Kishinte Kya Kwifunda 44
Lama Nyeke Lukulupilo Lobe Lukomo
“Kulupila mudi Yehova.”—ÑIM. 27:14.
LWIMBO 144 Bambila Meso ku Mpalo!
BIDI MU KISHINTEa
1. I lukulupilo’ka lwitupele Yehova?
YEHOVA i mwitupe lukulupilo lwa kutendelwa lwa būmi bwa nyeke. Bamo badi na lukulupilo lwa kukekala nyeke momwa mūlu bu bipangwa bya ku mushipiditu kebifu. (1 Ko. 15:50, 53) Inoko, bavule badi na lukulupilo lwa kukekala na būmi bwa nyeke pano pa ntanda, na bukomo bwa ngitu bubwaninine kadi na nsangaji. (Kus. 21:3, 4) Ekale tutengele kukekala na būmi bwa nyeke momwa mūlu nansha pano pa ntanda, lukulupilo lwetu i lulēme kotudi.
2. Le lukulupilo lwetu lwimanine pa bika, ne mwanda waka tubanena namino?
2 Kishima “lukulupilo” mokingidijibwe mu Bible, kibwanya kushintululwa bu “kutengela amba kusa kulongeka bintu biyampe.” Lukulupilo lwetu lwa būmi bwa kumeso lusa kufikidila mwanda Yehova ye witupele’lo. (Loma 15:13) Tuyukile byalaile, kadi tuyukile amba ufikidijanga nyeke byonso byalaya. (Umb. 23:19) Tukulupile amba Yehova usakanga kulonga bintu byonso byalaile, kadi udi na bukomo bwa kwibilonga. O mwanda lukulupilo lwetu kelwimaninepo pa bintu bya kufwatakanya nansha pa mēlu; ino lwimanine pa bintu bya bine.
3. I bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte? (Ñimbo ya Mitōto 27:14)
3 Tata wetu wa mūlu witusenswe, kadi usakanga tumukulupile. (Tanga Ñimbo ya Mitōto 27:14.) Shi lukulupilo lwetu mudi Yehova i lukomo, tukabwanya kūminina byamalwa kadi tukekala na bukankamane ne na nsangaji, nansha shi tubafikilwa na bika. Nanshi tubandaulei’ko mwitukingilanga lukulupilo. Dibajinji, tusa kumona mwikadile lukulupilo lwetu pamo bwa ñanga ne kilama-mutwe. Kupwa, tusa kwisambila pa muswelo otubwanya kuningija lukulupilo lwetu.
LUKULUPILO LWETU LUDI PAMO BWA ÑANGA
4. Le lukulupilo ludi pamo bwa ñanga namani? (Bahebelu 6:19)
4 Mutumibwa Polo paātumīne Bahebelu mukanda, wādingakenye’mo lukulupilo na ñanga. (Tanga Bahebelu 6:19.) Polo wādi wenda divule ñendo ya lwa mema, nanshi wādi uyukile amba ñanga wingidijibwanga mwanda wa kwimika kyombo kileke kweja. Difuku dimo wādi mu kyombo pātetukile kivula kikatampe. Pādi papukuma kivula, bangovi bāelele bañanga pa mema mwanda wa kwimika kyombo kileke kuketema ku mabwe a kyaka. (Bil. 27:29, 39-41) Pamo’nka bwa ñanga mwaimanijijanga kyombo, lukulupilo lwetu nalo lwitukwashanga twimanije amba tuleke kupaluka kudi Yehova, kitatyi kyotutanwa na makambakano adi pamo bwa kivula. Lukulupilo lwetu lukomo lwitukwashanga tupite mu makambakano adi pamo bwa kivula, mwanda tukulupile amba bintu bisa kushinta panopano ponka. Vuluka, Yesu wētudyumwine amba tukapangwapangwa. (Yoa. 15:20) Nanshi kulangulukila pa mpalo ya kumeso itulaile Yehova, kwitukwashanga twimanije mu lwendo lwetu lwa bwine Kidishitu.
5. Le lukulupilo lwākweshe namani Yesu nansha byaādi uyukile amba usa kwipaibwa?
5 Tala lukulupilo molwākwashishe Yesu emanije nansha byaādi uyukile amba usa kwipaibwa lufu lubi mpata. Mu difuku dya Pentekosa mu mwaka wa 33 Y.M., mutumibwa Petelo wāpitulukile mu bupolofeto budi mu mukanda wa Ñimbo ya Mitōto, bwine bulombola biyampe amba Yesu wādi utūkije mutyima, bwa amba: “Ami nkekala mu lukulupilo; mwanda kukanshiyepo mu Kibundu, kadi kukalekapo muntu obe wa lulamato amone bubole. . . . Ukandyuja nsangaji mikatampe ku meso obe.” (Bil. 2:25-28; Ñim. 16:8-11) Nansha Yesu byaādi uyukile amba usa kufwa, wādi na lukulupilo lukomo lwa amba Leza usa kumusangula, ne amba ukekala na nsangaji ya kukemona monka na Shandi momwa mūlu.—Bah. 12:2, 3.
