Le Buludiki bwa Bulopwe bwa Myaka 100 Budi na Lupusa’ka Podi?

1, 2. Le Bulopwe bwa Leza bukalonga bika, ne mwanda waka tubwanya kukulupila’mba Bulopwe bukaya?

PA LŪLU ludi kubwipi na Kapanama ku muketeko wa mvula mu mwaka wa 31 K.K., Yesu Kidishitu wāfundije balondi bandi kulombela amba: “Bulopwe bobe bwiye.” (Mat. 6:10) Dyalelo bantu bavule batatananga shi Bulopwe bukaya. Inoko, batwe tukulupile amba milombelo yotulomba pampikwa budimbidimbi Bulopwe bwa Leza bwiye ikalondololwa.

² Yehova ukengidija Bulopwe mwanda wa kulunga mu bumo kisaka kyandi kya momwa mūlu ne kya pano panshi. Ino mpango ya Leza ikafikidila. (Isa. 55:10, 11) Na bubine, Yehova i Mulopwe kala mu ano etu mafuku! Binkumenkume bisangaja bilongekele mu myaka 100 kemipite, bibingija uno mwanda. Leza ulongelanga midiyo ne midiyo ya babikalwa ba kikōkeji mingilo mikatampe kadi ya kutendelwa. (Zek. 14:9; Kus. 15:3) Ne kadi, kwikala kwikele Yehova bu Mulopwe i kwishile na kwiya kwa Bulopwe bwa Leza, bwine bwētufundije Yesu kulombela. Le bino bintu i bishile namani, ne bidi na lupusa’ka potudi?

MULOPWE MUBIKIKWE NA YEHOVA WINGILANGA

3. (a) Le Yesu wābikikilwe bu Mulopwe kitatyi’ka, ne kwepi? (b) Le ukalombola namani amba Bulopwe bwāshimikilwe mu 1914? (Tala kunshi kwa dyani.)

³ Dya ku mfulo kwa myaka katwa ka 19, mwinya wāshilwile kweñenya pa bupolofeto ke bulale myaka 2500 bwāsonekelwe na Danyele amba: “Mu mafuku a boba balopwe Leza wa mūlu ukemika bulopwe kebukōnakanibwapo nansha patyetye.” (Dan. 2:44) Befundi ba Bible balombolanga mu bula bwa makumi a myaka’mba, mwaka wa 1914 wadi mwaka wa mvubu. Bantu bavule mu kino kitatyi bāitabije. Monka munenene’kyo mulembi umo amba: “Ntanda ya mu 1914 yadi miyule lukulupilo ne milao.” Ino pa kushilula kwa Divita I dya Ntanda mwenda mafuku mu uno mwaka, bupolofeto bwa Bible bwāfikidila. Kulondakana kwa bipupo bya nzala, kutenkana kwa ntanda, bipupo bya mbá ne kufikidila kwa bupolofeto bukwabo bwa mu Bible byālombwele patōka’mba, Yesu Kidishitu wāshilwile kubikala momwa mūlu bu Mulopwe wa Bulopwe bwa Leza mu 1914.a Yehova pa kubikika Wandi Mwana bu Meshiasa Mulopwe, wāikele bine bu Mulopwe mu buluji bukwabo!

4. Le i kilongwa’ka kya bukidibukidi kyālongele Mulopwe mupya mubikikwe, ne wātele mutyima wandi ku bāni?

⁴ Mwingilo mubajinji wa Mulopwe mupya ubikikilwe na Leza wādi wa kutamba Satana walwana mukatampe wa Shandi divita. Yesu ne bamwikeulu bandi bāpangile Dyabola ne bandemona bandi momwa mūlu. Kino kyāletele nsangaji mikatampe momwa mūlu, ino kyaleta kimpengele kekyamwekele kashā pano panshi. (Tanga Kusokwelwa 12:7-9, 12.) Kupwa, Mulopwe wāta mutyima ku kulumbulula babikalwa bandi ba pano panshi, kwibafundija, ne kwibateakanya mwa kulongela kiswa-mutyima kya Leza. Twisambilei bidi pa muswelo obetupa kimfwa kiyampe dyalelo na kwitaba biyampe ku ino mingilo isatu ingila buludiki bwa Bulopwe.

