TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w08 1/10 dib. 4-9
  • Mua kupita ne tunyinganyinga

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Mua kupita ne tunyinganyinga
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2008
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Kanyinganyinga ntshinyi?
  • Mua kupita ne tunyinganyinga
  • Semena pabuipi ne Nzambi
  • Ditekemena dia dibika ku lufu
  • Mmunyi mundi mua kusomba ne kanyinganyinga kanyi?
    Padi muntu uudi munange ufua
  • “Nudile ne badi badila”
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2017
  • Mu Tabulukayi! eu: Diambuluisha bua bantu badi bafuishe
    Tabulukayi!—2018
  • Mêyi a mbangilu
    Tabulukayi!—2018
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2008
w08 1/10 dib. 4-9

Mua kupita ne tunyinganyinga

‘Bana ba Yakoba ba balume bonso ne bana bende ba bakaji bonso bakabika bua kumusamba; kadi yeye wakapidia bamusambe, wakamba ne: Nenye bianyi mu Muaba wa Lufu, njinga muananyi. Tatuende wakamudila.’​—GENESE 37:35.

YAKOBA wakadila bikole pavuaye mujimije muanende wa balume. Uvua mutekemene bua kushala ne kanyinganyinga too dituku dia lufu luende. Udi pebe mua kumvua anu bu Yakoba ne: kanyinganyinga kaudi naku bua lufu lua muntu kampanda uuvua munange kakakujika nansha. Kanyinganyinga ka nunku kadi kaleja muudi kuyi ne ditabuja kudi Nzambi anyi? Kabiena anu nanku menemene to!

Bible udi wamba ne: Yakoba uvua muntu wa ditabuja. Bible udi wanyisha Yakoba bua ditabuja diende dikole pamue ne dia kakuende Abalahama ne tatuende Isaka. (Ebelu 11:8, 9, 13) Dituku dikuabu mene wakaluangana ne muanjelo bua bamupeshe dibenesha dia kudi Nzambi! (Genese 32:24-30) Bushuwa, Yakoba uvua ne malanda mimpe ne Yehowa. Kadi, ntshinyi tshitudi tulongela ku kanyinganyinga ka Yakoba? Muntu udi mua kuikala ne ditabuja dikole kudi Nzambi, kadi eku muikale ne kanyinganyinga kakole ku muoyo. Muntu yeye mufuisha muntu udiye munange, kanyinganyinga nekadiluile nkayaku.

Kanyinganyinga ntshinyi?

Kanyinganyinga kadi mua kutukuata mu mishindu mishilangane, kadi katu kakuata bantu ba bungi nkatu kabasamisha muoyo bikole. Tumonayi bualu buvua bufikile Leonardo wakafuisha tatuende lufu lua tshikoso yeye muikale ne bidimu 14. Tatuende uvua ne disama dia muoyo ne bisulusulu. Leonardo kakupua muoyo dituku divua mamuende muakunyi mumutuadile mukenji wa dibungama eu. Wakabenga musangu wa kumpala. Bivua bimupite mutu pavuaye mumone baya ne tshitalu tshia tatuende ku nkita. Ngondo mitue ku 6 pashishe, Leonardo kavua anu udila to. Uvua misangu ya bungi usomba bua kuindila tatuende pavuaye ufuma ku mudimu. Wakalua kumvua ne: uvua mufuishe tatuende bu pabuipi ne tshidimu tshijima pashishe. Nanku wakabanga kudimona nkayende. Kuvua tumue tumalu tuvua tumuvuluije lufu lua tatuende, tshilejilu pavuaye upingana kumbelu kavua ne wakusomba nende to. Bikondo abi, uvua misangu ya bungi uteketa mu mikolo, utuadija kudila. Tatuende uvua mumusamine muoyo be!

Bualu buvua bufikile Leonardo budi buleja bukole budi kanyinganyinga mua kuikala nabu. Lumu luimpe ke ludi mua kukolesha muntu mu mikolo. Kadi, bidi mua kuangata matuku a bungi. Anu mutu mputa munene unenga matuku a bungi bua kuma, ke mudibi kabidi mua kuangata matuku a bungi bua kupeta disulakana patudi bafuishe. Bua kupeta disulakana ku kanyinganyinga, bidi mua kuangata bidimu bikese anyi kabidi bia bungi. Kadi, kanyinganyinga katu kakole kuntuadijilu nekakepele mu bungi bua matuku ne nsombelu nealengelaku ndambu.

