Lelo Umwene Na Bulēme Byobya Byālongele Yehova Pa Kukukūla?
“Dyese dyobe abe Yehova, abe Leza wa Isalela, ke-wi-muntu ubapempula bantu bobe, ubebasokwela bukūdi.”—LUKA 1:68.
1, 2. Lelo kyaka kya ngikadilo yotudi’mo kikokeja kwelekejibwa namani, ne i bipangujo’ka byotusa kubandaula?
LANGA’PO bidi ulēle mu kitanda kya mu lupitalo. Udi mu kyumba mudi bantu babela misongo pamo bwa yobe, i misongo ya lufu kutupu bwanga bwa kundapa’yo. Ubaimvwana’mba dokitele yeu ulonga bukomo bwa kutana bwanga, papo ubakulupila’ko. Kotēle’tu mutyima ku bilonga dokitele. Difuku dimo, ubaimvwana’mba wasokola bwanga! Dokitele wasokwele bwanga i mulonge bukomo amba undapibwe. Le ukalonga’po namani? Bine ukalēmeka ne kufwija’ko yewa wasokola muswelo wa kukupandija ku lufu abe pamo ne bakwenu.
2 Uno mwanda umweka bu mupite’byo kipimo, inoko i mukwatañane na mwanda otutenwe nao. Batwe bonso tudi mu ngikadilo ya kyaka bininge kutabuka ne yanenwa’i. Tukimba bine muntu wa kwitukūla. (Tanga Loma 7:24.) Yehova i mulonge bivule pa kwitukūla. Mwana wandi nandi wāikele kwipāna bininge. Tubandaulei nanshi, bipangujo biná bikatampe. Mwanda waka tukimbilwa bukūdi? Kukūlwa kwetu kwālombele Yesu alonge bika? Kadi kwālombele Yehova alonge bika? Ne le tukalombola namani amba tumwene na bulēme kukūlwa kotukūdilwe na Leza?
Kyotukimbilwa Bukūdi
3. Mwanda waka bubi i budingakanibwe na kipupo?
3 Mungya musapu wa byabandawilwe panopano, kipupo kibi kutabuka kilongekele mu mānga ya muntu i kyokya kya manzamba kyālupukile mu Espanye kadi kyaipaile bantu bavule mu 1918. Kudi ne misongo mikwabo ya mukubo. Ikokeja kusambukila bantu batyetye bininge, inoko mu batyetye’ba mwafwa bavule.a Inoko, bikala namani shi tudingakanye bubi na kino kipupo? Vuluka binenwa bidi mu Loma 5:12 binena’mba: “Monka mwatwelele bubi panopantanda ku muntu umo, ne lufu nalo ponka pa bubi, mo monka mwasambakanine lufu ku bantu bonso, mwanda abo bonso bapīle mambo.” Musongo wa bubi i musambukile bonso, mwanda bonso i bapye mambo. (Tanga Loma 3:23.) Lelo i banga bafwa ku musongo wa bubi? Mutumibwa Polo wālembele amba i “bantu bonso.”
4. Lelo Yehova ulanga bika pa bula bwa būmi bwetu, ne mumweno wandi i mwishile namani na wa bantu bavule dyalelo?
4 Bantu bavule dyalelo kebamwenepo bubi ne lufu bu mwanda mukatampe. Batulumukanga’ko lufu lwa mwanuke, ino shi ke pa lwa mukulu wenda ununupa amba i “lwendele’mo.” I kipēla ku bantu bonso kuvulaminwa byobya bilanga Umpangi. Būmi bwetu i bwīpi kutabuka mwine musakila Leza. Kekwaikele’po muntu ke mubwanike nansha “difuku dimo” mungya kumona kwa Yehova. (2 Pet. 3:8) Kinenwa kya Leza kinena amba būmi bwetu i bwa lupito pamo bwa biyombo bimena nansha bwa umpuya ulupuka mu kanwa. (Mit. 39:5; 1 Pet. 1:24) Ketufwaninwepo kwilwa kino mu ñeni yetu. Mwanda waka? Shi tuyuke mubaile “musongo” wetu, tukamonanga mvubu ya “bwanga”—ke bukūdi bwetu kadi.
