Tutengelei Na ‘Kutala Meso Sō’

“Bipangwa nabyo bitengele, bitala meso so-o, kukasok[o]lwa kwa bāna ba Leza.”​—LOMA 8:​19.

NGIKADILO idi’mo bene Kidishitu babine dyalelo i midingakane na yādi’mo bene Kidishitu ba mu myaka katwa imbajinji. Bupolofeto bo bwādi buyukila’po bengidi ba Yehova ba mu oa mafuku kitatyi kyādi kya kumweka Meshiasa. (Danyele 9:​24-​26) Eyo, shabo buno bupolofeto bwānenene pa konakanibwa kwa Yelusalema, ino kebwādipo na myanda yādi ibwanya bene Kidishitu kubadikila kuyukila’po kitatyi kikonakanibwa kibundi. (Danyele 9:​26b, 27) I ponka pa bupolofeto paikele kuyukila befundi ba Bible ba mu myaka tutwa 19, bashilula kutengela. Pa kukwatañanya “bitatyi bisamba-bibidi” bya mu Danyele 4:​25 na “bitatyi bya Bajentaila,” babadikile kumona amba Kidishitu ukabikikwa Bulopwe mu 1914. (Luka 21:​24, King James Version; Ezekyele 21:​25-​27) Eyo, mukanda wa Danyele udi shao na bupolofeto buvule, ino mu buno bonso kemudipo nansha bumo bubwanya kupa befundi ba Bible ba mu ano mafuku muswelo wa kupikula kitatyi kinekine kikonakanibwa ngikadilo yonso ya bintu ya Satana. (Danyele 2:​31-​44; 8:​23-​25; 11:​36, 44, 45) Inoko kino kisa kulongeka’nka panopano, mwanda tudi mu “kyaba kya kumfulo.”​—Danyele 12:4.a

Kutengela mu Bula bwa Kwikala’po kwa Kidishitu

² Eyo, bupolofeto bo bwayukile’po bene Kidishitu, bashilula kutengela kumeso kwa Kidishitu kubikikwa Bulopwe mu 1914. Ino ‘kiyukeno’ kyāpene Kidishitu kya kuyukila’po kwikala’po kwandi ne kuvuika kwa ngikadilo ya bintu kyālombwele binkumenkume. Bivule mu bino byādi bya kumweka ako kwikala’po kwandi ke kushilule. Bino binkumenkume​—mavita, bipupo bya nzala, bintenshi, bipupo bya mba, kuvula kwa kujilula bijila, kupangwapangwa kwa bene Kidishitu, ne busapudi bwa myanda miyampe ya Bulopwe kujokoloka ntanda yonso​—i bukamoni bukatampe bulombola’mba tudi mu mafuku a kwikala’po kwa Kidishitu mubikikwe bulopwe.​—Mateo 24:​3-​14; Luka 21:⁠10, 11.

³ Ino kishima kine kya madingi āpēne Yesu ku balondi bandi kumeso kwa kwishiya nabo i kino: “Dyumukaipo mwikale kutengela, . . . tengelai bidi.” (Mako 13:​33, 37; Luka 21:36) Shi tutange na katentekeji myanda yāimanine’po ano madingi a kutengela, tusa kumona’mba Kidishitu kēsambilepo nakampata pa kushala babambile meso pa kiyukeno kya ngalwilo ya kwikala’po kwandi. Ino wādi usoñanya bandi bana-babwanga babine bekale kutengela mu bula bwa kwikala’po kwandi. Le kyādi kisakilwa bene Kidishitu babine bashale batengele i kika?

⁴ Yesu wāletele bupolofeto bwandi bukatampe paālondolwele ku kino kipangujo kya amba: “I kitatyi’ka kikalongeka bino bintu [binkumenkume bikatwala ku konakanibwa kwa ngikadilo ya bintu ya Bayuda], ne i kika kikekala kiyukeno kya kwikala’po kobe ne kya kuvuika kwa ngikadilo ya bintu?” (Mateo 24:⁠3, NW) Kiyukeno kyālailwe kekyādipo kya kuyukila’po enka kwikala’po kwa Kidishitu, ino i ne binkumenkume bitwala ku mfulo ya ino ngikadilo mibi ya bintu.

