KIFUNDWA 49
Kuleta Bubinga Bunekenya
KITATYI kyonena mwanda, bemvwaniki bobe badi na bubinga bwa kwipangula’mba: “Lelo i bya bine namani? I bika bilombola amba binena muneni bifwaninwe kwitabijibwa?” Abe byodi mufundiji, udi na kiselwa kya kulondolola bino bipangujo nansha kya kukwasha bemvwaniki batane malondololo abo bene. Shi udi na mwanda wa mvubu wa kubingija byonena, nabya unenwe kupa bemvwaniki bobe buluji busumininwe bwa kwitabijija’o. Kino kikatuntwila bukomo ku musapwilo obe wikale unekenya.
Mutumibwa Polo wāingidije bwino bwa kunekenya. Wādi usaka kwalamuna milangwe ya boba baādi wisamba nabo na kuleta bubinga bunekenya, na mulangulukilo muluji, ne na kwisāshila bakwabo na kininga. Pa kino wetūshidile kimfwa kilumbuluke. (Bil. 18:4; 19:8) Bine, baneni bamo bampwa mambo bengidijanga bwino bwa kunekenya mwanda wa kulubija bantu. (Mat. 27:20; Bil. 14:19; Kol. 2:4) Bakokeja kushilula na nsumbi ya bubela, kwimanina pa nsulo mifwe ya myanda, kuleta bubinga buyayate, bapumpunya myanda mine ipatanya mimweno yabo, ne kutenga mīdimuko ya bantu kutabuka’ko mulangilo muluji. Bine tufwaninwe kwepuka ino miswelo yonso kamo ne kamo.
Bubinga Bwimanije Nshinkidingi pa Kinenwa kya Leza. Byotufundija kebifwaninwepo kushiluka kotudi. Tunenwe kulonga bukomo bwa kusapwila bakwetu byobya byotufunda mu Bible. Pa kino, tudi na bukwashi bukatampe bwa mabuku alupwilwe na kabumbo ka umpika wa binebine ne wa manwa. Ano mabuku etukankamikanga kubandaula Bisonekwa na katentekeji. O mwanda netu tukokelanga milangwe ya bakwetu ku Bible, ke mwandapo wa kusaka kwibingija amba tubanena bya bine, mhm, ino i na mutyima wa kwityepeja wa kusaka abo bene bemwene byobya binena Bible. Twi betabije byānene Yesu Kidishitu mu milombelo yaādi ulombela kudi Shandi amba: ‘Mwanda obe bo bubinebine.’ (Yoa. 17:17) Kekudipo kadi walupusa mukatampe utabukile Yehova Leza, Umpangi wa diulu ne ntanda. Bubinga botuleta bunekenyanga bantu mwanda bwimanine pa Kinenwa kyandi.
Kyaba kimo ukokeja kwisamba na bantu kebayukilepo Bible nansha kebamwitabijapo amba i Kinenwa kya Leza. Ufwaninwe kunañuna biyampe mwa kuyukila kitatyi ne muswelo wa kutweja bisonekwa bya Bible mu mīsambo. Inoko ufwaninwe kulonga bukomo bwa kukokela bukidi bonka milangwe yabo ku ino nsulo ya myanda idi na lupusa lukatampe.
Le ulanga amba kutela’tu kisonekwa kampanda kifwaninwe ko kuleta bubinga kebupatanibwapo? Mhm, ke ponsopo. Kikakulomba padi kukokela milangwe ne pa myanda idi kungala ne kunshi mwanda wa kulombola amba bine kino kisonekwa kibingija byowanena. Shi i musoñanya’tu kete osaka kulupula mu kisonekwa, ino myanda ya kungala ne kunshi keikwatañenepo nao, nabya ukokeja kubwanya’ko bukamoni bukwabo. Padi ukaleta bisonekwa bikwabo bikwatakanya mulangwe obe mwanda wa bemvwaniki bobe bajingulule amba na bubine byonena i bimanije nshinkidingi pa Bisonekwa.
Epuka kutyityija bintu kebibingijibwepo na kisonekwa. Tanga’kyo na katentekeji. Kepabulwe kisonekwa kisambila pa mwanda onena onso mutuntulu. Ino shi usaka bubinga bobe bunekenye bemvwaniki bobe, nankyo bafwaninwe kujingulula biyampe milangwe mine yowanenanga amba yo ibingijibwa na kisonekwa.
