MURU OFUNJEDHA 33
Yohova unoing’anela atwee
“Litho la Yohova nli vaatu ale anom’mova.”—SAL. 33:18.
NYUMBO 4 “Yehova Ndi M’busa Wanga”
VINOFUNA I-YO FUNJEDHAa
1. Mwasiwa ngwan’ni Yesu atomvepa Yohova ira aaing’anelenga anama-arelee?
VANAMA-IYU omari-a, Yesu atovelela lobelo lavakundu wa Babee wa dhulu, lovepa ira aaing’anelenga anama-arelee. (Juwau 17:15, 20) Pyaimbarimbari ira Yohova, ukanle aing’anelanga—samalela thitho vunela—atwee. Mbwenye Yesu anoidhiwa ira anama-arele anodha runi-iwanga maningi na Satana. Yesu anoidhiwa thitho ira anamafunjedheao tanofwanela kami-iwa na Yohova ira taode vilela namanami-a aadhimbinuelanga.
2. Movwelana na lemba la Salimo 33:18-20, mwasiwa ngwan’ni kaninafwanela ova nagumanangana nyarwa?
2 Ilambo yotongiwa na Satanila inoiri-a ira Makristau aimbarimbari tagumanengana nyarwa dhinjinji. Ninogumanana nyarwa dhedho dhinanifooki-e thitho wesedha roromeleya wi-u wa Yohova. Mbwenye ninga munofuna i-yo onela muyofunjedha yei, kaninofwanela ova. Yohova unoniing’anela, unoona nyarwa dhedho dhinogumanana i-yo thitho hora dhothene ngokozeya nikami-a. Dhoweni va-eeni nioneni vifwanafwani-o vya Bibilyani vyevyo vinothonyi-edha ira, “Litho la Yohova nli vaatu ale anom’mova.”—Muleri Salimo 33:18-20.
NADHIVWANGA IRA NILI OKENE
3. N’nga ndi vahora iivi inofuna i-yo dhivwanga ira nili okene?
3 Angalive ira nitokaana abali naarongola anjinji ninooda dhivwanga ira nili okene. Mwaifwanafwani-o, azombwe anooda dhivwanga ira ali okene taonganga vavyongo vinaroromela aliwa waafwiwa a xikolani venango tathamela pingo mpya. Anjinji a-iyovano ninooda rucheya venango fooka vothuulela ira ninofwanela limbanana mathuulelo ofooki-ala vaokene. Pyoodeya ira ninooda ova wandela atu enango moda unodhivwela i-yo vothuulela ira venango katinanivwecheche. Thitho venango hora dhinango ninooda thuulela ira kavali unonithuulela. Akala ninovivwa ira nili okene vamyasa inango, vyevi vinooda iri-a ira nidhionenga ira kavali unofuna nikami-a thitho nikalenga ovikumbanyedha. Mbwenye Yohova kanofuna ira nidhivwenga e-no. Mwasiwa ngwan’ni ninooga e-no?
4. Mwasiwa ngwan’ni namaongela Eliya atoonga ira: “Ndi-adhi ndekene”?
4 Kathuulelani ifwanafwani-edho ya Eliya oi ali mutu ororomeleya. Liye akanle atawatawanga wamalambo okwaranya 40 namwasa oi Yezebeli atolumbela ira unompa. (1 Mam. 19:1-9) Vamagomelovee ali ekene paoni, liye atom’mwandela Yohova ira: “Miyo [namaongela] ndi-adhi ndekene.” (1 Mam. 19:10) Mbwenye vatokala anamaongela enango muilambonimo. Obadiya atooda vulumucha anamongela enango 100 ira Yezebeli a-aape. (1 Mam. 18:7, 13) N’nga mwasiwa ngwan’ni Eliya anodhivwa ira ali ekene? N’nga athuulela ira anamaongela othene aavunele Obadiya tatomala wukwa? N’nga venango avivwide e-no namwasa oi atu enango katam-arele volambela Yohova, vasogolo voi Yohovuo atothonyi-edha ira ndi Nlungu waimbarimbari vamwango wa Karimeli? Liye aona ira kavalive aidhiwa ira ingumiyee ili vangovini venango athuulela ira kavali mutu akumbanyedha? Mwasa wen’na kunaonga vyothene vyokuza moda wadhivwela Eliya. Mbwenye vinoidhiwa i-yo pyoi Yohova anovwechecha mwasee Eliya mwadhivwela liye ira uli ekene thitho anoidhiwa mwemo mwam’mkami-edhe liye.
