BYA KULONGA SHI BINTU BIBAKANDA BEI

Ikala na Buntu

Shi ukomenwanga’nka ne kupota bisakibwa byobe, ubwanya kulanga’mba kudipo na bintu bya kupāna. Ino, shi udi na kibidiji kya kupa bakwenu bintu ukapēlelwa kulwa na kukoma kwa misokwe. Ubwanya koku ubīka kalupeto, koku kadi upāna nansha katyetye.

MWANDA WAKA I KYA MVUBU

Kwikala muntu wa buntu, muntu upāna nansha tubintu tutyetye, kwituletelanga nsangaji kadi kwitukwashanga twimone bu ba mvubu. Inoko, bwifundi bulombola’mba kupāna kwitukwashanga twikale na bukomo bwa ngitu buyampe kadi tuleke kubela misongo ya mu ñeni. Kimfwa, muntu upāna kazumbijangapo mutyima, mashi amunañanga biyampe mu mijilo, kadi ngitu keimusansangapo mu kavutakanya. Ulālanga tulo biyampe.

“Nsangaji ya kupāna itabukile ya kupebwa.”—Bilongwa 20:35.

Shi tupāna lupeto nansha bintu bikwabo, tukapēlelwa kutambula bukwashi bwa bakwetu. Howard, wa mu Angeletele unena’mba: “Ami ne wami mukaji tukimbanga miswelo ya kupāna ne kukwasha bakwetu, o mwanda tupēlelwanga kutambula bukwashi pobetukwasha.” Shako, bantu badi na buntu kebatengelangapo bebajokejeje. Inoko buntu bulengejanga muntu ekale na balunda bayampe bene bakamukwasha pasakilwa bukwashi.

“Ikalai na kibidiji kya kupāna, nabya nenu bakemupa.”—Luka 6:38.

BYOBWANYA KULONGA

Pá bakwenu byodi nabyo. Nansha shi wimona bu kudipo na kya kupāna, yuka’mba kudi’nka kintu kyobwanya kupāna, nansha’tu ke byakudya bipēla. Duncan ne kyandi kisaka, bashikatanga mu Uganda, i balanda bininge, inoko badi na buntu. Duncan unena’mba: “Dya Yenga dyonso, ami ne wami mukaji twitanga banabetu kwinjibo mwanda wa tudye nabo byakudya. Tusangelanga kupityija kitatyi pamo na bakwetu.”

Shako, ufwaninwe kwikala na bujalale popāna. Kufwaninwepo kupāna, kyobe kisaka kyashala kifwa nzala.—Yoba 17:5

Tompa kulonga namino: Ita muntu mudye nandi, nansha kumupa bitomibwa. Shi udi na kintu kyokukingidijangapo, ubulwepo kupa’kyo balunda nansha balondakani basakilwa’kyo?

Pāna mu miswelo mikwabo. Byabuntu bikwabo bya mvubu kebipotwangapo na lupeto. Kimfwa, ubwanya kupāna kitatyi kyobe, kuta bantu mutyima ne kwibakwasha. Nansha ke binenwa bya kanye, i kyabuntu! Nanshi lombola bakwenu bintu byosangelanga kobadi nansha kwibalombola’mba wibasenswe.

Tompa kulonga namino: Enda kakwashe bantu ku mingilo ya kwinjibo, kwibalongolwela bintu bya mwinjibo, nansha kwibendela ku nsoko. Lembela mulunda nobe bilembwa bityetye pa kalata nansha kumutumina musapu, kimfwa ubwanya kumulembela’amba umulañanga bininge.

Shi ukimba mikenga ya kwikala na buntu, yuka’mba wishitwilanga bibelo bya madyese.

“Kemwakilwai kulonga biyampe ne kwiabila na bakwabo byomudi nabyo.”—Bahebelu 13:16.

Ba mulume ne mukaji bakwasha lolo umo mununu na kumulongolwela pa lubanza. Webaletela bitomibwa bikabe pobakongakanya bimani ne kwibyolola.