BIBILIOTHEKA ONLINE la Nsanja ya Namaing'anela
Nsanja ya Namaing'anela
BIBILIOTHEKA ONLINE
Ilolo
  • BIBILYA
  • VYOKHUMI-IWA
  • MIGUMANO
  • w23 Dezembro mathak. 2-7
  • Iroromelo na mabasee inooda niiri-a khala atu olongomana

Ikundu yei kavali vidiyo ilivo.

Nileveleleni, vitododomeya vofuna oni-a vidiyo.

  • Iroromelo na mabasee inooda niiri-a khala atu olongomana
  • Nsanja ya Namaimg’anela Yoidhiwi-Umwene wa Yohova (Muru)—2023
  • Miru ming'ono
  • Vyongo vyolandana
  • IROROMELO CHOFUNEYA MANINGI IRA NIKHALE OLONGOMANA
  • N’NGA IROROMELO INOVWELANA A-VI NA BASA?
  • IDEDI-EDHO CHOFUNEYA MANINGI IRA NIKHAENA IROROMELO
  • Abrahamu atoothonyi-edha ira ali ororomeleya
    Vinofuna i-yo funjedha mumyasa ya Bibilyani
Nsanja ya Namaimg’anela Yoidhiwi-Umwene wa Yohova (Muru)—2023
w23 Dezembro mathak. 2-7

MURU OFUNJEDHA 50

Iroromelo na mabasee inooda niiri-a khala atu olongomana

“Niwendenga mofwanelela vo-arela iroromelo yana babi-u Abrahamu.”—AROMA 4:12.

NYUMBO 119 Tiyenera Kukhala Ndi Chikhulupiriro

VINOFUNA I-YO FUNJEDHAa

1. N’nga nathuulelanga vya iroromelo ya Abrahamu, ninofwanela vifuka yofuka iivi?

ANGALIVE ira atu anjinji tatoovwavo vyokuza Abrahamu, anoidhiwa vyongo vyoyeva baa-i. Mbwenye nyo munoidhiwa vyongo vinjinji vyokuza Abrahamu. Mofwanafwani-a, munoidhiwa ira liye unoromoliwa ira “Baba waatu othene ana iroromelo.” (Aroma 4:11) Venango munooda dhifuka ira, ‘N’nga miyo ndinooda m’roromelanga Yohova ninga mwemo mwairile Abrahamu?’ Ee pyoodeya m’roromela.

2. Mwasiwa ngwan’ni pyofuneya funjedhanga ifwanafwani-o ya Abrahamu? (Yakobo 2:22, 23)

2 Ndhila imbo-i inanikhami-e ira nikhaena iroromelo ninga yana Abrahamu, khufunjedha ifwanafwani-oyee. Nlungu angam’mwandele Abrahamu ira athame Abrahamu atoovwela nothamela ilambo indendai na waniwa. Liye akhala mathendhani thitho ali ofunechecha m’velela mwanee Isaki ninga sembe. Vyairile Abrahamu vyatoothonyi-edha ira anom’roromela maningi Yohova. Iroromelo na mabasee vyatom’muiri-a Abrahamu khala orumeleya wa Yohova nokhala fwee. (Muleri Yakobo 2:22, 23.) Yohova unofuna ira i-yo othene thangani-avo nyo, nikhale vauxamwali waphama na liye. Liye atom’mwandela Paulo ira alembe Bibilyani ifwanafwani-o ya Abrahamu. Dhoweni nitapanyeni ifwanafwani-o ya Abrahamu movwelana na vinoleri i-yo va Aroma kapitulu 4 na Yakobo kapitulu 2. Makapitulu melala mutokhala makhundo ofuneya maningi oonga vya Abrahamu.

3. N’nga Paulo na Yakobo talembile vyolandana na vili va lemba liivi?

3 Atu ambilala Paulo na Yakobo, tatoolemba vyongo vyolandana na vinoleri i-yo va lemba la Maromelo 15:6, vevo vanoonga ira: “[Abrahamu] atoororomela vyam’mwandele Yohova thitho Yohovuo atom’mona ira ngumutu olongomana.” Yohova unom’mona mutu ira ngolongomana venango nionge ira o-okhaana vyodawa, akhala mutuo unodhilimbi-edha m’sangalali-a Yohova. Pyosangalali-a idhiwa ira mutu odawa venango o-olongomana unooda oniwa na Nlungu ninga mutu o-odawa. Pyooneelatu ira nyo thitho munofuna ira Nlungu auonengani e-no. Vyevyo pyoodeya. Va-eeni dhoweni nioneni vyam’muiri-idhe Nlungu ira am’monenga Abrahamu kala mutu olongomana na vinofwanela i-yo irana ira Nlungu anionenga ira nili atu olongomana.

