MUTWE WA MWANDA WA PA KIBALU | LUNONGA LULETA LUFU
Lufu Ke Mfulopo ya Bintu Byonso!
Betani i kibundi kityetye kyādi ku makilometele 3 na Yelusalema. (Yoano 11:18) Kwālongekele kinkumbulu mayenga matyetye kumeso’tu kwa lufu lwa Yesu. Lazalasa, mulunda na Yesu wa pabwipi, wābela mu kitulumukila misongo mikomo ne kufwa wafwa.
Yesu pa kwivwana musunsa mubajinji uno mwanda, wālombola bandi bana ba bwanga’mba Lazalasa ulēle mu tulo ne amba usa kukamulangula. (Yoano 11:11) Ino bana ba bwanga ba Yesu kebāivwanijepo byaādi ukimba kunena, penepa Yesu wēbalombola patōkelela amba: “Lazalasa wafu.”—Yoano 11:14.
Mafuku aná pa kupwa kujikwa, Yesu wāfika mu Betani ne kukimba kusenga Mata, mwanabo na ufwile. Mata wānena amba: “Shi wadi kuno longa mwanetu kafwilepo.” (Yoano 11:17, 21) Yesu wāmutentulula amba: “Ami ne lusangukilo ne būmi. Yewa ulombola lwitabijo mudi ami, nansha wafwa, ukekala mūmi monka.”—Yoano 11:25.
“Lazalasa, tamba’mo!”
Pa kulombola’mba bino binenwa i bya bine, Yesu wāfwena ku kibundu ne kutulula diwi amba: “Lazalasa, tamba’mo!” (Yoano 11:43) Kadi bantu bādi babandila batulumuka pa kumona muntu mufwe watamba’mo.
Yesu wāsangwile dibajinji bantu babidi. Difuku dimo wāsangwile nkasampe mwana-mukaji—mwanā Yelusa. Kumeso’tu kwa Yesu kumusangula, wānene kadi amba ulēle mu tulo.—Luka 8:52.
Yuka’mba pa mwanda utala lufu lwa Lazalasa ne mwanā Yelusa mwana-mukaji, Yesu wādingakenye lufu na tulo. Kuno i kudingakanya kufwaninwe. Mwanda waka? Mwanda tulo i ngikadilo ya kubulwa kuyuka kintu, kadi tuleta mulangwe wa kukōkolokwa ku misanshi ne masusu. (Musapudi 9:5; tala kapango kadi pano kanena’mba “Lufu Ludi Pamo bwa Tulo Bukū.”) Bana ba bwanga ba Yesu babajinji bāyukile senene ngikadilo mine idi’mo bafwe. Dibuku dimo (Encyclopedia of Religion and Ethics) dinena’mba, “balondi ba Yesu bādi bamona lufu pamo bwa tulo, ne kibundu bu kifuko kya kukōkolokwa’mo . . . ku boba bafwidile mu lwitabijo.”a
Tusengibwanga’po kashā pa kuyuka’mba bafwe balēle mu bibundu ne amba kebasusukangapo. Mu uno muswelo, tuyukile bitufikilanga potufwanga kadi ketusakilwapo kutyina lufu.
“SHI MUNTU AFWE, EKALE MŪMI MONKA’NI, A?”
Ino, kitatyi kyotwitūkijanga biyampe bufuku, le i ani usakanga kulāla lonso? Le i kika kyotukulupidile’mba bafwe balēle mu bibundu bakajokela ku būmi—pamo bwa Lazalasa ne mwanā Yelusa mwana-mukaji?
Mukulutuba Yoba wāipangwile kipangujo pamo bwa kino kitatyi kyaāfwenene kubwipi na lufu. Wāipangwile amba, “shi muntu afwe, ekale mūmi monka’ni, a?”—Yoba 14:14.
Pa kwisambila padi Leza Mwine Bukomo Bonso, Yoba wālondolwele kipangujo kyandi amba: “Poketangana ami nami nkakwitaba, pokasaka kumona dikwabo kipangwa kya obe makasa.” (Yoba 14:15, Bisonekwa Bitōkele) Yoba wāmwene na bubine amba Yehova utengēle difuku dyakasangula bengidi Bandi ba kikōkeji. Lelo Yoba wādi utengēle kintu kekibwanikapo? Mhm.
Kusangula kwāsangwile Yesu bantu, kwālombwele patōkelela’mba Leza wāmupele bukomo bwa kunekenya lufu. Kadi, Bible unena’mba Yesu udi pano na “mfungulo ya lufu.” (Kusokwelwa 1:18) Nanshi Yesu ukashitula bibelo bya bibundu’nka na mwaāsoñaninye batalule dibwe ku kibundu kya Lazalasa.
Bible upitulukanga mu uno mulao wa lusangukilo kitatyi ne kitatyi. Mwikeulu umo wākulupije mupolofeto Danyele amba: “U kōlolokwa ne kukemana mu kifunda kyobe pa mfulo ya mafuku.” (Danyele 12:13) Yesu wānene bendeji ba Basadusea ne Bayuda bādi bapela mulao wa lusangukilo amba: “Mubetupe’byo mwanda kemuyukilepo ne Bisonekwa ne bukomo bwa Leza bwine.” (Mateo 22:23, 29) Mutumibwa Polo nandi wānene amba: “Nkulupile mudi Leza, . . . amba kukekalanga lusangukilo lwa boloke ne bakondame bene kumo.”—Bilongwa 24:15.
LE BAFWE BAKASANGUKA KITATYI’KA?
Le luno lusangukilo lwa boloke ne bakondame lukekala’ko kitatyi’ka? Mwikeulu wāsapwidile Danyele muntu moloke amba, ukasanguka “pa mfulo ya mafuku.” Mata nandi wādi ukulupile amba mwanabo Lazalasa “ukasangukanga ku lusangukilo mu difuku dya mfulo.”—Yoano 11:24.
Bible ukwatañanya dino “difuku dya mfulo” na umbikalo wa Bulopwe bwa Kidishitu. Polo wāsonekele amba: “Aye [Kidishitu] ufwaninwe kubikala bulopwe enka ne bikatūla Leza balwana nandi bonso munshi mwa maulu andi. Lufu, walwana wa mfulo, lukajimankanibwa fututu.” (1 Kodinda 15:25, 26) Buno i bubinga bukatampe bwine botufwaninwe kulombela Bulopwe bwa Leza bwiye ne kiswa-mutyima kya Leza kilongeke pano pa ntanda.b
Monka mwādi muyukile’kyo Yoba biyampe, kiswa-mutyima kya Leza i kya kusangula bafwe. Kitatyi kikafika dino difuku, lufu lukafundulwa’ko. Kadi muntu kakeipangulapo monka amba, ‘le lufu yo mfulo ya bintu byonso?’
a Kishima kya Angele kyalamwinwe bu “kabudi” kitambile ku kishima kya Kingidiki kishintulula “kifuko kya kulāla’mo.”
b Shi usaka kuyukila’ko bivule pa Bulopwe bwa Leza, tala shapita 8 wa dibuku Lelo I Bika Bine Bifundija Bible? dilupwilwe na Batumoni ba Yehova.