Kuluŋgo wele perere kom je ɗiibegi ɗé

1. Ne kolo me ba ŋga yaaŋgu na kuloŋgo wele perere gó Abraham key ne kaỹa gó kindi ga.

JOHBA boy tubra bé bugay Abraham na kara gó da kúsuyõ cay ni ped je haabege kubtere ná kire gó mĩyndĩy koŋ pina key (Age. 15:5; 22:18). Abraham sen nee kúra gó tubra koloŋ kibiy je aane ɓale ɗab nogo kindi bekolo súbu key gó sé gó da Kumno cay niŋ jen esi kúra. Kur gó nádi ná ɗigle 100 lay, tamay ná ɗigle 90 ale piyã lay ná, wege kormo ɗé jaŋ ɓey (Age. 21:​1-7). Alla Bible yaa na : « Alla ná […] kuloŋgo wele perere, [Abraham] sí súbuy da Kumno cay ni gó nãy je wéeye ne kara tóme mĩyndige, ginanogo Kumno yaaŋ máni » (Rom 4:18). Ŋga senŋgu gó kuloŋgo wele perere keyŋ kibiy an ɓal. Kayey ná, kuloŋgo wele perere key wey nogo kindi : Isaak, kormo gó je mbobdiŋ ge se wey. Súbu gó sé gó Abraham key saray se da mina ga.

2. Ne kolo me ba Abraham sen nee kúra gó tubra gó Johba key kibiy je aane ɓale ga.

² Abraham sen Johba nee kúra, ne máni ba « sendi gó kayã gó [boydi] ná tubraŋ » kibiy je aane ɓale (Rom 4:21). Day ãy Kumno kindiy, ne máni ba gooliy na ne bayndi gó ne kayã ná duro (Jak 2:23). Ginanogo Rom 4:18 gil máni, súbu key gó sé lay, ná kuloŋgo wele perere key lay ná, boyge tum. Gulaŋgaŋgu berse kiyẽ gó ca tumo gó da Rom sapitre gó 5 ni, da ne mani ba Pol yaa kolo kuloŋgo wele perere kaŋga.

3. Pol je oojeŋga gó ŋga seeneŋgu ne me ba gise kuloŋgo wele perere kaŋga ga.

³ Pol gil béŋga ne kolo me ba ŋga seeneŋgu gó ‘kuloŋgo wele perere kaŋga je [ɗiibeŋga] ɗé’ ga (Rom 5:5). Gildi béŋgaŋgu ɓedeŋ nogo naa ba kuloŋgo wele perere kaŋga ɓal gó baa gumyã ga. Kur gó ŋga je kunjileŋgu kayã gó yaadi da Rom 5:​1-5 ni ná, kurbu da kayã gó an da digi kusum cam ni. Dam ɗé gí je ɗee kulom bore gó sam ná sam ná, kuloŋgo wele perere kom téy germi esi. Kunjile kaŋga kaŋ je giile bígi nogo naa ba gí kine germey ese dele ga. Alla tumo cub ɓey ná, yaaŋgaŋgu kolo kuloŋgo wele perere kaŋga gó kosuŋgohandu gó Pol yaa na je ɗib bayndi ɗéŋ.

KULOŊGO WELE PERERE KAŊGA GÓ KOSUŊGOHANDU

4. Rom 5:​1, 2 yaa na me ga.

⁴ (Tub Rom 5:​1, 2). Pol kijiri kolo kiyẽ kaŋ bé koŋgregasiyõ gó Rom. Ɓaŋyãdiŋga kiyẽ gó da koŋgregasiyõ koloŋ ni ná, kunjilige gó sene Johba dage ná Jesu lay, síge súbudige da cadige ni lay, se weyge ná kretiyẽ kiyẽ lay. Johba « goolge gó ne kara gó nege kayã ná duro ná kire gó súbu kege gó sé » lay, se bege tuno key lay. Ne máni ba habge ná kuloŋgo wele perere gó kúra lay, gó kindi lay.