MESHIASA MULOPWE ULUMBULULANGA BABIKALWA BANDI BA KIKŌKEJI

5. Le i kutōkejibwa’ka kwāikele’ko mu bula bwa kitatyi kya tamba mu 1914 kutūla ku ngalwilo kwa mwaka wa 1919?

⁵ Mulopwe mubikikwe pa kupwa kutalula momwa mūlu lupusa lubi lwa Satana ne bandemona bandi, Yehova wāsoñenye Yesu kutala ne kulumbulula ngikadilo ya ku mushipiditu ya balondi bandi ba pano pa ntanda. Mupolofeto Malaki wēsambīle pa kino bu kutōkejibwa kwa ku mushipiditu. (Mal. 3:1-3) Mānga ilombola’mba kino kyalongekele mu bula bwa kitatyi kya tamba mu 1914 kutūla ku ngalwilo kwa mwaka wa 1919.b Pa kubadilwa mu kisaka kya Yehova kya diulu ne ntanda, tufwaninwe kwikala batōka, nansha bajila. (1 Pe. 1:15, 16) Ketufwaninwepo kongolwa na mutōtelo wa bubela nansha na politike ya ino ntanda.

6. Le tupebwanga bidibwa bya ku mushipiditu muswelo’ka, ne mwanda waka bidi na mvubu?

⁶ Yesu wāingidije lupusa lwandi lwa bulopwe mwanda wa kutonga “umpika mukōkele ne mudyumuke.” Uno umpika wādi wa kuleya kitatyi ne kitatyi bidibwa bilumbuluke bya ku mushipiditu ku bonso babundile “luombe lumo” munshi mwa buledi bwa Yesu. (Mat. 24:45-47; Yoa. 10:16) Tamba mu 1919, kabumbo katyetye ka batutu bashingwe māni kavuijanga na kikōkeji kiselwa kilēma kya kudisha “bengidi . . . ba mu njibo.” Tudyanga bidibwa bivule bya ku mushipiditu bitupebwa kupityila ku uno mukola mwanda wa tutame mu lwitabijo. Bino bidibwa bikomejanga kusumininwa kotusumininwe kwikala nyeke batōka ku mushipiditu, mu mwikadilo, mu ñeni ne ku ngitu. Kadi bino bidibwa bya ku mushipiditu bitufundijanga ne kwitukumbanya mwa kwingidila ne pa mfulo mwingilo wa mvubu wingilwa pano pa ntanda dyalelo. Le umwenanga ne pa mfulo mu ino mpangiko?

MULOPWE UFUNDIJANGA BABIKALWA BANDI MWA KUSAPWILA NTANDA YONSO

7. Le i mwingilo’ka wa mvubu wāshilwile Yesu kitatyi kyaādi pano pa ntanda, ne wādi wa kwendelela kufika ne kitatyi’ka?

⁷ Kitatyi kyāshilwile Yesu mwingilo wandi pano pa ntanda, wānene amba: “Mfwaninwe kusapula Bulopwe bwa Leza ne mu bibundi bikwabo namo, mwanda kino’ki e kyonatumīnwe.” (Luka 4:43) Būmi bwa Yesu bonso bwādi bwimanine pa uno mwingilo mu myaka isatu ne kipindi. Wālombwele bandi bana ba bwanga amba: “Pomwenda, sapulai amba: ‘Bulopwe bwa mūlu bubafwena pabwipi.’” (Mat. 10:7) Yesu pa kupwa kusanguka, wālaile amba balondi bandi bakasambakanya uno musapu “kulakula kwine kwa ntanda.” (Bil. 1:8) Wēbalaile amba ukekala nabo mu uno mwingilo wa mvubu kufika ne mu ano etu mafuku.​—Mat. 28:19, 20.

