Yehova I Mpakala Yetu

“Ke-wi-muntu, [ubanena amba:] abe Yehova, wi mpakala yami! . . . Kekudipo kibikibi kikakufikila, mhm.”—MITŌTO 91:9, 10.

1. I kika kyotunenena amba Yehova i mpakala yetu?

YEHOVA i mpakala yabine ya bantu bandi. Shi twipēne na mutyima onso kwadi, tukokeja ‘kutyinibwa ku mitamba yonso, ino kujikibwa mpika; kukolelwa, ino kufudilwa mpika; kupangwapangwa, ino kulekelelwa mpika; kukupilwa panshi, ino batwe koneka mpika.’ Mwanda waka tunena namino? Mwanda Yehova witupanga ‘bukomo butabukile pa bwikalwanga nabo.’ (2 Kodinda 4:7-9) I amo, Tata wetu wa mūlu witukwashanga twikale nyeke na būmi bwa bwine Leza. O mwanda tufwaninwe kulama bino binenwa byānene mulembi wa mitōto amba: “Ke-wi-muntu, [ubanena amba:] abe Yehova, wi mpakala yami! Ubalonga Mwinemukatakatamwine ke kīkalo kyobe. Kekudipo kibikibi kikakufikila, mhm.”—Mitōto 91:9, 10.

2. I bika byotukokeja kunena pangala pa Mutōto wa 91 ne i bika byoulaile?

² Bino binenwa bya mu Mutōto wa 91 bimweka bu byālembelwe na Mosesa. Binenwa bya pangala pao bimutela amba ye aye wālupwile Mutōto wa 90, ino Mutōto wa 91 ulonda’po keudipo na binenwa bitela mulembi mukwabo. Kekubulwe padi Mutōto wa 91 wādi wimbwa na kwitundaija; ko kunena amba muntu umo utemba (91:1, 2), bakwabo batundaija (91:3-8). Kadi bimweka amba kupwa pano, kwādi diwi dya muntu umo wādi utoba (91:9a), ebiya kibumbo koku kisakwija (91:9b-13). Ku mfulo, kaimba umo wāvuya bishima bya mfulo. (91:14-16) Wivwane byādi namino nansha muswelo mukwabo, kyotuyukile’ko i kino: Mutōto wa 91 ulaile mutyima-ntenke wa ku mushipiditu ku katango konso ka bene Kidishitu bashingwe-māni ne kupāna kikulupiji kimo kyonka ku bapwani nabo bepāne bonso mu kikonge.a Shi ke pano, tubandaulei uno mutōto koku twiukwatañanya na bano bengidi bonso ba Yehova.

Ba Mutyima-Ntenke Badi ‘Pafīta pa Leza’

3. (a) Lelo “pafīta pa Mwinemukatakatamwine” i kifuko’ka? (b) Twiivwananga namani ‘potwikele mu mujiñininya wa Mwinē Bukomo Bonso’?

³ Mulembi wa mitōto wimba’mba: “Wikalanga pafīta pa Mwinemukatakatamwine, ukēkalanga mu mujiñi[ni]nya wa Mwinebukomobonso. Nk[a]nena Yehova na’mba aye i mpakala yami, i munsakwa mwami; wami Leza mo nkulupile.” (Mitōto 91:1, 2) “Pafīta pa Mwinemukatakatamwine” i kifuko kya kyelekejo kya kwitukinga’mo, nakampata bashingwe-māni bobakanina bininge kudi Dyabola. (Kusokwelwa 12:15-17) Shi twadi amba ketukingilwepo na Leza bu betwa bashikete nandi pamo, longa bine Dyabola ke mwitukube. Ino ‘byotwikele mu mujiñininya wa Mwinē Bukomo Bonso,’ twiivwananga amba tudi mu mwemba, mu mujiñininya. (Mitōto 15:1, 2; 121:5) Kekudipo mpakala nansha nsakwa mikomokomo ipityile Yehova, Mfumu Mulopwe wetu.—Nkindi 18:10.

