Taba ya Mubuso No. 37

Lushangu Kwa Batu Kamukana

Mafelelezo A Bulapeli Bwa Buhata A Fakaufi!

▪ Bulapeli bwa buhata kiñi?

▪ Bu ka fela cwañi?

▪ Mu ka amiwa cwañi?

Mulapeli bwa buhata kiñi?

Kana mwa bilaezwa ki bukebenga bo bu ezwa mwa libizo la bulapeli? Kana lika ze ezwa ki batu ba ba ipala ku ba balapeli ba Mulimu ili ze cwale ka lindwa, litasezo za bubangoki, ni bumutendasilya, za mi bilaeza? Ki kabakalañi bulapeli ha bu bonahala ku ba bona bo bu tisa matata a mañata? Matata a mañata a li teñi h’a tiswi ki bulapeli kaufela, kono a tiswa ki bulapeli bwa buhata. Mutu ya kutekiwa hahulu mwa bulapeli, yena Jesu Kreste, n’a bonisize kuli bulapeli bwa buhata bu zibahala ka misebezi ye maswe, sina fela inge ‘kota ye maswe ha i sa koni ku beya miselo ye minde.’ (Mateu 7:15-17) Bulapeli bwa buhata bu beya muselo mañi?

Bulapeli bwa Buhata . . .

◼ BU ICOCOMEZANGA MWA LINDWA NI MWA LIPOLITIKI: Magazini ye bizwa Asiaweek i bulela kuli: “Mwa linaha za Asia ni mwa libaka ze ñwi, baeteleli ba bulapeli ba ba bata hahulu ku busa ba sweli ku swala balapeli fa meto ka butali ilikuli ba pete milelo ya bona.” Kamukwaocwalo, magazini yeo i bulela kuli: “Lifasi se li lyangana.” Mueteleli wa bulapeli ya zibahala hahulu mwa United States n’a ize kuli: “Kuli mu tuhelise balwanisi ba milonga ku bulaya batu, mu swanela ku ba bulaya.” Mi n’a ize: “Mu ba yundise kaufela bona mwa libizo la Mulimu.” Kono niteñi Bibele i bonisa kuli: “Mutu h’a li: Ni lata Mulimu, mi ki ya toile mwanahabo,” fohe mutu y’o ki lihata. (1 Joani 4:20) Jesu mane n’a ize: ‘Mu late be ili lila ku mina.’ (Mateu 5:44) Kono buñata bwa likeleke li ikenyanga mwa lindwa.

◼ BU HASANYANGA LITUTO ZA BUHATA: Bulapeli bo buñata bu luta kuli moya kamba moyo ki kalulo ya mubili wa mutu ye sa bonahali ili ye bandukanga lifu mubili ha u shwa. Ka ku itusisa yona tuto yeo, buñata bwa balapeli ba likeleke zeo ba putelelanga balapeli ka bona ka ku ba lifisa masheleñi a kuli ba lapelele mioya ye shimbulukile. Nihakulicwalo, Bibele yona ha i luti cwalo. Yona i bulela kuli: ‘Moya o eza sibi, ki ona o ka shwa.” (Ezekiele 18:4) “Ba ba pila ba ziba kuli ba ka shwa; kono ba ba shwile ha ba na se ba ziba.” (Muekelesia 9:5) Jesu n’a lutile kuli ba ba shwile ba ka zusiwa, kono zuho ne i si ke ya tokwahala kambe kuli batu ba na ni moyo kamba moya o sa shwi. (Joani 11:11-25) Kana bulapeli bwa mina bu luta kuli moyo ha u shwangi?

◼ BU TUHELELA BUHULE: Mwa linaha ze ñata, balapeli ba bañwi ba sumekelanga batu ba kalombe sina baprisita ni ku susueza milonga ku lumeleza manyalo a mwahal’a munna ni munna kamba musali ni musali. Nihaiba likeleke ze hanisa buhule ha ku na se li ezize ku ba bahulu ba bulapeli ba ba ezize buhule ni banana. Kono cwale Bibele i lutañi? I talusa hande kuli: ‘Mu si ke mwa ipuma: Ni mahule, ni ba ba lapela milimu, ni babuki, ni ba ba lumela ku ezwa musali, ni ba sodoma . . . ha ba na ku luwa sanda sa mubuso wa Mulimu.’ (1 Makorinte 6:9, 10) Kana ku na ni bulapeli bo mu ziba bo bu tuhelela buhule?

Ki sika mañi se si ka ezahala kwa bulapeli bo bu beya muselo o bolile? Jesu n’a ize: “Kota kaufela ye sa beyi miselo ye minde i ka lemiwa, i latelwe mwa mulilo.” (Mateu 7:19) Kaniti, bulapeli bwa buhata bu ka shandaulwa ni ku sinyiwa! Kono cwale ku ka ezahala cwañi cwalo mi ki lili? Pono ya bupolofita ye ñozwi mwa buka ya mwa Bibele ya Sinulo, likauhanyo 17 ni 18, i fa kalabo.

Bulapeli bwa buhata bu ka fela cwañi?

Mu nge kuli mwa bona pono ye. Musali wa lihule u inzi fa sibatana se si sabisa. Sibatana seo si na ni litoho ze 7 ni manaka a 10. (Sinulo 17:1-4) Musali wa lihule y’o u swanisezañi? U na ni m’ata a ku “busa mibuso ya lifasi.” U apezi mukanjo wa silena, u itusisa insense, mi u fumile hahulu-hulu. Hape ‘macaba kaufela a pumiwa’ bakeñisa tumelo ya hae ya mioya. (Sinulo 17:18; 18:12, 13, 23) Bibele i lu tusa ku utwisisa kuli musali wa lihule y’o ki kopano ya bulapeli kaufela bwa mwa lifasi. Ha swanisezi fela bulapeli bu li buñwi, kono u swaniseza bulapeli kaufela bo bu beya muselo o bolile.

