“Kino’ki E Kyonatumīnwe”

1-4. (a) Lelo Yesu wafundija mwana-mukaji na bwino namani, ne bibafule kwepi? (b) Lelo batumibwa bandi abebimone namani?

PANO ke nsá mivule benda’nka kwenda. Yesu ne batumibwa bandi bakanda kungala, batamba ku Yudea benda ku Ngadilea. Kashinda ka ntyibwa—kendwa kintu kya mafuku asatu—kabebafikija ku Samadia. Pafika dyuba mu mitwe, ke bakatwela ku kakibundi katyetye katelwa bu Saika, ye mobasa kukōkolokelwa.

² Paenda batumibwa kukapota bidibwa, Yesu washala pa mushimwa udi ku ntwelelo ya kibundi. Mwana-mukaji umo waiya kuteka mema. Yesu wadi ukokeja kumusūla. Mwanda wādi “mukōke byaadi mu lwendo.” (Yoano 4:6) Wadi ukokeja nansha kupūta’tu meso ne kuleka uno mwana-mukaji mwine Samadia wateka mema waenda pakubulwa kwisamba nandi. Enka na motwekimwenine mu Shapita 4 wa dino dibuku, mwana-mukaji’wa wādi uyukile amba yeu Muyuda ukokeja kumfutulula. Ino Yesu waalwila’ko kwisamba nandi.

³ Washilula na kyelekejo kya myanda iloñanga uno mwana-mukaji mu būmi—i enka yalonga pano. I mwiye kuteka mema; o mwanda Yesu wesambila pa mema a būmi apwija kyumwa kya ku mushipiditu. Misunsa mivule mine, mwana-mukaji wanena myanda ibwanya kuleta lupata.a Ino Yesu, waepuka ino myanda na bunwa ne kwendeleja mīsambo. Wate mutyima ku myanda ya ku mushipiditu—pa mutōtelo utōka ne padi Yehova Leza. Binenwa byandi bibalupula bipa bivule, mwanda mwana-mukaji waenda kukebisapwila bana-balume ba mu kibundi, nabo abaiya kwivwana Yesu.—Yoano 4:3-42.

⁴ Batumibwa pa kujoka, le abamone namani bukamoni bwa kutendelwa bupāna Yesu pano? Kekudipo kilombola’mba abasangela’byo. Abatulumuka pa kumona Yesu wisamba na uno mwana-mukaji, ne mobimwekela kebanenejepo uno mwana-mukaji. Aye pa kutaluka, abanena Yesu adye bidibwa byobaleta. Inoko, Yesu webanena’mba: “Ngidi na bidibwa bya kudya byokemuyukilepo.” Abavutakanibwa, ne kumwivwana bingi. Ebiya webashintulwila amba: “Byakudya byami i kulonga kiswa-mutyima kya yewa wantumine ne kupwa mwingilo wandi.” (Yoano 4:32, 34) Pano Yesu webafundija amba mwingilo wandi mukatampe mu būmi i wa mvubu kwadi kutabuka bidibwa. Usaka nabo beumone uno muswelo. Le ao mwine i mwingilo’ka?

5. Le i mwingilo’ka wāingile Yesu mu būmi bwandi, ne i bika byotusa kubandaula mu uno shapita?

⁵ Yesu wānenene amba: “Mfwaninwe kusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza ne mu bibundi bikwabo namo, mwanda kino’ki e kyonatumīnwe.” (Luka 4:43) Bine, Yesu wātuminwe kusapula ne kufundija myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza.b Balondi ba Yesu dyalelo bapelwe mwingilo umo onka. Nanshi i kya kamweno tubandaule kine kyādi kisapwila Yesu, bine byaādi usapula, ne mwaādi umwenine mwingilo wandi.

Kine Kyādi Kisapwila Yesu

6, 7. Le Yesu wādi usaka ‘bafundiji bonso ba bantu’ bemone namani pobasapwila bakwabo myanda miyampe? Leta kimfwa.