4. I makinga’ka atanga Satana, ‘ntei wa byoni,’ ino batwe tupandanga’mo namani?

⁴ Mulembi wa mitōto ubweja’ko amba: “Ke-muntu [Yehova] ukakunyongolola ku kidiba kya [ntei wa byoni], kadi ne ku lupupo lwa malwa.” (Mitōto 91:3) Mu Isalela wa kala, ntei wa byoni wādi uvudile kwibikwata mu makinga nansha mu bidiba. Ne Satana nandi i ‘ntei wa byoni,’ mu makinga atanga mudi bulongolodi bwandi bubi ne byandi “bilongwa bya budyumuku.” (Efisesa 6:11; kunshi kwa dyani mu NW) Kudi bidiba bifyame bitebwanga mu kashinda ketu bya kwitukokela mu bubi ne kona būmi bwetu bwa ku mushipiditu. (Mitōto 142:3) Inoko, mwanda wa kujila kotujidile bukondame, ‘myuya yetu idi pamo bwa kyoni kipandile mu kidiba.’ (Mitōto 124:7, 8) Bine, tufwijanga’ko Yehova mpata pa kwitunyongolola mu makasa a ‘ntei wa byoni’ wa nshikani!—Mateo 6:13.

5, 6. Lelo “lupupo” lumwesha bantu “malwa” i lupupo’ka, ne mwanda waka bantu ba Yehova kebaponenwangapo nalo?

⁵ Mulembi wa mitōto watela “lupupo lwa malwa.” Bine kudi kintu kimo kidi pamo bwa kipupo kisambuka, kimwesha “malwa” kisaka kya bantu ne boba balamete ku bubikadi bwa Yehova. Pa kino, Arnold Toynbee, mulembi wa mānga, wasonekele amba: “Tamba’tu Divita II dya Ntanda dipwa, mushipiditu wa kufwila ntanda ubalundila’ko pabidi buvule bwa matanda a bubikadi adi na bwanapabo bwa kwiludika ao mene . . . Ngikadilo ya ntanda ya dyalelo po pene ileta’nka kuleta nkalañani.”

⁶ Mu bula bwa tutwa twa myaka, baludiki bamobamo bakijanga malenga a mudilo wa malwi aleta nkalañani mu matanda. Kadi baningilanga bantu bebape bulēme bupitepite nansha kupa’bo bankishi ne byelekejo pala pala byobapungija. Ino Yehova kalekangapo nansha dimo bantu bandi bakikōkeji baponenwa na “lupupo” lwa uno muswelo. (Danyele 3:1, 2, 20-27; 6:7-10, 16-22) O mwanda batwe babundile kisaka kya bu bana na bana beswile ntanda yonso tulamete enka kudi Yehova kete, kwikuja mu myanda ya bya ntanda mpika, mwanda tulondanga Bisonekwa, kadi twitabije pakubulwa mfwatakani amba “mu mizo yonso enka umutyina [Leza], ulonga bilumbuluke nabya ye waitabijibwa kudi aye.” (Bilongwa 10:34, 35; Divilu 20:4-6; Yoano 13:34, 35; 17:16; 1 Petelo 5:8, 9) Nansha byotumweshibwa “malwa” na bantu betupangapanga mwanda’po’tu twi bene Kidishitu, batwe tusangele kadi tudi na mutyima-ntenke “pafīta pa Mwinemukatakatamwine.”

7. Lelo Yehova witukiñanga namani na “mapapa andi”?

⁷ Yehova i kinyemeno kyetu, o mwanda tusengwa na bino binenwa bya’mba: “Ukakupūtanga ne mapapa andi. Kadi munshi mwa mapapa andi ukobanga mumpakala; [bubine bwandi] i ngabo, ne ngabo mikatakata.” (Mitōto 91:4) Leza witukiñanga, pamo’nka bwa kyoni kikinga byana byakyo na kubāla mapapa peulu pabyo. (Isaya 31:5) ‘Witupūta na mapapa andi.’ Mapapa o apūtanga nao kyoni byana byakyo, kibikinga ku banyema ba budyani. Ne batwe netu mo monka, tudi pamo bwa bibondya bya kyoni, tupūtyilwe biyampe shē mu mapapa a kyelekejo a Yehova, twiubije mu bulongolodi bwandi bwa bwine Kidishitu bwabine.—Luta 2:12; Mitōto 5:1, 11.