6. Le tutu umo wanenene bika pa mwanda utala lukulupilo?
6 Lukulupilo lwetu lwa bwine Kidishitu i lukwashe batutu ne bakaka bavule bōminine. Twisambilei’ko pa kimfwa kya Leonard Chinn, tutu wa kikōkeji wadi ushikata mu Angeletele. Pa Divita Dibajinji dya Ntanda, bamukutyile mwanda wapelele kutwela busola. Bamwelele mu kaso ka aye mwine mu bula bwa myeji ibidi, kupwa kebamwingidija mingilo ya ku bukomo. Walembele mwenda mafuku amba: “Bintu byantene byankweshe ngivwanije amba tusakilwa lukulupilo pa kūminina. Tudi na kimfwa kya Yesu, kya batumibwa, ne kya bapolofeto. Kadi tudi na milao milēme mu Bible. Bino byonso bitupanga lukulupilo lukomo lwa būmi bwa kumeso ne kwitukomeja tūminine.” Lukulupilo lwadi pamo bwa ñanga kudi tutu Leonard, kadi lubwanya kwikala pamo bwa ñanga ne kotudi.
7. Le byamalwa bikomejanga namani lukulupilo lwetu? (Bene Loma 5:3-5; Yakoba 1:12)
7 Lukulupilo lwetu luningilanga’ko pa kupwa kūminina byamalwa ne kwimwena bukwashi bwa Yehova, ne kujingulula’mba witwitabije. (Tanga Bene Loma 5:3-5; Yakoba 1:12.) O mwanda pano tudi na lwitabijo lukomo kupita potwaitabije dibajinji myanda miyampe. Satana usakanga byamalwa bitulēmenene, inoko na bukwashi bwa Yehova tubwanya kūminina byamalwa byo-byonso.
LUKULUPILO LWETU LUDI PAMO BWA KILAMA-MUTWE
8. Le lukulupilo ludi pamo bwa kilama-mutwe namani? (1 Bene Tesalonika 5:8)
8 Kadi Bible udingakanya lukulupilo lwetu na kilama-mutwe. (Tanga 1 Bene Tesalonika 5:8.) Sola uvwalanga kilama-mutwe mwanda wa kukinga mutwe wandi ku byabulwi bibwanya kwela wa lwana nandi mwanda wa kumusanshija ku mutwe. Mu bulwi bwetu bwa ku mushipiditu, tufwaninwe kukinga milangwe yetu ku kutambwa na Satana. Wingidijanga bintu bivule mwanda wa kona milangwe yetu. Pamo’nka bwa kilama-mutwe mokikingilanga mutwe wa sola, lukulupilo lwetu nalo lukiñanga milangwe yetu amba tushale nyeke ba kikōkeji kudi Yehova.
9. Le i bika bilonga bantu pa mwanda wa kubulwa lukulupilo?
9 Lukulupilo lwetu lwa būmi bwa nyeke luketukwasha tulonge bintu na tunangu ne kusansanya. Inoko shi lukulupilo lwetu luzoze ne kuleka milangwe ya bungitu yāle miji mu ñeni yetu, tubwanya kujimija kitungo kyetu kya būmi bwa nyeke. Tubandaulei’ko byātene bene Kidishitu bamo bādi mu Kodinda wa kala. Bājimije lwitabijo mu mulao wa mvubu wa Leza wa lukulupilo lwa lusangukilo. (1 Ko. 15:12) Polo wālombwele amba bantu bampikwa lukulupilo lwa būmi bwa kumeso, badi’ko enka pa mwanda wa būmi bwa pano. (1 Ko. 15:32) Dyalelo bantu bavule kebakulupilepo mu milao ya Leza, badi’ko enka mwanda wa būmi bwa pano, balonga byonso byobasaka mwanda wa kwisangaja. Inoko batwe tukulupile mu būmi bwa kumeso bwitulaile Leza. Lukulupilo lwetu lwingilanga pamo bwa kilama-mutwe kikinga milangwe yetu, ne kwitukwasha tuleke kwikala na būmi bwa kulonga enka bintu bya kwisangaja, bwine bwadi bwa kona kipwano kyetu na Yehova.—1 Ko. 15:33, 34.