Bubinga Bukwatakanibwe na Bukamoni Bukwabo. Dimodimo i kiyampe kuleta bukamoni bukwabo butamba ku nsulo ingi mishile na Bible mwanda wa kukwasha bantu bajingulule bujalale budi mu Bisonekwa.
Kimfwa, ukokeja kufunka diulu dimwekele na meso’di amba i bubinga bulombola amba kudi Umpangi. Ukokeja kukokela milangwe ku bijila bya kipangila, kimfwa bukomo bukokela bintu panshi, ne kulanguluka’po amba shi kudi bino bijila nabya kudi ne Mujidiki wa bijila. Buluji boloke boleta bukanekenya bantu shi bukwatañene na binena Kinenwa kya Leza. (Yoba 38:31-33; Mit. 19:1; 104:24; Loma 1:20) Buno bukamoni bumweke bukwashanga mwanda bulombola amba binena Bible i bikwatañane na myanda mimweke na meso.
Lelo uloñanga bukomo bwa kukwasha muntu ayuke amba Bible bine i Kinenwa kya Leza? Padi ukapituluka mu binenwa bya bafundi banena amba i Kinenwa kya Leza, ino le buno bo bubinga? Yuka amba bino bikakwasha enka bantu balēmekele bano bafundi kete. Lelo ukokeja kutela myanda ya sianse mwanda wa kubingija Bible amba i wa bine? Shi wingidije milangwe ya bafundi ba sianse bakubulwa kubwaninina amba yo ya lupusa, nabya ubaūbaka pa kyalwilo kizela. Ku mutamba mukwabo, shi ushilule na Kinenwa kya Leza kupwa kotela bisokwelwe na sianse bibingija bubinebine bwa Bible, nankyo bubinga bobe bukashimikwa pa kyalwilo kikomo.
Eyo, ponso polonga bukomo bwa bubingija myanda, leta bukamoni bubwane. Buvule bwa bukamoni bukalondela pa bemvwaniki bobe. Kimfwa, shi wisambila pa mafuku a mfulo atelelwe mu 2 Temote 3:1-5, padi ukakokela milangwe ya bemvwaniki bobe pa musapu uyukilwe na bonso ulombola amba bantu kebakidipo na “lusa lwa bu-butule.” Kino kimfwa kimo kete i kibwane pa kubingija kufikidila kwa kino kintu kibadilwa mu kiyukeno kya mafuku a mfulo.
Kwifwanija—kudingakanya bintu bibidi bidi na bintu bikatampe biifwane—kukokeja divule kukukwasha. Kwifwanija konkakonka kekubingijangapo mwanda; ino mvubu yako ifwaninwe kukwatañana na byobya binena Bible. Ino kwifwanija bintu kubwanya padi kukwasha muntu amone bujalale bwa mulangwe uletelwe. Kimfwa, ubwanya kwingidijibwa’ko pa kushintulula amba Bulopwe bwa Leza i umbikalo. Ukokeja kunena amba monka mwikadile imbikalo ya bantu, ne Bulopwe bwa Leza nabo mo monka, budi na babikele, babikalwa, bijila, mpangiko ya butyibi, ne mpangiko ya bufundiji.
Myanda ipita mu būmi nayo ikokeja divule kwingidijibwa pa kulombola tunangu tudi mu kulonda madingi a Bible. Myanda yowimwena abe mwine nayo ikokeja kwingidijibwa pa kubingija myanda yonena. Kimfwa, polombola muntu kamweno kadi mu kutanga ne kwifunda Bible, ubwanya kumushintulwila kino mokilumbulwidile būmi bobe. Mutumibwa Petelo paādi ukankamika banababo, wēsambīle pa kwalamuka kwa Yesu, kwaēmwenine aye mwine na meso. (2 Pet. 1:16-18) Polo nandi wātelele byāmufikīle mu būmi. (2 Kod. 1:8-10; 12:7-9) Ino ufwaninwe kutela na dimodimo’tu bintu byowimwenine mu būmi bobe kutyina amba wakakokela milangwe ya bakwenu podi abe mwine.
Bantu byobadi beshile ku bibidiji ne milangilo, bukamoni bunekenya umo kebukokejapo padi kutonda muntu mukwabo. O mwanda tala mimweno ya bemvwaniki bobe kumeso kwa kutonga bubinga bokaleta ne muswelo okanena’bo. Nkindi 16:23 unena’mba: “Mutyima wa watunangu ulombolanga kyakanwa kyandi, kadi ulunda bulombodi [“kunekenya,” NW] ku milomo yandi.”