N’nga nyo munovwela vyowenjeli-a?

1. N’nga Yesu unodha iran’ni vo-odembuwava?

NINOKALA muhora yeniyo inodedi-edhela i-yo ira vyongo vinodha chinja maningi. Vo-odembuwava Yesu unodha tonga atu othene anokala muilamboi. Liye atoonga vinofuna dhaireya dambo lotonga la-anafiye. Atoova-a anamafunjedhee “izindiyelo yokalavowee na yakhomoni wahora ino.” (Mat. 24:3) Ulosi wen’na, unofwanyeya va kapitulo 24 na 25 mu bukhu la Mateu, Marku 13 na Luka 21.

2. N’nga va-eeni ninotapanya n’ni, n’nga vyevi vinanikami-e a-vi?

² Yesu atoonga vifwanafwani-o viraru vyokami-a thitho vyowenjeli-a: Vifwanafwani-ovi ndi yamabila na mbudi, yaanamwali owenjela na opupwa na matalento. Ifwanafwani-o iliyothene inonikami-a vwechecha mwemo vyoira vya mutu uliwethene vinofuna aliwa dhakuzela tongiwa unofuna liye dhawachela. Natapanyanga vifwanafwani-ovi, ninoona vyevyo vinafunjedhevo i-yo na mwemo munavi-indi-edhe i-yo basa. Ifwanafwani-o yoroma inofuna i-yo tapanya ndi yamabila na mbudi.

MABILA NA MBUDI

3. N’nga ndi e-lini Yesu vanofuna liye dhatonga atu?

³ Muifwanafwani-o yamabila na mbudi, Yesu atoonga ira unodha tonga atu votukulela mwemo munoirela aliwa vyongo tavwa milanyu yapama thitho akala tatookami-a abalee ozoziwa. (Mat. 25:31-46) Vahora ya “nyarwa ilukhulu,” Yesu unodha atonga atu Armagedo wa-anaireye. (Mat. 24:21) Mofwanafwana na mwemo namakumbiza muno-iyani-a liye mabila na mbuzi, Yesu unodha i-yani-a atu anokami-a mororomeleya anama-arelee ozoziwa naatu akhondile aa-kami-a.

4. Movwelana na lemba la Esaya 11:3, 4, mwasiwa ngwan’ni kaninokaikela ira Yesu unodha tonga atu molongomana? (Muone iruthiruthi yavakapani.)

⁴ Ulosi wa Bibilyani unothonyi-edha ira, ninga namatonga osakuliwa na Yohova, Yesu unodha tonga molongomana. (Muleri Esaya 11:3, 4.) Yesu unodha ing’anechechanga vyoira, vyothuulela na vyoonga vyaatu—thangani-avo moda munoirela aliwa vyongo na abalee ozoziwa. (Mat. 12:36, 37; 25:40) Yesu unodha idhiwa atu takami-a abalee ozoziwa thitho talaba vambo-i naaliwa va basa yolaleela.a Ndhila ilukhulu yeniyo amabila enango munokami-edhela aliwa abalee a Kristu, kulaba vambo-i naaliwa va basa yolaleela. Atu anokami-a ozoziwa mundhila yen’na, anodha tongiwa ira “mbolongomana” thitho anodha va-iwa ngari yokaana “ingumi yo-omala” vailambo yavathi. (Mat. 25:46; Apk. 7:16, 17) Yen’na njotuva ilukulu waatu anodhowanave kala ororomeleya. Tadhowanave kala ororomeleya va nyarwa ilukhulu thitho vasogolovee, madhiniwa anodha kalave “mu bukhu laingumi.”—Apk. 20:15.

5. N’nga ninofunjedhavon’ni va vifwanafwani-o vya mabila na mbudi, n’nga mbaani unofwanela kaana ifunelo na vifwanafwani-ovi?

⁵ Mukalenga ororomeleya. Ifwanafwani-o ya mabila na mbudi, inokhuza maningi atu ana idedi-edho yokaana ingumi vailamboi. Kaiira aliwa anothonyi-edha iroromelo baa-i vokami-a abalee a Yesu va basa yolaleela. Mbwenye anovwela mororomeleya gulu la abali ozoziwa enao Yesu aasakunle liye. (Mat. 24:45) Thitho ana idedi-edho yodhowa dhulu, anofuneela vwela yowenjeli-a ya ifwanafwani-o ila. Mwasiwa ngwan’ni? Namwasa oi Yesu unoona vyoira, vyothuulela na vyoonga viwa. Aliwa anofuneela thitho kalave ororomeleya. Yesu atoonga vifwanafwani-o vinango vinli vowenjeli-a Makristau ozoziwa. Vifwanafwani-ovi vinofwanyeya thitho mu bukhu la Mateu kapitulo 25. Va-eeni dhoweni nitapanyeni vifwanafwani-o vyaanamwali owenjela na opupwa.

