TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w97 1/8 dib. 14-19
  • Dinanga dienu dia buena-muntu ditungunuke!

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Dinanga dienu dia buena-muntu ditungunuke!
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Leja muoyo wa bu-wetu
  • Tulejayi dianyisha
  • Bienzedi bia bulenga-bunangi
  • Nudisuike bua ‘kutungunuka ne kunangangana bu bana ba muntu’
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2016
  • Mushindu wa kupeta nsapi wa disuangana dia buena-muntu
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • “Nutungunuke ne kuenda mu dinanga”
    Semena pabuipi ne Yehowa
  • Mutudi mua kushala banangangane bikole
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2023
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
w97 1/8 dib. 14-19

Dinanga dienu dia buena-muntu ditungunuke!

“Dinanga dienu dia buena-muntu ditungunuke.”​—EBELU 13:1, NW.

1. Ntshinyi tshiudi mua kuenza bua kulama kapia katema butuku bua mashika, ne mbujitu kayi bua muomumue butudi nabu tuetu bonso?

FUANYIKIJABI se: kudi mashika a katshi ku dînu pambelu, ne kuulu kudi kuenda kutalala bikole. Anu kapia kadi katudika mu tshiotelu tshia kadilu ke kadi mua kufila luya mu nzubu muebe. Bua kupandisha mioyo, udi ne bua kulama kapia aka katema. Neusombe patupu ne kutangila mudi ndimi yaku yenda ijima ne dikenka dia makala a kapia dienda dibuitshidila, dilua butu butokoloke bua patupu anyi? Nansha kakese. Neutungunuke ne kukasonsola kuyi utshioka bua kukalama kikale anu kalakuka. Mu ngumvuilu kampanda, muntu ne muntu wa kutudi udi ne mudimu wa muomumue pa bidi bitangila “kapia” ka mushinga mutambe bunene​—aka kadi ne bua kutema mu mitshima yetu—​ndinanga.

2. (a) Bua tshinyi tudi mua kuamba ne: dinanga ndikuate mashika mu matuku aa a ku nshikidilu? (b) Mmushinga kayi udi nawu dinanga bua bena nkristo balelela?

2 Bu muakadianjila Yezu kuamba ku kale, tudi mu tshikondo tshidi dinanga dienda dikepela pa buloba bujima munkatshi mua badi badiamba mudibu bena nkristo. (Matayo 24:12) Yezu uvua utuma lungenyi ku mushindu wa dinanga ditambe mushinga, dinanga bua Yehowa Nzambi ne bua Dîyi diende, Bible. Mishindu mikuabu ya dinanga idi payi yenda ipueka. Bible wakadianjila kuamba ne: mu “matuku a ku nshikidilu,” bavule bavua ne bua kuikala kabayi ne “disuangana dia ku tshilelelu.” (2 Timote 3:1-5, NW) Mmunyipu mudibi bilelela! Dîku divua ne bua kuikala tshikishilu tshia disuangana dia ku tshilelelu, kadi nansha muine emu, tshinyangu ne dionesha​—imue misangu bienza ne tshikisu tshikuate ne buôwa—​mbilue kutangalaka kuonso. Pabi, mu bulongolodi ebu bua nsombelu wa mashika, bena nkristo mbatumina dîyi ki ng’anu bua kuikala ne dinanga dia umue ne mukuabu, kadi bua kuikala ne dinanga dia didipua muoyo, pa kuteka bakuabu kumpala kuabu. Tudi ne bua kutamba kuleja dinanga edi patoke bua se: dimueneke kudi bonso, dilue tshimanyinu tshisunguluji tshia tshisumbu tshilelela tshia bena nkristo.​—Yone 13:34, 35.