⁵ Yesu wālombwele amba mu bula bwa “kwikala’po” kwandi (pa·rou·siʹa mu Kingidiki) ukāya ne bukomo ne ntumbo. Pa mwanda utala kuno “kwiya” (kulombwelwe mu miswelo mishileshile ya kishima kya Kingidiki erʹkho·mai), wānene amba: “Penepo po pakamweka ne mūlu kiyūkeno kya Mwanā muntu ino ponkapo mizo yonso ya bantu ba panopantanda īkēpapa, iyoyokota miyoa, ebiya bakamumona Mwanā muntu wiya pa makumbi a mūlu ne bulobo, ne ntumbo mikatampe mīne. . . . I binebine nanshi, boyaipo bidi [ñeni pa] luno lukindi lwa kikuyu, musambo wakyo byo wepinga ke utote māni, wayūka kala’mba buyó buno ke budi pepi. Ino i yenka nabya nenu pa kumona byonso bino’bi mukayūka’mba, ke tudi nandi [Kidishitu] pa bwipi, pa kibelo ponka. . . . Tengelai bidi nanshi, ke-mwi-bantu kemuyūkile dyuba dik[āy]a Mfumwenu. . . . Mwiadijei kala kutengela, mwanda mu difuku dya kubulwa nansha kutáko mutyima aye Mwanā muntu wa[i]ya kala.”​—Mateo 24:​30, 32, 33, 42, 44.

Mwanda Waka Yesu Kidishitu Ukāya?

⁶ Yesu Kidishitu nansha byabikele bu Mulopwe tamba mu 1914, unenwe bidi kutyibila ngikadilo ne bantu wa pandi wa pandi mambo kumeso kwa kuleta bonakani pa boba bakamona bu banonga-bibi. (Enzankanya na 2 Kodinda 5:​10.) Yehova usa kutūla mu ñeni ya balopwe ba kipolitike mulangwe wa konakanya “Babiloni Mukatakata,” umbikalo wa ntanda yonso wa mitōtelo yabubela. (Kusokwelwa 17:​4, 5, 16, 17) Mutumibwa Polo wēsambile patōkelela’mba Yesu Kidishitu ukonakanya “mwine bupondo”​—bakulumpe bapondoke ba Bipwilo bya Ki-kidishitu, kipindi kikatampe kya “Babiloni Mukatakata.” Polo wāsonekele amba: “E ponka pākasokolwa ne mwine bupondo mwine, wa konakanibwa kudi Mfumwetu Yesu ku mu[shipiditu w]a kyakanwa kyandi, ne kumuvutakanya ke wa bitupubitupu, ponka pa kumwekelela tō pa [kwikala’po, NW] kwandi.”​—2 Tesalonika 2:⁠3, 8.

⁷ Panopano ponka, Kidishitu usa kutyibila mizo ya bantu mambo kukwatañana na byobya byobalongela banababo bakidi pano panshi. Tutanga’mba: “Ebiya pāk[afik]a Mwanā muntu mu ntumbo yandi, ne bamwikeulu bandi bonso bakukola pamo, ukashikata pa kipona kya ntumbo yandi. Ebiya mizo yonso īkabungakanibwa k[umeso kw]andi, ukebakalañanya’bo palapala bwa mukumbi ukalañanya mikōko umbambuji. Ukatūla mikōko ku lundyo, bambuji nabo ku lunkuso. . . . Mulopwe ukebalondolola [bamikōko]’mba: I binebine byo nemunena’mba: Byo mwaubilepo nabya ku kamo katyutyu ka boba bāna betu, nanshi mwaubile kudi amiwa. . . . Ebiya boba [bambuji] baken[d]a monka mu [kutyibwa’ko kwa] nyeke ne nyeke, ino boloke abo bakenda ku būmi bwa kulādila nyeke na nyeke.”​—Mateo 25:31-​46.