5. Lelo i bika byotubudilwe batwe bonso pa mwanda wa bubi?
5 Pa kusaka kuyuka mubaile bubi ne byenda na bubi, tufwaninwe kujingulula bidi byobya byotubudilwe pa mwanda wa bubi. Padi tukokeja kukomenwa kwimvwanija dibajinji, mwanda bubi i bwitubudije kintu kyoketwaikele nakyo. Ku ngalwilo ba Adama ne Eva bādi na būmi bubwaninine. Byobādi na ñeni ne ngitu imbwaninine bādi bakokeja kukontolola milangwe yabo, malango ne bilongwa byabo bine. O mwanda bādi na bwana-pabo bwa kwendelela kulumbulula ngikadilo yabo ya kutendelwa ya bu bengidi ba Yehova Leza. Ino bāonakenye kino kyabuntu kilēme. Pa kutonga kutombokela Yehova, bēbudije abo ne bana babo bene būmi bwine bwādi bwibasakila Yehova. (Ngal. 3:16-19) Pa kine kitatyi’kya bēbelekele abo bene “musongo” mukomo otwisambila’po’u, kadi betusambulwila’o ne batwe. Ponka’pa, Yehova wēbatyibila mambo mokifwaninwe. Inoko, kotudi, i mwitupe lukulupilo lwa kwitukūla.—Mit. 103:10.
Kukūlwa Kwetu Kwālombele Yesu Alonge Bika?
6, 7. (a) Lelo Yehova wālombwele dibajinji namani amba kukūlwa kwetu kulomba bivule? (b) I bika byotwifunda ku bitapwa byāelele Abele ne bakulutuba bādi’ko Mukanda wa Bijila kewaikele’ko?
6 Yehova wādi uyukile amba kukūla lutundu lwa Adama ne Eva kulomba bivule. Mu bupolofeto budi mu Ngalwilo 3:15, tutana’mo kintu kyadi kilombwa pa kukūlwa. Yehova wādi ufwaninwe kuleta ‘lutundu,’ mukūdi, wa kwipaya Satana dimo kupwididile. Inoko uno mukūdi wadi ufwaninwe kususuka, ko kunena’mba kusanshijibwa ku kapondo. Kino bine kisansa kadi kizozeja, ino le kino kyadi kilomba bika? Le i bintu’ka byadi bifwaninwe kūminina Mutongwe wa Yehova?
7 Pa kukūla bantu ku būmi, mukūdi wādi ufwaninwe kuleta kintu kya kupwanya, muswelo wa kulunga bantu kudi Leza na kona mingilo ya bubi. Le kino kyadi kilomba bika ne bika? Byāmwekele’tu pa ngalwilo amba kufwaninwe kumweke kitapwa. Abele, muntu umbajinji wa kikōkeji, wāelele kitapwa kya nyema kudi Yehova mwanda wa etabijibwe na Yehova. Mwenda mafuku, bakulutuba bakaminwe Leza, kimfwa Noa, Abalahama, Yakoba, ne Yoba bāelele bitapwa bya banyema byāsangeje Leza. (Ngal. 4:4; 8:20, 21; 22:13; 31:54; Yoba 1:5) Myaka tutwa pa kupita’po, Bijila bya Mosesa byānene bantu bate mutyima pa kwela bitapwa.
8. Lelo i bika byādi bilonga mupidishitu mukatampe mu Difuku dya Kipwanyo mwaka ne mwaka?
8 Mu bitapwa bya mvubu bininge byādi bilombelwe mu Mukanda wa Bijila, mubadilwa ne kyakwela kya mu Difuku dya Kipwanyo. Mu difuku’dya, mupidishitu mukatampe wādi ulonga bintu bivule bya kyelekejo. Wādi wela kyakwela kudi Yehova kya pa mwanda wa kipwanyo kya pa bubi—dibajinji kya ba mu kipango kya bupidishitu, ebiya ke ba mu bisaka bikwabo. Mupidishitu mukatampe wādi utwela mu Kikola Nakampata mwa tabenakulo nansha mwa tempelo mwaādi utwela bunka bwandi kadi musunsa umo pa mwaka. Mo mwaādi ukusa mashi a bitapwa kumeso a kya kupwanina’po. Pangala pa dino dikumbo, kitōkeji, dikumbi dikelema dyādi dimweka’po kyaba kimo, dilombola kwikala’po kwa Yehova Leza.—Div. 25:22; Levi 16:1-30.