Nadhivwanga ira nili okene, n’nga ndilikundo livi lokami-a linafunjedhevo i-yo vavyairile Yohova vomkami-a Eliya? (Muone ndima 5 na 6)
5. N’nga Yohova amsimikizele a-vi Eliya ira kaali ekene?
5 Yohova atomkami-a Eliya mundhila dhingaasi. Liye atomlimbi-a Eliya ira am’mwandele moda wavwela liye. Fendo mbilidhene atomfuka Eliya ira: “Unofunan’ni uno?” (1 Mam. 19:9, 13) Vaoulendo uliothene Yohova anomvuruwanechecha vevo Eliya vyam’mwandela liye vyarimanimwee. Moi Yohova atomthonyi-edha ira ali naliye thitho ngwakopolo maningi. Atomsikimizeli-a Eliya ira vatokala thitho atu anjinji amlambela. (1 Mam. 19:11, 12, 18) Pyo-okaikeli-a ira Eliya atodhivwa pama angam’mwandele Yohova vyarimanimwee thitho ona mwemo mwawakuleliwile liye. Yohova atomva-a Eliya mabasa ofuneya mangasi ira aalabe. Atom’mandela ira amazoze mwene Hazaeli ira akale mwene wa Siriya, Yehu akale mwene wau Israeli thitho ira Elisa akale namaongela. (1 Mam. 19:15, 16) Vomva-a vyoira vyevi Yohova atomkami-a Eliya ira athuulelenga maningi vyongo vyolimbi-a. Nlungu atomva-a thitho Elisa ira akale fwee ira amkami-enga. N’nga nyo munaire a-vi ira Yohova aukami-engani akala munodhivwa ira muli mwekene?
6. N’nga munalobelele vyongo viivi mwadhivwanga ira muli mwekene? (Salimo 62:8)
6 Yohova unoowandelani ira mulobelenga wa liye. Liye unoona nyarwa dhinogumanananyo thitho unousikimizeli-ani ira unodha vuruwana malobelwinyu vahora iliyothene. (1 Atez. 5:17) Liye unosangalala anamalabee talobelanga wa liye. (Sang. 15:8) N’nga munalobelele vyongo viivi mwadhivwanga ira muli mwekene? Mum’mwandelenga Yohova vyothene vyarimani mwinyu ninga mwemo mwairile Eliya. (Muleri Salimo 62:8.) Mum’mwandelenga vinoukumbanyi-ani thitho vyevyo moda munoukuzelani aliwa. Mumvepenga Yohova ira aukami-eni idhiwa vyofwanelela ira. Mofwanafwani-a mwadhionanga ira muli mwekene thitho mwaovanga wandela afwinyu axikolani vinaroromela nyo, Mumvepenga Yohova ira aukami-e kala olimba rima. Mumvepe thitho ira auva-eni zelu ira muode onga mwadodoliso vinaroromela nyoovyo. (Luka 21:14, 15) Akala munorucheya namathuulelo enango ofooki-a, mumvepe Yohova ira aukami-eni ongi-ana na Kristau olimba mwauzimu. Munooda thitho mvepa ira amkami-e mutu unom’mwandela nyouo ira avwecheche moda unavwelanyo. Mum’mwandele Yohova vyarimani mwinyu, noona mwemo munowakulela liye malobelwinyu thitho rumeli-a ira atu enango taukami-eni. Mwaira vyevi, munodha roma ona ira kamuli mwekene.
