Didikanda dietu dikaleku ne divulangane
“Nusakidile ku ditabuja dienu . . . didikanda.”—2 PETELO 1:5, 6.
1. Mmu nsombelu kayi udi kayi wa pa tshibidilu mudi muena nkristo mua kusakibua bua kufila bumanyishi?
YEZU wakamba ne: “Nebaye nenu kumpala kua ba-nguvernere ne bakalenge bualu buanyi, nebishale tshimanyinu kudibu.” (Matayi 10:18) Biwabikidibua kumpala kua nguvernere, mulumbuluishanganyi anyi mfumu kampanda, ntshinyi tshiwakula? Pamu’apa, diambedi, newanji kuakula bua kabingila kadi kakufikishe muaba awu, bua tshilumbu tshidibu bakufunde. Nenku, spiritu wa Nzambi neakuambuluishe. (Luka 12:11, 12) Kadi udiku mua kudifuanyikija munkatshi mua diakula bua bidi bitangila didikanda anyi? Buebe wewe, udiku mua kuangata muanda eu bu tshitupa tshia mushinga munene tshia mukenji wetu wa buena-nkristo anyi?
2, 3. (a) Mmunyi muvuabi bienzeke bua Paulo kufikaye ku difila bumanyishi kudi Félix ne Drusila? (b) Bua tshinyi bivua bikumbanyine bua Paulo kuakula pa bidi bitangila didikanda mu nsombelu eu?
2 Tuangate tshilejilu kampanda tshilelela tshia mu nsombelu. Umue wa ku Bantemu ba Yehowa, wakakuatshibua bua kulumbuluishibua. Pakamupeshabu dianyisha dia kuakula, wakajinga bua kumvuija mitabuja ende bu muvuaye Ntemu muena nkristo. Nudi mua kukonkonona muyuki udi wakula bua muanda eu, ne nenumone bua se: wakafila kumpala kua kabadi bumanyishi “pa bidi bitangila buakane, didikanda ne dilumbuluisha dialua.” Tudi tuakula bua tshivua tshifikile mupostolo Paulo pavuaye usanganyibua mu tshimenga tshia Kezareya. Tshivua dilumbulula dia kumpala. “Matuku makese pashishe, Félix wakafika ne Drusila, mukajende uvua muena Yuda, wakabikila Paulo ne wakamuteleja bua bivuaye wakula pa ditabuja kudi Yezu.” (Bienzedi 24:24) Muyuki wa kale udi ulonda ne: “Félix wakaleja mishindu yonso ya tshikisu ne kumuenesha majinga wonso a ku mubidi, kukokesha ne bingenyingenyi bia mupika.” Ukavua muselangane misangu ibidi kumpala kua kusakaye Drusila bua kushipa dibaka ne bayende (pa kutupa ku Mukenji wa Nzambi) bua kuluaye mukajende muisatu. Imue misangu, Drusila ke uvua musue kuteleja bua kumuyukidilabu pa bidi bitangila ntendelelu eu mupiamupia wa buena-nkristo.
3 Tshikondo atshi ke tshivua Paulo muakule bua “buakane, didikanda ne dilumbuluisha dialua.” (Bienzedi 24:25) Ebi bivua bimuenesha patoke dishilangana pankatshi pa mêyi-maludiki a Nzambi a bululama ne tshikisu ne dipanga buakane bivua kudi bantu, ne kudi Félix ne Drusila kabidi. Paulo uvua utekemena pamu’apa bua kusaka Félix bua kuleja buakane mu tshilumbu tshiende tshivua panshi. Kadi, bua tshinyi kuakula bua “didikanda ne dilumbuluisha dialua”? Bena masandi babidi aba bavua basua kumanya tshidi “ditabuja kudi Kristo Yezu” diumvuija. Nenku, bavua bakengela kumanya bua se: kulonda Yezu kudi kulomba kukanda ngenyi yetu, miaku yetu ne bienzedi bietu, ebi bidi biumvuija didikanda. Bantu buonso badi ne bua kulumbulula kumpala kua Nzambi bua ngenyi yabu, miaku yabu ne bienzedi biabu. Nenku, tshivua dilumbuluisha dia mushinga mukole kupita dia Félix mu tshilumbu tshia Paulo, divua dilumbuluisha dia Nzambi divua dindile nguvernere ne mukajende. (Bienzedi 17:30, 31; Lomo 14:10-12) Nenku, bidi biumvuika bua se: pa kumvua mukenji wa Paulo, “Félix wakakuatshika buowa.”
