MYANDA MIYAMPE MWENDELE LUKA

1 Pa kumona bavule byobalongele bukomo bwa kukongakanya myanda ya bine mitabijibwe na mutyima umo* motudi,+ 2 mungya motwasambulwidilwe’yo na boba badi tamba ku ngalwilo batumoni bemwenine na meso+ kadi bengidi ba musapu,+ 3 nami nasumininwa, mwanda nasekununa na bubinebine bintu byonso tamba ku ñanjilo, kukulembela’byo mobilondela mu ndudi, abe mulēmekibwe mpata Teofilusa,+ 4 amba uyuke senene bubinebine bwa bintu byowafundijibwe ku kanwa.+

5 Mu mafuku a Heloda,*+ mulopwe wa Yudea, kwadi kitobo umo wa dijina dya bu Zekadia wa mu kibumbo kya Abidya.+ Wandi mukaji wadi wa ku bana bana-bakaji ba Alone, dijina dyandi i Edisabeta. 6 Abo bonso badi boloke ku meso a Leza, bananga kwa kubulwa matope mungya mbila yonso ne mungya bisaka bijila bya Yehova.* 7 Inoko kebadipo na mwana, mwanda Edisabeta wadi ñumba, kadi abo bonso badi kebadi na myaka mingi mpata.

8 Penepo, paadi wingila bu kitobo mu mwingilo wa kibumbo kyabo+ ku meso a Leza, 9 mwendele kibidiji kya nyeke kya butobo, lwadi ke lwendo lwandi lwa kulambula ensense+ paatwelele mu kipandulwe kya Yehova.*+ 10 Kadi kibumbo kyonso kya bantu kyadi kilombela panja, pa nsá ya kulambula ensense. 11 Mwikeulu wa Yehova* wamumwekela, wimene ku mutamba wa lundyo wa kisōkelo kya ensense. 12 Ino Zekadia pa kumumona, ñeni yamuvutakana kadi moyo wamukwata bya mwiko. 13 Inoko mwikeulu wamunena’mba: “Kokakwatwa moyo, Zekadia, mwanda kuzenza kobe kubaivwanikwa biyampe, kadi obe mukaji Edisabeta usa kukubutwila mwana mwana-mulume, ukamwinika bu Yoano.+ 14 Kadi abe ukekala na nsangaji ne kutōkwa mutyima bininge, kadi bavule bakasangēla kubutulwa kwandi,+ 15 mwanda aye ukekala mukatampe ku meso a Yehova.*+ Ino kafwaninwepo kutoma vinyu nansha bitomibwa byonso bikolwañana,+ kadi ukayulwa mushipiditu ujila papo kabutwilwe ne kubutulwa kwine,*+ 16 kadi ukajokeja bana ba Isalela bavule kudi Yehova* Leza wabo.+ 17 Ne kadi, aye ukamutangidila kumeso na mushipiditu ne bukomo bwa Ediya,+ kujokeja mityima ya bashabo kudi bana+ ne bampikwa kikōkeji ku tunangu twa kamweno twa bantu boloke mwanda wa kuteakenya Yehova* bantu balongololwe.”+

18 Zekadia wanena mwikeulu’wa amba: “Le nkayuka namani amba kino’ki i kya bine? Mwanda kendi mununu, ne mukajami kadi na myaka mingi mpata.” 19 Penepo mwikeulu wamulondolola kanena’mba: “Ami ne Ngabudyele,+ wimananga pabwipi ku meso a Leza,+ kadi natumwe kwisamba nobe ne kukusapwila ino myanda miyampe. 20 Ino tala! abewa ukekala talala nyā kadi kukakokejapo kunena kufika ne difuku dikafika bino bintu’bi, mwanda kwitabijepo binenwa byami bikafikidila pa kitatyi kyabyo kitungwe.” 21 Mu kine kitatyi’kya, bantu badi bakungila’nka kukungila Zekadia, batulumuka’mba waije bininge mu kipandulwe. 22 Aye pa kutamba, kadipo ukokeja kwisamba nabo, penepa nabo bajingulula’mba wamone kimonwa mu kipandulwe. Wadi wisamba nabo’nka na makasa, inoko washadidila kamāma. 23 Mafuku a mwingilo wandi ujila* pa kupwa, wajokela kwandi.

24 Ino mafuku pa kupita’po, Edisabeta mukajandi waimita, wefya myeji itano, amba: 25 “Uno o muswelo wanongela Yehova* mu ano mafuku. Waunte mutyima mwanda wa kuntalula mutonko mu bantu.”+

26 Mu kweji wandi wa busamba, mwikeulu Ngabudyele+ watumwa na Leza ku kibundi kya mu Ngadilea kitelwa bu Nazala, 27 kudi mujike umo+ wadi mukwatyilwe* na mwana-mulume witwa bu Yosefa wa mu njibo ya Davida, kadi dijina dya mujike’wa i Madia.+ 28 Penepo mwikeulu pa kutwela, wamunena’mba: “Wakoma’po, abe obatōkelwe mutyima bikatampe, Yehova* udi nobe.” 29 Ino wavutakanibwa bininge na binenwa byandi, penepo kakimbe kwivwanija shi luno lwimu i lwimu lwa muswelo’ka. 30 Ebiya mwikeulu wamunena’mba: “Kokakwatwa moyo, abe Madia, mwanda Leza wakutōkelwa mutyima. 31 Kadi tala! usa kwimita dīmi* ne kubutula mwana mwana-mulume,+ ukamwinika bu Yesu.+ 32 Uno’u ukekala mukatampe+ kadi uketwa bu Mwana wa Mwine wa Peulu Mwine,+ kadi Yehova* Leza ukamupa lupona lwa shandi Davida,+ 33 kadi ukabikala bu Mulopwe pa njibo ya Yakoba nyeke, ne Bulopwe bwandi kebukekalapo na mfulo.”+

34 Ino Madia wanena mwikeulu amba: “Le bino bikekala namani, nami byonkyasambakene pamo na mwana-mulume?”+ 35 Mwikeulu wamulondolola kanena’mba: “Mushipiditu ujila ukāya podi,+ kadi bukomo bwa Mwine wa Peulu Mwine bukakupūta mwemba. O mwanda ne mwine ubutulwa uketwa bu ujila,+ Mwanā Leza.+ 36 Kadi tala! Edisabeta mubutule obe nandi waimita mwana mwana-mulume, mu bununu bwandi, kadi uno ke kweji wandi wa busamba, aye obetanga bu ñumba; 37 mwanda kudi Leza kekudipo kinenwa* nansha kimo kekibwanikangapo.”+ 38 Penepo Madia wanena’mba: “Tala! ami ne umpika mwana-mukaji wa Yehova!* Kinongelwe mungya binenwa byobe.” Ponkapo mwikeulu wamutaluka’po.

39 Byobiya mu mene mafuku’a Madia watamba kaenda bukidibukidi mu ntanda ya ngulu, mu kibundi kya Yuda, 40 ebiya watwela mu njibo ya Zekadia, waimuna Edisabeta. 41 Ponkapo Edisabeta pa kwivwana lwimu lwa Madia, kana katombojoka mu ndá, penepo Edisabeta wayulwa mushipiditu ujila, 42 ebiya waela lubila na diwi dikatampe amba: “Wi mweselwe dyese umbukata mwa bana-bakaji, kadi i kyeselwe dyese kipa kya ndá yobe! 43 Le naikala namani na dyese dya uno muswelo, inandya Mfumwami kwiya kondi? 44 Mwanda tala! diwi dya lwimu lobe podyapona’tu mu matwi ami, kana kadi mu ndá yami kabatombojoka na nsangaji. 45 Wa nsangaji i ne yewa waitabije, mwanda byobya bintu byamunenene Yehova* bikafikidila byonso.”

46 Madia nandi amba: “Muya wami* ubatumbija Yehova,*+ 47 kadi mushipiditu wami keukokejapo kuleka kusangēla bininge Leza Umpandiji wami,+ 48 mwanda watale kupēlulwa kwa umpika wandi mwana-mukaji.+ Mwanda tala! tamba pano, nkongo yonsololo ikantelanga bu wa nsangaji,+ 49 mwanda Mwine wa bukomo wanongela bilongwa bikatakata, kadi dijina dyandi i dijila,+ 50 kadi mu nkongo ne nkongo, lusa lwandi ludi pa boba bamutyina.+ 51 Walonga bya bukomo na kuboko kwandi; wapalankenya kulampe boba ba kwizunzula mu milangwe ya mityima yabo.+ 52 Watūkija bantu ba bukomo pa mpona+ ne kuzunzula boba bapēlulwe;+ 53 waikutyija senene boba badi na nzala na bintu biyampe,+ kadi boba badi na bupeta webajokeja makasa bitupu. 54 Waiya kukwasha Isalela mwingidi wandi ne kuvuluka lusa lwandi,+ 55 monka mwaānenene kudi bakulutuba betu, kudi Abalahama ne ku lutundu* lwandi,+ nyeke.” 56 Ebiya Madia washikata nandi kintu kya myeji isatu kupwa wajokela kwandi.

57 Penepo kitatyi kyafikile kya Edisabeta kubutula, ebiya wabutula mwana mwana-mulume. 58 Bakwabo ne babutule bandi baivwana amba Yehova* watumbija lusa lwandi pādi, kebasangala nandi pamo.+ 59 Kupwa mu difuku dya mwānda, baiya kutweja mwana mutyetye’wa kwisao,+ kadi badi kebasake kumwinika dijina dya shandi, Zekadia. 60 Ino inandi walondolola kanena’mba: “Aa, ke dyadyopo! Ino dyandi i Yoano.” 61 Penepo nabo kebamunena’mba: “I kutupu muntu mu babutule bobe witwanga dyadyo dijina.” 62 Ebiya bakepangula shandi mu muneneno wa batumāma dijina dyasaka bamwinike. 63 Nandi walomba kipāpo waandika’po amba: “Dijina dyandi i Yoano.”+ Penepo bonso batulumuka. 64 Ponkapo kyakanwa kyandi kyajikuka ne ludimi lwandi nalo lwakutuluka kanena,+ utendela Leza. 65 Ne moyo wakwata boba bonso badi bekele kubwipi nabo, baanza kubanga bino bintu byonso’bi mu ntanda yonso ya ngulu ya Yudea. 66 kadi bonso baivwene balama’byo mu mityima yabo, amba: “Le bine uno mwana mutyetye ukekalanga namani?” Mwanda kuboko kwa Yehova* kwadi nandi binebine.

67 Penepo shandi Zekadia wayulwa mushipiditu ujila, kanena bupolofeto amba: 68 “Yehova* atendelwe, Leza wa Isalela,+ mwanda wate bantu bandi mutyima ne kwibanyongolola.+ 69 Kadi wetulangwila lusengo lwa lupandilo*+ mu njibo ya Davida mwingidi wandi,+ 70 enka mwaānenene, kupityila kudi bapolofeto bandi bajila ba pa kala,+ 71 myanda ya kwitupandija ku balwana netu ne ku dikasa dya boba betushikilwe;+ 72 kwitufwila lusa pa mwanda wa bakulutuba betu ne kuvuluka kipwano kyandi kijila,+ 73 mutyipo waātyipīle Abalahama mukulutuba wetu,+ 74 kwitupa batwe, pa kupwa kwitukūla mu makasa a balwana, dyese dya kumwingidila mingilo ikola kwampikwa moyo 75 na lulamato ne boloke ku meso andi mafuku etu onso. 76 Ino abewa, abe mwana mutyetye, uketwanga bu mupolofeto wa Mwine wa Peulu Mwine, mwanda ukatangidila Yehova* kumeso kumulongolwela mashinda andi,+ 77 kuyukija bantu bandi lupandilo na kulekelwa kwa bubi bwabo,+ 78 pa mwanda wa mutyima wa lusalusa wa Leza wetu. Pa luno lusalusa kutamba kwa dyuba kuketupempula tamba kokwa kūlu 79 kupāna kitōkeji ku boba bashikete mu mfindi ne mu mwemba wa lufu+ ne kwendeja mayo etu mu dishinda dya ndoe.”

80 Penepa mwana mutyetye’wa wadi wenda utama ne kukomejibwa mu mushipiditu, kadi wadi wikele mu ntanda mutuputupu kufika ne mu difuku dyaelombwele patōka kudi Isalela.

2 Penepo, mu oa mafuku’a lubila lwatamba kudi Kesala Akutusa amba ntanda yonso ikelwe na bantu ikelembeje. 2 (Kuno kwilembeja kubajinji kwaikele’ko kitatyi kyadi Kilenyusa bu mbikavu wa Shidea.) 3 Kadi bantu bonso baenda kukelembeja, muntu ne muntu ku kibundi kyabo. 4 I bine, ne Yosefa+ nandi wakanda kutamba ku Ngadilea, mu kibundi kya Nazala, waenda ku Yudea, mu kibundi kya Davida, kitwa bu Betelema,+ mwanda wadi wa mu njibo ne mu kisaka kya Davida. 5 Waenda kukelembeja na Madia, waasongele mungya mobelaile,+ kadi wadi kadi kubwipi na kubutula.+ 6 Pobadi kwine’kwa, kitatyi kyafikile kya aye kubutula. 7 Penepo wabutula mwana mwana-mulume, umbedi,+ wamuvungila mu bisandi ne kumulādika mu kidīlo,+ mwanda mu kifikilo kemwadipo kyaba kya abo kufikila’mo.

8 Kadi mu yonka ntanda’ya mwadi ne bakumbi badi bekele mu ntanda bakesha balama luombe lwabo bufuku. 9 Amba batale, mwikeulu wa Yehova* waimana pabwipi nabo, ne ntumbo ya Yehova* yebamunikila koku ne koku, nabo bakwatwa moyo bininge. 10 Ino mwikeulu webanena’mba: “Kemwakikwatwai moyo, mwanda talai! nemusapwila myanda miyampe ya nsangaji mikatampe ikekala na bantu bonso. 11 Mwanda dyalelo dino’di, mu kibundi kya Davida+ mubemubutwilwa Umpandiji,+ ke Kidishitu Mfumwetu kadi.+ 12 Kadi kiyukeno kyomukayukila’po i kino: Mukatana mwana mutyetye uvungilwe mu bisandi ulēle mu kidīlo.” 13 Na mu kitulumukila kibumbo kya divita kya mūlu+ kyelunga na mwikeulu’wa, kekitendela Leza amba: 14 “Ntumbo kudi Leza momwa mūlu mulampe, ne pano panshi napo ndoe mu bantu batōkēlwe.”*

15 Penepa bamwikeulu pa kwibataluka ne kwenda mūlu, bakumbi kebesambe abo bene na bene amba: “Bine twayai ku Betelema tukamone kino kintu kyalongeka’ki, kine kyetuyukija Yehova.”* 16 Ebiya baenda bukidibukidi, batana Madia ne Yosefa, ne mwana mutyetye ulēle mu kidīlo. 17 Abo pa kumona bino, basapula mwanda obebalombolanga utala uno mwana mutyetye. 18 Kadi bonso baivwene batulumuka bintu byebalombwele bakumbi, 19 ino Madia washilula kulama yoya myanda yonso, ulangulukila pa buluji bwayo mu mutyima wandi.+ 20 Penepo bakumbi bajoka, batumbija Leza ne kumutendela mwanda wa bintu byonso byobaivwene ne byobamwene, monka mobebalombwedile’byo.

21 Mafuku mwānda pa kupita’po, pa kitatyi kya kumutweja kwisao,+ mwana’wa wainikilwe bu Yesu, dijina dyaletele mwikeulu kumeso kwa aye kwimitwa.+

22 Kadi, pafikile kitatyi kya kwibatōkeja mungya Bijila bya Mosesa,+ bamuselela ku Yelusalema mwanda wa kumufikija kudi Yehova,* 23 monka mokilembelwe mu Bijila bya Yehova* amba: “Mwana umbedi ense mwana-mulume* ufwaninwe kwitwa bu ujila kudi Yehova.”*+ 24 Kadi balambula kitapwa mungya byobya binenwe mu Bijila bya Yehova* amba: “tukutyikutyi tubidi nansha bibondya bya bankunda bibidi.”+

25 Kadi tala! kwadi ne mwana-mulume umo mu Yelusalema witwa bu Shimioni, kadi uno muntu wadi moloke, mwipāne kudi Leza, wadi wilaija kusengibwa kwa Isalela,+ kadi mushipiditu ujila wadi pādi. 26 Ne kadi, Leza wamusokwedile’kyo na mushipiditu ujila, amba kakamonepo lufu kumeso kwa kumona bidi Kidishitu wa Yehova.* 27 Waile ku tempelo ku bukomo bwa mushipiditu, kadi bambutwile pa kuleta mwana mutyetye Yesu mwanda wa kumulonga mungya musakila Bijila,+ 28 wasela mwana mu maboko andi, watendela Leza kanena’mba: 29 “Pano’ko, a Mfumu Mwinē Lupusa Lonso, leka umpika obe eendele talala nyā mu ndoe+ mwendele binenwa byobe, 30 mwanda meso ami abamone dishinda dyobe dya lupandilo+ 31 dyolongolwele kala ku meso a bantu bonsololo,+ 32 kitōkeji+ kya kutalula kilēnda ku mizo,+ ne ntumbo ya Isalela, bantu bobe.” 33 Kadi ba shamwana ne inamwana badi batulumuka’nka kutulumuka bintu byadi bimunenenwa. 34 Ne kadi, Shimioni webesela kadi wanena Madia, inamwana’mba: “Tala! Uno mwana i mutongwe mwanda wa kupona+ ne kulangulwa monka kwa bavule bene mu Isalela+ ne mwanda wa kiyukeno kya kunenenwa bibi+ 35 (i amo, kipete kilampe kikakusabakanya*),+ mwanda wa milangwe ya mityima mivule isokolwe.”

36 Penepo, kwadi mupolofeto mukaji, Ana mwanā Fanuele, wa ku kisaka kya Ashela. Uno mwana-mukaji wadi kadi na myaka mingi, kadi waikele na mulumyandi myaka isamba-ibidi pa kupwa kwisonga,* 37 wadi mukaji wa kishala wa myaka 84. Aye kadipo ubulwanga nansha dimo ku tempelo, wadi wingila mingilo ikola bufuku ne dyuba, ushikilwa na nzala ne kuzenza mu milombelo. 38 Enka pa mine nsá’ya, waiya pabwipi kafwija’ko Leza ne kunena pa mwanda wa mwana’wa ku bonso badi batengele kunyongololwa kwa Yelusalema.+

39 Penepo abo pa kupwa kulonga bintu byonso mwendele Bijila bya Yehova,*+ bajokela mu Ngadilea ku kibundi kyabo kya Nazala.+ 40 Kadi mwana mutyetye’wa wadi wenda utama ne kukomejibwa, muyule tunangu, kadi Leza wadi mumutōkelwe nyeke.+

41 Ebiya bambutwile bandi badi bebidile kwenda mwaka ne mwaka ku Yelusalema ku masobo a Pashika.+ 42 Aye pa kubwanya myaka 12, bakanda mungya kibidiji ku masobo.+ 43 Kadi mafuku a masobo pa kupwa badi kebajoka, uno mwana Yesu, washala kunyuma mu Yelusalema, ino bambutwile bandi kuyuka mpika. 44 Abo balangile amba udi mu mulongo wa bobenda nabo pamo, baenda lwendo lwa difuku dituntulu kupwa kebamukimbe mu babutule ne mu bayukane. 45 Inoko kebamumwenepo, bajokela ku Yelusalema, kebamukimbe na mikeketo. 46 Ino, kupwa kwa mafuku asatu bamutana mu tempelo, ushikete umbukata mwa bafundiji wibateja ne kwibepangula bipangujo. 47 Inoko bonso badi bamuteja badi bāna’nka kwana ñeni yandi ne bilondololwa byandi.+ 48 Penepa bambutwile bandi pa kumumona, batulumuka, inandi nandi kamunena’mba: “A mwana, i kika le kyowetulongela nenki? Tala shobe ne ami motuselele mutyima kūlu tukukimba.” 49 Ino aye webanena’mba: “Mwanda waka mwadi munkimba? Le kemwadipo muyukile amba mfwaninwe kwikala mu njibo ya Tata?”+ 50 Inoko, abo kebaivwanijepo byaadi wibalombola.

51 Ebiya watūka nabo bajokela ku Nazala, kadi nandi wadi mwibakōkele nyeke.*+ Kadi, inandi walamine senene bino binenwa byonso mu mutyima wandi.+ 52 Penepo Yesu wadi wenda utama mu tunangu ne ku ngitu ne mu kutōkelwa mutyima na Leza ne na bantu bene.

3 Mu mwaka wa 15 wa kubikala kwa Tyibilusa Kesala, padi Pontyusa Pilato bu mbikavu wa Yudea, Heloda*+ wadi muledi wa kipindi kya ntanda* kya Ngadilea, Fidipa mwanabo wadi muledi wa kipindi kya ntanda kya Itudea ne Takonityi, kadi Laisanusa nandi wadi muledi wa kipindi kya ntanda kya Abilene, 2 mu mafuku a kitobo mukatampe Anasa ne a Kaifasa,+ binenwa bya Leza byaiya kudi Yoano+ mwanā Zekadia mu ntanda mutuputupu.+

3 Penepo waenda mu ntanda yonso ya kufulakufula kwa Yodano, usapula lubatyijo bu kilomboji kya kwisāsa mwanda wa kulekelwa bubi,+ 4 monka mokilembelwe mu mukanda wa binenwa bya Isaya mupolofeto amba: “Diwi dya muntu wela lubila mu ntanda mutuputupu amba: ‘Longololai dishinda dya Yehova!* Ololai bilayi byandi.+ 5 Musanza onso ufwaninwe kudingwa, kadi lūlu ne mukuna onso kudiñamanibwa; mashinda a bitonto afwaninwe kwikala ke moloke, mashinda a binkulunkulu nao ke asenena; 6 kadi ngitu yonso* ikamona lupandilo lwa Leza.’”*+

7 Ebiya wadi kanena bibumbo byadi bīya kubatyijibwa nandi amba: “Banwe lutundu lwa bampidi, i ani le wemudyumuna kunyema bukalabale bwiya’bu?+ 8 Nanshi, pai bipa bifikīle pa kwisāsa. Kadi kemwakyanzai kwinena banwe bene amba, ‘Tata wetu i Abalahama.’ Mwanda nemusapwila’mba, Leza ubwanya kulupwila Abalahama bana ku ano mabwe’a. 9 Bine, kasolwa kalēle kala pa muji wa mityi. Nanshi mutyi onso keupepo bipa bilumbuluke usa kutētwa ne kwelwa mu mudilo.”+

10 Kadi bibumbo byadi bimwipangula’mba: “Le penepo tulonge namani?” 11 Nandi wadi wibalondolola’mba: “Yewa udi na bivwalwa bibidi* ape’ko yewa kadipo nakyo, kadi yewa udi na bya kudya nandi alongele monka.”+ 12 Enka ne basonkeji ba musonko bene baile kubatyijibwa,+ badi kebamunena’mba: “A Mufundiji, le tulonge namani?” 13 Nandi webanena’mba: “Kemwakilombai* kintu kitabukile pa musonko utungilwe kala.”+ 14 Kadi, ne boba bengilanga mwingilo wa busola nabo badi bamwipangula’mba: “Le tulonge namani?” Nandi webanena’mba: “Kemwakiyatai* muntu nansha umo bya manyengenyenge nansha kusambila muntu bya bubela,+ ino sangelai byobya byomutambulanga.”*

15 Ino bantu badi batengele kadi bonso badi balanguluka mu mityima yabo pa mwanda wa Yoano amba, “Le abulwe’po kwikala Kidishitu?”+ 16 Yoano webalondolola, kanena bonso amba: “Ami shami nemubatyijanga na mema, ino yewa mukomo kuntabuka yao wiya, onkifwaninwepo nansha kukutulula lukamba lwa ku bikwabilo byandi.+ Aye ukemubatyija na mushipiditu ujila ne na mudilo.+ 17 Kipawa kyandi kya kupēpa nakyo kidi mu dikasa dyandi mwanda wa kutōkeja tō kipūdilo kyandi ne kukongakanya ñano mu kibīko, ino ukasōka mfumba fututu mu mudilo keubwanyapo kubulwa.”