3. Dinanga dia buena-muntu ntshinyi, ne kuditungunuja kudi kumvuija tshinyi?

3 Mupostolo Paulo uvua muenzeja kudi spiritu bua kutuma dîyi ne: “Dinanga dienu dia buena-muntu ditungunuke.” (Ebelu 13:1, NW) Bilondeshile mukanda kampanda wa bushikuluji, muaku wa tshiena-Greke mukudimuna apa ne: “dinanga dia buena-muntu” (phi·la·del·phiʹa) “udi ufunkuna dinanga dia disuangana, didi dileja bulenga, diumvuangana, didi difila diambuluisha.” Ne ntshinyi tshivua Paulo umvuija pakambaye ne: tudi ne bua kulekela dinanga dia nunku ditungunuka? “Kadiena ne bua kukuata mashika nansha kakese,” ke mudi mukanda umue-umue au wamba. Nenku ki mbikumbane anu bua kuikala patupu ne disuangana bua bana betu; tudi ne bua kudileja. Kabidi, tudi ne bua kunengesha dinanga edi, katuyi tudilekela nansha kakese dikuata mashika. Mbualu bukole anyi? Eyowa, kadi spiritu wa Yehowa udi mua kutuambuluisha bua kudima ne kulama disuangana dia buena-muntu. Tuanjibi kutangila mishindu isatu ya kusonsola kapia ka dinanga edi mu mitshima yetu.

Leja muoyo wa bu-wetu

4. Muoyo wa bu-wetu ntshinyi?

4 Biwasua kuikala ne dinanga dia bungi bua bana benu bena nkristo balume ne bakaji, udi ne bua kuanji kubumvuila luse, kuditeka pa muaba wabu mu mateta ne ntatu idibu batuilangana nayi mu nsombelu. Mupostolo Petelo wakafila lungenyi elu pakafundaye ne: “Buonso buenu nuikale ne lungenyi lua muomumue, nulejangana muoyo wa bu-wetu, bikale ne disuangana dia buena-muntu, ne luse luengeleki, bapuekele mu lungenyi.” (1 Petelo 3:8, NW) Muaku wa tshiena-Greke mutumika nawu apa bua dilejangana “muoyo wa bu-wetu” udi umvuija “dikenga pamue ne.” Mumvuiji kampanda wa tshiena-Greke tshia mu Bible udi wamba bua muaku eu ne: “Udi uleja ngikadilu wa lungenyi udiku patudi tubuela munda mua nyanji ya bakuabu bienze anu bu se: ivua yetu tuetu bine.” Pa nanku, bidi bikengela diditeka pa muaba wa bakuabu. Munga musadidi wa lulamatu wa Yehowa ukadi mukulakaje wakamba dimue edi ne: “Diditeka pa muaba wa mukuabu ndiumvua bisama biebe mu mutshima wanyi.”

5. Mmunyi mutudi bamanye se: Yehowa udi ne muoyo wa bu-wetu?

5 Yehowa udi ne muoyo wa bu-wetu wa nunku anyi? Menemene. Tshilejilu, tudi tubala bua makenga a tshisamba tshiende tshia Izalele ne: ‘Mu makenga abu onso yeye wakumvua dikenga.’ (Yeshaya 63:9) Yehowa kakatangila patupu makenga abu; wakumvuila bantu bende luse. Mushindu mene udiye umvua ne nyanji yonso mmuleja mu mêyi a Yehowa nkayende kudi bantu bende, mafunda mu Zekâya 2:8: ‘Udi ubisha tshianza tshiende kudi bena Izalele udi utua mu kamonyi ka dîsu dia Yehowa.’a Muedi wa nseka kampanda udi ufunda pa mvese eu ne: “Dîsu didi tshimue tshia ku bitupa bia mubidi wa muntu bidi bitambe kuikala bishitakane ne biteketangane; ne kamonyi ka dîsu​—mushiku udi butoke bua mu diulu bubuelela bua kuambuluisha lumonu—​nkatupa ka dîsu kadi katamba kumvua, ne kabidi ka mushinga. Kakuena tshintu tshidi mua kumvuija bimpe menemene lungenyi lua ditabalela diengeleki dia Yehowa dia mushindu musunguluke bua bintu bidiye munange.”

6. Mmunyi muvua Yezu Kristo muleje muoyo wa bu-wetu?

6 Yezu pende mmuleje misangu yonso muoyo muondoke wa bu-wetu. Misangu ne misangu, “luse luakamukuata” bua nsombelu mubi wa bantu nende bavua basama anyi bakengakana. (Mâko 1:41; 6:34) Wakaleja ne: padi muntu upanga kuenzela balondi bende bela manyi malu ne bulenga, udi umvua anu bu se: nyeye muine udibu benzele nunku. (Matayo 25:41-46) Ne lelu’eu bu mudiye “muakuidi munene” wetu wa mu diulu, udi mua “kukenga n’etu mu matekete etu.”​—Ebelu 4:15.