9. (a) Mupidishitu mukatampe wa mu Difuku dya Kipwanyo welekeja ani, ne bya kwela byaādi wela byelekeja kika? (b) Lelo kutwela kwādi kutwela mupidishitu mukatampe mu Kikola Nakampata kwelekeja bika?
9 Mutumibwa Polo wāpelwe mushipiditu sandu mwanda wa kujingulula buluji bwa byobya bintu bya kyelekejo. Wālombwele amba mupidishitu mukatampe welekeja Yesu Kidishitu Meshiasa, ino bya kwela byelekeja lufu lwa bu kitapwa lwa Kidishitu. (Bah. 9:11-14) Kino kitapwa kibwaninine kyādi kya kupwanya bibumbo bibidi bya bantu—kibumbo kya bapidishitu kya banababo na Kidishitu bashingwe māni 144 000 ne “mikōko mikwabo.” (Yoa. 10:16) Pādi patwela mupidishitu mukatampe mu Kikola Nakampata, wādi bu kyelekejo kya kutwela kwātwelele Yesu mūlu mwanda wa kulombola mvubu ya kitapwa kyandi kya kikūlwa ku meso a Yehova Leza.—Bah. 9:24, 25.
10. Bupolofeto bwa mu Bible bulombola’mba Meshiasa wādi wa kulongwa bika?
10 I amo, kukūla lutundu lwa Adama ne Eva kwādi bine kulomba bivule. Kwādi kulomba Meshiasa ele bwandi būmi! Bapolofeto mu Bisonekwa bya Kihebelu bēsambile bivule pa buno bubinebine. Kimfwa, mupolofeto Danyele wānene patōkelela amba “mushingwe-māni, mfumu’wa” “ukatyibilwa,” nansha kwipaibwa, mwanda wa “kulonga kipwanyo kya bukondame.” (Dan. 9:24-26) Isaya wālaile amba Meshiasa wādi wa kupelwa, kupangwapangwa, kwipaibwa, nansha kwaswa, mwanda wa kusela bubi bwa bantu bampikwa kubwaninina.—Is. 53:4, 5, 7.
11. Lelo Mwana wa Yehova wālombwele namani mutyima wandi wa kwipāna mwanda wa kwitukūla?
11 Mwana umo kete wa Leza, kumeso kwa kwiya’ye pano panshi, wādi uyukile bintu byādi bimulombwa mwanda wa kwitukūla. Wādi wa kususulwa bininge ne kwipaibwa. Pāmulombwele Shandi ino myanda, le wājokele kunyuma nansha kutomboka? Mhm, aye wākōkelele na mutyima umo ku bulombodi bwa Shandi. (Is. 50:4-6) Mo monka, ne pādi Yesu pano panshi, wāfikidije na kikōkeji kiswa-mutyima kya Shandi. Mwanda waka? Aye mwine ulondolola amba: “Nsenswe Tata.” Kadi ulondolola monka amba: “Kekudi nansha umo udi na lusa lutabukile luno’lu lwa kwelela balunda nandi muya wandi.” (Yoa. 14:31; 15:13) Nanshi kukūlwa kwetu kwimanine nakampata pa buswe bwituswele Mwana wa Yehova. Nansha byobyādi bimulomba kujimija būmi bwandi bwa bu muntu mubwaninine, Yesu wāsangedile kujimija’bo mwanda wa kwitukūla.
Kukūlwa Kwetu Kwālombele Yehova Alonge Bika?