10. Le lukulupilo lubwanya kwitukinga namani ku mulangilo wa bubela?
10 Kadi kilama-mutwe kyetu kya lukulupilo kibwanya kwitukinga ku milangwe keikasangajapo Yehova nansha dimo. Kimfwa, bamo babwanya kunena’mba: ‘Nkikekalapo nansha dimo mu boba bakekala na būmi bwa nyeke. Nkidipo na mvubu. Nkikabwanyapo nansha dimo kwiendeja mungya misoñanya ya Leza.’ Vuluka’mba Edifaza mulunda nandya Yoba wa bubela wāsapwidile Yoba bintu na bino’bi. Edifaza wānenene amba: “Le muntu wa kufwa i ani amba ekale utōka?” Kupwa wēsambila padi Leza amba: “Tala! Aye kakulupilepo bajila bandi, kadi nansha ke madiulu mene keatōkangapo ku meso andi.” (Yoba 15:14, 15) Buno i bubela bwa mu meso fututu! Vuluka’mba Satana ye usonshilanga ino milangwe. Aye uyukile amba shi wendelele kulanga namino, usa kujimija lukulupilo. Nanshi pela buno bubela ne kuta mutyima ku byobya bilaile Yehova. Kokitatana nansha dimo amba ukusakilanga wikale na būmi bwa nyeke, ne amba ukakukwasha ufikile pa kino kitungo.—1 Tm. 2:3, 4.
LAMA NYEKE LUKULUPILO LOBE LUKOMO
11. Mwanda waka tufwaninwe kwikala na kitūkijetyima potutengele kufikidila kwa bintu byotukulupile?
11 Kebipēlapo kulama nyeke lukulupilo lwetu lukomo. Tubwanya kubulwa kitūkijetyima potutengele Leza afikidije milao yandi. Inoko Yehova udi’ko nyeke, kadi kitatyi kyotubwanya kumona bu kilampe, kwadi i kīpi bininge. (2 Pe. 3:8, 9) Aye ukafikidija mpango yandi mu muswelo muyampe mpata, inoko padi kakalongapo bintu pa kitatyi kyotwadi twibilangila. Le pene’po, i bika bibwanya kwitukwasha tulame nyeke lukulupilo lwetu lukomo pano potutengele na kitūkijetyima Leza afikidije milao yandi?—Yak. 5:7, 8.
12. Le kukwatañana na Bahebelu 11:1, 6, lukulupilo i belukwatañanye namani na lwitabijo?
12 Tukalama nyeke lukulupilo lwetu lukomo shi tushale pabwipi na Yehova, mwine ukafikidija bintu byotukulupile. Bible ukwatañanyanga lukulupilo na kwitabija’mba Yehova udi’ko, ne amba “upalanga mpalo boba bamukimba na mikeketo.” (Tanga Bahebelu 11:1, 6.) Shi tumone Yehova bu muntu udi’ko bine, po pene tukakulupila’mba ukalonga bintu byonso byalaile. Nanshi twisambilei’ko pa miswelo mipotoloke yotubwanya kuningija’mo kipwano kyetu na Yehova, ne kulama nyeke lwitabijo lwetu lukomo.
Milombelo ne kulanguluka biketukwasha tulame nyeke lukulupilo lwetu lukomo (Tala musango 13-15)b
13. Le i muswelo’ka otubwanya kufwena Leza?
13 Lomba Yehova, kadi tanga Kinenwa kyandi. Nansha byoketubwanyapo kumona Yehova, tubwanya kumufwena. Tubwanya kwisamba nandi mu milombelo, koku tukulupile amba uketwivwana. (Yel. 29:11, 12) Tubwanya kuteja Leza na kutanga Kinenwa kyandi ne kulangulukila’po. Potutanga myanda ilombola Yehova mwaākwatakeninye boba bādi bamulamete pa kala, lukulupilo lwetu luningilanga’ko. Byonso bilembelwe mu Kinenwa kya Leza “byālembelwe mwanda wa kwitufundija, amba pa kūminina kwetu ne pa kusengwa na Bisonekwa twikale na lukulupilo.”—Loma 15:4.