5. Kretiyẽ kiyẽ gó tuno Kumno key tergeŋ ná, ne kuloŋgo wele perere gó koŋgo ba náge ná ga.

⁵ Kargani ná, Pol kijiri bé kretiyẽ kiyẽ gó tuno Kumno key terge gó Epes gisi kuloŋgo wele perere gó Kumno begeŋ lay, gó « ŋgem bé dage gó terge síge ná kindige teŋ » lay (Epe. 1:18). Bé Kolos kiyẽ ná, gil bége ne mina ba kuloŋgo wele perere kege kibiy je aane ɓale mani ga lay, yaadi bége gó nage « ŋgem bége da ne dana » (Kol. 1:​4, 5). Kretiyẽ kiyẽ gó tuno Kumno key tergeŋ ná, náge ná kuloŋgo wele perere gó kur gó je aanege da kulma tumadu ni ná, je jeenege gag girmiliŋ da dana lay, ne mani ba je deege tugu ná Kris lay (1 Tes. 4:​13-17; Kbt. 20:6).

6. Ɓendiŋga gó ná tuno Kumno key yaa na me ba gisi kuloŋgo wele perere key ga.

⁶ Kretiyẽ kiyẽ gó náge ná tuno Kumno keyŋ oomge kuloŋgo wele perere kege kabdige so. Ná ɗigle gó 1991 ná, koŋ da durodige ni, ne Frederick Franz, kur gó tab Johba ná íre njaŋ ɗigle tóme ná, yaadi kirbe key ginane kaŋ máni na : « Kuloŋgo wele perere kaŋga nogo kindi, je aane ɓale bé kara gó 144000 gó mánige iyẽw ɓeey gó daŋga kusiŋga ŋga kirbiŋgu ɗé. […] [Ŋga ɗabyĩŋgu] kuloŋgo wele perere kaŋ kawriy ɗé. […] Naŋga jinaŋgu mbubay kog ná, je nee ná kawriy neyẽ béŋga lay. Mabana je toobeŋga ɗigle miliyõ pina piyã ná, ne kayã gó ná kawriy gó ŋga mboobeŋgu. Ŋ gool kuloŋgo wele perere koloŋ ginane kayã gó gumyã del ped máni. »

7-8. Ne kuloŋgo wele perere gó koŋgo ba kara tabe Johba tóme náge ná ga (Rom 8:​20, 21).

⁷ Kara tabe Johba guda kaŋ tómedige kuloŋgo wele perere kege jen teŋ. Náge ná kuloŋgo wele perere gó Abraham ná máni : jeenege gag girmiliŋ da kúsuyõ cay ni da de gó detugu dó Kumno tey ni (Heb. 11:​8-10, 13). Pol yaa kolo kubtere kiyẽ gó ɓeeydam gó je mboob dage gó náge ná kuloŋgo wele perere koloŋ (tub Rom 8:​20, 21). Kur gó gí ɗeŋli kolo tubra kiyẽ gó da Bible ni gó gisi kurweley gó wayãŋ gó ca tumo ná, ne me ba egegi da mani ga. Gí ná kirbe gó wele pina gí jeene ná aywa ndá lay, gí nee isiyã ɗé ale lay ga. Ɗewgere gí ná kuloŋgo eywa gó gí kine goole nojum kiyẽ gó je kiine anege da kulma tumadu ni lay, jeenege da paradis gó da kúsuyõ cay ni lay ga. Ginanogo gí sen máni, « kolo kuloŋgo wele perere kom » ná, kayã kúra nẽy je mboobgi.

⁸ Kuloŋgo wele perere kaŋga na nogo jene gag girmiliŋ da dana, ɗewgere da kúsuyõ cay ni piyã ná, day nogo kosuŋgohandu lay, je ɗee béŋga kire gó ŋga abreŋgu ná lay. Ɓedeŋ je jeene ese lay. Pol der téy ne me ba oojey gó baa ná gumỹa. Gulaŋgaŋgu kayã gó kijiridi gisi cay. Je geerme kirbe kaŋga gó je jeene nogo kindiy lay, je ɗiibeŋga ɗé dug-dug lay.

KULOŊGO WELE PERERE KAŊGA ƁAL GÓ BAA GUMYÃ

9-10. Ginane kayã gó an da Pol cay ni gil máni ná, ne me ba kretiyẽ kiyẽ mboobege ga (Rom 5:3 ; gula poto kiyẽ lay).

