Mutyima Wa Mundamunda

Lelo i kitundu’ni nansha i kintu kiyampe?

‘MUTYIMA wami wa mundamunda unkambija bininge!’ Pavule, batwe bonso tujiñwanga mutyima wa mundamunda. Uno mwīvwanino utambanga dimodimo ku malangatyima. Mutyima wa mundamunda muvutakane ukokeja kukolomwena muntu misongo ya kikona mulá nansha kumuvudijija milangwe ya kwitopeka.

Shi mutyima wa mundamunda wikale kumonwa mu uno muswelo, mwene nankyo i kitundu? Bamo babwanya kunena amba bine, i kitundu. Bantu ba pa kala bādi bamona pavule amba, mutyima wa mundamunda i kintu kya kibutwila. Bavule bādi balanga amba i kalombwe ka kwituludika mu mwikadilo kotupelwe na Leza. Omwanda mutyima wa mundamunda utelwanga bu “Leza wikele mu muntu,” bu “kyetu kipangila,” nansha bu “diwi dya Leza.”

Inoko mu ino myaka, bantu bavule banena amba mutyima wa mundamunda i kintu kya kwīya​—bilonga bambutwile nansha bekalwa-nabo. Kimfwa, befundi bamobamo ba mikadilo ya bantu banena amba, nakampata mwana wifundanga kwijiba mwikadilo mutyani na kutyina kupebwa mfuto, omwanda kino kyotutela bu mutyima wa mundamunda i kwīya mikadilo ne nkulupilo ya bambutwile. Bakwabo banena amba mikadilo ne misoñanya mivule iulwanga ku bekalwa-nabo. Bamo bamonanga kujingwa mutyima wa mundamunda bu mutyima wetu ulwa, koku usaka kulonga byotusaka, koku usaka kulonga bitusakila bekalwa-nabo tulonge!

Nansha byokudi milangwe mishileshile pa uno mwanda, ino dingidingi bantu bekalanga bapumpunya bintu bibasakila babo bambutwile, byabo bisaka, nansha bekalwa-nabo, mwanda mutyima wabo wa mundamunda wibalombola kulonga mobasakila. Bamo betabijanga nansha ke kwipaibwa pangala pa mutyima wabo wa mundamunda! Kadi nansha byokudi kwishila kwa bibidiji bya kishi mungya ntanda ne ntanda, inoko bilongwa bimo, kimfwa, butapani, bwivi, busekese, bubela, ne busula-malwa bimonwanga konso konso bu bibi. Mwene buno i bukamoni bulombola amba mutyima wa mundamunda i kintu kya kibutwila?

Mutyima wa Mundamunda​—Munenena’po Bible

Yehova Leza ye mwinē lupusa pa uno mwanda. Mwanda, “Ye enka [Leza] wetupangile, [ketwēpangilepo batwe bene, ehe].” (Mitōto 100:3) Ye aye uyukile senene motwikadile. Bible, Kinenwa kya Leza, unena’po amba muntu wāpangilwe mu “bu-kyelekejo” kya Leza. (Ngalwilo 1:​26) Muntu wāpangilwe na manwa a kuyuka kushiyañanya kiyampe ne bibi; tamba’nka ku ngalwilo, mutyima wa mundamunda i kintu kya kipangila ku muntu.​—Enzankanya na Ngalwilo 2:​16, 17.

Mutumibwa Polo i mwitabije kino mu wandi mukanda waātumīne bene Loma, wāsonekele amba: “Ino po bēkadile baJentaila bakubulwako mukanda-wabijila [wa Leza] balonga ku mityima yabo bya mu mukanda-wabijila, nanshi byo babudilwe mukanda-uno-wabijila, badi ne mukanda-wabo-wabijila wa mutyima abo bene. Ke-bantu boba balombola mīngilo ya mu mukanda-wabijila mibasoneke mu mityima mwabo, mutyima wabo wa mundamunda wisamba bu-kamoni’mba, mo monka; ne kufwatakanya kwa abo bene shi kwibajingulula, kadi shi kwibabingija.” (Loma 2:​14, 15) Yuka amba, bantu bavule bātamine pakubulwa kuyuka Mukanda-wabijila wa Leza wāpelwe Bayuda, bādi balonda misoñanya imoimo ya mu bijila bya Leza pampikwa kuningilwa na bekalwa-nabo, ino “na kipangila”!

Nanshi, mutyima wa mundamunda ke kitundupo, ino i kyabuntu kitupele Leza, i kintu kiyampe. Kupumpunya byowitulombola kukokeja kuleta njia. Ino shi twiukōkele, nankyo ukokeja kwitupala mpalo ya nsangaji mikatampe ne ndoe ya mutyima. Mutyima wa mundamunda ukokeja kwituludika, kwitukinga, ne kwitutonona. Dibuku dimo (The Interpreter’s Bible) dinena’mba: “Muntu ukokeja kwikala na milangwe mishikate ne na mutyima mutūke enka poso uyukile kukumankanya bintu byalonga na byobya byamona bu byo byaadi ufwaninwe kulonga.” Lelo muntu ukokeja kwibikumankanya muswelo’ka? Lelo mutyima wetu wa mundamunda ukokejika kobwa ne kufundijibwa? Bino bipangujo bikabandaulwa mu kishinte kilonda’ko.