M’mova Nlungu unooda nikami-a ira nidhowenave wachela maraeli-o

1-2. Mofwanafwana na Loti, n’nga Makristau amalamboano tanogumanana nyarwa iivi?

MAKALELO othakala ali muilamboi anooda niiri-a dhivwa ninga mwemo mwadhivwele Loti, wenuo ali olongomana. Liye “atoorucheya rimani maningi namwasa ovolowela waatu o-ovwela malamulo mwamakalelwiwa o-ozindiyela,” oidhiwene ira Babi-u wadulu unoidanana makalelo othakala. (2 Pe. 2:7, 8) Ova thitho mdiveliwana Nlungu watom’mwiri-a Loti ira arambele makalelo othakala aatu tamrungunuwile tana aliwa. I-yo thitho nitorungunuwiwa naatu othakala enao ta-anolemeza makundo a Yohova amakalelo apama. Masiki agalive e-no, ninooda kaana makalelo apama akala ninodhowanave mdiveliwana Nlungu thitho mlemeza maningi.—Sang. 14:2.

² Vofuna nikami-a irana vyevi, Yohova unonilimbi-a mwaudhivela vo-indi-edha basa buku la Sanganiko. Makristau othene, alombwana, a-iyana, naa-ima thangani-avo andimuwa oulula tanooda ganyali maningi vo-arela malangi-o azelu ofanyeya mubukhuli.

M’MOVA NLUNGU UNONIVUNELA

3. Movwelana na lemba la Sanganiko 17:3, n’nga ngumwasa m’mbo-i uvi unaniiri-e vunela rimi-u? (Muone thitho iruthiruthi.)

³ Yongo ilukulu yoniiri-a vunela rimi-u choi Yohova unosakasaka rimi-u. Vyevi vinothapulela ira kanoniona ninga mwemo munooneela i-yo waatu enango mbwenye unoona vili rimanimwi-u. (Muleri Sanganiko 17:3.) Liye unodha dhowanave nidhiveliwana akala ninothuulela zeludhee dhedho dhinanikami-e ira nikaena ingumi yodhowa nodhowa. (Ju. 4:14) Naira e-no kaninodha dhodhomi-iwa navang’onovene na makalelo enao Satana na ilambo yothakalila, anolimbi-a aliwa. (1 Ju. 5:18, 19) Vevo vanodhilimbi-edha i-yo kala vauxamwali olimba na Yohova, ninoroma mdhiveliwana thitho mlemeza maningi. Namwasa oi kaninofuna msukwali-a Babi-u ninoidanana makalelo oirana vyongo vyothakala. Nawesedhiwanga ira niire vyongo vyothakala ninooda dhifukwa ira: ‘Ndinamsukwali-e a-vi mwakomove Yohova wenuo unondidhiveliwana maningi?’—1 Ju. 4:9, 10.

4. N’nga m’mova Yohova wamkami-idhe a-vi rongola unango ira a-agonje vyawesedhiwa liye?

⁴ Rongola unango wau Croacia dhinalee Marta, wenuo awesedhiwile ira airena makalelo othakala atoolemba ira: “Ndanoona ira vyanoondirucha kaana mathuulelo ofwanelela thitho limbanana rima olavela irana vyongo vyothakala vyevyo vyafuna miyo sangalalana vahora yoyeva baa-i. Mbwenye m’mova Yohova watoondivunela.”b N’nga m’mova Nlungu wamkami-idhe a-vi Marta? Liye atoothuulela vyongo vyafuna ireya aakale ira atoosakula irana vyongo vyodaweya. I-yo thitho ninooda irana vyongo vimbo-ive. Yongo yoopi-a maningi choi akala ninomsukwali-a Yohova, ninooda luza ngari yomlambela modhowa nodhowa.—Maro. 6:5, 6.

5. N’nga ninofunjedhavon’ni vavyongo vyam’mwireele Leo?

⁵ Nam’movanga Yohova, ninoira polepole ira na-avwelanenga naatu amakalelo othakala. Vyevi ndi vyevyo rongola unango dhinalee Leo unokala wu Congo, vyafunjedhile liye. Vangavirile vyawa vinai angabadiziwile, atooroma wandhana naatu amakalelo othakala, liye athuulela ira akala kanoirana vyongo vyothakala vyevyo afweyao vyairana aliwa, kuongela ira kanomdawela Yohova. Mo-odimbela atu othakala enao aawandhanana liye, tatom’mwiri-a ira arome umwa vyomwa vyolezeli-a thitho vyamararuo. Vasogolovee atooroma thuulela vyevyo anamabalee vyamfunji-a aliwa thitho vahora yen’na kaasangalala. N’nga vyo-arelavovyee vyali vyoi a-vi? Zelu dhatooroma mdhelamo. Angakami-iwile naandimuwa avapingoni, atoowelela wa Yohova. Va-eeni ngu ndimuwa wavapingoni thitho painiya wavakundu va-eeni liye ngosangalala maningi.

