Shapita wa Makumi Abidi
Lama Ndaminine Difuku dya Yehova mu Ñeni Yobe
1. Powefundile amba kunyongololwa mu masusu a ino ngikadilo ya bintu kubafwena, lelo weivwene namani?
MU BINTU bibajinji byowāfundile mu Bible mubadilwa ne kino: amba mpango ya Yehova i kwalamuna ntanda yonso ke paladisa. Mu mine ntanda impya’yo kemukekalapo mavita, bupolapola, bulanda, misongo, masusu, ne lufu. Nansha ke bafwile bene bakekala ke bōmi. Bine, luno i lukulupilo lwa kutendelwa kashā! Kintu kilombola amba bino byonso kebidi pabwipi i bukamoni bwa kwikala’po kwampikwa kumweka kwa Kidishitu bu Mulopwe ubikele tamba mu 1914, ne ino yo yādi ngalwilo ya mafuku a mfulo a ino ntanda imbi. Ano mafuku a mfulo pa kufula, Yehova usa konakanya ino ngikadilo ya bintu ne kuleta ntanda impya yalaile!
2. “Difuku dya Yehova” i bika?
2 Bible utela buno bonakani bwiya kumeso’ku amba i “difuku dya Yehova.” (2 Petelo 3:10) I “difuku dya bulobo bwa Yehova” pa ntanda yonsololo ya Satana. (Zefenia 2:3) Dikanana pa “divita dya difuku dikatakata dya Leza, Mwinebukomobonso . . . , [di]telwa mu ki-Hebelu, dya bu-Amakedona,” kitatyi kikonakanibwa “balopwe ba panopantanda ponsololo.” (Kusokwelwa 16:14, 16) Lelo būmi bobe bulombola amba ukulupile amba dino “difuku dya Yehova” kedidi pabwipi?—Zefenia 1:14-18; Yelemia 25:33.
3. (a) Lelo difuku dya Yehova dikafika kitatyi’ka? (b) Mwanda waka kuleka kulekele Yehova kusokola dino “difuku nansha nsa mine” kudi na kamweno?
3 Bible ketulombwelepo difuku dinedine dikāya Yesu Kidishitu bu Mufikidiji wa butyibi bwa Yehova pa ngikadilo ya bintu ya Satana. Yesu wānene amba: “Dyodya Difuku nansha nsa mine, kekudipo uyukile, nansha bamwikeulu momwa mulu, nansha Mwana mwine, poso’nka Tata.” (Mako 13:32, MB) Shi kudi boba kebaswelepo Yehova na bubine, bakekala’nka na mutyima wa kutundulwila kumeso difuku dyandi mu ñeni yabo ne kwalamuka kebalondalonda tumweno twa ku ngitu. Ino boba bamuswele bya binebine bakamwingidila na muya wabo onso, pampikwa kubanga amba mfulo ya ino ngikadilo imbi ya bintu ikāya kyaba’ka. —Mitōto 37:4; 1 Yoano 5:3.
4. Le i kidyumu’ka kyādyumwine Yesu?
4 Yesu udyumuna boba baswele Yehova amba: “Dyumukaipo mwikale kutengela, ne kulombela ponka, mwanda bānwe kemuyūkilepo ne kitatyi ko kidi.” (Mako 13:33-37) Witusoñanya tuleke kudya ne kutoma bipitepite nansha kuleka “byakūmininwa bya buno būmi” bitulabika bininge byotutunya ne kujingulula kyaka kya bitatyi byotudi’mo.—Luka 21:34-36; Mateo 24:37-42.
5. Lelo i bika bikaleta difuku dya Yehova na mushintulwidile Petelo?
5 Petelo nandi witudingila amba tulame mu ñeni ‘kwikala’po kwa difuku dya Yehova, i monka mukasungulukila madiulu pa kutema’o mudilo, ne bya mūlu bikasunguluka ku kyanga kikatampe.’ Imbikalo yonso ya bantu—“madiulu”—ikonakanibwa, pamo ne kitango kyonso kya bantu babi—“ntanda”—ne ‘bya mūlu’ byayo bine, milangwe ne mingilo ya ino ntanda imbi, kimfwa milangwe ya kusaka kwikala banapabo na kupaluka kudi Leza ne mwikadila wa busekese ne wa kusakasaka bya bupeta umbūmi. Bino byonso bikapingakanibwa na “madiulu mapya [Bulopwe bwa Leza bwa mūlu], ne ntanda impya [kitango kipya kya bantu]” momwa ‘mukekala boloke.’ (2 Petelo 3:10-13) Binkumenkume bikasala ntanda bikashilula na mu kukopa kwa diso, mu difuku ne nsa yoketulangilapo.—Mateo 24:44.