ANAMWALI OWENJELA NA OPUPWA

6. N’nga anamwali 5 tathonyi-edhe a-vi ira tali owenjela? (Mateu 25:6-10)

⁶ Yesu atoonga ifwanafwani-o ya anamwali 10 enao tadhowile madedi-edha namathela. (Mat. 25:1-4) Aliwa tafuneela velela namatheluo wu pwandoni ya kazamentwee. Yesu atoonga ira anamwali 5 tali “owenjela” voi 5 tali “opupwa.” Anamwali owenjelao tali opwaseya thitho okozeya. Aliwa tali okozeya dedi-edhela namathela masiki fiyedha nama-iyu. Aliwa tatootukula nyale thitho ira ta-akale isini tatootukula makura owenjedhela ira venango mulimbo thela unodha dembuwa. Ee-no aliwa tatookozeela ira nyale dhiwa dha-atime. (Muleri Mateu 25:6-10.) Namathela angafiile anamwali owenjelao tatoovolowa vambo-i na liye m’mba mwali pwandomo. Molandana na vyevi, Makristau ozoziwa enao athonyi-edhe ira mbokozeya, ali opwaseyene thitho ororomeleya fiyedha udha wa Kristu, anodha oniwa ira mbofwanelela volowa na namathela wenuo ngu Yesu, mu Umwene wa dhulu.b (Apk. 7:1-3) N’nga a-vi vya anamwali 5 opupwa?

7. N’nga chini yaireele anamwali 5 opupwa, n’nga mwasiwa ngwan’ni?

⁷ Mo-iyana na anamwali owenjelale, anamwali 5 opupwa tali ta-anakozeye vevo namathela vyafiya liye. Nyale dhiwa dhali dhinga-adhi vang’ono funa tima thitho katatukunle makura enango owenjedhela. Aliwa tangavwide ira namathela u-adhi vang’ono funa fiya tatoodhowa magula makura. Vyafiya namatheluo aliwa tali ta-anaweleo. Vahora yeniyo “Anamwali oi tali okozeyale tatoom’volowanee vambo-i m’mba mwali pwando lakazamento thitho suwo watoofungiwa.” (Mat. 25:10) Vasogolovee anamwali opupwale tatoofiya nofunanga volowa, mbwenye namatheluo atoawandela ira: “Kandinouidhiwani.” (Mat. 25:11, 12) Anamwali enala tali ta-anakozeele mokwakwanela udha wa namathela. N’nga ozoziwa anofunjedhavon’ni?

8-9. N’nga ozoziwa anafunjedhevon’ni va ifwanafwani-o ya anamwali? (Muone thitho iruthiruthi.)

⁸ Mukalenga opwaseya thitho okozeya. Yesu kaaro-edha ira vanodhakala magulu meli a ozoziwa, n’nango lelo linofuna dhakala lokozeya fiyedha khomoni voi linango khabe. Malomwee atoonga vyevyo vinofuna dhaireela ozoziwa akala katinovilela mororomeleya fiyedha khomoni. Vyongo ninga vyevi vyadhaireya katinodha wachela yotuva iwa. (Ju. 14:3, 4) Wen’na ndi mwasa lukhulu maningi. Akala idedi-edho yi-u chodhowa dhulu venango yokaathi vailambwila, i-yo othene ninofwanela vwela yowenjeli-a ya ifwanafwani-o ya anamwalila. Mutu uliwethene wa i-yo unofwanela kala opwaseya thitho okozeya fiyedha khomoni.—Mat. 24:13.

⁹ Angaongile ifwanafwani-o ya anamwali vofuna gogomedha funeya okala opwaseya thitho okozeya, Yesu atoonga ifwanafwani-o ya matalento. Ifwanafwani-o ila inothonyi-edha funeya okala wathindhi.