⁶ Tutalei pano mwādi mumwena Yesu bubine bwaādi ufundija; kupwa tusa kwisambila pa mwaādi umwena bantu baādi ufundija. Yesu wāingidije kyelekejo kilombola mwaādi umwena kusapwila bakwabo bubine bwāmufundije Yehova. Wānenene amba: “Mufundiji ense wa bantu mufundijibwe myanda ya Bulopwe bwa mūlu, udi pamo bwa muntu, mwinē njibo, ulupula mu kibīko kyandi kya byabulēme bintu bipya ne bikulu.” (Mateo 13:52) Mwanda waka mwinē njibo wa mu kino kyelekejo walupula bino bintu mu byabulēme byandi?

⁷ Mwinē njibo ketatulangapo na bituntwa byadi nabyo, mhm, pamo na mwālongele Mulopwe Hezekia—byamuletela misanshi. (2 Balopwe 20:13-20) Le i bika byatonona mwinē njibo alonge namino? Ivwana bidi kino kimfwa: Ubaenda kwa mwadimu osenswe. Nandi wapūtula kabatyi watambija’mo mikanda ibidi—umo ke mutyiluluke mwanda ubaije, mukwabo nao i umpya. Yonso i mikanda yāmutumine shandi—umo wātambwile’o myaka kunyuma paadi ukidi mwanuke, ino mukwabo panopano. Wakutale na nsangaji, kupwa wakulombola mwaswelele’yo ne madingi adi’mo moashintyile būmi bwandi ne muswelo oakokeja kukukwasha nobe. I kimweke patōka’mba mwadimu umwene ino mikanda na bulēme, ne i mimutenge mpata ku mutyima. (Luka 6:45) Pano wakusapwila’yo nobe, ke mwandapo wa kwitatula nansha wa kumwena’mo bintu kampanda, ino i mwanda wa kamweno kobe ne kukulombola mvubu yayo.

8. Mwanda waka tudi na bubinga buvule bwa kumwena bubine botufunda mu Kinenwa kya Leza bu byabulēme?

⁸ Yesu, Mufundiji Mukatampe, wādi na mutyima wa kusapwila bakwabo bubine butala padi Leza. Buno bubine bwādi bulēme bininge kwadi. Wādi wibuswele, kadi wādi usaka kusapwila’bo bakwabo. Wādi usakila balondi bandi bonso, ko kunena’mba “mufundiji ense wa bantu,” bebumone uno muswelo. Lelo ye motwibumwenine? Tudi na bubinga buvule bwa kuswila bubine bo-bonso botufunda mu Kinenwa kya Leza. Tusenswe bubine bwa bulēme, ikale nkulupilo yotuswele tamba kala nansha ke bitōkeji bya dyalelo. Shi tusapula’bo na bukankamane ne kulama buswe botusenswe byobya bitufundije Yehova, nabya tulombolanga buswe na bwādi na Yesu.

9. (a) Lelo Yesu wādi umwene namani bantu baādi ufundija? (b) Le i muswelo’ka otukokeja kwiula muswelo wādi umona Yesu bantu?

⁹ Kadi Yesu wādi usenswe bantu bawādi ufundija, enka na motukesambila’kyo bininge mu Kipindi 3. Bupolofeto bwālaile amba Meshiasa “ukevwaninanga lusa mupēlulwe ne mulanda.” (Ñimbo ya Mitōto 72:13) Bine, Yesu wādi utele bantu mutyima. Kadi wādi utele’o ku milangwe ne ku mwikadilo wabo; wādi utele mutyima ku biselwa bibalēmena ne bintu byādi bibakankaja kuyuka bubine. (Mateo 11:28; 16:13; 23:13, 15) Kimfwa vuluka mwana-mukaji mwine Samadia. Ne kutatana kwine mpika, wātulumukile mpata pa kumona Yesu umuta mutyima. Yesu byaāyukile ngikadilo yādi’mo uno mwana-mukaji, o mwanda uno mwana-mukaji wāfudile ku kumwitabija bu mupolofeto, wakasapwila’mo ne bakwabo. (Yoano 4:16-19, 39) Shako, balondi ba Yesu dyalelo kebabwanyapo kuyuka bidi mu mityima ya bantu bobasapwila. Inoko, tukokeja kuta bantu mutyima, pamo na mwālongele Yesu; bantu bakokeja kumona’mba twibatele mutyima; ne tukokeja kukwatañanya binenwa byetu na bintu byobatele’ko mutyima, na bikoleja byabo, ne bisakibwa byabo.

