“Nonde Nyeke”

1-3. (a) Lelo Yesu washiye batumibwa bandi muswelo’ka, ne mwanda waka i kwishadika kwa bulanda? (b) Mwanda waka tusakilwa kwifundila’ko myanda ya būmi bwa Yesu pajokele momwa mūlu?

BANA-BALUME dikumi ne umo ababungakena pa lūlu. Na buswe bukatampe ne melumelu, batalanga muntu wa 12. Umweka bu muntu, ino na bubine i Yesu musanguke, waikala pano ke mwana mutabuke bukomo wa ku mushipiditu wa Yehova. Yesu webunge na batumibwa bandi pano pa Lūlu lwa Impafu dya mfulo.

² Luno lūlu, lubadilwa padi mu tungulu tudi bukila bwa Munonga wa Kidelone shi utamba ku Yelusalema, na bubine luvuluja Yesu bintu bivulevule bine. I pa ino mpulumuko padi kibundi kya Betani, kwāsangwile Yesu Lazalasa. Mayenga kunyuma, Yesu watwelele na bushindañani mu Yelusalema utamba dya pabwipi ku Betani. Mobimwekela, ku Lūlu lwa Impafu ko kwadi budimi bwa Ngesemani, kwine kwāpityije Yesu bitatyi bya tusua kumeso kwa kukwatwa. Pano i ponka pa luno lūlu, pateakanya Yesu kufunduka balunda ne balondi bandi ba pa mutyima. Wanena na kanye bishima bya kwishadika. Ebiya washilula kukanda! Batumibwa ke bemene nkū, kasha babambila meso Mfumwabo wenda mūlu. Ku mfulo, dikumbi dyamupūta, dyamusela kebakimumwene.—Bilongwa 1:6-12.

³ Lelo uno mwanda ubakushiye na butobaji, koku kadi ne bulanda bwa kwishadika? Mhm. Na bubine, enka mwavulwilwa’kyo batumibwa na bamwikeulu, ino ke mfulopo ya mānga ya Yesu. (Bilongwa 1:10, 11) Kwenda kwandi mūlu i ngalwilo mu myanda mivule. Kinenwa kya Leza kekitushilepo mu fukutu pangala pa byobya bisa kutana Yesu. Nanshi i kya kamweno twifunde būmi bwa Yesu pa kupwa kutaluka pano panshi. Mwanda waka? Vuluka binenwa bya Yesu byaānenene Petelo amba: “Nonde nyeke.” (Yoano 21:19, 22) Batwe bonso tusakilwa kukōkela luno lubila, ke mu kitatyipo kityetye, ino i mu būmi bwetu bonso. Pa kulonga namino, tufwaninwe kuyukidija bilonga Mfumwetu pano ne mwingilo wapelwe momwa mūlu.

Būmi bwa Yesu Kupwa kwa Kufunduka Pano Panshi

4. Le Bible wālombwele namani kumeso kwa kitatyi byobya byadi bya kulongeka mūlu pa kupwa kwa Yesu kujokela’mo?

⁴ Bisonekwa kebipityilepo bumama pa kufika kwa Yesu mūlu, kutundailwa kwandi, ne kwilunga kwandi kwa nsangaji na Shandi. Inoko, Bible wālombwele kumeso kwa kitatyi byobya bikalongeka mūlu pa kupwa kwa Yesu kujokela’mo. Tala, Bayuda bādi bavuluka nyeke difuku dijila mu bula bwa myaka tutwa 15 ne musubu. Kitobo mukatampe wādi utwela dimo ku mwaka, mu Kijila Nakampata kya tempelo mwanda wa kusuminija mashi a bitapwa bya mu Difuku dya Kupūta Bubi ku meso a sanduku wa kipwano. Mu dino difuku, kitobo mukatampe wādi welekeja Meshiasa. Kupwa kwa kujokela mūlu, Yesu wāfikidije dimo kupwididile nshintulwilo ya bupolofeto ya byādi bilongwa mu difuku’dya. Wāfikile ku mpala ya ntumbo ya Yehova momwa mūlu—kifuko kijila nakampata mu diulu ne ntanda—ne kufikija kudi Shandi mvubu ya kitapwa kyandi kya kinkūlwa. (Bahebelu 9:11, 12, 24) Lelo Yehova wēkitabije?

5, 6. (a) Le i bika bilombola amba Yehova wāitabije kitapwa kya kinkūlwa kya Kidishitu? (b) Lelo i bāni bakamwena mu kinkūlwa, ne muswelo’ka?