12. Kikūlwa i kilomboji kya kiswa-mutyima kya ani, ne mwanda waka i mulete’kyo?
12 Yesu ke ayepo Mushiludi nansha Mwinē mpango itala kitapwa kya kikūlwa. Ino, kino kikūlwa kyādi kipindi kikatampe kya mu kiswa-mutyima kya Yehova. Mutumibwa Polo wālombwele amba madabahu a mu tempelo ādi elelwa’po kitapwa elekeja kiswa-mutyima kya Yehova. (Bah. 10:10) Eyo kikūlwa kyotwatambula kupityila ku kitapwa kya Kidishitu, tubekitambwila dibajinji pa kusaka kwa Yehova. (Luka 1:68) I kilomboji kya kiswa-mutyima kyandi kibwaninine ne buswe bukatampe bwaswile bantu.—Tanga Yoano 3:16.
13, 14. Le kimfwa kya Abalahama kitukwasha namani tukwate na bulēme byobya bitulongēle Yehova?
13 Lelo buswe bwa Yehova ku bantu bwamulombele alonge bika? Tukokeja kukomenwa kwibimvwanija biyampe. Inoko kudi nsekununi ya mu Bible ibwanya kwitukwasha twimvwanije’po senene. Yehova wānene Abalahama muntu wa kikōkeji alonge kintu kikomo bininge—kulambula wandi mwana Isake bu kitapwa. Abalahama bidi wādi shabana wa buswe. Yehova wānene Abalahama amba sela Isake, “mwana obe wa kasuku osanshilwe.” (Ngal. 22:2) Kadi Abalahama wāmwene amba kulonga kiswa-mutyima kya Yehova kyo kintu kya mvubu kutabuka ne buswe bwaswele Isake. Abalahama kāpelelepo ino wākōkele. Inoko, Yehova kālekelepo Abalahama alonge kintu kyaādi wa kulonga Aye mwine mwenda mafuku. Leza wātuma mwikeulu mwanda wa kumukanda Abalahama aleke kulambula wandi mwana. Abalahama wādi musumininwe kukōkela Leza wandi mu ano matompo makomo mwanda wākulupile amba enka lusangukilo kete lo lukalengeja bakemone ne wandi mwana. Inoko wādi na lwitabijo lukomo mudi Leza amba ubwanya kumusangula. Na bubine, Polo wānene amba Abalahama wātambwile Isake “bwa kyelekejo” mu lusangukilo.—Bah. 11:19.
14 Le ubulwe’po kulanga mobyāsanshile Abalahama paādi kalambula wandi mwana? Mu muswelo umo onka, byāfikile Abalahama bitukwasha twivwanije mobyāikadile kudi Yehova pa kulambula muntu waādi wita bu “Mwana wakuswedibwa.” (Mat. 3:17) Yuka kadi amba Yehova wāsanshilwe kutabuka. Yehova ne wandi mwana bāsangele kushikata umbumo mu bula bwa midiyo ne midiyo, pakwabo midiyala ya myaka. Mwana wāingile na nsangaji pamo na Shandi bwa “sendwe mwine mukata” wasenswe, ne bu “Mwanda,” Musedi wandi wa myanda. (Nk. 8:22, 30, 31; Yoa. 1:1) Bintu byāūminine Yehova pa kumona wandi mwana ususulwa, ufutululwa, ne kwipaibwa bwa kapondo i bikomo byoketukōkejapo batwe. Kukūlwa kwetu kwālombele Yehova bintu bikomo mpata! Penepo tukalombola namani amba tumwene na bulēme buno bukūdi?
Ukalombola Namani Amba Umwene Bukūdi na Bulēme?
15. Lelo Yesu wāvuije kilongwa kikatampe kya kipwanyo namani, ne kino kyālengeje kwikale bika?
15 Yesu wāvuije kilongwa kikatampe kya kipwanyo paāpwile kusangulwa ne kwenda mūlu. Aye pa kwitana na Shandi, wāmulombwele bulēme bwa kitapwa kyandi. Ebiya madyese makatampe aikala’ko. Kulekelelwa kwa bubi, dibajinji bwa banababo na Kidishitu bashingwe māni, kupwa ke bwa “bapanopantanda bonso.” Dyalelo boba bonso besāsa bubi bwabo bya binebine ne kwikala balondi ba Kidishitu, betabijibwanga na Yehova Leza kupityila ku kino kikūlwa. (1 Yoa. 2:2) Le kikutala nobe namani?