6. N’nga mwachineneeva ninotapana vyaa-iyana avi enao tali opipirisa?

⁶ Dhoweni nitapanyeni vya lemba la Sanganiko kapitulu 9, vevo ninolerivo vya zelu thitho pupwa, makalelo oi mopipirisa taafwanafwani-idhe naa-iyana ambili. (Mufwanafwani-edhe na lemba la Aroma 5:14; Agalatiya 4:24.) Vevo vanoleri i-yo vyevi, muthuulelenga ira ilambo yotongiwa na Satanila chodhaleliwa na vyongo vyamararuo thitho vyaumandhave. (Aef. 4:19) Ee-no pyofuneya ira nidhowenave m’mova Nlungu thitho rambela irana vyongo vyothakala. (Sang. 16:6) I-yo othene mo-obala akala nili a-iyana venango alombwana, ninooda ganyali na leringa kapitululi. I-yana uliothene unoongiwa ira unoitana “atu o-oidhiwa vyongo” venango nionge ira atu o-okaana zelu. Vili ninga uliothene unoitana ira, ‘udhe nyumbani wanga ira udhadye yodya.’ (Sang. 9:1, 5, 6, 13, 16, 17) Mbwenye vatokala i-yana ulukulu va vyevyo vinom’mwireela mutu uliwethene unoitaniwa naa-iyanala.

KAMUM-ARELENGA I-YANA OPUPWA

7. Movwelana na lemba la Sanganiko 9:13-18, n’nga chini inom’mwireela mutu wenuo unorumela itana wa i-yana opupwa? (Muone thitho iruthiruthi.)

⁷ Kathuulelani vyevyo vinoleri i-yo vyoonga “i-yana opupwa.” (Muleri Sanganiko 9:13-18.) Mo-okaana manyadho liye unooda aitanela atu o-okaana zelu ira tamadye nyumbaniwee voonga ira: “Kavandhuwani vano.” N’nga vyo-arelavovyee vinokala vyoi a-vi? “Weo utokala atu okwa.” Venango nyo mutothuulela madhu enango opipirisa olandana na enala enao tali mukapitulu loroma la bukhu la Sanganiko. Ninowenjeli-iwa “vya i-yana wa ilendo” thitho “okumela muilambo inango” venango nionge ira wamararuo. Voonga vya liye ninowandeliwa ira: “Nyumbee inothithela masiyeni.” (Sang. 2:11-19) Va lemba la Sanganiko 5:3-10, ninowenjeli-iwa vya “i-yana wa ilendo” unango wenuo “manyalwee tanothithela wokwa.”

8. N’nga ninofuneela sakula vamwasa uvi?

⁸ Atu enao tanovwa itana wa “i-yana opupwa” tanofuneela sakula rumela dhowa venango konda. I-yo thitho hora dhinango ninodha funeela sakula vamwasa ofwanafwana na wen’na. Akala nitowesedhiwa ira niirenga vyongo vyamararuo venango onela vyaumandhave va TV venango va iternetini, n’nga ninasakule iranan’ni?

9-10. N’nga ndi myasa ivi yoniiri-a rambela kalelo la mararuo?

⁹ Vatokala myasa yovweya yoniiri-a rambela makalelo amararuo. “I-yana opupwa” unoongiwa ira liye unoonga ira: “Ma-inje oba anotapila.” N’nga “ma-inje oba” tanoongiwa veva mbavi? Bibilya linofwanafwani-edha gonana vari vaalimbo thelana na ma-inje odidili-a rima. (Sang. 5:15-18) Lombwana na i-yana othelana mwalamulo, mbenao anorumeli-iwa ira tagonanenga. N’nga vyevi vino-iyana a-vi na “ma-inje oba”? Ma-injala ndi vyongo vyamararuo vyevyo vili vyokondi-iwa. Hora dhinango vyongo vyevi vinoireya mwasengeredho ninga mwemo munoirela mutu oba. “Ma-inje oba” tanooda oneya ninga mbotapila simbwasimbwa akala ira atu anoirana vyongo vyamararuwao, tanoona ira katinogumanana nyarwa iliyothene mwavyongo vyothakala vinoira aliwavyo. Weo kuvinami-a neri-a Yohova unoona vyongo vyothene! Kavali yongo yopa maningi kwaranya i-yachi dhiveliwiwa na Yohova. Ee-no kavali yongo iliyothene “yotapila” venango yosangalali-a inafwanafwane notatila ngari yapereso yavadhulwila. (1 Akor. 6:9, 10) Mbwenye vatokala thitho nyarwa dhinango.

