Koleshayi biumvuilu bienu

¹ Matuku atudi mpindieu a ku nshikidilu adi atonda aa mmatuadile basadidi ba Yehowa ntatu ne mateta makole a mishindu ne mishindu. (2 Tim. 3:1-5) Tuetu bonso tutu tujinga bua batukankamije bua kushala bashindame mu ditabuja. (1 Kol. 16:13) Yehowa udi mua kutuambuluisha tuetu batungunuke ne kudidisha ne Dîyi diende, tueyemena nyuma wende ne tushala balamate bulongolodi buende.​—Mus. 37:28; Lomo 8:38, 39; Buak. 2:10.

² Bivua bualu bua mushinga mukole muakumvuijabu tshidimu tshishale mu ndongamu wa mpuilu wa pa buende wa dituku dimue tshiena-bualu etshi: “Ikalayi bantu bakole ku ngelelu wenu wa meji.” Tshivua tshiashila pa 1 Kolinto 14:20, mutudi tubala mêyi a mupostolo Paulo aa: ‘Bana betu, lekelayi kuikala bana mu meji enu, kadi nuikale tuana tukese mu malu mabi, nuikale bantu bakole mu meji enu.’ Programe eu wakamumona munyi?

³ “Uvua ukankamija bushuwa!” “Ke tshituvua natshi dijinga menemene etshi!” Aa avua anu mandamuna abidi patupu. Too ne tatu mukuabu uvua kayi Ntemu wakalua mu mpuilu wa pa buende eu bua kumona muanende wa bakaji wa bidimu 12 uvua ne bua kutambulamu wakamba ne: malu avuabu balongolole mu programe au akamusankisha bikole ne kumonaye se: malu au neambuluishe dîku diende. Ke muudi umona pebe anyi? Tuanjayi kuvuluka amue malu manene a programe eu.

⁴ Dimanya dijalame didi ne mushinga bua kukolesha biumvuilu bietu: Mu muyuki wa mbangilu uvua ne tshiena-bualu ne: “Koleshayi ngelelu wenu wa meji kubangila ku mpindieu,” mbualu kayi buakashindika ngamba-malu butudi nabu dijinga bua kumanya mua kupita ne ntatu idiku lelu’eu? Tudi dijinga ne bualu bukuabu kupita kuikala patupu ne lungenyi nkayalu. Tudi ne bua kukolesha ngumvuilu wetu wa Bible ne kushindamija meji etu bua malu mabi onso kaalu kutulobesha to. Bua kupeta ngumvuilu eu bidi bikengela Nzambi atulombole. Anu bu mufundi wa misambu, tudi ne bua kulomba Yehowa ne muoyo umue bua atuambuluishe tumvue mikenji yende ne malu adiye utuvuluija bua tumukuatshile mudimu ne muoyo mujima.​—Mus. 119:1, 2, 34.

⁵ Mu tshitupa tshivua tshilonda, mutangidi wa tshijengu wakaleja ne: Yehowa udi utupesha, ku diambuluisha dia Dîyi diende ne bulongolodi buende, “Bintu bidi bituambuluisha bua kulua bantu bakole mu ngumvuilu wa Bible.” Bavua bumvuije lungenyi ne: “mbukole budi buambuluisha muntu bua kukonkonona bualu kampanda ne kusunguluja bitupa biabu pa kumvua diumvuangana didi pankatshi pabi ne bualu buonso bujima, ne pashishe kumvua bualu ebu.” Nnganyi udi mua kutuambuluisha bua kukolesha ngelelu wetu wa meji? Yehowa mmufile mapa adi mikale bantu bua kutuambuluisha bua tudiunde mu nyuma. (Ef. 4:11, 12) Bulongolodi buende budi pa buloba budi butukankamija bua kubala Dîyi dia Nzambi dituku dionso ne bua kubuela pa tshibidilu mu bisangilu bionso bia tshisumbu. (Mus. 1:2) Mbatulongeshe mushindu wa kuenza mudimu ne Bible ne mikanda yetu ya bena Kristo patudi tudilongela peshi tuenza dilonga dia mu dîku kabidi ne patudi tudilongolola bua bisangilu ne mudimu wa buambi. Utuku udikuatshisha ne bintu bionso ebi anyi? Utuku mudifundile programe wa didibadila Bible ne umunemeka anyi? Kuenza nunku kudi ne mushinga bituikala katuyi basue bua kumata mu buteyi bua meji a bena panu, kuepuka bikadilu bibi, nkindi ya panu’apa ne kuepuka bua muntu katushimi.​—Kolos. 2:6-8.