Didi ne mushinga, kadi ndikole
4. Bua tshinyi didikanda ntshimue tshia ku malu manene a buena-nkristo bulelela?
4 Mupostolo Paulo wakajingulula didikanda bu tshitupa tshinene tshia buena-nkristo. Mupostolo Petelo, umue wa ku benzejanganyi ba mudimu banene ne Yezu, wakabishindika. Pakafundilaye aba bavua ne bua “kupeta mubidi wa bunzambi” mu diulu, Petelo wakabakankamija bua kuleja bimue bikadilu bidi bikengedibua, bu mudi ditabuja, dinanga ne didikanda. Nenku, didikanda divua munkatshi mua bintu bivua Petelo muambe mu dishindika edi: “Bikala bintu ebi munda muenu ne bivulangana, nebinukande bua kanushadi kanuyi ne tshinudi nuenza anyi baatuke bua bidi bitangila dimanya dijalame dia Mukalenge wetu Yezu Kristo.”—2 Petelo 1:1, 4-8.
5. Bua tshinyi tudi nangananga ne bua kutabalela bidi bitangila didikanda?
5 Kadi, udi mumanye bua se: mbipepele bua kuamba ne: ‘tudi ne bua kuleja didikanda’ kupita kutumikila dîyi-diludiki edi mu nsombelu wetu wa ku dituku ne ku dituku. Kamue ka ku mabingila nka se: didikanda ntshikadilu tshidi katshiyi tshimueneka misangu mivule kudi bantu. Mu 2 Timote 3:1-5, Paulo wakumvuija ngikadilu ivua ne bua kumueneka bikole kudi bantu mu tshikondo tshietu etshi, mu “matuku a nshikidilu.” Umue wa ku ngikadilu uvua ne bua kusunguluja tshikondo tshietu, ngwa se: bantu bavule bavua ne bua kuikala “kabayi ne didikanda.” Ki ntshitudi tumona muaba wonso utudi anyi?
6. Mmunyi mudi dipanga didikanda dimueneka lelu’eu?
6 Bavule badi bitabuja se: mbimpe bua “kupatula biwudi udiumvua munda kuyi udikanda” anyi “kuleja mpampakenu anyi tshiji tshikole.” Mmuenenu wabu badi batamba kumutua nyama ku mikolo kudi bantu badi bende lumu badi bavule bidikija ne badi bamueneka kabayi bamanye kudikanda mu bualu kayi buonso ne benza malu bilondeshile majinga abu. Tshilejilu, bantu bavule badi bananga manaya badi bavudija tshibidilu tshia kudifila mu manaya adi apampankaja, afikisha too ne ku tshiji tshikole. Kuenaku muanji kubandila ku televizion anyi kubala mu bikandakanda miyuki ya mvita ya katshi ku dînu ivua mijuke bikondo bia manaya kampanda anyi? Kadi, tshipatshila tshietu ki ntshia kufila bilejilu bivule bidi bizangika dipanga didikanda nansha. Udi mua kuenza liste mule wa malu atudi tukengela kuleja didikanda—kudia kuetu kua biakudia ne kunua kua maluvu, ngikadilu utudi tuleja kumpala kua mulume anyi mukaji, mêba ne mfranga bitudi tujimija bua mianda ya dijikija lutetuku. Nenku, pamutu pa kukonkonona pamutu pamutu malu a mushindu’eu, tuanji kukonkonona bualu bumue mutudi ne bua kuleja didikanda.
