KIFUNDWA 32
Bulopwe bwa Leza Pano Buludikanga!
Bulopwe bwa Leza bwashilwile kuludika mūlu tamba mu 1914. Kadi po pashilwile ne mafuku a mfulo a imbikalo ya bantu. Le tubekiyuka namani? Tala’tu bupolofeto bwa mu Bible, ngikadilo ya bintu, ne ngikadila ya bantu bimweka tamba mu 1914.
1. Le bupolofeto bwa mu Bible bulombola bika?
Mukanda wa mu Bible wa Danyele wālombwele amba Bulopwe bwa Leza bwadi bwa kushilula kuludika ku mfulo kwa “bitatyi bisamba-bibidi.” (Danyele 4:16, 17) Myaka tutwa pa kupita’po, Yesu wātelele bino bitatyi bimo byonka’mba i “bitatyi bitungwe bya mizo,” kadi wāfundije amba byādi kebyafudile. (Luka 21:24) Monka motusa kwikimwena, bino bitatyi bisamba-bibidi byafudile mu 1914.
2. Lelo i ngikadilo’ka ya bintu ne ngikadila’ka ya bantu imweka tamba 1 914?
Bana ba bwanga ba Yesu bāmwipangwile amba: “I kiyukeno’ka kiketuyukija kitatyi kya kwikala’po kobe ne kya mvuyo ya ngikadilo ya bintu?” (Mateo 24:3) Yesu pa kulondolola, wālaile bintu bivule byadi bya kulongeka shi washilula kuludika momwa mūlu bu Mulopwe wa Bulopwe bwa Leza. Mu bino bintu mubadilwa ne mavita, bimpengele bya nzala ne kutenkana kwa ntanda. (Tangai Mateo 24:7.) Kadi Bible wālaile amba ngikadila ya bantu ba mu “mafuku a mfulo” yadi ya kulengeja bintu bikale “bikomo ne mwa kulongela.” (2 Temote 3:1-5) Ino ngikadilo ya bintu ne ngikadila ya bantu i mimwekelele patōka tamba mu 1914.
3. Mwanda waka ngikadilo ya bintu i mibipile’ko tamba pashilwile Bulopwe bwa Leza kuludika?
Kitatyi kityetye Yesu pa kupwa kubikala bu Mulopwe wa Bulopwe bwa Leza, walwile na Satana ne bandemona. Satana wanekenibwe. Bible unena’mba: “Waelwa pano pa ntanda, ne bamwikeulu bandi bene baelwa panshi pamo nandi.” (Kusokwelwa 12:9, 10, 12) Satana i mukalabale, mwanda uyukile amba usa konakanibwa. O mwanda mwine i mulengeje masusu ne misanshi ntanda yonso. Ke kya kutulumukapo shi ngikadilo ya ntanda ibabipila’ko mpata! Bulopwe bwa Leza busa kufundula’ko ano makambakano onso.
LANGULUKA BININGE
Bandaula, umone motwayukila’mba Bulopwe bwashilwile kuludika mu 1914, kupwa umone ne motutadilwa na uno mwanda.
4. Nondelo ya myaka ya mu Bible ibatenga mwaka wa 1914
Leza wālengeje Mulopwe Nebukaneza wa mu Babiloni wa kala alote kilotwa kya bupolofeto. Kino kilotwa ne nshintulwilo yakyo, byāletele Danyele, bifunkila pa buludiki bwa Nebukaneza ne pa Bulopwe bwa Leza.—Tangai Danyele 4:17.a
Tangai Danyele 4:20-26, ne kulondolola bino bipangujo:
(A) Le Nebukaneza wāmwene bika mu kilotwa?—Tala vese 20 ne 21.
(B) I bika byādi bya kufikila mutyi? —Tala vese 23.
(C) I bika byādi bya kulongeka ku mfulo kwa bitatyi “bisamba-bibidi”? —Tala vese 26.
Kilotwa kya Mutyi Mokikwatañenine na Bulopwe bwa Leza
BUPOLOFETO (Danyele 4:20-36)
Buludiki
(A) Mutyi mukatampe
Bulopwe bubaketwe
(B) “Tetai mutyi,” kufika ne ‘bipita bitatyi bisamba-bibidi’
Bulopwe bubajokejibwa
(C) “Bulopwe bobe nabo bukekala monka bobe”
Kufikidila kubajinji kwa buno bupolofeto . . .
(D) Lelo mutyi welekeja ani? —Tala vese 22.
(E) Le bulopwe bwāketelwe muswelo’ka? —Tangai Danyele 4:29-33.
(F) Le i bika byāfikīle Nebukaneza ku mfulo kwa “bitatyi bisamba-bibidi”? —Tangai Danyele 4:34-36.
KUFIKIDILA KUBAJINJI
Buludiki
(D) Nebukaneza, Mulopwe wa Babiloni
Bulopwe bubaketwe
(E) Kupwa kwa 606 Y.K., Nebukaneza wajimija bukomo bwandi, kakibwanyapo kadi kuludika mu myaka isamba-ibidi minemine
Bulopwe bubajokejibwa
(F) Nebukaneza wajokeja monka bukomo, washilula kuludika
Kufikidila kwa bubidi kwa buno bupolofeto . . .
