KIFUNDWA 32
Kunena na Kusumininwa
SHI muntu unena na kusumininwa, bakwabo bakamona amba ukulupile bya binebine byanena. Kuno kusumininwa kwādi kumweka patōka mu mwingilo wa mutumibwa Polo. Wātumīne boba bāitabije mu Tesalonika mukanda’mba: “Myanda-miyampe yetu po yafikile kwako ko mudi, keyadipo ya kinenenene bitupu, mhm, i ne . . . kusumininwa byamalwa.” (1 Tes. 1:5) Kuno kusumininwa kwādi kumweka mu muneneno wandi ne mu mwiendelejo wandi. Kusumininwa kuninge kufwaninwe ne kumweka mu muswelo otusapula bubinebine bwa mu Bible.
Kunena na kusumininwa ke kwikalapo na milangwe mīpi, kwikala kitabija-vidingi, nansha kwianya. Ino muntu unena na kusumininwa unenanga myanda idi mu Kinenwa kya Leza mu muswelo ulombola amba udi na lwitabijo lukomo.—Bahebelu 11:1.
Byaba bya Kunena na Kusumininwa. I kipite buya kunena na kusumininwa podi mu mwingilo wa budimi. Divule bantu batanga mutyima ku muneneno obe enka mobatela’o ku musapu obe. Bajingulula malango obe menemene pa myanda yonena. Kusumininwa kobe kukokeja kulombola bivule kupita binenwa byonkabyonka amba udi na kintu kya mvubu mikatampe kyosaka kwibasapwila.
Kadi i kipite buya kunena na kusumininwa shi wisamba ku meso a bakwenu betabije. Mutumibwa Petelo wālembele wandi mukanda umbajinji wa ku bukomo bwa mushipiditu mwanda wa ‘kwibakankamika ne kwibalombola patōka’mba buno’bu ye bo buntu bwinebwine bwa Leza.’ Kupwa wāsoñanya banabetu amba: “Ikadidilai’mo tu nkee.” (1 Pet. 5:12, MB) Mutumibwa Polo nandi, pa kutumina kipwilo kya Loma mukanda, wānene na kusumininwa kwāikele kwibamweja byabuyabuya. Amba: “Ne musumininwe byamwiko, na’mba: Nansha lufu, nansha būmi, nansha bamwikeulu, nansha bēne bakatampe bene, nansha bintu bidipo panopano, nansha bikāyako kumeso, nansha bilobo, nansha bula bwa mūlu, nansha bula bwa panshi, nansha kipangwa kikwabo, shi kika, shi kika, kikamona mwakwitukalañanya ne lusa lwa Leza, ludi mudi Kidishitu Yesu Mfumwetu.” (Loma 8:38, 39) Kadi Polo wāsonekele na kunekenya bantu bayuke mvubu ya kusapwila bakwabo, kadi bupyasakane bwandi mu mwingilo nabo bwālombola amba aye mwine usumininwe amba kudi na mvubu. (Bil. 20:18-21; Loma 10:9, 13-15) Kusumininwa kwa uno muswelo kufwaninwe kumweka ne mu bakulumpe bene Kidishitu ba dyalelo ponso pobafundija Kinenwa kya Leza.
Bambutwile nabo, mu bitatyi bya kwifunda na bana myanda ya ku mushipiditu ne mu bitatyi bikwabo, bafwaninwe kunena na kusumininwa. Kino kilomba abo bene batamije bidi buswe bwa kuswa Leza ne mashinda andi mu mityima yabo. Shi abatamija’bo, kebakabulwepo kwisamba na kusumininwa na babo bana, mwanda ‘bidi ku mutyima byo binena kyakanwa.’ (Luka 6:45; Kup. 6:5-7) Kadi kusumininwa namino ko kukatonona bambutwile balete kimfwa kya ‘lwitabijo lwampikwa buzanzangi.’—2 Tem. 1:5.
Nakampata i biyampe kunena na kusumininwa kitatyi kitūlwa lwitabijo lobe pa ditompo. Mukwenu wa ku masomo, mwadimu, nansha mwingidi nobe ukokeja kutulumuka pa kukumona kufetepo nabo fetyi kampanda. Malondololo masumininwe, a kulanga biyampe, akokeja kumupa mutyima wa kulēmeka mwimanino obe ukwatañene na Bible. Ino bikekala namani shi muntu kampanda usaka kukukokela ku bibi—ku budimbidimbi, ku kutoma dyamba, nansha ku busekese? I biyampe kumulombola patōka amba kusapo nansha dimo kulonga bibi byakusakila kulonga ne amba byonso byasa kunena mwanda wa kukunekenya kebisapo kushinta milangwe yobe. Kino kilomba kunena na kusumininwa pa kupela byakulombola. Yosefa, pa kupela kusaka kwādi kumusaka mukaja Potifela, wānene na kusumininwa’mba: “Lelo nkalonga namani ne buno bubi bukatampe byamwiko namino? Mbulwe kupya mambo kudi Leza mwine’ni?” Mwana-mukaji pa kumuningila, Yosefa wātamba mu njibo lubilo.—Ngal. 39:9, 12.