Tshikuabu tshintu kabidi, batu bamba ne: kanyinganyinga katu ne mushinga mu dikeba dia disulakana ne mua kumanya mua kupita ne nsombelu mupiamupia. Muaba uvua muntu au patshivuaye ne muoyo mmushale patupu. Bidi bikengela kushintulula nsombelu wetu padi muntu au kayiku to. Kanyinganyinga kadi mua kukuambuluisha bua kuleja tshiudi umvua. Nansha nanku, bantu bonso kabatu banyingalala mu mushindu wa muomumue to. Tshidibi, kudi bualu bumue bulelela butudi ne bua kumanya, budi ne: kututshila muoyo ku kanyinganyinga aku kudi mua kusamisha muntu, udi mua kupeta masama bu mudi dia mutu, dia mioyi ne dia mubidi. Nanku, mmushindu kayi uudi mua kuleja kanyinganyinga kebe mu mushindu muimpe udi kawuyi mua kukusamisha? Bible udi ufila mibelu mimpe pa bualu ebu.a

Mua kupita ne tunyinganyinga

Bantu ba bungi bavua bafuishe batu bamone ne: kuambila bantu bakuabu malu adi mabatonde kudi kusulakaja muntu. Tshilejilu, tangila mêyi avua Yobo muambe pavuaye mufuishe bana bende bonso dikumi ne mutantamene makenga makuabu makole. Wakamba ne: “Tshiena musue kushala kabidi panu, ndi ngamba bionso bidi bintonda, ndi ngakula ne muoyo mushikile.” (Yobo 1:2, 18, 19; 10:1, MMM) Umanye ne: Yobo uvua musue kuamba ‘bionso bidi bimutonda.’ Mushindu kayi? Uvua muambe ne: “Ndi ngakula.”

Paulo uvua pende mufuishe mamuende. Udi wamba ne: “Bumue bua ku malu avua mangambuluishe, nkuyikila ne bantu bakuabu bua mamuanyi.” Nunku, wewe ulondela mulunda webe wakueyemena muudi umvua, udi mua kupeta disulakana. (Nsumuinu 17:17) Pavua mamu mukuabu (diende Yone) mufuishe mamuende, wakalomba bana babu bena Kristo ba bikalaku balua kumusamba misangu yonso. Mamu eu udi wamba ne: “Muyiki udi wambuluisha muntu bua kukepesha kanyinganyinga.” Wewe pebe udi mua kumona ne: kuyikila ne muntu udi uteleja ne luse bua kanyinganyinga kebe, bidi mua kukuambuluisha bua kukatantamena.

Difunda didi kabidi mua kukusulakaja. Bamue bantu batu ne lutatu lua kulondela bakuabu kanyinganyinga kadibu naku badi mua kumona bipepele bua kukafunda. Pakadi Shaula ne Yonatana bamane kufua, Davidi wakafunda musambu wa majiya uleja kanyinganyinga kavuaye naku nansha muvuaye utendelela Nzambi. Musambu wa majiya eu udi mu mukanda wa Samuele muibidi.​—2 Samuele 1:17–27.

Kudila kudi paku mua kufila disulakana. Bible udi wamba ne: ‘Bualu bua tshintu tshionso tshidi ne tshikondo tshiatshi, ne tshikondo tshia kudila.’ (Muambi 3:1, 4) Nunku, padi muntu kampanda utudi banange ufua, ‘ntshikondo tshia kudila.’ Kupuekesha bisonji bia kanyinganyinga ki mbualu bua kumvuila bundu to. Bible udi ne bilejilu bia bungi bia balume ne bakaji bavua batendelela Nzambi bakadila bua kuleja kanyinganyinga kabu. (Genese 23:2; 2 Samuele 1:11, 12) Yezu Kristo “wakashikunka” pakasemenaye ku lukita lua mulunda wende wa pa muoyo Lazalo.​—Yone 11:33, 35.

Bidi bikengela lutulu bua kupita ne kanyinganyinga, bualu mushindu uudi udi mua kushintuluka ne lukasa. Uvuluke ne: kuena mua kumvua bundu paudi udila to. Batendeledi ba Yehowa ba bungi bakamona ne: ki mbibi bua kupuekesha bisonji bia kanyinganyinga nansha; mbumue bua ku malu adi ambuluisha bantu bua kupeta disulakana.

