Muswelo Witukūdile Kikūlwa

“Ino wakwitabija mudi Mwana nabya udi ne būmi bwa kulādila monka nyeke ne nyeke, nanshi yewa wakubulwa kwitabija nankyo kakamonepo būmi, mhm, ino kukalabala kwa Leza kudi nandi pādi kumutengele.”—YOA. 3:36.

1, 2. Lelo i kitungo’ka kine kyālupwidilwe Kiteba kya Mulami kya Ziona?

MU NIMELO ya buná ya Kiteba kya Mulami kya Kweji 10, 1879 (Angele), mudi bino binenwa bya amba, “I kutupu mwifundi wa Bible wa katentekeji nansha umo ukokeja kukomenwa kumona muswelo obakomene mvubu ya lufu lwa Kidishitu.” Kino kishinte i kifule na uno mulangwe musumininwe, amba: “Tudyumukei kintu kyo-kyonso kipelula kitapwa kya kipwanino kya bubi bwetu, nansha kilengeja lufu lwa Kidishitu lupelwe.”—Tanga 1 Yoano 2:1, 2.

² Kitungo kibajinji kyālupwidilwe’ko Kiteba kya Mulami kya Ziona kya Kweji 7, 1879, i kubingija bufundiji bwa Bible pa mwanda utala kikūlwa. Mwadi ‘bidibwa [bipānwa pa kitatyi] kitungwe,’ mwanda ku mfulo kwa myaka ya 1800, boba ba kwitela bu Bene Kidishitu badi benda bavudila’ko, bashilula kutatana pa muswelo wadi ukokeja lufu lwa Yesu kwikala bu kikūlwa pangala pa bubi bwetu. (Mat. 24:45) Mu kino kitatyi bantu bavule bādi bakulupile mu lufundijo lwa kwialamuna, mulangwe mwine wipatanya na bubine bwa amba muntu wakankelwe kufikila pa bubwaninine. Befundi ba myanda ya kwialamuna bafundijanga amba muntu i mwialamune aye mwine ne kasakilwapo kikūlwa. O mwanda mwine madingi a Polo kudi Temote i mafwaninwe aāmunene’mba: “Lama kyo walobekelwe; vundamina byakubotakanya bijilula bijila, ne bya lupata bya’mba, i ñeni, nanshi keñenipo. Bidi ne bamobamo bētabije’byo bibalubija mwendele kwitabija.”—1 Tem. 6:20, 21.

3. Le i bipangujo’ka byotusa kubandaula?

³ Na bubine wimusuminenwe kuleka ‘kuzobolola lwitabijo lobe.’ Pa kino, i biyampe ubandaule bino bipangujo: Mwanda waka nsakilwa kikūlwa? Le kikūlwa kyālombele bika? Lelo mbwanya kumwena namani mu ino mpangiko ya kutendelwa ikokeja nkukūla ku bukalabale bwa Leza?

Tubwanya Kupanda ku Bukalabale bwa Leza

4, 5. Lelo i bika bilombola amba kukalabale kwa Leza kutēngele ngikadilo imbi ya bintu ya dyalelo?

⁴ Bible ne manga ya muzo wa muntu bilombola amba tamba Adama uponena mu bubi, kukalabala kwa Leza ‘kutēngele’ muzo wa muntu. (Yoa. 3:36) Kino i kimweke patōka mu muswelo ukomenwe muntu kunyema lufu. Bubikadi bwa Satana wa mukao i bukomenwe kukinga bantu ku byamalwa bya endaenda, ne kekudi’po bubikadi nansha bumo bwa muntu bukokeja kuvuija bisakibwa bya babikalwa. (1 Yoa. 5:19) O mwanda muzo wa muntu ukyendelela kususulwa na mavita, bupolapola ne bulanda.

