KISHINTE KYA KWIFUNDA 47
Muswelo wa Kwendelela Kwisanswa Bininge Batwe Bene na Bene
“Twisanswei nyeke batwe bene na bene, mwanda buswe i bwa kwa Leza.”—1 YO. 4:7.
LWIMBO 109 Buswe Bukatampe Butamba ku Mutyima
BIDI MU KISHINTEa
1-2. (a) Mwanda waka mutumibwa Polo wānenene amba buswe yo ngikadila ‘mikatampe kutabuka’? (b) Le i bipangujo’ka byotusa kwisambila’po?
KITATYI kyēsambīle mutumibwa Polo pa lwitabijo, lukulupilo, ne buswe, wāvuile mīsambo yandi na kunena’mba “kikatampe kutabuka pa [ino ngikadila] i buswe.” (1 Ko. 13:13) Mwanda waka Polo wānenene namino? Mwanda mu mafuku a kumeso, ketukasakilwapo monka kulombola lwitabijo mu milao ya Leza itala ntanda mipya, ino milao ikekala ke mifikidile. Inoko tukasakilwa nyeke kusanswa Yehova ne bantu. Ke-pantu, buswe botwibasenswe bukendelela kuvudila’ko nyeke ne nyeke.
2 Byotukasakilwa nyeke kwikala na buswe, tusa kwisambila pa bino bipangujo bisatu. Kibajinji, mwanda waka tufwaninwe kwisanswa batwe bene na bene? Kya bubidi, i muswelo’ka otulombolanga’mba twisenswe batwe bene na bene? Kya busatu, i muswelo’ka otubwanya kwendelela kwisanswa bininge batwe bene na bene?
MWANDA WAKA TUFWANINWE KWISANSWA BATWE BENE NA BENE?
3. Le i bubinga’ka botudi nabo bwa kwisanshilwa batwe bene na bene?
3 Mwanda waka i kya mvubu twisanswe batwe bene na bene? Bubinga bumo bidi i mwanda buswe bwituyukanyanga bu bene Kidishitu ba bine. Yesu wāsapwidile batumibwa bandi amba: “Pa kino bonso bakayuka’mba mwi bami bana ba bwanga—shi mudi na buswe umbukata mwenu.” (Yoa. 13:35) Kadi, kwisanswa batwe bene na bene kwitulungilanga mu bumo. Polo wāityile buswe bu “kijimba kibwaninine kya bumo.” (Kol. 3:14) Inoko kudi bubinga bukwabo bwa mvubu mpata botufwaninwe kwisanshilwa batwe bene na bene. Mutumibwa Yoano wālembēle banababo mu lwitabijo amba: “Yewa yense usenswe Leza ufwaninwe ne kusanswa mwanabo.” (1 Yo. 4:21) Kitatyi kyotwilombola buswe batwe bene na bene, tulombolanga’mba tusenswe Leza.
4-5. Leta kimfwa kilombola kukwatañana kudi pa bukata bwa buswe botusenswe Leza ne buswe botwisenswe batwe bene na bene.
4 Le buswe botusenswe Leza ne buswe botusenswe batutu ne bakaka bukwatañene namani? Kimfwa, tutalei kukwatañana kudi pa bukata bwa mutyima wetu na bipindi bikwabo bya ku umbidi wetu. Kitatyi kibandawila dokitele mutwilo wa mukunka wetu mu nkonyenyo ya kuboko, ubwanya kuyuka mwikadile mutyima wetu. Le tubwanya kwingidija namani kino kimfwa ku mwanda otwisambila’po utala buswe?
5 Enka mubwaninya dokitele kuyuka mwikadile mutyima wetu kitatyi kyabandaula moutwila, netu tubwanya kuyuka mwikadile buswe botusenswe Leza na kubandaula mwikadile buswe botusenswe bantu bakwabo. Shi tubajingulula’mba buswe botusenswe banabetu mu lwitabijo bubatyepa mu muswelo kampanda, kino kibwanya kwikala kilomboji kya amba ne buswe botusenswe Leza bubatyepa. Inoko shi twendelela kulombola buswe ku banabetu mu lwitabijo, kino kilombola’mba tusenswe Leza bininge.
6. Mwanda waka tufwaninwe kuzumbija mutyima shi buswe botusenswe batutu ne bakaka bubatyepa? (1 Yoano 4:7-9, 11)
6 Tufwaninwe kuzumbija mutyima shi buswe botusenswe batutu ne bakaka bwenda butyepa. Mwanda waka? Mwanda kino kilombola’mba tudi mu kyaka kya kujimija kipwano kyetu na Yehova. Mutumibwa Yoano i mulombole uno mwanda patōka paetuvuluja amba: “Yewa kasenswepo mwanabo, mwine wamwene, kakokejapo kusanswa Leza, mwine wakamwenepo.” (1 Yo. 4:20) Le kino kitufundija bika? Kitufundija’mba Yehova witusangelanga enka shi ‘twisenswe batwe bene na bene.’—Tanga 1 Yoano 4:7-9, 11.