Semena pabuipi ne Nzambi

Bible udi utuambila ne: ‘Semenayi pabuipi ne Nzambi ne yeye neasemene pabuipi nenu.’ (Yakobo 4:8) Umue wa ku mushindu wa kusemena pabuipi ne Nzambi, nkusambila. Kuedi mpata bua mushinga wa disambila to! Bible udi utulaya ushindika ne: ‘Yehowa udi pa buipi ne bantu badi ne mitshima itamba kunyingalala, udi usungila badi ne mitshima ya majiya.’ (Musambu 34:18) Udi kabidi ukuambila ne: ‘Teka bujitu buebe pambidi pa Yehowa, ne yeye neakukoleshe.’ (Musambu 55:22) Elabi meji pa bualu ebu. Anu bu mutukadi bambe, bantu ba bungi mbamone ne: kukuatshila mulunda wa kueyemena kanyinganyinga kabu, nkubambuluishe bikole. Kabiena mua kutuambuluisha bikole bu tuetu mua kupuila Nzambi udi mutulaye bua kutusamba kanyinganyinga katudi naku anyi?​—2 Tesalonike 2:16, 17.

Paulo utukadi batele wakamba ne: “Pamvua ndiumvua ne: tshiena mua kutantamena kanyinganyinga anyi kupita naku bimpe, mvua ntua binu panshi nsambila Nzambi, mmulomba bua angambuluishe.” Paulo mmutuishibue ne: disambila diende diakamuambuluisha. Udi pebe mua kufika ku diumvua ne: bua masambila ebe a muoyo mujima, “Nzambi wa busambi buonso” neakupeshe dikima ne bukole bua wewe kutantamena.​—2 Kolinto 1:3, 4; Lomo 12:12.

Ditekemena dia dibika ku lufu

Yezu wakamba ne: ‘Meme ndi bianyi dibisha, ndi bianyi muoyo; udi ungitabuja, nansha biafuaye, neikale ne muoyo kabidi.’ (Yone 11:25) Bible udi wamba ne: bafue nebabishibue.b Pavua Yezu pa buloba, wakaleja ne: uvua ne bukole bua kujula bantu ku lufu. Dimue dituku, wakabisha muana wa bakaji wa bidimu 12. Baledi ba muana au bakenza tshinyi? “Bakatamba kukema.” (Mâko 5:42) Mu Bukalenge bua mu diulu, Mukalenge Yezu Kristo neabishe bantu bungi kabuyi kubala ku lufu bua bikale ne muoyo pa buloba apa; kadi nebasombe mu ditalala, mu nsombelu muimpe. (Bienzedi 24:15; 2 Petelo 3:13) Elabi meji muikalabi malu pabishibua bantu ku lufu, batuilangana ne bantu bavuabu banange!

Pavua Claudete mufuishe muanende wa balume Renato mu njiwu ya ndeke, wakateka foto wende pa frigo. Utu ne tshibidilu tshia kutangila foto udiambila ne: ‘Netumonangane dituku dia dibika ku lufu.’ Leonardo utu umona mu lungenyi tatuende ujuka ku lufu mu buloba bupiabupia budi Nzambi mulaye. Bulelela, ditekemena dia dibika dia bantu ku lufu ndibakoleshe bikole bobu ne bantu bakuabu ba bungi badi bafuishe balela ne balunda babu. Didi mua kukukolesha pebe.

[Mêyi adi kuinshi]

a Bua kumanya mua kuambuluisha bana bua kutantamena kanyinganyinga ka lufu lua muntu kampanda udibu banange, bala tshiena-bualu tshia “Ambuluisha bana bebe bua kutantamena tunyinganyinga” tshidi mu dibeji dia 10 too ne 12 mu tshibejibeji etshi.

b Bua kumanya malu a bungi pa ditekemena dia dibika didi mu Bible, bala nshapita wa 7 wa mukanda wa Bible utu ulongesha tshinyi menemene? mupatula kudi Bantemu ba Yehowa.

[Kazubu/​Tshimfuanyi mu dibeji 7]

“Nzambi wa busambi buonso”

‘Nzambi Tatu wa Mukalenge wetu Yezu Kristo, Tatu wa luse ne Nzambi wa busambi buonso, atumbishibue.’​—2 Kolinto 1:3.

Mvese eu udi uleja ne: Nzambi udi mua kuambuluisha batendeledi bende balelela bua bobu kutantamena lutatu kayi luonso ludibu mua kupeta. Yehowa udi mua kutusamba ku diambuluisha dia mulunda wetu anyi mulela wetu udi muena Kristo.