8. Le Mulopwe wātonwene babikalwa bandi ba pano panshi balonge kintu namani?

⁸ Mu 1919, “myanda miyampe ya Bulopwe” yāikele na kamweno ka ntentekelo. (Mat. 24:14) Mulopwe wādi uludika mūlu, kadi wākongakenye kabumbo katyetye ka babikalwa batōkejibwa ba pano panshi. Bāitabije lubilo longa musoñanya wa Yesu ukunka mutyima wa: Kusapula pano pa ntanda ponso myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza bwashimikilwe! (Bil. 10:42) Kimfwa, bantu kubwipi kwa 20000 bakwatakenye Bulopwe, bakweshe ku kitango kya ntanda yonso kya mu Cedar Point, Ohio, mu États-Unis, mu Kweji 12, 1922. Langa’po bidi mobāsangedile kitatyi kyānene Tutu Rutherford mwisambo unena’mba, “Bulopwe” ne kunena amba: “Bandilai, Mulopwe wabikala! Banwe bo bandi bedi ba lubila. Shi ke pano sapulai, sapulai, sapulai, Mulopwe ne Bulopwe bwandi.” Bantu tununu tubidi bakatenwe’ko baitabile ku luno lubila na kwingila “Mwingilo wa pa Difuku” wa pa bula, na kupempula mobo ādi ku makilometele 72 na kifuko kya kitango. Pa kulonga’po kintu, muntu umo watenwe’ko wanene amba: “Nkikelwapo nansha dimo lubila lwa kusapula Bulopwe ne bupyasakane bwa bantu bavule batenwe’ko!” Ke ayepo bunka wanene namino.

9, 10. (a) Le i mpangiko’ka ikwetwe mwanda wa kufundija basapudi ba Bulopwe? (b) Le umwenanga namani mu buno bufundiji?

⁹ Mu 1922, basapudi ba Bulopwe 17000 ne kupita badi bengila mu matanda 58 kujokoloka ntanda yonso. Inoko, badi basakilwa kufundijibwa. Mu myaka katwa kabajinji, Mulopwe Mutongwe wāpa bandi bana ba bwanga buludiki pa bintu bya kusapula, kwa kusapula, ne pa muswelo wa kusapula. (Mat. 10:5-7; Luka 9:1-6; 10:1-11) Yesu byalonda kino kimfwa dyalelo, umwene’mba bonso bengila mwingilo wa kusapula Bulopwe bafwaninwe kupebwa bulombodi ne bingidilwa byobasakilwa mwa kusapwila biyampe. (2 Tm. 3:17) Yesu ufundijanga babikalwa bandi mwa kusapwila kupityila ku kipwilo kya bwine Kidishitu. Muswelo umo bidi waebafundijanga i kupityila ku Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike, apityijibwa mu bipwilo 111000 ne kupita kujokoloka ntanda yonso. Pa kumwena mu buno bulombodi, basapudi midiyo isamba-ibidi ne kupita i bakumbanye pano mwa kusapwila ne kufundija mu muswelo usangaja “bantu ba miswelo yonso.”​—Tanga 1 Kodinda 9:20-23.

¹⁰ Kutentekela pa Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike, i kutūlwe masomo makwabo a Bible a kufundija bakulumpe pa kipwilo, bapania, batutu bankungulume, bene Kidishitu besonge, batutu ba mu Komite ya Musambo ne babo bakaji, batadi bendakana ne babo bakaji, ne bamishonele.c Bana ba masomo ba mu kalasa kamo ka Masomo a Bible a bene Kidishitu Besonge, balombwele kusangela kobasangedile ano masomo amba: “Bufundiji bwa pa bula botwafundijibwe bwatamije buswe botuswele Yehova ne kwitukumbanya senene mwa kukwashisha bantu bakwabo.”