MATALENTO

10. N’nga adhaari ambili tathonyi-edhe a-vi ira tali ororomeleya? (Mateu 25:19-23)

¹⁰ Muifwanafwani-o ya matalento, Yesu atoonga ira adhaari ambili tali ororomeleya wa mbwiiwa mbwenye m’mbo-i ali o-ororomeleya. (Mat. 25:14-18) Adhaari ambilao tatoolaba basa mwathindhi voinjivi-a fuma ya mbwiiwa. Mbwiiwuo a-anakumevo dhowa ilambo inango atoova-a adharee matalento, dhedho dhali kobiri dhinjinji. Adhaari ambili ororomeleyao tatoolaba basa mwathindhi thitho tatoolabi-edha basa kobiri mwazelu. N’nga vyo-arelavovyee vyali vyoi a-vi? Mbwiiwa vyawelela liye adhaarao tatooinjivi-a kobiridho fendo mbili thitho atowasimba. Liye atoawandela ira “tasangalale vambo-i na liye.” (Muleri Mateu 25:19-23.) N’nga a-vi vya dhaari wanararule? N’nga airile a-vi na kobiri dhava-iwile liye na mbwiyee?

11. N’nga chini yaireele dhaari “opolola” n’nga mwasiwa ngwan’ni?

¹¹ Dhaari m’mbo-i atoowachela talento limbo-i mbwenye ali “opolola.” Mbwiyee adedi-edhela ira a-indi-edhe basa talentwiyo mwazelu. Mbwenye liye atoothimbela talentwiyo vathi. Dhaaruo atoovelela talentwiyo wa mwinyaa am’va-idhe vo-owenjedhelavo inango. Liye kaana mathuulelo apama. Malo movepha leveleliwa, namwasa oimwanana wenjedhela kobiri ya mbwiyee, dhaaruo atom’monga mbwiyeuo ira ngu “mutu orucha.” Mbwiyeuo kaasangalalile na dhaaruo. Wenjedhela vevo, atootukula kobiriyo notamangi-iwa vandhe va mbwiyeuo.—Mat. 25:24, 26-30.

12. N’nga adhaari ambili ororomeleya anoimelela ani malamboano?

¹² Adhaari ambili ororomeleyale anoimelela Makristau ozoziwa ororomeleya. Mbwiiwa Yesu, unowaitana ira “tadhasangalale vambo-i na liye.” Aliwa anodha wachela yotuva yiwa ya dhulu voveyathi-iwa oroma. (Mat. 25:21, 23; Apk. 20:5b) Vyongo vyaireile wa dhaari opolola ndi yowenjeli-a wa ozoziwa othene. Mwasiwa ngwan’ni ninoonga e-no?

13-14. N’nga ozoziwa anofunjedhavon’ni va ifwanafwani-o ya matalento? (Muone thitho iruthiruthi.)

¹³ Mukalenga athindhi. Muvifwanafwani-o vya matalento, ninga mwemo mukalele aliwa na vifwanafwani-o vya anamwali, Yesu kaaro-edha ira ozoziwa anodha kala opolola. Malomwee aonga vyongo vinofuna aireela akala ato-iya kaana thindhi. Aliwa anodha imwanana kala “vari vaatu aitaniwile na Nlungu nowasakula” thitho katinodha rumeli-iwa volowa mu Umwene wa dhulu.—2 Pe. 1:10.

¹⁴ Muvifwanafwani-o vya Yesu vyoonga vya anamwali na matalento, vinothonyi-edha ira Makristau othene anofwanela kala methove, okozeya thitho athindhi. N’nga Yesu atoonga yongo inango yeyo yali ninga yowenjeli-a wa ozoziwa? Ee! Madhu a Yesu anofwanyeya va lemba la Mateu 24:40, 41, anoonga thitho vya tongiwa wa ozoziwa.

N’NGA MBAANI UNOFUNA “DHATUKULIWA”?

15-16. N’nga lemba la Mateu 24:40, 41, linothonyi-edha a-vi funeya oi ozoziwa takale methove?

¹⁵ A-anaonge vifwanafwani-o viraru vitapanyileni i-yovi, Yesu atoonga tongiwa omari-a wa ozoziwa unofuna dhathonyi-edha fwanelela tukuliwa. Atoonga thitho vya alombwana ambili enao talaba basa mundani na a-iyana ambili enao tachila vachiloni. Atu ambili talaba basa limbo-ive, mbwenye Yesu atoonga ira “M’mbo-i unodha tukuliwa thitho mwinango unodha ii-wa.” (Muleri Mateu 24:40, 41.) Adhamale atoawandela anama-arelee ira: “Ee-no mukale methove namwasa oi kamunoidhiwa dambo linofuna udha Mbwiinyu.” (Mat. 24:42) Yesu atoonga thitho vyolandana na vyevi angaongile vifwanafwani-o vya anamwali. (Mat. 25:13) N’nga vyongo vyaongile liyevyo pyovwelana? Vinooneya e-no. Ninoonga e-no namwasa oi ozoziwa ororomeleya baa-i “mbanofuna tukuliwa” venango ira wacheliwa na Yesu mu Umwene wa dhulu.—Ju. 14:3.