IROROMELO CHOFUNEYA MANINGI IRA NIKHALE OLONGOMANA

4. N’nga chini inoiri-a ira atu ta-akhale olongomana?

4 Karta lalembile Pauo lembela Makristau awu Roma, Paulo atoonga ira atu othene mbodawa. (Aroma 3:23) N’nga chini inaire mutu ira Nlungu asangalalenga na liye nom’monanga ira ngolongomana? Vofuna khami-a Makristau fwanya yowakula ya yofukha yei, Paulo atoonga ifwanafwani-o ya Abrahamu.

5. N’nga chini yam’muiri-idhe Yohova m’monanga Abrahamu khala mutu olongomana? (Aroma 4:2-4)

5 Abrahamu akhala wu Kanani vahora yaongile Yohova ira Abrahamu ali mutu olongomana. N’nga mwasiwa ngwan’ni Yohova atoonga ira Abrahamu ali mutu olongomana? N’nga ali namwasa oi anoo-arela malamulo enao tali muilamulo yava-iwele Mose na Nlungu? Kabe. (Aroma 4:13) Yohova avelele ilamulo wa Anaisraeli vangavirile vyawa vyokwaranya 400, khumela vahora yaongile Yohova ira Abrahamu ali mutu olongomana. N’nga chini yam’muiri-idhe Yohova m’monanga Abrahamu khala mutu olongomana? Namwasa oriyawee rima ulukhulu, Yohova atom’romola Abrahamu ira ngumutu olongomana namwasa wa iroromelwee.—Muleri Aroma 4:2-4.

6. N’nga chini inam’muiri-e Yohova m’monanga mutu odawa khala olongomana?

6 Paulo atoodhowanave onga ira mutu am’roromelanga Nlungu, “Nlunguo unom’mona thitho mutuo khala olongomana.” (Aroma 4:5) Paulo atoowenjedhela onga ira: “Davide atoonga vya mutu osangalala akhala Nlungu unom’mona ira ngolongomana angalive ira viirile liye kavinovwelana maningi na ilamulo. Liye aongile ira: ‘Osangalala mbaatu aleveleliwile vyoira viwa vyo-ovwela malamulo thitho vyodawa viwavyo vitoleveleliwa. Osangalala ngumutu oi Yohova khanom’lengesela vyodawavyee.’” (Aroma 4:6-8; Sal. 32:1, 2) Nlungu unolevelela venango vu-elela vyodawa vyaatu anom’roromela. Nlungu unoalevelela nomali-elatu voi khanothuuchave vyodawa viwa. Unoaona ira mbo-odawa thitho mbolongomana namwasa wa iroromelwiwa.

7. Mwasiwa ngwan’ni ninooda onga ira arumiwi ororomeleya awale tali olongomana?

7 Angalive ira Abrahamu, Davide na arumiwi enango ororomeleya taoniwa ira mbaatu olongomana, aliwa tali atu odawa. Mbwenye namwasa wa iroromelwiwa Nlungu aaona ira mbaatu o-okhaana vyodawa vofwanafwani-edha naatu enao ta-am’lambela. (Aef. 2:12) Ninga mwaongele Paulo mukartalee, iroromelo chofuneya maningi ira mutu akhale vauxamwali na Nlungu. Ndi mwemo thitho mwakalele aliwa na Abrahamu na Davide. Iroromelo inooda nikhami-a thitho i-yo vano, khala vauxamwali waphama na Nlungu.

N’NGA IROROMELO INOVWELANA A-VI NA BASA?

8-9. N’nga atu enango taongilen’ni vyokuza vyalembile Paulo na Yakobo? N’nga mwasiwa ngwan’ni?

8 Wa vyawa vinjinji anamasogolela amareligiau takhadhi taruni-angana vamwasa okhaana iroromelo nofuneya wa vyoira vya mutu. Anamasogolela enango anofunji-a ira, akhala mutu unofuna ira avulumuchiwe unofwanela m’roromelanga Mbwii-u Yesu Kristu. Venango mwatooroma vwavo taonganga ira “Mu’mroromelenga Yesu thitho munodha vulumuchiwa.” Anamasogolela amareligiawala anoonga ira vyevi ndi vyevyo vyafunji-a Paulo. Namwasa oi liye alembile ira: “Nlungu unom’mona mutu khala olongomana angalive ira vinoira liye khavinovwelana na malamulo.” (Aroma 4:6) Mbwenye anamasogolela amareligiau enango anoruni-a noonganga ira “mutu unodha vulumuwa” akhala unodhowa ulimburo lelo mareligiau linoona aliwa ira tochena thitho laba mabasa enao mareligiau anoona aliwa ira mbaphama. Venango aliwa ano-indi-edha basa madhu anofwaneya va lemba la Yakobo 2:24, vevo vanoonga ira: “Mutu unooda oniwa ira ngolongomana namwasa wa basalee a-khala namwasa wa iroromelo baa-i.”