Myanda Yādi Isapula Yesu

10, 11. (a) Lelo i bika bine byādi bisapula Yesu? (b) Mwanda waka tusakilwa Bulopwe bwa Leza?

¹⁰ Lelo i bika bine byādi bisapula Yesu? Shi ukimbe malondololo na kubandaula mfundijo ya bipwilo bivule bilanga’mba bimwimanine, nankyo ukafula ku kumona’mba wādi usapula musapu utala bantu bonso. Nansha padi ukalanga’mba wādi wikuja mu myanda ya politike nansha kwimanina pa lupandilo lwa muntu ne muntu. Inoko, monka motwekimwena kūlu’ku, Yesu wānenene patōkelela’mba: “Mfwaninwe kusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza.” Lelo bino bilomba bika ne bika?

¹¹ Vuluka, Yesu wādi mūlu Satana paāvubakeninye Yehova myanda ya bubela ne kufutulula muludikilo wandi. Langa’po mobyāsanshile Yesu pa kumona Shandi moloke ubepelwa ne kufutululwa’mba i Muludiki mubi, usuminwanga bipangwa byandi bintu bilumbuluke! Bine, Mwanā Leza wātapilwe ku mutyima pa kumona ba Adama ne Eva, bambutwile ba muzo wa muntu, balunga kuboko ku bubela bwa Satana! Mwana wēmwenine bubi ne lufu bitwela mu kisaka kya bantu pa mwanda wa butomboki’bwa. (Bene Loma 5:12) Inoko, bine, wāsangele pa kwivwana mulangwe wa Shandi wa amba dyakadilwe kantu, usa kolola myanda yonso senene!

12, 13. Bulopwe bwa Leza bukapwija bukondame’ka, ne Yesu wālombwele namani amba mwingilo wandi wimanine pa Bulopwe?

¹² Kutentekela pa bino, le i mwanda’ka mukwabo wādi unenwe kulumbululwa? Dijina dijila dya Yehova dyādi difwaninwe kupandulwa, kutōkejibwa’dyo ku mutonko odyatukilwe na Satana ne boba bonso badi ku mutamba wandi. Lupusa ludi na Yehova lwa kuludika, muludikilo wandi, nabyo byādi binenwe kubingijibwa. Yesu ye muntu upityile bonso wāivwanije ino myanda ya kamweno. Mu milombelo ya kyelekejo, wāfundije balondi bandi balombe dibajinji dijina dya Shandi dipandulwe, ebiya ke kwiya kwa Bulopwe bwa Shandi, kupwa ke kulongeka kwa kiswa-mutyima kya Leza pano panshi.(Mateo 6:9, 10) Bulopwe bwa Leza, bwendejibwa na Kidishitu Yesu Mulopwe, busa panō kufundula pano pa ntanda ngikadilo mibole ya Satana ne kushimika Bulopwe boloke bwa Yehova bukemana nyeke.—Danyele 2:44.

¹³ Buno Bulopwe o wādi mutwe wa mwanda wa busapudi bwa Yesu. Byonso byaānenene, ne byonso byaālongele byākweshe tujingulule mwikadile Bulopwe ne mobukafikidijija mpango ya Yehova. Yesu kālekelepo kintu nansha kimo kimulabike mu mwingilo wandi wa kusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza. Mu yoya myaka, kwādi bantu basusuka mu mwikadilo, na bukondame kebubadika, ino aye wāimanine pa musapu ne mwingilo wandi. Le kwimanina pa musapu, kulombola amba Yesu kādipo umona mwikadile bintu, unena bipungija ne kupituluka enka mu bintu bimo bimo? Mhm, ke amopo!

14, 15. (a) Yesu wēlombwele namani amba i “kintu kitabukile Solomone kidi pano”? (b) Lelo tukeula Yesu muswelo’ka potusapula?