8. I kika kinenenwa amba ‘bubine’ bwa Yehova i ngabo mikatampe ne nsakwa?

⁸ Tukulupile mu ‘bubine.’ Budi pamo bwa ngabo mikatampe ya pa kala, ya bupunga ne bukata pamo bwa mulango, mikatampe senene ipūta ngitu yonso mituntulu. (Mitōto 5:12) Kukulupila kotukulupile mu kuno kukingwa kwitutalulanga moyo ku mutyima. (Ngalwilo 15:1; Mitōto 84:11) Bubine bwa Leza budi pamo’nka bwa lwitabijo lwetu, i ngabo mikatampe ikala miketo ya mudilo ya Satana, itukinga ku byaso bya walwana netu. (Efisesa 6:16) Kadi i kibumba, nansha umbunda mukomo wa kwitukinga otukuñamine’ko mbū.

‘Ketukatyinapo’

9. Mwanda waka bufuku bukwatyijanga bantu moyo, ino mwanda waka batwe ketwibutyinapo?

⁹ Mulembi wa mitōto wēsambile pa kukinga kukiñanga Leza bantu amba: “Kukakwatwapo moyo wa kyamalwa kya bufuku, nansha muketo upita mwinya; kadi nansha lupupo lunanga mu fukutu lwine, nansha [bonakani bwa mu] dyuba umitwe.” (Mitōto 91:5, 6) Bilongwa bibi bivule biloñwanga mu fukutu bwī, o mwanda bufuku bukwatyijanga bantu moyo. Mu uno fukutu wa ku mushipiditu wandabile ino ntanda, balwana netu bavudile kukuma bilongwa bya bongojani kobasaka kōna būmi bwetu bwa ku mushipiditu ne kwimika mwingilo wetu wa busapudi. Ino ‘batwe ketukwatwapo moyo wa kyamalwa kya bufuku’ mwanda Yehova witulamine.—Mitōto 64:1, 2; 121:4; Isaya 60:2.

10. (a) Mobimwekela, “muketo upita mwiya” ufunkila pa bika, ne batwe tuloñanga’po namani? (b) “Lupupo lunanga mu fukutu” ludi namani, ne mwanda waka batwe ketwilutyinapo?

¹⁰ “Muketo upita mwinya” udi bwa ao ufunkila pa bishima bitapa byobetushimikanga. (Mitōto 64:3-5; 94:20) Ino shi twendelele na kusapula musapu wa bubinebine, kuno kulondwalondwa kwa kimwesha kobetulondalonda mu mwingilo wetu ukola kekudipo kyokuketulonga. Kadi ketutyinapo “lupupo lunanga mu fukutu.” Luno i lupupo lwa kyelekejo lusambakene mu fukutu wa ino ntanda ipile luba mu mwikadilo ne mu mutōtelo, ilēle mu bukomo bwa Satana. (1 Yoano 5:19) Lwipaya ñeni ne mutyima, lushiya bantu mu mfindi ya kukomenwa kuyuka Yehova, mpango yandi, ne kukala ñeni kwandi kwa buswe. (1 Temote 6:4) Ino batwe ketutyinapo uno fukutu witujokolokele mwanda tudi mu mwinya muvule wa ku mushipiditu.—Mitōto 43:3.

11. I bika bifikilanga boba baponenwa na ‘bonakani bwa dyuba umitwe’?

¹¹ ‘Bonakani bwa dyuba umitwe’ nabo kebwituzakajapo. Dino “dyuba umitwe” dikokeja kufunkila pa kutōkwa mu meso kwa bubelabubela kwa ino ntanda. Boba baponena mu mumweno wayo oimona bya bupeta bonekanga ku mushipiditu. (1 Temote 6:20, 21) Bine ketutyinangapo walwana netu nansha umo, mwanda Yehova ye Mukingi wetu witukinga ponso potusapula musapu wa Bulopwe na kininga.—Mitōto 64:1; Nkindi 3:25, 26.

12. I ku mutamba wa ani ‘kupona’ tununu twa bantu, ne i mu bintu’ka mobaponanga?

¹² Mulembi wa mitōto wendelela’mba: “Kanunu kakapona [ku mutamba obe], ne tununu dikumi pa kuboko kobe kwa lundyo, nanshi kekikakufwenapo kōdi, ehe. I onka meso ōkabandila, ne kumona mpalo ya babi.” (Mitōto 91:7, 8) Tumonanga bantu bavule ‘bapona’ ‘ku mutamba’ wetu mu lufu lwa ku mushipiditu, mwanda balekanga kumona Yehova bu mpakala yabo. I bine, “tununu dikumi” ke tupone kala ku “lundyo” lwa Isalela wa ku mushipiditu wa dyalelo. (Ngalatea 6:16) Ino batwe, twikale bene Kidishitu bashingwe-māni nansha bapwani nabo bepāne, twi balamibwe “pafīta” pa Leza. ‘Tubandilanga ne kumona mpalo ya babi’ bangula byamalwa mu busunga, mu mitōtelo, ne mu bintu bikwabo.—Ngalatea 6:7.