¹⁶ Mukalenga methove. Ozoziwa uliwethene a-adhowenave kala methove, kanodha tukuliwa vambo-i na “osakuliwee.” (Mat. 24:31) Mbwenye atu othene a Nlungu, akala atokaana idedi-edho yoi a-vi, anofwanela onanga madhu a Yesu ninga yowenjeli-a yowakami-a dhowanave kala methove thitho kala ororomeleya.

17. Mwasiwa ngwan’ni kaninofwanela sukwala akala Yohova utosakula zoza atu enango na zimwee malamboano?

¹⁷ Fiyedha va-eeni nitom’mwidhiwa pama Nlungwi-u. Kaninokaikela vyongo vinosakula liye. Kaninasukwale akala ira Yohova utosakula zoza atu enango ororomeleya malamboano.c Ninothuulela ifwanafwani-o ya Yesu yoonga vya atu enao tadhidhe dhalaba basa 5 hora yanamaulo. (Mat. 20:1-16) Atu enao aitaniwile ira tadhalabe mundani wa mauva namaulo, anodha wachela kobiri saasawa ninga atu enao tadhidhe dhalaba namaebe-i. Molandana na vyevi, akala ozoziwa tatosakuliwa vahora iivi, aliwa anodha wachela yotuva yiwa yadhulu akala atodhowanave kala ororomeleya.

MUVWELENGA VYOWENJELI-A

18-19. N’nga nitapanyile vifwanafwani-o na vyowenjeli-a viivi?

¹⁸ N’nga nitapanyileni n’ni? Waatu anodedi-edhela ingumi yo-omala vailambo yavathila, vifwanafwani-o vya mabila na mbudi vinothonyi-edha funeya okalave ororomeleya wa Yohova va-eeni thitho va nyarwa ilukhulu. Vahora yeniyo, Yesu unodha tonga atu ororomeleya ira mbofwanelela dhowa “wu ingumi yo-omala.”—Mat. 25:46.

¹⁹ Nitotapanya thitho vifwanafwani-o vinli, vyevyo vinowenjeli-a ozoziwa. Muvifwanafwani-o vya Yesu vya anamwali owenjela na opupwa, 5 tali owenjela. Aliwa tali opwaseya thitho okozeya udha wa namathela masiki ira namatheluo adembuwe fiya. Mbwenye anamwali opupwa katali okozeya. Ee-no namathela kaarumeli-idhe volowa m’mba mwali pwandwiyo. Na-iyene thitho ninofwanela kala okozeya dedi-edha masiki vahora yolapela fiyedha vevo Yesu vanadhe liye dhanonga ilambo yothakalila. Thitho ifwanafwani-o ya Yesu ya matalento, nitotapanya vya adhaari ambili ororomeleya enao tali athindhi. Aliwa tatoolaba basa mwathindhi yeniyo yaava-idhe mbwiiwa thitho liye atoosangalala na aliwa. Mbwenye dhaari opolola atookondiwa. N’nga ninofunjedhavon’ni? Ninofwanela m’labela Yohova mwathindhi fiyedha khomoni. Vomari-a nitotapanyani vyevyo ozoziwa vinaire aliwa ira takale methove naifunelo yoi “tadha tukuliwe” na Yesu ira tamawachele yotuva yiwa dhulu. Aliwa anodedi-edhela mwaifunelo hora yoi Yesu “adhaagumani-e” nowadhowana dhulu. Vasogolo va Armagedo, aliwa anodha kala anamatheliwa va kazamento ya mwana libila.—2 At. 2:1; Apk. 19:9.

20. N’nga Yohova unodha airelan’ni atu anovwela vyowenjeli-a vyee?

²⁰ Angalive ira dambo lotongiwa linodha mombaranya, kavali mwasa unaniiri-e ova. Akala ninokalave ororomeleya, Babi-u wadhulu unodha niva-a “kopolo yokwaranya yobaliwana” yoi “ninooda imela . . . vamethoni va Mwana mutu.” (2 Ak. 4:7; Luk. 21:36) Akala ninodedi-edhela dhowa dhulu venango dhakala vailambo yavathila, ninodha sangalala na Babi-u akala ninovwela vyowenjeli-a vinofwanyeya muvifwanafwani-o vya Yesu. Namwasa oriya rima ulukhulu wa Yohova, madhini-u “anodha lembiwa mu bukhu” laingumi.—Dan. 12:1; Apk. 3:5.