Lama Kiyukeno mu Ñeni
6. (a) Malondololo ālondolwele Yesu bandi bana ba bwanga atala namani mfulo ya ngikadilo ya bintu ya Bayuda? (b) I kipindi’ka kya malondololo a Yesu kisambila pa binkumenkume ne mikadilo idi’ko tamba mu 1914 ne kuya kumeso?
6 Kukwatañana na kitatyi kyotudi’mo, tufwaninwe kujingulula biyampe myanda pala pala ibundile kiyukeno kya bipindi bivule kilombola mafuku a mfulo—‘kuvuika kwa ngikadilo ya bintu.’ Lama mu ñeni amba pālondolwele Yesu kipangujo kya bandi bana ba bwanga, kisonekelwe mu Mateo 24:3, myanda imo yaātelele tamba mu vese wa 4 kutūla ku wa 22 yāfikidile bityetye pa ngikadilo ya Bayuda tamba mu mwaka wa 33 kutūla ku wa 70 K.K. Ino buno bupolofeto bufikidilanga bikatampe tamba mu 1914, kitatyi kya ‘kwikala’po kwa Kidishitu ne kuvuika kwa ngikadilo ya bintu.’ Mateo 24:23-28 witulombola byādi bya kulongeka tamba mu 70 K.K. kutūla ne mu kitatyi kya kwikala’po kwa Kidishitu. Myanda ilombwelwe mu Mateo 24:29–25:46 ilongekanga mu kitatyi kya ku mfulo.
7. (a) Mwanda waka tufwaninwe batwe bene kutadija myanda ya dyalelo moifikidija kiyukeno? (b) Londolola bipangujo bidi ku mfulo kwa uno musango bilombola muswelo ufikidila kiyukeno tamba mu 1914.
7 Tufwaninwe kutadija batwe bene mwa kujiudila binkumenkume ne mikadilo ifikidija kiyukeno. Kukwatañanya ino myanda pamo na bupolofeto bwa mu Bible kuketukwasha tulame mu ñeni difuku dya Yehova. Kadi kuketupa muswelo wa kunekenya bakwetu potwibadyumuna amba dino difuku dibafwena. (Isaya 61:1, 2) O mwanda nanshi tubandaulei bipangujo bilonda’ko bilombola bipindi bikatampe bya kiyukeno, monka mobisonekelwe mu Mateo 24:7 ne mu Luka 21:10, 11.
I muswelo’ka kewamwekele kashā ufikidila kwitamba kwa ‘muzo na muzo mukwabo ne bulopwe na bulopwe bukwabo’ tamba mu 1914? Pa mwanda utala mavita, i bika byotumwene tamba mwine mwaka’wa?
Mu 1918, i kipupo’ka kyāipaile bantu kupita bāfwile pa Divita I dya Ntanda? Nansha kiñanga byokyaendelela kumeso, le i mbá’ka ikipaya midiyo ne midiyo ya bantu?
Bipupo bya nzala i biponene bantu namani nansha byaendelele busendwe kumeso mu myaka katwa ya kunyuma’i?
I bika bikuneneja amba 2 Temote 3:1-5, 13 kalombolangapo mwikadilo wa būmi wikalanga’ko nyeke, ino ulombolanga ngikadilo imbi yenda ibipila’ko mu ano mafuku a mfulo?
Kusansanibwa kwa Bantu
8. (a) I mwanda’ka mukwabo ulombwelwe mu Mateo 13:24-30, 36-43, wākwatañenye Yesu na kuvuika kwa ngikadilo ya bintu? (b) Lukindi lwa Yesu lushintulula bika?