N’nga munofwanya ndhila dhoirela vyongo vinjinji vabasa lolaleela vombo-i naatu enango? (Muone ndima 7)
7. N’nga munofunjedhavon’ni vaifwanafwani-o ya Mauricio?
7 Yohova utoniva-a i-yo othene basa lofuneya ira nililabe. Kamukaikele ira liye unoona thitho simba vinoiranyo pingoni thitho vabasa lolaleela. (Sal. 110:3) N’nga kala opingeya namabasa enala unaukami-eni a-vi mwadhivwanga ira muli mokene? Kathuulelani ifwanafwani-o inango ya bali unango wa zombwe dhinalee Mauricio.b Vangavirile hora yoyeva kumela vabadiziwile liye, fwee wavarimani atoroma i-ya imbarimbari. Mauricio aongile ira: “M’mona mfwanga a-iyanga mlabela Yohova, watondiiri-a ira ndidhikaikelenga. Ndakaikela ira ndinokalave odhivelela wa Yohova nodhowanave kala banjanimwee. Ndanoodhivwa ira ndili ndekene thitho ndanoothuulela ira kavali andivwechecha mwemo mwadhivwela miyo.” N’nga chini yamkami-idhe? Liye aongile ira: “Ndatosaka-edha vyoi ndilabenga basa lolaleela. Vyevi vyatondikami-a ira nda-athuulelenga maningi vya miyo thitho vyongo vyofooki-a. Ndalaleelanga naatu enango ndinosangala thitho kandinodhiona ira ndili ndekene.” Angalive ira kaninodhowa malaleenga na Makristau afwi-u, ninolimbi-iwa nalaleelanga vambo-i naaliwa vatelefoni thitho volemba makarta. N’nga chiyongo iivi thitho yamkami-idhe Mauricio? Liye atowenjedhela onga ira: “Ndanokala opingeya thitho namabasa apingoni. Ndanodhilimbi-edha kozeela thitho onga myasa ya anamfunjedha vamigumanoni. Ndairanga vyevi ndaona ira Yohova thitho abali naarongola anondisimba.”
NARUCHEYANGA NA VYOWESEDHA VILUKULU
8. N’nga ninavivwe a-vi nagumanana vyowesedha vilukulu?
8 Malambo omari-ala ninodedi-edha gumanangana vyowesedha. (2 Timo. 3:1) Mbwenye vyowesedha vinango vyoi kanavithuulela vinooda nifwanya vahora yoi kanadedi-edha. Mo-odedi-edhela ninooda gumanana nyarwa dhorambulela kobiri, marenda malukulu thitho mutu wam’mdhiveliwana i-yo unooda wukwa. Vahora ninga yen’na ninooda sukwala venango fooka simbwasimbwa akala ira vyowesedhavyo vidhidhe mo-arana-arana venango vahora imbo-ive. Mbwenye nithuulelenga ira Yohova unoniing’anela thitho unodha nikami-a vilela vyowesedha vyothene vinogumanena i-yo.
9. Ongani mwavyowesedha vinango vyagumanena Yobo.
9 Kathuulelani mwemo Yohova mwamkami-edhe liye Yobo wenuo ali mutu ororomeleya. Liye atogumanana vyowesedhiwa vinjinji mwahora yoyeva. Dambo limbo-i baa-i liye atovwa vyoongo vyoopi-a vyokuza biwa thitho piwa wavifuovyee, piwa waanabasee thitho yampi-idhe rimani maningi ali yoi a-imee odhiveliwiwa tatopiwa. (Yobo 1:13-19) Vangavirile hora yoyeva anganave tangaranga ilukulu, Yobo atobulela marenda opa maningi. (Yobo 2:7) Vyongo vyatofiya vothakala maningi vaingumiyee voi liye atoonga: “Ingumi nditoikonda, kandinofunave kaana ingumi modhowa nodhowa.”—Yobo 7:16.
Vofuna msikimizeli-a Yobo ira unomdhiveliwana, Yohova atom’mwandela mwemo munosamalela liye vyopanduchiwavyee mundhila dho-iyana i-yana (Muone muru ndima 10)