7. Mmunyi mudi muoyo wa bu-wetu mua kutuambuluisha padi muanetu utufiikisha munda?

7 “Kukenga n’etu mu matekete etu”​—alu ke ndungenyi lua busambi anyi? Bushuwa, nenku tudi basue kuenzelangana bia muomumue. Eyowa, mbipepele menemene bua kukeba matekete a mukuabu. (Matayo 7:3-5) Kadi musangu walonda pikala muanetu mukufiikishe munda, bua tshinyi kubenga kuteta bua kuenza nunku? Diteke wewe muine pa muaba wende, mu nsombelu au, bumuntu abu, ne mushiki au wa bilema bia muntu nkayende bidiye ne bua kuluisha. Udi mujadike bimpe muudi kuyi mua kuenza bilema bia muomumue​—peshi pamu’apa bipite bubi anyi? Pamutu pa kutekemena bipitshidile kudi bakuabu, tudi ne bua kuleja muoyo wa bu-wetu, watuambuluisha bua kuikala bena butshintshikidi bu mudi Yehowa, udi “muvuluke ne: tudi lupuishi.” (Musambo 103:14, MMM; Yakobo 3:17) Mmumanye mikalu yetu. Kêna utekemena kutudi bivule bipite bitudi mua kuenza ne butshintshikidi. (Fuanyikija ne 1 Bakelenge 19:5-7.) Tuetu bonso tualabajilayi bakuabu muoyo wa bu-wetu wa nunku.

8. Mmunyi mutudi ne bua kuandamuna padi muanetu muikale mu lutatu kampanda lukole?

8 Paulo wakafunda ne: tshisumbu tshidi bu mubidi udi muikale ne bitupa bishilashilangane bidi ne bua kukuata mudimu pamue mu buobumue. Wakasakidila ne: ‘Bikala tshitupa tshimue ne dikenga, bitupa bionso bidi bikenga natshi.’ (1 Kolinto 12:12-26) Tudi ne bua kukenga pamue, anyi kuditeka pa muaba wa aba badi mu diteta kampanda dikole. Bakulu badi bantunga-mulongo mu dienza nunku. Paulo wakafunda kabidi ne: ‘Mmuntu kayi udi mutekete, ne tshiena mutekete nende? Mmuntu kayi udi mulenduishibue, ne tshiji tshianyi katshiyi tshitema?’ (2 Kolinto 11:29) Bakulu ne batangidi bena ngendu badi bidikija Paulo mu bualu ebu. Mu miyuki yabu, mu mudimu wabu wa bulami, nansha mu dikosa dia bilumbu, badi badienzeja bua kuleja muoyo wa bu-wetu. Paulo wakabela ne: “Nudile ne badi badila.” (Lomo 12:15) Padi mikoko yumvua ne: balami badi bushuwa bayumvuila luse, basunguluja mikalu yayi, ne bakenga pamue nayi mu ntatu mikole idiyi ipeta, pa tshibidilu itu itamba kuitaba ne budisuile buonso mibelu, buludiki, ne dinyoka. Idi ibuela mu bisangilu ne muoyo mujima, mikale ne dieyemena dia se: mu bisangilu amu neyipete ‘dikankamija bua anyima yayi.’​—Matayo 11:29, NW.

Tulejayi dianyisha

9. Mmunyi mudi Yehowa uleja ne: udi wanyisha tshidi tshimpe munda muetu?

9 Mushindu muibidi wa kusonsola dinanga dia buena-muntu mpa kuleja dianyisha. Bua kuanyisha bakuabu, tudi ne bua kushindamena pa ngikadilu yabu milenga ne madikolela abu, ne kubiangata ne mushinga. Patudi tuenza nunku, tudi tuidikija Yehowa nkayende. (Efeso 5:1) Dituku dionso udi utulekelela mpekatu mikese ya bungi. Udi mene utulekelela mpekatu minene padiku dinyingalala dilelela. Pashishe, diakamue padiye utulekelela mpekatu yetu, kêna ushala mushindamenapu nansha. (Yehezekele 33:14-16) Mufundi wa misambu wakakonka ne: ‘Yehowa, bu wewe mubale dipambuka dia bantu, mmuntu kayi uvua mua kuimana, Mukalenge?’ (Musambu 130:3) Yehowa udi ushindamena pa malu mimpe atudi tuenza mu dimusadila.​—Ebelu 6:10.