⁹ (Tub Rom 5:3). Pol gil béŋga gó kur gó ŋga jibŋgu cadiŋga ná kayã gise kur ná, kuloŋgo wele perere kaŋga téy je geerme ese. Je borgi libge ga. Kurbuŋgaŋgu má : karma kunjile gó Kris kay ped je jiibege cadige ná kayã gise kur. Kurbu da kayã gó an da Pol cay ni. Yaadi bé kretiyẽ kiyẽ gó Tesaloni na : Kur gó ni gi ná unduŋgu ná, ni yaa buŋgu kpas gó ndod ŋga je jeene da gileti ni, ne day ba eje lay » (1 Tes. 3:4). Yaadi bé kretiyẽ kiyẽ gó Korente na : « […] ɓaŋyãdini ni je tob ná ŋgu sina gileti kiyẽ gó ni habge […] Gag ni sí kulendini gó jene ná kindini ɗé » (2 Kor. 1:8; 11:​23-27).

¹⁰ Guda piyã, kretiyẽ kiyẽ mboobege gó jibe cadige ná kayã gise kur lay (2 Tim. 3:12). Gí hab gileti bekolo gí sí súbum da Jesu cay ni lay, gí wey kormo kunjile key ga. Bogem kiyẽ lay, ná kara tugu kom kulondo ni dam ɗé lasigige kolo súbu kom gó sé. Dam ɗé gilge kunum. Íre njaŋ kom gó ne kayã ná duro eje ná bigi kolo da kur guye kom ni ga (Heb. 13:18). Ɗewgere kara detugu gó da tugu gó gí jen da mani gagige ná unum kolo bekolo gí je yaa kolo kuloŋgo wele perere kom bé kara gó ɗaŋ ga. Pol gil béŋga gó kayã gise kur koŋgo-koŋgo gó ŋga je jibŋgu ná cadiŋga ná, ŋga ɗeeŋgu kusiŋga egeŋga da mani. Ne kolo me ga.

11. Ne kolo me ba ŋga giseŋgu njaŋ gó age cadiŋga mgbaŋ da kayã gise kur koŋgo-koŋgo gó ŋga jiibeŋgu ná cadiŋgaŋ ga.

¹¹ Kur gó ŋga jibŋgu cadiŋga ná kayã gise kur ná, ŋga ɗeeŋgu kusiŋga egeŋga bekolo je eje ná kayã kúra jumar. Ginanogo Rom 5:3 yaa máni ná, « kayã gise kur je eje ná age ca mgbaŋ ». Kretiyẽ kiyẽ ped je jibge cadige ná kaya gise kur, kretiyẽ kiyẽ ped agege cadige mgbaŋ lay. Ŋga giseŋgu njaŋ gó age cadiŋga mgbaŋ da kayã gise kur koŋgo-koŋgo gó ŋga jiibeŋgu ná cadiŋga. Ŋga tobŋgu gó see ginane kara gó Jesu yaa koldige ginane kayã kindiy kiyẽ gó padiwige da arma cay niŋ máni ɗé. Karaŋ koloŋ ãyge koloŋ ná kuloŋgo eywa, alla « kur gó kaỹa gise kur, ɗewgere õ se baa » ná, sege ɗeege súbudige gó séŋ sí (Mat. 13:​5, 6, 20, 21). Nogo kindi, íre ese da õ ni, ɗewgere da kayã gise kur ni ná, ne kayã gó mogli ɗé lay, kúra ɗé lay, alla age ca mgbaŋ je eje ná kaỹa kiyẽ gó kúra. Ne dage gó kaŋge ga.

12. Ne kayã kúra kiyẽ gó naa ba age ca mgbaŋ je eje ná ga.

¹² Jak kormo kunjile gó Jesu key yaa kolo kayã kúra kiyẽ gó ge haabe kur gó ge ay cadige mgbaŋ, yaadi na : « Ɗaaŋgu agecagbaŋ kuŋguŋ ana dira njirid lay, na guye lay, kolo ŋgu aane ná deere njirid lay, ŋgu ɓaale ná mijig lay, kolo oome ná caduŋgu ɗé lay » (Jak 1:​2-4). Jak gil kaŋdi gó ginane agecagbaŋ ná guye key gó ne da mani. Ne guye gó koŋgo ba ge bey ga. Agecagbaŋ ɓal gó eeje ná nabra kiyẽ gó ginane íre ese lay, ná súbu gó sé lay, ná boge kirbe da Kumno cay ni mani tum lay. Alla kayã kúra koŋ mani gó ge haabe da agecagbaŋ ni gó ŋga ɗumayẽŋgu ɗé dug-dug.