⁵ Inoko na bubine madyese a Yehova keadi’po pa ngikadilo imbi ya bintu ya dyalelo. Polo wānene amba: “Bukalabale bwa Leza i busokoke kūlu ponka pa kubulwa boloke” (Loma 1:18-20) Nanshi boba kebesāsapo ku mwikadilo wabo wampikwa bwine Leza kebakanyemapo bipa bilupuka ku mwiendelejo wabo. Dyalelo bukalabale bwa Leza buyukanibwanga mu musapu wa butyibi upungululwa pamo bwa binzengele biponena ntanda ya Satana, ne uno musapu udi mu mabuku etu mavule esambila pa Bible.—Kus. 16:1.

6, 7. Le i mwingilo’ka utangidilwe na Bene Kidishitu bashingwe māni, ne i mukenga’ka ushitwidilwe bantu badi ku mutamba wa ntanda ya Satana?

⁶ Lelo kino kishintulula amba kitatyi kya bantu kunyongololwa ku bulopwe bwa Satana ne kwiya ku lupandilo lwa Leza ke kipite? Mhm, mwanda kibelo kitwala ku kupwana na Yehova kidi pululu. Bene Kidishitu bashingwe māni i ba “mikendi mwanda wa Kidishitu,” batangidile mu mwingilo wa bantu bonso mwine wityilwe bantu ba mizo yonso amba: “Pwanai na Leza.”—2 Kod. 5:20, 2.

⁷ Mutumibwa Polo wānene amba Yesu i “wakwitunyongolola ku bukalabale bukāyako.” (1 Tes. 1:10) Buno bukalabale bwa Yehova bukamweka dya mfulo pakonakanya lonso babi bambulwa kwisāsa. (2 Tes. 1:6-9) Lelo i bāni bakapanda? Bible unena amba: “Ino wakwitabija mudi Mwana nabya udi ne būmi bwa kulādila monka nyeke ne nyeke, nanshi yewa wakubulwa kwitabija nankyo kakamonepo būmi, mhm, ino kukalabala kwa Leza kudi nandi pādi kumutengele.” (Yoa. 3:36) Bine bantu bonso bōmi betabija Yesu ne kikūlwa kyandi bakapanda ku byamalwa bya difuku dya mfulo dya bukalabale bwa Leza pakafula ino ngikadilo ya bintu.

Muswelo Wingila Kikūlwa

8. (a) Lei bintu’ka biyampe kutabuka byādi bya kumona ba Adama ne Eva? (b) Lelo Yehova wēlombwele namani amba i Leza wa boloke bwampikwa kakoba?

⁸ Ba Adama ne Eva bāpangilwe babwaninine. Shi bālamine kikōkeji kyabo kudi Leza, longa panenwa pano ntanda i miyule lutundu lwabo, bashikete nalo pamo mu nsangaji mu Paladisa. Ino yō, bulanda, bambutwile betu babajinji bājilulwile kijila kya Leza ku kusaka. Pa kino, bātyibilwa mambo a lufu lwa nyeke ne kupangwa mu Paladisa mibajinji. Ba Adama ne Eva pa kubutula bana, bubi bwasambakana ku bantu bonso, kadi bityebitye bano ba mwana-mulume ne mwana-mukaji babajinji bānunupile ne kufwa. Kino kilombola amba Yehova ufikidijanga byanena. Ne kadi, aye i Leza wa boloke bwampikwa kakoba. Yehova wādyumwine Adama amba shi udye ku kipa kijidikwe, ne kufwa ukafwanga—ne i monka mobyālongekele.

9, 10. (a) Mwanda waka bana ba Adama bafwanga? (b) Lelo i muswelo’ka otubwanya kupanda ku lufu lwa nyeke?

⁹ Batwe netu tutambile kudi Adama, o mwanda twi bapyane ngitu yampikwa kubwaninina ilonga bubi kadi ifwa. Tukokeja kunena’mba, pālongele Adama bubi twādi kala mu kyandi kifuka. O mwanda netu tutalwa na mambo a lufu. Shi Yehova watalwile lufu kwampikwa kikūlwa, longa wadi wa kwikala bu wa bubela. Nanshi, Polo wisambila pa batwe bonso paānene amba: “Ke-twi-bantu tuyūkile’mba, mukanda-wabijila i wa bu-mushipiditu, ino amiwa ngidi wa bya bu-ngitu, mumunwe na bubi. Yō! Yō! nanshi ne muntu wa malwa! Le i ani wakunyongololapo mu ngitu ya lufu luno?”—Loma 7:14, 24.

