Kulongo bore mbid go Johba key : kolo me ba nga néngu béy mersi ga

1-2. Nogo naa ba kanya go an da cadinga ning e boy tum na kormo muduro key go ge yaa koliy da paragrap go 1 ni ga.

KURBU má : Kormo muduro go kariy kinye nogo habe kanya. Wele kong pina ná, kanya go ane ’barjal se kaal. Kariy kinye marwige da aksidan ni. Kirbe key wasigi. Mani sam ná, se ’dengli kolo go kúra ’dé ’bedeng. Kariy kinye tenyge kanya habe kegeng koli ped lay, aanyge kumlo go nenye lay. Go dee ne kire kanya habe kegeng ná, ’dege ne kumlo ba sí da cay ni lay, kara go aanyge kumlong da kabdige ning tobge go na puyadi kumlong gbaga. Alla je ’bale go poye kumlo kinye kolong ped ’dé.

² Da kur kangnye ni ná, kanya go an da cadinga ning e boy tum na day go kormo mudurong key. Kardinga kinye go tumo, Adam dage na Eb, jenge da kuso go Eden go laywa nogo goo ’dé ni (Age. 1:27 ; 2:​7-9). Jene go kúra lay, go kaye ’dé lay ba, da timedige ni. Alla wele pina ’beey ba, kanya ped se gen. Ge teege da paradis ni lay, jeege geyle go gag girmiling kay lay. Ne kanya kire go kongo ba ’dege bé karandige ga. Bible jee màni na : « Isinya doob da kusunyo cay kaang ni ne kolo bayndi pina [Adam] cay, kolong ba ’de isinya eje na tumadu. Ne day kolong mani ba ’de na tumadu baa na da kara cadige ni na koldige ped, bekolo dage ped nege isinya » (Rom 5:12). Kanya kire go Adam ’de sí béngang ná, ne isinya. Isinya kolong eje na tumadu. Sí ginane kumlo go nenye ba da cadinga ni mani, go bayndi pina pinya ’bal go poye ’dé (Kir. 49:8).

3. Kolo me ba ge ay isinya kanga gisi na kumlo go aanye ga.

³ Jesu ay isinya kanga gisi na kumlo (Mat. 6:12; not ; Luk 11:4 lay, note d’étude). Kur go nga nengu isinya ná, si ginanogo nga aanyngu kumlo da Johba kabiy ni mani. Nga poyengu kumlo go gisi isinya kanga cay. Mabana nga poyngu « kumlo » go isinya key ’dé ná, ge ’dee kargay sé bénga da ne wele go mare kanga ni (Rom 6:​7, 23).

4. 1) Base oje ná, ne me ba kara go ne isinya je hábege ’dé ga (Kire kinye 49:​7-9). 2) Da Bible ni ná, « isinya » tey go dere na me ga (gula angkadre go « Isinya »).

⁴ Manina, nga ’balngu go habe kanya ped go Adam dage na Eb boyge kayng ga. Na ne kire go esuwadinga ’dé (tub Kire kinye 49:​7-9). Base oje ná, nga je néngu na kulongo wele perere go ane da kulma tumadu ni ’dé lay, gise jene go da kurweley go wayang ni ’dé tum lay. Tumadu kanga je sé ginane kanya kosibe tumadudige mani (Bal. 3:19 ; 2 Piy. 2:12).

5. Bàdingang ne ne me ba ge teny na « kumlo » ’dewgere, isinya go Adam ’dé sí béngang ga.

⁵ Kunnganguje da kanyane kormo muduro key go nga yaanguje koliy da tey go sé ning. Ne kirbe go naa ba je nédi na mabana bayndi go habe na yaa nany poye kumlong ped ga. Day je tobe lay, kusiy je egey go né mersi bé bayndi kolong na mugliy ped lay. Ne mani gag, kolo Bádinga, Johba, go nenogocadinga benga kado go dandi « kumlo » ’dewgere, isinya go Adam ’dé sí béngang. Jesu yaa ginane kaang mani na : « Kumno nenogoca kara go da kusunyo cay kaang ni lag-lag, kolong ba, se begeje na Korendiy go pina giring giring kolo wéy-wéy ba na sí súbuy da cay ning ná, ’da wurju ’dé, alla na haba na geyle go gag girmiling » (Jann 3:16). Kadong kolong gag ’de bénga kire go nga oomengu na buga go kúra na Johba lay.