13-14. 1) Agecagbaŋ eeje ná me ga (Rom 5:4). 2) Kur gó ŋga senŋgu gó ŋga ãy Kumno kindiy ná, je ne guye nogo naa ba da kuloŋgo wele perere kaŋga ni ga.

¹³ (Tub Rom 5:4). Da berse kaŋ ni ná, Pol yaa gó na agecagbaŋ je oojeŋga gó ŋga ayẽ ná Johba kindiy. Téy gó dere nogo Johba kusiy je egey kur gó ŋga da kayã gise kur ni, ɗewgere da gileti kiyẽ ni ɗé. Kusiy je egey da ne digi kusum cam ni. Kur gó gí je ay cam mgbaŋ ná, gí ãy kindiy. Ne kayã gó yí ba da kulendiŋga ni kur gó ŋga ay cadiŋga mgbaŋ ná, ŋga neŋgu gó Johba kusiy je egey lay (Kir. 5:12).

¹⁴ Ɗa kulom bura gó age ca mgbaŋ gó Abraham key, ne gó ãydi ná Kumno key kindiy. Johba gooliy gó ne bugay lay, gooliy gó ne bayndi gó ne kayã ná duro lay (Age. 15:6; Rom 4:​13, 22). Jeene bé daŋga máni lay. Ŋga je ayẽŋgu Johba kindiy ne kolo guye gó ge ay boy kabdiŋga ni, ɗewgere kolo guye gó ŋga neŋgu béyŋ ɗé. Ŋga je ayẽŋgu Johba kindiy ne kur gó ŋga je ayŋgu cadịga mgbaŋ. Ɗiglediŋga na nogo nanha, ɗewgere kur jene kaŋga, ɗewgere kayã gó ŋga ɓalŋgu gó nee ɓeey piyã ná, daŋga ped ŋga ageŋgu cadiŋga mgbaŋ. Gí jib cam ná kayã gise kur keleŋ kaŋ ga lay, gí je ay cam mgbaŋ mani ga. Mabana ne o-oŋ, ɗa kulom bura gó Johba kusiy je egey da cam ni. Kur gó ŋga sen gó ŋga ãyŋgu Kumno kaŋga kindiy ná, ɓal gó nee guye da kuloŋgo wele perere kaŋga ni : je geerme téy ese.

KULOŊGO WELE PERERE GÓ ESE NEYẼ

15. Pol yaa na me ba da Rom 5:​4,5 ga lay, eje ná ne kolo tone gó koŋgo lay ga.

¹⁵ Ginane Pol der téy máni, ŋga je ayẽŋgu Johba kindiy ne kur gó ŋga ayŋgu cadiŋga mgbaŋ. Alla gula kayã gó kin yaadi : « Ayẽ Kumno kindiy je eje ná kuloŋgo wele perere. Kuloŋgo wele perere ná, je ɗib bayndi ɗé » (Rom 5:​4, 5). Kolo kiyẽ kaŋ je bore kara kaŋyẽ libge. Ne kolo me ga. Bekolo ginanogo Rom 5:2 gil máni ná, Pol yaa bé kretiyẽ kiyẽ gó Rom gó náge ná kuloŋgo wele perere na, « kuloŋgo wele perere gó je haabege kosuŋgohandu gó Kumno key ». Kara kaŋyẽ ɓalge gó tone kusige kolo na : « Mabana kretiyẽ kiyẽ náge ná kuloŋgo wele perere ale ná, ne kolo me ba Pol kin yaa koliy ɓedeŋ ga. »

16. Nogo naa ba kuloŋgo wele perere kaŋga je baa gumyã ga (gula poto kiyẽ lay).

¹⁶ Gó ŋga seeneŋgu kolo gó Pol yaaŋ téy ná, ŋga ɗeeŋgu kulendiŋga bore gó kuloŋgo wele perere kaŋga ɓal gó baa gumyã. Gí ɗe kulom bor da kurweley gó gí ɗeŋli kolo kuloŋgo wele perere gó kúra gó Kolo gó Kumno key je yaa koliyŋ ga. Kurweley koloŋ ná, dam ɗé gí yaa na jene ná kunum gag girmiliŋ da paradis gó da kusuyõ cay niŋ ne kuyo cay gó kúra ɓeey. Alla gí kunjili gó sene Johba lay, tubra kaykiyẽ nee kúra lay, gí se sen gó kuloŋgo wele perere gó kretiyẽ kiyẽ kege kibiy je aane ɓale ɗab gbaga lay.