‘Kekudipo Kibikibi Kiketufikila’

13. I bibi’ka kebitufikilangapo, ne mwanda waka?

¹³ Eyo, nansha ino ntanda byokeikishiketepo na mutyima-ntenke, ino batwe tutangidije Leza kumeso, tukankamikwa na binenwa bya mulembi wa mitōto wānene amba: “Ke-wi-muntu, [ubanena amba:] abe Yehova, wi mpakala yami! Ubalonga Mwinemukatakatamwine ke kīkalo kyobe. Kekudipo kibikibi kikakufikila, mhm, nansha kimo kīne, nansha lupupo lwine kufwena ku dipema dyobe.” (Mitōto 91:9, 10) I bine Yehova i mpakala yetu. Inoko netu tufwaninwe kutūla Leza Mwine Mukatakata Mwine ke ‘kīkalo kyetu,’ mwetu mwa kushikata na mutyima-ntenke. Tutumbijanga Yehova, Mfumu Mulopwe wa dyulu ne ntanda, ‘twikele’ mwadi aye Nsulo ya mutyima-ntenke, koku tusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwandi. (Mateo 24:14) Nanshi ‘kekudipo kibikibi kiketufikila’—ku bibi byonso bitelelwe dibajinji mu uno mutōto. Nansha shi batwe ne bantu bakwabo tubaponenwa na binzengele, kifwa bintenshi, bimpumpu, malobe, mazala, ne mavita a kyoneja, bino byonso kebidipo mwa konakenya lwitabijo lwetu nansha mutyima-ntenke wetu wa ku mushipiditu.

14. Mwanda waka batwe bengidi ba Yehova ketusambukilwangapo na mpupo ikuba bantu?

¹⁴ Bene Kidishitu bashingwe-māni badi pamo bwa beni ba lupito bashikete mu mapema matolwele kulampe na ino ngikadilo ya bintu. (1 Petelo 2:11) ‘Kekudipo lupupo lufwena ku dipema dyabo.’ Inoko batwe bonso, twikale na lukulupilo lwa kwenda mūlu nansha lwa kushala pano panshi, ketudipo ba ino ntanda, kadi ketusambukilwangapo na mpupo ya ku mushipiditu ikuba bantu, kifwa busekese, kulondalonda bya bupeta, mutōtelo wa bubela, ne butōtyi bwa “kinyema” ne “kitompekejo” kyakyo, ke Kitango kya Bumo bwa Mizo kadi.—Kusokwelwa 9:20, 21; 13:1-18; Yoano 17:16.

15. Lelo bamwikeulu betukwashanga mu bintu’ka?

¹⁵ Mulembi wa mitōto wisambila monka pa kukingwa kotukingilwe amba: “Aye [Yehova] ukalaījanga bamwikeulu bandi padi abe, bakukulela mu mashinda obe onso. Bakakuselanga mu maboko abo, kutyina’mba wakakukala kūlu ku dibwe.” (Mitōto 91:11, 12) Bamwikeulu i bapebwe bukomo bwa kwitukinga nabo. (2 Balopwe 6:17; Mitōto 34:7-9; 104:4; Mateo 26:53; Luka 1:19) Betukunkuja ‘mu mashinda etu onso.’ (Mateo 18:10) Betuludika ne kwitukinga mwanda twi basapudi ba Bulopwe, kutyina amba twakakukala ku mushipiditu. (Kusokwelwa 14:6, 7) Nansha ke ‘mabwe,’ kifwa kukankajibwa kwa mwingilo wetu, keetukukajangapo nansha kwituponeja tuleke kwitabijibwa na Leza.