⁶ Tudi ne bua kulongesha biumvuilu bietu: Muyuki wa kumpala wa ngamba-malu uvua mulue kuenda buenyi uvua ne tshiena-bualu ne: “Longeshayi biumvuilu bienu bua kulama makanda enu a mu nyuma,” uvua mumvuije ne: bena panu kabena bamanye mua kusunguluja tshidi tshimpe ne tshidi tshibi to. (Yesh. 5:20, 21) Bidi nanku bualu badi babenga bua kuitaba ne kulonda mêyi makane a Nzambi. Kadi bishilangane, tuetu badi balongeshibue mu nyuma mu bulongolodi bua Yehowa, tudi tuitaba mêyi a Nzambi, adi atuludika mu midimu yetu ne mu bikadilu bietu. Nunku tudi bakumbane mua kudijadikila malu adi mimpe ne adi Yehowa muanyishe ne malu adi mikale umvuangana ne disua diende dipuangane.​—Lomo 12:2.

⁷ Bua tuetu kuepuka ngelelu wa meji mukodiakane wa bena panu ne mamuma mabi adi afuminaku, tudi ne bua kulongesha dîba dionso biumvuilu bietu. Mmunyi mutudi mua kuenza bualu ebu? Anu mudibu baleje mu Ebelu 5:12-14, mupostolo Paulo uvua mushindike mudibi bikengela kudidiisha ki ng’anu ne “mabele” a dîyi patupu to. Tudi dijinga ne biakudia bikole bia mu nyuma, anu bu bitudi tupeta mu dilonga dia mulayi wa Yeshaya mu Dilonga dia Mukanda dia Tshisumbu. Pashishe tudi ne bua kutumikila ne lukasa mu nsombelu wetu malu atudi tulonga. Patudi tuenza nanku, bidi bitutuisha se: mêyi ne mikenji bia Yehowa mbiakane. Bidi bilongesha biumvuilu bietu bua kumanya mua kusunguluja tshidi tshimpe ne tshidi tshibi.

⁸ Bia dibungama, bamue mbajimije makanda abu a mu nyuma. Bua tshinyi? Bualu ntema yabu kayivua mituishile pa tshidi tshimpe ne tshiakane ku mêsu kua Yehowa to. Nanku ndekelu wa bionso mbapîke mu buteyi bua malu adibu bamba ku tudiomba peshi baleja ku televizion adi kaayi apetangana ne mêyi a mu Bible, mbapîke kabidi mu buteyi bua mijiki mibi peshi bua malunda mabi a badibu bayikilangana nabu ku diambuluisha dia ordinatere. Patudi tuenza malu ne meji, katuakufika ku dilonda dikasa dia bantu babi bena tshiendenda ne bena malu a bupote.​—Nsu. 13:20; Gal. 5:7; 1 Tim. 6:20, 21.

⁹ Bansonga badi ne bua ‘kuikala bana bua bidi bitangila bubi’: Mu programe eu muvua bitupa bibidi bivua nangananga bikankamije bansonga bua kukolesha biumvuilu biabu. Bangamba-malu bavua baleje ne: kuikala “bana batekete bua bidi bitangila bubi” kudi kumvuija kushala katuyi ne bualu budibu mua kutubanda, mmumue ne: kushala katuyi bamanye bualu nansha bumue bu bana batekete, bua bidi bitangila malu adi kaayi makane ku mêsu kua Yehowa. (1 Kol. 14:20, MMM) Bavua batukankamije tuetu bonso bua kudimuka bikole bua mushindu utudi tuenza mudimu ne dîba dietu bua tuetu kumona mua kuepuka dibandila bubi bua mishindu yonso ne kuepuka bua kabututampakenyi. (Ef. 5:15-17) Bavua batukankamije bua kubala bungi bua mêba atutu tupitshisha mu dibala malu adi kaayi mua kutuambuluisha menemene bua kukolesha ngumvuilu wetu wa malu a mu nyuma. Uvuaku mutete nanku anyi? Uvua mupete tshinyi? Pa kumbusha dibala dia Bible dituku dionso, pangadija bua kuikala kubala mikanda idi bulongolodi bua Yehowa butupatuila. Kuenza nunku nekutuambuluishe tuetu bonso, kuambuluisha kabidi ne bansonga bua ‘kupeta dijingulula dia mianda.’​—Nsu. 4:7-9.

¹⁰ “Ditumikila mêyi a mu Bible ne lungenyi dinupeteshe disanka”: Ke tshivua tshiena-bualu tshia muyuki wa nkomenu wa mpuilu eu wa pa buende wa dituku dimue. Ngamba-malu uvua mulue kutuendela buenyi wakumvuija ne: Yehowa ke Muena lungenyi ludi lufila muoyo, ludi lupite lua bantu bonso kule ne kule. Elabi meji bua mutudi ne mushindu wa kutunta lungenyi mu lua Yehowa! Utu ulupesha ne kalolo kuonso aba badi balukeba ne muoyo mujima ne balulomba ne ditabuja. (Nsu. 2:3-5, 9; 28:5) Utuku wenza muebe muonso bua dipa edi dikuambuluishe bikole anyi?