⁵ Tutana malondololo na kubandaula byāpityile mafuku matyetye kupwa kwa Yesu kukanda mūlu. Kisumpi kityetye kya bene Kidishitu 120 kyēbungile mu Yelusalema mu kyumba kya peulu, penepa kwaiya kitūta bwa luvula lukatampe kyāyuja njibo yobādi’mo. Kwēbasokokela ndimi ikēle’nka bwa mudilo pa mitwe yabo, ne kuyulwa bāyulwa mushipiditu ujila, bāshilula kwisamba ndimi palapala. (Bilongwa 2:1-4) Kino kinkumenkume kyādi kishintulula kubutulwa kwa muzo mupya, Isalela wa ku mushipiditu, mwine wādi “muzo mutongwe” na Leza, ne “butobo bwa bulopwe” bwa kufikidija kiswa-mutyima kya Leza pano pa ntanda. (1 Petelo 2:9) Kibamweka patōka amba Yehova Leza wāitabije kitapwa kya kinkūlwa kya Kidishitu. Kuno kupungululwa kwa mushipiditu i dyese dibajinji diletelwe kupityila ku kinkūlwa.

⁶ Kadi tamba penepa, kinkūlwa kya Kidishitu kimwenwanga’mo na balondi bandi ba ntanda yonso. Twikale ba mu “kaluombe katyetye” ka bashingwe māni, bakabikala pamo na Kidishitu mūlu, nansha twikale ba mu “mikōko mikwabo,” ikekala mu buludiki bwandi pano pa ntanda, tumwenanga batwe bonso mu kitapwa kyandi. (Luka 12:32; Yoano 10:16) Kino kyo kitako kya lukulupilo lwetu ne kulekelwa kwa bubi bwetu. Shi twendelele nyeke na ‘kwitabija’ kino kinkūlwa, na kulonda Yesu difuku ne difuku, nabya tukekala na mutyima wa mundamunda utōka ne lukulupilo luyampe lwa mafuku a kumeso.—Yoano 3:16.

7. Lelo Yesu wāpelwe lupusa’ka pa kupwa kwa kujokela mūlu, ne ukamukwatakanya namani?

⁷ Lelo i bika byādi bilonga Yesu pa kupwa’tu kwa kujokela mūlu? Wāpelwe lupusa lukatakata. (Mateo 28:18) Bine, Yehova wāmutongele aludike kipwilo kya bwine Kidishitu, kiselwa kyavuija na buswe kadi mobyendele. (Bene Kolose 1:13) Monka mokyālailwe, Yesu wātongele bana-balume ba kuvuija bisakibwa bya luombe lwandi. (Bene Efisesa 4:8) Kimfwa, wātongele Polo ekale “mutumibwa wa mizo,” na kumutuma akasapule myanda miyampe konso pi na pi. (Bene Loma 11:13; 1 Temote 2:7) Dya ku mfulo kwa myaka katwa kabajinji, Yesu wāletele misapu ya kufwija’ko, ya kudingila, ne ya kulemununa bipwilo bisamba-bibidi bya mu polovenshi ya Azia ya bene Loma. (Kusokwelwa, shapita 2-3) Lelo uyukile amba Yesu i Mutwe wa kipwilo kya bwine Kidishitu? (Bene Efisesa 5:23) Pa kusaka kumulonda nyeke, ufwaninwe kutamija mushipiditu wa kukōkela ne kwingidila pamo na kipwilo kya penu.

8, 9. Le i lupusa’ka lwāpelwe Yesu mu mwaka wa 1914, ne lutala namani butyibi bonso botukwata?

⁸ Yesu wāpelelwe’ko lupusa luvule mu 1914. Mu uno mwaka, wātongelwe bu Mulopwe Meshiasa wa Bulopwe bwa Yehova. Kitatyi kyāshilwile Yesu kuludika, “kwatambile divita mūlu.” Dyafula namani? Satana ne bandemona bandi bāelelwe panshi, ne malwa nao āshilula. Kusambakana kwa mavita, bupolapola, butumbula, mbá, bintenshi, ne bipupo bya nzala bisusula bantu dyalelo bituvuluja amba Yesu i mubikale pano mūlu. Satana ukidi “mulopwe wa ino ntanda” mu “kakitatyi katyetye.” (Kusokwelwa 12:7-12; Yoano 12:31; Mateo 24:3-7; Luka 21:11) Inoko, Yesu upanga bantu mikenga ya kwitabija buludiki Bwandi kujokoloka ntanda yonso.