10. (a) Bua tshinyi mbia njiwu padi bena dibaka bajimija dianyishangana? (b) Ntshinyi tshidi eu udi wenda ujimija dianyisha bua muena dibaka nende ne bua kuenza?

10 Bidi nangananga bia mushinga bua kulonda tshilejilu etshi mu dîku. Padi baledi baleja ne: badi banyishangana, badi baleja dikasa dia kulonda mu dîku. Mu tshikondo etshi tshia mabaka adi kaayi anenga, mbipepele menemene bua kuela muena dibaka lengululayi, kudiundisha bilema ne kupepeja ngikadilu mimpe. Ngelelu wa meji mubi wa nunku udi umungutula dibaka, udivuija bu bujitu bukena disanka. Bikala dianyisha bua muena dibaka nebe dienda dikepela, udiebeje ne: ‘Muena dibaka nanyi eu kenaku bushuwa ne ngikadilu mimpe anyi?’ Ela meji pa tubingila tuvua tunufikishe ku dinangangana ne ku diselangana. Tubingila atu tuvua tukunangishe muntu eu wa pa buende, bushuwa ntujimine tuonso anyi? Ki mmuomu to; nunku enza muebe muonso bua kuanyisha malu mimpe a muena dibaka nebe, ne leja dianyisha diebe mu mêyi.​—Nsumuinu 31:28.

11. Bikala dinanga dia bena dibaka ne bua kuikala kadiyi ne lubombo, mbikadilu kayi bidibu ne bua kuepuka?

11 Dianyisha didi kabidi diambuluisha bena dibaka bua kulama dinanga diabu kadiyi ne lubombo. (Fuanyikija ne 2 Kolinto 6:6; 1 Petelo 1:22.) Dinanga dia nunku, disonsola kudi dianyisha didi difumina mu mutshima, kadiakushila tshikisu muaba padi biibi bia nzubu binjila, nansha mêyi adi atapa ku mutshima ne adi apuekeshangana milongo, nansha dielangana lengululayi munkatshi mua matuku malondangane kakuyi dielangana dîyi dilenga anyi dia bukalanga, ne bushuwa nansha tshinyangu tshia ku mubidi. (Efeso 5:28, 29) Mulume ne mukaji bàdì bushuwa banyishangana badi banemekangana. Badi benza nunku ki ng’anu padibu munkatshi mua bantu, kadi misangu yonso idibu kumpala kua Yehowa​—mbuena kuamba ne: dîba dionso.​—Nsumuinu 5:21.

12. Bua tshinyi baledi badi ne bua kuleja dianyisha bua tshidi tshimpe mu bana babu?

12 Bana pabu badi ne muoyo wa kudiumvua banyishibue. Ki mbua se: baledi badi ne bua kubabomba ne miaku ya dilabidila dia patupu, kadi badi ne bua kutumbisha ngikadilu ya bana babu miakanyine ka-lumbandi ne malu mimpe a bushuwa adibu benza. Vuluka tshilejilu tshia Yehowa mu dileja dianyisha diende bua Yezu. (Mâko 1:11) Vuluka kabidi tshilejilu tshia Yezu mu mufuanu kampanda mudiye “mfumu.” Mu mushindu wa muomumue, wakela ‘bena mudimu babidi bakane ne ba bulamate’ ka-lumbandi, nansha muvuaku dishilangana mu tshivuabu bapeshe muntu ne muntu ne dishilangana bilondeshile tshivua muntu ne muntu mupatule. (Matewuse 25:20-23, MMM; fuanyikija ne Matayo 13:23.) Baledi ba meji badi bia muomumue bapeta mishindu ya kuleja dianyisha bua ngikadilu mimpe, makokeshi, ne malu makumbaja bia muana ne muana. Pine apu, badi bateta bua kubenga kuzangika bikole malu makumbaja bua se: bana babu kabikadi misangu yonso badiumvua basakibue bua kutamba bakuabu. Ki mbasue bua bana babu bafiike munda anyi batekete ku muoyo.​—Efeso 6:4; Kolosai 3:21.