Leonardo udi uvuluka bualu kampanda buvua bumusambe ne bumukoleshe pavuaye mufuishe tatuende. Pavuaye upingana kumbelu ne uvuluka ne: kakuvua muntu nansha umue, wakatuadija kudila bikole. Kuyaye ku muaba mukuabu utubu balengeje bimpe ne bilongo bua kupitshisha dîba, kusombaye pa tshibasa udila bikole. Munkatshi mua muadi amu, yeye kulomba Nzambi diambuluisha. Musangu umue kumonaye ka-mashinyi kakese kimana, padi Leonardo utangila muendeshi wa ka-mashinyi e kumonaye ne: uvua muena Kristo nende. Muanetu au uvua wenda wabanyina ba klian bintu biabu, kadi uvua mupambuke njila. Difika anu dia muanetu eu muaba au diakakolesha Leonardo bikole.

Musangu mukuabu, tatu mukuabu uvua mufuishe muena kuende uvua udimona anu nkayende ne uvua ne kanyinganyinga ka bungi. Uvua udila misangu yonso bualu kavua ne ditekemena dia bualu nansha bumue to. Wakadiolola panshi kutuadijaye kusengelela Nzambi bua amuambuluishe. Yeye munkatshi mua disambila, udi umvua telefone udila. Munkanende wa bakaji ke uvua umubikila. Udi wamba ne: “Anu kamuyiki kakese katuvua benze nende aku, kavua kankoleshe mu maboko bikole. Ngakumvua ne: tshivua diandamuna dia disambila dianyi.”

[Kazubu mu dibeji 9]

Tuikalayi tusambangana

“[Nzambi] utu watusamba mu makenga etu onso, bua tuetu tumanye mua kusamba bakuabo mu makenga abo onso ne busambi butudi tusambibua kudi Nzambi.”​—2 Kolinto 1:4.

Bena Kristo balelela ba bungi bakadi bumvue tshidi mêyi aa umvuija. Bu mukadibu bapete pabu busambi pavuabu bafuishe muntu, mbadimone pabu bakumbane bua kusamba ne kukolesha bantu bakuabu.

Tuangatayi tshilejilu tshia Claudete, utu ne tshibidilu tshia kuyikila ne bantu bakuabu pa malu a Nzambi uvuaye mumanye. Kumpala kua yeye kufuisha muanende, uvua muye kusamba mamu mukuabu uvua muanende mufua disama dia kansere ka mu mashi. Mamu au wakasanka bikole, kadi uvua wela meji ne: Claudete kavuaku mua kumvua kanyinganyinga kavuaye naku to. Muana wa Claudete wakalua kufua. Kadi, matuku makese muana wa Claudete mumane kufua, mamu eu wakaya pende kumusamba, kumuambilaye ne: uvua mulue kumona ni Claudete utshivua anu mulamate Nzambi wende pavua muanende mufue. Ditabuja dikole divua nadi Claudete diakamukemesha bikole, mamu eu udi utungunuka ne kulonga Bible ne Claudete; mmupete busambi bua dikema mu dîyi dia Nzambi.

Tatuende wa Leonardo mumane kufua, Leonardo wakangata dipangadika dia kulonga muakulu wa tumama bua kutuadija kulongesha tumama mukenji wa busambi udi mu Bible. Yeye kumona ne: didienzeja diende bua kuambuluisha tumama diakamuambuluisha pende bikole. Udi wamba ne: “Bumue bua ku malu avua mangambuluishe bua kutantamena kanyinganyinga, ndijinga dindi nadi dia kuambuluisha tumama bua kumanya Nzambi. Ndi mpitshisha dîba dia bungi bua kubambuluisha. Kanyinganyinga kanyi kakalua disanka pangakamona mulongi wanyi wa kumpala wa Bible utambula! Mvua ne disanka dia dikema dia musangu wa kumpala katshia tatu wafua.”​—Bienzedi 20:35.

[Tshimfuanyi mu dibeji 5]

Kukuatshila bakuabu kanyinganyinga kebe kudi mua kufilaku disulakana

[Tshimfuanyi mu dibeji 6]

Kufunda kudi mua kuambuluisha bua kuleja kanyinganyinga katudi naku

[Tshimfuanyi mu dibeji 6]

Kubala malu adi atangila ditekemena dia dibika ku lufu kudi mua kukukolesha bikole

[Tshimfuanyi mu mabeji 8, 9]

Yezu wakalaya dibika bua bantu bonso badi bamuitabuja

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu