dambo na dambo ndali kachisini vambo-i nanyo mbwenye kamwandi-indile. Mbwenye va-eeni ndi horinyu thitho hora yautongi waatu tali isini.”

54 Vingairile e-no tatoom’inda nom’manga thitho tatoom’dhowana nyumbani ya ndimuwa wa asembe. Mbwenye Pedru anoa-arela naundendai. 55 Tanga-indi-idhe mulo vaindharoni nokaathi atu othene vambo-i, Pedru naliyene thitho atookaathi vambo-i naaliwa. 56 Mbwenye sikana mwinango oi ali namalaba, angam’moni Pedru angakaathidhe vathi aotanga mulo, atoom’mwing’anechecha noonga ira: “Lombwanula ali vambo-i naliye.” 57 Mbwenye liye atookonda ira: “Sikanawe, lombwana wen’na miyo kandim’mwidhi.” 58 Vangavirile hora vang’ono mutu mwinango atoom’mona noonga ira: “We thitho wali mu gulu la anamafunjedhee.” Mbwenye Pedru atoonga ira: “Lombwanawe, kai miyo.” 59 Vangavirile hora imbo-i mutu mwinango atooroma onga mosikimiza ira: “Mwaimbarimbari kandinokaikela, mutu wen’na ali vambo-i na liye thitho ngwau Galileya!” 60 Mbwenye Pedru atoonga ira: “Lombwanawe miyo kandinoviidhiwa vinoongawe.” Hora yeniyene aonganga, thumbi atoola. 61 Vingaireile e-no Mbwiye atoodhimbinuwa nom’mwing’ana Pedru, thitho Pedru atoothuulela madhu am’mwandenle Mbwiyale ira: “Thumbi a-anale penene, unondikonda fendo taaru.” 62 Adhamale Pedru atookhuma vandhe noroma ula mosukwala maningi.

63 Moi e-no alombwana am’indile Yesuale tatooroma m’mwirela vyaiburutu thitho m’khoma. 64 Aliwa tanoom’kunela uthoni nom’fukanga ira: “Lotela! Uukhomile mbaani?” 65 Aliwa tatoodhowanave m’mongela vyongo vinjinji vyom’nyoza.

66 Bebeinimwee undhe ungachide, gulu laandimuwa, tangani-avo andimuwa a sembe na alembi tatoogumanyeya vambo-i, thitho tatoom’tukulela wu sala la Tribunale nlukhulu la Ayuda. Weo aliwa taongile ira: 67 “Kaniwandele akala uli Kristu.” Mbwenye liye atoowakhula ira: “Masiki ndiuwandeleni, kamunororomela. 68 Thitho masiki ndiufukeni, kamunooda wakhula. 69 Mbwenye romela va-eeni dhowa sogolo, Mwana mutu unodha kala wu dhandha lodyana la kopolo la Nlungu.” 70 Angaongile vyevi, atu othene tatoom’fuka ira: “N’nga kuongela ira uli Mwana Nlungu?” Liye atoawakhula ira: “Nyo thitho munoonga mwekhene ira ndili Mwana Nlungu.” 71 Aliwa tatoonga ira: “N’nga nifunenga thitho umboni unango? Veva nidhivwele okhene khumela valomonivee.”

23 Ee-no mwinji waatu watoovenyathi vambo-i nom’dhowanee Yesu wa Pilato. 2 Moi e-no tatooroma m’nukhedha ira: “I-yo nitom’fwanya mutula avanduchanga mbumbi-u, akondi-anga atu ira ta-akhome soko wa Kaisara thitho aonganga ira ndili Kristu mwene.” 3 Moi e-no Pilato atoom’fuka ira: “N’nga we uli Mwene wa Ayuda?” Liye atoowakhula ira: “Vili e-no ninga muongele nyo.” 4 Adhamale Pilato atoowandela andimuwa a sembe, na mwinji waatuo ira: “Kandinofwanya selu uliwethene mwamutula. 5 Aliwa tatoodhowanave onga ira: “Wen’na unaadodomi-a atu nofunji-anga mu Yudeya mwethene, romela wu Galileya fiyedha uno.” 6 Pilato angavwide vyevyo atoofuka ira aidhiwe akala ira Yesu ali wau Galileya. 7 Moi e-no Pilato angazindiyele ira Yesu akhumela mu tatamo latongiwa na Herodi,* atoom’tumiza wa Herodi oi malambo enao ali mu Yerusalemu.