11. Le i muswelo’ka ubwanya kūminina basapudi ba Bulopwe nansha shi bebalwa?

¹¹ Buno bukomo bukatampe bulongwa pa kusapula Bulopwe ne kufundija, kebubudilwepo kumonwa na Satana walwana. Ulwanga mu muswelo mumwekelēle nansha na bunwa musapu wa Bulopwe ne bene beusapula mwanda wa kutompa kwimika mwingilo. Ino bukomo bulonga walwana kebubwanyapo kunekenya. Yehova i mushikatyije wandi Mwana “peulu kutabuka umbikalo o-onso ne lupusa.” (Ef. 1:20-22) Byadi Mulopwe, Yesu wingidijanga lupusa lwandi mwanda wa kukinga ne kuludika bandi bana ba bwanga amba kiswa-mutyima kya Shandi kilongeke.d Myanda miyampe isapulwanga, kadi midiyo ne midiyo ya bantu ba mityima myoloke bafundijibwanga mashinda a Yehova. Bine, tudi na dyese dya kwingila uno mwingilo mukatampe!

MULOPWE UTEAKANYANGA BABIKALWA BANDI MWA KWINGIDILA MWINGILO MUKATAKATA

12. Tela kulumbuluka kumo-kumo kwa mu bulongolodi kwaikele’ko tamba Bulopwe bushimikwa.

¹² Tamba Bulopwe bushimikwa mu 1914, Mulopwe ulumbululanga muswelo uteakanibwa bengidi ba Leza mwa kulongela kiswa-mutyima kya Shandi. (Tanga Isaya 60:17.) Mu 1919, mwimaniji wa mingilo wādi utongwa mu kipwilo ne kipwilo mwanda wa kutangidila mwingilo wa busapudi. Mwingilo wa kusapula ku njibo ne njibo kitatyi ne kitatyi mu Dya Yenga dyonso wāteakanibwe mu 1927. Bantu badi bakwatakenye Bulopwe bākankamikilwe kwingila mwingilo mukatampe mu 1931, kitatyi kyobāitabije dijina dya mu Bisonekwa dya bu Batumoni ba Yehova. (Isa. 43:10-12) Mu 1938, mavote a kuvota na bwanapabo bana-balume bakusela biselwa mu bipwilo apingakanibwa na kutongwa kwa kiteokratike. Mu 1972, kitango kya bakulumpe kyapebwa kutala kipwilo pa kyaba kya mutadi umo kete. Bana-balume bonso babwino bākankamikilwe kubwanya bisakibwa bya ‘kukumba luombe lwa Leza lobapelwe kulela.’ (1 Pe. 5:2) Mu 1976, Kitango Kyendeji kyāteakanibwa mu makomite asamba mwanda wa kwendeja mwingilo wa Bulopwe kujokoloka ntanda yonso. Monka mobyendele, Mulopwe mutongwe na Yehova wāteakenye bityebitye babikalwa ba Bulopwe mu muswelo wa kiteokratike nansha na kuludikwa na Leza.

13. Le kufikidila kwa buludiki bwa Bulopwe bwa myaka 100 kudi na lupusa’ka mu būmi bobe?

¹³ Tulangulukilei’po bidi pa bilongele Meshiasa Mulopwe mu umbikalo wandi wa myaka 100 imbajinji. Watōkeje bantu ba dijina dya Yehova. Waendeje busapudi bwa myanda miyampe ya Bulopwe mu matanda 239 ne kufundija midiyo ne midiyo ya bantu mashinda a Yehova. Walungile umbumo babikalwa ba kikōkeji midiyo isamba-bidi ne kupita, umo ne umo wipāna ne mutyima tō mwanda wa kulonga kiswa-mutyima kya Shandi. (Ñim. 110:3) Na bubine, Mwingilo wingila Yehova kupityila ku Bulopwe bwa Meshiasa i mukatampe kadi wa kutendelwa. Kudi kukidi’nka ne bintu bisangaja bininge bitutengele kumeso!

MADYESE A KUMESO AKALETA BULOPWE BWA MESHIAKA

14. (a) Le kitatyi kyotulombanga amba: “Bulopwe bobe bufike,” tulombanga Leza alonge bika? (b) Le kisonekwa kyetu kya mwaka wa 2014 i kisonekwa’ka, ne mwanda waka i kifwaninwe?