⁸ Monka mwikilombwela lukindi lwa mikōko ne bambuji, Yesu ukafikidija butyibi bwamfulo pa bonso bakubulwa bwine Leza. Polo wākulupije balunda nandi betabije amba “mukōlolokejibwa, ne batwe bene kumo, ponka pa kusokoka kwa Mfumwetu Yesu momwa mūlu, ne bamwikeulu ba bulobo bwandi, mu mudilo wa lubimbi pyā, kwibalubwila kinongo boba bampikwa kuyūka Leza, ne ku boba bampikwa kukōkela myanda-miyampe ya Mfumwetu Yesu, e baka[pebwa mfuto ya] konakanibwa kwa nyeke na nyeke ku mpala ya Mfumwetu, ne ku ntumbo ya bulobo bwandi, pākafika kutumbijibwa ntumbo mudi bapandulwemo bandi.” (2 Tesalonika 1:​7-​10) Bino binkumenkume byonso bileta nsangaji byobikidi kumeso, mwene tufwaninwe kulombola lwitabijo ne kutengela, tutala meso sō ku kwiya kwa Kidishitu?

Kutengela, Kutala Meso Sō Kusokoka kwa Kidishitu

⁹ “Kusokoka kwa Mfumwetu Yesu momwa mūlu” kekukekalapo’nka kwa konakanya babi, ino kukekala ne kwa kupala boloke mpalo. Basheleko bashingwe-māni banababo na Kidishitu bakidi pano panshi bakokeja kususuka kumeso kwa kusokolwa kwa Kidishitu, ino basangelanga mu lukulupilo lwabo lwa mūlu lwa ntumbo. Mutumibwa Petelo wātumīne bene Kidishitu bashingwe-māni mukanda’mba: “Sepelelai byo mudi kwiabila misongo ya Kidishitu; amba, mukasepelela ne tusepo tutabukilemo bukatampe pa kukasokolwa kwa ntumbo yandi.”​—1 Petelo 4:⁠13.

¹⁰ Bashingwe-māni i basumininwe kwikala nyeke bakikōkeji kufika’nka ne Kidishitu ‘pakebabungakanya abo bonso kudi aye’ amba “kutompibwa” kwa lwitabijo lwabo “kukatānwe ke kwa kutendela, ne kwa ntumbo, ne kwa buleme, pa kusokolwa kwa Yesu Kidishitu.” (2 Tesalonika 2:1; 1 Petelo 1:⁠7) Pa bano bene Kidishitu bakikōkeji babutulwe kumushipiditu, bikokejika kunenwa’mba: “Monka mwalumbulukile busapudi bwa Kidishitu mudi bānwe; pa kulonga’mba kemubulwepo nansha kimo kyabuntu, ehe; pa kukunga kusokoka kwa Mfumwetu Yesu Kidishitu.”​—1 Kodinda 1:⁠6, 7.

¹¹ Basheleko bashingwe-māni beimvwananga pamo bwa mwādi mwiimvwanina Polo, wāsonekele amba: “Nadi mwene na’mba; kususuka kwa pano kekufwaninwepo kudingakana pamo na ntumbo īkasokwelwa mudi bātwe, mhm.” (Loma 8:​18) Lwitabijo lwabo kelusakilwapo kuningishibwa na kupikula bitatyi. Baputuminanga mu mwingilo wa Yehova, ne kushiya kifwa kiyampe ku balunda nabo, “mikōko mikwabo.” (Yoano 10:16) Bano bashingwe-māni bayukile’mba mfulo ya ino ngikadilo mibi keidi pabwipi, kadi balamine musoñanya wa Petelo wa amba: “Mwiningijei pa mityima yenu [mwa kwingidila mingilo], mutūkijei ne kukulupidila biyampe, senene, shē, buntu bwakukemuletelwa pa kukasokolwa kwa Yesu Kidishitu.”​—1 Petelo 1:⁠13.