10. N’nga Yohova amkami-idhe a-vi Yobo ira avilele vyowesedha? (Muone iruthiruthi yavakapani.)
10 Yohova anom’mwing’anela Yobo. Namwasa oi anomdhiveliwana, liye atomva-a vyafuneela liye ira aode vilela vyowesedha thitho kalave ororomeleya. Yohova atomthuucha vya zeludhee dho-okaana madile thitho ira unosamalela mwaudhivela vyongo vipanduchile liye. Liye atoonga vyokuza vinyama. (Yobo 38:1, 2; 39:9, 13, 19, 27; 40:15; 41:1, 2) Yohova ato-indi-edha basa zombwe unango ororomeleya dhinalee Elihu ira amkami-e thitho mdidili-a rima. Elihu atomsimikizeli-a ira Yohova hora dhothene unovelela yotuva waanamalabee anovilela. Mbwenye Yohova atomkami-a Elihu ira avelele malangi-o wa Yobo mwaudhivela. Elihu atomkami-a Yobo ira athuulelenga maningi vya liye vomthuucha ira i-yo aatu nili a-ima maningi vomfwanafwani-edhana Yohova, wenuo uli Namapanducha wa vyopanduchiwa vyothene. (Yobo 37:14) Yohova atomva-a thitho basa Yobo loi alilabe. Liye anofwanela alobelela afwee araru adawile. (Yobo 42:8-10) N’nga malamboano Yohova unonikami-a a-vi nagumanana vyowesedha vilukulu?
11. N’nga Bibilya linonilimbi-a a-vi nagumanana vyowesedhiwa?
11 Yohova kanoonga na i-yo vametho nametho ninga mwairele liye na Yobo, mbwenye unoonga na i-yo dhela Mumadhwee Bibilyani. (Aroma 15:4) Liye unonilimbi-a voniva-a idedi-edho yasogolo. Kaonani vinango mwavyongo vinoonga Bibilya vyevyo vinanilimbi-e nagumanana vyowesedhiwa. Dhela mumalembani, Yohova unonisikimizela ira yongo iliyothene thangani-avo vyowesedha vilukulu “kavinodhaoda ni-iyani-a na udhivelee.” (Aroma 8:38, 39) Unonisikimizeli-a thitho ira liye uli vaduzi naatu othene anoitana wa liye mulobelo. (Sal. 145:18) Yohova unoniwandela ira namnyindelanga ninooda vilela vyowesedhiwa vyothene thitho ninoda kalave osangalala angalive ira ninorucheya. (1 Akor. 10:13; Tiy. 1:2, 12) Madhu a Nlungu anoniwandela ira vyowesedhiwa vi-u pyavahora yoyeva vofwanafwani-edhela namaraeli-o o-omala anoniva-a Nlungu. (2 Akor. 4:16-18) Yohova utoniva-a idedi-edho yosikimizeleya yoi unodha nonga Satana Namami-a, wenuo unoromi-a nyarwa na othene ano-arela ndhiladhee dhothakala. (Sal. 37:10) N’nga mutolokota muruni maversu enango anofuna dhaukami-ani vilela vyowesedhiwa sogolou?
12. N’nga Yohova unodedi-edha ira niirengan’ni akala ninofuna ira Madhwee tanikami-enga maningi?
12 Yohova unodedi-edhela ira nileringa Bibilya hora dhothene thitho thuulela modi-a vinoleri i-yovyo. Na-indi-edhanga basa vyevyo vifunjedhile i-yo, iroromelo yi-u inokala yolimba thitho ninokala vauxamwali wapama na Babi-u wadhulu. Vyo-arelavovyee pyoi ninokala olimba mwauzimu thitho ninooda vilela vyowesedhiwa. Yohova unovelela thitho zimwee ochena waatu ale anonyindela Madhwee. Thitho zimuo unoniva-a “kopolo yokwaranya yobaliwana” ira niode vilela vyowesedhiwa vyothene.—2 Akor. 4:7-10.
13. N’nga yodya yauzimu inovelela “dhaari ororomeleya na wazelu” inonikami-a a-vi vilela vyowesedha?
13 Mokami-iwa na Yohova “dhaari orormeleya na wa zelu” unosaka-edha myasa, mavidiyo thitho nyumbo dhedho dhinanikami-e kaana iroromelo yolimba thitho ira nikale vauxamwali wapama na liye. (Mat. 24:45) Ninofwanela i-ndi-edhanga pama basa vyongo vyevyo Yohova vinoniva-a liye vahoreila. Vachineneeva rongola unango wau Estados Unidos atothonyi-edha ira unosimba yodya yauzumu yothene yei. Liye uongile ira: “Vavyawa 40 vikadhi miyo ndimlambelanga Yohova, iroromelo yanga ikadhi iwesedhiwanga mowelelawelela.” Rongolula ukadhi agumanangana vyowesedhiwa vilukulu maningi. Mwaifwanafwani-o, mbwiyee atopiwa nanamawendi-a karo wenuo awendi-a karo angalezelile, anamabalee tatoobulela marenda oopi-a thitho tatookwa liye thitho atobulela fendo mbili urenda wakasa. N’nga chini yamkami-idhe vilela? Liye atoonga ira: “Hora dhothene Yohova ukanle andisamalelanga. Yodya yauzimu ikanle liye andiva-anga dhela wa dhaari ororomeleya na wazelu, itondikami-a ira ndivilele. Namwasa wa vyodya vyauzimuvi, ndinovwa ninga mwemo Yobo mwavwele liye, liye aongile ira: ‘Fiyedhela miyo wukwa, kandinodha i-yachi kaana rima o-ogaaneya!’”—Yobo 27:5.