13. Mbanganyi badi bantunga-mulongo mu dileja dianyisha bua muena mu tshisumbu yonso?

13 Mu tshisumbu tshia bena nkristo, bakulu ne batangidi bena ngendu mbantunga-mulongo mu dileja dianyisha bua muntu yonso muena mu tshisumbu tshia mikoko ya Nzambi. Mudimu wabu mmukole, bu mudibu kabidi ne bujitu bunene bua kufila dinyoka mu buakane, bua kululamija benji ba bilema mu lungenyi lua bupole-malu, ne kufila mibelu mikole kudi aba badi bayikengela. Mmunyi mudibu batshintshija majitu aa adi ashilangana?​—Galatia 6:1; 2 Timote 3:16.

14, 15. (a) Mmunyi muakaleja Paulo ditshintshija pa bidi bitangila difila mibelu mikole? (b) Mmunyi mudi batangidi bena nkristo mua kutshintshija dikengela dia kulongolola bilema ne dia kuela ka-lumbandi? Umvuija.

14 Tshilejilu tshia Paulo ntshia diambuluisha dinene. Uvua mulongeshi, mukulu, ne mulami wa dilambu. Uvua ne bua kulongolola malu mu bisumbu bivua ne ntatu mikole, ne kakadikanda bua buôwa bua kufila mibelu mikole pavuabi bikengela kuenza nunku. (2 Kolinto 7:8-11) Dikonkonona dijima dia mudimu wa Paulo didi difila lungenyi lua se: ku misangu wakatumika ne dikanyina​—anu pavua nsombelu ulomba kuenza nunku anyi muakanyine. Mu bualu ebu wakaleja meji a Nzambi.

15 Bu tuetu mua kufuanyikija mudimu wa mukulu mu tshisumbu ne musambu kampanda, nenku dikanyina ne ditandisha bidi mua kuikala bu note umuepele udi muakanangane mu musambu mujima. Note au mmuakanyine mu muaba wende. (Luka 17:3; 2 Timote 4:2) Ela meji bikala musambu muikale anu ne note umuepele au, muambulula misangu ne misangu. Kawakunenga bua kututonda ku matshi. Bia muomumue, bakulu bena nkristo badi bateta bua kulengeja dilongesha diabu ne kukolesha mushinga wadi ne malu kabukabu. Kabena badimanyikila anu pa dikosa dia bilumbu. Kadi, ndongeshilu wabu mujima udi muibakianganyi. Anu bu Yezu Kristo, bakulu bena dinanga badi bakeba bangabanga malu mimpe adibu mua kuelela muntu ka-lumbandi, ki mbilema bia kutobolola nansha. Badi banyisha mudimu mukole udi bena nkristo nabu benza. Badi ne dieyemena dia se: pa tshibidilu, muntu ne muntu udi wenza muende muonso bua kusadila Yehowa. Ne, bakulu mbadiakaje bua kuleja nyanji ayi mu mêyi.​—Fuanyikija ne 2 Tesalonike 3:4.

16. Ntshipeta kayi tshivua natshi mmuenenu wa Paulo wa dianyishangana ne wa diditeka pa muaba wa bakuabu kudi bena nkristo nende?

16 Kakuyi mpata, bavule ba ku bena nkristo bavua Paulo mukuatshile mudimu bakumvua ne: uvua ubanyisha ne uvua ne muoyo wa bu-wetu kudibu. Mmunyi mutudi bamanye bualu ebu? Tangila muvuabu bumvua bua Paulo. Kabavua bamutshina, nansha muvuaye ne bukokeshi bunene. Tòo, uvua munangibue ne wa kukuatshila bualu. Ee, pakumbukaye mu muaba mukuabu, bakulu ‘bakela Paulo bitupa ku nshingu, bakamutua mishiku’! (Bienzedi 20:17, 37) Mmunyipu mudi bakulu​—ne tuetu bonso—​ne bua kuikala ne dianyisha bua mutudi ne tshilejilu tshia kuidikija tshia Paulo! Eyowa, tulejanganayi dianyisha.