⁹ I kipite buya nanshi twiele ku mutamba wa Mulopwe Meshiasa. Mu butyibi bwetu bonso, tufwaninwe kukimba kwitabijibwa nandi, ke na ino ntandapo mibole. Uno “Mulopwe wa balopwe ne Mfumwandya bamfumu” patala muzo wa muntu, mutyima wandi moloke ukalabalanga kadi usangalanga mpata. (Kusokwelwa 19:16) Mwanda waka?

Bukalabale ne Nsangaji ya Mulopwe Meshiasa

10. Le Yesu wikalanga nyeke namani, ino i bika bikalabajanga Mfumwetu mokyolokele?

¹⁰ Pamo bwa Shandi, Mfumwetu wikalanga nyeke na nsangaji. (1 Temote 1:11) Yesu, paādi pano panshi, kādipo wa kutopekatopeka ne mukomo kusangaja. Ino kudi bivule bilongeka pano panshi dyalelo bimukalabaja mokyolokele. Na bubine, ukalabelanga malongolodi onso a bipwilo bya bubela etela bu amwimanine. Wālaile amba: “Ke muntupo ense wa kunena ami amba, ‘Mfumwami, Mfumwami,’ ukatwela mu Bulopwe bwa mūlu, poso’nka yewa ulonga kiswa-mutyima kya Tata udi mūlu. Bavule bakanena mu dyodya difuku amba: ‘Mfumwetu, Mfumwetu, le ketwadipo . . . ne kulonga bilongwa bya bukomo mu dijina dyobe?’ Ino ami nami nkebalombola’mba: ‘Nkimuyukilepo nansha dimo! Ntalukei papo, banwe ba kujilula bijila.”—Mateo 7:21-23.

11-13. Mwanda waka bamo bakokeja kukolelwa kwivwanija binenwa byānene Yesu na kusumininwa ku boba bakalonga “kulonga bilongwa bya bukomo” mu dijina dyandi, ne mwanda waka i mukalabale? Leta kimfwa.

¹¹ Bavule dyalelo betela bu bene Kidishitu bakolelwanga pa kwivwana bino binenwa. Lelo mwanda waka Yesu wādi ubwanya kunena na kusumininwa bino binenwa ku bantu balonga “bilongwa bya bukomo” mu dijina dyandi? Bipwilo bya kine Kidishitu bimaninanga bitango bya bukwashi, bikwasha balanda, byūbaka mpitalo ne masomo, ne bilonga mingilo mikwabo mikata. Pa kumona kine kibakalabedile Yesu, tubandaulei kino kimfwa.

¹² Ba shabana ne inabana bakimba kwenda kukananga. Kebakokejapo kwenda na babo bana, o mwanda abalombe muledi wa kushala nabo. Musoñanya obamupa i upēla’mba: “Utala bana. Wibadishe, wiboije, ne kwibalama.” Ino bambutwile pa kujoka, abafītwa pa kumona babo bana badila nzala. Badi fututu, bapotakane mu bidyoma, ne bya bulanda. Abaabija muledi, ino kwibatala’ko mpika. Mwanda waka? Mwanda muledi udi pa mungaji ukenda madidisha. Bambutwile abalobe, ne kumunena eshintulwile. Muledi kishima-tentu amba: “Talai’po bidi byonso byonalonga! Mwene madidisha abatōka? Nemukundwila ne njibo yenu!” Lelo bambutwile bakasangala? Kebibwanikapo! Kebamunenepo engile ino mingilo; ino kyobadi basaka i alele babo bana. Kupela kwaapela kulonda musoñanya ko kwebakalabaja.

¹³ Bipwilo bya kine Kidishitu biloñanga’nka na mwalongela uno muledi. Yesu wāshidile bano bemaniji musoñanya wa kudisha bantu bandi ku mushipiditu na kwibafundija bubine bwa mu Kinenwa kya Leza ne kwibakwasha bekale tō ku mushipiditu. (Yoano 21:15-17) Ino Kipwilo kya kine Kidishitu kibakomenwa komenwē kukōkela buno bulombodi. Kibafīta bantu nzala ya ku mushipiditu, na kwibafundija bya bubela, ne na kupumpunya bubine bwa mu Bible. (Isaya 65:13; Amose 8:11) Nansha byokitompa kulumbulula ino ntanda ke bubingapo bwa akyo kubulwa kukōkela. Ne kadi, ino ngikadilo ya bintu idi pamo bwa njibo ya mitanta ifwaninwe’nka kutūtwa! Kinenwa kya Leza kilombola patōkelela amba ngikadilo ya ntanda ya Satana isa konakanibwa panopano.—1 Yoano 2:15-17.