8 Kudi myanda mikwabo ya mvubu yākwatañenye Yesu na kuvuika kwa ngikadilo ya bintu. Mwanda umo bidi i owa wisambila pa kusansanibwa kwa “bāna ba bulopwe” na “bāna ba yewa mubi.” Yesu wānene kino mu lukindi lwandi lwa ñano yākushilwe mu budimi ino yewa umbi nandi wāiya kukusa’mo bityani nansha biyombo bibi. “Ñano” ya mu luno lukindi i bene Kidishitu bashingwe māni. “Bityani” bo boba betela bu bene Kidishitu ino na bubine i “bāna ba yewa mubi” mwanda balamete ku bya ntanda yendejibwa na Dyabola mulopwe wayo. Bano basansanibwanga na “bāna ba bulopwe” bwa Leza, kadi bebatūlanga biyukeno bya konakanibwa. (Mateo 13:24-30, 36-43) Lelo kuno kusansanibwa ke kulongeke?
9. (a) Pa kupwa kwa Divita I dya Ntanda, i kusansanibwa’ka kwāsansanibwe bonso betela bu bene Kidishitu? (b) Lelo bene Kidishitu bashingwe māni bēlombwele namani amba i bengidi ba bine ba Bulopwe?
9 Pa kupwa kwa Divita I dya Ntanda, bonso betela bu bene Kidishitu bāikele kusansanibwa mu bisumpi bibidi: (1) Bendeji ba Bipwilo bya Kine Kidishitu ne balondi babo bālungile kuboko mpata ku Kitango kya Mizo (dyalelo i Kitango kya Bumo bwa Mizo) koku balamete mpata ku mizo yabo, ne (2) bene Kidishitu ba bine bakwatakenye Bulopwe bwa Meshiasa wa Leza na kupela kulamata ku mizo ya ino ntanda pa kupwa kwa divita. (Yoano 17:16) Bano bo bēlombwele bu bengidi ba bine ba Bulopwe bwa Leza pa kusela mwingilo wa kusapula “īno myanda-miyampe ya buno bulopwe” ntanda yonso. (Mateo 24:14) Kwālupuka bipa’ka?
10. I bipa’ka bibajinji byālupukile ku mwingilo wa kusapula Bulopwe?
10 Dibajinji, kwāikele kukongakanibwa kwa bashele’ko bashingwe māni na mushipiditu wa Leza, bakulupile kukekala na Kidishitu mu Bulopwe bwa mūlu. Nansha byobādi bakusankene mu mizo pala pala, ino bāikele kulungwa umbumo mu bulongolodi. Kutūlwa kobatūlwa biyukeno kekusa kupwa.—Kusokwelwa 7:3, 4.
11. I mwingilo’ka wa kusansanya ukyendelela ne dyalelo, ne ufikidijanga bupolofeto’ka?
11 Kupwa, na bwendeji bwa Kidishitu, kwāshilulwa kukongakanibwa kwa “kibumbo kikatampe . . . [kya bantu] batambile mu mizo yonso, ne mu bisaka byonso ne mu bantu, ne mu ndimi.” Bano bantu yo “mikōko mikwabo” ikapanda pa oa “malwa makatakata” ne kutwela mu ntanda impya ya Leza. (Kusokwelwa 7:9, 14; Yoano 10:16) Uno mwingilo wa kusapula Bulopwe bwa Leza kumeso kwa mfulo kufika ukyendelela ne dyalelo dino. Kibumbo kikatampe kya mikōko mikwabo, kidi pano na bantu midiyo ne midiyo, kikwashanga na kikōkeji bashele’ko bashingwe māni mu kwela lubila lwa musapu wa Bulopwe wa mvubu mpata. Uno musapu wivwanwanga mu mizo yonso dyalelo.
I Bika Bīya Kumeso?