¹⁰ I Yehova Leza kete wādi wa kutūla’ko kyalwilo kya batwe kulekelwa bubi bwetu ne kunyongololwa ku mfuto ya lufu lwa nyeke. Kino kyo kyaālongele na kutuma wandi Mwana muswedibwe kutamba mūlu ne kubutulwa bu muntu mubwaninine, wāpēne būmi bwandi bu kikūlwa pa mwanda wetu. Yesu kalongelepo bwa Adama, wāshala mubwaninine. Bine, “aye kapīlepo mambo nansha kamo, mhm.” (1 Pet. 2:22) Yesu wādi na bukomo bukokeja kubutula muzo wa bantu babwaninine. Inoko, wālekele balwana na Leza bamwipaye amba ekale ke shandya bana ba Adama ba bubi ne kwibakwasha bamwitabije amba bakamone būmi bwa nyeke. Bisonekwa bishintulula amba: “Kudi Leza umo enka, nsenga nandi umo wa pa bukata kudi Leza ne kudi bantu, nandi i muntu, ke Kidishitu Yesu, wēpanine aye mwine ke kikūlwa kya bonsololo.”—1 Tem. 2:5, 6.

11. (a) Le byabuyabuya bya kikūlwa bibwanya kwelekejibwa na bika? (b) Lelo i kupityila ku bika kumwenwa byabuyabuya bya kikūlwa?

¹¹ Muswelo wingila kikūlwa ubwanya kwelekejibwa na ngikadilo ya bantu bebilwe lupeto lwabo lonso na budimbidimbi bwa bene banki ne kwiivwana bu atwela mu mapu. Bene banki abatyibilwa nsambu ya kukutwa buloko bwa myaka kapwila. Le byaikala namani na bene bebilwe? Abo pa kutyomba, kebakidipo na pa kwela kuboko poso muntu umo wa lusa udi na bupeta ende kukasela lupeto lwandi ku banki ne kupa’lo boba bebilwe ne kwibatalula mu mapu. Muswelo umo onka, Yehova Leza ne mwanandi muswedibwe bāpotele bana ba Adama ne kwibafutyila mapu abo a bubi kupityila ku mashi a Yesu amwāngikile. O mwanda Yoano mubatyiji wānene pangala pa Yesu amba: “Talaipo bidi ku Mwana-mukōko wa Leza wakushikuna bubi bwa panopantanda.” (Yoa. 1:29) Mu bantu ba pano pa ntanda bobashikwinine bubi mubadilwa bōmi ne bafwe.

Bulēme bwa Kikūlwa

12, 13. Le i ñeni’ka yotuboila ku kwitabija kwāitabije Abalahama kulambula Isake?

¹² Ketubwanyapo kuyuka ne pa mfulo bulēme bwādi na kikūlwa kumeso a Tata wetu wa mūlu ne wandi mwana muswedibwe. Inoko Bible uleta myanda yālongekele ikokeja kwitukwasha tulangulukile pa uno mwanda. Kimfwa, langa’po mwēivwanine Abalahama paāendele lwendo lwa mafuku asatu ku Modia mwanda wa kukōkela musoñanya wa Leza wa amba: “Sela obe mwana, mwana obe wa kasuku osanshilwe, ke Isake kadi, enda ku ntanda ya Modia umwelele konka ke kyakwela kisōkwe pa lūlu lo nkakulombola.”—Ngal. 22:2-4.