9 I-yana weu watoiri-a ira atu adodoliso vamwasa wa Bibilya thuulelanga ira Paulo na Yakobo, tatoolemba vyongo moruni-ana vamwasa wa iroromelo na basa. Anamasogolela enango anoona ira Paulo aroromela ira mutu unooda khala olongomana akhala utokhaana iroromelo baa-i a-kala namwasa wa basa. Voi Yakobo aroromela ira basa tofuneya maningi ira mutu akhale olongomana. Mutu mwinango vamwasa wa mareligiau aongile ira: “Vyevi vyathapulela ira Yakobo khaavwechecha mwasiwa Paulo atoonga ira mutu unofuneela khaana iroromelo baa-i ira akhale olongomana thitho khaavwelana na vyevyo vyaongile Paulo.” Yohova atoavudhelela atu ambilene enala Paulo na Yakobo, ira talembe vyalembile aliwavi. (2 Timo. 3:16) Mbwenye vinooneya ira vatokhala ndhila yonikami-a ona vwelana ulivo vari vavyevyo vyalembile aliwavyo. Ndhiliwa khuona thitho vyongo vinango vyevyo atu ambilala vyalembile aliwa mumakartiwa.

Viruthiruthi vyothene vambo-ive: Rumiwi Paulo na “mabasa mararu ailamulo”ava-iwile Mose na Nlungu. 1. Mutu asonanga na usalu wa mathamba chindo mwa yowara. 2. Yodya ya paskwa, yatokaana mwana libila oocha, mapau o-okaana yotupi-a na mathamba owawa. Lombwana m’mbo-i a-ambangamo mandha mwinango a-elelanga ma-inje.

Paulo atoawandela Makristau Aiyuda enao takhala wu Roma ira iroromelo yali yofuneya maningi a-kala vyevyo vyaira aliwa vo-arela ilamulo yava-iwile Mose na Nlungu (Muone ndima 10)b

10. N’nga “mbamabasa” avi aongile Paulo? (Aroma 3:21, 28) (Muone thitho iruthiruthi.)

10 N’nga “mbamabasa” aavi aongile Paulo va Aroma kapitulu 3 na 4? Liye aonga “vyaira atu vo-arela ilamulo” yava-iwile Mose na Nlungu, yavelenle liye wa Aisraeli vamwangoni wa Sinai. (Muleri Aroma 3:21, 28.) Vinooneya ira muhora ya Paulo, Makristau enango Aiyuda vyanowarucha rumela ilamulo yava-iwile Mose na Nlungu thitho vyevyo atu vyafuneela aliwa irana vo-arela vyongo vyevyo vyali vinga-iidhe i-ndi-edheliwa basa. Voi e-no Paulo atoo-indi-edha basa ifwanafwani-o ya Abrahamu vothonyi-edha ira khala olongomana khunonyindela vyevyo “vinoira mutu vo-arela ilamulo” mbwenye yofuneya maningi yali iroromelo. Idhiwa vyevi pyolimbi-a namwasa oi vinonikhami-a khala vauxamwali na Nlungu nodhowanganave iranga vyongo vyom’sangalali-a. Vinothapulela thitho ira pyoodeya m’roromelanga Nlungu na Kristu, namwasa oi vyevyo vinodha iri-a ira tasangalalenga na i-yo.

Viruthiruthi vyothene vambo-ive: Nama-arela wa Yesu Yakobo ndi ifwanafwani-o yothonyi-edha atu enango tangaranga. Banja la Makristau oroma tangali osangalala tam’va-anga i-yana osauwa oulula vyodya na vyowara atu enango tawarile vyowara vyaphama tangali vakundo tatapanyanga.

Yakobo atoolimbi-a Makristau ira tathonyi-edhenga iroromelo na “mabasee,” ninga riyela rima atu othene mo-okhaana sakhulo (Muone ndima 11 na 12)c

11. N’nga Yakobo aongile vya “mabasa” avi?

11 “Mabasa” aongile Yakobo va kapitulu 2, kai vyevyo “vinoira mutu vo-arela ilamulo” yaongile Paulo. Mbwenye Yakobo aonga vya mabasa enao Kristau anolaba liye dambo nlilothene. Mabasao mbanooni-a ira mutuo ngu Kristau wa iroromelo yaimbarimbari venango kabe. Dhoweni nioneni vifwanafwani-o vinli vya-indi-edhe basa Yakobo.