¹¹ Bavua batukankamije bua kulonga mua kumanya mikenji patoke patudi tubala Bible. (2 Tim. 3:16, 17) Nuyilonge ne ntema yonso bua kupeta lumvu lujalame lua tshidi Yehowa wamba. Nulame dîba dia kuikala kuelangana meji bua mikenji eyi ne nuyilame mu lungenyi ne mu mutshima. Nunku nenulongeshe biumvuilu bienu bua nuenu kumona mua kupatula bipeta bimpe panudi nuangata mapangadika bua nsombelu wenu. (Yosh. 1:8) Tuanjayi kukonkonona amue malu atu bantu ba bungi bapetangana nawu ne tumone mushindu udi ditumikila mêyi a mu Bible mua kutuambuluisha bua kupatula bipeta bimpe.

¹² ‘Ndi ne bua kulonda mvuadilu kampanda ne ndengejilu wa mubidi kansanga anyi?’ Mvuadilu ne ndengejilu wa mubidi bitu bena panu balonda bitu misangu mivule bileja lungenyi lua buntomboji. Lungenyi lua nanku ludi lusaka bantu ku mvuadilu mubi udi ushiya mubidi patoke ta ku dileja meji a ne: mbasue kuenda masandi kabayi bumvua nansha bundu. Mmêyi kayi makanyine a mu Bible adi mua kutuambuluisha bua kuluisha meji mabi a nunku? Tuetu balongeshe biumvuilu bietu, netuangate ne mushinga mêyi adi mu 1 Timote 2:9, 10, bua kuvuala ‘ne kalolo ne bupuekele; bu mudi buakane bua bantu badi bamba ne: tudi tutshina Nzambi.’ Mêyi makuabu adi makanyine adi mu mvese eyi: 2 Kolinto 6:3 ne Kolosai 3:18, 20.

¹³ ‘Ntshinyi tshindi mua kuenza bua malanda a dîku dianyi ikale anu makole?’ Diyukidilangana bimpe munkatshi mua bena mu dîku didi ne mushinga. Yakobo 1:19, (MMM) udi utuambila ne: ‘muntu yonso ikale ne lukasa ku diteleja, ne lujoko ku diakula ne ku difika munda.’ Bena mu dîku badi ne bua kuteleja ne kuambilangana malu bualu diyukila mu dîku ndia umue uteleja mukuende ne pashishe wakula pende. Nansha malu atudi tuamba mikale malelela, tuetu tuamba ne luonji ne didisua peshi ne meji mabi, adi pamu’apa mua kutapa bantu pamutu pa kubambuluisha. Nunku, nansha muikale mulume ta mukaji, muledi anyi muana, tudi ne bua kuenza mushindu wa se: ngakuilu wetu ‘ikale amu mulenga ne wa meji dîba dionso, bua tumone mua kuandamuna muntu yonso bu mudibi.’​—Kolos. 4:6.

¹⁴ ‘Ndi ngenda mpeta dijinga dia kukeba bintu bia bungi anyi?’ Dijinga dia kupeta bintu bia bungi mmeji a panu adi akodiakaja nsombelu wa bantu badi ne meji au. Kadiena difikisha bantu ku disanka nansha. (Muam. 5:10; Luka 12:15; 1 Tim. 6:9, 10) Bua kutuepula ku buteyi bua dijinga dia kukeba bubanji buvulavulayi, Yezu uvua mutulongeshe dîyi dia mushinga edi: Ikalayi ne dîsu dipepele. Kuikala ne nsombelu mukumbanyine udi kayi ne malu a bungi kudi kumvuija kutangija mêsu etu ku malu a Bukalenge, kutuma malu makuabu onso kunyima.​—Mat. 6:22, 23, 33.

¹⁵ Tshitudi ne bua kuipatshila: Dîyi dia Nzambi ke ditudi ne bua kueyemena bualu didi mpokolo wa mêyi a buakane adi atulombola mu mapangadika atudi tuangata. Tudi ne bua kulonga mêyi au, kuelanganapu meji ne kujingulula mushindu utudi mua kuatumikila mu nsombelu wetu. Bua nanku ‘kuikala ne meji mibidija a kujingulula nawu tshidi tshimpe ne tshidi tshibi,’ nekutuambuluishe tuetu bine kabidi nekutuambuluishe bua kutumbisha Yehowa.​—Eb. 5:14.