“Bipangwa Nabyo Bitengele, Bitala Meso So-o”

¹² Lelo mikōko mikwabo nayo idi na kintu kyoibwanya kutengela, itala meso sō? Eyo, bine idi nakyo. Pāpwile Polo kwisambila pa lukulupilo lwa ntumbo lwa boba betabijibwe na Yehova bu bandi “bāna” ba kumushipiditu ne “bakupyana pamo na Yesu” mu Bulopwe bwa mūlu, wānene amba: “Mwanda bipangwa nabyo bitengele, bitala meso so-o, kukasok[o]lwa kwa bāna ba Leza. Ke-bintu bipangwa nabyo byanekenībwe ku bukobakane, ke kiswa-mutyima wabyopo, mhm, nanshi i pa mwanda wa enka aye wanekenye’byo, mu kukulupila’mba, bipangwa abyo bīne bikakūlwanga ku bupika bwa kubola, nabyo ke byana bya bene bya ntumbo bwa bāna ba Leza.”​—Loma 8:​14-​21; 2 Temote 2:​10-​12.

¹³ Ba ku musuku wa Adama bonso, pa bubi bwandi, i ‘banekenibwe ku bukobakane,’ mwanda babutwilwanga mu nkano ya bubi ne lufu. Kebabwanyapo kwinyongolola mu ino nkano abo bene. (Mitōto 49:7; Loma 5:​12, 21) Yo, i bitatyi binga bikishele’ko pa kusaka mikōko mikwabo ‘ikūlwe ku bupika bwa kubola’! Ino kumeso kwa kukūlwa’bo, kunenwe bidi kulongeke bintu kansangwa mwendele myaka ne bitatyi bya Yehova.

¹⁴ Basheleko ba mu “bāna ba Leza” bashingwe-māni bafwaninwe bidi kubadikila ‘kusokolwa.’ Ko kunena namani? Ko kunena’mba, pakabwana kitatyi kifwaninwe kya Leza, bikamweka patōka ku mikōko mikwabo amba bashingwe-māni pano abapu “kutūl[w]a biyūkeno” ne kutumbijibwa ntumbo ya kubikala pamo na Kidishitu. (Kusokwelwa 7:​2-4) “Bāna ba Leza” basangulwe nabo ‘bakasokolwa’ pobakonakanya pamo na Kidishitu ngikadilo imbi ya bintu ya Satana. (Kusokwelwa 2:​26, 27; 19:​14, 15) Ebiya mu bula bwa Myaka Kanunu ya Umbikalo wa Kidishitu, ‘bakasokolwa’ kadi dikwabo bu mukola wa butobo wa kupungulwila’mo madyese a kitapwa kya kinkūlwa kya Yesu pa “bipangwa,” ke pa bantu kadi. Mfulo ya bino byonso i ‘kukūlwa ku bupika bwa kubola’ kwa muzo wa muntu, mwa kukatwelela’o mu “ntumbo [ya bwanapabo] bwa bāna ba Leza.” (Loma 8:​21; Kusokwelwa 20:5; 22:​1, 2) Na ano madyese makatampe namino, mwene i kutupu kya kutulumuka shi mikōko mikwabo ‘itengele, itala meso so-o, kukasokolwa kwa bāna ba Leza’?​—Loma 8:⁠19.

Kitūkijetyima kya Yehova Lo Lupandilo

¹⁵ Yehova ye mwine Mulami Mukatampe wa bitatyi. Kitatyi Kyandi kya kufika binkumenkume kekikatupepo. Eyo, dimodimo bintu byonso kebikafikapo mu muswelo otwibilangila. Inoko tufwaninwe kukulupila’mba milao yonso ya Leza ikafikidila. (Yoshua 23:14) Leza ukokeja padi kuleka bintu bilunguluke’ko kutabuka mwikilangila bavule. Ino tukimbei kwivwanija mashinda andi, tumone buya bwa ñeni yandi. Polo wāsonekele amba: “E! E! E! E! munshi bulamo bwa bupeta bwa ñeni ne kuyukidija kwa Leza! Ne kutyiba-mambo kwandi nako e! e! e! kekuyūkibwapo, ne mu mashinda andi nao monka akankaja kulondamo! Le i muntu ka, uyūkile mwendele mutyima wa Yehova? ne wadipo mudingidi wandi i ani le?”​—Loma 11:​33, 34.