18 Kadi webakankamikile na bintu bikwabo bivule ne kusapwila bantu myanda miyampe nyeke. 19 Ino Heloda muledi wa kipindi kya ntanda, pa kudingilwa na Yoano pa mwanda wa Helodyasa, mukaja mwanabo, ne pa mwanda wa bilongwa byonso bibi byalongele Heloda, 20 watentekela ne kino ku byobya bilongwa byonso’bya: Washityila Yoano mu kifungo.+

21 Ebiya, bantu bonso pa kubatyijibwa, Yesu nandi wabatyijibwa.+ Ino aye paadi ulombela, diulu dyashituka,+ 22 penepo mushipiditu ujila wamutūkila na ngitu pamo bwa nkunda, kadi diwi dyatamba mūlu amba: “Abe wi wami Mwana, muswedibwe; nakuloelelwa.”+

4 Kupwa Yesu, muyulwe mushipiditu ujila, wataluka ku Yodano, watwalwa na mushipiditu mu ntanda mutuputupu+ 2 mafuku 40, papo utompibwa na Dyabola.+ Kadi, kadilepo kantu mu mene mafuku’a, ebiya ao pa kupwa, waivwana nzala. 3 Penepa Dyabola wamunena’mba: “Shi wi mwanā Leza, nena dino dibwe dyalamuke ke mukate.” 4 Ino Yesu wamulondolola’mba: “I kilembwe amba, ‘Muntu kakokejapo kwikala mūmi na mikate yonka kete, mhm.’”+

5 Ebiya wamukandija pangala kamulombola mu kitatyi kityetye’tu malopwe onso a ntanda ikelwe na bantu.+ 6 Kupwa Dyabola wamunena’mba: “Nkakupa luno lupusa lonso ne ntumbo yao mwanda i lumpebwe,+ kadi mpanga’lo yewa ense onsaka. 7 Nanshi abe, shi ulonge ku meso ami kilongwa kya kuntōta, lonso lukekala ke lobe.” 8 Yesu wamulondolola kamunena’mba: “I kilembwe amba, ‘Ufwaninwe kutōta Yehova* Leza obe, kadi aye kete ye ofwaninwe kwingidila mingilo ikola.’”+

9 Penepo wamuselela mu Yelusalema, wamukandija pa kalupango ka pangala* pa tempelo kamunena’mba: “Shi wi mwanā Leza, tumbuka pano wiele panshi,+ 10 mwanda i kilembwe amba, ‘Aye ukasoñanya bamwikeulu bandi pa mwanda obe, amba bakulame,’ 11 kadi, ‘Bakakusela mu makasa abo kutyina’mba wakakukala kulu ku dibwe.’”+ 12 Yesu walondolola kamunena’mba: “I kinenwe amba, ‘Kufwaninwepo kutūla Yehova* Leza obe pa ditompo.’”+ 13 Penepo Dyabola pa kupwa matompo onso, wamutaluka’po kufika ne pa kitatyi kikwabo kifwaninwe.+

14 Ebiya Yesu wajokela mu bukomo bwa mushipiditu mu Ngadilea.+ Kadi myanda miyampe yobadi bamunenena yasambakana mu ntanda yonso koku ne koku. 15 Ne kadi washilula kufundija mu abo mashinankonka kadi bonso badi bamupe bulēme.

16 Byobiya waenda ku Nazala,+ kwine kwaatamīne, kadi mungya kibidiji kyandi mu difuku dya Sabato, watwela mu shinankonka,+ waimana mwanda wa kutanga. 17 Penepo bamutambika muvungo wa mupolofeto Isaya, wapūtula muvungo’wa, watana pantu pandikilwe amba: 18 “Mushipiditu wa Yehova* udi pondi, mwanda wanshingile māni amba nsapwile balanda myanda miyampe. Wantumine kusapula kulekelelwa kwa misungi ne kupūtula meso a bampofu, kunena boba bamweshibwa malwa bende mu bwanapabo,+ 19 kusapula mwaka mwitabijibwe wa Yehova.”*+ 20 Ponkapo wavunga muvungo’wa, wajokeja’o kudi mwingidi, penepo washikata; meso a bonso badi mu shinankonka amutala sō. 21 Penepo kaebanena’mba: “Dyalelo kino kisonekwa kyomwaivwana’ki kibafikidila.”+

22 Ebiya bonso baanza kumunenena biyampe ne kutendela binenwa bilumbuluke byadi bitamba mu kyakanwa kyandi,+ kebanena’mba: “Mwene uno’u i mwanā Yosefa?”+ 23 Penepa webanena’mba: “Na bubine mukangela luno lukindi amba, ‘A muñanga, wiundape abe mwine. Longa ne muno mwenu bintu byotwaivwene bilongeka mu Kapanama.’”+ 24 Penepo wanena’mba: “I bine nemulombola’mba i kutupu mupolofeto witabijibwanga mwabo.+ 25 Kimfwa, nemulombola na bubine amba: Kwādi bakaji ba kishala bavule mu Isalela mu mafuku a Ediya, pāshityilwe diulu myaka isatu ne myeji isamba, ne pāile kipupo kikatampe kya nzala mu yoya ntanda yonso.+ 26 Inoko, Ediya kātuminwepo kudi mwana-mukaji nansha umo mu boba’ba, poso’nka kudi mukaji wa kishala wa mu Zelefata mu ntanda ya Shidona.+ 27 Ne kadi, kwādi ba makopo bavule mu Isalela mu mafuku a mupolofeto Edisha; inoko kekwātōkejibwepo* nansha umo, poso’nka Nemani mwine Shidea.”+ 28 Penepo bonso badi bevwana bino bintu mu shinankonka bayulwa bulobo,+ 29 baimana, bamutakikila lubilo panja pa kibundi, bamutwala ku nsongo ya lūlu kwadi kūbakilwe kibundi kyabo, mwanda wa kumwela kya mutwe munshi. 30 Ino wapita’nka umbukata mwabo’mwa kaenda dyandi.+

31 Ebiya watūkila ku Kapanama, kibundi kya mu Ngadilea. Kadi wadi wibafundija mu dya Sabato,+ 32 penepo bantu baana mufundijijo wandi+ mwanda wadi wisamba na lupusa. 33 Ino mu shinankonka mwadi muntu umo wadi na mushipiditu, ndemona wa disubi, kadi waelele lubila na diwi dikatampe amba:+ 34 “A! Le tudi nobe mwanda’ka, abe Yesu mwine Nazala?+ Lelo ubaiya kwitonakanya? Nkuyukile’tu biyampe abewa, wi Mwine Ujila wa Leza.”+ 35 Ino Yesu wamufunina, amba: “Uba nyā, kadi mutambe’mo.” Penepo ndemona, pa kupwa kutola muntu’wa umbukata mwabo, wamutamba’mo pampikwa kumulonga kibi. 36 Pa kino, abo bonso batulumuka, kebanena abo bene na bene amba: “Le bino nabyo i binenwa bya muswelo’ka? Mwanda usoñanya ne mishipiditu ya disubi na lupusa ne bukomo, nayo yatamba!” 37 Penepa myanda yandi yasambakana ku mafinko onso a ntanda ya koku ne koku.

38 Byobiya watamba mu shinankonka kupwa watwela mu njibo ya Shimona. Penepo lolo muko wa Shimona wadi ukambijibwa na ngitu mimukabe mpata, ebiya bamulomba amukwashe.+ 39 Penepa waimana dya kwaadi, wafunina ngitu mikabe’ya, nayo yamutūka. Ponka na ponka nandi walanguka washilula kwibengidila.

40 Ino dyuba byodyadi kedikapone, boba bonso badi na bantu babela misongo palapala bamuselela’bo. Nandi webatenteka bonso umo umo makasa, webabelula.+ 41 Bandemona nabo badi batamba mu bantu bavule, bela ñanji amba: “Abe wi Mwanā Leza.”+ Ino pa kwibafunina, kadipo wibaleka besamba,+ mwanda badi bamuyukile amba i Kidishitu.+

42 Inoko, pa kutamba kwa dyuba, wataluka kaenda kufula kwa bunka bwandi.+ Ino bibumbo byashilula kumukimba,* byaiya ne paadi, kadi kebimukankaja aleke kwibashiya. 43 Ino webanena’mba: “Mfwaninwe kusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza ne mu bibundi bikwabo namo, mwanda kino’ki e kyonatumīnwe.”+ 44 Penepo waendelela kusapula mu mashinankonka a mu Yudea.

5 Kyaba kimo pamutyininye kibumbo kyadi kivwana mwanda wa Leza, aye wadi wimene kufula kwa dijiba dya Ngenesaleta.*+ 2 Penepo wamona mato abidi mashīke ku nkula, ino babiluwe badi babuke’mo bakenda makonde abo.+ 3 Aye pa kwikila mu bwato bumo, bwa Shimona, wamunena ashindwile’bo dya kulampe bityetye na ku ntanda. Ebiya washikata, kafundija bibumbo koku wikīle mu bwato. 4 Paalekele’byo kwisamba, wanena Shimona’mba: “Enda dya pa mema malampe, mute makonde enu musa kukwata.” 5 Ino Shimona walondolola kanena’mba: “A Mufundiji, tubakambe bufuku bonso butuntulu ino kukwata kantu mpika,+ inoko byowanena nankyo, nsa kuta makonde.” 6 Penepo abo pa kuta, bakwata* mwita mungi. Bine ne makonde abo keasanika ne kusanika.+ 7 Ebiya badyobola bengidi nabo badi mu bwato bukwabo amba bāye bebakwashe’ko, nabo baiya, kadi bayuja mato onso abidi, nao kealobela. 8 Pa kumona nabya, Shimona Petelo wapona ku manwi a Yesu kanena’mba: “A Mfumwami, nsonsoloke’po, mwanda ami ne muntu wa bubi.” 9 Mwanda aye ne bonso baadi nabo batulumukile bininge pa kumona mwita obakwete, 10 ne ba Yakoba ne Yoano bana ba Zebede,+ bengidi pamo na Shimona, nabo monka na monka. Ino Yesu wanena Shimona amba: “Leka kwivwana moyo. Tamba pano ukakwata bantu bōmi.”+ 11 Penepo bajokeja mato ku ntanda, bashiya byonso kebamulonda.+

12 Kyaba kikwabo paadi mu kibundi kimo nenki, tala! kwadi muntu umo muyulwe makopo bā! Aye pa kumona Yesu, wapona mpala panshi kamwisāshila’mba: “A Mfumwami, shi usakile, nankyo ntōkeje.”+ 13 Penepo waolola kuboko, wamutenga, kanena’mba: “Nsakile! Tōka tō.” Ponka na ponka makopo amupwa.+ 14 Ebiya wanena ukoma muntu’wa aleke kusapwila muntu nansha umo amba: “Ino enda ukelombole kudi kitobo, ne kutūla kyamulambu mwanda wa kusubulwa kobe monka mwānenene Mosesa,+ mwanda wa bukamoni kobadi.”+ 15 Ino myanda yandi yadi yenda isambakana, kadi bibumbo bikatampe kebīya pamo kuteja ne kubelulwa misongo yabo.+ 16 Inoko, aye wadi wikokela divule mu bifuko bya kufula kukalombela.

17 Ebiya difuku dimo paadi ufundija, Bafadiseo ne bafundiji ba Bijila batambile ku kibundi ne kibundi kya Ngadilea ne kya Yudea ne mu Yelusalema badi bashikete konka; kadi bukomo bwa Yehova* bwadi nandi mwanda wa kundapa.+ 18 Kadi tala! bantu badi baselele muntu umo ubela bulebe pa kakitanda, bakimba muswelo wa kumutweja ne kumutūla ku meso a Yesu.+ 19 Penepo abo pa kubulwa muswelo wa kumutweja pa mwanda wa kibumbo, bakanda pa musaka, bamutūkijija pa matailoshi pa kakitanda, mu bukata mwa boba badi ku meso a Yesu. 20 Aye pa kumona lwitabijo lwabo wanena’mba: “A mwana-mulume, bubi bobe bubakulekelwa.”+ 21 Penepo basonekeji ne Bafadiseo baanza kufwatakanya’mba: “Le uno’u nandi i ani le utuka Leza mutonko? Le i ani mukwabo ubwanya kulekela bantu bubi shi ke’nkapo Leza kete?”+ 22 Ino Yesu, pa kuyuka mifwatakanyo yabo, webalondolola’mba: “Le i bika byomufwatakanya mu mityima yenu? 23 Le kipēla kutabuka i kyepi, le i kunena’mba, ‘Bubi bobe bubakulekelwa’ni,’ i kunena’mba, ‘Imana wende’? 24 Ino pa kusaka muyuke amba Mwanā muntu udi na lupusa pano pa ntanda lwa kulekela bantu bubi—” wanena muntu wa bulebe’wa amba: “Nakunena’mba, Imana, tekuna kakitanda kobe, wende kobe.”+ 25 Ponkapo waimana ku meso abo, watekuna kyaadi ulēle’po, kaenda kwandi utumbija Leza. 26 Penepo abo bonso batulumuka, kebatumbija Leza, kadi bakwatwa nzuba, kebanena’mba: “Leka, leka, leka dyalelo’ko tubamone bintu bya kutendelwa!”

27 Ebiya, bino pa kupita’po, watambile kadi wamona musonkeji wa musonko wa dijina dya bu Levi ushikete pa njibo ya musonko, wamunena’mba: “Ikala mulondi wami.”+ 28 Nandi washiya bintu byonso, waimana kamulonda. 29 Kadi Levi wamutēkela masobo makatampe mu njibo yandi, kwadi kibumbo kikatampe kya basonkeji ba musonko ne bantu bakwabo badi badya nabo.*+ 30 Penepa Bafadiseo ne basonekeji babo bashilula kwiuninga kudi bandi bana ba bwanga’mba: “Mwanda waka banwe mudyanga ne kutoma na basonkeji ba musonko ne babipya-mambo?”+ 31 Kwivwana kwadi Yesu webanena’mba: “Boba bakomo kebadipo kyobasakila muñanga, poso boba babela.+ 32 Nkyaidilepo kwita boloke, mhm, ino naidile kwita babipya-mambo amba besāse.”+

33 Nabo bamunena’mba: “Bana ba bwanga ba Yoano bashikilwanga na nzala kyaba ne kyaba kadi bazenzanga mu milombelo, kadi mo mulongela ne ba Bafadiseo bene, ino bobe’ko badya batoma.”+ 34 Yesu webanena’mba: “Kemubwanyapo kushikija balunda na musoñañani na nzala shi musoñañani ukidi nabo, mwene i amo? 35 Ino mafuku akāya’ko pakebatalulwa musoñañani+ binebine; penepa kebakashikilwa na nzala mu mene mafuku’a.”+

36 Webapa monka kyelekejo amba: “I kutupu uketanga kilaka ku kivwalwa kipya kya pangala waela’kyo pa kivwalwa kikulu. Shi ekyele’po, nabya kilaka kipya’kya kitukumukanga ne kadi kilaka kya ku kivwalwa kipya kekifwaninwangapo pa kikulu.+ 37 Kadi, i kutupu welanga vinyu mipya mu milondo ya biseba mikulu. Shi eyele’mo, vinyu mipya ikasaba milondo ya biseba kadi ikamwangika ne milondo ya biseba mine ikoneka. 38 Inoko vinyu mipya ifwaninwe kwelwa mu milondo ya biseba mipya. 39 I kutupu muntu ke mutome vinyu mikulu usakanga mipya, mwanda unena’mba, ‘Mikulu yo miyampe.’”

6 Ebiya, mu difuku dimo dya Sabato wadi upita mu madimi a miseke, bandi bana ba bwanga badi kebapulula ne kudya bisampo bya miseke,+ bavinga’byo na makasa.+ 2 Penepo Bafadiseo bamo banena’mba: “Mwanda waka mulonga kintu kijidikwe mu dya Sabato?”+ 3 Ino Yesu webalondolola kanena’mba: “Lelo kashā kemwatangile byālongele Davida kitatyi kyēbakwete nzala aye ne bantu baādi nabo?+ 4 Mwawātwelele mu njibo ya Leza wātambula mikate milambulwe* wadya’yo ne kupa’ko imo bantu baādi nabo, mintu yādi mijidikwe muntu e-ense kudya’yo, poso enka babitobo kete?”+ 5 Penepo webanena’mba: “Mwanā muntu ye Mfumwandya Sabato.”+

6 Mu difuku dikwabo dya Sabato+ watwela mu shinankonka kafundija. Kadi mwadi ne mwana-mulume umo wadi na kuboko kwa lundyo kūmu.*+ 7 Basonekeji ne Bafadiseo badi kebamutale sō bamone shi usa kumubelula mu dya Sabato, mwanda wa bamone pa kumusambidila. 8 Ino aye pa kuyuka mifwatakanyo yabo,+ penepa wanena mwana-mulume wa kuboko kūmu’wa* amba: “Taluka, imana pa bukata.” Nandi wataluka wakemana’po. 9 Ebiya Yesu webanena’mba: “Nemwipangule’po bidi, Le kitabijibwe mu dya Sabato i kulonga kiyampe’ni nansha i kusanshijañana, le i kupandija būmi’ni* nansha i kwibonakanya?”+ 10 Pa kupwa kwibatala abo bonso koku ne koku, wanena mwana-mulume’wa amba: “Olola kuboko.” Nandi waolola’ko, ne kuboko kwandi kwakoma. 11 Ino bakalabala bya bulubi, kebanena abo bene na bene kyobakokeja kulonga Yesu i kika.

12 Difuku dimo mu oa mafuku, watambile waenda ku lūlu kukalombela,+ kadi wakesha bufuku bonso butuntulu ulombela kudi Leza.+ 13 Inoko abo pa kukya, waityila kwadi bandi bana ba bwanga, watonga’mo 12, baatelele ne bu batumibwa:+ 14 Shimona, wawainikile ne bu Petelo, Andele mwanabo, Yakoba, Yoano, Fidipa,+ Balatelemi, 15 Mateo, Tomase,+ Yakoba mwanā Afesa, Shimona witwa ne bu “mupyasakane,” 16 Yudasa mwanā Yakoba, ne Yudasa Isakadiota, waalamukile ke ndalandala.

17 Ebiya watūka nabo wakemana pa kifuko kidiñamane, kadi kwadi kibumbo kikatampe kya bandi bana ba bwanga, ne bantu bavulevule batambile mu Yudea monso ne mu Yelusalema ne ku ntanda ya ku lui ya Tyila ne Shidona, baile kumwivwana ne kubelulwa misongo yabo. 18 Nansha ke boba badi bakambakanibwa na mishipiditu ya disubi bene badi bakomejibwa. 19 Kadi kibumbo kyonso kyadi kisaka kumutenga mwanda bukomo bwadi bumutamba+ ne kwibabelula bonso.

20 Penepo watulwila meso andi kudi bandi bana ba bwanga kanena’mba:

“Mwi ba nsangaji banwe balanda, mwanda Bulopwe bwa Leza i bwenu.+

21 “Mwi ba nsangaji banwe badi na nzala pano, mwanda mukekutyijibwanga.+

“Mwi ba nsangaji banwe badila pano, mwanda mukasepanga.+

22 “Mwi ba nsangaji kitatyi kyonso kyobemushikwa,+ kitatyi kyobemupanga,+ bemufutulula, ne kutuluja* dijina dyenu amba mwi babi pa mwanda wa Mwanā muntu. 23 Sepelelai mu dyadyo difuku kadi tombojokai nsangaji, mwanda talai! mpalo yenu i mikatampe momwa mūlu, mwanda byabyo bintu e byādi bilonga ne bakulutuba babo ku bapolofeto.+

24 “Ino malwa enu banwe bampeta,+ mwanda mubamone kala kusengibwa kwenu konso.+

25 “Malwa enu banwe bekwite pano, mwanda mukekalanga na nzala.

“Malwa enu, banwe basepa pano, mwanda mukadilanga madilo ne kuyoyokota.+

26 “Malwa enu kitatyi kimunenena bantu bonso biyampe,+ mwanda bino byo byālongele bakulutuba babo ku bapolofeto ba bubela.

27 “Inoko nemunena banwe bevwana’mba: Sanswai nyeke balwana nenu, longelai biyampe boba bemushikilwe,+ 28 eselai boba bemufinga mafingo, lombelelai boba bemutuka.+ 29 Yewa ukukupila ku kutama kumo, mupe ne kukwabo kwine; kadi yewa ukuyata kivwalwa kyobe kya pangala, kokipela ne na kivwalwa kya munda kine.+ 30 Pá yewa ense ukulomba,+ kadi yewa ukuyata byobe bintu, kokamulandula’byo.

31 “Kadi, monka momusakila bantu bemulongele, mwibalongelei muswelo umo onka.+

32 “Shi musenswe boba bemusenswe, le mukatendelwa pa bika le? Mwanda nansha babipya-mambo bene basenswe boba bebasenswe.+ 33 Kadi shi mulonga biyampe ku boba bemulongelanga biyampe, le mukatendelwa pa bika le? Nansha babipya-mambo bene baloñanga’nka nankyo. 34 Ne kadi, shi mwapuja* boba bomutengele amba bemwalwije, le mukatendelwa pa bika le?+ Nansha babipya-mambo bene bapujanga babipya-mambo amba bakebalwije’nka bungi bumo bonka. 35 Inoko, sanswai nyeke balwana nenu ne kulonga biyampe ne kwapuja pampikwa kukulupila kwalujibwa kintu;+ nankyo mpalo yenu ikekala mikatampe, kadi mukekala bana ba Mwine wa Peulu Mwine, mwanda aye udi na kanye ku bampikwa kufwija’ko ne ku babi.+ 36 Ikalai nyeke ba lusa, monka mwikadile Shenu wa lusa.+

37 “Ne kadi, lekai kutyibila ba mambo, nabya nenu kemukatyibilwapo mambo nansha dimo;+ kadi lekai kuponejañana, nabya nenu kemukaponejibwapo nansha dimo. Lekelai’nka kulekela,* nabya nenu mukalekelwa.*+ 38 Ikalai na kibidiji kya kupāna, nabya nenu bakemupa.+ Bakemupungulwila mu nsonsa kipimo kilumbuluke, kikomene ne kukomena, kinyunye, kadi kiyule’tu bā. Mwanda kipimo kyomupimina bakwenu, nenu bakemupimina’kyo’nka nabya.”

39 Ebiya webanena monka na kyelekejo amba: “Mpofu kakokejapo kuludika mpofu, mwene i amo? Bonso babidi bakaponena mu kīna, le ke amopo?+ 40 Yewa ufunda* katabukilepo mufundiji wandi, ino ense mufundijibwe biyampe shē ukekala bwa mufundiji wandi. 41 Le penepo, i kika kyotadila kayombo kadi mu diso dya mwanenu ino kujingulula mulamba udi mu diso dyobe mpika?+ 42 Le ukokeja namani kunena mwanenu amba, ‘A mwanetu, leka nkutalule kayombo kadi mu diso dyobe,’ papo abe mwine kumona mulamba udi mu diso dyobe’dyo mpika? Abe nzazangi! Talula bidi mulamba udi mu diso dyobe, penepa komone biyampe mwa kutalwila kayombo kadi mu diso dya mwanenu.

43 “Mwanda i kutupu mutyi mulumbuluke upanga bipa bibole, nansha mutyi mubole upanga bipa bilumbuluke.+ 44 Mwanda mutyi ne mutyi uyukenanga ku bipa byao.+ Kimfwa, bantu kebāpangapo bikuyu ku miba, nansha kwapa mañanza ku kimuna kya miba. 45 Muntu muyampe ulupulanga bintu biyampe mu kibīko kiyampe kya mutyima wandi, ino muntu mubi nandi ulupulanga bintu bibi mu kibīko kyandi kibi; mwanda kyakanwa kyandi kinenanga byobya biyudile ku mutyima.+

46 “Penepo, i kika le kyomungityila’mba Mfumwetu! Mfumwetu! ino kulonga byonena ami mpika?+ 47 Muntu ense wiya kondi waivwana binenwa byami ne kwibilonga, nsa kwimulombola mwaikadile:+ 48 Udi pamo bwa muntu umo, pa kūbaka njibo wakolele ne kutwela panshi palampe, waala kyalwilo pa dibwe. Penepa, dilobe podyaile, munonga wakupila mu yoya njibo inoko kewadipo na bukomo bwa kwiitenkenya, mwanda yadi myūbake senene.+ 49 Ino kadi, yewa wivwana ne kulonga kintu mpika,+ udi pamo bwa muntu umo waubaka njibo pa nshi kwampikwa kyalwilo. Munonga pa kukupila’ko, ponka na ponka ne kupona yapona, kadi musala wa njibo’ya wadi mukatampe.”