¹⁴ Nansha Yehova byaāvwikile wandi Mwana Yesu Kidishitu kilongo, bu Meshiasa Mulopwe mu 1914, keādipo malondololo onso a milombelo yotulombelanga’mba “bulopwe bobe bufike.” (Mat. 6:10, Mukanda Ukola) Kyālailwe mu Bible amba Yesu ‘ukabikala bulopwe umbukata mwa boba bakumushikwa.’ (Ñim. 110:2) Imbikalo ya bantu iludikwa na Satana ikimanīne Bulopwe midindi ibidi. Kitatyi kyotulomba Bulopwe bwa Leza bwiye, tulombanga Leza amba Meshiasa Mulopwe ne bakubikala nandi baye bafudije buludiki bwa bantu ne kutalula’ko balwana na Bulopwe ba pano panshi. Kino kilongwa kikafikidija binenwa bya Danyele 2:44 bya amba, Bulopwe bwa Leza “bukatyumuna bipindibipindi ne kukubija malopwe ano’a onsololo.” Bukatalula’ko bantu ba kipolitike balwa na Bulopwe. (Kus. 6:1, 2; 13:1-18; 19:11-21) Kitatyi kya kulongeka bino bintu kibafwena. I bifwaninwe nanshi kisonekwa kyetu kya mwaka wa 2014, kuvulukwa kwa misunsa 100 kwa kushimikwa kwa Bulopwe bwa Leza momwa mūlu, kikale kisonekwa kya Mateo 6:10 kinena amba: “Bulopwe bobe bufike”!

15, 16. (a) Le i bintu’ka bisangaja bininge bikalongeka mu bula bwa Umbikalo wa Myaka Kanunu? (b) Le i kintu’ka kya mfulo kikalonga Yesu pamo bwa Meshiasa Mulopwe, ne kikalombola bika pa mpango ya Yehova itala bipangwa byandi byonso?

¹⁵ Meshiasa Mulopwe pa kupwa konakanya balwana na Leza, ukela Satana ne bandemona bandi mu lupongo mu bula bwa myaka kanunu. (Kus. 20:1-3) Pa kutalulwa’ko kwa lupusa lubi uno muswelo, Bulopwe bukendelela kwingidija tumweno twa kitapwa kya kinkūlwa kya Yesu ne kutalula bibi bilupukile ku bubi bwa Adama. Mulopwe ukasangula midiyo ya bantu kebabadika balēle mu bibundu ne kukateakanya mpangiko mikwabo ya bufundiji mwanda wa kwibafundija myanda ya Yehova. (Kus. 20:12, 13) Pano pa ntanda ponso pakekala ngikadilo ya mu paladisa yādi mu budimi bwa Edena. Bantu bonso ba kikōkeji bakafikijibwa ku bubwaninine.

¹⁶ Ku mfulo kwa Umbikalo wa Myaka Kanunu wa Kidishitu, Bulopwe bwa Meshiasa bukafikila pa mpango yabo. Kupwa Yesu ukalwija Shandi Bulopwe. (Tanga 1 Kodinda 15:24-28.) Kekukasakilwapo kadi nsenga pa bukata bwa Yehova na bandi bana ba pano panshi. Bana ba Leza bonso ba momwa mūlu ne ba pano panshi bakalungwa mu bumo na Shabo wa mūlu bu kisaka kyandi kya diulu ne ntanda.

17. Le ubasumininwa kulonga bika pa mwanda utala Bulopwe?

¹⁷ Bintu bisangaja mpata bya mu buludiki bwa Bulopwe bwa myaka 100, bitukulupija’mba Yehova i mubikale ne amba mpango yandi itala ino ntanda ikafikidila. Nanshi twikalei nyeke babikalwa bandi ba dikōkeji ne kusapula Mulopwe ne Bulopwe bwandi. Tuloñanga namino na kikulupiji kyonso’mba Yehova ukalondolola panopano ponka milombelo yotulomba na kininga amba: “Bulopwe bobe bufike”!