Didikanda bua bidi bitangila mpampakenu yetu
7. Nduseke kayi lua didikanda ludi luakanyine nangananga ntema yetu?
7 Bavule ba kutudi badi bafika bimpe bitambe ku dilubuluka mu diakaja anyi dikanda bienzedi biabu. Katutu tuiba, tupona mu tshiendenda tshia masandi anyi tushipangana; tudi bamanya tshidi mukenji wa Nzambi wamba pa malu mabi a mushindu’eu. Kadi, tutuku tulubuluka mu dikontolola peshi didikanda mu mpampakenu yetu anyi? Bantu batu misangu mivule kabayi bafika ku didikanda mu mpampakenu yabu batu misangu mivule bafika ku dipanga didikanda mu bienzedi biabu. Nenku, tutabalelayi mpampakenu yetu.
8. Ntshinyi tshidi Yehowa mutekemena kutudi pa bidi bitangila mpampakenu yetu?
8 Yehowa Nzambi kêna utekemena bua tuetu kuikala tuenza malu kakuyi ku budisuile, anyi kubenga kumuenesha mpampakenu kayi wonso nansha. Ku lukita lua Lazare, “Yezu wakatua mikemu mu lungenyi ne kulubakana.” Pashishe, Yezu “wakapuekesha binsonji.” (Yone 11:32-38) Wakaleja mpampakenu mushilangane pa kuleja dikontolola dipuangane dia bienzedi biende, wakipata ku Ntempelo bangenda-mushinga wa dishintulula dia mfranga. (Matayi 21:12, 13; Yone 2:14-17) Balongi bende balamatshi ba mikenji bakaleja pabo mpampakenu miondoke. (Luka 10:17; 24:41; Yone 16:20-22; Bienzedi 11:23; 12:12-14; 20:36-38; 3 Yone 4) Kadi, bakajingulula dikengedibua dia didikanda bua mpampakenu yabu kayibafikishi ku mpekatu. Ke tshidi Efeso 4:26 uleja patoke ne: “Nukuate tshiji, kadi kanuenji mpekatu; dîba kadibuedi nuenu batshikale ne tshiji tshienu.”
9. Bua tshinyi dikanda mpampakenu yetu didi ne mushinga bunene nenku?
9 Bidi mua kuikala njiwu padi muena nkristo umueneka bu udi ne didikanda, pabi mpampakenu yende imupita mutu. Uvuluke tshivua Kaina muenze pavua Nzambi muanyishe mulambu wa Abele: “Kaina wakakuatshika tshiji tshikole ne mpala wende wakatuadija kupueka. Nenku, Yehowa wakambila Kaina ne: ‘Bua tshinyi udi ne tshiji tshikole ne bua tshinyi kuena ubandulula mpala webe? Biwakudimuka ku dienza bimpe, kuakubandishibua anyi? Kadi, biwabenga kukudimuka ku dienza bimpe, mpekatu webe udi amu mukuindile ku mushiku wa mbelu, kuudi nkudi dijinga diende ditangile.’” (Genese 4:5-7) Kaina kakakumbana bua kukontolola mpampakenu yende, yoyi ke yakamufikisha ku dishipa Abele. Dibenga kukontolola mpampakenu diakafikisha ku dibenga kukontolola tshienzedi.