I MUSWELO’KA OTULOMBOLANGA AMBA TWISENSWE BATWE BENE NA BENE?
7-8. Le i miswelo’ka imo yotubwanya kulombola’mo buswe botwisenswe batwe bene na bene?
7 Tutana divule mu Kinenwa kya Leza musoñanya wa ‘kwisanswa batwe bene na bene.’ (Yoa. 15:12, 17; Loma 13:8; 1 Ts. 4:9; 1 Pe. 1:22; 1 Yo. 4:11) Inoko, buswe i ngikadila ya mu mutyima, nansha ya muntu wa munda, kadi i kutupu muntu ubwanya kumona mu mutyima wetu. Le penepo, i muswelo’ka otukokeja kumwekeja buswe botwisenswe batwe bene na bene? I kupityila ku binenwa ne bilongwa byetu.
8 Kudi miswelo mivule yotubwanya kulombola’mo amba tusenswe batutu ne bakaka. Miswelo imo i ino: “Mwisambei bubine umo ku mukwabo.” (Zek. 8:16) “Lamai ndoe banwe bene na bene.” (Mako 9:50) Ikalai babajinji “mu kwilēmeka banwe bene na bene.” (Loma 12:10) “Mwitambulei banwe bene na bene.” (Loma 15:7) “Endelelai . . . kwilekela.” (Kol. 3:13) “Mwiselejei’ko nyeke biselwa bilēma.” (Ngt. 6:2) “Mwisengei nyeke banwe bene na bene.” (1 Ts. 4:18) ‘Mwitamijei nyeke banwe bene na bene.’ (1 Ts. 5:11) ‘Mwilombelelei banwe bene na bene.’—Yak. 5:16.
Le i muswelo’ka otubwanya kukwasha mwanetu mu lwitabijo utyumukilwe mutyima? (Tala musango 7-9)
9. Mwanda waka kusenga bakwetu i muswelo wa mvubu mpata wa kwibalombola buswe botwibasenswe? (Tala ne kifwatulo.)
9 Tubandaulei’ko muswelo umo wa kulombola buswe wesambilwa’po mu musango ubadikīle. Tusa kubandaula binenwa bya Polo bya amba: “Mwisengei nyeke banwe bene na bene.” Mwanda waka kusenga bakwetu i muswelo wa mvubu mpata wa kwibalombola buswe botwibasenswe? Kukwatañana na dibuku dimo dishintulula myanda ya mu Bible, kishima kyāingidije Polo bu “kusenga” kishintulula “kwimana ku mutamba wa muntu mwanda wa kumukankamika kitatyi kyaekonda na matompo makomo.” Nanshi, kitatyi kyotusenga mwanetu mu lwitabijo utyumukilwe mutyima, tumukwashanga emane ne kwendelela kunangila mu dishinda ditwala ku būmi. Kitatyi kyonso kyotusenga tutu nansha kaka udi mu makambakano, tulombolanga’mba tumusenswe.—2 Ko. 7:6, 7, 13.
10. Le i kukwatañana’ka kudi pa lusa ne busengi?
10 Kwivwana lusa ne kuleta busengi i bintu bibidi bikwatañene bininge. Namani? Lusa lutononanga muntu asenge bantu bakwabo ne kulonga bukomo bwa kwibakwasha mu makambakano abo. Nanshi dibajinji twivwananga lusa; ebiya twaleta busengi. Tala muswelo ukwatañanya Polo lusa lwa Yehova na muswelo wapānanga busengi. Polo utela Yehova bu “Tata wa lusa lukatampe ne Leza wa kusenga konso.” (2 Ko. 1:3) Monka mushintulwila’byo bilembwa bya kwifunda bīsambila pa uno vese, Polo i mwingidije binenwa “lusa lukatampe” mwanda wa kulombola lusa lotufwaninwe kwivwanina bantu bakwabo. Nanshi, “Leza utelwa bu Tata, nansha Nsulo ya lusa lukatampe, mwanda aye ye Nsulo ya lusa.” Kadi luno lusa lumulengejanga etusenge “mu matompo etu onso.” (2 Ko. 1:4) Pamo’nka bwa mema mayampe atamba ku nsulo moatalejanga mutyima wa boba badi na kyumwa, Yehova utalajanga ne kusenga boba batyumukilwe mutyima. Le i muswelo’ka otubwanya kwiula Yehova mu kwivwanina bantu bakwabo lusa ne kwibasenga? Muswelo umo bidi otubwanya kumwiula i na kwikala na ngikadila iketukwasha twivwanine bakwetu lusa ne kwibasenga. Le i pamo bwa ngikadila’ka?
