Mareferensia a Ixibuku ya Migumano ya Ingumi yi-u ya Urumiwi
3-9 WA MAIO
FUMA DHOFWANYEYA M’MADHU A NLUNGU | NUMERO 27-29
Sakasaka makundo okami-a
it-2 thakuru 528 ndima 5
Khuto
Khuto wa vyomwa. Anaisraeli tangakaatheile muilambo yolanyedhiwa mikhuto minjinji yavelela aliwa taivelela vambo-i na mikhuto ya vyomwa. (Num 15:2, 5, 8-10) Khuto wen’na wakala vinyu (‘yomwa yolezeli-a’) e-no wa-eliwa vaiguwan’ni vovelelela khuto. (Num 28:7, 14; fwanafwani-edhani na Ekis 30:9; Num 15:10.) Rumiwi Paulo atoalembela makristau au Filipi ira: “Angalive ira ndinodhivelela ninga khuto wa vyoma wenuo unokutuliwa vakhutoni na va mabasa olabela atu ninga mwemo iroromelo vyuuva-idheni aliwa ndili odhiveliwa.” Veva liye adhifwanafwani-ana na khuto wa vyomwa vothonyi-edha ira liye ali ofunechecha dhivelela alabele Makristau afwee. (Afil 2:17) Anga-adhi vang’ono funa ukwa atomlembela Timoteo ira: “Miyo ndiromile wale kutuliwa ninga khuto ya vyomwa, thitho hora yoi ndithathuliwe i-adhi vang’ono kwakwana.”—2Timo 4:6.
10-16 WA MAIO
FUMA DHOFWANYEYA M’MADHU A NLUNGU | NUMERO 30-31
“Kwakwaneli-edhani vyosakula vinyu”
it-2 thakuru 1162
Naonga visakulile i-yo
Mutu asakula yongo yofuna jikwakwaneli-edha mofunawee, mbwenye afwanela vikwakwaneli-edhadi. Mutu anooda onga ira funa ndidhaire yongo. Mbwenye mutu aonga yongo yoi funa adhajiire, aroromeli-edha atu, malamulo a Nlungu afuna ira avikwakwaneli-edhe viongile liyevyo. Mutuo kaafwanela viimwanana liye a-vikwakwaneli-edha ninga muongele liyemo, e-no ingumiyee yothene yakala vaipandani na mwasa wa viongile liyevyo ira unofuna adhaviirena. (Num 30:2; muonethitho Aroma 1:31, 32.) Namwasa oi ingumi inokala vangovini, ngum’mwasiwa Malemba anoniwandela ira ninofwanela ira polepole na-anawandele atu ira ninofuna nidhaire vyongo vinangovwene, thitho nithuulelenga mopwasedha izo inokaana i-yo nawandela atu ira ninofuna nidhairena vyongo vinango. Ilamulo yaonga ira: “Waonga wa Yohova Nlungwao kudimbelena vikwakwaneli-edha ovela ira unodha udawe, voi Yohova Nlungwao unodha funadi ira uvikwakwaneli-edhe viongile weevyo. Mbwenye wa-aonge jilijothene, kudawile.”—Dotor 23:21, 22.
it-2 thakuru 1162
Naonga visakulile i-yo
Wandela isakulile i-yo, vinothapulela m’mwandela Nlungu ira ndinofuna ndiire yongo inangoyene, velela khuto venango yova-a, unofuna ulabelenga mutu mwinango, venango unofuna urambele iranga vyongo vinango vyene angalive ira vyongovyo vaokene kaivyodaweya. Mutu awandela atu ira utosakula ira adhairena yongo inango mofunawee, thitho am’mwandela Nlungu, akala ira utolumbela. Madhu oonga ira m’mwandela mutu yongo isakulile i-yo ira ninodha jiira na madhu oonga lumbela, Bibilyani hora dhinango anowendela vambo-i. (Num 30:2; Mat 5:33) “Wandela isakulile i-yo” unothapulela onga vinofunanyo ira, mbwenye “lumbela” unothapulela vinoonga mutu wa mutu mwinango okaana izo ilukulu vosikimiza ira vyongo vinangovyene pyaimbarimbari. Hora dhinango atu taoolumbela vovwelana yongo inango.—Maro 26:28; 31:44, 53.