6. Ne kolo kinye go kange go da Bible ni ba nga je goolengu da kunjile kaang ni ga lay, ne kolo me lay ga.

⁶ Nogo naa ba kado go ’beeydam kaang dandi isinya kanga kinye ’dewgere, « kumlo » kangang ga. Kolo jee da kolo tone kaang ni ná, ge hab da kolo kinye go da Bible ni go yaa na : magle kolo go da Kumno na kara induwe durodige ni lay, kulongo bore mbid da isinya kinye ni lay, gele lay, kanya go ge poy lay, bayndi go kolo der da cay ni lay. Da kunjile kaang ni ná, nga je goolengu kolo kinye kaang lay, na ne kire go kongo ba Johba je ’dé na kulendiy bor mbid da cadinga ni ga lay. Kur go nga je kirbengu da kolo kinye go ge je dere bénga tedige kaang ni ná, mersi kanga kolo kulongo bore mbid key je baa gumnya lay.

GUYEY

7. 1) Ne kanya go na kawriy go kongo ba Adam dage na Eb jeege kay ga. 2) Danga go nga ne Adam dage na Eb karandigeng ná, ne me ba nga engu tinyay ga (Rom 5:​10, 11).

⁷ Adam dage na Eb jeege ne geyle go gag girmiling ba kay tew ’dé alla, jeege ne buga kege go kúra go na Johba ba kay lay. Adam dage na Eb nege ne to noju go Johba key (Luk 3:38). Alla kur go sóyge ’déng ná, day teege cub ’bey go wége karma (Age. 3:​23, 24 ; 4:1). Danga go nga ne karandigeng ná, nga maglengu kolo na Johba (tub Rom 5:​10, 11). Tey go dere nogo poldinga go na indiy kine jene kúra. Maktub kong der tey na « magle kolo » ná, tey go dere ne « weye jawrum ne bugam ». Kanya go ’beeydam ná, ne Johba ba sí magle kolong tey. Nedi nogo naa ga.

KIRE GO GE MAGLI SÍ

8. Nogo naa ba Johba magli poliy go na indinga kúra ga.

⁸ Johba tob go kine magle poliy go na kara induwe go nege isinyang, nogo ’de kulendiy bor mbid da isinya kage kinye ni. Da Bible jaro go na kub hebre ni ná, ge je ne guye na « dande » jumar kur go ge je yaa kolo kulongo bore mbid da isinya ni ’dewgere, magle kolo. Go dande isinya kanga ’dewgere, ’dee kulendiy bore mbid da màning ná, Johba be kanya go na kawriy ginane day go baa kayng mani lay. Ne mani ba, kanya go baa kay ’dewgere, tenyng ge habiy ’dewgere, ge geniny. Bible jaro go na kub grek pinya ná, yaa kolo kanya kinye go Johba maglige sí kolo kara induwe maglege kolo kege go na indiyng lay, jenege na jalwalom na indiy tum lay (Rom 3:25).

9. Ne kanya kongo go kargay jen yom ’dé ba Johba magli sí kolo ’dee na kulendiy bore mbid da isinya kinye go Isirayel kege ni ga.

⁹ Go Isirayel kinye poldige go na indiy jene kúra ná, Johba magli kanya go kargay jen yom ’dé kolo habege na kulongo bore mbid da isinya kage kinye ni. Ne mani ba, da Isirayel ná, wele go Magle kolong ge je ney ’digle na ’digle. Da wele kolong ni ná, gomlo go walwe kanya kubaro je walwi kanya kubaro kolo kara tome cadige. Nogo kindi, kanya kosibe kinye kolong ’balge na kara induwe ’dé, ne mani ba ’bal go dande isinya kinye go karang kege ped ’dé. Alla kur go Isirayel kinye je boyge bangdo da isinya kege ni na kire go kanya wale kubaro ná, Johba ’bal go ’dee kulendiy bore mbid da cadige ni (Heb. 10:​1-4). Ping ’bedeng, kireng kolong lay, na kanya wale kubaro go je bege jumar kolo isinya kege lay ná, ’de bége kire go senge na go nage ne kara go ne kanya isinya lay, ege tinya go ge haba bége kolo kege tey na kire kindiy lay.

10. Ne kanya kongo go na kire kindiy ba Johba magli sí kolo ’dee na isinya kargay sé ga.

¹⁰ Johba magli kanya go na kire kindiy kolo ’dee na kulendiy bore mbid da isinya kinye ni. Ne day go kongo ga. Nedi kire go Korendiy go nenogocay lag-lagng « ay kusiy be wey ne kanya wale kubaro kolo tere na isinya go kara tome kege boge caani » (Heb. 9:28). Jesu ‘ay kusiy jee caani kpiling ginane kanya go gele na kara tome mani’ (Mat. 20:28). Me ba ne geleng ga.