¹⁴ Monka motusa kwikimwena mu kino kipindi, Yesu wādi ufundija bintu bisangaja ne bipēla kwivwana. Wādi utenga mityima ya bantu. Tubwanya kuvuluka Solomone Mulopwe wa tunangu, wālangile kusokola binenwa bifwaninwe, binenwa bya bine, pa kusapula milangwe yāmupele Yehova amba asoneke’yo ku bukomo bwa mushipiditu.(Musapudi 12:10) Yehova wāpele uno muntu wa kubulwa kubwaninina “bukatampe bwa mutyima,” ne kino kyāmulengeje esambile pa bintu bivule, tamba ku byoni kutūla ku mwita wa lui, ku mityi, ne ku banyema. Bantu bādi baya kulampe kwimvwana binena Solomone. (1 Balopwe 4:29-34) Ino, Yesu ye “kintu kitabukile Solomone kidi pano.” (Mateo 12:42) I mumutabuke mu tunangu, ne mu “bukatampe bwa mutyima.” Yesu pa kufundija bantu, wāingidije buyuki bukatampe bwa Kinenwa kya Leza, kubadila’mo ne bwaādi nabo pa byoni, banyema, mwita wa lui, madimi, lupēpo, myanda ipita, mānga, ne ngikadilo idi’mo bantu. Kadi monka, Yesu kādipo witatula na kutulumuna bantu na buyuki bwandi. Musapu wandi wādi upēla, kadi mupotoloke. O mwanda mwine bantu bādi baloelelwa kumwivwana!—Mako 12:37; Luka 19:48.

¹⁵ Bene Kidishitu dyalelo bekankilanga’ko kulonda buludiki bwa Yesu. Nansha byoketudipo na tunangu ne buyuki bukatampe, ino tudi na buyuki kampanda ne bwino botukokeja kwingidija potusapwila bakwetu bubine budi mu Kinenwa kya Leza. Kimfwa, bambutwile bakokeja kwingidija bwino bwabo bwa kulela bana pa kulombola buswe budi na Yehova pa bandi bana. Bakwabo bakokeja kwingidija bimfwa nansha byelekejo bya ku kaji, ku masomo, nansha mu bilongeka ne bipita mu bantu. Koku nako, tutanga mutyima wa kuleka kulabikwa na kintu kyo-kyonso ku musapu wetu—ko kunena’mba myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza.—1 Temote 4:16.

Muswelo Wādi Umwene Yesu Mwingilo Wandi

16, 17. (a) Lelo Yesu wādi umwene namani mwingilo wandi? (b) I muswelo’ka wālombwele Yesu amba būmi bwandi bwimanine pa mwingilo wandi?

¹⁶ Yesu wādi umwene mwingilo wandi bu kyabulēme. Wādi usangedile kukwasha bantu bayuke mwine mwikadile Shandi wa mūlu, pa kyaba kya kuvutakanibwa na mfundijo ne bisela bya bantu. Yesu wādi usenswe kukwasha bantu bapwane na Yehova ne bekale na lukulupilo lwa būmi bwa nyeke. Wādi uloelelwe kuletela bantu myanda miyampe ya kwibasenga ne kwibapa nsangaji. Lelo wālombwele’byo namani? Tala ino miswelo isatu.

¹⁷ Mubajinji, Yesu wādi utūdile mwingilo pa kifuko kibajinji mu būmi bwandi. Wādi umwene kusapula myanda ya Bulopwe bu mwingilo wandi wa mu būmi, pene patele mutyima. O mwanda mwine, monka mokilembelwe mu Shapita 5, Yesu wāpēleje na tunangu būmi bwandi. Kadi monka mwādingidile bakwabo, nandi wābambile diso dyandi enka pa myanda ya mvubu kutabuka. Kādipo ulabikwa na bintu bivulevule byādi ukokeja kupota, kulama, kulongolola, nansha kupingakanya kyaba ne kyaba. Wādi na būmi bwa kwisuminwa bintu kutyina wakapuakanibwa koku ne koku ne mu mwingilo wandi.—Mateo 6:22; 8:20.