10. Ntshinyi tshitudi tulonga ku tshilejilu tshia Hamana?
10 Tuangate kabidi muanda wakenzeka mu matuku a Mardoshé ne Estere. Hamana muena mbulamatadi munene, wakakuatshika tshiji bualu Mardoshé kavua umuinamina. Pashishe, wakadidinga pa kuela meji se: uvua mua kuanyishibua kudi mukalenge. “Nenku, dinga dituku, Hamana wakapatuka ne disanka ne mutshima musanguluke; kadi, diakamue, Hamana pakamonaye Mardoshé ku tshiibi tshia mukalenge ne kayi wimana kulu ne kayi uzakala bualu buende, Hamana wakakuatshila Mardoshé tshiji tshikole. Kadi, Hamana wakadikontolola ne kualukila ku nzubu wende.” (Estere 5:9, 10) Wakumvua ne lukasa luonso mpampakenu wa disanka. Kadi, wakumvua kabidi tshiji ne lukasa luonso, diakamue pamueneneye muntu uvuaye mukuatshile lukuna. Padi Bible wamba ne: Hamana “wakadikanda,” udi wela meji se: uvua tshilejilu tshimpe tshia didikanda anyi? Kabiena nanku to. Mu tshikondo atshi, Hamana wakakanda bienzedi biende ne kakamuenesha mpampakenu nansha kakese, kadi kakakumbana bua kukanda tshiji tshiende tshikole tshia lubabu. Mpampakenu yende yakamufikisha bua kuela tshitungu tshia kushipangana.
11. Mu tshisumbu tshia ku Filipoi, ntshilumbu kayi tshiakajuka ne mmunyi pamu’apa muakatuadijatshi?
11 Bia muomumue, lelu’eu, bena nkristo badi kabayi bakanda mpampakenu badi mua kudienzela bibi menemene. ‘Oh,’ bamue badi mua kuela meji se: ‘abi kabiena mua kuenzeka mu tshisumbu.’ Kadi, biakenzeka. Tshilumbu tshikole tshivua pankatshi pa bena nkristo bela manyi a mu nyuma babidi ku Filipoi. Tufuanyikijabi bua se: Evodi wakabikila bamue bana betu ba balume ne ba bakaji bua kudia anyi bua kudisangisha pamue bua kujikija lutetuku. Kakabikila Sentishe, biobi e kumutapa ku mutshima. Imue misangu, pashishe, Sentishe wakamuenzela bia muomumue pa kubenga kumubikila pende. Kunyima, bubidi buabu, e kutuadija kutolangana bilema; kufika too ne ku dibenga kuakuishangana. Mu muanda bu eu, tshilumbu ntshiashila pa dibenga kubikilangana bua kusombeshangana ne kudia biakudia anyi? To. Kudi amu tshilumbu tshikese tshiakapatuisha nkala ku mabue, bana betu ba bakaji babidi bela manyi a mu nyuma bakapangila bua kukanda mpampakenu yabu. Tshilumbu tshikese tshiakanenga ne kuluatshi tshinene, too ne pakadibuejamu mupostolo.—Filipoi 4:2, 3.
Mpampakenu yebe ne bana benu
12. Bua tshinyi Nzambi udi utupesha mubelu udi mu Muambi 7:9?
12 Tshiakumanya ntshia se: ki mbipepele bua kukanda mpampakenu webe padibu bakuenzela bibi, bakutapa ku dîyi anyi bakubanda kakuyi bualu. Yehowa mmubimanye, bualu mmumone katshia ku ntuadijilu malanda adi pankatshi pa bantu. Ke bua tshinyi Nzambi udi utubela ne: “Kukuatshiki tshiji lukasa lukasa mu tshieledi tshiebe tshia lungenyi, bualu tshiji tshidi kudi aba badi babule meji.” (Muambi 7:9) Monayi bua se: Nzambi udi bangabanga utabalela mpampakenu, kadi ki mbienzedi to. (Nsumuinu 14:17; 16:32; Yakobo 1:19) Udiebeja ne: ‘Ndiku mua kuditatshisha bikole bua kukanda mpampakenu yanyi anyi?’
13, 14. (a) Mu bulongolodi ebi, ntshinyi tshidi tshienzeka misangu mivule padi bantu kabayi bakanda mpampakenu yabo? (b) Ntshinyi tshidi mua kufikisha bena nkristo ku dikuatshilangana lukuna?