8 Herodi angam’moni Yesu atoosangalala maningi. Vahora yolapela Herodi anoofuna angam’moni Yesu namwasa oi liye anoovwa vinjinji vyaonga liye thitho anoodedi-edha ira Yesu aire yodabwi-a liye aonanga. 9 Ee-no atooroma m’fuka vyongo vinjinji mbwenye Yesu kam’mwakhunle ilo. 10 Mbwenye andimuwa a sembe na alembi tanooimelaimela, nom’nukhedhanga mwauwali. 11 Moi e-no Herodi vambo-i na anyakodwee tatoom’mwirela vyaiburutu. Tatoom’nyoza nom’mwari-a yowara yobaleya maningi, adhamale tongom’mweli-a okoka wa Pilato. 12 Herodi na Pilato tanooidana. Mbwenye romela dambo lelo aliwa tatookala vauxamwali.

13 Moi e-no Pilato atoogumanyei-a andimuwa asembe, anamatonga naatu enango 14 noonga ira: “Nyo mutodhana mutula wa miyo na selu oi unaalimbi-a atu dhimbinuwela utongi. Mbwenye kaonani! Miyo nditom’fuka vamethoni vinyu thitho kandifwaidhe mwasa om’mombela miselu inom’nukhedha nyoila. 15 Thitho masiki Herodi kam’fwaidhena selu, ngumwasiwa utom’mweli-a wa i-yo. Mwaimbarimbari mutu wen’na kana selu ofwanelela wukwa. 16 Ee-no ndim’kwapule ndamala ndim’thathule.” 17 —— 18 Mbwenye mwinji wethene waatuo watookhuwa ira: “Aphiwe wenuo, mbwenye i-yo munithathulele Baraba!” 19 (Mutu wen’na atoo-eliwa perezo namwasa odhimbinuwela guverno thitho namwasa opha mutu.) 20 Pilato atoaongana okoka namwasa oi afunechecha ira am’thathule Yesu. 21 Moi e-no atwao tatooroma khuwa ira: “Athomeiwe wenuo! Athomeiwe wenuo!” 22 Atoafuka fendo yaneraru ira: “Mwasiwa ngwani? N’nga liye udawile n’ni? Miyo kandim’fwaidhena selu uliwethene om’phela. Ee-no ndinom’kwapula ndamala ndim’thathule.” 23 Tangavwide vyevi tatoom’kanyi-edha mogweli-a madhu ira Yesu aphiwe baa-i. Atwao tanookhuwa mwakopolo moi Pilato atoorumela. 24 Ee-no Pilato atootonga movwelana na vyafuna atwao. 25 Liye atoothathula mutu wafuna aliwa, oi atoo-eliwa perezo namwasa odhimbinuwela guverno thitho upha mutu. Mbwenye liye atoovelela Yesu mandhani mwiwa ira tam’mwirena vyafuna aliwa.

26 Vahora yam’dhowana aliwa, tatoom’inda Simoni wau Kirene, oi akhumela tatamo lamamidhi. Aliwa tatoom’tukuli-a imuri yoonelavo nyarwa ira am’arenga Yesu. 27 Mwinji nlukhulu waatu wanom’arela thangani-avo a-iyana anjinji enao tadhiguguda vamirimani namwasa watangaranga thitho m’lela. 28 Yesu atoodhimbinuwa ing’ana a-iyanao noonga ira: “Nyo a-ima a-iyana awu Yerusalemu, kamundilele. Mbwenye mudhilele mwekhene naa-iminyu. 29 Namwasa oi malambo anodha fiya oi atu anodha onga ira, ‘Osangalala mbaa a-iyana oi katina a-ima, a-iyana oi katinabalevo thitho a-iyana oi katinayamwi-evo!’ 30 Malambo enao aliwa anodharoma wandela myango ira, ‘Munigwele!’ thitho anodha wandela myango ming’ono ira, ‘Munivu-elele!’ 31 Akala tanoira vyongo vyevi muri ungali uthithi, n’nga a-vi wadhauma?”

32 Atwao tatootukula thitho alombwana ambili oi tali mambavwa ira tamaaphe vambo-i na Yesu. 33 Moi e-no tangafiile valimburo vanotatileliwa magaragadhu amiru, tatoom’khomela vaimuri yoonelavo nyarwa vambo-i na mambavwale. M’mbo-i tatoom’thomeya wu dhandhalee la ono odyana thitho mwinango wu dhandhalee la ono wazwele. 34 Mbwenye Yesu atoonga ira: “Baba, mwaalevelele namwasa oi katinoidhiwa vinoira aliwa.” Aliwa tatoogaana vyowaravyee voira lotela. 35 Atu enango tatooimela noing’ananga vyaireyavyo. Mbwenye anamatonga tanoom’singilila onganga ira: “Liye atooda vulumucha atu enango akala liye ngu Kristu osakhuliwa na Nlungu mum’iye adhivulumuche ekhene.” 36 Masiki anyakhondo naaliwene thitho tanoom’mwirela vyaiburutu thitho tanoom’va-a vinyu owawa 37 noonganga ira: “Akala uli Mwene wa Ayuda, udhivulumuche wekhene.” 38 Vadhuluvee tatoo-elavo tabwa lalembiwile ira: “Ula ngu Mwene wa Ayuda.”