7 Aye pa kupwa byonso byaadi usaka kulombola bantu, watwela mu Kapanama. 2 Penepo, umpika wa mudyavita umo, waadi usenswe mpata, wadi ubela bininge kadi wadi kadi kubwipi na kufwa.+ 3 Pawaivwene myanda ya Yesu, wamutumina bakulumpe bamo ba Bayuda kukamulomba āye amundapile umpika wandi. 4 Baiya kudi Yesu, kebamuzenze na kininga, amba: “Aye i mufwaninwe abe umulongele kino, 5 mwanda usenswe muzo wetu kadi aye ye wetūbakīle shinankonka.” 6 Penepo Yesu waenda nabo. Ino paadi kadi kubwipi na njibo, mudyavita wadi ke mutume kala balunda nandi bakamunene amba: “A Mfumwami, kokakambakana’tu, mwanda ami nkidipo mufwaninwe amba utwele mu yami njibo.+ 7 O mwanda mwine nadi nemone bu wampikwa kufwaninwa kwiya kodi. Ino abe nena’tu kishima, mwingidi wami akome. 8 Mwanda nami ngidi na bampityile lupusa, ino kadi ngidi na basola munshi mwami, shi nanena yeu amba, ‘Enda!’ waenda, yewa nandi amba, ‘Iya!’ waiya, nansha umpika’mba, ‘Longa kyoki!’ nandi walonga’kyo.” 9 Yesu pa kwivwana bino bintu, wamutulumuka, wavundamukila ku kibumbo kyadi kimulonda kanena’mba: “Nemusapwila’mba, nansha ke mu Isalela mwine nkyamwene lwitabijo lukatampe namino.”+ 10 Kadi boba batuminwe pa kujokela ku njibo, batana umpika’wa mukomo nkē.+

11 Kinondanonda na pano, waenda ku kibundi kitwa bu Neni, ne bandi bana ba bwanga ne kibumbo kikatampe badi benda nandi pamo. 12 Aye pa kufwena ku kibelo kya kibundi, ino tala! kwadi mwana-mulume umo mufwe obadi baselele, mwana umo kete* munda mwa inandi.+ Ne kadi, wadi mukaji wa kishala. Kibumbo kya bantu bavulevule ba mu kibundi kyadi nandi. 13 Mfumwetu pa kumumona, wamukwatyilwa lusa,+ kamunena’mba: “Leka kudila.”+ 14 Penepo wafwena, watenga ku butanda bwa lufu,* boba badi baselele’bo nabo baimana nkū. Kupwa wanena’mba: “A nsongwalume, nakunena’mba, imana!”+ 15 Ponkapo muntu mufwe’wa washikata kaesambe, ebiya Yesu wapa’ye inandi.+ 16 Penepo bonso bakwatwa moyo kebatumbija Leza amba: “Mupolofeto mukatampe wamweka motudi,”+ ne amba, “Leza wate bantu bandi mutyima.”+ 17 Ne kadi ino myanda yandi yasambakene mu Yudea monso ne mu ntanda yonso ya koku ne koku.

18 Ebiya bana ba bwanga ba Yoano bamusapwila bino byonso.+ 19 Penepo Yoano waityija bandi bana ba bwanga babidi webatuma kudi Mfumwetu kukamwipangula’mba: “Lelo abe ye Aye wa Kwiya’ni,+ nansha tufwaninwe kutengela’ko ungi?” 20 Abo pa kufika kwadi, bamunena’mba: “Yoano Mubatyiji wetutume kukwipangula’mba, ‘Lelo abe ye Aye wa Kwiya’ni, nansha tufwaninwe kutengela’ko mukwabo?’” 21 Mu mine nsá’yo, wabelula bantu bavule ba misongo,+ ba mbá mikomo, ne ba mishipiditu imbi ne kupa bampofu bavule kyabuntu kya kumona. 22 Ebiya, watentulula’mba: “Endai, kasapwilei Yoano byomwamona ne byomwaivwana: Bampofu pano kebamone,+ babilema kebanange, ba makopo abatōkejibwa, ba bitwi nabo kebevwana,+ ne bafwe nabo abasangulwa, kadi balanda nabo abasapwilwa myanda miyampe.+ 23 Wa nsangaji i yewa wa kubulwa kutana mondi kintu kya kukukaja.”+

24 Mikendi ya Yoano pa kwenda, Yesu washilula kulombola bibumbo myanda ya Yoano amba: “Lelo i kika kyomwaendele kukatala mu ntanda mutuputupu? Le i dibungu ditenkena na kivula?+ 25 Le penepo i kika kyomwaendele kukatala? Lelo i muntu uvwele bivwalwa binekena?*+ Mwene boba bavwele bivwalwa bya buya bwa dyangi ne badi mu būmi bwa bupeta bekalanga mu mobo a balopwe. 26 Penepo nanshi, kine kyomwaendele kukatala i kika le? Le i mupolofeto? Bine, nemulombola’mba, i kupita ne mupolofeto mwine.+ 27 Uno’u ye mwinē myanda yālembelwe amba: ‘Talai! Nsa kutuma mukendi wami ku meso obe,* ukakulongolwela dishinda ku meso obe!’+ 28 Nemusapwila’mba, ku boba babutwilwe na bana-bakaji, kekudipo mukatampe nansha umo wa kutabuka Yoano, ino yewa mutyetye mu Bulopwe bwa Leza umutabukile bukatampe.”+ 29 (Kadi bantu bonso ne basonkeji ba musonko pa kwivwana kino, batela Leza bu moloke, mwanda badi babatyijibwe lubatyijo lwa Yoano.+ 30 Ino Bafadiseo ne boba bajingulwile Bijila bene, bafutulwile madingi* ebadingile Leza,+ mwanda kebadipo babatyijibwe nandi.)

31 “Le penepo, nsa kudingakanya luno lukongo pamo na ani, ne badi pamo bwa bāni?+ 32 Badi pamo bwa bana batyetye bashikete mu nsoko beela mabila’mba: ‘Twadi twimwidila lushiba,* ino banwe kuja mpika; twadi tuyoyokota miyoa, ino banwe kudila mpika.’ 33 Mo monka, Yoano Mubatyiji waile kudya mikate ne kutoma vinyu mpika,+ ino kemunena’mba: ‘Udi na ndemona.’ 34 Mwanā muntu waile udya utoma, ino kemunena’mba: ‘Talai! Muntu wa mudyopolo, utomatoma vinyu, mulunda na basonkeji ba musonko ne babipya-mambo!’+ 35 Nansha nankyo, tunangu tubingijibwanga* na bana bato bonso.”*+

36 Ebiya, Mufadiseo umo wadi umwita’nka kumwita’mba akadye nandi. Penepo nandi watwela mu njibo ya Mufadiseo’wa kashikete ku meza. 37 Kadi tala! mwana-mukaji umo wadi uyukene mu kibundi bu kipya-mambo wayuka’mba Yesu udyanga* mu njibo ya Mufadiseo, penepo wasela mukomba wa dibwe dya alubatele udi’mo māni a mananshi.+ 38 Wafwena dya kunyuma ku maulu andi, kadila ne kubombeja maulu andi na impolo, kupwa weapampula na nywene ya ku mutwe wandi. Ne kadi wamufifya senene ku maulu, watūta’ko ne māni a mananshi. 39 Mufadiseo wamwityile’wa pa kumona nabya, kanena aye mwine amba: “Shi uno muntu wadi bine mupolofeto, wadi wa kuyuka uno mwana-mukaji umutenga’u i ani ne i muntu wa muswelo’ka, amba i kipya-mambo.”+ 40 Ino kwivwana kwadi Yesu kamunena’mba: “A Shimona, ndi na kintu kya kukulombola.” Nandi amba: “A Mufundiji, nena’kyo!”

41 “Bantu babidi badi na mapu kwa muntu wapujanga lupeto; yeu wadi mwapule ndenadi* 500, ino mukwabo 50. 42 Byobabudilwe kya kumufuta, nandi webalekela na mutyima umo bonso babidi. Penepo, i ani pa abo’ba ukamusanswa bininge?” 43 Kwivwana Shimona walondolola’mba: “Nalanga i yewa waalekele bitabuke bungi.” Nandi wamunena’mba: “Ubatyibe mambo biyampe.” 44 Ponkapo waalamukila kudi mwana-mukaji kanena Shimona amba: “Umwene uno mwana-mukaji’u? Natwelanga mu yobe njibo; kumpelepo nansha mema a koya ku maulu. Ino uno mwana-mukaji wabombeja maulu ami na impolo yandi ne kwiapampula na nywene yandi. 45 Kumfifilepo mififyo nansha dimo; ino uno mwana-mukaji, tamba’tu nsá yonatwelanga, kalekelepo kumfifya senene ku maulu. 46 Kuntūtyilepo māni ku mutwe, ino uno mwana-mukaji wantūta māni a mananshi ku maulu. 47 Pa kino, nakusapwila’mba, bubi bwandi, nansha byobuvudile,* bubamulekelwa+ mwanda buswe bwandi i bukatampe. Ino yewa ulekelwa bityetye, udi na buswe butyetye.” 48 Kupwa wanena mwana-mukaji’wa amba: “Bubi bobe bubakulekelwa.”+ 49 Penepo, boba baadi ushikete nabo ku meza bashilula kunena abo bene na bene amba: “Le uno muntu’u nandi i ani le ulekela ne ba bubi?”+ 50 Ino wanena mwana-mukaji’wa amba: “Lwitabijo lobe lubakupandija;+ enda mu ndoe.”

8 Kinondanonda na papo, wadi wenda mu kibundi ne kibundi, kikatampe ne kityetye, usapula ne kunena myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza.+ Kadi Ba Dikumi ne Babidi badi nandi, 2 pamo ne bana-bakaji bamo babelwilwe mishipiditu mibi ne misongo: Madia witwa ne bu mwine Makadala, walupwilwe’mo bandemona basamba-babidi; 3 Njoana+ mukaja Tyuza, kalama wa Heloda; Suzana; ne bana-bakaji bakwabo bavule, badi bebengidila na bintu byabo.+

4 Penepo kibumbo kikatampe pa kungwila pamo na boba badi bāya kwadi ba mu kibundi ne kibundi, wanena mu kyelekejo amba:+ 5 “Mukushi umo wakakushile nkunwa. Paadi ukusa, imo yaponena kufula kwa dishinda, yanyantwa, ne toni twa mūlu nato twadya’yo.+ 6 Mikwabo yaponena pa dibwe, kadi yamena, kupwa yauma mwanda keyadipo na kitalela.+ 7 Mikwabo nayo yaponena mu miba, ino miba yatamine pamo nayo yeityinya.+ 8 Ingi nayo yaponena mu nshi miyampe, ayo pa kumena, yapa bipa misunsa 100.”+ Aye pa kupwa kunena bino bintu, wanena na diwi dikatampe amba: “Yewa wa matwi a kwivwana, evwane.”+

9 Ino bandi bana ba bwanga bamwipangula mushintulwila kino kyelekejo.+ 10 Wanena’mba: “Banwe i kimupebwe kwivwanija bifibwe bikola bya Bulopwe bwa Leza, ino ku bakwabo, bidi mu byelekejo+ amba, nansha byobatala, batale bya bitupu, kadi nansha byobevwana, kebakivwanija.+ 11 Shi ke pano, kyelekejo kishintulula namino: Nkunwa i mwanda wa Leza.+ 12 Yoya ya kufula kwa dishinda i boba baivwene, ebiya Dyabola waiya wasela mwanda mu mityima yabo kutyina’mba baketabija ne kupanda.+ 13 Yoya ya pa dibwe i boba, abo pa kwivwana mwanda, beutambula na nsangaji, inoko ino’i keidipo na miji. Betabijanga kyaba kityetye, ino mu kitatyi kya kutompibwa, bapona.+ 14 Ino yoya yaponene mu miba, i boba baivwene, ino pa kuselwa na kuzumbija mutyima, ne bupeta,+ ne bya kwisangaja bya mu buno būmi,+ batyinibwa ne pa mfulo ne kukomeja kintu nansha kimo mpika.+ 15 Ino yoya ya pa nshi milumbuluke, i boba bevwana mwanda na mutyima mulumbuluke+ kadi muyampe, kupwa beulama ne kupa bipa na kūminina.+

16 “I kutupu wakijanga kinanu kupwa wapūta’po kintu nansha kwikitūla munshi mwa butanda, ino wikitūlanga pa kitūlwa-binanu, amba boba batwela bamone kitōkeji.+ 17 Mwanda i kutupu kintu nansha kimo kifibwe kekikasokolwapo nansha kintu kifye pafīta kekikayukibwapo nansha kumweka patōka.+ 18 Nanshi tai mutyima ku muswelo omwivwana, mwanda yewa ense udi na kintu, ukapebwa ne bikwabo,+ ino yewa ense kadipo na kintu, ne kyokya kine kyalanga’mba kyo kyadi nakyo kikamuyatwa.”+

19 Penepo inandi ne banababo+ baiya kwaadi, ino kebabwenyepo kumufwena mwanda wa kibumbo.+ 20 Ebiya bamusapwila’mba: “Inobe ne banabenu aba bemene panja, basaka kwimona nobe.” 21 Nandi walondolola kaebanena’mba: “Mama ne banabetu i bano’ba bevwana mwanda wa Leza ne kulonga’o.”+

22 Difuku dimo, aye ne bandi bana ba bwanga baikīle mu bwato, kaebanena’mba: “Twabukilei bobwa bukila bwa dijiba.” Penepo bataluka kebenda.+ 23 Ino pobadi bakyenda, aye walāla. Ebiya kivula kikatampe kyatetuka pa dijiba, kadi bwato bwabo bwashilula kuyula mema, baikala mu kyaka.+ 24 Penepo baenda kebamulangula’mba: “A Mufundiji, Mufundiji, tubafu!” Ponkapo walanguka, wafunina kivula ne mabimbi adi atūta, nabyo byatūka, penepo kwatalala’tu nyā.+ 25 Kupwa webanena’mba: “Le lwitabijo lwenu ludi kwepi?” Ino abo bakwatwa moyo bininge, batulumuka kebanena abo bene na bene amba: “Le bine uno’u i ani? Mwanda usoñanya’nka ne bivula ne mema, nabyo byamukōkela.”+

26 Penepo bafika mu nkula ya ntanda ya bene Ngelaze,+ ntanda itadidile na Ngadilea. 27 Ino Yesu pa kwabukila ku ntanda, muntu umo mukwatwe na bandemona utamba mu kibundi wamusambakana. Mu kitatyi kilampe, kadipo uvwala bisandi, kadi kadipo ushikatanga mu njibo, ino wadi ushikatanga mu bibundu.*+ 28 Aye pa kumona Yesu, waela lubila ne kupona ku meso andi, kanena na diwi dikatampe amba: “Le ndi nobe mwanda’ka, abe Yesu, Mwanā Leza Mwine wa Peulu Mwine? Nakwisāshila, kokamwesha malwa.”+ 29 (Mwanda Yesu wadi usoñanya mushipiditu wa disubi utambe mu muntu’wa. Wadi umukwata misunsa mivule,*+ kadi badi bamukuta kyaba ne kyaba na miyololo ne na nkano ne kumulama nyeke, ino wadi utyiba bikutwa ne kutunwinwa na ndemona mu byaba bya kufula.) 30 Yesu wamwipangula’mba: “Le dijina dyobe wi ani?” Nandi amba: “Kibumbo kya Bulwi,” mwanda wadi mutwelwe na bandemona bavule. 31 Penepa kebamwisāshila’nka kumwisāshila’mba kakibasoñanya bende mu lupongo.+ 32 Byobiya kwadi luombe lukatampe lwa bangulube+ badi badya ku lūlu, penepo bamwisāshila ebaleke bakatwele mu bangulube, nandi webaleka.+ 33 Ponkapo bandemona batamba mu muntu’wa, bakatwela mu bangulube, penepo luombe lwanyemena ku nenekelo ya lupongo* lwaponena mu dijiba lwafwa mema. 34 Ino balami ba bangulube pa kumona byobya byalongeka, banyema bakasapula’byo mu kibundi ne mu madimi.

35 Byobiya bantu batamba kukatala byobya byalongeka. Baiya kudi Yesu, batana muntu walupukilwe na bandemona’wa, uvwele bisandi kadi ne ñeni mimubwane’tu senene, ushikete ku maulu a Yesu, penepa moyo webakwata bininge. 36 Boba bamwene’byo bebalombola mwakomejibwe muntu wadi mukwatwe na bandemona’wa. 37 Penepo bantu bavule batambile kubwipi na ntanda ya bene Ngelaze bamunena ebataluke mwanda bakwetwe moyo mukatampe. Penepa waikila mu bwato kaenda. 38 Inoko, muntu walupukilwe na bandemona’wa wadi umuzenza’nka kumuzenza’mba ekale nandi, ino aye wajokeja muntu’wa amba:+ 39 “Jokela ku njibo, kasapule nyeke byakulongela Leza.” Ebiya, nandi kaenda usapula mu kibundi kyonso kituntulu byamulongēle Yesu.

40 Yesu pa kujoka, kibumbo kyamutambula senene mwanda bonso badi bamutengele.+ 41 Ino tala! muntu umo witwa bu Yelusa waiya; uno muntu’u wadi mwendeji wa shinankonka. Wapona ku maulu a Yesu kamuzenze atwele mu yandi njibo,+ 42 mwanda wadi na mwana mwana-mukaji umo kete* wa myaka isenselela ku 12, wadi kasake kufwa.

Yesu paadi wenda, bibumbo byamutyinya. 43 Ino kwadi mwana-mukaji umo wadi na muyeye wa mashi+ ke myaka 12, kadi wakomenwe kubelulwa na muntu nansha umo.+ 44 Wafwena dya kunyuma, wamutenga ku manyamvwa a kivwalwa kyandi kya pangala,+ ponka na ponka muyeye wa mashi’wa waketeka. 45 Penepo Yesu wanena’mba: “I ani wantenga?” Bonso pobadi bakituna, Petelo wanena’mba: “A Mufundiji, bibumbo byobi bikujokolokele kadi bikutyininye mbū.”+ 46 Ino, Yesu wanena’mba: “Kudi muntu wantenga, mwanda nayuka’mba bukomo+ bubantambe’mo.” 47 Mwana-mukaji’wa pa kumona’mba kabwenyepo kufyama, waiya uzakala, wapona ku meso andi kalombola ku meso a bantu bonso kine kyaamutengelanga ne mwaakomenanga ponka na ponka. 48 Ino Yesu wamunena’mba: “A mwanami, lwitabijo lobe lubakukomeja. Enda mu ndoe.”+

49 Aye ukinena, mwimaniji wa mwendeji wa shinankonka waiya kamusapwila’mba: “Obe mwana mwana-mukaji wafu; kokakambakanya Mufundiji monka.”+ 50 Pa kwivwana nabya Yesu wamulondolola’mba: “Kokakwatwa moyo, abe ikala’tu na lwitabijo, usa kupanda.”+ 51 Aye pa kufika ku njibo, kasakilepo muntu nansha umo kutwela nandi poso enka Petelo, Yoano, Yakoba, ne shandya mwana ne inandya mwana. 52 Ino bantu bonso badi bamudila beyaya bya bulanda. Penepo wanena’mba: “Lekai kudila,+ mwanda kafwilepo ino ulēle.”+ 53 Penepo kebamusepa bya kibengo mwanda badi bayukile amba i mufwe. 54 Ebiya wamukwata ku kuboko, wamwita’mba: “A mwana, imana!”+ 55 Penepa mushipiditu* wandi+ wajoka, ponka’pa walanguka,+ ebiya Yesu wasoñanya bamupe bya kudya. 56 Bine, bambutwile bandi babezemuka bya mwiko, ino webalombola’mba kebakisapwila muntu nansha umo byobya byalongeka.+

9 Ebiya waityila Ba Dikumi ne Babidi pamo, webapa bukomo ne lupusa pa bandemona bonso+ ne lwa kubelula misongo.+ 2 Webatuma kukasapula Bulopwe bwa Leza ne kukomeja bantu, 3 webanena’mba: “Kemukiselai kintu nansha kimo mu lwendo, nansha mukombo nansha mufuko wa mpao nansha lupeto;* nansha bivwalwa bibidi.*+ 4 Ino konso komutwela mu njibo, shikatai’mo enka ne byomukataluka’ko.+ 5 Kadi kokwa konso kekwimutambulapo bantu, pa kutamba mu kyakyo kibundi, kūkulai luvumbi ku mayo enu ke bukamoni kobadi.”+ 6 Kupwa bataluka kebenda mu ntanda’ya mu kibundi ne kibundi, basapula myanda miyampe ne kubelula bantu konsokonso.+

7 Penepo Heloda,* muledi wa kipindi kya ntanda,* waivwana byonso byadi bilongeka, wazumbazumba bininge mwanda bamo badi banena’mba Yoano wasanguka mu lufu,+ 8 ino bakwabo amba Ediya wamweka, bangi nabo amba i umo wa mu bapolofeto ba kala wasanguka.+ 9 Heloda wanena’mba: “Yoano namutētele mutwe.+ Penepo, uno nandi ongivwanina bino bintu’u i ani?” O mwanda wadi ukimba kumumona.+

10 Batumibwa pa kujoka, balombola Yesu byonso byobalongele.+ Ebiya waenda nabo, webakokela kufula mu kibundi kitwa bu Betesaida.+ 11 Inoko bibumbo, pa kuyuka’o byamulonda. Nandi webatambula senene kaebasapwila myanda ya Bulopwe bwa Leza, kadi wakomeja ne boba badi basakilwa kubelulwa.+ 12 Ebiya difuku dyadi kedisa kufula. Ba Dikumi ne Babidi baiya kebamunena’mba: “Talula kibumbo kya bantu bende mu bibundi ne mu madimi a kubwipi bakamone kwa kulāla ne byakudya, mwanda kuno kotudi i kufula.”+ 13 Ino aye webanena’mba: “Mwibapei byakudya.”+ Nabo amba: “Ketudipo na kintu, tudi enka na mikate itano ne twita twa lui tubidi kete, poso twende batwe bene tukapotele bano bantu bonso byakudya.” 14 Na bubine, badi bana-balume kubwipi kwa 5 000. Ino wanena bandi bana ba bwanga’mba: “Mwibashikatyijei mu bisumpi bya bantu kubwipi kwa makumi atano atano.” 15 Nabo balongela monka, bebashikatyija bonso. 16 Penepo wayata mikate itano ne twita tubidi, watala mūlu, webyesela dyese. Kupwa watyumuna kape’byo bana ba bwanga’mba nabo batūdile’byo kibumbo. 17 Ponkapo bonso badya ne kwikuta baikuta, kadi baboya byashele’ko, bilala 12 bya bipindi.+

18 Kupwa, paadi ulombela bunka bwandi, bana ba bwanga baiya kwadi, kaebepangula’mba: “Le bibumbo binenanga’mba ami ne ani?”+ 19 Abo pa kulondolola kebanena’mba: “Yoano Mubatyiji, ino bakwabo amba i Ediya, bangi nabo amba i umo wa mu bapolofeto ba kala wasanguka.”+ 20 Penepo webanena’mba: “Le banwe nenu, munenanga’mba ne ani?” Petelo walondolola’mba: “Kidishitu wa Leza.”+ 21 Penepo pa kwibanena wibakoma, webalombola’mba kebakisapwila’kyo muntu nansha umo,+ 22 ino wanena’mba: “Mwanā muntu ufwaninwe kususulwa masusu mavule ne kupelwa na bakulumpe ne babitobo bakulu ne basonekeji ne kwipaibwa,+ kadi mu difuku dya busatu ukasangulwa.”+