16. Leta kimfwa kilombola mwanda waka tufwaninwe kumona na bulēme bukūdi bwāletele Yehova.
16 Tujokelei bidi ku kimfwa kinenwe ku ngalwilo. Langa dokitele watana bwanga bwa misongo’yo wafwena babela ne kunena’mba: Yewa yense witabija buno bundapi ne kulonda bulombodi bwa byafwaninwe kudya usa kukoma binebine. Le bikekala namani shi bakwenu babela abapele kulonda byanena dokitele, na kunena’mba i bikomo kutoma bwanga ne kulonda bijila bitala pa mudīlo? Le usa kwibalondeja, nansha byojingulwile amba bwanga’bwa bundapa bya binebine? Mhm! Na bubine ukafwija’ko pa mwanda wa bwanga’bwa ne kulonda bulombodi bwa dokitele, padi ne kulombola bakwenu nabo balonde’byo. Umo ne umo ufwaninwe kulombola Yehova na kininga amba umwene na bulēme bukūdi bwaāletele kupityila ku kitapwa kya kikūlwa kya wandi Mwana.—Tanga Loma 6:17, 18.
17. Le i mu miswelo’ka mokalombola amba umwene na bulēme byobya byalongele Yehova mwanda wa kukukūla?
17 Shi tumwene na bulēme byobya bilongele Yehova ne wandi Mwana mwanda wa kwitukūla ku bubi ne lufu, nabya tukekilombola patōka. (1 Yoa. 5:3) Tukalwa na mutyima wetu wa kulonga bibi. Ketukendelelapo kulonga bubi ku kusaka ne kwikala na būmi bwa buzanzangi bwendelanga pamo na bubi. Kwikala na buno būmi kulombola’mba ketumwenepo nansha dimo kitapwa na bulēme. Nanshi, tukalombola mutyima wa kufwija’ko na kulonga bukomo bwa kwikala batōka kumeso a Leza. (2 Pet. 3:14) Tukalonga namino na kusapwila bantu lukulupilo lwetu lutala bukūdi, amba nabo bekale batōka kumeso a Yehova ne kukulupila kukamona būmi bwa nyeke. (1 Tem. 4:16) Bine, Yehova ne Yesu i bafwaninwe bukomo ne kitatyi kyotupityija mu kwibatendela! (Mako 12:28-30) Langa’po bidi nansha abe! Pano tukulupile kundapwa kumeso’ku ku bubi bwetu. Tusa kwikala na būmi bwine bwādi bwitusakila Leza, bubwaninine, bwa nyeke—mwanda’tu wa byobya byālongele Yehova pa kwitukūla!—Loma 8:21.
[Kunshi kwa dyani]
a Banenanga’mba kipupo kya manzamba kyālupukile mu Espanye kyasambukile bantu kintu kya 20 ku 50 pa katwa musunsa umo. Mu bifuko bimo, twishi twa musongo’wa twaipeye bantu kutamba ku 1 kutūla ku 10 pa katwa mu boba badi na basambukilwe’o. Bishi bya Ebola abyo kebimwekamwekangapo, ino mu bifuko bimo waipaile bantu kubwipi kwa 90 pa katwa mu boba basambukilwe’o.
Usa Kulondolola Namani?
• Mwanda waka usakilwa bininge kukūlwa?
• Kilongwa kya Yesu kya kwipāna kikutala nobe namani?
• Le ubeimvwana namani pa kya buntu kya Yehova kya kikūlwa?
• Lelo ubakunkwa mutyima wa kulonga bika pa ino mpango ya Yehova ya kukukūla?
[Kifwatulo pa paje 30]
Mu Difuku dya Kipwanyo, mupidishitu mukatampe wa Bene Isalela wāikele bu kyelekejo kyūmi kya Meshiasa
[Kifwatulo pa paje 31]
Mutyima wa Abalahama wa kulambula mwanandi na mutyima-tō witufundija bivule pa kitapwa kikatampe kya Yehova