39 Moi e-no m’mbo-i wa mambavwa athomeiwile vambo-i na liye, atooroma m’mongela vyaiburutu ira: “N’nga we khuli Kristu? Udhivulumuche wekhene thitho univulumuche i-yo.” 40 Fweuo atoom’sumulula ira: “N’nga kunoova Nlungu voona ira we thitho unaalangiwa mofwanafwana na mutu wen’na?” 41 I-yo ninolangiwa e-ni movwelana na vyodawa vi-u. Mbwenye mutula kadawile iliyothene.” 42 Adhamale atoonga ira: “Yesu, mumandithuulele mwadhavolowa mu Umweninyu.” 43 Yesu atoom’mwandela ira: “Mwaimbarimbari ndinaauwandela penene ira, we unodhakala vambo-i na miyo Paradaizo.”

44 Romela 12 hora nathana fiyedha 15 hora namaulo, ilambo yothene yeyo watookala isi, 45 namwasa oi dhuwa latootima. Hora yeniyo kurtina yali wari mwa nyumba yopambuleya, latookauwa vari romela dhulu fiya vathi. 46 Adhamale Yesu atookhuwa mogweli-a madhu ira: “Baba, ndinaavelela zimwanga mandhani mwinyu!” Adhaonge vyevi atoomari-eya.* 47 Namasogolela wa anyakhondo adhaone vyaireyavyo, atooroma m’titimi-a Nlungu ira: “Mwaimbarimbari mutula ali olongomana.” 48 Atu othene tagumanyeile weo noonanga vyaireyavyo tangaoni vyevi, tatoowelela mamidhini mwiwa tadhigugudanga vamirimani mosukwala. 49 Atu othene tam’mwidhiwa tangani-avo a-iyana tam’arela khumela wu Galileya tatooimela undendai vang’ono onanga vyaireyavyo.

50 Moi e-no watookala lombwana mwinango dhinalee Yosefi oi ali wamu Tribunale nlukhulu la Ayuda. Mutu wen’na ali wapama thitho olongomana. 51 (Liye kaairile ikhundu vavyongo vyavwelanile afwee vamwasa wa Yesu.) Yosefi ali wau Arimateya Sidadi la Yudeya thitho anoodedi-edhela Umwene wa Nlungu. 52 Liye atoodhowa wa Pilato mavepha tembo wa Yesu. 53 Ee-no atoothithi-a tembuo noubilinga na nguwo yapama maningi thitho atou-ela masiyeni athimbile liye valiphandheni, oi mwali mwa-analokotiwe mutu. 54 Dambo leli lali lokozeela, thitho dambo la Sabudu lali linga-adhi vang’ono ira lirome. 55 Mbwenye a-iyana tadhidhe vambo-i na Yesu khumela wu Galileya, tatoodhowa masiyenio thitho tatoona moda wa-eliwile tembuo. 56 Adhaire e-no tatoowelela masaka-edha vyonukheli-a na makhura onukhela. Mbwenye movwelana na ilamulo, vadambo la Sabudu tatoovuma.

24 Mbwenye vadambo loroma la sumana, a-iyanao tatoobe-a maningi dhowa masiyenio, tangatukhunle vyonukhela vyasaka-edhele aliwa vile. 2 Mbwenye tafwaidhe ira libwe litopingirichiwavo vamasiyenivo. 3 Thitho tangavolowile masiyenimo, kataufwaidhemo tembo wa Mbwiye Yesu. 4 Vahora yadabwa aliwa vyevi, atoona alombwana ambili owara vyowara vyovyerimela tangaimenle vakhundu viwa. 5 A-iyanao tatoova maningi moi tatooworami-a kovedhiwa vathi. Moi e-no alombwanao tatoafuka ira: “Mwasiwa ngwani monosaka masiyeni mutu oi utovenyathi-iwa? 6 Muno kalimo, utovenyathi-iwa. Muthuulele vyauwandenleni liye angali wu Galileya. 7 Vale aongile ira, Mwana mutu unofwanela veleliwa mandhani mwaatu odawa nophiwa moira thomeiwa vaimurini novenyathi-iwa dambo laneraru. 8 Ee-no aliwa tatoothuulela madhu a Mbwiye Yesu, 9 thitho tatookhuma masiyenio nowelela maonga vyothene vyevi wa anamafunjedhee 11 ale, na waatu enango. 10 A-iyana aonga vyongo vyevi waarumiwi, ali Mariya Madalena, Joana na Mariya m’mee Yakobo, thitho a-iyana enango ali vambo-i naaliwa. 11 Mbwenye arumiwao kataviroromenle vyaongile a-iyanao.