23 Ebiya wanena monka ku bonso amba: “Shi muntu usaka kunonda, nankyo epele aye mwine,+ asele mutyi wandi wa masusu* bukile bukya kadi anonde nyeke.+ 24 Ke-muntu yewa ense usaka kupandija būmi bwandi* ukebujimija, ino yewa ense ujimija būmi bwandi* pa mwanda wa amiwa ye ukebupandija.+ 25 Na bubine, i kamweno’ka kakamwena’mo muntu shi wanekenya ntanda yonso ino wejimija aye mwine nansha koneka?+ 26 Mwanda yewa umfwa bumvu ami ne binenwa byami, Mwanā muntu nandi ukafwa yao muntu bumvu kitatyi kyakāya mu ntumbo yandi ne ya Shandi ne ya bamwikeulu bajila.+ 27 Ino ami nemulombola binebine amba, kudi bamo bemene pano’pa kebakafupo poso’nka bamone bidi Bulopwe bwa Leza.”+

28 Na bubine, kintu kya mafuku mwānda aye pa kupwa kunena bino binenwa, wasela Petelo, Yoano, pamo ne Yakoba bakanda ku lūlu kukalombela.+ 29 Kadi paadi ulombela, mumwekelo wa mpala yandi washinta kadi ne bivwalwa byandi byashinta’tu kebyeñenya tō. 30 Ne kadi tala! kwadi bana-balume babidi badi besamba nandi; badi ba Mosesa ne Ediya. 31 Bano’ba bamwekele na ntumbo kebesambe myanda ya lwendo lwandi, lwadi ke ludi pabwipi na kufikidila ku Yelusalema.+ 32 Penepo, Petelo ne boba baadi nabo balēmenenwa na tulo, ino abo pa kubūka biyampe, bamona ntumbo yandi+ ne bana-balume babidi bemene pamo nandi. 33 Kadi bano’ba pobadi kebamushiye, Petelo wanena Yesu amba: “A Mufundiji, i kipite buya twikale pano. Nanshi longa tushimike mapema asatu, umo obe, mukwabo wa Mosesa, ungi nandi wa Ediya.” Kadipo uyukile byaadi unena. 34 Ino paadi ukinena ino myanda, dikumbi dyaiya kedibapūta. Abo pa kutwela mu dikumbi, bakwatwa moyo. 35 Ponkapo diwi+ dyatamba mu dikumbi amba: “Uno’u i wami Mwana, mwine utongelwe.+ Mwivwanei.”+ 36 Diwi pa kwisamba, Yesu washala bunka. Ino bauba talala nyā kadi kebasapwidilepo muntu mu mene mafuku’a kintu nansha kimo mu byobya byobamwene.+

37 Mu difuku dyalondele’po, pobadi batūka ku lūlu, kibumbo kikatampe kyamusambakana.+ 38 Penepo muntu umo mu kibumbo’mwa waela lubila’mba: “A Mufundiji, nakwisāshila ntadile’po wami mwana mwanda i wami mwana umo kete.+ 39 Kadi tala! kudi mushipiditu umukwatanga, kasame ponka na ponka, umufulubija keumutambija kifulwe* ku kanwa, ne kadi keumutambangapo bukidi poso bidi umutape bilonda. 40 Nesāshilanga bobe bana ba bwanga beupange, ino abatunya.” 41 Yesu walondolola kanena’mba: “Yō, lukongo lwampikwa lwitabijo kadi lunyengakane,+ le nkendelela nenu ne kwimutūkijija mutyima kufika ne kitatyi’ka? Leta obe mwana kuno.”+ 42 Ino nansha paadi kafwena, ndemona wamutola pa nshi kamufulubija bibibibi. Inoko Yesu wafunina mushipiditu wa disubi’wa ne kundapa mwana mwana-mulume’wa, kupwa waalwija’ye shandi. 43 Ebiya, bonso kebānya bukomo bukatampe bwa Leza.

Pobadi bonso bakitulumuka byonso byaadi ulonga, wanena bandi bana ba bwanga’mba: 44 “Ivwanijai ne kuvuluka bino binenwa, mwanda Mwanā muntu usa kwabwa mu makasa a bantu.”+ 45 Inoko abo kebaivwanijepo byaadi unena. Na bubine, byadi bibafibwe kutyina bakajingulula’byo, kadi bakwetwe moyo wa kumwipangula ino myanda.

46 Ebiya kwatambile lupata mu bukata mwabo lwa kuyuka mukatampe kupita bonso i ani.+ 47 Yesu pa kuyuka milangwe ya mu mityima yabo, wayata mwana mutyetye, wamwimika pabwipi nandi, 48 kaebanena’mba: “Ense utambula uno mwana mutyetye mu dijina dyami nankyo wantambula ne amiwa; kadi ense untambula watambula ne Yewa wantumine.+ Mwanda yewa wiendeja aye mwine pamo bwa mutyetyetyetye umbukata mwenu yao e ye mukatampe.”+

49 Kwivwana Yoano kanena’mba: “A Mufundiji, twamwene muntu umo upanga bandemona na kutela dijina dyobe, netu twatompa kumukankaja mwanda kakulondangapo netu pamo.”+ 50 Ino Yesu wamunena’mba: “Kemwakitompai kumukankaja, mwanda yewa ke walwana nenupo i wenu.”

51 Mafuku byoadi keafwena* a aye kutekunwa,+ wasumininwa kutadija mpala yandi kwenda ku Yelusalema. 52 Penepo watuma mikendi ku meso andi. Kadi baenda, batwela mu kibundi kya bene Samadia kukamutēnga. 53 Ino kebamutambwilepo+ mwanda wadi usumininwe* kwenda ku Yelusalema. 54 Bana ba bwanga, ba Yakoba ne Yoano,+ pobamwene namino banena’mba: “A Mfumwetu, le usaka tunene mudilo utūke mūlu wibaloteje fututu?”+ 55 Ino aye waalamuka webafunina. 56 Penepa baenda ku kibundi kingi.

57 Ebiya, pobadi benda mwishinda, muntu umo wamunena’mba: “Nkakulonda konso koenda.” 58 Ino Yesu wamunena’mba: “Mikenge idi na mikembo, toni twa mūlu nato tudi na manswa, ino Mwanā muntu kadipo na pa kusāmina mutwe.”+ 59 Kupwa wanena mukwabo amba: “Ikala mulondi wami.” Muntu’wa wanena’mba: “A Mfumwami, ndeke bidi ñende nkajīke tata.”+ 60 Ino wamunena’mba: “Leka bafwe+ bajīke bafwe babo, abe enda ukasapule pi na pi Bulopwe bwa Leza.”+ 61 Kadi mukwabo nandi wamunena’mba: “Ami nkakulonda, abe Mfumwami, inoko ndeke bidi nkashadike ba mu njibo yetu.” 62 Yesu wamunena’mba: “I kutupu muntu ukwata lukasu mu maboko koku utala bintu bidi kunyuma+ ufwaninwe Bulopwe bwa Leza.”+

10 Ebiya bino pa kupita’po Mfumwetu watongele bakwabo 70, webatuma babidi babidi+ bamutangidile mu kibundi ne kibundi ne mu kifuko ne kifuko mwaadi wa kwenda. 2 Ebiya webanena’mba: “Bine, mwangulo i mukatampe, ino bengidi i batyetye. O mwanda, abijai Mwinē mwangulo atume bengidi mu mwangulo wandi.+ 3 Endai! Talai! Nemutume pamo bwa twana twa mikōko mu bukata mwa bampumpi.+ 4 Kemwakiselai kafuko ka lupeto, nansha mufuko wa mpao nansha bikwabilo,+ kadi kemwakimunai muntu* mwishinda. 5 Konso komutwela mu njibo, nenai bidi amba: ‘Ndoe ikale mu ino njibo.’+ 6 Kadi shi mwine’mwa mudi mulunda na ndoe, nankyo ndoe yenu ikekala pādi. Ino shi i mutupu’ye, nankyo ikemujokela. 7 Penepa shikatai mu yayo njibo,+ dyai ne kutoma byobya byobemupa,+ mwanda mwingidi ufwaninwe mpalo yandi.+ Kemwakitundulukai mwadi mu yoi njibo kemudi mu yoi.

8 “Kadi, konso komutwela mu kibundi bemutambula’mo, dyai byobya byobemutūdila 9 kadi belulai babela badi’mo ne kwibalombola’mba: ‘Bulopwe bwa Leza kebudi pabwipi nenu.’+ 10 Ino konso komutwela mu kibundi ne kwimutambula’mo mpika, tambilai mu bipito byakyo bikatampe ne kunena’mba: 11 ‘Ne luvumbi lwine lwalamatanga ku mayo etu mu kino kyenu kibundi,+ tubemupampwila’lo. Inoko, yukai kino, amba Bulopwe bwa Leza kebudi pabwipi.’ 12 Nemusapwila’mba: Mu dyodya difuku, ntanda ya Sodoma ikapēlelwa kūminina kutabuka kyakyo kibundi.+

13 “Malwa obe, Kolezeni! Malwa obe, Betesaida! mwanda shi bilongwa bya bukomo byalongwa mwenu byālongelwe mu Tyila ne mu Shidona, longa bēsāshile kala bashikete mu bivwalwa bya masāka ne mu buto.+ 14 O mwanda, mu butyibi, ntanda ya Tyila ne Shidona ikapēlelwa kūminina kwimutabuka. 15 Abe nobe Kapanama, le bimweka’mba ukazunzulwa kufika ne mūlu’ni? Ukatūka kufika ne mu Kibundu!*

16 “Yewa wimwivwana wangivwana ne ami mwine.+ Kadi yewa wimupela wampele ne ami. Ne kadi yewa umpela wapele ne Yewa wantumine mwine.”+

17 Penepo boba 70 bajoka na nsangaji, kebanena’mba: “A Mfumwetu, ne bandemona bene badi betukōkela pa kutela dijina dyobe.”+ 18 Penepa nandi webanena’mba: “Namone Satana ke mupone kala+ pamo bwa dipeni momwa mūlu. 19 Talai! Nemupe lupusa lwa kutyimpa banyoka ne tuminye mu mayo, ne pa bukomo bonso bwa balwana,+ kadi i kutupu kintu kikemusanshija nansha dimo. 20 Inoko kemwakisangalai mwanda mishipiditu ibemukōkela, ino sangalai mwanda majina enu i malembwe mūlu.”+ 21 Enka mu mine nsá’ya, wasangala bininge mu mushipiditu ujila kanena’mba: “Nakutendela ku meso a bonso, a Tata, Mfumu wa diulu ne ntanda, mwanda ubafi fyē bino bintu ku ba tunangu ne bafunde+ ino ubasokwela’byo twana tutyetye. Bine, abe Tata, mwanda uno o muswelo oloelelwe.+ 22 Bintu byonso i bimpebwe na Tata, kadi i kutupu uyukile mwikadile Mwana poso’nka Tata, kadi i kutupu uyukile mwikadile Tata poso’nka Mwana+ ne yewa ense obasaka kusokwela’ye kudi Mwana.”+

23 Ponkapo wavundamukila kudi bana ba bwanga kaebalombola kufula’mba: “I a nsangaji meso amona byomumona’bi.+ 24 Mwanda nemulombola’mba: Bapolofeto ne balopwe bavule bāsakile kumona bintu byomubandila’bi ino kebāmwene’byopo,+ ne kwivwana bintu byomwivwana’bi ino kebāivwene’byopo.”

25 Ino tala! muntu umo ujingulwile Bijila waimana kumutompa kanena’mba: “A Mufundiji, le mfwaninwe kulonga bika nkapyane būmi bwa nyeke?”+ 26 Nandi wamunena’mba: “Le i bika bilembelwe mu Bijila? Le abe utañanga namani?” 27 Nandi wamulondolola’mba: “‘Sanswa Yehova* Leza obe na mutyima obe onso, na muya* obe onso, na bukomo bobe bonso, ne na ñeni yobe yonso’+ ne ‘mukwenu mowisanshilwe abe mwine.’”+ 28 Nandi wamunena’mba: “Ubalondolola bya bine; longa nyeke namino nabya ukamona būmi.”+

29 Inoko muntu’wa byaadi ukimba kwilombola bu moloke,+ wanena Yesu amba: “Lelo mukwetu mwine i ani?” 30 Yesu wamulondolola kanena’mba: “Kwadi muntu umo wadi utamba ku Yelusalema utūkila ku Yediko, ino wapona mu makasa a batubwalāla bamuyete byonso byaadi nabyo ne kumukupila, kupwa baenda bamushiya mupungile. 31 Mu kitulumukila, kitobo umo wadi utūkila mu dyodya dishinda, ino pa kumumona, wapityila mutamba mukwabo. 32 Ne mwine Levi nandi mo monka, aye pa kufika pa kifuko’kya wamumona, wapityila mutamba mukwabo. 33 Ino mwine Samadia+ umo wadi wenda mu dyodya dishinda wafika pādi, aye pa kumumona, wamukwatyilwa lusa. 34 Penepo wamufwena, wamukuta bilonda ne kumupungulwila’po māni ne vinyu. Kupwa wamukandija pa nyema wandi wakamutwala ku njibo ya beni ne kumulela. 35 Difuku dilonda’ko, wayata ndenadi* ibidi, wapa’yo mulami wa njibo ya beni, wamunena’mba: ‘Mulele, kadi byonso byowakalupula kupita pa ino, nsa kukwalwija’byo shi najoka.’ 36 Lelo momwena pa bano basatu i ani welombwele bu mukwabo+ na yewa waponene mu makasa a batubwalāla’wa?” 37 Nandi amba: “I yewa wamulongēle bya lusa.”+ Penepo Yesu wamunena’mba: “Enda, nobe ukalonge’nka nankyo.”+

38 Ebiya, pobadi benda, watwela mu kibundi kimo nenki. Mwine’mwa mwana-mukaji umo wa dijina dya bu Mata+ wamutambwile ke mweni mu yandi njibo. 39 Wadi na mwanabo mwana-mukaji witwa bu Madia, wadi ushikete ku maulu a Mfumwetu wivwana’nka kwivwana byanena.* 40 Ino Mata aye, wadi mulabikwe na twaji tuvule twaadi wingila. Penepo waiya kwadi kanena’mba: “A Mfumwetu, le kumwenepo amba mwanetu wandeka ñingila byonso bunka bwami? Munene āye ankwashe’ko.” 41 Mfumwetu wamulondolola’mba: “Mata, Mata, uzumbijanga mutyima ne kukamba na bintu bivule. 42 Ino i bintu bityetye’tu bisakibwa, pakwabo kimo’tu kete. Madia aye watonge kipindi kiyampe,*+ kadi kekikamuyatwapo.”

11 Ebiya wadi pa kyaba kimo nenki ulombela, aye pa kupwa, wandi mwanā bwanga umo wamunena’mba: “A Mfumwetu, witufundije mwa kulombelela, enka mwafundijije ne Yoano bandi bana ba bwanga.”

2 Penepo webanena’mba: “Ponso pomulombela, nenai amba: ‘Tata, dijina dyobe dipandulwe.*+ Bulopwe bobe bwiye.+ 3 Witupe difuku ne difuku bidibwa* byetu mungya bisakibwa bya difuku.+ 4 Kadi witulekele bubi bwetu,+ mwanda netu tulekelanga yewa ense witwapwile;+ kadi koketutweja mu kutompibwa.’”+

5 Kupwa webanena’mba: “Langa shi umo pomudi’po udi na mulunda nandi, waenda kwadi pa bukata bwa bufuku kamunena’mba, ‘A mulunda, ngapwije’ko mikate isatu, 6 mwanda mulunda nami wamfikila’nka panō mu lwendo, ino nkidipo na kantu ka kumupa.’ 7 Ino yao muntu kamulondolola aye munda’mba: ‘Leka kunkambakanya. Mulango ke mushite kala, kadi bami bana batyetye balēle nami pa butanda. Nkibwanyapo kubūka kukupa kintu.’ 8 Nemulombola’mba: Nansha shi kabūkilepo kumupa kintu mwanda i mulunda nandi, ino bine pa mwanda wa lupuñanya lwandi lukomo,+ usa kubūka kumupa byonso byasaka. 9 Mo monka, nemulombola’mba, lombai’nka kulomba,+ nabya mukapebwa; kimbai’nka kukimba, nabya mukamona; kokolai’nka kukokola, nabya mukashitwilwa.+ 10 Mwanda ense ulomba utambulanga,+ kadi ense ukimba umonanga, kadi ense ukokola nandi ukashitwilwa. 11 Na bubine, i shabana’ka momudi’mo, shi wandi mwana wamulombe mwita wa lui, ukamupa nyoka pa kyaba kya mwita wa lui, a?+ 12 Nansha kadi shi wamulombe dii, le ukamupa kaminye? 13 Penepo, shi banwe’ko, nansha byomudi babi, muyukile kupa benu bana byabuntu biyampe, le Shenu wa mūlu papo ke pepi, mwene ukapāna mushipiditu ujila ku boba bamulomba!”+

14 Kupwa, wapanga ndemona wa bu kamāma.+ Ndemona pa kutamba’mo, kamāma’wa wanena, kadi bibumbo byatulumuka.+ 15 Ino bamo umbukata mwabo kebanena’mba: “Upañanga bandemona na bukomo bwa Belezebuba,* mulopwe wa bandemona.”+ 16 Ino bangi nabo, pa kumutompa, bashilula kumulomba kiyukeno+ kya mūlu. 17 Aye pa kuyuka milangwe yabo,+ webanena’mba: “Bulopwe bo-bonso bwa kwilalulula abo bwine busadikanga, kadi njibo ya kwilalulula ayo mine iponanga. 18 Muswelo umo onka, shi Satana nandi elalulule aye mwine, le bulopwe bwandi bukemana namani? Mwanda munenanga’mba mpañanga bandemona na bukomo bwa Belezebuba. 19 Shi mpañanga bandemona na bukomo bwa Belezebuba, le benu bana bebapañanga na bukomo bwa ani? O mwanda bakekala benu batyibi. 20 Ino shi mpañanga bandemona na munwe wa Leza,+ nankyo bine Bulopwe bwa Leza bubemupeta.+ 21 Shi nkomokomo, mwilumbile byabulwi, ulama njibo yandi mikatakata, bintu byandi bikalamibwa biyampe. 22 Inoko shi muntu mukomo kumutabuka waiya kumutamba kadi wamunekenya, yao muntu ukamusela byabulwi byonso byaadi wikulupile, ne kwabanya bintu byaamuyata’bya. 23 Yewa ense kadipo ku wami mutamba i walwana nami, kadi yewa ense kakongakanyapo pamo nami usalakanyanga.+

24 “Shi mushipiditu wa disubi ubatambe mu muntu, upitanga mu ntanda yampikwa mema ukimba pa kukōkolokwa, ino shi keutene’popo, keunena’mba, ‘Nsa kujokela mu njibo yami monavilukile’mwa.’+ 25 Ao pa kufika, ubatana mu njibo mukombe tō kadi mulongolole senene. 26 Penepo waenda, wakasela mishipiditu mikwabo isamba-ibidi mibi kwiutabuka, kadi ayo pa kupwa kutwela munda, yashikata’mo. Byobiya ngikadilo ya ku mfulo ya muntu’wa yabipa kutabuka ne mibajinji mine.”

27 Ino paadi unena bino bintu, mwana-mukaji umo mu kibumbo’mwa watulula diwi kamunena’mba: “I ya nsangaji yoya ndá yakuselele ne oa mabele akwamishe!”+ 28 Inoko aye wanena’mba: “Aa, ino, ba nsangaji i boba bevwana mwanda wa Leza ne kwiulama!”+

29 Bibumbo pobyadi byungwila pamo, waanza kunena’mba: “Luno lukongo i lukongo lubi; lukimbanga kiyukeno, ino i kutupu kiyukeno kyolukapebwa poso’nka kiyukeno kya Yona.+ 30 Mwanda monka mwāikadile Yona+ bu kiyukeno ku bene Nineva, ye mukekadila ne Mwanā muntu ku luno lukongo. 31 Mulopwe mukaji wa kunshi+ ukemana mu butyibi na bantu ba luno lukongo kadi ukebaponeja, mwanda wātambile ku mfulo ya ntanda kwiya kwivwana tunangu twa Solomone. Ino tala! kintu kitabukile Solomone kidi pano.+ 32 Bantu ba Nineva bakemana mu butyibi na luno lukongo kadi bakeluponeja, mwanda bēsāshile pa kusapwilwa na Yona.+ Ino tala! kintu kitabukile Yona kidi pano. 33 Shi muntu waakija kinanu, kekitūlangapo pafyame nansha munshi mwa kilala,* ino wikitūlanga pa kitūlwa-binanu+ amba boba batwela bamone kitōkeji. 34 Kinanu kya umbidi i diso dyobe. Shi diso dyobe ditala pamo sō,* umbidi obe onso nao udi tō;* ino shi dyabilaabila,* umbidi obe nao udi fututu.+ 35 Nanshi tadija’mba kitōkeji kidi modi ke fukutupo. 36 Nanshi, shi umbidi obe onso udi na kitōkeji pampikwa kipindi nansha kimo kidi fututu, ao onso ukekala na kitōkeji pamo bwa kinanu kikumunikila kitōkeji na mikejima yakyo.”

37 Aye pa kupwa kunena namino, Mufadiseo umo wamunena akadye nandi. Penepo watwela, kashikete ku meza. 38 Inoko Mufadiseo watulumuka pa kumona’mba koilepo* bidi kumeso kwa kudya.+ 39 Ino Mfumwetu wamunena’mba: “Banwe Bafadiseo mutōkejanga panja pa kitomeno ne pa nsāni, ino munda mwenu mwi bayule makomwa-meso ne bubi bā.+ 40 Banwe bampikwa ñeni! Yewa wālongele panja mwene ye wālongele ne munda mwine? 41 Ino pānai bintu bidi munda bu byabuntu bya ku lusa,* kadi talai! bintu byenu byonso bikekala bitōka. 42 Ino malwa enu banwe Bafadiseo, mwanda mutūlanga kya dikumi kya mante ne kya penganona ne kya bikwabo byonso bya mani bya mu budimi,*+ ino mupēlula’ko boloke ne buswe bwa Leza! Bino bintu e byomwadi munenwe kulonga, inoko kwampikwa kupēlula byobya bikwabo.+ 43 Malwa enu banwe Bafadiseo, mwanda muswile byaba bya kumeso* mu mashinankonka ne kwimunwa mu mansoko!+ 44 Malwa enu, mwanda mudi bwa byobya bibundu* byampikwa kumweka senene,*+ binanga’po bantu kuyuka mpika!”

45 Ebiya muntu umo ujingulwile Bijila watentulula kanena’mba: “A Mufundiji, byonena’byo witutukanga ne batwe bene.” 46 Penepo wanena’mba: “Malwa enu ne banwe bene bajingulwile Bijila, mwanda mutwikanga bantu biselwa bikomo kusela, ino banwe bene kemuteñangapo biselwa’bya nansha na munwe umo!+

47 “Malwa enu, mwanda mūbakanga bibundu* bya bapolofeto, ino bakulutuba benu bo bēbepaile!+ 48 Na bubine, mwi batumoni ba bilongwa bya bakulutuba benu, kadi mwitabije’byo, mwanda abo bāipaile bapolofeto+ ino banwe nenu mūbaka bibundu byabo. 49 O mwanda tunangu twa Leza twānenene kadi amba: ‘Nkebatuminanga bapolofeto ne batumibwa, kadi bakepayanga ne kupangapanga’ko bamo, 50 amba mashi a bapolofeto bonso amwangilwe tamba ku ñanjilo ya ino ntanda alambikwe* luno lukongo,+ 51 tamba pa mashi a Abele+ kufika ne ku mashi a Zekadia, wātapilwe pa bukata bwa kisōkelo ne njibo.’*+ Bine, nemulombola’mba, akalambikwa* luno lukongo.