14. Mwanda waka i biyampe kulangulukila pa byobya byālongēle Yehova bantu bakwabo?
14 Langulukila pa muswelo wāfikidije Yehova milao yandi. Twisambilei’ko pa byobālongēle ba Abalahama ne Sala kudi Leza. Bādi ke banunu, ino bādi kebabutwile bana. Inoko Leza wēbalaile amba basa kubutula mwana. (Ngo. 18:10) Le Abalahama wālongele’po namani? Bible unena’mba: “Wāikele na lwitabijo amba ukekalanga shandya mizo mivule.” (Loma 4:18) Nansha byobyāmwekele bu kebibwanikapo mungya mumweno wa bumuntu, Abalahama aye wākulupile amba Yehova ukafikidija mulao wandi. Yehova kātyumwinepo mutyima wa uno muntu wa lwitabijo. (Loma 4:19-21) Nsekununi pamo bwa ino itufundija’mba, Yehova ukafikidija nyeke milao yandi nansha shi mungya mumweno wetu bibwanya kumweka bu kebibwanikapo.
15. Mwanda waka tufwaninwe kulangulukila pa byobya ke bitulongele Leza?
15 Langulukila pa bintu bikulongēle Yehova. Langulukila pa muswelo okodi mumwene mu kufikidila kwa milao idi mu Kinenwa kya Leza. Kimfwa, Yesu wālaile amba Shandi ukakupa byobya byosakilwa mu būmi. (Mat. 6:32, 33) Kadi Yesu i mukukulupije amba Yehova ukakupa mushipiditu ujila shi umulombe’o. (Luka 11:13) Yehova i mufikidije ino milao. Ye uno padi ubavuluka’ko milao mikwabo yafikidije kodi. Kimfwa, i mulaye kukulekela, kukusenga, ne kukudisha ku mushipiditu. (Mat. 6:14; 24:45; 2 Ko. 1:3) Shi ulangulukila pa byobya ke bikulongele Leza, ukaningija lukulupilo lobe mu byobya byasa kukulongela mu mafuku āya kumeso.
SANGALA MU LUKULUPILO
16. Mwanda waka lukulupilo i kyabuntu kilēme?
16 Lukulupilo lwetu lwa būmi bwa nyeke i kyabuntu kilēme kitupele Leza. Tutengele na kipyupyu būmi bulumbuluke bwa kumeso—bwine botukulupile amba busa kufikidila. Lukulupilo lwingilanga pamo bwa wetu ñanga, na kwitukwasha twimanije na kūminina byamalwa, kupangwapangwa, enka ne kuleka kutyina lufu. Kadi lwingilanga pamo bwa kyetu kilama-mutwe, na kukinga milangwe yetu amba tupele byobya bibi ne kulonga byobya biyampe. Lukulupilo lwetu lwitupa Bible lwitufwenyanga kudi Leza, ne kwitulombola mubaile buswe bwaetusenswe. Bine tumwenanga bininge mu kulama nyeke lukulupilo lwetu lukomo.
17. Mwanda waka lukulupilo lwetu lwituletelanga nsangaji?
17 Mu mukanda wālembēle Polo bene Loma, wēbakankamikile’mo amba: “Sangalai mu lukulupilo.” (Loma 12:12) Polo wādi ubwanya kusangala mwanda wādi ukulupile amba shi ashale nyeke na kikōkeji, ukekala na būmi bwa nyeke momwa mūlu. Ne batwe netu tubwanya kusangala mwanda tukulupile amba Yehova ukafikidija milao yandi. Bine monka mwālembēle kaimba wa mitōto, “wa nsangaji i yewa . . . [wa] lukulupilo lwandi ludi mudi Yehova Leza wandi, . . . Mwine wikele wa binebine nyeke.”—Ñim. 146:5, 6.
LWIMBO 139 Wimone Pakekala Byonso Ke Bipya
a Yehova i mwitupe lukulupilo lwa kutendelwa lwa būmi bwa kumeso. Luno lukulupilo lwitukankamikanga ne kwitukwasha tuleke kuta mutyima pa makambakano etu a dyalelo. Lwitupanga bukomo bwa kushala nyeke ba kikōkeji nansha shi tubatanwa na makambakano’ka. Kadi lubwanya kwitukinga ku kwikala na milangwe mibi, mine ibwanya kona mulangilo wetu. Monka motusa kwibimwena mu kino kishinte, bino byonso i bubinga buyampe botudi nabo bwa kulama nyeke lwitabijo lwetu lukomo.
b NSHINTULWILO YA BIFWATULO: Pamo’nka bwa kilama-mutwe mokikingilanga mutwe wa sola, ne ñanga nandi mwakwashishanga kyombo kimanije, lukulupilo lwetu nalo lukiñanga milangwe yetu ne kwitukwasha twimanije mu byamalwa. Kaka ulombela na kikulupiji kudi Yehova. Tutu ulangulukila pa muswelo wāfikidije Leza milao yaālaile Abalahama. Tutu mukwabo ulangulukila pa muswelo umwesele Yehova.