12 Moi e-no Pedru atoovenyathi notamangela masiyenio, angaphatamenle masiyenimo aoni nguwo baa-i. Ee-no atookhumavo angali odabwa maningi na vyaireilevyo.

13 Mbwenye vadambo leli ambili mwaaliwa tali vaulendo odhowa isa inango yoitaniwa Emau. Khumela wu Yerusalemu dhowa isa yei, wali ulendo owandamela makilometru 11. 14 Aliwa tatapanya vyongo vyothene vyaireilevyo.

15 Tangali wari motapanya vyongo vyevi, Yesu atoofiya noroma wenda vambo-i naliwa. 16 Mbwenye aliwa kataodile m’zindiyela. 17 Liye atoafuka ira: “N’nga munotapanya myasa dhoi a-vi ndhila muno?” Aliwa tatooimela dhololo tangali osukwala. 18 Mbwenye mbo-i mwaaliwa dhinalee Keleopa atoom’fuka ira: “N’nga we utekala lendo mu Yerusalemu muno ira kunoviidhiwa viireile malambo enala? 19 Liye atoafuka ira: “Vyongovyee vivi?” Aliwa tatoom’mwandela ira: “Vyongo vyokhuza Yesu wau Nazareti, oi ali namaongela wakopolo mu vyoira na madhu vamethoni va Nlungu naatu othene. 20 Thitho vyoi andimui-u a asembe na anamatonga tatoom’velela waatu enao tam’tongile ira aphiwe nom’khomela vaimurini. 21 Mbwenye i-yo nanoodedi-edhela ira mutu wen’na ngunofuna dhavulumucha Aisraeli. Wenjedhela vevo, penene ndi dambo laneraru khumela vaireile vyevi. 22 Thitho a-iyana enango guluni mwi-u atonidabwi-a maningi. Aliwa tatoobe-a maningi dhowa masiyenio. 23 Mbwenye tadhakonde a-ufwanyao tembwee tatoowelao noonga ira tatoona thitho masopenya aangelo enao awandenle ira Yesu utovenyathi. 24 Adhamale atu enango thitho a guluni mwi-umu tatoodhowao thitho tafwaidhe ira masiyenimo kamuli mutu uliwethene, movwelana na vyaongile a-iyanale, mbwenye katam’moni Yesu.”

25 Ee-no liye atoawandela ira: “Nyo o-okanaa zelu thitho okaikelakaikela va vyongo vyothene vyaongile anamaongela! 26 N’nga kwaali ofwanelela ira Kristu aone nyarwa dhothene dhedhi novolowa mu titimi-olee?” 27 Moi e-no atooroma athapulela vyongo vyothene vyokhuza liye khumela Malembani, romela vyalembile Mose na vyothene vyalembile anamaongela.

28 Adhamale tatookwivela isa yadhowa aliwa, thitho Yesu atookala ninga unaadhowanave ulendwee. 29 Mbwenye aliwa tatoom’kanyi-edha ira: “Dhoweni nikaleve vambo-i, namwasa oi dhuwa linaa vira thitho chineneeva unokala isi.” Angaongile vyevyo atoovolowa m’mba vambo-i naaliwa nokala mwemo. 30 Vahora yadya liye vambo-i naaliwa, atootukula pau nolobela, adhamale atoimeyameya noava-a. 31 Tangaoni vyevi, methwiwa atoodhuleya thitho tatoom’zindiyela, mbwenye liye atoonyang’anyeya. 32 Aliwa tatooroma wandelana ira: “N’nga mirimi-u kiyaakhuziwile vyaniwandela liye ndhilamule vya Malemba movweya pama?” 33 Hora yeniyene tatoovenyathi nowelela wu Yerusalemu. Weo tatoofwanya anamafunjedha 11 ale naatu agumanyeile vambo-i naaliwa. 34 Aliwa tatoawandela ira: “Pyaimbarimbaridi, Mbwiye utovenyathi muukwani thitho utooneela wa Simoni!” 35 Naaliwene thitho anamafunjedha ambilale tatoonga vyaireile ndhila na mwemo mwam’zindiyele aliwa vyameyameya liye pau.