52 “Malwa enu banwe bajingulwile Bijila, mwanda mwatalwile lufungulo lwa buyuki. Banwe bene kemwatwelele’mopo, kadi mukankaja ne boba batwela’mo bene!”+

53 Ebiya aye pa kutamba’mo, basonekeji ne Bafadiseo bashilula kumutyinya bibibibi ne kumwipangula bipangujo bikwabo bivulevule, 54 batengele mwa kumukwatyila mu byakanena.+

12 Mu kine kitatyi’kya, pebungile kibumbo kya bantu tununu ne tununu kebenyanta ne kwinyanta, washilula kunena bidi bandi bana ba bwanga’mba: “Dyumukai kiyujo kya Bafadiseo, i buzazangi.+ 2 Ino i kutupu kintu nansha kimo kifye pafīta kekikasokolwapo nansha kintu kifibwe kekikayukibwapo.+ 3 Nanshi, kyonso kyomunena mu fukutu kikevwanikwa mu mwinya, kadi kyokya kyomwisongola mu byumba bya kufula kikasapulwa peulu pa mobo. 4 Ne kadi nemunena banwe balunda nami+ amba, kemwakityinai boba bepaya umbidi, ino kupwa kino kebabwanyapo kulonga kintu kikwabo.+ 5 Ino nsa kwimulombola wa kutyina: Tyinai Yewa wipaya kadi wikele na lupusa lwa kwela mu Ngehena.*+ Bine, nemulombola’mba, Yao mutyinei.+ 6 Le kebapotejangapo misolwe itano ku bityele bibidi bya mvubu mityetye’ni?* Inoko, i kutupu nansha umo obedilwe* kudi Leza.+ 7 Ino, enka ne nywene mine ya ku mutwe wenu i mibalwe yonso.+ Kemwakityinai; mudi na bulēme kutabuka misolwe+ mingi.

8 “Nemunena’mba, muntu ense ungitabija ku meso a bantu,+ Mwanā muntu nandi ukamwitabija ku meso a bamwikeulu ba Leza.+ 9 Ino yewa ense untuna ku meso a bantu nandi bakamutuna ku meso a bamwikeulu ba Leza.+ 10 Kadi yewa ense unenena Mwanā muntu kibi ukalekelwa, ino yewa utuka mushipiditu ujila kakalekelwapo.+ 11 Shi abemuselela ku meso a bitango bya bantu,* a baludiki, ne a ba lupusa, kemwakizumbijai mityima pa muswelo omukesamba ne byomukesamba pa kwishintulwila nansha pa byomukanena,+ 12 mwanda mushipiditu ujila ukemufundija enka mu mine nsá’ya bine byomufwaninwe kunena.”+

13 Penepo muntu umo mu kibumbo’mwa wamunena’mba: “A Mufundiji, nenene mwanetu twiabile nandi bupyani.” 14 Nandi wamunena’mba: “Abe muntu, i ani wantonga ami bu mutyibi nansha wa kwimwabanya bintu banwe bubidi?” 15 Penepo nandi webanena’mba: “Pūtulai meso kadi dyumukai makomwa-meso*+ a miswelo yonso, mwanda nansha shi muntu udi na bintu bingi, būmi bwandi kebutambangapo ku bintu byadi nabyo.”+ 16 Ponkapo webanena na kyelekejo amba: “Ntanda ya mpeta umo yamwitabile byakudya senene. 17 Penepa washilula kulanguluka munda mwandi amba, ‘Pano nkikidipo na mwa kungwija byangulwa byami, le nsa kulonga namani?’ 18 Ebiya kanena’mba, ‘Nsa kulonga nenki:+ Nsa kupomona bibīko byami nshimike bikata kutabuka, mwine’mwa nsa kungwija’mo miseke yami yonso ne bintu byami byonso, 19 penepa nkenena ami mwine* amba: “Kodi* na bintu bingi biyampe bilundike bya myaka mivule; kokilanga’ko, dyá, toma, wisangaje.”’ 20 Ino Leza wamunena’mba, ‘Abe wampikwa ñeni, buno bufuku buno’bu basa kukulomba būmi bobe.* Penepo i ani le usa kuyata bintu byowaungwije’bi?’+ 21 Ye mobikadile ne ku muntu wibīkila byabulēme ino kwikala mpeta kudi Leza mpika.”+

22 Ebiya wanena bandi bana ba bwanga’mba: “O mwanda nemunena’mba, lekai kuzumbija mityima pa mwanda wa būmi bwenu* amba tukadya bika nansha pa mwanda wa imbidi yenu amba tukavwala bika.+ 23 Mwanda būmi* butabukile byakudya bulēme, umbidi nao utabukile bivwalwa. 24 Bandilai binkombe: Kebikusangapo nkunwa nansha kwangula kwine; kebidipo na kitala nansha na kibīko kine; ino Leza wibidishanga.+ Mwene banwe mudi na mvubu mikatampe kupita toni?+ 25 I ani le pomudi’po ukokeja kubweja bula bwa kuboko* kumo ku būmi bwandi na kuzumbija mutyima? 26 Penepo shi kemubwanyapo kulonga kino kintu kityetye, i kika kyomuzumbijija mityima pa bintu bikwabo?+ 27 Talai mutaminanga maluba: Keaputumangapo na mingilo nansha kujinga kwine mpika; ino nemulombola’mba, nansha ke Solomone mwine mu ntumbo yandi yonso kāvwelepo bya kufwaninwa pamo bwa diluba dimo dya mu ao.+ 28 Penepo shi Leza uvwika namino munamuna mu ntanda, ikele’ko dyalelo kesha yaelwa mu mudilo, banwe papo ke pepi, abulwe’po kutabuka kwimuvwika, banwe ba lwitabijo lutyetye! 29 Nanshi lekai kukimba byomukadya nansha byomukatoma, kadi lekai kusela mutyima kūlu;+ 30 mwanda bino byonso byo bintu bipenenekanga nabyo mizo ya ino ntanda, ino Shenu uyukile amba musakilwa bino bintu.+ 31 Inoko, kimbai nyeke Bulopwe bwandi, ne bino bintu bikemutentekelwa’ko.+

32 “A kaluombe katyetye,+ kemwakikwatwai moyo, mwanda Shenu waloelelwa kwimupa Bulopwe.+ 33 Potejai bintu byomudi nabyo ne kupāna byabuntu bya ku lusa.*+ Longai tufuko twa lupeto lwenu ketonekapo, byabulēme byampikwa kupwa momwa mūlu,+ kemufwenapo ngivi, ne bīshi kudya mpika. 34 Mwanda kokwa kudi byabulēme byenu, ne mityima yenu mine ikekala konka.

35 “Ikalai bavwale kadi belongolole*+ ne binanu byenu nabyo bikale byake,+ 36 kadi ikalai bwa bantu batengele mfumwabo ujoka+ ku butundaile+ amba shi wafika kakokola, bamushitwile ponka na ponka. 37 I ba nsangaji boba bapika shi mfumwabo pa kwiya webatana bakesha! I bine nemulombola’mba, ukavwala* bya kwingila nabyo ne kwibashikatyija ku meza kadi ukāya kaebengidila. 38 Kadi shi waiya mu kilo kya bubidi,* nansha ke mu kya busatu,* webatana belongolole, i ba nsangaji! 39 Ino yukai kino, amba shi mwinē njibo wadi uyukile nsá mine īya ngivi, longa kadipo wa kuleka batūte yandi njibo.+ 40 Banwe nenu, mwilongololei nyeke, mwanda Mwanā muntu wiyanga pa nsá yokemulangidijapo.”+

41 Penepo Petelo wanena’mba: “A Mfumwetu, le i’nka batwe bonena kino kyelekejo’ni nansha i ne bonso?” 42 Mfumwetu nandi wanena’mba: “Na bubine, i ani le kalama* mukōkele, mudyumuke,* ukatongwa na mfumwandi kulama kitango kyandi kya bengidi* amba ebape nyeke kipimo kyabo kya byakudya pa kitatyi kifwaninwe?+ 43 I wa nsangaji yao umpika shi mfumwandi pa kwiya amutane ulonga namino! 44 Nemulombola bya binebine amba, ukamutonga kulama bintu byandi byonsololo. 45 Ino shi yewa umpika anene mu mutyima wandi amba, ‘Mfumwami waije kwiya,’ ashilule kukupila bengidi bana-balume ne bana-bakaji, kudya, kutoma ne kukolwa,+ 46 mfumwandya yao umpika ukāya mu difuku dyakamutengelepo ne mu nsá yakayukilepo, kadi ukamupa mfuto na bulobo bya malwa ne kumupa kyepelo kyandi kumo na bampikwa kikōkeji. 47 Penepo, yao umpika waivwanije kiswa-mutyima kya mfumwandi ino kelongolwelepo nansha kulonga byaalombele mpika,* ukakupilwa bikupilwa bivule.+ 48 Ino yewa kaivwanijepo, ne kulonga walonga bintu bifwaninwe bikupilwa, ukakupilwa bityetye. I bine, yewa ense wapelwe bivule, ukalombwanga bivule, kadi yewa obapele kutala bintu bivule, bakamulombanga bitabukile byobya bilombwanga.+

49 “Naile kwakija mudilo pano pa ntanda, penepo kyonsaka kikwabo i kika shi ao ke mupwe kala kwaka? 50 Bine, ndi na lubatyijo lwa kubatyijibwa, kadi yō! najingwe mutyima mpata enka ne byolupwa!+ 51 Le mulanga’mba naile kupāna ndoe pano pa ntanda? Aa, nemulombola’mba, i nkalañani.+ 52 Mwanda tamba pano kukekalanga batano mu njibo imo bakalañane, basatu na babidi, babidi nabo na basatu. 53 Bakakalañana, shandi na mwana mwana-mulume ne mwana mwana-mulume na shandi, inandi na mwana mwana-mukaji ne mwana mwana-mukaji na inandi, inandi muko na muko mwana-mukaji ne muko mwana-mukaji nandi na inandi muko.”+

54 Penepo wanena ne bibumbo amba: “Pomumonanga makumbi akanda kushika, mwikalanga munena ponka na ponka’mba, ‘Kusa kwiya kimpumpu,’ nakyo kyaiya. 55 Kadi pomumonanga kivula kya kunshi kipukuma, munenanga’mba, ‘Kusa kwikala dyekese,’ nadyo dyaikala’ko. 56 Banwe banzazangi, muyukile mwa kubandawila mumwekelo wa ntanda ne diulu, ino mwanda waka kemuyukilepo mwa kubandawila kino kitatyi’ki?+ 57 Le i kika le kyokemwityibilapo ne banwe bene mambo a byobya byoloke? 58 Kimfwa, poenda na yewa ukusambile kudi muledi, pomukidi mwishinda, longa bukomo bwa kupwa nandi lupata kutyina’mba wakakwityija kwa mutyibi, mutyibi nandi akufikije kwa mpulushi, mpulushi nandi akwele mu kifungo.+ 59 Nakulombola’mba, bine kukalupuka’mopo poso’nka ufute kakityele kobe katyetye ka mfulo.”*

13 Mu kine kitatyi’kya, kwadi bantu bamo badi’po bamulombwele myanda ya bene Ngadilea, ba mashi asambakenye Pilato na bitapwa byabo. 2 Penepo pa kutentulula webanena’mba: “Banwe mulangile amba boba bene Ngadilea’ba badi babipya-mambo babi kutabuka bene Ngadilea bonso mwanda’po batenwe na bino bintu? 3 Nemulombola’mba ke nankyopo; ino shi kemwisāshilepo, mukonakanibwanga banwe bonso enka nabya.+ 4 Nansha boba 18 bafikīlwe na kiteba mu Sailoma, kyebepaya—le mulanga’mba badi na mambo makatampe kutabuka bantu bonso bekalanga mu Yelusalema? 5 Nemulombola’mba ke nankyopo; ino shi kemwisāshilepo, mukonakanibwanga banwe bonso’nka bwa abo.”

6 Kupwa wabweja’ko kino kyelekejo amba: “Muntu umo wadi na kikuyu kikune mu budimi bwandi bwa mañanza, waiya kukimba’ko bipa, ino katene’kopo kintu.+ 7 Penepa wanena mwingidi wa mu budimi bwa mañanza’mba, ‘Tala pano ke myaka isatu ngiyanga nkimba bipa ku kino kikuyu, ino nkyatene’ko kintu. Tēta’kyo! I kika kyokyonena nshi?’ 8 Ino aye wamulondolola’mba, ‘Mfumwami, wikileke bidi ne uno mwaka enka ne byonekikolela kufulakufula ne kwela’ko mboleo.* 9 Shi mwenda mafuku kibape bipa, nankyo i biyampe; ino shi kekipelepo, kotēta’kyo.’”+

10 Ebiya wadi ufundija mu shinankonka imo mu dya Sabato. 11 Kadi tala! mwadi mwana-mukaji umo wadi na mushipiditu wa buzoze* ke myaka 18; kadi wadi mwitontele panshi ukomenwa ne kubanduka nansha bityetye. 12 Yesu pa kumumona, wamwita kanena’mba: “A mwana-mukaji, ubakutululwa ku buzoze bobe.”+ 13 Wamutenteka makasa, ponka na ponka waoloka katumbija Leza ntumbo. 14 Ino mwendeji wa shinankonka pa kufītwa mutyima mwanda Yesu wabelula muntu mu dya Sabato, wanena kibumbo amba: “Kudi mafuku asamba afwaninwe kwingila mingilo;+ mu ano mafuku, mwiyai’tu mwabelulwa, ino ke mu difukupo dya Sabato.”+ 15 Inoko, Mfumwetu wamulondolola’mba: “Banwe banzazangi,+ mwene ense pomudi’po wikalanga ukutulula mu dya Sabato ñombe nansha mpunda wandi mu kipopole, wamutambija, wakamutomeja?+ 16 Penepo le kekifwaninwepo uno mwana-mukaji, mwanā Abalahama, wadi ukutyilwe na Satana ke myaka 18, akutululwe mu bino bikutwa mu difuku dya Sabato?” 17 Ebiya paanenene bino’bi, balwana nandi bonso baanza kufwa bumvu, ino kibumbo kyonso kekisangela bintu byonso bya ntumbo byaalongele.+

18 Kupwa, wanena monka’mba: “Lelo Bulopwe bwa Leza budi bwa bika, ne kadi le nkebudingakanya na bika? 19 Budi pamo na luze lwa mutade lwayete muntu wakelukuna mu budimi bwandi, alo pa kutama lwaikala ke mutyi, ne byoni bya mūlu kebyala manswa ku misambo yao.”+

20 Kadi wanena monka’mba: “Lelo nkadingakanya Bulopwe bwa Leza na bika? 21 Budi pamo na kiyujo kyayete mwana-mukaji wekisobakanya na bipimo bikatampe* bisatu bya bukula enka ne byatatukile mukama onso mutuntulu.”+

22 Kadi wadi wenda mu kibundi ne kibundi, kikatampe ne kityetye, ufundija koku ulunguluka na lwendo lwandi lwa ku Yelusalema. 23 Penepo muntu umo wamunena’mba: “A Mfumwami, le bakapanda i batyetye?” Webalondolola’mba: 24 “Mwielelei’ko bininge pa kutwelela pa kakibelo katyetye,+ mwanda nemulombola’mba, bavule bakakimba kutwela ino kebakabwanyapo. 25 Shi mwinē njibo waimana kadi washite ku kibelo, mukemana panja kemukokola ku kibelo amba, ‘A Mfumwetu, witushitwile.’+ Ino nandi ukemulondolola’mba: ‘Nkiyukilepo komutambile.’ 26 Penepo mukanza kunena’mba, ‘Twadi tudya tutoma ku meso obe, kadi wadi ufundija mu mashinda etu makatampe.’+ 27 Ino aye ukemunena’mba, ‘Nkiyukilepo komutambile. Ntalukei papo, banwe bonso bengidi ba bukondame!’ 28 E komukadila madilo ne kwishenkenya meno, pomukamona Abalahama, Izake, Yakoba, ne bapolofeto bonso mu Bulopwe bwa Leza ino banwe bene’ko belwe panja.+ 29 Kadi, bantu bakatamba kutunduka ne kushika, kungala ne kunshi, kadi bakashikata ku meza mu Bulopwe bwa Leza. 30 Kadi tala! kudi ba mfulo bakekala babajinji, kadi kudi babajinji bakekala ba mfulo.”+

31 Enka mu mine nsá’ya, Bafadiseo bamo baiya kebamunena’mba: “Tamba muno wende, mwanda Heloda usakanga kukwipaya.” 32 Nandi webanena’mba: “Endai mukalombole yao mukenge amba, ‘Tala! Yeu mpanga bandemona ne kundapa bantu dyalelo ne kesha, kadi mu difuku dya busatu nkekalanga kendi mupwe.’ 33 Inoko, mfwaninwe kwenda dyalelo, kesha, ne butyikwa mwanda kekibwanikapo* mupolofeto kwipaibwa panja pa Yelusalema.+ 34 Yō, Yelusalema, Yelusalema, mwine wipayanga bapolofeto ne kwasa mabwe boba batumwa mwadi+—i misunsa inga le yonadi nsaka kubungakanya bobe bana mubungakenyanga nzolo bandi bana mu mapapa andi! Ino banwe kemwasakilepo.+ 35 Tala! njibo yenu ibemushilwa.+ Nemulombola’mba, banwe kemukamonepo ami nansha dimo enka ne byomunena’mba: ‘Mweselwe dyese i yewa wiya mu dijina dya Yehova!’”*+

14 Kyaba kikwabo waendele kukadya bidibwa mu njibo ya muledi umo wa Bafadiseo mu dya Sabato, kadi badi bamutala sō. 2 Kadi tala! ku meso andi kwadi muntu umo wadi na misongo ya ngitu kuyula.* 3 Penepo kwivwana kwadi Yesu kaipangula boba bajingulwile Bijila ne Bafadiseo amba: “Le kubelula muntu mu dya Sabato i kijila’ni ke kijilapo?”+ 4 Ino abo bauba’tu nyā. Ebiya wakwata muntu’wa, wamukomeja, wamunena ende. 5 Penepo webanena’mba: “I ani momudi’mo shi wandi mwana nansha ñombe waponena mu mushimwa+ kasapo kumwabula’mo ponka na ponka mu difuku dya Sabato?”+ 6 Nabo bakomenwa kulondolola kino.

7 Ebiya wanena mu kyelekejo bantu badi betwe paamwene mobadi betongela byaba bya bulēme.+ Webanena’mba: 8 “Shi muntu wakwite ku masobo a butundaile, kokishikata pa kyaba kya bulēme kutabuka.+ Padi kudi ne muntu ukupityile bulēme wityilwe. 9 Ebiya yewa wimwityile abe ne aye ukāya kakunena’mba, ‘Mushile uno kyobe kyaba’kyo.’ Penepa ukataluka bya bumvu kokashikata pa kyaba kya munshi. 10 Ino shi abakwite, enda ukashikate pa kyaba kya munshi, amba yewa ukwityile pa kwiya, ukakunena’mba, ‘A mulunda, kanda pa kyaba kya peulu.’ Penepo ukekala na bulēme ku meso a bakwenu bonso betyilwe.+ 11 Mwanda yewa ense wizunzula ukatūkijibwa, kadi yewa witūkija ukazunzulwa.”+

12 Kupwa wanena ne yewa wadi umwityile amba: “Shi ubatēkeja bidibwa bya dyuba nansha bya kyolwa, kokita balunda nobe, banabenu, babutule bobe, nansha bakwenu bampeta. Shi bitupu, nabo bakakwita, nankyo bikekala bwa abyo byakulubwilwa. 13 Ino shi ubatēkeja masobo, ita balanda, babisheta, babilema, ne bampofu;+ 14 nabya ukekala wa nsangaji, mwanda kebadipo na kya kukulubwila. Ke-pantu ukalubwilwa ku lusangukilo+ lwa boloke.”

15 Pa kwivwana ino myanda, muntu umo mu badi betyilwe wamunena’mba: “Wa nsangaji i yewa udya* mu Bulopwe bwa Leza.”

16 Yesu wamunena’mba: “Muntu umo watēkeje bidibwa bya kyolwa+ bivule, kadi waita’ko bantu bavule. 17 Watuma umpika wandi pa nsá ya bidibwa bya kyolwa akalombole betwa’mba, ‘Iyai, mwanda bintu byonso pano ke bilongololwe kala.’ 18 Ino bonso baalula kwikañanya.+ Umbajinji wamunena’mba, ‘Napotele budimi, nsaka ñende nkebutale; nakulombe, mfwile’ko lusa.’ 19 Mukwabo nandi wanena’mba, ‘Napotele bañombe dikumi bakute babidi babidi mu lupungu, keñenda nkebabandaule; nakulombe, mfwile’ko lusa.’+ 20 Ungi nandi wanena’mba, ‘Natundaile mukaji’nka panō, o mwanda nkibwanyapo kwiya.’ 21 Penepo umpika wajoka kasapwila mfumwandi ino myanda. Ebiya mwinē njibo waloba kanena umpika wandi amba, ‘Enda bukidi mu bipito bikatampe ne bityetye bya mu kibundi, ulete kuno balanda ne balemane ne bampofu ne babilema.’ 22 Kupwa umpika wanena’mba, ‘Mfumwami, nalonga mowaunsoñenyanga, ino amo mukidi kyaba.’ 23 Penepa mfumwandi wanena umpika’wa amba, ‘Tambila mu bilayi ne mu tushinda, wibaningile bāye batwele mwanda wa njibo yami iyule bā.+ 24 Mwanda nemulombola’mba, ku boba badi betwe i kutupu nansha umo ukatompa ku byami bidibwa bya kyolwa.’”+

25 Penepo kwadi bibumbo bikatampe byadi byenda nandi, ebiya waalamuka kaebanena’mba: 26 “Shi muntu wiya kondi ino kashikilwepo* shandi, inandi, mukajandi, bandi bana, banababo bana-balume ne bana-bakaji, bine, enka ne būmi*+ bwandi bwine, kabwanyapo kwikala wami mwanā bwanga.+ 27 Muntu ense kaselelepo mutyi wandi wa masusu* ne kunonda mpika kakokejapo kwikala wami mwanā bwanga.+ 28 Kimfwa, i ani momudi’mo usaka kūbaka kiteba kashikatapo bidi wabala lupeto lwasa kujimija ne kumona shi udi na lupeto lubwane mwa kuvuila’kyo? 29 Shi bitupu, ukāla kyalwilo kyakyo ino wakomenwa kupwa’kyo, penepo boba babandila bakanza kumusepa bya kibengo, 30 amba: ‘Uno muntu waanjile kūbaka ino wakomenwa kupwa.’ 31 Nansha kadi, le i mulopwe’ka wenda kuketamba divita na mulopwe mukwabo kashikatapo bidi kukala ñeni shi ubwanya na basola 10 000 kukalwa na yewa wiya na 20 000? 32 Ino shi kabwanyapo, nabya enka pakidi yewa mukwabo kulampe, ukatuma’ko kitango kya mikendi* yandi mwanda wa kukimba kupwana. 33 Mo monka, nenu kulupilai’tu amba muntu ense kashiyepo* bintu byonso byadi nabyo, kabwanyapo kwikala wami mwanā bwanga.+

34 “Mwepo, na bubine i mulumbuluke. Ino shi mwepo ujimije bukomo bwao, lelo ukatobajibwa na bika?+ 35 Keukifwaninwepo nansha pa nshi nansha ku mboleo. Bantu bakewela. Yewa wa matwi a kwivwana, evwane.”+

15 Penepo basonkeji ba musonko ne babipya-mambo bonso badi bebunga’nka kwibunga kwadi mwanda wa kumwivwana.+ 2 Ebiya Bafadiseo ne basonekeji badi beuninga’nka kwiuninga, amba: “Uno muntu’u utambulanga babipya-mambo kadi udya nabo.” 3 Kupwa webalombola kino kyelekejo amba: 4 “Le i muntu’ka momudi’mo udi na mikōko 100, shi kubajimina umo, kakashiyepo yoya 99 kunyuma mu ntanda mutuputupu kakalonda owa mujimine kufika ne byawiumona?+ 5 Kadi aye pa kwiumona, weusela pa bipuji kasepelela. 6 Aye pa kufika kwandi, waita balunda nandi pamo ne balondakani nandi, kaebanena’mba, ‘Sangalai nami pamo, mwanda namone mukōko wami wadi mujimine’wa.’+ 7 Nemulombola’mba, muswelo umo onka, kukekalanga nsangaji mikatampe mūlu pa mwanda wa kipya-mambo umo wisāsa,+ kutabuka’ko boloke 99 kebasakilwapo kwisāsa.