18. Lelo Yesu wēelele namani mu mwingilo wandi?

¹⁸ Wa bubidi, Yesu wēelele mu mwingilo wandi. Wēpēnine’mo na bukomo bonso, wenda makilometele tutwa na tutwa, ujokoloka mu Paleshitina na kukimba bantu ba kusapwila myanda miyampe. Wādi wisamba nabo ku mobo abo, mu bifuko bya bantu bavule, mu bikwe, ne mu ntanda. Wādi wisamba nabo enka ne kitatyi kyasakilwa kukōkolokwa, kudya, kutoma mema, nansha kwikala na balunda nandi pa bunka bwabo. Wāendelele ne kusapwila bakwabo myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza kufika ne byaāfwile!—Luka 23:39-43.

19, 20. Le Yesu wāelekeje namani kampeja-bukidi ka mwingilo wa kusapula?

¹⁹ Wa busatu, Yesu wādi umona mwingilo bu wa kampeja-bukidi. Vuluka mwisambo wandi na mwana-mukaji pa mushimwa udi ku ntwelelo ya kibundi kya Saika. Mobimwekela batumibwa ba Yesu kebāmwenepo kampeja-bukidi ka kusapwila bakwabo myanda miyampe. Yesu wēbanene amba: “Le kemunenangapo amba kukidi myeji iná kumeso kwa mwangulo kufika? Talai! Nemunena’mba: Tululai meso enu, mumone madimi, amba abatōka tō mwanda wa kwangula.”—Yoano 4:35.

²⁰ Yesu wāboile kyelekejo mu kitatyi kyobadi’mo. Mobimwekela bādi mu Kweji wa Kishileve (pa bukata bwa Kweji 11 ne 12). Mwangulo wa mebele a buluba wādi wa kulongeka makweji aná kumeso, ko kunena’mba mu kitatyi kya Pashika, mu mafuku 14 Kweji wa Nisane. O mwanda babidimye kebādipo ne kya kwipangila kwangula kala. Kwādi kukishele kitatyi kilampe. Ino mwangulo wa bantu nao le? Leka, bavule badi basaka kwimvwana, kufundijibwa, ne kwikala bana ba bwanga ba Kidishitu ne kumona lukulupilo lulumbuluke lwibapele Yehova. O mwanda Yesu waēlele milafwe ne kumona’mba ano madimi a kyelekejo abaele, ne miseke myele ipepulwa na luvula, keilombe kwangulwa.c Bine, kitatyi kyābwene kya kwangula, ne mwingilo wādi ke wa kampeja-bukidi! Pa kino, bantu ba mu kibundi kimo basakile Yesu ekale nabo mafuku mavule, ino aye wēbalondolola amba: “Mfwaninwe kusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza ne mu bibundi bikwabo namo, mwanda kino’ki e kyonatumīnwe.”—Luka 4:43.

21. Le tukeula Yesu namani?

²¹ Tukokeja kwiula Yesu mu ino miswelo yonso isatu yotwesambila’po. Tubwanya kutūla mwingilo wa bwine Kidishitu pa kifuko kibajinji mu būmi bwetu. Nanshi shi tudi na kisaka, na kaji ka ku ngitu, tukokeja kulombola’mba mwingilo wetu udi pa kifuko kibajinji na kwingila na bupyasakane, ne kwiwingila kitatyi ne kitatyi na mwālongele Yesu. (Mateo 6:33; 1 Temote 5:8) Tukokeja kwielelela mu mwingilo na kupāna kitatyi, bukomo, ne byabulēme byetu mwanda wa kwiukwatakanya. (Luka 13:24) Tukokeja kulama mu ñeni amba mwingilo wetu i wa kampeja-bukidi. (2 Temote 4:2) Bine, tukwatakanyei mukenga o-onso wa kusapula!

22. Lelo i bika byotukesambila’po mu shapita ulonda’ko?

²² Yesu wādi umwene mwingilo wandi na mvubu mwanda wādi usaka wendelele kwingilwa shi aye wafu. Wāsoñenye balondi bandi bendelele na mwingilo wa kusapula ne kufundija. Uno musoñanya o ukesambilwa’po mu shapita ulonda’ko.