¹⁰ Kalelo la mararuo linom’mwiri-a mutu kala wa manyadho, dhionanga kala o-ofwanelela, kaana wise thitho unooda dhodhomi-a banjalee. Onga mwaimbarimbari ndi pama konda dhowa madya “nyumbani” wa i-yana opupwa. Wenjedhela vononga uxamwaliwa na Yohova atu anjinji enao tanoirana makalelo amararuo tanolanda marenda enao anaairi-e ira takwe mombaranya. (Sang. 7:23, 26) Versu 18 la kapitulu 9 linomari-a na madhu oonga ira: “Atu anoitaniwa na i-yanula tali wu limburo la masiyeni.” N’nga mwasiwa ngwan’ni atu anjinji tanorumela itaniwa na i-yanula angalive ira tanogumanana nyarwa?—Sang. 9:13-18.

11. Mwasiwa ngwan’ni onela vyaumandhave koopi-a maningi?

¹¹ Malamboano go-i uli ofwala maningi kuonela vyongo vyaumandhave. Atu enango anoona ira onela vyongo vyaumandhave kuna yorucha iliyothene. Mbwenye imbarimbari choi onela mavidiyo aumandhave koopi-a, unom’mwiri-a mutu a-lemeziwanga thitho vinorucha ira mutu aode i-yachi. Viruthiruthi vyooni-a vyaumandhave vinokaatheya mathuuleloni thitho vinokala vyorucha vidiwala. Onela mavidiyo aumandhave kunokami-a mutu ira aode mali-a naluveluve ogonana, mbwenye unowenjedhela naluveluvuo. (Akol. 3:5; Yak. 1:14, 15) Atu anjinji anoonela mavidiyo aumandhave, tanofiyedha voirana vyongo vyamararuo.

12. N’nga ninathonyi-edhe a-vi ira ninoira polepole na viruthiruthi vyevyo vinairi-e ira nikaena naluveluve ogonana?

¹² Ninga Makristau n’nga ninofwanela iran’ni akala ira telefonini mwi-u mutovolowa iruthiruthi yaumandhave? Mombaranya ninofwanela rambela iing’ana. Vinodha kala vyo-orucha irana vyevi naonanga ira yongo yofuneya maningi nguuxamwali-u na Yohova. Thitho viruthiruthi vyevyo atu vinoona aliwa ira kavifiile vokala vyaumandhave, vinooda m’mwiri-a mutu kaana naluveluve ogonana. N’nga mwasiwa ngwan’ni ninofwanela rambela viruthiruthi vyoi e-ni? Namwasa oi kaninofuna navang’onovene ira nithuulelenga vyongo vyamararuo rimani mwi-u. (Mat. 5:28, 29) Ndimuwa unango wavapingoni wau Tailandia dhinalee David aongile ira: “Ndinodhifuka ira: ‘Masiki ira viruthiruthivi kai vyaumandhave n’nga Yohova unodha sangalala ndadhowanave viing’ana?’ Thuulela mwandhila yen’na, unondikami-a ira ndisakulenga pama vyongo mwazelu.”

13. N’nga chini inonikami-a ira niirenga vyongo mwazelu?

¹³ Ova msukwali-a Yohova unonikami-a ira nisakulenga vyongo mwazelu. Ova Nlungu ndi “roma wa zelu.” (Sang. 9:10) Vyevi vinoongiwa movweya pama maromelo wene wa lemba la Sanganiko kapitulu 9 vevo vanoleri i-yo vya i-yana unango opipirisa, wenuo unoromoliwa ira “zelu ya imbarimbari.”

MURUMELENGA “ZELU YA IMBARIMBARI” YAUITANANGANI

14. N’nga ngutundu uuvi oitana uongiwile va lemba la Sanganiko 9:1-6?

¹⁴ Muleri Sanganiko 9:1-6. Va lembali, mwinyaa zelu ya imbarimbari thitho Namapanduchi-u unoniitana. (Sang. 2:6; Aroma 16:27) Mofwanafwani-a, ninoleri vya nyumba ilukulu ina mizati 7. Vyevi vinothonyi-edha ira Yohova ngova-a thitho unom’mwachela mutu uliothene wenuo uno-indi-edha basa zeludhee vaingumiyee.