8 “Ne kadi le i mwana-mukaji’ka udi na bityele dikumi bya ndakuma,* shi wajimija’ko ndakuma* imo, kakākijapo kinanu ne kukomba mu njibo yandi, ukimba biyampe’nka ne byaekimona? 9 Kadi aye pa kwikimona, waita balunda nandi* pamo ne balondakani nandi, kanena’mba, ‘Sangalai nami pamo, mwanda namone kityele kya ndakuma* kyonajimije’kya.’ 10 Mo monka, nemulombola’mba, kwikalanga nsangaji mu bamwikeulu ba Leza pa mwanda wa kipya-mambo umo wisāsa.”+

11 Ebiya wanena’mba: “Muntu umo wadi na bana babidi bana-balume. 12 Penepo nkasa wanena shandi amba, ‘A tata, mpe’ko kipindi kyami kya bupeta.’ Nandi webabanya bintu byandi. 13 Mafuku matyetye’tu pa kupita’po, nkasa’wa wakongakanya bintu byandi byonso waenda ku ntanda ya kulampe, kwine’kwa wasupakanya bupeta bwandi mu būmi bwa bya bulongelonge.* 14 Aye pa kupwa byonso, kipupo kya nzala kikomo kyapona konsokonso mu mine ntanda’ya, penepo wafudilwa. 15 Waenda’nka ne kuketūla kwa mwanā kibundi umo mu mine ntanda’ya, nandi wamutuma mu madimi andi kukakumba bangulube.+ 16 Kadi wadi kaabila kwikuta bipa bya mikungwa byadi bidya bangulube, ino i kutupu wadi umupa kantu.

17 “Aye pa kwilanga, wanena’mba, ‘Yō, bantu ba kaji bengidila tata bungi’bo badi na mikate mivulevule, ino ami’ko mfwa nzala kuno! 18 Nsa kutaluka ñende kudi tata, nkamunene amba: “A Tata, napi mambo mūlu ne kodi. 19 Nkikifwaninwepo kwitwa bu obe mwana. Ntūle bu muntu obe wa kaji.”’ 20 Penepo wataluka kaenda kudi shandi. Ino aye ukidi dya kulampe mwishinda, shandi wamumona, wamukwatyilwa lusa, ebiya wanyema lubilo wakamupamba bīpa,* kamufifye senene. 21 Penepa mwana wamunena’mba, ‘A Tata, napi mambo mūlu ne kodi.+ Nkikifwaninwepo kwitwa bu obe mwana.’ 22 Ino shandi wanena bapika bandi amba, ‘Pejai! letai munkukumba, owa mulumbuluke kutabuka, muvwikei’o, mumuvwike ne lumpete ku kuboko ne bikwabilo ku maulu. 23 Kadi letai ne kyana kya ñombe kinune, mwikitapei, tudye ne kusoba, 24 mwanda uno wami mwana wadi mufwe, ke mūmi monka;+ wadi mujimine, wamweka.’ Penepo bashilula kusangala.

25 “Papo, mwana mukulu wadi ku budimi, aye paadi ujoka, kafwena kubwipi na ku njibo, waivwana byombanwa ne maja. 26 Penepo waita mwingidi umo kamwipangula bine bilongeka. 27 Nandi wamusapwila’mba, ‘Mwanenu waiya, kadi shobe watape kyana kya ñombe kinune, mwanda wamutundaila mukomo nkē.’* 28 Ino waloba, wapela ne kukatwela’mo kwine. Penepo shandi watamba kamusenge. 29 Kwivwana kwadi kanena shandi amba, ‘Tala! Pano ke myaka mingi yonkwingidila bu umpika kadi nkyajilwile mbila yobe nansha dimo dine, ino kashā kwampele nansha kabuji kana mwanda wa kwisangaja na balunda nami. 30 Ino pano’tu paiya uno obe mwana wasupakenye* bintu byobe ku bandumba, ubamutapila kyana kya ñombe kinune.’ 31 Nandi wamunena’mba, ‘A mwanami, abe udi nami mafuku onso, kadi bintu byami byonso i byobe. 32 Ino twadi tufwaninwe’nka kusoba ne kusangala, mwanda uno mwanenu wadi mufwe, ke mūmi monka; wadi mujimine, wamweka.’”

16 Penepo wanena ne bana ba bwanga’mba: “Kwadi mpeta umo wadi na kalama* obasambīle amba usupakanyanga bintu byandi. 2 Ebiya wamwita kanena’mba, ‘Le bino byonakwivwanina bidi namani? Leta mikanda ya bukalama bobe, mwanda kusapo kwendeja monka njibo.’ 3 Penepo kalama kaenena aye mwine amba, ‘Le nsa kulonga namani, pasa kuntalula mfumwami bu kalama? Nkidipo na bukomo bwa kukola nshi, kadi ngidi na bumvu bwa kulomba. 4 Aan! Nayuka kya kulonga mwanda wa kunena’mba shi abantalula bu kalama, bantu bakantambule kwabo.’ 5 Penepa waita bonso badi na mapu a mfumwandi, kanena umbajinji amba, ‘Le waapwile mfumwami inga?’ 6 Nandi amba, ‘Bipimo* katwa bya māni a mpafu.’ Aye nandi amba, ‘Yata mukanda obe wa kwiivwanika, shikata, bukidi lemba’po 50.’ 7 Kupwa, wanena mukwabo amba, ‘Abe nobe, waapwile inga?’ Nandi amba, ‘Bipimo katwa bikatampe* bya ñano.’ Aye nandi amba, ‘Yata mukanda obe wa kwiivwanika, lemba’po 80.’ 8 Penepo mfumwandi waanya kalama’wa nansha byaadi mukondame, mwanda walonga bintu na tunangu twa kamweno;* ke-bantu bana ba ino ngikadilo ya bintu* badi na tunangu twa kamweno mu lukongo lwabo kupita mwikadile bana ba kitōkeji.+

9 “Kadi nemulombola’mba: Mwilongelei balunda na bupeta bukondame+ mwanda wa kunena’mba shi bubapu, bakemutambule mu bīkalo bya nyeke.+ 10 Yewa mukōkele mu bityetyetyetye i mukōkele ne mu bingi mwine, kadi yewa mukondame mu bityetyetyetye i mukondame ne mu bingi mwine. 11 Nanshi, shi kemwikelepo bakōkele mu myanda ya bupeta bukondame, le i ani ukemupa bwa binebine? 12 Kadi shi kemwikelepo bakōkele mu bintu bya bene, le i ani ukemupa byenu?+ 13 I kutupu mwingidi ukokeja kwikala umpika wa bamfumwandi babidi, mwanda ukashikwa’ko umo wasanswa’ko mukwabo nansha kadi ukalamata umo ne kupēleka mukwabo. Kemukokejapo kwikala bapika ba Leza koku kadi bapika ba Bupeta.”+

14 Penepo Bafadiseo, bansanswa-lupeto, badi bateja bino byonso’bi, bashilula kumusepa bya kafutululo.+ 15 Penepo webanena’mba: “Banwe e boba betelanga bu boloke ku meso a bantu,+ ino Leza uyukile mityima yenu.+ Mwanda kyokya kimona bantu bu kizunzulwe i kintu kya mukenye ku meso a Leza.+

16 “Bijila ne Bapolofeto byāikele’ko kufika ne kudi Yoano. Tamba penepa, Bulopwe bwa Leza busapulwanga bu myanda miyampe, kadi bantu ba miswelo yonso beelelanga’ko na kininga kwenda’ko.+ 17 I bine, i kipēla diulu ne ntanda kupita kutabuka’ko kapindi ka disomo ka mu Bijila kapite kufikidila mpika.+

18 “Yewa ulubula wandi mukaji kadi wasonga mukwabo nankyo walonga makoji, kadi yewa usonga mwana-mukaji mulubulwe na mulume nankyo walonga makoji.+

19 “Kwadi mpeta umo wadi uvwala bya bulēme bityilakana ne bya bukonge, wisangaja difuku ne difuku na bukatampe bwa ntumbo. 20 Ino wa lulombo umo witwa bu Lazalasa wadi utūlwa pa kibelo kyandi, musambakane bilonda ngitu yonso, 21 wabila kwikuta bipona ku meza a mpeta. Bine, enka ne bambwa badi bāya bamulamba pa bilonda. 22 Penepa, mwenda mafuku, wa lulombo’wa wafwa, waselelwa na bamwikeulu ku mutamba wa Abalahama.*

“Kupwa ne mpeta mwine wafwa ne kujīkwa wajīkwa. 23 Penepo aye mu Kibundu* watulula meso, papo ususuka bya mwiko, wamona Abalahama kulampe ne Lazalasa ku mutamba wandi.* 24 Penepa waita kanena’mba, ‘A tata Abalahama, mfwile’ko lusa, tuma Lazalasa atubike nsongo ya munwe wandi mu mema antalaje pa ludimi, mwanda namone malwa mu uno mudilo udyendyemuka.’ 25 Ino Abalahama nandi amba, ‘A mwana, vuluka’mba powadi mūmi wadi na bintu biyampe biyule bā, ino Lazalasa papo utambula bintu bibi. Ino pano yeu usengibwa kuno, ino nobe komone malwa. 26 Kadi kutentekela pa bino byonso, kudi kinkolankola kikatampe pa bukata bwetu ne banwe, amba boba basaka kutamba kuno kwiya komudi kebakokejapo, nansha bantu kutamba kwako kwabukila kotudi.’ 27 Ebiya wanena’mba, ‘Byobidi nankyo nakulombe, a tata, mutume ku njibo ya tata, 28 mwanda ngidi na banabetu batano, amba ende akebasapwile bukamoni ne pa mfulo, kutyina’mba nabo bakāya mu kino kifuko kya malwa.’ 29 Inoko Abalahama wanena’mba, ‘Badi na Mosesa ne Bapolofeto; wibaleke bebevwane.’+ 30 Penepo wanena’mba, ‘Aa, na bubine, a tata Abalahama, shi muntu utambile mu bafwe waenda kobadi, basa kwisāsa.’ 31 Ino wamunena’mba, ‘Shi kebevwenepo Mosesa+ ne Bapolofeto, nankyo kebaketabijapo nansha shi muntu wasanguka mu bafwe.’”

17 Penepo wanena bandi bana ba bwanga’mba: “Bya kukukaja binenwe’nka kwiya. Inoko, malwa andi yewa obiila’ko! 2 Kyadi kya kwikala kya kamweno kwadi shi dibwe dya mpelo dyamukobekelwe mwishingo ne kwelwa’ye mu dijiba kupita’ko aye kukukaja umo wa mu bano batyetyetyetye.+ 3 Mwitei mutyima banwe bene. Shi mwanenu wapi mambo, mufunine,+ ino shi wesāsa, mulekele.+ 4 Nansha shi wakupi mambo misunsa isamba-ibidi ku difuku kupwa waiya kodi misunsa isamba-ibidi, unena’mba, ‘Nesāsa,’ ufwaninwe kumulekela.”+

5 Ebiya batumibwa banena Mfumwetu amba: “Witubweje’ko lwitabijo.”+ 6 Penepo Mfumwetu wanena’mba: “Shi mwadi na lwitabijo lwa bukata bwa luze lwa mutade, mwadi ba kunena uno mutyi wa tundyamu amba, ‘Juka kekune mu dijiba!’ nao wadi wa kwimukōkela.+

7 “I ani pomudi’po udi na umpika udima nansha ukumba luombe, ukamunena shi wajoka mu madimi’mba, ‘Iya kuno bukidi udye ku meza’? 8 Ino, le kakamunenapo amba, ‘Nongolwele’ko bidibwa bya kyolwa, vwala kisandi kya kaji uñingidile enka ne byompwa kudya ne kutoma; penepa nobe kōdi ne kutoma’? 9 Kakafwija’kopo umpika, mwanda waloñanga bintu bimupelwe kulonga, mwene i amo? 10 Banwe nenu, shi mubalonga bintu byonso bimupelwe kulonga, nenai’mba: ‘Twi bapika ba bituputupu. Byotwalonga i byotwadi tunenwe kala kulonga.’”+

11 Paadi wenda ku Yelusalema, wadi upita pa bukata bwa Samadia ne Ngadilea. 12 Kadi paadi katwela mu kibundi, bantu dikumi ba makopo bamusambakana, ino baimana dya kulampe.+ 13 Batulula mawi abo kebanena’mba: “A Yesu, Mufundiji, witufwile’ko lusa!” 14 Nandi pa kwibamona, webanena’mba: “Endai mukelombole kudi babitobo.”+ Penepo, pobadi bakyenda, batōkejibwa.+ 15 Umo pa abo, pa kumona’mba wakoma, wajoka katumbija Leza na diwi dikatampe. 16 Wapona mpala panshi ku maulu a Yesu, kamufwija’ko. Ne kadi, wadi mwine Samadia.+ 17 Kwivwana kwadi Yesu kanena’mba: “Mwene bonso dikumi abatōkejibwanga? Penepo, le bakwabo kitema badi kwepi le? 18 Le i kutupu mukwabo wajoka kutumbija Leza kutalula’mo uno muntu wa muzo ungi?” 19 Ebiya wamunena’mba: “Imana wende; lwitabijo lobe lubakukomeja.”+

20 Pamwipangwile Bafadiseo i kitatyi’ka kīya Bulopwe bwa Leza,+ webalondolwele amba: “Bulopwe bwa Leza kebusapo kwiya bumwekelele patōka; 21 kadi bantu kebakanenapo amba, ‘Talai kuno!’ nansha’mba, ‘Kokwa!’ Mwanda talai! Bulopwe bwa Leza budi umbukata mwenu.”*+

22 Penepo wanena bana ba bwanga’mba: “Mafuku akāyanga’ko omukasaka kumona difuku dimo dya mu mafuku a Mwanā muntu, ino kemukedimonepo. 23 Kadi bantu bakemunena’mba, ‘Talai kokwa!’ nansha’mba, ‘Talai kuno!’ Kemwakitambai nansha kwibalonda.+ 24 Mwanda enka mupenenanga dipeni ku mutamba umo wa diulu kufika ne ku mutamba mukwabo wa diulu, ne Mwanā muntu+ nandi ukekala’nka nabya mu difuku dyandi.+ 25 Inoko, dibajinji ufwaninwe bidi kupita mu masusu mavule ne kupelwa na luno lukongo.+ 26 Ne kadi, monka mobyālongekele mu mafuku a Noa,+ e mobikekadila ne mu mafuku a Mwanā muntu:+ 27 bādi badya, batoma, bana-balume basonga, bana-bakaji nabo basongwa kufika ne mu dyodya difuku dyātwelele Noa mu safina,+ ne Dilobe dyāiya dyēbonakanya bonso.+ 28 Kadi, monka mokyālongekēle mu mafuku a Lota:+ bādi badya, batoma, bādi bapota, bapoteja, bādi bakuna, bādi bōbaka. 29 Ino difuku dyātambile Lota mu Sodoma, mudilo ne bibidikityi byānoka mūlu byēbonakanya bonso.+ 30 Bikekalanga muswelo umo onka mu dyodya difuku dikasokolwa Mwanā muntu.+

31 “Mu dyodya difuku, muntu udi peulu pa njibo inoko aye na bintu byandi mu njibo kakitūka kusela’byo, mo monka ne muntu udi mu budimi nandi kafwaninwepo kujokela ku bintu bidi kunyuma. 32 Vulukai mukaja Lota.+ 33 Yewa ense usaka kulama būmi bwandi* ukebujimija, ino yewa ense ujimija’bo ukebulama.+ 34 Nemulombola’mba, mu bobwa bufuku, bantu babidi bakekala pa butanda bumo; umo ukaselwa, ino mukwabo ukashibwa.+ 35 Kukekala bana-bakaji babidi bapela bukula pa mpelo imo; umo ukaselwa, ino mukwabo ukashibwa.” 36* —— 37 Penepo batentulula kebamunena’mba: “A Mfumwetu, i kwepi?” Nandi webanena’mba: “Kokwa kudi umbidi, ko konka kukebungila ne mikebo mine.”+

18 Penepa webalombola monka kyelekejo mwanda wa kwibayukija’mba bafwaninwe kulombela nyeke ne kuleka’byo mpika,+ 2 amba: “Mu kibundi kimo mwadi mutyibi umo kadipo utyina Leza nansha kulēmeka muntu. 3 Mu kine kibundi’kyo, mwadi ne mukaji wa kishala umo wadi umwendela’nka kumwendela, unena’mba, ‘Longa bukomo ntyibilwe mambo moloke na yewa otwisambila nandi.’ 4 Inoko, mu kitatyi kimo kadipo bidi usaka, ino kupwa kanena aye mwine amba, ‘Nansha byonkityinangapo Leza ne kulēmeka muntu ye-yense mpika, 5 uno mukaji wa kishala byaunkambakanyanga nyeke, nsa kulonga bukomo atyibilwe mambo moloke, amba aleke kwiya’nka kwiya kumpuñanya na kunombalomba.’”*+ 6 Penepo Mfumwetu wanena’mba: “Ivwanai byanenene uno mutyibi, nansha byadi mukondame! 7 Shi ke pano, lelo binebine Leza kakabingijapo batongwe bandi bamwabija dyuba ne bufuku,+ koku wibatūkijije mutyima?+ 8 Nemulombola’mba, ukebabingija bukidibukidi. Inoko, Mwanā muntu pa kufika, le bine ukatana luno lwitabijo* pano pa ntanda?”

9 Wanenene ne kino kyelekejo ku bamo badi bakulupile mu boloke bwabo abo bene kadi badi bamona bakwabo bu ba bitupu amba: 10 “Bantu babidi bakandile mu tempelo kukalombela, umo wadi Mufadiseo, mukwabo nandi musonkeji wa musonko. 11 Mufadiseo waimana kalombela munda mwandi namino amba, ‘A Leza, nakufwija’ko mwanda ami nkidipo mwikadile bantu bakwabo—ba manyengenyenge, bakondame, ba makoji—nansha mwikadile uno musonkeji wa musonko. 12 Nshikilwanga na nzala misunsa ibidi ku yenga; mpānanga kya dikumi kya bintu byonso byonsokolanga.’+ 13 Ino musonkeji wa musonko waimana dya kulampe, kadipo usaka nansha kutūlwila meso andi mūlu ino wadi wikupila’nka kwikupila pa kyadi, amba, ‘A Leza, mfwile’ko lusa,* ami kipya-mambo.’+ 14 Nemulombola’mba, uno muntu watūkile kwandi kadi waikele moloke kutabuka yewa Mufadiseo.+ Mwanda yewa ense wizunzula ukafwijibwa bumvu, ino yewa witūkija ukazunzulwa.”+

15 Penepo bantu badi bamuletela ne babo bana’mba ebatenge, ino bana ba bwanga pa kumona nabya kebebakande.+ 16 Inoko, Yesu waityila bana kwadi, kanena’mba: “Lekai bana batyetye bāye kondi, kemwakitompai kwibakankaja, mwanda Bulopwe bwa Leza i bwa boba badi bwa abo.+ 17 I bine nemulombola’mba, yewa ense katambulapo Bulopwe bwa Leza pamo bwa mwana mutyetye kakatwela’mopo nansha dimo.”+

18 Kadi muledi umo wamwipangula’mba: “A Mufundiji Muyampe, i kika kyomfwaninwe kulonga nkapyane būmi bwa nyeke?”+ 19 Yesu wamunena’mba: “Kyoungityila bu muyampe i kika? I kutupu muyampe poso umo kete, ke Leza kadi.+ 20 Abe uyukile mbila: ‘Kokalonga makoji,+ kokepayañana,+ kokeba,+ kokaleta bukamoni bwa bubela,+ lēmeka shobe ne inobe.’”+ 21 Penepo wanena’mba: “Byonso’byo ndamine’byo tamba ku bwanuke.” 22 Yesu pa kwivwana nabya, wamunena’mba, “Kukidi kintu kimo kikubudilwe: Poteja bintu byonso byodi nabyo ne kupa balanda lupeto, penepo ukekala na byabulēme mūlu, kupwa iya wikale mulondi wami.”+ 23 Aye pa kwivwana nabya, wafītwa mutyima mpata, mwanda wadi mpeta mukatampe.+

24 Yesu wamutala kanena’mba: “Bine kikekala kikomo bininge ku bantu badi na lupeto kutwela mu Bulopwe bwa Leza!+ 25 Na bubine, i kipēla’ko ngamedia kupita mu keso ka lushinge lusonwa nalo kutabuka’ko mpeta kutwela mu Bulopwe bwa Leza.”+ 26 Boba baivwene nabya banena’mba: “Le penepo i ani ubwanya kukapanda?”+ 27 Wanena’mba: “Byobya bintu kebibwanikangapo kudi bantu bibwanikanga kudi Leza.”+ 28 Ino Petelo wanena’mba: “Tala! Batwe tubashiye bintu byetu ketukulonda.”+ 29 Nandi webanena’mba: “I bine nemulombola’mba, i kutupu ushiya njibo nansha mukaji nansha banababo nansha bambutwile nansha bana pa mwanda wa Bulopwe bwa Leza+ 30 ukabulwa kutambula misunsa mivule mpata mu kino kitatyi, kadi mu ngikadilo ya bintu ikāya’ko* namo, būmi bwa nyeke.”+

31 Penepo wakokela Ba Dikumi ne Babidi kufula kaebanena’mba: “Talai! Yeu tukanda ku Yelusalema, kadi bintu byonso bilembelwe kupityila kudi bapolofeto pa mwanda wa Mwanā muntu bisa kufikidila.*+ 32 Kimfwa, ukapānwa ku bantu ba mizo+ kadi bakamuzawila+ ne kumumwesha malwa ne kumupēlela mata.+ 33 Kadi bakamukupila nsonde, kupwa bakamwipaya,+ ino mu difuku dya busatu, ukasanguka.”+ 34 Inoko, kebaivwanijepo mushintulwila bino bintu, mwanda ino myanda yadi mibafibwe, kadi kebaivwanijepo byobya byadi binenwa.