14. Le i mwingilo’ka usangaja Yesu dyalelo, ne mwanda waka?

¹⁴ Ku mutamba mukwabo, Yesu usangalanga mpata pa kumona, aye mūlu, midiyo ne midiyo ya bantu bavuija mwingilo wa kulonga bana ba bwanga waāpele balondi kumeso kwa aye kufunduka pano panshi. (Mateo 28:19, 20) Bine, ano shao i madyese a kutuntwila ku nsangaji ya Meshiasa Mulopwe! Tusumininwei nanshi kuleka’byo mpika kukwasha “umpika mukōkele ne mudyumuke.” (Mateo 24:45) Kano kakibumbo katyetye ka banabetu bashingwe māni i keshile na bendeji ba bipwilo bya kine Kidishitu, mwanda ako kakōkele na kwendeja mwingilo wa busapudi ne wa kudisha na kikōkeji mikōko ya Kidishitu.

15, 16. (a) Lelo Yesu umwene namani kubulwa buswe kwasambakana dyalelo, ne tubekiyuka namani? (b) Le kipwilo kya kine Kidishitu i kikalabaje Yesu muswelo’ka?

¹⁵ Tukulupile amba Mulopwe udi na bukalabale pamona kubulwa buswe kwasambakana pano panshi dyalelo. Tukokeja kuvuluka mwātopekelwe Yesu na Bafadiseo amba ubelulanga babela Dya Sabato. Bādi na mityima myūmi bwa mabwe, ba tutwe tuyule byobalanga, o mwanda bādi bafutulula mukanda wa Bijila wa Mosesa ne kwimanina enka pa nshintulwilo ya bijila byabo bya ku kanwa. Ino bingelengele bya Yesu byākweshe bavule! Ino nsangaji, kunyongololwa, ne kukomejibwa kwa lwitabijo na bino bingelengele wādi mwanda wambulwa mvubu ku bano bantu. Le Yesu wēbamwene namani? Wēbatadile “koku ne koku na mutyima fututu, wafītwa bininge pa kumona mityima yabo myūmu,”—Mako 3:5.

¹⁶ Dyalelo byobya bimona Yesu byo bine bimufītyija “mutyima.” Bendeji ba bipwilo bya kine Kidishitu i basabwe meso na kwipāna kobepēne mu bisela ne mfundijo keikwatañenepo na Bisonekwa. Kadi, busapudi bwa myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza bwibakalabajanga. Mu bifuko bivule bya ntanda, bendeji i balangule kupangwapangwa kwa malwa kwa bene Kidishitu beelela’ko na mutyima umo kusapula musapu wādi usapula Yesu. (Yoano 16:2; Kusokwelwa 18:4, 24) Kyaba kimo kyonka, bano bendeji ba bipwilo batononanga balondi babo bende ku mvita ne kwipaya bakwabo—wiya’mba kulonga namino kusangajanga Yesu Kidishitu!

17. Lelo balondi ba bine ba Yesu basangajanga namani mutyima wandi?

¹⁷ Ino balondi ba bine ba Yesu abo, bekankilanga’ko kuswa bantu. Basapulanga myanda miyampe ku “bantu ba miswelo yonso,” monka mwādi musapwila Yesu nansha byaādi ulwibwa. (1 Temote 2:4) Kadi buswe bobeswele abo bene na bene i bwa kutendelwa; i kiyukeno kikatampe kibayukanya. (Yoano 13:34, 35) Nanshi byobasenswe banababo bene Kidishitu, bebalēmeke, ne kwibapa bulēmantu, balondanga bine Yesu—bine bino byo bisangaja mutyima wa Mulopwe Meshiasa!

18. Le i bika bifītyija Mfumwetu mutyima, ino tukamusangaja namani?

¹⁸ Tulamei mu ñeni amba Mfumwetu ufītwanga mutyima shi balondi bandi abakankalwa kūminina, baleka buswe bobaswele Yehova butalala ne kuleka kwikala bengidi bandi. (Kusokwelwa 2:4, 5) Inoko, Yesu usangelanga boba bōminina ne pa mfulo. (Mateo 24:13) Shi ke pano, twendelelei kuvuluka musoñanya wa Kidishitu unena’mba: “Nonde nyeke.” (Yoano 21:19) Tubandaulei madyese amoamo akapebwa boba bōminina ne pa mfulo na Mulopwe Meshiasa.

Madyese Eselwa Bengidi ba Kikōkeji ba Mulopwe

19, 20. (a) Kulonda Yesu kuleta madyese’ka tamba’nka pano? (b) Kulonda Kidishitu kwitukwashanga namani tusokole tata otusakilwa?