12. Mwingilo wa busapudi unenwe kwingilwa’ko monka namani kumeso kwa difuku dya Yehova kufika?
12 Byonso byatelwa kūlu’ku bishintulula amba ketudi ku mvuyo ya mafuku a mfulo, ne amba difuku dya Yehova kedidi pabwipi. Ino le kudi bupolofeto botutengele kufikidila kumeso kwa difuku dya kitentejo kushilula? Eyo, budi’ko. Dibajinji bidi, kusansanibwa kwa bantu pa mwanda utala Bulopwe kekwapwile. Mwanda mu myaba imo motwadi tulwibwa bya malwa mu bula bwa myaka, pano mudi kwilundila’ko kwa bana ba bwanga bapya. Nansha ke kokwa kwadi kupela bantu myanda miyampe, pano Yehova ulombolanga’ko lusa lwandi kupityila ku bukamoni botusapula. Nanshi twendelelei na mwingilo! Yesu witukulupija amba shi mwingilo ubapu, nabya ye mfulo nayo keifika.
13. I kinkumenkume’ka kya kuta’ko mutyima kikalongeka mungya kunena kwa 1 Tesalonika 5:2, 3, ne kikashintulula kika kotudi?
13 Bupolofeto bukwabo bwa mvubu mpata bwa mu Bible bunena’mba: “Po banena’mba: Ke talala, nyā, yonka ndoe; po ponka pa kupapamukilwa ko badi, ne konakanibwa, pamo’nka bwa misongo ya mwana-mukaji pa kubutula mwana, ino ne mwakupandila mwine mpika.” (1 Tesalonika 5:2, 3) Muswelo ukelwa lubila amba “ke talala, nyā, yonka ndoe” kewashilakene, tukiutengele. Inoko ke kunenapo amba bendeji ba ntanda bakapwija makambakano a bantu onso fututu, mhm. Boba balamine difuku dya Yehova mu ñeni yabo kebakongolwapo na luno lubila. Mwanda bayukile amba kinondanonda’tu na luno lubila, po pakāya konakanibwa lubilo lonka.
14. I binkumenkume’ka bikalongeka mu bula bwa kyamalwa kibūke, ne bikelonda namani?
14 Kyamalwa kibūke pa kushilula, balopwe bakālamukila Babiloni Mukatakata, umbikalo wa ntanda yonso wa mutōtelo wa bubela, ne kumonakanya fututu. (Mateo 24:21; Kusokwelwa 17:15, 16) Ebiya mizo ikashilula kulwa boba balamete ku bubikadi bwa Yehova, penepo bulobo bwa Yehova bukadyendyemuka ne konakanya fututu imbikalo ya politike ne beilunga’ko kuboko bene kumo. Ino yo Amakedona, kunana kwine kwa kyamalwa kibūke. Papo Satana ne bademona bandi bakelwa mu lupongo, kebakekalapo kadi na lupusa pa bantu. Ino yo mfulo ya difuku dya Yehova, difuku dikazunzula dijina dyandi.—Ezekyele 38:18, 22, 23; Kusokwelwa 19:11–20:3.
15. Mwanda waka kulanga amba difuku dya Yehova dikidi kulampe i kubulwa tunangu?
15 Mfulo ya ino ngikadilo ikafika enka pa kitatyi kyayo, mungya mutandikile’yo Leza mwine. Keikejepo, mhm. (Habakuka 2:3) Vuluka, konakanibwa kwa Yelusalema mu 70 K.K. kwāpejeje, Bayuda papo nansha kuta’ko mutyima kwine mpika, enka pobādi balanga amba i kutupu kilongeka. Lelo Babiloni wa kala nandi? Kyādi kibundi kikomokomo, kikulupilwe, kikomejibwe na mpembwe ya mutyika. Ino mu bufuku bumo bonka kyāpona. Ne konakanibwa kwa ino ngikadilo imbi nako monka na monka, kukatulumuna bantu. Shi ke pano, tulongei buninge kuketutane belunge umbumo mu mutōtelo, kasha tulama ndaminine difuku dya Yehova mu ñeni yetu.
Myanda ya Kupituluka’mo
• Mwanda waka i kipite buya kulama ndaminine difuku dya Yehova mu ñeni? Ne tukedilama namani?
• Kusansanya kusansanibwa bantu mu kino kitatyi kwitutala namani umo ne umo?
• I bika byotutengele kumeso kwa difuku dya Yehova kushilula’dyo? Penepa i bika bifwaninwe kulonga muntu ne muntu?
[Kifwatulo pa paje 180]
Panopano ponka mafuku a mfulo akafula na konakanibwa kwa ngikadilo ya Satana