KANYA GO GE BE KOLO GE MAGLE NA KOLONG

11. 1) Da Bible ni ná, geleng ne me ga. 2) Bayndi go poye geleng né ne me ga.

¹¹ Da Bible ni ná, geleng ne kanya go ge be kolo nga habengu na kulongo bore mbid da isinya kanga kinye ni lay, nga maglengu na kolo kanga go na Kumno laya. Da Johba kindiy ni ná, ge bé kanyang kolo kanya go baa kayng ge kine habey na. ’Daa kulom bura go : Adam dage na Eb jeege geyle kege go aywa ndanng kay lay, kire go jenege na kindige gag girmiling kay tum lay. Tob nogo geleng é boge tum na kanya go baa kayng (1 Tim. 2:6). Ne bayndi go gumnya ba poye geleng kolong 1) bayndi go aywa ndann lay, 2) ne bayndi go ’bal go jene gag girmiling da kusunyo cay ni lay, 3) go age kusiy jee caani kolo cadinga tum lay. Kanya kinye go subu kaang nage na kawdige kolo geyle go bayndi kaang key gene ’dewgere, kine kile geyle go baa kayng lay.

12. Ne kolo me ba Jesu ’bal go poye geleng ga.

¹² Gulangangu kanya subu go gil go Jesu ’bal go poye geleng. 1) Nedi nogo aywa ndann lay, « nedi kanya go isinya ’dé » lay (1 Piyer 2:22). 2) Kolo nedi nogo aywa ndanng ba, ’baldi go jene gag girmiling da kusunyo cay ni. 3) Jendi mira go maa lay, age geyle key bé ginane kanya wale kubaro mani kolo cadinga (Heb. 10:​9, 10). Tumo cub ’bey go Adam baa da isinya ni ná, Jesu ne bayndi go aywa ndann ginane day mani lay (1 Kor. 15:45). Ne mani ba, na kire go tumadu key ná, geldi isinya go Adam key, tey go dere nogo gendi kanya go Adam jee kayng (Rom 5:19). Ne mani ba, weydi « ne Adam go ’dudu » : bekolo madi « ca pina kolo kara ped cadige » lay, na kawriy go bayndi go aywa ndann go ’dang kine poye kanya go Adam jee kayng ’dé ale lay (Heb. 7:27 ; 10:12).

13. Ne me ba nga goolnguje ga.

¹³ Nga goolngu go Johba je dandi ’dewgere, je ’de kulendiy bor mbid da isinya kanga kinye ni kolo nga oomengu na buga go kúra na indiy. Alla go nga habengu kulongo bore mbid da isinya kanga kinye ni ná, tob go ge poye gele. Kanya go ge poy kolong, go je ’de kire bé kara induwe go nege isinya go maglege na kolo kege na Kumno ná, ne kubaro Jesu key go boy caani kolo cadigeng (Epe. 1:7 ; Heb. 9:14).

KANYA KINYE GO EJE NA

14. Keleng kaang ná, nga je goolengu ne me ga lay, ne kolo me lay ga.

¹⁴ Kanya kinye go Johba maglige sí kolo ’dee na kulendiy bore mbid da isinya kanga kinye ning ná, je ejege na ne me ga. Go yaa kolo kanya go je ejege nang ná, Bible ne guye na kolo kinye tome. Mabana kolo kinyeng kolong na jenge teng na kusige ’beey pinya ná, dage ped je gilge kanya go na kawriy da magle kolo go Johba sí kolo ’dee na kulendiy bore mbid da cadinga ning. Gulangangu kolo kinyeng kolong so kolo ’dee na bénga kire go nga sénengu na kanya go nga je habengu na kire go kulongo bore mbid go Johba key.

15-16. 1) Da Bible ni, poyeng ná, tey go dere na me ga. 2) Ne kirbe go naa ba nga nangu na go wele pina ná, nga je borengu da isinya na tumadu kabdige ning ga.

¹⁵ Da Bible ni ná, poye tey go dere ne udire bayndi na kire go poye gele. Piyer bay go e guye der tey ginane kaang mani : « Nogo kindi sinangu gaw ge gelngu [litt. : « udiringu na kire go gele » ’dewgere, « poy isinya kungu cay », ginanogo not yaa mani] da jene go munyndungu kinye kege go na kindige go ngu di kirey ni, na ne kanya kinye go je teenyege ginane sula bakurwa na lór mani ’dé. Alla ge gelngu na ne Kris kubarey go ndonye, Kris go ginane dubangu korondo go jay cer ’dé lay, domo kusiy ni ’dé layng mani » (1 Piyer 1:​18, 19 ; NWT).