Sakasaka makundo okami-a
it-2 thakuru 28 ndima 1
Yefita
Atu ndulimu tanoveleliwecha wa Yohova ira tamamlabelenga vakachisini wa ingumiiwa yothene. Anamabala tatokaana ufulu osakula ira vyevyo. Samueli ali m’mbo-i mwaatu aveleliwile wa Yohova, e-no liye a-anabaliwe, m’mee aitaniwa Hana atoongelatu ira Samueli adhabaliwa unomvelela ira amalambelenga Yohova vasasanivee. Man’ne dhinalee Elikana atoorumela vyaongile i-yaneevyo. Samueli anga-iidhe wamwa, Hana atoomvelela kachisini. Hana vamvelela liye Samueli atotukula thitho khuto wa nyama. (1Sam 1:11, 22-28; 2:11) Samisoni ali mwana mwinango thitho aveleliwile ira amalambelenga Nlungu ninga Naziri.—Anam 13:2-5, 11-14; Mufwanafwani-edhe izo ina baba wa mwanee wa-iyana uongiwile va Num 30:3-5, 16.
17-23 WA MAIO
FUMA DHOFWANYEYA M’MADHU A NLUNGU| NUMERO 32-33
“Mwatamangi-emo othene okala mwiilambonimo”
it-1 thakuru 404 ndima 2
Kanani
Mwazelu “kavali madhu othene Yoswa a-iidhe liye vamadhu othene ale Yohova amwandele leye Mose” oonga onongiwa wa Akanani. (Yoswa 11:15) Mbwenye ziza la Anaisraeli kata-arele ifwanafwani-edho yee yapama, katanongeletu maziza othene ale athakali-a ilambo ya Akanani, fwanyeyanga vari va Akanani watoiri-a ira Anaisraeli tarome ira makalelo othakala moi vira wa hora yoyeva watoiri-a ira atu anjinji tapiwe (makalelo ninga pwanya lamulo, raruwa na lambela mafwano ale ali osimbwa vweya vahora yeniyo) e-no numero Yaanaisraeli apiwile yali injinji kwaranya ya Akanani othene ale afwanela piwa aakale ira Anaisraeli ta-arela malamulo oonga ira tape amwidaniwa othene. (Num 33:55, 56; Anam 2:1-3, 11-23; Masal 106:34-43) Yohova ali angamadhi wenjeli-a Anaisraeli ira liye unodha ira vyongo molongomana thitho unodha tonga mo-osakula. Liye atowawandela ira kadharoma irela vyongo vambo-i na Akanani avwelananao ninga vamwasa othelana lambelanao vambo-i, lambelanga minlugwiwa thitho iranao makalelo othakala, vinodha iri-a ira lamulo lelo Nlungu laava-idhe liye loi unoanongelatu Akanani othene li-inde basa vaaluwa thitho vyevi vinodha iri-a aliwene thitho ilamboyo yaaraveye.’—Ekis 23:32, 33; 34:12-17; Lev 18:26-30; Dotor 7:2-5, 25, 26.
Sakasaka makundo okami-a
it-1 thakuru 359 ndima 2
Madile
Vanduli voi vyoro-edha vyatothonyi-edha ikundu yakadha ziza wafuna aliwa va-iwa tafwaneela idhuwa ulukula wa limburo lelo zizalo lafwanelela aliwa kala thitho ndhila yanambilile njeniyo yafuna akami-a. “Mumagawele ilamboyo mwamabanjinyu ninga yowachela vyinyu moira ro-edha. Banja la atu anjinji mumaliwenjedhele vyowachelavyo thitho banja la atu oyeva mumaliyevi-edhe vyowachelavyo. Limburo lili lothene lelo vyoro-edha unafuna aluwa ongela vabanja.” (Num 33:54) Banjalo linava-iwe mwemo limburo yoi vyoro-edha vyaoni-idhe ira ziza n’nango linafwanelela va-iwa aliwa katafwanela chinja. Mbwenye ulukula wa limburo lelo zizalo lafuna aliwa kaana wanooda chinjiwa e-no vingaoneile ira limburo mle ziza la Yuda lafuna aliwa vaiwa lali lukulu tatokumi-ao vikundu vinango velela wa ziza la simiyoni.—Yoswa 19:9.