13 Mu bulongolodi ebu, bantu bavule badi kabayi bakumbana mua kukanda mpampakenu yabu badi badifila mu masombuela—bua tshilema kampanda tshilelela anyi badifuanyikijilatshi tshibenzela buobo bine anyi balela babu. Diakamue, patudi kabidi katuyi tukumbana bua kukanda mpampakenu yetu, idi mua kuikala ne buenzeji buayi bubi buashala musangu mule. (Fuanyikija ne Genese 34:1-7, 25-27; 49:5-7; 2 Samuele 2:17-23; 3:23-30; Nsumuinu 26:24-26.) Nansha bikala bena ditunga kayi anyi bena nshidimukilu kayi, bena nkristo badi ne bua kuangata mmuenenu ya kukuatshila bakuabu lukuna bu tshilema, mmuenenu mibi, ya kuepuka. (Lewitiki 19:17) Udi umonaku dikengedibua dia kuepuka nkuna pa bidi bitangila didikanda diebe mu mpampakenu anyi?
14 Lelu’eu, amu bu muvuabi kale bua tshilumbu tshia Evodi ne Sentishe, dipanga kudikanda mu mpampakenu didi mua kujudija bilumbu. Muanetu kampanda wa bakaji udi mua kutapika munda padibu kabayi bamubikila—yeye muine anyi muanende peshi mulela wende mu difesto dia dibaka. Imue misangu, muanetu kampanda wa balume mmusumbe vwatire wa kale kudi muena nkristo nende ne kunyima kua mtuku makese, vwatire e kufua. Kabingila nansha kuoko kikala ka mushindu kayi, mianda eyi itu ifikisha munda, idi mua kupangisha didikanda mu mpampakenu ne itondesha. Kadi, pashishe, ntshinyi tshidi mua kuenzeka?
15. (a) Mbipeta kayi bibi bidi bipatuke mu dikuatshilangana lukuna pankatshi pa bena nkristo? (b) Mmubelu kayi wa mu Bible udi wakula bua dijinga dia kukuatshilangana lukuna?
15 Bikala muntu kampanda udibi bitapa ku muoyo kayi utumika bua kukanda mpampakenu yende ne kubueja ditalala ne muanabu, dikuatshilangana lukuna didi mua kudiunda. Tukadi bamone Bantemu balomba bua kubengabu kuikala mu kasumbu kampanda peshi kansanga ka dilonga dia mukanda dia tshisumbu, amu bualu kabavua bumvuangana ne muena nkristo kankenga anyi bena dîku kampanda bavua babuelamu. Mmushindu kayipu udibi bibungamija! Bible udi wamba ne: bua bena nkristo, ndipangila bualu pa kuikala ne bilumbu munkatshi muabu, kadi ndipangila kabidi bualu bituepuka muanetu kampanda bua tshilema kansanga tshivuaye mutuenzele ku kale anyi tshivuaye muenzele umue wa ku balela betu anyi? Mpampakenu yetu idiku ileja se: tudi tutamba kuangata ne mushinga malanda etu ne balela betu kupita ditalala ne bana betu ba balume ne ba bakaji bena nkristo anyi? Katutu tuamba mutudi badiakaje bua kufua bua bakaji, pabi, mpampakenu yetu ne buenzeji bukole kutudi, itufikisha mpindieu ne ku dibenga kumuakuisha anyi? (Fuanyikija ne Yone 15:13.) Nzambi udi utuambila patoke ne: “Kanupingajidi muntu bubi ku bubi. . . . Nutabalele tshionso tshidi tshimpe ku mesu a bantu buonso. Nuenze muenu muonso—bu mudibi bilondeshila disua dienu—bua nuikale ne nsombelu wa ditalala ne bantu buonso. Bananga, kanudisombuedi nuenu nkayenu to, kadi, nushile tshiji muaba.”—Lomo 12:17-19; 1 Kolinto 6:7.
16. Abrahama wakashiya tshilejilu kayi tshimpe pa bidi bitangila dikanda dia mpampakenu?
16 Pamutu pa kulekela dikinangana dienda didiunda, bidi bikengela kuela tshikuabo tshiidia bua kudikanda mu mpampakenu pa kuenza malu bua kujikija tshilumbu. Tuvulukayi pakavua ditunga kaditshiyi dikumbane bua kudiisha bisumbu bivule bia mikoko ya Abrahama ne Lota ne pakatuadija balami bayi kutandangana. Abrahama wakapanga kukanda mpampakenu yende anyi? Peshi wakaleja didikanda? Wakalomba bua kujikija mu ditalala matandu pa bintu bia ku mubidi; muntu ne muntu apete wende teritware. Ne wakalekela bua Lota kudianjilaye kusungula. Bua kujadika se: Abrahama kavua mumukuatshile tshiji anyi lukuna, wakaluila Lota mvita pashishe.—Genese 13:5-12; 14:13-16.
17. Ntshilema kayi tshiakenza Paulo ne Barnabas dimue dituku, kadi ntshinyi tshiakapitakana pashishe?
17 Bua bidi bitangila didikanda, tudi kabidi mua kupetela dilongesha ku matandu akajuka pankatshi pa Paulo ne Barnabas. Kunyima kua buobo bamane kuikala benzejanganyi ba mudimu munkatshi mua bidimu bivule, kabakumvuangana mu muanda wa kumanya né bivua bikengela kuenza luendu ne Mako. “Matandu makole akajuka, nenku, bakabulukangana. Barnabas wakangata Mako ne kuyabu nende ku Chypre.” (Bienzedi 15:39) Musangu au, bantu aba bakulumpe mu nyuma kabakakumbana bua kukanda mpampakenu yabu to; nenku, etshi tshidi ne bua kutuambuluisha bu didimuija. Tshivua tshibenzekele tshidi mua kutuenzekela petu. Kadi, kabakashila ditapuluka anyi disombuela muaba bua kudiundabi munkatshi muabu nansha. Muyuki wa mu Bible udi uleja bua se: bana betu aba, Paulo ne Barnabas, bakapeta tshiakabidi mushindu wa kukanda mpampakenu yabu ne pashishe bakenza mudimu pamue mu ditalala.—Kolosai 4:10; 2 Timote 4:11.
18. Bikala ditapangana ku mutshima mua kujuka, ntshinyi tshidi muena nkristo mukulumpe mu nyuma ne bua kuenza?
18 Tudi mua kutekemena bua se: ditapangana ku mêyi nansha dikuatshilangana lukuna bidi mua kuikala munkatshi mua tshisamba tshia Nzambi. Nansha mu tshikondo tshia bena Yuda ne tshia bapostolo kabidi, mianda ya mushindu’eu ivuaku. Ke tshidi tshimueneka kabidi lelu’eu munkatshi mua basadidi ba Yehowa, bualu yonso wa kutudi mmupange bupuangane. (Yakobo 3:2) Yezu wakakankamija bamulondi bende bua kujikija diakamue bilumbu bia mushindu’eu bidi bijuka munkatshi muabo. (Matayi 5:23-25) Kadi, bidi bilenga bua kuepuka bua matandu kaajuki munkatshi muetu pa kukolesha didikanda dietu. Bituadiumvua bapepejibue anyi batuenzele bibi bua bualu kampanda bua mushinga mukese buvua muanetu kampanda wa bakaji anyi wa balume mutuenzele, bua tshinyi kubenga kukanda mpampakenu webe ne kubupua muoyo? Bidi bikengela bua kutandangana ne muntu mukuabu, amu bu ne: bua biobi kutusankisha, bidi bikengela amu bua itaba tshilema tshiende anyi? Pikalabi kabiyi nanku, mmunyi mutudiku mua kuikala bamfumu ba mpampakenu yetu?