¹⁶ Petelo wāsonekele amba: “Bānwe baswedibwe, byo mutengele bine bino’bi [konakanibwa kwa “madiulu” manunu ne “ntanda” minunu ne kupingakanibwa’byo na “madiulu mapya” ne ‘ntanda impya’], taimo mityima’mba [ku mfulo, “NW”] mukatānwe mu talala, nyā, bakubulwa kiko, nansha kakoba kēne kakutopeka mu meso andi. Kadi telai bitupu amba, kutūkija mutyima kwa Mfumwetu lo lupandilo.” Pa mwanda wa kitūkijetyima kya Yehova, i midiyo ne midiyo ya bantu bapebwanga mukenga wa kukapanda ku “difuku dya Yehova,” dikafika mu kitulumukila pamo “bwa ngivi.” (2 Petelo 3:​9-​15) Kadi kitūkijetyima kyandi kipanga umo ne umo umbukata mwetu kyaba kya ‘kufikijija lupandilo lwetu ne moyo ne luzakalo ponka.’ (Fidipai 2:⁠12) Yesu wānene amba tufwaninwe ‘kudyumuka batwe bene’ ne “kutengela” shi tusaka kwitabijibwa ne kumona ‘kukemana ku meso a Mwanā muntu’ paiya kutyiba mambo.​—Luka 21:​34-​36; Mateo 25:​31-​33.

Twendelelei na Kutengela ne Kūminina

¹⁷ Polo usoñanya banababo ba kumushipiditu amba kebafwaninwepo kubambila meso “ku bintu bya kumwekamweka, poso ku bintu byampikwa kumweka.” (2 Kodinda 4:​16-18) Kādipo usaka kintu nansha kimo kibape kafī mu mumweno wabo wa mpalo ya mūlu yādi ibatengelwe. Batwe bonso ketukikokai, ne bene Kidishitu bashingwe-māni, ne ba mu mikōko mikwabo, tulamei nyeke lukulupilo lwa būmi bwa kutendelwa bwitutengelwe kumeso. ‘Tutengelei ne bukankamane,’ ke-pantu kulonga namino ko kulombola’mba “ketudipo bwa boba bakwikangila ku koneka, mhm, poso bwa boba bakwitabija kwa kupandijamo [muya].”​—Loma 8:​25; Bahebelu 10:⁠39.

¹⁸ Tufwaninwe kuleka bitatyi ne myaka mu makasa a Yehova na kikulupiji kyonso. Mungya kitatyi kyandi kyatungile, kufikidila kwa milao yandi ‘kekukejepo.’ (Habakuka 2:⁠3) Ino pano bidi, madingi a Polo kudi Temote adi na buluji bukwabo kotudi. Wānene amba: “Nakutyipila ne ku meso a Leza, ne a Kidishitu Yesu, wakukatyiba mambo a bōmi, ne a bafwe, pa kumweka umbulopwe bwandi; sapula uno mwanda, ne kupyasakana monka, mo pafikila, ne mo kepafikile . . . [Ingila] mīngilo yobe ya busapudi, ne bwingidi bobe nabo bulumbuluke, senene, shē.”​—2 Temote 4:⁠1-5.