12. N’nga Yakobo aongile ira iroromelo inovwelana a-vi na basa? (Muone thitho iruthiruthi.)

12 Ifwanafwani-o yoroma, Yakobo atoonga funeya oi Kristau a-akhalenga wa sakulo airanga vyongo naatu enango. Yakobo a-indi-edhe basa ifwanafwani-o ya mutu ariyele rima mutu ofuma mbwenye liye imwanana riyela rima mutu osauwa. Voi e-no Yakobo atoonga ira, mutuo unooda onganga ira utokhaana iroromelo mbwenye vyoiravyee khavinothonyi-edha ira utokhaana iroromelo. (Yak. 2:1-5, 9) Ifwanafwani-o yanambili, Yakobo aongile vya mutu wenuo “unom’mona balee venango rongolee a-ana vyowara,” mbwenye liye imwanana m’khami-a. Masiki mutuo aongenga ira utokaana iroromelo, vinokala vyo-ovweya. Ninga muongele Yakobo “iroromelo vaokene, akala khina basa njokwa.”—Yak. 2:14-17.

13. N’nga Yakobo a-indi-edhile basa ifwanafwani-o iivi, vofuna thonyi-edha funeya wa iroromelo na mabasee? (Yakobo 2:25, 26)

13 Yakobo atom’monga Rahabi khala ifwanafwani-o ya mutu athonyi-edhe iroromelo mwa vyoiravyee. (Muleri Yakobo 2:25, 26.) Rahabi ali angavwide vyoonga Yohova thitho ira ngu Yohova aakami-idhe Anaisraeli. (Yoswa 2:9-11) Rahabi atoothonyi-edha iroromelo mwavyoiravyee, vobarela Anaisraeli ambili enao tadhowile mazondela ilambo ya Yeriko, voi ingumiwa yali vangovini. Vyevyo vyatoiri-a ira i-yana odaula wenuo a-ali Muisaraeli aoniwe ira ali mutu olongomana ninga mwemo mwakalele Abrahamu. Ifwanafwani-oi inothonyi-edha funeya okhaana iroromelo na mabasee.

14. Mwasiwa ngwan’ni ninooda onga ira vyalembile Paulo na Yakobo kavinoruni-ana?

14 Alimbo lemba Bibilya ambilala Paulo na Yakobo, tatoonga mwasa okhuza iroromelo na mabasee mundhila dho-iyana. Paulo awandela Makristau Aiyuda ira Yohova kaasangalalenga naaliwa namwasa o-arelanga ilamulo yava-iwile Mose na Nlungu baa-i. Voi Yakobo aonga funeya oi Makristau othene tathonyi-edhenga iroromelo voirela vyongo vyaphama atu enango.

Viruthiruthi vyothene vambo-ive: Bali naarongola tathonyi-edhanga iroromelwiwa dhela mwa mabasiwa. 1. Bali amwenyulanga lombwana oulula wenuo uli vanjingani dhaatu orangala na mutu om’samalela vyafiya aliwa vagumanoni yapingo. 2. Rongola alembanga karta. 3. Banja lilaleelanga na karinya.

N’nga iroromelwinyu, inoulimbi-ani ira mulabenga mabasa anom’sangalali-a Yohova? (Muone ndima 15)

15. N’nga ninathonyi-edhe mundhila dhinango dhiivi iroromelo yokhaana mabasee? (Muone thitho iruthiruthi.)

15 Yohova khanoniwandela ira akala ninofuna khala atu olongomana ninofwanela iranga vyongo mofwanafwana na mwemo mwairela Abrahamu kabe. Mbwenye vatokhala ndhila dhinjinji dhinathonyi-edhelena i-yo iroromelwi-u mwavyoira vi-u. Ninooda awachelanga namandha menli atu anodha pingoni mwi-u, khami-a abali naarongoli-u anogumanana nyara noairelanga vyongo vyaphama atu abanjani mwi-u. Vyongo vyothene vyevi, vinodha iri-a ira Yohova asangalalenga na i-yo thitho aniraeli-e. (Aroma 15:7; 1 Timo. 5:4, 8; 1 Ju. 3:18) Ndhila imbo-i inathonyi-edhele i-yo ira nitokhaana iroromelo, khulaba mwathindhi basa yolaleela vambo-i naabali naarongoli-u. (1 Timo. 4:16) I-yo othene ninooda thonyi-edha dhela mwavyoira vi-u ira ninororomela vilanyedhile Yohova ira vinodha kwakwaneli-edhiwa thitho unoira vyongo mundhila yaphama maningi. Nairangani vyevi, ninooda khala osikimiza ira Nlungu unodha niona ira nili atu olongomana thitho ninodha khala afwee.