17. Kur gó ŋga neŋgu batem ɗe ná, nogo naa ba kuloŋgo wele perere kaŋga je baa gumyã kog ga.

¹⁷ Kur gó gí ne batem ɗe ná, sene kom gó da Bible ni kin kúra nẽy lay, gí je e kunum tumoni da kire Kumno key ni lay ná, kuloŋgo wele perere kom je baa gumyã kog (Heb. 5:13–6:1). Digi kusum piyã kayã gó Rom 5:​2-4 yaaŋ an cam ni lay. Gí jib cam ná kayã gise kur kiyẽ teŋ-teŋ, alla gí ay cam mgbaŋ da mani lay, Johba gil bigi gó nagí ãy kindiy. Guda kaŋ kur gó gí sen gó gí ãy Johba kindiy ná, ɗe bigi kire gó gí boy ná kirbe kom da tubra kaykiyẽ gó kibdige je aane neeŋ ni. Kuloŋgo wele perere kom esi del day gó tumo. Ne kayã gó kindi da kunum ni. Kin wey ne kayã gó gisi cam ba del. Kin ladi muglum del day gó tumo. Je nee guye da kur jene kom ni lay, da tugu kom kulondo ni lay, kayã gó gí ay sí tumom ni lay, gí ne guye kúra ná kur poliy kom lay.

18. Ne jibe gija gó Johba key gó koŋgo ba Pol yaa béŋga koliy ga.

¹⁸ Pol kin yaa kolo kirbe koŋ gó ná kawriy gisi kuloŋgo wele perere kom bekolo gí ãy Kumno kindiy. Kolo gó yaadiŋ jibgi gija gó kuloŋgo wele perere kom kibiy je aane ɓale ɗab lay, je ɗiibegi ɗé lay. Ná kire gó tuno gó Kumno key, yaadi bé kretiyẽ kiyẽ na : « Kuloŋgo wele perere ná, ɗib bayndi ɗé, kolo Kumno beŋga nenogoca key da kulendiŋga ni ná tuno gó kuloŋgo bore gó day beŋgaŋ » (Rom 5:5). Gí ná kolo téy nẽy máni gó gí boge ná kirbe kom da kuloŋgo wele perere gó kretiyẽ key ni, gó ne kom lay, gó kibiy je aane ɓale ɗab nogo kindi.

19. Ne me ba gí seene nee kúra ga.

¹⁹ Kun kurbu da Abraham cay ni : Johba boy béy tubra lay, gil béy gó na ãy kindiy lay, gooliy ginane bugay máni lay. Kuloŋgo wele perere gó bayndi koloŋ key ná, boy eye ɗé. Bible yaa na : « Kur gó Abraham ay cay mgbaŋ ná, tubra gó Kumno boy béyŋ se ne béy kayã » (Heb. 6:15; 11:​9, 18; Rom 4:​20-22). Kuloŋgo wele perere Abarham key ɗibiy ɗé. Digi piyã, gí ɓal gó seene gaw gó mabana gí ír njaŋ ná, gí je haabe berge kom gó gí je mboobŋ lay. Kuloŋgo wele perere kom nogo kindi lay, je eje ná bígi ne kuloŋgo eywa, alla je ɗibgi ɗé (Rom 12:12). Pol kijiri na : « Kúra ɗa Kumno gó sé to kuloŋgo wele perereŋ, di ɗa kuloŋgo eywa ná jalwalom gó kúrage der njiridŋ ge wuyã mugluduŋgu tub tub ná súbuduŋgu gó ŋgu sí da cay niŋ lay, bekolo ŋgu sú ná kulonduŋgu da cay ni ná esuwa gó tuno gó kuloŋgo bore keyŋ máni tum lay » (Rom 15:13).