¹³ Ebiya Abalahama wāfika pa kifuko kyāmulombwelwe. Langa’po mobyādi bya kusanshila Abalahama mutyima pa kukuta Isake ku maboko ne ku maulu ne kumutandabika pa mandabahu awāubakile aye mwine. Mona’po mobyāmupelele nzuba ku mutyima pa kutulula kipete mwanda wa kwipaya wandi mwana! Fwatakanya’po mwēivwanine Isake paādi ulele pa mandabahu, koku utala nsongo ya lupete, mo lwadi lwa kumutwelela bisansa ne kumwipaya. Ponka’po, mwikeulu wa Yehova wakankaja Abalahama. Byobya byālongele ba Abalahama ne Isake pa uno mwanda bitukwasha twivwanije mobyāsanshile Yehova pa kuleka bengidi ba Satana bepaya wandi Mwana. Kukōkelela kwa Isake ku byālongele Abalahama i kyelekejo kya kwitabija kwāitabije Yesu kususuka ne kwitufwila.—Bah. 11:17-19.

14. Le i bika byātene Yakoba mu būmi bitukwasha tuyuke bulēme bwa kikūlwa?

¹⁴ Bulēme bwa kikūlwa bubwanya kwelekejibwa na byātene Yakoba mu būmi. Ku bandi bana bana-balume bonso, mwanā Yakoba muswedibwe kutabuka i Yosefa. Ino kya bulanda, batutu wandya Yosefa bāmukwatyilwe mukao ne kumushikwa. Inoko, Yosefa kādipo upela pādi pamutuma shandi kukatala batutu wandi shi badi biyampe. Bādi papo badisha luombe lwa Yakoba ku Hebelona, dya kungala na kwabo, ku kintu kya makilometele 100. Langa’po mwaāivwanine pājokele bandi bana na bivwalwa bya Yosefa bityila mashi pyā! Yakoba kānena amba: “I mutwelo wa wami mwana, i nyema mubi wamukokwete Yosefa, binebine’tu i musasamunwe.” Byonso bino byātenekele Yakoba mpata, wādila Yosefa mafuku mangimangi. (Ngal. 37:33, 34) Shako Yehova kadilangapo mulongelanga bantu bampikwa kubwaninina. Inoko, kulangulukila pa byātene Yakoba mu būmi kwitukwasha tujingulule, mu ludingo kampanda, mwāivwanine Leza pādi pasusulwa wandi Mwana muswedibwe ne kumwipaya lufu lusansa paādi pano panshi.

Tumwenei mu Kikūlwa

15, 16. (a) Le i muswelo’ka wāitabije Yehova kikūlwa? (b) Le nobe wi mumwene namani mu kikūlwa?

¹⁵ Yehova Leza wāsangwile wandi mwana wa kikōkeji na ngitu ya ntumbo ya ku mushipiditu. (1 Pet. 3:18) Mu mafuku 40, Yesu musanguke wāmwekele bandi bana ba bwanga, wakomeja lwitabijo lwabo ne kwibateakanya ku mwingilo mukatakata wa busapudi wādi wibatengele kumeso. Kupwa wakanda mūlu. Mwine mwaākalambwile kudi Leza mvubu ya mashi andi amwāngikile amba engidijibwe pa mwanda wa balondi bandi ba bine betabije mvubu ya kitapwa kyandi kya kikūlwa. Yehova Leza wālombwele amba wāitabije kikūlwa kya Kidishitu na kupa Yesu mwingilo wa kupungulwila mushipiditu sandu pa bana ba bwanga bādi babungakenine mu Yelusalema mu difuku dya pentekosa wa 33 K.K.—Bil. 2:33.

¹⁶ Ponka’po, bano balondi bashingwe māni ba Kidishitu bashilula kuzenza bantu bakwabo banyeme bukalabale bwa Leza na kubatyijibwa mu dijina dya Yesu Kidishitu mwanda wa kulekelwa bubi bwabo. (Tanga Bilongwa 2:38-40.) Tamba mu dino difuku dya kasekuseku kutūla ne dyalelo, midiyo ne midiyo ya bantu batambile mu mizo yonso i babwanye kupwana na Leza na kwitabija mu kitapwa kya kikūlwa kya Yesu. (Yoa. 6:44) Mungya ino myanda yonso, tusakilwa kubandaula bino bipangujo bibidi: Le batwe bonso twibapebwe lukulupilo lwa būmi bwa nyeke mwanda wa mingilo yetu milumbuluke? Byotudi na luno lukulupilo lwa kutendelwa, lelo tubwanya kwilujimija?