16. Lelo kutambañana kwa “ntambo mwana” ne kwa “ñando” kwishidile pa kika, ne netu tuloñanga kika pobetutambanga?

¹⁶ Mulembi wa mitōto wendelela’mba: “Ukanyantanga pa ntambo ne pa nyoka [“ñando,” NW]; ntambo mwana [wa mwenze] ne kinyoka ukebinyatanga panshi.” (Mitōto 91:13) Monka mutambilanga ntambo mwana patōkelela, pampikwa kwifya, ne balwana netu nabo betulondalondanga patōkelela na kutūla’ko bijila bya kusaka kwimika mwingilo wetu wa busapudi. Inoko betutambanga ne bulwi bukwabo bwa mu kitulumukila pamo na bwa ñando ulosoka mwaadi ufyeme. Kyaba kimo bendeji ba bipwilo bafyamanga mu nyuma, abo koku betutamba bulwi kupityila ku bajidiki ba bijila, batyibi, ne bantu bakwabo. Ino na bukwashi bwa Yehova, twendanga pakubulwa kulenga bitulu mu bisambo mwanda wa kwivūla nkaka wa tuto tobetushinga, ‘tubingija ne kushimika myanda miyampe mungya bijila.’—Fidipai 1:7; Mitōto 94:14, 20-22.

17. I muswelo’ko otunyantyilanga “ntambo mwana” wa mwenze panshi?

¹⁷ Mulembi wa mitōto wisambila pa kunyanta pa “ntambo mwana [wa mwenze] ne kinyoka.” Ntambo mwana wa mwenze wikalanga mulobo, kinyoka nakyo i kabiko wa nyoka wabinebine. (Isaya 31:4) Nansha shi uno ntambo mwana wa mwenze ekale mulobo namani paiya kwitutamba kimpwididi, batwe tumunyantyilanga panshi na kukōkela kotukōkela Leza kupita’ko kukōkela bantu nansha malongolodi adi pamo bwa bantambo. (Bilongwa 5:29) O mwanda uno “ntambo” wa lonji kabwanyangapo kwitulonga kibi ku mushipiditu.

18. “Kinyoka” kituvuluja ani, ne i bika byotufwaninwe kulonga shi kibetutambe bulwi?

¹⁸ Mu Bible wa Septante wa mu Kingidiki, “kinyoka” i kitelwe’mo bu “mukishi.” Kino kituvuluja “yewa mukishi mukatakata . . . , nyoka wa kala na kalā, wakutelwa dya bu-dyabola ne dya bu-Satana.” (Kusokwelwa 12:7-9; Ngalwilo 3:15) Udi pamo bwa mpumina upotakanya potepote kikwatwa kyandi mwa kwikiminina. (Yelemia 51:34) Shi Satana kasake kwitupomba mu mapindi [maolo] andi, ukimba kwitupotakanya na mitabakano ya ino ntanda, mwa kwituminina, batwe twisontololei’mo ne kunyantyila panshi kino “kinyoka.” (1 Petelo 5:8) Bashele’ko bashingwe-māni banenwe’nka kwisontolola’mo nabya ye kumona bakemwene kufikidila kwa Loma 16:20.

Yehova—Nsulo ya Lupandilo Lwetu

19. Mwanda waka twiubijanga mudi Yehova?

¹⁹ Mulembi wa mitōto wetūla pa kyaba kya Leza wisambila pangala pa mutōtyi wabine amba: “Ke-muntu ut[ūdile kisanso ky]andi ko ndi, e po nkamunyongolwela; nkamupudikanga kūlu, ke-muntu wayūka dijina dyami.” (Mitōto 91:14) Kishima “nkamupudikanga kūlu” kishintulula pa bute pa bute amba “nkamutūlanga peulu pa peulu,” pakoma kupeta. Bine, twiubijanga mudi Yehova mwanda twi batōtyi bandi, nakampata mwanda ‘tutūdile kisanso kyetu kwadi.’ (Mako 12:29, 30; 1 Yoano 4:19) O mwanda Leza nandi ‘witunyongolola’ ku makasa a balwana netu. Ketukakubijibwapo nansha dimo pano pa ntanda. Ino tukapanda mwanda tuyukile dijina dya Leza, twita ne kwita pa dine dijina’di mu lwitabijo. (Loma 10:11-13) Kadi tusumininwe ‘kunanga mu dijina dya Yehova nyeke ne nyekeke.’—Mika 4:5; Isaya 43:10-12.