¹⁹ Būmi bwetu ne bwa bantu netu pano budi mu kyaka. Polo wālembele amba: “Widyumuke abe mwine, ne lufundijo lobe lwine kumo. Uminina monka mu bino bintu bino’bi, e mwakwipandijija abe mwine, ne bakukwivwana bēne kumo.” (1 Temote 4:​16) Kitatyi kyashadila’ko ino ngikadilo imbi ya bintu kibatyepa bininge. Tutengelei, koku tutala meso sō ku binkumenkume bisangaja bīya kumeso, pampikwa kwilwa amba kino kikidi kitatyi ne mwaka wa Yehova ku bantu bandi wa kusapula myanda miyampe ya Bulopwe. Uno mwingilo wa kumutōkeja ku mutyima unenwe kwingilwa. “Penepa,” mungya munenena Yesu, “mfulo keifika shayo.”​—Mateo 24:⁠14, MB.

[Kunshi kwa Dyani]

[Bipangujo]

1. I kudingakana’ka kudi pa bukata bwa ngikadilo idi’mo bene Kidishitu dyalelo na yoya yādi’mo bene Kidishitu ba mu myaka katwa imbajinji?

2, 3. (a) I bintu’ka nakampata bilombola’mba tudi mu mafuku a kwikala’po kwa Kidishitu mubikikwe bulopwe? (b) I bika bilombola’mba bene Kidishitu bādi ba kutengela mu bula bwa kwikala’po kwa Yesu Kidishitu?

4. Kiyukeno kyāletele Yesu kyādi kya kuyukila’po bika?

5. Yesu wālombwele muswelo’ka amba nansha kwikala’po kwandi byokukekala kwa kumushipiditu, ino kakabulwepo “kwiya”?

6. I muswelo’ka ukafika bonakani bwa “Babiloni Mukatakata”?

7. I kitatyi’ka kikafika Mwanā muntu mu ntumbo, ne i butyibi’ka bwakatyiba?

8. Polo i mulombole namani kwiya kwa Kidishitu kufikidija butyibi pa bantu bakubulwa bwine Leza?

9, 10. Mwanda waka bashingwe-māni bakidi pano panshi batengele, batala meso sō kusokolwa kwa Yesu Kidishitu?

11. Bashingwe-māni pobatengele kusokolwa kwa Yesu Kidishitu, i bika byobalonga?

12, 13. Bantu ‘banekenibwe ku bukobakane’ muswelo’ka, ne i bika bilonga mikōko mikwabo mu kino kitatyi?

14. I bika bikabadilwa mu “kukasok[o]lwa kwa bāna ba Leza,” ne bino bikafula muswelo’ka ku ‘kukūlwa ku bupika bwa kubola’ kwa muzo wa muntu?

15. I bika byoketufwaninwepo kwilwa pa mwanda utala kitatyi kya Yehova kya kufika binkumenkume?

16. I bani badi mu mulongo wa kumwena mu kitūkijetyima kya Yehova?

17. Le i bishima’ka bya mutumibwa Polo byotufwaninwe kulama ku mutyima?

18. Mwanda waka tufwaninwe kulekela bitatyi ne myaka mu makasa a Yehova na kikulupiji kyonso?

19. Lelo kino kikidi kitatyi kya bantu ba Yehova kulonga bika, ne mwanda waka?

[Kifwatulo pa paje 15]

Bene Kidishitu bafwaninwe nyeke kutengela kwiya kwa Kidishitu

[Kifwatulo pa paje 16]

Bashingwe-māni bashele’ko bepēne mu mwingilo wa Yehova, lwitabijo lwabo ke lwimaninepo pa kupikula bitatyi

Tupitulukei’mo

◻ Pa mwanda utala kupikula bitatyi, ngikadilo yotudi’mo i midingakane muswelo’ka na yādi’mo bene Kidishitu ba mu myaka katwa imbajinji?

◻ Mwanda waka bene Kidishitu bafwaninwe “kutengela,” nansha ke mu bula bwa kwikala’po kwa Kidishitu?

◻ Mwanda waka bantu batengele, batala meso sō “kukasok[o]lwa kwa bāna ba Leza”?

◻ Mwanda waka tufwaninwe kuleka bitatyi ne myaka mu makasa a Yehova na kikulupiji kyonso?