Sibatana fa kwezi musali wa lihule si swaniseza mibuso ya lifasi ya bupolitiki.a (Sinulo 17:10-13) Bulapeli bwa buhata bu pahami fahalimw’a sibatana sa bupolitiki seo, bu nze bu si ezeza likatulo ni ku si zamaisa.

Nihakulicwalo, nto ye komokisa i tuha i ezahala. “Manaka a lishumi o’ boni, ni sibatana, bona bao, ba ka toya lihule, ba li amuhe za lona, ba li tubulise, ba ce nama ya lilama za lona, mi ba li ciseleze mwa mulilo.” (Sinulo 17:16) Ka sipundumukela ni ka ku mbemukisa, mibuso ya bupolitiki mwa lifasi i ka taseza bulapeli bwa buhata ni ku bu yundiseleza! Ki nto mañi ye ka shangumuna kezahalo yeo? Buka ya Bibele ya Sinulo i talusa kuli: ‘Mulimu u kenyize mwa lipilu za bona ku eza s’a lelile Yena.’ (Sinulo 17:17) Kaniti, Mulimu u ka atula bulapeli bwa buhata bakeñisa likezo kaufela ze nyefulisa ze bu ezize mwa libizo la hae. Ka katulo ye lukile, Mulimu u ka bulaya musali wa lihule ka ku itusisa linyazi za hae za bupolitiki.

Mu swanela ku ezañi haiba ha mu lati ku bulaiwa hamoho ni bulapeli bwa buhata? Lingeloi la Mulimu li li: “A mu zwe ku yena mina sicaba sa ka.” (Sinulo 18:4) Kaniti, ye ki yona nako ya ku saba kwa bulapeli bwa buhata! Kono mu kona ku sabela kai? Isiñi ku ba ba sa lapeli, kakuli ni bona bao ha ba na a matelele. (2 Matesalonika 1:6-9) Sibaka sa masabelo fela ki bulapeli bwa niti. Mu kona ku ziba cwañi bulapeli bwa niti?

Mwa ku zibela bulapeli bwa niti

Ki ufi muselo o munde o bu swanela ku beya bulapeli bwa niti?—Mateu 7:17.

Bulapeli bwa Niti . . .

◼ BU NA NI LILATO: Balapeli ba niti “hasi ba lifasi,” ha ba si ka aluhana kabakala mushobo kamba sizo, mi ba “latana.” (Joani 13:35; 17:16; Likezo 10:34, 35) Mwa sibaka sa ku bulayana, bona ba latana hahulu kuli mane ba kona ku shwelana.—1 Joani 3:16.

◼ BU SEPILE LINZWI LA MULIMU: Mwa sibaka sa ku luta lizo kamba “milao ya batu,” lituto za bulapeli bwa niti li tomile fa Linzwi la Mulimu, yona Bibele. (Mateu 15:6-9) Bakeñisañi? Bakeñisa kuli “Liñolo kamukana li tahile ka Moya wa Mulimu, mi li na ni tuso kwa ku luta, ni ku kolisa, ni ku nyaza.”—2 Timotea 3:16.

◼ BU TIISA MABASI MI BU SUSUEZA KU BA NI BUSEPAHALI:

Bulapeli bwa niti bu luta banna ku “lata basali ba bona sina mubili wa bona,” bu tusa basali ku ‘kuteka banna ba bona,’ mi bu luta bana kuli ba ‘utwe bashemi ba bona.’ (Maefese 5:28, 33; 6:1) Hape, ba ba filwe buikalabelo bwa ku etelela ba swanela ku ba ni mikwa ye minde.—1 Timotea 3:1-10.

Kana ku na ni bulapeli bo bu eza cwalo? Buka ye bizwa Holocaust Politics, ye ne hatisizwe mwa 2001, i talusa kuli: “Kambe kuli batu ba bañata ba latelela lika ze ba lutanga Lipaki za Jehova, kambe ba Nazi ne ba si ka bulaya batu mi lipulayano ne li si ke za ba teñi.”

Kaniti, Lipaki za Jehova mwa linaha ze 235, ha ba kutazi fela lika ze nde ze mwa Bibele, kono ba li sebelisa mwa bupilo bwa bona. Lu mi susueza kuli mu kupe Lipaki za Jehova ku mi tusa ku ziba za tokwa Mulimu kuli mu mu lapele ka swanelo. Ye cwale ki yona nako ya ku nga muhato. Mu si liyehi. Mafelelezo a bulapeli bwa buhata a fakaufi!—Zefania 2:2, 3.

Haiba mu bata litaba ze ñata ze tomile fa Bibele ili ze ba kutazanga Lipaki za Jehova, mu lukuluhile ku ba zibisa ka ku itusisa keyela ye kwatasi.

□ Ni kupa ku ni lumela broshuwa ya Mu Libelele!

Mu bonise puo ye mu bata.

□ Ni kupa ku ni zibisa ka za tuto ya Bibele ya fa ndu ye sa lifelwi.

[Litaluso za kwatasi]

[Manzwi a fa likepe 3]

“A mu zwe ku yena mina sicaba sa ka”

[Manzwi a fa likepe 3]

Bulapeli bwa buhata bu na ni m’ata a ku “busa mibuso ya lifasi”