35 Ebiya Yesu paadi kafwena ku Yediko, mpofu umo wadi ushikete kufula kwa dishinda, ulomba.+ 36 Byawaivwene kibumbo kipita, waanza kwipangula’mba i bika byabyo. 37 Bamusapwila’mba: “I Yesu mwine Nazala upita!” 38 Ponkapo waela mabila’mba: “A Yesu, Mwanā Davida, mfwile’ko lusa!” 39 Ino boba badi kumeso kebamufunina, bamulombola ekale talala, ino aye po pene kaela’nka kwela mabila’mba: “A Mwanā Davida, mfwile’ko lusa!” 40 Penepo Yesu waimana, wasoñanya bamuletele muntu’wa. Aye pa kufwena, Yesu wamwipangula’mba: 41 “Le kyosaka nkulongele i kika?” Nandi amba: “Mfumwami, nsakanga meso ami amone.” 42 Penepo Yesu wamunena’mba: “Meso obe amone; lwitabijo lobe lubakukomeja.”+ 43 Ponka na ponka meso andi amona, washilula kumulonda,+ wenda utumbija Leza. Kadi bantu bonso pa kumona nabya, nabo kebatendela Leza.+

19 Penepo watwelele mu Yediko wenda upita. 2 Kwine’ko kwadi muntu umo wa dijina dya bu Zakiasa; wadi mukulu wa basonkeji ba musonko, kadi wadi mpeta. 3 Aye wadi usaka kumona Yesu mwine i ani, ino kadipo ukokeja kumumona pa mwanda wa kibumbo, ke-muntu wadi mwīpi. 4 Ebiya wabadikila lubilo kumeso, wakakanda ku mutyi wa shikama* mwa kumumwena mwanda wadi kasake kupityila dyodya dishinda. 5 Penepa Yesu pa kufika’po, watala kūlu kamunena’mba: “Zakiasa, tūka bukidi, mwanda dyalelo mfwaninwe kushikata mu yobe njibo.” 6 Ponkapo watūka bukidi wamutambula na nsangaji bu mweni. 7 Abo pa kumona kino, bonso kebeuningauninga’mba: “Waenda kukafikila bu mweni ku njibo ya muntu kipya-mambo.”+ 8 Ino Zakiasa waimana kanena Mfumwetu amba: “Tala! A Mfumwami, kipindi kya bintu byami nsa kupāna’kyo ku balanda, kadi kyonso kyonaselele muntu ku manyengenyenge,* nsa kumwalwija’kyo paná.”+ 9 Penepa Yesu wanena’mba: “Dyalelo dino’di lupandilo lubaiya ku ino njibo, mwanda nandi i mwanā Abalahama. 10 Mwanda Mwanā muntu waile kukimba ne kupandija kyokya kyadi kijimine.”+

11 Pobadi bevwana bino bintu, walombola kyelekejo kikwabo, mwanda wadi kadi kubwipi na Yelusalema kadi balangile amba Bulopwe bwa Leza busa kumweka ponka na ponka.+ 12 Penepa wanena’mba: “Muntu umo wa ku kisaka kilēme waendele lwendo ku ntanda ya kulampe+ kukakimba bamupe lupusa lwa kubikala ebiya kajoka. 13 Waita bapika bandi dikumi, webapa mina* dikumi kaebalombola’mba, ‘Sungululai’yo enka ne ponkāya.’+ 14 Ino bana ba kibundi kyabo badi bamushikilwe, batuma kitango kya mikendi* kukamulonda ne kunena’mba, ‘Ketusakilepo uno muntu etubikale bu mulopwe.’

15 “Mwenda mafuku pa kupwa kupebwa lupusa lwa kubikala,* wajoka ebiya waityija bapika baapele lupeto,* mwa kuyukila byobasokwele mu busunga bwabo.+ 16 Ebiya mubajinji waiya kanena’mba, ‘A Mfumwami, mina yobe ibasokola mina dikumi.’+ 17 Nandi wamunena’mba, ‘Ubalonga biyampe, umpika muyampe! Mwanda wadi mukōkele mu mwanda mutyetye bininge, yata lupusa lwa pa bibundi dikumi.’+ 18 Kupwa wa bubidi nandi waiya’mba, ‘A Mfumwami, mina yobe ibalupula mina itano.’+ 19 Wanena ne uno nandi amba, ‘Abe nobe tala bibundi bitano.’ 20 Ino ungi nandi waiya’mba, ‘A Mfumwami, mina yobe yoi yonafile mu kisandi. 21 Umwene, nakutyinine mwanda abe wi muntu mudimbakane; utekunanga kyokutūdilepo, kadi wangulanga kyokukushilepo.’+ 22 Nandi wamunena’mba, ‘Nakutyibila mambo na binenwa byobe, abe umpika mubi. Wadi uyukile amba ne muntu mudimbakane, ntekunanga kyonkitūdilepo kadi ñangulanga kyonkikushilepo, mwene i amo?+ 23 Penepo i kika kyokwakatūdilepo lupeto lwami* ku banki? Longa ami pa kwiya, nadi wa kusela’lo na kamweno.’

24 “Ebiya wanena boba badi bemene’po amba, ‘Muyatei mina’yo, pai’yo yewa udi na mina dikumi.’+ 25 Ino bamunena’mba, ‘A Mfumwetu, aye udi na mina dikumi!’— 26 ‘Nemunena’mba, ense udi na kintu, ukapebwa ne bikwabo, ino yewa kadipo na kintu, ne kyokya kyadi nakyo kine kikamuyatwa.+ 27 Kadi, ndetelei pano boba balwana nami bampelele ami kwibabikala bu mulopwe, mwibepayei ku meso ami.’”

28 Aye pa kupwa kunena bino bintu, watangila kumeso, kakandila ku Yelusalema. 29 Aye pa kufwena kubwipi na Betefaji ne Betani ku lūlu lwitwa bu Lūlu lwa Impafu,+ watuma bana ba bwanga babidi,+ 30 amba: “Endai mu kibundi kyomumwene’kya, shi mubatwela’mo musa kutana kyana kya mpunda kikute kekyashiketwe kashā na muntu. Mwikikutululei mwikilete kuno. 31 Ino shi muntu wemwipangula’mba, ‘I kika kyomwikikutulwila?’ Mufwaninwe kunena’mba: ‘I Mfumwetu wikisaka.’” 32 Penepo boba batuminwe baenda bekitana monka mwaebalombwedile’mwa.+ 33 Ino pobadi bakutulula kyana kya mpunda, benē’kyo bebanena’mba: “I kika kyomukutulwila kyana kya mpunda?” 34 Nabo amba: “I Mfumwetu wikisaka.” 35 Kadi bakekitwala kudi Yesu, ebiya kebela bivwalwa byabo bya pangala pa kyana kya mpunda’kya, kupwa bashikatyija’po Yesu.+

36 Paadi wenda, badi bāla bivwalwa byabo bya pangala mwishinda.+ 37 Aye pa kufwena kubwipi na dishinda ditūka ku Lūlu lwa Impafu, bana ba bwanga bonso milwi ne milwi bashilula kusangala koku batendela Leza na diwi dikatampe pa mwanda wa bilongwa byonso bya bukomo byobamwene, 38 kebanena’mba: “Mweselwe dyese i yewa wiya bu Mulopwe mu dijina dya Yehova!* Ndoe mūlu ne ntumbo momwa mūlu mulampe!”+ 39 Inoko Bafadiseo bamo mu kibumbo’mwa kebamunena’mba: “A Mufundiji, funina bobe bana ba bwanga.”+ 40 Nandi webatentulula’mba: “Nemulombola’mba, shi bano’ba bekale talala nyā, mabwe asa kwela lubila.”

41 Aye pa kufwena kubwipi, wamona kibundi kadila’kyo+ 42 amba: “Yō, abe, bine abe, shi wayukile dyalelo bintu bileta ndoe—ino yō, pano i bifibwe ku meso obe.+ 43 Mwanda mafuku akakwiila, balwana nobe pobakakushimikila nsakwa ya bikomo bya nsongo, bakakujokoloka ne kukutēkela kasāla* ku mitamba yonso.+ 44 Bakakubasa pa nshi abe ne bobe bana badi modi bene,+ kadi kebakashiyepo modi dibwe ditentamine pa dibwe dikwabo,+ mwanda kwayukilepo kitatyi kya kupempulwa kobe.”

45 Penepo watwela mu tempelo kapanga boba badi bapoteja,+ 46 webanena’mba: “Kilembelwe amba, ‘Njibo yami ikekala njibo ya milombelo,’+ ino banwe mubeyalamuna ke mutá wa batubwalāla.”+

47 Wadi ufundija difuku ne difuku mu tempelo. Ino babitobo bakulu ne basonekeji ne balēme ba bantu badi bakimba kumwipaya;+ 48 ino kebamwenepo muswelo nansha umo wa kulonga kino, mwanda bantu bonsololo badi bamuteja’nka kumuteja na mutyima umo.+

20 Difuku dimo paadi ufundija bantu mu tempelo ne kusapula myanda miyampe, babitobo bakulu ne basonekeji pamo ne bakulumpe baiya, 2 kebamunena’mba: “Witusapwile bidi, le uloñanga bino bintu na lupusa’ka? Nansha le i ani mwine wakupele luno lupusa?”+ 3 Nandi webalondolola’mba: “Ami nami nsa kwimwipangula kipangujo kimo, munombole: 4 Le lubatyijo lwa Yoano lwatambile mūlu’ni ku bantu?”* 5 Ebiya bashilula kulanguluka abo bene na bene amba: “Shi tunene amba, ‘I mūlu,’ usa kunena’mba, ‘Penepo mwanda waka kemwamwitabijepo?’ 6 Ino shi tunene amba, ‘I ku bantu,’ nankyo bantu bonsololo basa kwitwasa mabwe, mwanda bakulupile amba Yoano i mupolofeto.”+ 7 Penepo balondolola’mba kebayukilepo kolutambile. 8 Yesu nandi webanena’mba: “Nami nkisapo kwimulombola i na lupusa’ka lononga nalo bino bintu.”

9 Ebiya washilula kusapwila bantu kino kyelekejo amba: “Muntu umo wadimine budimi bwa mañanza+ washila’bo babidimye kupwa waenda ku ntanda ingi lwendo lwa mafuku mangi.+ 10 Kitatyi pa kubwana watuma umpika umo kudi babidimye amba bamupe’ko bipa bimo bya mu budimi bwa mañanza. Inoko babidimye bamukupila, kupwa bamujokeja makasa bitupu.+ 11 Kadi monka, watuma umpika mukwabo. Uno nandi bamukupila, bamufwija bumvu,* ne kumujokeja makasa bitupu. 12 Ino kadi watuma monka wa busatu; uno nandi bamutapa bilonda ne kumwela panja. 13 Kwivwana kudi mwinē budimi bwa mañanza kanena’mba, ‘Le nsa kulonga namani? Nsa kutuma wami mwana, muswedibwe.+ Padi uno’u ye obasa kulēmeka.’ 14 Babidimye pa kumumona, kebafwatakanya abo bene na bene amba, ‘Uno’u ye mpyana. Tumwipayei amba bupyani bwikale ke bwetu.’ 15 Penepa bamwela panja pa budimi bwa mañanza bamwipaya.+ Shi ke pano, mwinē budimi bwa mañanza ukebalonga bika? 16 Ukāya kwipaya bano babidimye ne kupāna budimi bwa mañanza’bwa ku bantu bangi.”

Abo pa kwivwana nabya, kebanena’mba: “Leka, leka, nansha dimo!” 17 Ino webatala sō kanena’mba: “Penepo bino bilembelwe amba, ‘Dibwe dyapelelwe na bōbaki, e dyo dyaalamuka ke dibwe dinedine dya difinko,’*+ bishintulula namani? 18 Muntu ense uponena pa dyodya dibwe uketyumuna.+ Ne kadi yewa odiponena nandi, dikamuvingakanya.”

19 Ponkapo basonekeji ne babitobo bakulu kebakimbe pa kumukwatyila enka mu mine nsá’ya, ino badi batyina bantu, mwanda bamwene amba i abo bawanena mu kyelekejo.+ 20 Kadi abo pa kumutadija senene, batuma bantu bobafutyile kufula bakemwekeje bu boloke mwanda wa kumukwata mu binenwa byandi+ mwa kumufikijija ku buludiki ne ku lupusa lwa mbikavu. 21 Bamwipangula’mba: “A Mufundiji, tuyukile amba wisambanga ne kufundija bya bine kadi kudipo na mboloji, ino ufundijanga dishinda dya Leza kukwatañana na bubine: 22 Lelo kufuta Kesala musonko i kijila’ni, ke kijilapo* kotudi?” 23 Ino wajingulula budyumuku bwabo webanena’mba: 24 “Nombolei ndenadi* imo. Lelo padi kifwatulo ne kilembwa kya ani?” Nabo amba: “I bya Kesala.” 25 Nandi webanena’mba: “Nanshi nankyo, futai bintu bya Kesala kudi Kesala,+ ino bintu bya Leza nabyo kudi Leza.”+ 26 Kadi, kebadipo bakokeja kumuta makinga mu binenwa byandi ku meso a bantu, ino, pa kutendela malondololo andi, bauba’tu nyā.

27 Inoko, Basadusea bamo, boba banenanga’mba kekudipo lusangukilo,+ baiya kebamwipangula’mba:+ 28 “A Mufundiji, Mosesa wētulembēle amba, ‘Shi mwanabo na muntu wafu, washiye mukaji, ino kadipo na mwana, mwanabo ufwaninwe kusela mukaji’wa ne kulangwila mwanabo lutundu.’+ 29 Inoko, kwadi bana-balume basamba-babidi ba munda mumo. Mubajinji wasonga mukaji, ino wafwa mwana mpika. 30 Kupwa wa bubidi 31 ne wa busatu mwine bamusonga. Mo monka bonso basamba-babidi; bafwa ne kushiya bana mpika. 32 Ku mfulo, ne mwana-mukaji mwine wafwa. 33 Penepo, ku lusangukilo, ukekala mukaja ani? Mwanda abo bonso basamba-babidi baikele nandi bu mukaji.”

34 Yesu webanena’mba: “Bana ba ino ngikadilo ya bintu* basoñanga ne kusongwa, 35 ino boba ba kumonwa bu bafwaninwe kutambula yoya ngikadilo ya bintu ne lusangukilo mu bafwe kebasoñangapo nansha kusongwa.+ 36 Na bubine, kebakokejapo kufwa monka, mwanda badi bwa bamwikeulu, kadi i bana ba Leza byobadi bana ba lusangukilo. 37 Inoko mwanda wa amba bafwile basangulwanga, ne Mosesa wāyukenye’o mu nsekununi ya kimuna kya miba paātelele Yehova* bu ‘Leza wa Abalahama, Leza wa Izake, ne Leza wa Yakoba.’+ 38 Aye i Leza wa bōmi, ke wa bafwepo, aa, mwanda kwadi*+ bonso i bōmi.” 39 Kwivwana kwadi basonekeji bamo banena’mba: “A Mufundiji, ubesambe biyampe.” 40 Mwanda kebadipo monka na bukankamane bwa kumwipangula kipangujo nansha kimo kine.

41 Nandi webepangula’mba: “Le i namani banenanga’mba Kidishitu i mwanā Davida?+ 42 Mwanda Davida mwine unena mu mukanda wa Ñimbo ya Mitōto amba: ‘Yehova* wanenene Mfumwami amba: “Shikata ku kuboko kwami kwa lundyo 43 enka ne byontūla balwana nobe ke kitūlo kya maulu obe.”’+ 44 Nanshi Davida umwita bu Mfumwami; le penepo i wandi mwana namani?”

45 Ebiya, bantu bonso pobadi bateja, wanena bandi bana ba bwanga’mba: 46 “Dyumukai basonekeji baswile kunangakana mu minkukumba kadi basenswe kwimunwa mu mansoko ne bityi bya kumeso* mu mashinankonka ne byaba bya bulēme mpata ku bidibwa bya kyolwa,+ 47 kadi basasamunanga mobo a* bakaji ba kishala, kadi balombelanga milombelo milampe mwanda wa kwimwekeja.* Bano’ba bakatyibilwanga butyibi busansa* bininge.”

21 Ebiya aye pa kutulula meso, wamwene bampeta bela byabuntu mu bilambwilo.*+ 2 Penepo wamona mukaji wa kishala mufudile wela’mo tubityele tubidi twa bulēme butyetye bininge,*+ 3 wanena’mba: “I bine nemulombola’mba, uno mukaji wa kishala mulanda waela’mo kutabuka bonso baela’mo.+ 4 Mwanda bano bonsololo abaela’mo byabuntu ku bya musubu byabo, ino aye, mu bufudile* bwandi, waela’mo tonso twa kumukwasha mu būmi twaadi nato.”+

5 Kupwa, bantu bamo pobadi besamba myanda ya tempelo, moyadi idyangwidilwe biyampe na mabwe malumbuluke ne bintu bipānwe,+ 6 wanena’mba: “Bino bintu byomumwene’bi, mafuku akāya’ko kekukashalapo dibwe ditentamine pa dibwe dikwabo kwampikwa kubundwilwa panshi.”+ 7 Penepo bamwipangula’mba: “A Mufundiji, lelo i kyaba’ka kine kikekala’ko bino bintu, ne i kiyukeno’ka kikalombola kitatyi kya kufika bino bintu?”+ 8 Nandi amba: “Tadijai kutyina’mba mwakongolwa,+ mwanda bavule bakāya batela dijina dyami amba, ‘Amiwa ye aye,’ ne amba, ‘Kitatyi kifwaninwe kibafwena.’ Kemwakibalondai.+ 9 Ne kadi, shi mubaivwana mavita ne tuvutakanya,* kemwakatuyukai. Mwanda bino bintu bifwaninwe bidi kufika, ino mfulo keikafikapo ponka na ponka.”+

10 Penepo webanena’mba: “Muzo ukatamba muzo+ mukwabo, ne bulopwe nabo bulopwe bukwabo.+ 11 Kukekala kutenkana kukatampe kwa ntanda, kadi ne bimpengele bya nzala ne bipupo bya misongo+ byadi koku kebidi koku; kukekala binkumbulu bilenga moyo kadi mūlu mukatamba biyukeno bikatampe.

12 “Ino kumeso kwa bino byonso kulongeka, bantu bakemukwata ne kwimupangapanga,+ bakemufikija ku mashinankonka ne mu bifungo. Kadi bakemutwala ku balopwe ne bambikavu pa mwanda wa dijina dyami.+ 13 Ino bikemulengeja mupāne bukamoni. 14 Nanshi, sumininwai mu mityima yenu amba muleke kwilongolola kala mwa kukeshintulwila,+ 15 mwanda nkemupa binenwa ne tunangu kebikakokejapo bakinkwa nenu bonso pamo kukomena nansha kupatana.+ 16 Ne kadi, mukapānwa* enka ne na bambutwile, banabenu, babutule, ne balunda, kadi bakafikija bamo momudi’mo ku lufu,+ 17 kadi mukashikibwa na bantu bonso pa mwanda wa dijina dyami.+ 18 Ino i kutupu nansha lunywene lumo lwa ku mitwe yenu lukoneka.+ 19 Na kūminina kwenu, mukalamanga būmi bwenu.*+

20 “Inoko, shi mubamone Yelusalema wajokolokwa na bibumbo bya mavita,+ nabya yukai amba kusalwa kwandi kubafwena.+ 21 Penepo boba badi mu Yudea bashilule kunyemena ku ngulu,+ boba badi umbukata mwakyo batambe’mo, ne boba badi mu ntanda nabo kebakitwela’mo, 22 mwanda ano i mafuku a kutyiba mambo,* amba bintu byonso bilembelwe bifikidile. 23 Malwa abo bana-bakaji ba memi ne boba bamisha mwana mu oa mafuku!+ Mwanda kukekala malwa makatampe pa ntanda’ya ne bukalabale pa bano bantu. 24 Kadi bakapona ku bui bwa kipete ne kuselwa bu misungi mu mizo yonso;+ Yelusalema ukanyantwanyantwa na mizo* enka ne bifikidila bitatyi bitungwe bya mizo.*+

25 “Kadi, kukekala biyukeno mu dyuba, mu kweji, ne mu ñenyenye,+ kadi pano pa ntanda napo malwa a mizo pa kubulwa kuyuka kya kulonga mwanda wa kubuluma kwa dijiba ne kutenkana kwadyo. 26 Bantu bakapungila moyo ne kutengela bintu bisa kwiya pa ntanda ikelwe na bantu, mwanda bya bukomo bya momwa mūlu bikatenkanibwa. 27 Kupwa bakamona Mwanā muntu+ wiya mu dikumbi na bukomo ne ntumbo mikatampe.+ 28 Ino shi bino bintu bibashilula kulongeka, imanai nshinkidingi ne kubandula mitwe yenu, mwanda kunyongololwa kwenu kubafwena pabwipi.”

29 Penepa webasapwila kyelekejo kimo amba: “Talai kikuyu ne mityi mikwabo yonso.+ 30 Shi ibashipuka, mwimwenanga banwe bene ne kuyuka’mba ke kubwipi na ku dikumbi. 31 Ne banwe nenu mo monka, shi mubamone bino bintu bilongeka, yukai amba Bulopwe bwa Leza kebudi pabwipi. 32 I bine nemulombola’mba luno lukongo kelukapitepo nansha dimo enka ne bilongeka bintu byonso.+ 33 Diulu ne ntanda bikapita, ino binenwa byami kebikapitepo nansha dimo.+

34 “Ino dyumukai banwe bene kutyina’mba mityima yenu yakalēmenenwa na mudīlo-mpata, na mutomeno-mpata,+ ne na kuzumbija mutyima kwa mu būmi,+ kadi dyodya difuku dyakemuponena bukidi bonka mu kitulumukila 35 pamo bwa dikinga.+ Mwanda dikāya pa boba bonso bashikete pa ntanda yonso. 36 Nanshi kemwakilālai,+ zenzai kyaba kyonso mu milombelo+ amba mumone mwa kupandila ku bino bintu byonso bifwaninwe kulongeka ne kwimana ku meso a Mwanā muntu.”+

37 Wadi ufundija mu tempelo dyuba, ino bufuku wadi utamba wakekala ku lūlu lwitwa bu Lūlu lwa Impafu. 38 Kadi bantu bonso badi bāya lubanga bwē kumuteja mu tempelo.

22 Ebiya Masobo a Mikate Yampikwa Kiyujo, etwa ne bu Pashika,+ adi keadi pabwipi.+ 2 Kadi babitobo bakulu ne basonekeji badi bakimba muswelo muyampe wa kumwipaya,+ mwanda badi batyina bantu.+ 3 Penepo Satana watwela mudi Yudasa, yewa witwa bu Isakadiota, wadi ubadilwa mu Ba Dikumi ne Babidi,+ 4 waenda kukesamba na babitobo bakulu ne bakapita ba tempelo mwa kwibabidila’ye.+ 5 Nabo basangala kadi beivwanika kumupa lupeto lwa ndalama.+ 6 Penepo waitabija, washilula kukimba mukenga muyampe wa kumwaba kobadi kwa kubulwa kibumbo koku ne koku.

7 Difuku dya Mikate Yampikwa Kiyujo dyafika, dine difwaninwe kulambula kitapwa kya Pashika;+ 8 penepo Yesu watuma ba Petelo ne Yoano amba: “Endai muketulongolwele Pashika tudye.”+ 9 Nabo bamunena’mba: “Lelo usaka tukeilongolwele kwepi?” 10 Nandi webanena’mba: “Talai! Pomusa kutwela mu kibundi, mwana-mulume umo uselele mulondo wa mema usa kwimutana. Mulondei mu njibo mwasa kutwela’mwa.+ 11 Kadi nenai mwinē lubanza ludi’mo njibo amba, ‘Mufundiji wakunena’mba: “I kwepi le kudi kyumba kya beni monkokeja kudīla Pashika na bami bana ba bwanga?”’ 12 Kadi yao muntu ukemulombola kyumba kya peulu kikata, kidi’mo bintu byonso senene. Longolwelai’yo mwine’mwa.” 13 Penepo nabo bataluka, bebitana enka mwaebalombwedile, balongolola Pashika.

14 Nsá pa kubwana, washikata ku meza, ne batumibwa pamo nandi.+ 15 Webanena’mba: “Nadi nsaka ne mutyima onso kudya nenu ino Pashika ponkyasusukile’pa; 16 mwanda nemulombola’mba, nkikadi’yopo nenu monka enka ne byobikafikidila mu Bulopwe bwa Leza.” 17 Penepa watambula kitomeno, wafwija’ko kanena’mba: “Yatai’kyo, mwikipityijei ku umo ne umo momudi’mo, 18 mwanda nemulombola’mba, tamba pano, nkikatomepo monka bitomibwa bya mañanza enka ne bīya Bulopwe bwa Leza.”

