Bikadiku bikufikile bua kutua kapia ku diitu anyi?
MISANGU mikuabu newambe ne: Tòo. Indila kakese! Pamu’apa, bikadi bikufikile. Teleja mêyi a Yakobo mulondi wa Yezu: “Ludimi nkatupa kakese ka mubidi, kadi kaditumbisha bua malu aku manene. Mona, bidi bikengel’amu kapia kakese bua kuosha diitu dinene!”—Yakobo 3:5.
Ludimi lutu luambuluisha bua kuakula, kadi, batu batumika nalu bibi bitambe! Bantu badi badinga nalu ne bashiminyina bakuabo anu nalu. Peshi, bua kujanangana bikole, kunyanga lumu lua bantu ne kuiba ku butuangaji bua mafi. Amu ne ludimi, bena politike bakuabo badi basaka bantu bua kutombokabu. Adolf Hitler wakatumika ne luende pende bua kubueja ditunga diende mu mvita—‘nkapia ka diitu’ ka mpatshi!
Nansha aba badi ne bipatshila bimpe badi mua kutemesha pabo ‘tupia tua diitu’ tukese. Ukadiku muambe bualu buwakalua kunyingalala pashishe kunyima anyi? Bu nenku, numvu tshidi Yakobo usua kuamba mu mêyi aa: “Ludimi, nansha nganyi munkatshi mua bantu muntu kêna mua kulukokesha.”—Yakobo 3:8.
Kadi, tudi mua kuenza muetu muonso bua kutumika ne ludimi luetu mushindu muakane. Amu bu mufundi wa misambu, netuambe ne dikima dionso ne: “Nendame njila yanyi bua tshienji mpekato ne ludimi luanyi.” (Musambu wa 39:1) Pamutu pa kujana bantu bakuabu, tutetayi kubiibaka. Pamutu pa kuiba peshi kudinga, tuambayi bulelela ne tubelayi bakuabo ne malongesha makane. Ku diambuluisha dia muoyo muimpe, ludimi ludi mua kuakula malu masheme adi akankamija. Yezu wakatumika ne ludimi luende mu mushindu muimpe bua kulongesha lupandu kudi bantu.
Bulelela, “lufu ne muoyo bidi ku bukokeshi bua ludimi.” (Nsumuinu 18:21) Ludimi luebe nduimpe anyi ndubi? Lutu palu luosha meetu peshi lutu lujima kapia ka meetu? Mufundi wa misambu wakalomba Nzambi ne: “Ludimi luanyi luimbe dîyi diebe, bualu mêyi-matuma ebe wonso adi buakane!.” (Musambu wa 119:172) Bituadiundisha mmuenenu eu, netutumike tuetu petu ne ludimi luetu bua kuenza bintu biakane.
[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 32]
U.S. Forest Service photo