11. Le kukwatañana na Bene Kolose 3:12 ne 1 Petelo 3:8, i ngikadila’ka mikwabo yotufwaninwe kwikala nayo pa kwendelela kwikala na buswe buketulengeja tusenge bakwetu?
11 Le i bika biketukwasha twendelele kwikala na buswe botusakilwa pa ‘kwisenga nyeke batwe bene na bene’ difuku ne difuku? Tunenwe kwikala na ngikadila pamo bwa mutyima wa kulangila bakwetu, kisanso kya bu bana ba bana, ne kanye. (Tanga Bene Kolose 3:12; 1 Petelo 3:8.) Le ino ngikadila iketukwasha namani? Shi twivwanina banabetu lusa ne kwibata mutyima bya binebine, nabya tukasaka bininge kwibasenga pobadi mu makambakano. Monka mwānenene’byo Yesu, “kyakanwa kinenanga byobya biyudile ku mutyima. Muntu muyampe ulupulanga bintu biyampe mu kibīko kyandi kiyampe.” (Mat. 12:34, 35) Kusenga batutu ne bakaka kitatyi kyobasakilwa bukwashi, i muswelo muyampe mpata wa kulombola’mba twibasenswe.
LE I MUSWELO’KA OTUBWANYA KWENDELELA KWISANSWA BATWE BENE NA BENE?
12. (a) Mwanda waka tufwaninwe kutadija? (b) Le i kipangujo’ka kyoketwisambila’po pano?
12 Batwe bonso tusakanga kwisanswa “nyeke batwe bene na bene.” (1 Yo. 4:7) Inoko, i kya mvubu tuvuluke kidyumu kyāletele Yesu kya amba “buswe bwa bangi bene bukatalala.” (Mat. 24:12) Yesu kānenenepo amba bandi bana ba bwanga bavule bakaleka kwilombola buswe abo bene na bene. Nansha nankyo, tufwaninwe kutadija amba mwikadila wa bantu ba ino ntanda kewakekala na lupusa pa muswelo otwikele na batutu ne bakaka. Na uno mulangwe mu ñeni, twisambilei’ko pa kino kipangujo kya mvubu: Le i bika biketukwasha tuyuke shi tusenswe bininge batutu ne bakaka?
13. Le i bika bibwanya kutūla buswe bwetu pa ditompo?
13 Muswelo umo bidi wa kuyuka mubaile buswe bwetu, i na kubandaula motupwijija myanda imo mu būmi. (2 Ko. 8:8) Mwanda umo bidi i uno wātelele mutumibwa Petelo paānenene amba: “Kutabukidila, mwisanswei bininge banwe bene na bene, mwanda buswe bupūtanga milwi ne milwi ya bubi.” (1 Pe. 4:8) Nanshi bukōkekōke ne kubulwa kubwaninina kwa bantu bakwabo kubwanya kutūla buswe bwetu pa ditompo.
14. Le kukwatañana na 1 Petelo 4:8, i buswe bwa muswelo’ka botufwaninwe kwikala nabo? Leta kimfwa.
14 Lekai tubandaule na katentekeji bino binenwa bya Petelo. Kipindi kibajinji kya vese 8 kilombola buswe botufwaninwe kwikala nabo na kunena’mba, “mwisanswei bininge,” ko kunena’mba buswe bukatampe. Kishima kingidije Petelo bu “bininge” kishintulula kishima pa kishima “kutamuna.” Kipindi kya bubidi kya vese kilombola byotukalonga shi tusenswe bakwetu bininge. Kusanswa bininge bakwetu kwitukwashanga tupūte bubi bwabo. Tubwanya kwibyelekeja uno muswelo: Tukwatanga buswe bwetu na makasa abidi, pamo bwa batwe babāla kisandi ne kwikitamuna bininge enka ne byokipūta, ke bubipo’tu bumo nansha bubidi, ino i “milwi ne milwi ya bubi.” “Kupūta” i muswelo mukwabo wa kunena’mba kulekela. Monka mubwaninya kupūta kisandi dikeme dya biko, ne buswe nabo bubwanya kupūta bukōkekōke ne kubulwa kubwaninina kwa bantu bakwabo.