(G) Lelo mutyi welekeja ani? —Tangai 1 Bilongwa bya Mafuku 29:23.
(H) Lelo bulopwe bwāketelwe namani? Le tubayuka namani amba pādi Yesu pano pa ntanda bwādi bukidi buketwe? —Tangai Luka 21:24.
(I) Le buno bulopwe bwajokejibwe kitatyi’ka, ne kwepi?
KUFIKIDILA KWA BUBIDI
Buludiki
(G) Balopwe ba Isalela belekeja buludiki bwa Leza
Bulopwe bubaketwe
(H) Yelusalema waonakanibwa ne kuketa mulōngo wa balopwe ba Isalela mu bula bwa myaka 2520
Bulopwe bubajokejibwa
(I) Yesu washilula kuludika momwa mūlu bu Mulopwe wa Bulopwe bwa Leza
Lelo bitatyi bisamba-bibidi i bya myaka inga?
Bipindi bimo bya mu Bible bitukwasha twivwanije bipindi bikwabo. Kimfwa, mukanda wa mu Bible wa Kusokwelwa ulombola’mba bitatyi bisatu ne kipindi i mafuku 1 260. (Kusokwelwa 12:6, 14) Bitatyi bisamba-bibidi, i kino kibalwa kwikilonga pabidi, ko kunena’mba i mafuku 2 520. Kitatyi kimo mu Bible, difuku dimo dilombola mwaka umo. (Ezekyele 4:6) Ye bidi ne pa mwanda utala bitatyi bisamba-bibidi bitelelwe mu mukanda wa Danyele—bilombola myaka 2 520.
5. Tamba mu 1914, ntanda i mishinte
Yesu wālaile mwadi mwa kwikadila ntanda, shi aye wabikala bu Mulopwe. Tangai Luka 21:9-11, ne kwisambila pa kino kipangujo:
Le pa ino myanda yatelwa’i, i yepi yokodi mumone nansha kwivwana?
Mutumibwa Polo wālombwele mwadi mwa kwikadila bantu mu mafuku a mfulo ya imbikalo ya bantu. Tangai 2 Temote 3:1-5, ne kwisambila pa kino kipangujo:
Le pa ino ngikadila, i yepi yomwene mu bantu dyalelo?
6. Kuludika kuludika Bulopwe bwa Leza kufwaninwe kwitukunka ku mutyima
Tangai Mateo 24:3, 14, ne kwisambila pa bino bipangujo:
Le i mwingilo’ka wa mvubu ulombola’mba Bulopwe bwa Leza pano buludikanga?
I muswelo’ka obwanya nobe kwingila mu uno mwingilo?
Bulopwe bwa Leza pano buludikanga, kadi kitatyi kya abo kwendeja ntanda yonso kibafwena pabwipi. Tangai Bahebelu 10:24, 25, ne kwisambila pa kino kipangujo:
Byotwamona’mba “difuku dibafwena,” le i bika bifwaninwe kulonga muntu ne muntu?
Le ukalonga namani shi ubefunde kintu kibwanya kukwasha bakwabo?
MUNTU UBWANYA KWIPANGULA’MBA: “Mwanda waka Batumoni ba Yehova besambilanga bininge pa mwaka wa 1 914?”
Le ukamulondolola namani?
MU KĪPI
Bupolofeto bwa mu Bible, mwilondelo wa myaka wa mu Bible, ne ngikadilo idi’mo ntanda bilombola’mba Bulopwe bwa Leza pano buludikanga. Tukalombola’mba twitabije uno mwanda na kusapula myanda ya buno Bulopwe ne na kutanwa ku kupwila.
Pitulukai’mo
I bika byālongekele pāfudile bitatyi bisamba-bibidi byālailwe mu mukanda wa mu Bible wa Danyele?
Le i bika byakukulupija’mba Bulopwe bwa Leza bwashilwile kuludika mu 1914?
Ukalombola namani amba witabije amba Bulopwe pano buludikanga?
KIMBA
Tala byobya binena balembi ba mānga pa muswelo ushintyile ntanda tamba mu 1914.
“Kitatyi Kyoneka Būmi bwa Bantu mu Kitulumukila” (Langukai!, Kweji 4, 2007)
Tala bupolofeto budi mu Mateo 24:14 mobwashintyile būmi bwa muntu umo.
“Nadi Nsenswe Futu ya Nteneshi Kupita Kintu Kyonso!” (Kiteba kya Mulami No. 3 2017)
Le tubayuka namani amba bupolofeto budi mu Danyele shapita 4 bwisambilanga pa Bulopwe bwa Leza?
I bika bilombola’mba “bitatyi bisamba-bibidi” bitelelwe mu Danyele shapita 4 byafudile mu 1914?
a Tala bishinte bibidi bidi mu kipindi Kimba mu kino kifundwa.