IDEDI-EDHO CHOFUNEYA MANINGI IRA NIKHAENA IROROMELO

16. N’nga Abrahamu adedi-edhelan’ni? N’nga aroromela vyan’ni?

16 Va Aroma kapitulu 4, ninofunjedhavo likundo n’nango khumela wa Abrahamu, lelo nli funeya okhaana idedi-edho. Yohova atoolanyedha ira dhela wa Abrahamu, “maziza manjinji” anodha raeli-iwa. Mwaimbarimbari Abrahamu anoodedi-edhela vyongo vyosangalali-a maningi! (Maro. 12:3; 15:5; 17:4; Aroma 4:17) Angalive ira Abrahamu ana vyawa 100 Sara ana vyawa 90, mwana waalanyedhile Nlungu ali a-anabaliwe. Waatu vyevi vyali vyo-oodeya ira Abrahamu na i-yanee takaena mwana namwasa oi tali tangamadhi ulula. Veva Abrahamu atoowesedhiwa maningi. “Mbwenye liye atokaana idedi-edho na iroromelo yoi unodha khala baba wa maziza manjinji.” (Aroma 4:18, 19) Vyadedi-edhela liyevyo vyatoireyadi, tatoobala mwana walombwana dhinalee ali Isaki mwana wam’dedi-edhela aliwa wahora indendai.—Aroma 4:20-22.

17. N’nga ninoidhiwa a-vi ira Nlungu unooda nionanga ira nili olongomana thitho afwee?

17 Nlungu unooda sangalalanga na i-yo nonionanga ira nili olongomana thitho afwee ninga mwemo mwakhalele aliwa na Abrahamu. Paulo atoonga vyevi vevo valembile liye ira: “Madhu oi ‘Nlungu atom’monga Abrahamu ira ngumutu olongomana,’ katalembeliwile liye baa-i, mbwenye atoonilimbela thitho i-yo vano. Na-iyene thitho ninooniwa ira nili atu olongomana namwasa oi ninororomela ira Nlungu atom’venyathi-a Mbwii-u Yesu.” (Aroma 4:23, 24) Mofwanafwana na Abrahamu ninofwanela m’roromelanga Yohova, iranga vyongo vyaphama thitho dedi-edhanga ira vyongo vyothene vilanyedhile Yohova vinodha kwakwaneli-edhiwa. Paulo atoodhowanave onga vya idedi-edho va lemba la Aroma kapitulu 5. Muyofunjedha yo-arela ninodha tapanyani vyevyo.

N’NGA MUNAWAKULE A-VI?

  • N’nga Paulo athapulelan’ni vyalembile liye ira “Nlungu unom’mona mutu ira ngolongomana angalive ira utoira vyongo vyo-ovwelana maningi na ilamulo”?

  • N’nga movwelana na vyalembile Yakobo, ninofunjedhavon’ni vamwasa wa iroromelo na mabasee?

  • N’nga ira nithonyi-edhe ira nitokhaana iroromelo ninofwanela iran’ni?

NYUMBO 28 Tikhale pa Ubwenzi ndi Yehova

a Ninofuna ira Nlungu asangalalenga na i-yo nonionanga ira nili olongomana. Vo-indi-edha basa vyalembile Paulo na Yakobo, yofunjedha yei, inonikhami-a ona ira vyevi pyoodeya. Ninoona thitho mwemo iroromelo na mabasee mukhalele aliwa ofuneya ira Nlungu asangalalenga na i-yo.

b VIRUTHIRUTHI VYA: Paulo atoolimbi-a Makristau awu Yuda ira anofwanela khaana iroromelo a-kala iranga vyongo “vo-arela ilamulo baa-i,” ninga wara yowara yokhaana usalu wamathamba, ira mwambo wa paskwa thitho a-rela sanganiko vamwasa odhicheni-a.

c VIRUTHIRUTHI VYA: Yakobo atoolimbi-a Makristau ira anofwanela thonyi-edhanga iroromelo voirela atu enango vyongo vyaphama ninga khami-a atu osauwa.

    Bibiliotheka lava internetini Lolo (2013-2025)
    Kumani
    Volowani
    • Ilolo
    • Tumiza
    • vyosakhula
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makhalelo o-indi-edha basa
    • Pulitika ya vyolokoteya
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Volowani
    Tumiza