15. Lelo i bika byotukalonga shi tusenswe bininge batutu ne bakaka? (Bene Kolose 3:13)
15 Tunenwe kusanswa bininge bakwetu amba tubwanye kulekela kubulwa kubwaninina kwa banabetu mu lwitabijo, nansha shi i bikomo namani. (Tanga Bene Kolose 3:13.) Kitatyi kyotulekela bakwetu, tulombolanga’mba twibasenswe bininge, ne amba tukimbanga kusangaja Yehova. Le i kika kikwabo kiketukwasha tuleke kuta mutyima ku ngikadila ya bakwetu itulobeja ne bukōkekōke bwabo?
Monka motulaminanga nyeke mafoto mayampe ne kubula oa mabi, tuvulukanga bitatyi biyampe byotupityije pamo na banabetu mu lwitabijo, pa kyaba kya kuta mutyima pa bilubo byabo (Tala musango 16-17)
16-17. Le i kika kikwabo kiketukwasha tuleke kuta mutyima ku bilubo bityebitye bya bakwetu? Leta kimfwa. (Tala ne kifwatulo.)
16 Tá mutyima ku ngikadila miyampe ya batutu ne bakaka, pa kyaba kya kuta’o ku ngikadila yabo mibi. Tutalei kino kimfwa. Langa’po bidi mushikatyile pamo na batutu ne bakaka. Mubapityija kitatyi kiyampe pamo, ebiya ku mfulo mubakwatyija foto ya kisumpi kyonso. Ino mubakwatyila’ko ne mafoto makwabo abidi a kukwasha shi mibajinji keitambilepo biyampe. Pano kodi na mafoto asatu. Inoko ubamone amba pa foto imo, padi tutu umo kasepelepo. Le ukalonga namani na ino foto? Ukabula’yo mwanda udi na mafoto makwabo abidi pasepele bantu bonso, kubadila’mo ne uno tutu.
17 Tubwanya kudingakanya ano mafoto na myanda yotulama mu ñeni. Tuvulukanga nyeke bintu biyampe bya mu kitatyi kyotwapityije pamo na batutu ne bakaka. Ino langa’po bidi shi kitatyi kimo kyomwetene na batutu ne bakaka, tutu umo nansha kaka wanenene bintu byakusense. Le ukalonga’po namani na uno mwanda? Le wabulwa’po kulonga bukomo bwa kwiubula monka mowadi wa kubudila foto imo pa ano mafoto asatu? (Nki. 19:11; Ef. 4:32) Tubwanya kubula bilubo bityebitye bya mwanetu mu lwitabijo, mwanda tuvulukanga bitatyi bivule biyampe byotupityije nandi pamo. Ino yo myanda miyampe yotufwaninwe kulama ne kukwata na bulēme.
KINE KYOTUSAKILWA NAKAMPATA BUSWE DYALELO
18. Le i myanda’ka mikatampe itala buswe yotwefunda mu kino kishinte?
18 Mwanda waka tusakanga kwendelela kwisanswa bininge batwe bene na bene? Monka motwebimwena, kitatyi kyotulombola buswe ku batutu ne bakaka, tulombolanga buswe botusenswe Yehova. Le i muswelo’ka otulombolanga’mba tusenswe banabetu mu lwitabijo? Muswelo umo bidi i na kwibasenga. Shi tudi na lusa, tukabwanya ‘kwisenga nyeke batwe bene na bene.’ Lelo i muswelo’ka otukendelela kwisanswa bininge batwe bene na bene? I na kulonga bukomo bwa kwilekela.
19. Mwanda waka i kya mvubu mpata twilombole buswe batwe bene na bene dyalelo?
19 Mwanda waka i kya mvubu mpata twilombole buswe batwe bene na bene dyalelo? Tala bubinga buleta Petelo, amba: “Mfulo ya bintu byonso ibafwena pabwipi. Nanshi, . . . mwisanswei bininge banwe bene na bene.” (1 Pe. 4:7, 8) Le i bika byotubwanya kutengela pano pafwena bininge mfulo ya ino ntanda mibi? Yesu wālaile pangala pa balondi bandi amba: “Mukashikibwa na mizo yonso pa mwanda wa dijina dyami.” (Mat. 24:9) Pa kukomena uno mushikwa, tunenwe kwikala nyeke mu bumo. Shi tulonge namino, Satana kakabwanyapo kwitukalañanya, mwanda twi balungilwe pamo na buswe—“kijimba kibwaninine kya bumo.”—Kol. 3:14; Fid. 2:1, 2.
LWIMBO 130 Ikala na Lulekelo
a Pano po pene potufwaninwe kulombola buswe ku batutu ne bakaka. Mwanda waka, ne i muswelo’ka otubwanya kulombola’mba twisenswe batwe bene na bene?