20. Ku mvuyo ya Mutōto wa 91, Yehova walaya mwingidi wandi wa kikōkeji bika?

²⁰ Mutōto wa 91 uvuya na bishima bya Yehova wisambila pa mwingidi wandi wa kikōkeji amba: “Ukangitanga, nami nkamwitaba; nkēkalanga nandi mu tusua; nkamunyongolola ne kumulemeka. Nkamwikutyijanga ne būmi bulampe, ne kumulombola lupandilo lwami.” (Mitōto 91:15, 16) I bine, shi twita Leza mu milombelo kukwatañana na kiswa-mutyima kyandi, uketulondolola. (1 Yoano 5:13-15) Ketudi kala bapwe kupita mu tusua twa miswelo ne miswelo mwanda wa mushikwa witukolomwena Satana. Ino bino binenwa bya amba “nkēkalanga nandi mu tusua” bituteakanya ku matompo etutengele kumeso’ku, kadi bitupa kikulupiji amba Leza uketukwatakanya kitatyi kikonakanibwa ino ngikadilo imbi.

21. I kika kyotunenena amba bashingwe-māni ke bapwe kala kutumbijibwa?

²¹ Bashingwe-māni ba kubwanya kibalwa botukidi nabo umbukata mwetu, nansha byobalondwalondwa bya mwiko na Satana, bakatumbikwa momwa mūlu mu kitatyi kifwaninwe kya Yehova—kupwa kwa “būmi bulampe” pano pa ntanda. I bine, bunyongolodi bukatampe bwibanyongololanga Leza ke bwibavwike kala ntumbo ya ku mushipiditu. Bine, kutangidila kobatangidile kumeso bu Batumoni ba Yehova pano pa ntanda mu ano mafuku a mfulo i kintu kya bulēme bukatampe mpata! (Isaya 43:10-12) Ino kunyongolola kukatakata kusa kunyongolola Yehova bantu bandi kusa kumweka pa divita dikatampe dya Amakedona, pasa kubingija bubikadi bwandi ne kulombola buujila bwa dijina dyandi dikola.—Mitōto 83:18; Ezekyele 38:23; Kusokwelwa 16:14, 16.

22. I bāni ‘bakamona lupandilo lukebapandija Yehova’?

²² Ino batwe bonso, twikale bene Kidishitu bashingwe-māni nansha bapwani nabo bepāne, twiubijei mudi Leza wa kwitupandija. Mu “difuku kikatakata dya kitenteji dya Yehova,” boba bengidila Leza na dikōkeji bakapandanga. (Yoela 2:30-32) Boba ba umbukata mwetu bakabunda “kibumbo kikatampe” kya bantu bakapanda ne kutwela mu ntanda impya ya Leza, bakashala nyeke bakōkele mu matompo a mfulo, ‘bakekutyijibwa na būmi bulampe’—būmi bwampikwa mfulo. Kadi Leza ukasangula tununu ne tununu twa bantu. (Kusokwelwa 7:9; 20:7-15) Bine Yehova ukasangela mpata ‘kwitumweja lupandilo’ kupityila kudi Yesu Kidishitu. (Mitōto 3:8) Byotutengele bino byabuyabuya bikatakata kumeso kotwenda’ku, tukulupilei nyeke mudi Leza wa kwitukwasha tuyuke mwa kubadila mafuku etu mwanda wa kumupeja ntumbo. Tulombolei nyeke na binenwa ne na bilongwa byetu amba Yehova i mpakala yetu.

[Kunshi kwa dyani]

Usa Kulondolola Namani?

• Lelo “pafīta pa Mwinemukatakatamwine” i paka?

• Mwanda waka ketukwatwapo moyo?

• I kika kinenenwa amba ‘i kutupu kibikibi kiketufikila’?

• I kika kyotunenena amba Yehova i nsulo ya lupandilo lwetu?

[Kifwatulo pa paje 15]

Lelo uyukile mwikadile bubine bwa Yehova bu ngabo mikatakata kotudi?

[Bifwatulo pa paje 16]

Yehova ukwashanga bengidi bandi bengile mwingilo wabo nansha byobatambwa mu kitulumukila ne kulondwalondwa patōkelela

[Kutambile Kifwatulo]

Ñando: A. N. Jagannatha Rao, Trustee, Madras Snake Park Trust