N’nga ninakami-e a-vi atu enango pingoni? (Muone ndirma 14)
14. N’nga Yohova uno-indi-edha a-vi basa abali naarongoli-u vonikami-a nagumanana vyowesedhiwa? (1 Atezalonika 4:9)
14 Yohova utofunji-a atwee ira tadhivelengana thitho limbi-ana vahora yorucha. (2 Akor. 1:3, 4; muleri 1 Atezalonika 4:9.) Vosazi-edha Elihu, abali naarongali-u anofunechecha nikami-a ira nikaleve ororomeleya nagumanangana nyarwa. (Mayir. 14:22) Mofwanafwani-a, kathuulelani mwemo abali naarongola apingoni wenuo Diane mwagumaneya liye, mwalimbi-iwile liye thitho mkami-a ira akaleve olimba mwauzimu, man’nee angabulelile marenda malukulu. Liye aongile ira: “Vyali vyorucha maningi. Mbwenye natoona Yohova anikami-anga mwaudhivela va myedi yoruchiyo. Abali apingonimwi-u tatonikami-a maningi. Abali naarongola tanoniwendela, niligarela, nikumbarela thitho vyevi vyatonikami-a ira nivilele. Namwasa oi kandinowendi-a karo, abali naarongolala anoonechecha ira ndinofwanyeya vamigumanoni thitho dhowa muurumiwini akala ndinooda ira e-no.” Ndingari ilukulu kala banjani laabali naarongola enao anonidhiveliwana!
NINOSIMBA IRA YOHOVA UNONISAMALELA MWAUDHIVELA
15. Mwasiwa ngwan’ni kaninokaikela ira ninodha vilela vyowesedhiwa?
15 I-yo othene ninodha gumanana vyowesedha vinangovyee. Mbwenye ninga mufunjedhele i-yo kaiira ninokala okene volimbanana vyowesedhavi. Ninga Baba waudhivela Yohova hora dhothene unoniing’anela. Liye unokala vaduzi na i-yo thitho ngokozeya vuruwana malobelwi-u ovepa ira anikami-e thitho unokala ofunechecha nikami-a. (Esaya 43:2) Kaninokaikela ira ninooda limbanana nyarwa namwasa oi liye unoniva-a iliyothene ira nivilele. Yohova utoniva-a ngari ya lobelo, Bibilya, yodya yauzimu yoinjiva thitho abali naangola audhivela enao anonikami-a vahora yorucha.
16. N’nga ninaire a-vi ira Yohova adhowenave nidhiveliwana?
16 Ninosimba maningi ira Babi-u wadhulu unoniing’anela! “Mirimi-u inodhiveliwa mwaliye.” (Sal. 33:21) Ninothonyi-edha ira ninosimba udhivela wa Yohova, vo-indi-edha basa pama vyongo vyevyo vinoniva-a liye ira anikami-e. Ninofuneela thitho ira ikundu yi-u ira Yohova adhowenave nidhiveliwana. Mumadhu enango ninodhilimbi-edha vwela Yohova thitho ira vyongo vinoona liye ira pyofwanelela, liye unodha niing’anela modhowa nodhowa!—1 Pe. 3:12.
NYUMBO 30 Atate Wanga, Mulungu Wanga Ndiponso Bwenzi Langa
a Ninofwanela kami-iwa na Yohova ira niode limbanana nyarwa dhinogumanana i-yo malamboano. Yofunjedha yei, inonisikimizela ira Yohova unoing’anela atwee. Liye unoona nyarwa dhothene dhinagumanana mutu uliwethene, thitho unoniva-a vyothene vinafuneela i-yo ira niode vilela.
b Madhina enango atochinjiwa.