24-30 WA MAIO
FUMA DHOFWANYEYA M’MADHU A NLUNGU | NUMERO 34–36
Sakasaka makundo okami-a
w91-CN 15/2 thakuru 13 ndima 13
Yoombolana yokwakwanela atu othene
13 Mbwenye Adamu na Ava katinaganyalina yoombolana yei, ilamulo ya Mose mwatokala lamulo loonga ira “kamuwachele vyoombolana vyoombolela ingumi wamutu unapa fwee neri-a kofwanelela ira aode piwa.” (Numero 35:31) Adamu kaanyengeleliwile e-no liye atodawa mofuna wee thitho mwakomove. (1 Timoteo 2:14) Mwasa ya yodawa yairile Adamu yali ninga liye utopa a-imee namwasa aluwa thitho tatotukulela alongomana wee, vyevyo vyatoiri-a ira alangiwe fiedhela ukwa. Moi e-no Adamu anofwanelela ukwa namwasa ali mutu olongomana mbwenye asakule komove avwela malamulo a Nlungu, vyakale vyo-ovwelanana namakundo olongomana a Yohova liye aa-idi-edhe basa vyoombolana vofuna ombola ingumi ya Adamu, mbwenye pangalela pereso ya vyodawa vya Adamu watokami-a ira a-imee ta-alangiwe moira piwa. (Aroma 5:16) Mwandhila inango ninooda onga ira yoombolaa yi yatokumi-a kopolo dhedho dhana vyodawa waatu wenuo aveleliwile muvyooomboliwavyo atowesa ukwa limburo mwamutu uli wethene e-no atoiri-a ira a-ima a Adamu ta-agumanengana vyarwa dhedhile dhinodha namwasa wa vyodawa.—Aebere 2:9; 2 Akoritiyo 5:21; 1 Pedru 2:24.
31 WA MAIO–6 WA JUNHO
FUMA DHOFWANYEYA M’MADHU A NLUNGU | DOTORNOMIO 1-2
“Mwinyao utongi ngu Nlungu”
w96-CN 15/3 Thakuru 23 ndima 1
Yohova unodhiveliwana longomana
Andimuwa pingoni atokaana izo yotonga miselu ninga akala vatoireya vyodawa vilukulu. (1 Akoritiyo 5:12, 13) Voira vyevyo aliwa anothuulela ira Nlungu wenuo uli olongomana unofuna ira mutu odauo aoni-iwe tangaranga dhokwakwanela akala vyoodeya. Mbwenye akala ira kavali mwasa oirela vyevyo, mofwanafwani-a vamwasa wa mutu unadawa liye afunanga chinyuwa liye kanofwanela vweliwa tangaranga mbwenye andimuwa katinokumi-a mutu pingoni adawa namwasa ofunaira taode chinyucha aliwa anororomela ira kumi-a mutu pingoni unokami-a ira mutuo arome kaana matuuulelo apama. (Mufwanafwani-edhe na Zakiyeli 18:23.) Andimuwa tairanga vyongo mosogoleliwa na Kristu wenuo uli muru wa pingo anodhilimbi-edha ira vyongo molongomana thitho aliwa anokala ninga “limburo lovithalelavo hora ya lipevo.” (Esaya 32:1, 2) E-no anofwanelela ira vyongo mo-osakula thitho mothuulela pama.—Dotornomio 1:16, 17.
7-13 WA JUNHO
FUMA DHOFWANYEYA M’MADHU A NLUNGU|DOTORNOMIO 3-4
“Malamulo a yohova anothonyi-edha ira liye ngwazelu thitho ngolongomana”
it-2 thakuru 1140 ndima 5
ZINDIYELA
Funjedha mwathindi madhu a Nlungu thitho malamulwe unolimbi-a noa-indhi-edha basa, unokami kala ozindiyela kwaranya anamafunji-ee thitho kala ovwechecha vyongo kwaranya atu andimua. (Masal 119:99, 100, 130; Mufwanafwani-e na Luka 2:46, 47) Vyevi vinoodeya na mwasa oi zelu thitho zindiyela vinofwanyea malamuloni a Nlungu. Ee-no Anaisraeli ta-arela malamulo a Nlungu vyanooiri-a maziza owarungunuwa taaonenga “ira mbaatu azeludi na ozindiyela.” (Dotor 4:5-8; Masal 111:7, 8, 10; Mufwanafwani-e na 1Mam 2:3.) Mutu ozindiyela uidhiwa ira kanofwanela pwanyanga makundo amadhu a Nlungu unofwanela i-ndi-edhela basa makundwao vaingumiyee, e-no unomvepa Nlungu ira amkami-e kwakwaneli-edha vyevyi. (Masal 119:169) Liye unooda i-achi madhu a Nlungu akaatheye rimanimwee. (Mat 13:19-23) Liye unaalemba rimani mwee. (Sang 3:3-6;7:1-4) Thitho liye unoidanana ndila iliyoteene yonama. (Masal 119:104) Naliyene thitho mwana wa Nlungu angali vailambo yavativano atoothonyi-edha zindiyelaweo moi liye ato rumeli-a ira ukwa vaimiri yoneelavo nyarwa namwasa oi anoidhiwa ira anofuneenla ukwa mwa ndila yen’na ira malemba akwakwaneli-edhiwe.—Mat 26:51-54.