¹⁹ Na bubine, kulonda Yesu i muswelo umo wa kwikala na būmi bwa madyese tamba’nka pano. Shi twitabije Kidishitu bu Mfumwetu, ne buludiki bwandi, tulonda ne kimfwa kyandi bu kalombwe, nankyo tukamona bya bulēme bikomenwe kusokola bantu ba ino ntanda. Tukeselwa na mwingilo upāna kitungo mu būmi bwetu, kisaka kya banabetu betabije balungilwe umbumo na kijimba kya buswe, na mutyima wa mundamunda utōka, ne na ndoe ya mutyima. Mu kīpi, tukekala na būmi bwa nsangaji ne botutondwa. Kadi tukamwena’mo byabuyabuya bikwabo bivule.

²⁰ Yehova i mupāne Yesu bu “Tata wa Nyeke” ku boba bakulupile kwikala na būmi bwa nyeke pano pa ntanda. Yesu i mupingakene pa kyaba kya Adama, shandya muzo wa muntu, wāabile lutundu lwandi ku bya malwa. (Isaya 9:6, 7) Ino shi twitabije Yesu bu “Tata wa Nyeke,” tukekala na lukulupilo lwa bine lwa būmi bwa nyeke. Ne kadi, tukafwena kudi Yehova Leza. Monka motwefundila’kyo, kwikankila’ko kulonda kimfwa kya Yesu difuku ne difuku o muswelo muyampe wa kukōkela lubila lwa amba: “iulai Leza, pamo bwa bana baswedibwe.”—Bene Efisesa 5:1.

21. Lelo balondi ba Kidishitu beñenyanga namani mwinya mu ntanda ya fukutu bwī?

²¹ Kwiula Yesu ne Shandi Yehova i dyese dya kutendelwa. Tweñenyanga mwinya. Ntanda idi mu fukutu bwī, mudi bantu midyala bongolwa na Dyabola ne kwiula ngikadila yandi, batwe balonda Kidishitu tumunikanga’mo mwinya weñenya bininge—mwinya wa bubine bwa mu Bisonekwa, mwinya wa ngikadila miyampe ya bwine Kidishitu, mwinya wa nsangaji ya kashā, ndoe ya binebine, ne buswe bwinebwine. Koku kadi, tufwena kudi Yehova, mwanda kyo kitungo kya mvubu mpata, kifwaninwe kwitungila kipangwa kyo-kyonso kya ñeni.

22, 23. (a) Le i madyese’ka atengele kukamona boba bendelela na kulonda Yesu na kikōkeji? (b) Le tufwaninwe kusumininwa kulonga bika?

²² Langa’po bisaka Yehova kukulongela mu mafuku āya kumeso kupityila kudi Mulopwe Meshiasa. Panopano ponka, uno Mulopwe usa konakanya ngikadilo mibi ya bintu ya Satana na kumutamba divita. Bine, Yesu usa kunekenya! (Kusokwelwa 19:11-15) Kupwa, Kidishitu usa kushilula kuludika mu Umbikalo wandi wa Myaka Kanunu. Umbikalo wandi wa kokwa kūlu usa kuletela bantu ba kikōkeji byabuyabuya bya kinkūlwa, na kwibafikija ku bubwaninine. Wimone mokekadila mukenke, nsongwa, wingila na nsangaji pamo na bantu bekutyile mu bumo ntanda yonso, bengila mwingilo wa kwalamuna ntanda ke paladisa! Ku mfulo kwa ino Myaka Kanunu, Yesu ukalwija Shandi Bulopwe. (1 Bene Kodinda 15:24) Shi wendelele kulonda Kidishitu na kikōkeji, nabya ukabadilwa mu boba bakeselwa dyese dyokulangila’po—dya kwikala “na bwanapabo bwa ntumbo budi na bana ba Leza”! (Bene Loma 8:21) Bine, tukamona madyese onso āpelwe ba Adama ne Eva ino bājimija’o. Bana ba Yehova ba pano panshi, bana-balume ne bana-bakaji, bakakūlwa ku bupika bwa bubi bwa Adama. Bine, “lufu kelukekala’kopo dikwabo.”—Kusokwelwa 21:4.

²³ Vuluka yewa nsongwalume muledi mpeta otwesambile’po mu Shapita 1. Wāpelele lwito lwa Yesu lwa amba: “Iya wikale mulondi wami.” (Mako 10:17-22) Kokaponena mu kino kilubo! Kwatyija luno lwito lwa Yesu na nsangaji ne buzanzamuke. Nanshi sumininwa kūminina ne kulonda nyeke Mukumbi Mulumbuluke, difuku ne difuku, mwaka ne mwaka, ne kutengela kumona pasa kufikidija na ntumbo mpango yonso ya Yehova ne pa mfulo!