19 Kadi, watekuna mukate+ nao, wafwija’ko, weutyumuna, webapa’o kanena’mba: “Uno welekeja umbidi wami,+ usa kupānwa pa mwanda wenu.+ Longai nyeke namino ke pa kumvulukila.”+ 20 Kadi walonga’nka nabya ne na kitomeno abo pa kupwa kudya bidibwa bya kyolwa, wanena’mba: “Kino kitomeno kyelekeja kipwano kipya+ kya pa mashi ami,+ asa kumwangwa pa mwanda wenu.+

21 “Ino tala! kuboko kwa yewa wa kungaba kudi nami ku meza.+ 22 Mwanda, na bubine, Mwanā muntu yeu wenda mungya mobitungilwe kala;+ inoko, yō malwa andi yewa muntu obamwabidila’ko!”+ 23 Penepa bashilula kwiipangula abo bene na bene shi mwine usa kulonga kino’ki i ani.+

24 Inoko, kwalupukile lupata lukomo umbukata mwabo mwanda wa kuyuka i ani wadi umweka bu mukatampe kutabuka.+ 25 Ino webanena’mba: “Balopwe ba bantu ba mizo bebatādilanga, kadi boba badi na lupusa pobadi betwanga bu Banonga-biya.+ 26 Ino banwe kemufwaninwepo kwikala nankyo.+ Ino yewa mukatampe kutabuka mu bukata mwenu ekale bwa nkasampe pa bonso,+ kadi yewa wendeja nandi bwa yewa wingidila bakwabo. 27 Mwanda le mukatampe i wepi, i yewa udya’ni,* i yewa umwingidila?* Lelo ke yewapo udya?* Ino ami ngidi umbukata mwenu pamo bwa yewa wimwingidila.*+

28 “Inoko, banwe e bandamete+ mu matompo+ ami; 29 kadi nasamba nenu kipwano, monka mwasambīle nami Tata kipwano, pa mwanda wa bulopwe,+ 30 amba mudye ne kutoma ku meza ami mu Bulopwe bwami,+ ne kushikata pa mpona+ mwanda wa kutyiba mambo a bisaka 12 bya Isalela.+

31 “Shimona, Shimona, tala! Satana wemulombe banwe bonso kwimupēpa pamo bwa ñano.+ 32 Ino nazenze mu milombelo pa mwanda obe amba lwitabijo lobe kelwakizoza;+ abe nobe, shi ubajoka, komeja banabenu.”+ 33 Ebiya nandi wamunena’mba: “A Mfumwami, amiwa ngitabije kwenda nobe ne mu kifungo ne ku lufu kwine.”+ 34 Ino wamunena’mba: “Nakulombola abe Petelo amba, nzolo kasapo kudila dyalelo enka ne byosa kuntuna misunsa isatu amba kundyukilepo.”+

35 Kadi webanena monka’mba: “Ponemutumine kwampikwa kafuko ka lupeto ne mufuko wa mpao ne bikwabilo,+ le kudi kyomwabudilwe?” Nabo amba: “Aa!” 36 Kupwa webanena’mba: “Ino pano yewa udi na kafuko ka lupeto asele’ko, ne wa mufuko wa mpao nandi monka na monka, kadi yewa kadipo na kipete apoteje kivwalwa kyandi kya pangala apote’kyo. 37 Mwanda nemulombola’mba kyokya kilembelwe kifwaninwe kufikidila pondi, kya amba, ‘Wabadilwe na ba kujilula bijila.’+ Mwanda kino kifikidilanga pondi.”+ 38 Penepa banena’mba: “A Mfumwetu, tala! bipete bibidi byobi.” Nandi webanena’mba: “Kubapu.”

39 Pa kutaluka, waenda ku Lūlu lwa Impafu mungya kibidiji kyandi, kadi bana ba bwanga nabo bamulonda.+ 40 Pa kufika kwine’kwa, webanena’mba: “Takamanai na kulombela kutyina’mba mwakatwela mu kutompibwa.”+ 41 Aye wetolwela pafula pelwa dibwe dyafika, wafukata mu manwi kalombela, 42 amba: “A Tata, shi usakile, mfundule kitomeno kino. Inoko kiswa-mutyima kyobe kilongeke, ke kyamipo, aa.”+ 43 Penepo mwikeulu wa mūlu wamumwekela kamukomeja.+ 44 Ino mutyima wamusansa bya mwiko kalombela’nka kulombela na kininga;+ ne byanga byandi byaikala bwa mano a mashi anokela pa nshi. 45 Aye pa kulanguka paadi ulombela, waenda kudi bana ba bwanga, webatana bakunuka, bapungile na njia.+ 46 Webanena’mba: “Mwanda waka mulēle? Langukai kadi lombelai’nka kulombela kutyina’mba mwakatwela mu kutompibwa.”+

47 Paadi ukīsamba, tala! kibumbo, ne mwana-mulume obeta bu Yudasa, umo wa mu Ba Dikumi ne Babidi, wadi wibatangidile, wafwena Yesu kumufifya.+ 48 Ino Yesu wamunena’mba: “Yudasa, koaba Mwanā muntu na kumufifya?” 49 Boba badi bamujokolokele pa kumona bintu bisaka kulongeka, banena’mba: “A Mfumwetu, le twibakese kipete?” 50 Umo wa pobadi’pa wakesa kala umpika wa kitobo mukatampe kipete, wamuketa kutwi kwa lundyo.+ 51 Ino kwivwana Yesu wanena’mba: “Kubapu.” Penepa watenga kutwi’kwa wamubelula. 52 Ebiya Yesu wanena babitobo bakulu ne bakapita ba tempelo ne bakulumpe bamwiidile kwine’kwa amba: “Mubaiya na bipete ne mipebwe* pamo bwa kudi kabwalāla?+ 53 Ponadi nenu mu tempelo difuku ne difuku,+ kemwaolwelepo maboko enu pondi.+ Inoko ino i nsá yenu ne lupusa lwa mfindi.”+

54 Penepo bamukwata, baenda nandi,+ bakamutwala ku njibo ya kitobo mukatampe; ino Petelo wadi ulonda kato-nyuma.+ 55 Abo pa kubanza mudilo mu bukata bwa kipango kebashikete pamo, Petelo nandi wadi ushikete umbukata mwabo.+ 56 Ino mwingidi umo mwana-mukaji pa kumumona mu kiké kya mudilo ushikete, wamutala sō kanena’mba: “Uno muntu nandi wadi nandi.” 57 Ino aye watuna’mba: “A Mwana-mukaji, ami nkimuyukilepo.” 58 Kitatyi kityetye pa kupita’po, muntu mukwabo wamumona kanena’mba: “Nobe wadi nabo.” Ino Petelo wanena’mba: “A Mwana-mulume, ke amipo.”+ 59 Kadi kupwa kwa kintu kya nsá imo kupita’po, mwana-mulume mukwabo wanena uningile amba: “Binebine, uno muntu nandi wadi nandi, mwanda na bubine, i mwine Ngadilea!” 60 Ino Petelo wanena’mba: “A Mwana-mulume, nkiyukilepo byonena’byo.” Kadi ponkapo, aye ukinena, nzolo wadila. 61 Ponkapo Mfumwetu wavundamuka watala Petelo, ebiya Petelo wavuluka binenwa bya Mfumwetu, byaamunene amba: “Nzolo pakadidile dyalelo, usa kuntuna misunsa isatu.”+ 62 Penepo watamba panja kadila bya bulanda.

63 Ebiya bantu bakutyile Yesu baanza kumuzawila,+ kebamukupila;+ 64 kadi pa kupwa kumupūta mu mpala, badi kebamwipangula’mba: “Polofeta! Le i ani wakukupila?” 65 Kadi banena bintu bikwabo bivule bya kumutuka mutonko.

66 Abo pa kukya, kitango kya bakulumpe ba bantu, ne babitobo bakulu ne basonekeji, babungakena pamo,+ bakamutwala mu njibo yabo ya Sanedini, kebanena’mba: 67 “Shi abe ye Kidishitu, witulombole.”+ Ino webanena’mba: “Nansha shi nemulombole kemusapo kwitabija nansha dimo. 68 Ne kadi, shi nemwipangule, kemusapo kulondolola. 69 Inoko, tamba pano Mwanā muntu+ ukekala ushikete ku lundyo lwa Leza lwa bukomo.”+ 70 Pa kino, bonso banena’mba: “Nanshi wi Mwanā Leza?” Nandi webanena’mba: “Banwe bene mubanena’mba ndi aye.” 71 Nabo amba: “Le kudi kadi kyotusakila bukamoni bukwabo? Mwanda batwe bene tubeivwanina’kyo mu kyakanwa kyandi aye mwine.”+

23 Penepo kibumbo kya bantu kyataluka, abo bonsololo, bakamutwala kwa Pilato.+ 2 Ebiya baanza kumusambila,+ amba: “Twatene uno muntu uleta kavutakanya mu muzo wetu, upeleja kufuta Kesala+ musonko, kadi unena’mba aye ye Kidishitu mulopwe.”+ 3 Penepa Pilato wamwipangula kipangujo amba: “Lelo wi Mulopwe wa Bayuda?” Nandi walondolola’mba: “Abe mwine yao ubanena’kyo.”+ 4 Ebiya Pilato wanena babitobo bakulu ne bibumbo amba: “Amiwa nkimwenepo kibi mu uno muntu.”+ 5 Ino abo baningija kebanena’mba: “Utombolanga bantu na kufundija mu Yudea monso, kushilwila ku Ngadilea kufika’nka ne kuno.” 6 Pilato pa kwivwana nabya, waipangula shi uno muntu i mwine Ngadilea. 7 Pa kupwa kujingulula senene amba i wa mu lupusa lwa Heloda,+ wamutuma kwa Heloda, wadi mu Yelusalema mu mene mafuku’a.

8 Heloda pa kumona Yesu, wasangala bikatampe. Mwanda kitatyi kilampe wadi usakanga kumona Yesu mwanda waivwene myanda yandi mivule,+ kadi wadi ukulupile kumona biyukeno bimo byalonga. 9 Penepo washilula kumwipangula bilabila, ino aye kumulondolola mpika.+ 10 Inoko, babitobo bakulu ne basonekeji badi bemana’nka kwimana bamusambila na bukalabale. 11 Penepa Heloda pamo ne basola bandi bamufutulula,+ bamuzawila+ na kumuvwika kivwalwa kya buya bwa dyangi, kupwa bamujokeja kwa Pilato. 12 Ba Heloda ne Pilato baikala balunda mu dine difuku’dya, mwanda dibajinji badi mu lwana.

13 Ebiya Pilato waityija babitobo bakulu ne baledi ne bantu pamo 14 kaebanena’mba: “Mubandetelanga uno muntu amba utombolanga bantu. Ino talai! Namujija ku meso enu ino nkimwenepo mu uno muntu bubinga bwa mambo omumusambila’o.+ 15 Kadi ne Heloda mwine monka na monka, mwanda wetujokejeja’ye, kadi talai! i kutupu kintu kyalongele kyafwaninwe kwipailwa. 16 Nanshi nsa kumupa mfuto+ ne kumulekelela.” 17* —— 18 Ino kibumbo kyonso kituntulu kyaela lubila’mba: “Mufundule yao muntu,* ino witukutulwile Balabasa!”+ 19 (Uno muntu waelelwe mu kifungo pa mwanda wa butomboki bwatambile mu kibundi ne pa mwanda wa butapani.) 20 Kadi Pilato webanena monka na diwi dikatampe, mwanda wadi usaka kulekelela Yesu.+ 21 Penepo bashilula kutulula mawi amba: “Apopwe ku mutyi! Apopwe ku mutyi!”*+ 22 Musunsa wa busatu, webanena’mba: “Mwanda waka? Le i kibi’ka kyalonga uno muntu? Nkimwenepo mwadi kintu kyafwaninwe kwipailwa; nanshi nsa kumupa mfuto ne kumulekelela.” 23 Ponkapo baningija, kebalombe na mawi makatampe amba epaibwe,* kadi mawi abo atāla.+ 24 Penepo Pilato watyiba mbila’mba bilongwe mobalombela. 25 Walekelela muntu obadi balomba, waelelwe mu kifungo pa mwanda wa butomboki ne pa mwanda wa butapani, ino webapa Yesu mobadi basakila.

26 Penepa pobadi benda nandi, bakwata Shimona wa ku Shilene, wadi utamba mu ntanda, bamutwika mutyi wa masusu* asele’o koku ulonda Yesu kunyuma.+ 27 Kwadi bantu bavule mpata badi bamulonda, ne bana-bakaji’mo badi beyaya bya bulanda, bayoyokota pa mwanda wandi. 28 Yesu wavundamukila kudi bana-bakaji kanena’mba: “Banwe bana ba Yelusalema bana-bakaji, lekai kundila. Ino, mwidilei banwe bene ne benu bana;+ 29 mwanda talai! mafuku akāya’ko pakanena bantu amba, ‘Ba nsangaji i bana-bakaji bañumba, ne ndá keyabutwilepo ne mabele keaamishepo!’+ 30 Penepo bakashilula kunena ngulu amba, ‘Mwituponenei!’ ne mikuna’mba, ‘Mwitupūtei!’+ 31 Shi abalonga bino bintu pakidi mutyi mubishi, lelo bikekalanga namani shi ubaūme?”

32 Kwadi ne bantu babidi, bankuma-bibi, badi bendwa nabo kukepaibwa pamo nandi.+ 33 Abo pa kufika pa kifuko kitwa bu Kabamba ka Mutwe,+ bamupopa ku mutyi kwine’kwa pamo na bankuma-bibi’ba, umo ku lundyo mukwabo ku lunkuso.+ 34 Ino Yesu wadi unena’mba: “A Tata, wibalekele, mwanda kebayukilepo byobalonga.” Ne kadi, bata bubale pa kwiabila bivwalwa byandi.+ 35 Kadi bantu badi bemene batala. Ino baledi badi bamusepa na kafutululo, amba: “Aye wadi upandija’ko bangi; epandijenga aye mwine, shi i Kidishitu wa Leza, Mwine Mutongwe.”+ 36 Enka ne basola kebamuzawila, baiya kebamupe vinyu isosoma+ 37 kebanena’mba: “Shi wi Mulopwe wa Bayuda, wipandije abe mwine.” 38 Kwadi ne kilembwa pangala pandi amba: “Uno’u i Mulopwe wa Bayuda.”+

39 Penepo nkuma-bibi umo pa badi bakobekelwe kwine’kwa washilula kumutuka mutonko+ amba: “Mwene abe ye Kidishitu? Wipandijenga abe mwine, witupandije ne batwe netu!” 40 Ino kwivwana mukwabo kamufunina’mba: “Le abe kutyinangapo Leza nansha dimo, pano powatyibilwa butyibi bwa muswelo umo? 41 Kadi batwe i kitwendele’mo, mwanda tubatambula kyokya kitufwaninwe pa bintu byotwalongele; ino uno muntu kalongelepo kibi nansha kimo.” 42 Byobiya wanena’mba: “A Yesu, umvuluka’ko posa kutwela mu Bulopwe bobe.”+ 43 Nandi wamunena’mba: “I bine nakusapwila dyalelo dino’di amba, ukekalanga nami mu Paladisa.”+

44 Papo yadi keilumba ku nsá ya busamba,* inoko mfindi yasambakana mu ntanda yonso’ya kufika ne ku nsá ya kitema,*+ 45 mwanda mwinya wa dyuba wajimankene; ebiya mpashila ya ku kipandulwe+ yasanika pa bukata ntwā.+ 46 Penepo Yesu waela lubila na diwi dikatampe kanena’mba: “A Tata, nakupe mushipiditu wami+ mu makasa obe.” Aye pa kunena namino, wafwididila.*+ 47 Mudyavita pa kumona byalongeka, katumbija Leza amba: “Binebine uno muntu wadi moloke.”+ 48 Kadi bibumbo byonso byadi bibungīle pene’pa mwanda wa kino kinkumenkume pa kumona bintu byalongeka, bajokela kwabo, bekupila pa byadi. 49 Ne kadi, boba bonso badi beyukile nandi badi bemene dya kulampe. Kadi bana-bakaji badi benda nandi tamba ku Ngadilea badi ponka bamona ne bino bintu.+

50 Kadi tala! kwadi mwana-mulume umo utelwa bu Yosefa, umo wa mu Kidye, wadi muntu muyampe kadi moloke.+ 51 (Uno muntu kaitabijepo kukwatakanya nkuku yabo ne bilongwa byabo.) Wadi wa ku Adimatea, kibundi kya bene Yudea, kadi wadi utengele Bulopwe bwa Leza. 52 Uno muntu waendele ku meso a Pilato, walomba umbidi wa Yesu. 53 Penepo weutūkija,+ weuvungila mu kisandi kya bukonge bulumbuluke, kupwa weulādika mu kibundu* kyadi kipokolwe mu dibwe,+ mwadi kemwalādikilwe muntu. 54 Dyadi difuku dya Kulongolola,+ kadi Sabato+ yadi keisake kushilula. 55 Ino bana-bakaji batambile nandi ku Ngadilea balonda, kadi batala kibundu* bamona mwadi mulādikīlwe umbidi wandi,+ 56 penepo bajoka kukateakanya binunka mwenye ne māni a mananshi. Ino abo shabo, bakōkolokelwe mu dya Sabato+ mungya mbila.

24 Inoko mu difuku dibajinji dya mu yenga, baiya lubanga bwē ku kibundu* baselele binunka mwenye byobalongolwele.+ 2 Ino batana dibwe dikunkulumune ku kibundu,*+ 3 kadi abo pa kutwela, kebatenepo umbidi wa Mfumwetu Yesu.+ 4 Mityima poyadi ikibazumbazumba pa uno mwanda, amba batale! bana-balume babidi bavwele bivwalwa bikelema baimana dya pobadi. 5 Bana-bakaji baivwana moyo kebakonkamene mapala pa nshi, penepa bana-balume’ba bebanena’mba: “Mwanda waka mukimba muntu mūmi mu bafwe?+ 6 Kadi’mopo, ino wasangulwa. Vulukai mwaemunenene paadi ukidi mu Ngadilea, 7 amba Mwanā muntu ufwaninwe kupānwa ku bantu ba bubi ne kwipaibwa ku mutyi, ino mu difuku dya busatu ukasanguka.”+ 8 Penepo bavuluka binenwa byandi,+ 9 batamba ku kibundu* bakasapwila bino bintu byonso Ba Dikumi ne Umo ne bakwabo bonso.+ 10 Badi ba Madia mwine Makadala, Njoana, ne Madia inandya Yakoba. Kadi, bana-bakaji bakwabo bobadi nabo badi balombola batumibwa bino bintu. 11 Inoko, ino myanda yamwekele bu ya bunenenene kobadi, kadi kebaitabijepo bana-bakaji’ba.

12 Ino Petelo waimana, waenda lubilo ku kibundu,* kadi wabandamina’mo, wamona enka bisandi bya bukonge kete. Ebiya wataluka, wenda wiipangula byalongeka i bika.

13 Ino tala! dine difuku’dya, kwadi bana ba bwanga babidi badi benda ku kibundi kitwa bu Emese, kidi kubwipi na makilometele dikumi ne kamo* na Yelusalema, 14 kadi badi besamba abo bene bino bintu byonso byalongekele.

15 Ebiya, pobadi bakīsamba ne kwipatanya pa bino bintu, Yesu mwine wafwena kaenda nabo, 16 ino meso abo adi mebapūte bakomenwa kumujingulula.+ 17 Nandi webanena’mba: “Le ino myanda yomwenda mwisamba i myanda’ka?” Nabo baimana nkū bya bulanda. 18 Kwivwana umo witwa bu Keleopasa wamunena’mba: “Le abe wi mweni ushikatanga kwa bunka mu Yelusalema ne kuyukilepo* bintu bilongekele’mo ano mafuku?” 19 Ebiya webepangula’mba: “Le i bintu’ka le?” Bamulondolola’mba: “Bintu bitala Yesu mwine Nazala,+ wadi mupolofeto mukomo mu bilongwa ne mu binenwa ku meso a Leza ne a bantu bonso;+ 20 ne mwamufikijije betu babitobo bakulu ne baledi ku kutyibilwa nsambu ya lufu,+ kadi bamupopa ku mutyi. 21 Ino twadi tukulupile amba uno muntu ye wadi wa kunyongolola Isalela.+ Bine, kutentekela pa bino byonso, pano ke difuku dya busatu kashā bino bintu bilongeka. 22 Ne kadi, bana-bakaji bamo ba mwetu abetutulumunanga, mwanda abaendanga lubanga bwē ku kibundu,*+ 23 kadi byokebatenepo umbidi wandi, abaiya kebanena’mba abamone ne kimonwa kya bamwikeulu, badi banena’mba i mūmi. 24 Penepa bamo botwadi nabo abaendanga ku kibundu,*+ abatana’nka mwanenenanga bana-bakaji’ba, ino kebamumwenepo.”

25 Ebiya webanena’mba: “Yō, banwe bampikwa ñeni ne ba mityima ya lukoko pa kwitabija byonso byānenene bapolofeto! 26 Lelo kekyadipo kifwaninwe Kidishitu kutanwa na bino bintu+ ne kutwela mu ntumbo yandi?”+ 27 Kadi webashintulwila myanda imutala ya mu Bisonekwa byonso, kushilwila ku Mosesa ne Bapolofeto bonso.+

28 Ku mfulo, bafwena ku kibundi kwine kobadi benda, walonga na aye wenda kulampe. 29 Ino abo bamuningila ashikate amba: “Ikala netu mwanda ke kyolwa ne difuku kedisa kala kufula.” Ebiya watwela washikata nabo. 30 Kadi paadi udya* nabo, watekuna mukate, waesela’o, weutyumuna kaebatambika’o.+ 31 Penepa meso abo ebapūtuka ne pa mfulo, bamujiula; ino nandi webajimina.+ 32 Penepo kebenena abo bene na bene amba: “Le mityima yetu keyadipo itēma mudilo munda mwetu paadi wisamba netu mwishinda, paadi witupūtwila ne pa mfulo* Bisonekwa?” 33 Kadi mu mine nsá’ya, bataluka kebajokela ku Yelusalema, batana Ba Dikumi ne Umo ne boba bobadi bebungile nabo pamo 34 banena’mba: “Bine ne bine ponka Mfumwetu i musanguke, kadi wamwekelanga Shimona!”+ 35 Ebiya nabo basekununa myanda ya mwishinda ne mwaeyukenyanga kobadi na kutyumuna mukate.+

36 Pobadi bakinena bino bintu, aye mwine waimana umbukata mwabo webanena’mba: “Ndoe ikale nenu.”+ 37 Ino abo pa kutuyuka ne kwivwana moyo, balanga’mba abamone mushipiditu. 38 Penepo webanena’mba: “Mwanda waka mubavutakanibwa ñeni, kadi i kika kyomutatena mu mityima yenu? 39 Talai makasa ne binyantyilo byami, ye ami uno; ntengei mumone, mwanda mushipiditu keudipo na ngitu nansha na mikupa na momwaumwena nabyo’mu.” 40 Kadi paadi unena namino, webalombola makasa ne binyantyilo byandi. 41 Ino pobadi kebaitabije pa mwanda wa nsangaji yonka ne kutulumuka, webepangula’mba: “Lelo mudi’ko na ka kudya?” 42 Penepo bamutambika kipindi kya mwita wa lui moshe, 43 wekitambula wekidya ku meso abo.

44 Penepa webanena’mba: “Bino byo binenwa byami byonemunenene ponadi nakidi nenu+ amba, byonso bisonekelwe pa mwanda wami mu Bijila bya Mosesa ne mu Bapolofeto ne mu Ñimbo ya Mitōto bifwaninwe kufikidila.”+ 45 Ebiya webapūtula ñeni yabo ne pa mfulo ya kwivwanija buluji bwa Bisonekwa,+ 46 kaebanena’mba, “Kino kyo kilembelwe amba: Kidishitu ukasusuka ne kusanguka mu bafwe mu difuku dya busatu,+ 47 kadi mu dijina dyandi, kwisāsa mwanda wa kulekelwa bubi+ kukasapulwa mu mizo yonso+—kushilwila mu Yelusalema.+ 48 Banwe mukekala batumoni ba bino bintu’bi.+ 49 Kadi talai! nsa kutuma pomudi kyokya kyalaile Tata. Ino banwe shikatai mu kibundi enka ne byomuvwikwa bukomo bwiya kūlu.”+

50 Penepo waenda nabo panja kufika ne ku Betani, watulula makasa mūlu webesela dyese. 51 Paadi wibesela, wakalañanibwa nabo kadi watekwinwa mūlu.+ 52 Nabo bamufukatyila* kupwa bajokela ku Yelusalema na nsangaji mikatampe.+ 53 Kadi badi nyeke mu tempelo, batendela Leza.+