w99-CN 1/11 thakuru 20 ndima 6 na 7
Vakala Atu Anjinji Ofewa Mandha
Mwene wa i-yana angadabwile na vyevi va vyavwide liye na vyaoni liye atooawandela ira arumiwinyuala mboraili-iwa enao anolaba vamethonivinyu ora iliyothene vwanga zelu dhinyu. (1 Mamwene 10:4-8) Angalive ira azombwe a Solomu an’na ingumi yavadhulu kwaranya mwene wa i-yana, kaongile ira aluwa tali oraili-iwa mwasa wa vyevyo. Mo-iyavo vyevyo azombwe a Solomwao tali oraeli-iwa namwasa oi oradothene tanoovwela zelu da Solomu dhedhile dhava-iwile liye na Nlungu. Mwene wa i-yanula wa ilambo ya Shibayi ndiifwanafwani-o yapama vinjinji waatu a Yohova malamboano enawo hora dhothene anovuruwana mopwaseya zelu dha namapanduchiwa thitho na mwanee Yesu Kristu.
Madhu o-arela aongile Mwene wa i-yanula amwandenle liye Solomu mbodabwi-adi. Liye aongile ira “Araili-iwe Yohova Nlungwinyu.” (1 Mamwene 10:9) Mo-okaikela liye atoidhiwa ira Yohova ngwenuo wamkami-idhe Solomu kaana zelu na fuma, vyevi pyovwelana na vyalanyedile Yohova Anaisrael ndulimu. Liye aawandele ira talokotanga malangi-oe anodha kala azelu na ozindiyela vamethoni vaatu amaziza enango enawo anafuna dhavwa malangi-o othene enao, vevo atwao anodha onga ira, mtundu mlukulula ngwaatu azeludi na ozindiyela.”—Dotornomio 4:5-7.
28 WA JUNHO–4 WA JULHO
FUMA DHOFWANYEYA M’MADHU A NLUNGU | DOTORNOMIO 9-10
Sakasaka makundo okami-a
it-1 thakuru 103
Aanaki
Ziza n’nango lelo ali ziza laatu amanungo malukulu tangali olapa enao takalecha isa ya myangoni ilambo ya kanani thitho visa vinjinji vya inje wamakumelo wadhuwa vahora yeniyo alombwana e-nagno araru oidhiweya pama enao ali Aanaki takalecha wu Heburoni, e-no madhiniwa ali Ahimani, Sesai na Talimai. (Num 13:22) Ali Heburoniku weo alumbo zondela 12 Aihebiri waoni aliwa Aanaki fendo yoroma thitho vingaireile ee-no alumba zondela 10 tatodhowa mapeleka limpoti loopi-i-a loonga Aanaki, aliwa taongile ira Aanaki tali ziza la Anefili enao akanleo hora ya mainje hora ya Nowa ya-anaireye thitho tanodhifwanafwani-ana na aliwa Aahebirao tali ninga “visivikatha.” (Num 13:28-33; Dotor 1:28) Namwasa oi Aanaki tatokaana manungo malukulu malukulu tangali olapa aliwa tato-indi-edhiwa basa vofuna onga mwemo alombwana oongiwa Aemi, na Arefai, enao thitho ali amanungo malukulu malukulu mwaoneela aliwa vinooneya ira kopolo dha Aanaki tiedho dhairi-idhe ira vakale sangani mwinango oonga ira. “Mbaani unaimele vamethoni vaa-ima a Aanaki?” (Num 13:28-33; Dotor 1:28).