17. Lelo tufwaninwe kumona namani madyese a kutendelwa a kwikala balunda na Leza?

¹⁷ Kikūlwa i buntu bukatampe. Ino na kwitabija kino kikūlwa, midiyo ne midiyo ya bantu dyalelo i bapwane na Leza, ne kwikala na lukulupilo lwa būmi bwa nyeke mu paladisa pano pa ntanda. Inoko kwikala balunda na Yehova kekwitukulupijapo amba tukashala nandi nyeke mu kino kipwano. Pa kunyema difuku dya bukalabale bwa Leza dīya kumeso, tufwaninwe kufwija’ko nyeke pangala pa “[bukūdi] bwa mudi Yesu Kidishitu.”—Loma 3:24; tanga Fidipai 2:12.

Twikalei nyeke na lwitabijo mu kikūlwa

18. Lelo kwikala na lwitabijo mu kikūlwa kulomba bika ne bika?

¹⁸ Kisonekwa kya Yoano 3:36 kine kimanine’po kino kishinte kilombola amba kwikala na lwitabijo mudi Mfumwetu Yesu Kidishitu kulomba ne kumukōkela. Kusangela kikūlwa kufwaninwe kwitutonona twikale na būmi bukwatañene na bufundiji bwa Yesu, kubadila’mo ne bobwa bwaāfundije butala pa mwa kwikadila. (Mako 7:21-23) “Bukalabale bwa Leza” bukafika pa bonso bampikwa kwisāsa ku bilongwa byabo, kimfwa, busekese, mazua mabi, ne “kujilula konso kwa bijila,” mubadilwa ne kutala talē bifwatulo bya bantu badi mutaka.—Ef. 5:3-6.

19. Le i mu miswelo’ka miyampe motubwanya kulombola amba tudi na lwitabijo mu kikūlwa?

¹⁹ Kufwija’ko kwetu pa kikūlwa kufwaninwe kwitulengeja tupyasakene mu ‘mingilo ikola ya bwine Leza.’ (2 Pet. 3:11) Twitudilei’ko kitatyi kivule kya kulombela kitatyi ne kitatyi milombelo itamba ku mutyima, kya kwifunda Bible pa kasuku, kutanwa ku kupwila, kupwila kwa kisaka, ne kya kupyasakena mu mwingilo wa kusapula Bulopwe. Kadi ketukivulaminwapo “kulonga biyampe ne kupana byakupana, mwanda aye Leza uloelelwe bitapwa bidi namino.”—Bah. 13:15, 16.

20. Lelo boba bonso bendelela kwitabija mu kikūlwa batengele madyese’ka mu mafuku āya kumeso?

²⁰ Bukalabale bwa Yehova pobukaponena pa ino ngikadilo imbi ya bintu, bine tukekala na nsangaji mwanda tudi na lwitabijo mu kikūlwa ne twendelelanga kufwija’ko pangala pakyo! Kadi mu ntanda impya itulaile Leza, tukafwija’ko nyeke pa ino mpangiko ya kutendelwa yetukudile ku bukalabale bwa Leza.—Tanga Yoano 3:16; Kusokwelwa 7:9, 10, 13, 14.

Usa Kulondolola Namani?

• Mwanda waka tusakilwa kikūlwa?

• Lelo i bulēme’ka budi na kikūlwa?

• I byabuyabuya’ka bimwenwa mu kikūlwa?

• Le tukokeja kwikala na lwitabijo mu kitapwa kya kikūlwa kya Yesu namani?

[Kifwatulo pa paje 19]

Kibelo kitwala ku kupwana na Yehova kidi pululu

[Bifwatulo pa paje 21]

Kulangulukila pa myanda yātene Abalahama, Isaka, ne Yakoba kubwanya kwitukwasha tufwije’ko pangala pa bulēme bwa kikūlwa