36 Tangali wari moonga, Yesu atooimela vari viwa noawandela ira: “Rendele ukale na nyo.” 37 Mbwenye voi aliwa tatoorurumuwa maningi noova, tathuulela ira anoona zimu. 38 Yesu atoafuka ira: “Mwasiwa ngwani munaarucheya mathuulelo nokaikela rimani mwinyu? 39 Kaing’anani mandha na manyalwangala, musimikizele ira ngumiyodi. Mundisamele ira muone namwasa oi zimu kuna m’noku na makuva ninga anga anoona nyoala.” 40 Vahora yaonga liye vyevi, atoaoni-a mandha namanyalwee. 41 Mbwenye voi aliwa kataroromela namwasa waimwerumweru nodabwa, liye atoafuka ira: “N’nga mutokaana yodya vano?” 42 Ee-no aliwa tatoom’va-a pedaso ya somba yoocha, 43 thitho liye atoiwachela noudya othenene taonanga.

44 Moi e-no atoawandela ira: “Vahora yali miyo vambo-i na nyo ndatouwandelani madhu oi, vyongo vyothene vyokhuza miyo vyalembiwile mu Ilamulo ya Mose, vyalembile anamaongela thitho vyalembiwile mu bukhu la Masalimo, vinofwanela kwakwaneli-edhiwa.” 45 Moi e-no liye atoodhula mathuulelwiwa ira tavwecheche thapulela wa Malemba. 46 Thitho atoawandela ira, “Malemba anoonga ira: Kristu unodha oni-iwa nyarwa mbwenye vadambo laneraru unodha venyathi-iwa moukwa, 47 thitho dhela mu dhinalee, milanyu yapama inodha laleeiwa waatu amitundu yothene romela wu Yerusalemu, ira atu tachinyuwe noleveleliwa vyodawa viwa. 48 Nyo munodha kala amboni a vyongo vyevi. 49 Thitho miyo ndinodha utumizelani yaulanyedhileni Babanga. Mbwenye nyo mukaleve sidadi muno fiyedha mungawachenle kopolo dhokhumela dhulu.”

50 Moi e-no atoasogolela noafiyana wu Betaniya thitho weo atoogweli-a mandhee noaraeli-a. 51 Thitho vahora yaaraeli-a liye, atoa-iyanana thitho atootukuliwa na Nlungu dhowa dhulu. 52 Aliwa tatoom’kokorela adhamale tatoowelela wu Yerusalemu tasangalalanga maningi. 53 Hora dhothene aliwa tanoodhowecha kachisini mam’titimi-anga Nlungu.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Venango: “angali m’mbani mwa m’mee.”

Venango: “masopenya.”

Venango: “namwasa oi kavali yongo inoimwanana Nlungu.”

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Mundhila inango: “mbeu.”

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Mundhila inango: “khumela vaunamwalee.”

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Venango: “vadhulu maningi.”

Venango: “cheni-iwa.”

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Venango: “Likangala.”

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Venango: “vilukhulu.”

Mundhila inango: “malambo manjinji.”

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Venango: “ikhundu yapama maningi.”

Venango: “lioniwe kala lochena.”

Belizebule ndi dhina n’nango la Satana.

Mundhila inango: “ibuno ya Nlungu.”

Mundhila inango: “tabivu.”

Vyevi kavinothapulela ira aliwa tadya na mandhani mopingideya, mbwenye takonda a-rela sanganiko dhaayuda vo-ambamo mandha.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Venango: “silila wa tundu uliothene.”

Venango: “minutu imbo-i baa-i.”

Hora yen’na ndi romela ma 21 hora fiyedha zero hora.

Hora yen’na ndi romela zero hora fiyedha 3 hora yamaebe-i.

Venango: “namalaba.”

Venango: “reverina.”

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Venango: “vinamaireye.”

Mundhila inango atu ali sidadinimo.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

Venango: “yapama maningi.”

Mundhila inango: “malepton menli oi ndi kwadranti imbo-i.

Venango: “udhimbinuelani.”

Mundhila inango: “indi-edha basa.”

Muone Thapuleliwa wa madhu enango a Bibilyani.

venango: “atookwa.”

    Bibiliotheka lava internetini Lolo (2013-2025)
    Kumani
    Volowani
    • Ilolo
    • Tumiza
    • vyosakhula
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makhalelo o-indi-edha basa
    • Pulitika ya vyolokoteya
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Volowani
    Tumiza