Mwa Kulombwela Kusumininwa. Bishima byonena bidi na mwingilo mukatampe pa kulombola amba usumininwe. Divule dine Yesu wādi utangidija binenwa bya mvubu mikatampe na bino bishima’mba: “I binebine byo nakunena.” (Yoa. 3:3, 5, 11; 5:19, 24, 25) Kusumininwa kwa Polo nako kwādi kumweka mu binenwa pamo bwa bino amba “ami ne musumininwe byamwiko,” “ngyūkile’tu nsumininwe ne kusumininwa mudi Mfumwetu Yesu,” ne “nkibepapo, nena byabine.” (Loma 8:38; 14:14; 1 Tem. 2:7, MB) Yehova nandi, pa kulombola amba kinenwa kyandi kikafikidila, wādi dimodimo upa bapolofeto bukomo bwa mushipiditu kebanena bakoma na binenwa pamo bwa, “kikāya binebine.” (Hab. 2:3) Shi nobe konyemena ku buno bupolofeto, i biyampe kunena na uno muneneno. Shi utūle kikulupiji mudi Yehova, kupita’ko mudi abe mwine, ne shi wisamba na bakwenu bya bulēme, binenwa bya kuno kusumininwa bikalombola amba udi na lwitabijo lukomo.
Kusumininwa kukokeja kumweka ne mu kininga ne mu kutyita kwa binenwa byobe. Bilomboji bya mpala yobe, madingidijo obe, ne mujinino wa umbidi obe, nansha byobishidile ku muntu ku muntu, nabyo bikalombola’ko. Nansha shi udi na moyo, ne shi unena na mulele wa kibutwila, ino shi ukulupile bya binebine amba myanda yonena i ya bine ne amba bakwabo nabo bafwaninwe’nka kwivwana’yo, kusumininwa kobe kukamweka patōka.
Inoko, muswelo o-onso otulombola kusumininwa ufwaninwe kwikala wa binebine. Shi bantu bajingulule amba twianyanga pa kyaba kya kunena bidi ku mutyima, bakalanga amba musapu wetu keudipo na mvubu umbūmi. O mwanda shi konena, nakampata nena monenenanga. Eyo, kikakulomba padi kunena na diwi ditunduke kupita dyonenanga nadyo ne na umpuya mukatampe, kukwatañana na buvule bwa bemvwaniki bobe. Inoko, kitungo kyofwaninwe kwitungila i kunena na mutyima umo kadi monenenanga nyeke.
Bukwashi bwa Mwa Kulombwela Kusumininwa. Kusumininwa kobe kumwekejanga malango obe pa myanda yonena, o mwanda i kipite buya kwiteakanya. Kutentula’tu myanda mu kitabo kampanda kupwa ke kupituluka’mo kekubwenepo. Ino ufwaninwe kwivwanija myanda biyampe ne kunena’yo mu bishima byobe. Ufwaninwe kukulupila ne pa mfulo amba i ya bine ne amba byonena bidi na mvubu ku bemvwaniki bobe. Ko kunena amba poteakanya mwisambo obe, ta mutyima ku ngikadilo yabo ne ku bintu byobayukile kala pa mwanda osaka kunena’wa ne kuyuka malango abo pa mwine mwanda’wa.
Bantu bapēlelwanga kunañuna kusumininwa kwetu shi tunena pampikwa kushishikita. O mwanda poteakanya milangwe miyampe, longa ne buninge bwa kuneñenya buneni bobe. Ta mutyima nakampata ku bipindi bya myanda ilomba kukoma bininge, nena’yo pampikwa kutalatala pa bilembwa. Kadi vuluka kulomba Yehova akwesele mu bukomo bolonga. Shi ulonge namino, ‘ukakankamana ne kukankamana mudi Leza wetu’ mwa kunenena mu muswelo ulombola kusumininwa kosumininwe amba musapu osapula i wa bine kadi udi na mvubu.—1 Tes. 2:2.