¹⁶ Na kire go gele ná, nga je borengu da isinya lay, na tumadu go je gilge kindinga nenyng kabdige ni (Rom 5:21). Na ne kire go Jesu kubaroy go na kawriy kolong ba ge borngangu na. Na kirey go nga néngu mersi bé Johba dage na Jesu (1 Kor. 15:22).

17-18. 1) Ne kolo me ba ge goolenga ginane kara go kolo der da cadige ni ga. 2) Kolo der da cadinga ning ná, tey go dere bénga ne me ga.

¹⁷ Ge ’bal go tegenga ne kara go kolo der da cadinga ni lay, bekolo Johba ’de kolo go oom cadingang kargay sí bénga caani lay, ’de « kasiye jidisiyer » kanga ay ndann base go kolo oome cadinga. Kur go nedi ginane kolong mani ná, kaaldi agekubu key go bore sariyang ’dé. Teyngadi ne kara go kolo der da cadige ni ne kolo kanyane kanga ’dé lay, je sildi kindiy da isinya kanga kinye ni ’dé lay. ’Baldi go ’dee « kumlo » kanga kargay bekolo nga síngu súbudinga da kanya kinye go maglige sí kolo ’dee na kulendiy bore mbid da isinya kanga kinye ni lay, da gele ni lay (Rom 3:24 ; Gal. 2:16).

¹⁸ Tey go dere bénga ne me ga. Dage go ge terge go jenege karmbele na Jesu da danang ná, ge goolege ginane Kumno karandiy go kolo der da cadige ni mani ale (Tit 3:7 ; 1 Jann 3:1). Kumno ’de kulendiy bor mbid da isinya kage kinye ni. Nage na kasiye jidisiyer ’dé ale, ne mani ba ’balge go jenege da Detugu do Kumno tey ni ale (Rom 8:​1, 2, 30). Dage go nage na kulongo wele perere go jene da kusunyo cay ning ná, ge goolge ginane Kumno bogey kinye go kolo der da cadige ni mani lay, ’dedi kulendiy bor mbid da isinya kage kinye ni lay (Jak 2:​21-23). Kara tome go je borege geyle da dojo go Harmagedon ni ná, je nége na bariya go marwege ’dé dug-dug ale (Jann 11:26). « Dage go ne kanya na duro » lay, na « dage go ne kanya na duro ’dé » layng ná, je ánege da kulma tumadu ni (Kan. 24:15 ; Jann 5:​28, 29). Kara tabe Johba na íre njang go je jenege da kusunyo cay ning ná, je hábege « udire go kosungohandu go Kumno karandiy kege » (Rom 8:21). Kurbu da kanya kaang ni má : magle kolo kanga go na Bádinga Johba ná, je jene nogo kindi. Ne kubtere go ’beeydam ’dé ga.

19. Ne kolo me ba kolo kanga gen ga (gula ankadre go « Kulongo bore mbid go Johba key tey go dere na me ga »).

¹⁹ Nga ’balngu go yaa na kanya go an da cadinga ning ná, e boy tum na day go kormo muduro go kanya key teny na koli ped lay, ’de ne kumlo go nenye ba sí da cay ni go ’bal go poye ’dé dug-dugng lay. Alla Johba eje ojingangu. Kolo kanga se gen na kire kanya wale kubaro go magle na kolo lay, na kire go gele go ge poyng lay. Súbudinga go nga síngu da Jesu Kris cay ning, ’de bénga kire go ge udirenga na ’dewgere, ge borenga na da isinya na tumadu kabdige ni. Ge ’bal go tenye isinya kanga caani lay, « kasiye jidisiyer » kanga kulendiy wele eye lay. Alla kanya go na kawriy del ’bedeng ná, nogo poldinga go na Bádinga go jen da tele dana, Johba, je jene kúra lay.

20. Ne me ba nga je goolengu da kunjile go ’dang ni ga.

²⁰ Kur go nga je kirbingu da kanya go Johba dage na Jesu nege béngang ni ná, nga je nengu bége mersi neny (2 Kor. 5:15). Na ne kire kege lam ba, nga nangu na kulongo wele perere. Alla kulongo bore mbid go Johba key ná, tey go dere bénga ne me ga. Ne kanya go nga je goolengu da kunjile go ’dang ni.