Bienzedi bia bulenga-bunangi

17. Mbimue bipeta kayi bimpe bidi bifumina ku bienzedi bia bulenga mu tshisumbu?

17 Tshimue tshia ku bisonsodi bia dinanga dia buena-muntu tshitambe bukole ntshienzedi patupu tshia bulenga. Bu muakamba Yezu, “Disanka dia kupa ndipite dia kupeta.” (Malu Menza 20:35, MMM) Bituafila bintu bia mu nyuma, bia ku mubidi, anyi dîba ne makanda etu, katuena anu tusankisha bakuabu, kadi tudi tudisankisha tuetu bine kabidi. Mu tshisumbu, bulenga butu ne tshiambu. Tshienzedi tshimue tshia bulenga tshitu tshilela mulongolongo wa bienzedi bia muomumue. Mutantshi eu, disuangana dia buena-muntu didi disampila ne lukasa!​—Luka 6:38.

18. Ndiumvuija kayi didi nadi “bulenga” buamba mu Mika 6:8?

18 Yehowa wakabela tshisamba tshiende tshia Izalele bua kuleja bulenga. Mu Mika 6:8 (NW), tudi tubala ne: “Mmukuambile tshidi tshimpe, wewe muntu muenza ne buloba. Ne ntshinyi tshidi Yehowa ukulomba pebe, bu kabiyi anu bua kuleja buakane ne kunanga bulenga ne kuikala mudipope mu dienda ne Nzambi webe?” “Kunanga bulenga” kudi kumvuija tshinyi? Muaku wa tshiena-Ebelu mutumika nawu apa bua “bulenga” (cheʹsedh) mbaukudimune kabidi bu “luse” mu Tshiluba. Bilondeshile mukanda kampanda (The Soncino Books of the Bible), muaku eu “udi umvuija bualu kampanda buzanzamuke kupita muaku wa mu lungenyi wa mu Anglais wa mercy [luse]. Udi umvuija ‘luse lukudimuna mu bienzedi,’ dikumbaja dia bienzedi bia bulenga-bunangi bia muntu nkayende, ki ng’anu bua bapele ne bakengi, kadi bua bantu nende bonso.” Nenku, mushikuluji mukuabu udi wamba ne: muaku cheʹsedh udi umvuija “dinanga dikudimuna mu tshienzedi.”

19. (a) Mmu mishindu kayi itudi mua kudianjila kuela tshidia bua kuleja bulenga kudi bakuabu mu tshisumbu? (b) Fila tshilejilu tshia muvuabu bakuleje dinanga dia buena-muntu.

19 Dinanga dietu dia buena-muntu ki ndia ku mishiku, peshi dia mu lungenyi patupu. Didi bualu bulelela buleja patoke. Pa nanku, keba mishindu ya kuenzela bana betu malu a bulenga. Ikala bu Yezu, uvua misangu yonso kayi anu windila bua bantu kuluabu kudiye bua kumulomba diambuluisha, kadi misangu ya bungi uvua yeye nkayende udianjila kuela tshidia. (Luka 7:12-16) Ela meji nangananga bua aba badi mu dikengela dikole. Kudiku muntu mukulakaje anyi mulema udi ukengela dikumbula anyi pamu’apa diambuluisha kampanda bua muntu wa kutuma anyi? Kudiku ‘muan’a nshiya’ udi ukengela ntema anyi dipitshisha nende tshikondo anyi? Kudiku anyima udi mubungame bikole udi ukengela ditshi diteleji anyi amue mêyi a busambi anyi? Patudi ne mushindu, tubambakajayi dîba bua kuenza bienzedi bia bulenga bia nunku. (Yobo 29:12; 1 Tesalonike 5:14; Yakobo 1:27) Kupu muoyo bua se: mu tshisumbu tshiûle ne bantu bapange bupuangane, tshimue tshia ku bienzedi bia bulenga bia mushinga mutambe bukole ndilekelelangana bilema​—dilekela ku budisuile dilaminangana munda, nansha bikalaku kabingila kajalame bua kudiabakena. (Kolosai 3:13) Didiakaja bua kulekelelangana bilema didi diambuluisha bua kulama tshisumbu katshiyi ne matapuluka, lukuna, ne makokangana, bìdì anu bu mbulankete mibole ne mâyi idi ijima kapia ka dinanga dia buena-muntu.