Kudi mushindu!
19. Bua tshinyi mbikumbanyine bua diyukidilangana dietu kushindamenadi pa dikanda dia mpampakenu yetu?
19 Tudi badianjile kukonkonona nangananga bumue bua ku malu a didikanda, bua kudikanda mu mpampakenu yetu. Etshi ntshitupa tshinene, bualu bituabenga kudikanda mu mpampakenu yetu, bidi mua kutufikisha ku dipanga dikanda ludimi luetu, majinga etu a kutumika ne bitupa bia lulelu, bibidilu bietu pa bidi bitangila ndilu, ne kabidi mu malu makuabu mavule a mu nsombelu wetu mutudi ne bua kuikala ne didikanda. (1 Kolinto 7:8, 9; Yakobo 3:5-10) Kadi, tuikalayi ne dikima, bualu tudi mua kulonga mushindu wa kulama bimpe didikanda.
20. Mmunyi mutudi mua kuikala ne dishindika dia se: kudi mushindu wa tuetu kukolesha didikanda?
20 Yehowa udi ujinga bua kutuambuluisha. Mmunyi mutudi mua kuikala ne dishindika? Bualu, didikanda ndimue dia ku mamuma a spiritu wende. (Galatia 5:22, 23) Nenku, bituenza madikolela bua kukumbaja ngikadilu milomba bua kupeta spiritu munsantu kudi Yehowa ne bituenza muetu muonso bua kumuenesha mamuma a spiritu eu, nenku, tudi mua kutekemena bua kulubuluka mu didikanda. Katupu muoyo nansha kakese dishindika didi Yezu utupesha ne: “Tatu udi mu diulu mmushindu kayipu wapeshaye aba badi bamulomba spiritu munsantu!”—Luka 11:13; 1 Yone 5:14, 15.
21. Ntshinyi tshiwudi mupangadije bua kuenza mu matuku atshilualua pa bidi bitangila didikanda ne mpampakenu yebe?
21 Katuedi meji se: abi nebikale bipepele nansha. Pamu’apa, mbikole bitambe bua aba badi bakolele munkatshi mua bantu bavua kabayi bakanda mpampakenu yabu, aba badi bu bena mashi luya peshi didimba kabantengeshi ne aba batu kabayi banji kuteta mua kuleja didikanda. Bua didikanda kuikaladi kudi muena nkristo ne kuvulanganadi, bidi mua kuikala imue misangu mvita ya katshi ku dînu ya kutshimuna. Kadi, kudi mushindu wa kuyitshimuna. (1 Kolinto 9:24-27) Bu mutudi tuenda tusemena ku kakese ku kakese ku ndekelu wa bulongolodi ebu bua malu, ntatu ne mafimpakajibua nebivule. Katuena tukengela amu didikanda dikese, apo divule, dipitshidile menemene! Ukonkonone didikanda diebe. Biwajingulula malu awudi ukengela bua kuakaja, bua kumona mua kukolesha didikanda, enzamu mudimu. (Musambu wa 139:23, 24) Tulombayi Nzambi bua kutupeshaye spiritu wende muvule. Neatuteleje ne neatuambuluishe, bua didikanda kuikaladi kutudi ne kuvulanganadi.—2 Petelo 1:5-8.
Malu a kuelela meji
◻ Bua tshinyi mbia mushinga bua kukanda mpampakenu yebe?
◻ Ntshinyi tshitudi balonge ku tshilejilu tshia Hamana ne tshia Evodi ne Sentishe?
◻ Ntshinyi tshitudi ne bululame buonso ne bua kuteta kuenza biatuenzela muntu tshilema?
◻ Mmunyi mudi didikanda mua kukuambuluisha bua kuepuka dikuatshilangana lukuna?
[Tshimfuanyi mu dibeji 18]
Pavuaye kumpala kua Félix ne Drusila, Paulo wakakula pa bidi bitangila buakane ne didikanda