15. N’nga Nlungu unonivepa ira niirengan’ni?

¹⁵ Yohova unovelela vyongo modhala mandha. Ninoona vyevi nathuulela vya “zelu ya imbarimbari” yeniyo inoongiwa ninga i-yana. Mwasula unothonyi-edha ira i-yana o-pipirisuo utopa nyamee, utothangani-a vinyu thitho utouthandha vamezanivee. (Sang. 9:2) Wenjedhela vevo, movwelana na versu 4 na 5: “Zelu [i-yana opipirisula] inom’mwandela ira ‘dhani mudhadye yodya yanga.’” N’nga mwasiwa ngwan’ni ninofwanela dhowa nyumbani wa zelu ya imbarimbari thitho udya yodyayee? Yohova unofuna ira a-imee takaena zelu thitho takale ovuneleya. Liye kanofuna ira nifunjedhenga mwandhila yopa venango irana vyongo vyevyo vinaode msukwali-a maningi vasogolovee. Ngu mwasiwa “atu odhongowa rima unoalokotedha zelu dhoganyali-a.” (Sang. 2:7) Akala ninomlemeza maningi Yohova ninodha funa ira niirengana vyevyo vinomdhiveliwi-a. Ninovuruwana malangi-oe azelu thitho ninosangalala naa-arelanga.—Yak. 1:25.

16. N’nga ova Nlungu wamkami-idhe a-vi Alain sakula vyoira mwazelu, n’nga vyo-arelavovyee vyali vyoi a-vi?

¹⁶ Kathuulelani mwemo m’mova Nlungu mwamkami-edhe aliwa Alain sakula vyoira mwazelu. Balula ali ndimuwa wavapingoni thitho afunji-a xikola n’nango. Liye aongile ira: “Anjinji mwaanamafunji-a afwanga tanoonela mafilime ooni-a vyaumandhave ninga ndhila yofunji-edha atu vyongo vyogonana.” Mbwenye Alain kaanami-iwile na vyongo vyevi. Liye atoonga ira: “Namwasa oi ndinomdhiveliwana thitho mlemeza Yohova, ndatookonda onela mafilimao. Ndatoawandelamo afwangao mwasee wakondela miyo.” Alain anoo-arela malangi-o a “zelu ya imbarimbari” oi “awende modhongowa mundhila yovwechecha vyongo.” (Sang. 9:6) Voona limba rima wa Alain, enango mwaanamafunji-a afweyao, tatoroma funjedha Bibilya thitho va-eeni tanofwanyeya vamigumanoni.

17-18. N’nga ndi maraeli-o avi atu anorumela itaniwa na “zelu ya imbarimbari” anofwanya aliwa, n’nga anodedi-edhelan’ni sogolou? (Muone thitho iruthiruthi.)

¹⁷ Vo-indi-edha basa ifwanafwani-o yaa-iyana ambili opipirisa, Yohova utonikami-a idhiwa vyevyo vinaire i-yo ira nikaena sogolo lapama. Atu anorumela itaniwa na “i-yana opupwa” anokalelave thuulelanga “vyotapila,” venango nionge ira vyosangalali-a vinafwanye aliwa namwasa oirana vyongo vyamararuo. Onga imbarimbari, aliwa anokalelave thuulelanga vyosangalali-a va-eeni nopwazanga vinofuna dha aireela sogolou. Vyo-arelavovyee pyoi anodha malela “masiyeni modhowa nodhowa.”—Sang. 9:13, 17, 18.

¹⁸ Vyevi pyo-iyana na vinoireela atu anorumela itaniwa na “zelu ya imbarimbari”! Va-eeni alendo a-iyanula anosangalala na pwando la vyodya vyauzimu vyosaka-edhiwa pama. (Esaya 65:13) Dhela mwa namaongela Esaya, Yohova unoniwandela ira: “Ndivuruwaneni ira mudye vyongo yapama, thitho imgumi inyu isangalale maningi na vyodya vyamakura.” (Esaya 55:1, 2) Va-eeni ninofunjedha dhiveliwana vyongo vinodhiveliwana Yohova thitho idanana vyongo vinoidanana Yohova. (Sal. 97:10) Ninokala osangalala voandela atu enango ira tasangalalenga na “zelu ya imbarimbari.” Vinokala ninga “nigwenle vakumani duzi na vandhe noitana ira: ‘Mutu uliwethene o-oidhiwa vyongo adhe wuno.’” Kaiira i-yo thitho atu tarumenle itaniwa ninofwanya maraeli-o va-eeni baa-i. Mbwenye ninodha fwanya maraeli-o sogolou thitho ninodha kaana “ingumi” yodhowa nodhowa vevo vanofuna i-yo “wendanga modhongowa mundhila yovwechecha vyongo.”—Sang. 9:3, 4, 6.

19. Movwelana na lemba la Namalaleya 12:13, 14, n’nga ninofwanela sikimizela rima iran’ni? (Muone kwadru loi “M’mova Nlungu unonikami-a.”)

¹⁹ Muleri Namalaleya 12:13, 14. Dhoweni nirumeli-eni ira m’mova Nlungu udhowenave vunela rimi-u, thitho unikami-e kaana makalelo apama no kala vauxamwali wapama na Yohova mumalambo omari-a othakalala. Ova ofwanelela unodha nikami-a dhowanave itana atu anjinji moda unaodele i-yo ira tasakesake “zelu ya imbarimbari” na ifunelo yoi yaakami-e.