20. Mmunyi mutudi tuetu bonso ne bua kutungunuka ne kudikonkonona?

20 Tuetu bonso tupangadije bua kulama kapia aka ka mushinga mukole ka dinanga katema mu mitshima yetu. Tutungunukayi ne kudikonkonona tuetu bine. Tudiku tuleja muoyo wa bu-wetu bua bakuabu anyi? Tudiku tuleja dianyisha bua bakuabu anyi? Tudiku tuenzela bakuabu bienzedi bia bulenga anyi? Bituatungunuka ne kuenza nunku, kapia ka dinanga nekanangulule buena-muntu buetu nansha bulongolodi ebu ne bua kulua kukuata mashika mu mushindu kayi ne kupanga diumvuilangana luse. Nenku, mu mishindu yonso, “dinanga dienu dia buena-muntu ditungunuke”​—mpindieu ne bua kashidi!​—Ebelu 13:1, NW.

[Mêyi adi kuinshi]

a Imue nkudimuinu idi isua kumvuija apa ne: eu udi ulenga bantu ba Nzambi, udi ulenga ki ndîsu dia Nzambi, kadi dîsu dia Izalele peshi dia muntu muine nkayende. Tshilema etshi tshiakafumina kudi bamue baskribe ba mu Moyen Âge bakashintulula mvese eu, mu madikolela abu makonyangale bua kuakaja mvese ivuabu bamona bu idi kayiyi ya kanemu. Nunku, bakabuitshidija bukole bua diditeka pa muaba wa bakuabu dia Yehowa.

Udi wela meji kayi?

◻ Dinanga dia buena-muntu ntshinyi, ne bua tshinyi tudi ne bua kuditungunuja?

◻ Mmunyi mudi dikala ne muoyo wa bu-wetu dituambuluisha bua kulama dinanga dietu dia buena-muntu?

◻ Mmuaba kayi udi nawu dianyisha mu dinanga dia buena-muntu?

◻ Mmunyi mudi bienzedi bia bulenga bilubuluja dinanga dia buena-muntu mu tshisumbu tshia bena nkristo?

[Kazubu mu dibeji 16]

Dinanga mu bienzedi

Kukadi kupite bidimu ndambu, muntu mukuabu uvua mulonge Bible ne Bantemu ba Yehowa munkatshi mua matuku bungi kampanda, utshivua anu bu uvua wela mpata pa dinanga dia buena-muntu. Uvua mumanye tshivua Yezu muambe ne: “Ku bualu ebu bonso nebamanye ne: nudi bayidi banyi, binuikala ne dinanga munkatshi muenu.” (Yone 13:35, NW) Kadi buende yeye bivua bikole bua kuitaba. Dimue edi, wakafika ku dimona dinanga dia bena nkristo mu bienzedi.

Nansha muvuaye mufinyina mu dikalu dia balema, muntu eu uvua wenza luendu uya kule. Wakabuela mu tshimue tshisangilu tshia tshisumbu ku Bethlehem, mu ditunga dia Israël. Kuine aku, Ntemu kampanda muena Arabe wakalomba ne tshisumi tshionso Ntemu mukuabu mukumbudi muena ngendu bua kushalaye ne dîku diende butuku abu, ne mulongi eu wa Bible uvua pende mubikidibue. Kumpala kua kuya kulala, mulongi eu wakalomba mumuakididi wende dianyisha dia kupatuka mu dinda mu lutanda bua kubandila dipatuka dia dîba. Ne dîsu dikole, mumuakididi wende wakamudimuija bua kenji nanku. Dituku diakalonda muanetu eu muena Arabe wakumvuija kabingila kende. Ku diambuluisha dia mukudimunyi, wakamba ne: bena mutumba nende buobu bamanye ne: uvua muakidile benyi bena Yuda​—bu muvua mulongi eu wa Bible—​bavua mua kutua nzubu wende yonso mudilu, yeye ne dîku diende bikalamu. Ne dipampakana, mulongi eu wa Bible wakamukonka ne: “Kadi, bua tshinyi uvua mudikebele njiwu ya nunku?” Kakuyi diambuluisha dia mukudimunyi, muanetu muena Arabe wakamutangila buludiludi, e kuamba patupu ne: “Yone 13:35.”

Mulongi eu wa Bible wakakema bikole bua dileja dia dinanga dia buena-muntu edi. Mutantshi mukese pashishe wakatambula.

[Tshimfuanyi mu dibeji 18]

Mmuenenu wa bulunda ne wa dianyishangana wa mupostolo Paulo wakamuvuija muntu wa kukuatshila bualu

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu