TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • ijwbq tshiena-bualu 181
  • Bible ntshinyi?

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Bible ntshinyi?
  • Mandamuna a nkonko ya mu Bible
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Diandamuna dia mu Bible
  • Malu adi atangila Bible
  • Mu Bible mudi malu kayi?
  • Mbashintulule mukenji udi mu Bible anyi?
  • Bua tshinyi kudi nkudimuinu ya Bible ya bungi?
  • Nnganyi wakapangadija tshia kufunda mu Bible?
  • Kudiku mikanda ya mu Bible idi mijimine anyi?
  • Mua kupeta mvese mu Bible
  • Liste wa mikanda ya mu Bible
  • Bantu bonso badi bushuwa mua kumanya muntu uvua mufunde Bible anyi?
    Mandamuna a nkonko ya mu Bible
Mandamuna a nkonko ya mu Bible
ijwbq tshiena-bualu 181
Bible wa Tshijila munyunguluka kudi mikanda ya makebulula mishilashilangane.

Bible ntshinyi?

Diandamuna dia mu Bible

Bible mmuenza ne mikanda ya tshijila 66. Bavua bamufunde mu tshipolo tshia bidimu bitue ku 1 600. Bible udi ne mukenji wa Nzambi, mmumue ne: “dîyi dia Nzambi.”​—1 Tesalonike 2:13.

Netuakule bua malu aa:

  • Malu adi atangila Bible

  • Mu Bible mudi malu kayi?

  • Mbashintulule mukenji udi mu Bible anyi?

  • Bua tshinyi kudi nkudimuinu ya Bible ya bungi?

  • Nnganyi wakapangadija tshia kufunda mu Bible?

  • Kudiku mikanda ya mu Bible idi mijimine anyi?

  • Mua kupeta mvese mu Bible

  • Liste wa mikanda ya mu Bible

Malu adi atangila Bible

  • Nnganyi wakafunda Bible? Nzambi ke Muena Bible, kadi wakasaka bantu batue ku 40 bua kumufunda. Mu bantu abu muvua Mose, mukalenge Davidi, Matayi, Mâko, Luka, ne Yone.a Nzambi wakela ngenyi yende mu meji a bafundi bua bobu bamone mua kufunda mukenji wende.​—2 Timote 3:16.

    Tshilejilu, mfumu wa mudimu yeye muambile sekretere wende bua kumufundila mukanda, pamuapa mumuambile ne mêyi a kufunda mu mukanda au, mfumu wa mudimu au ke muena mukanda au. Bia muomumue, nansha muvua Nzambi musake bantu bua kufunda mêyi ende, yeye ke udi bushuwa Muena Bible.

  • Muaku “Bible” udi umvuija tshinyi? Muaku “Bible” udi ufumina ku muaku biblia wa mu tshiena Greke udi umvuija “mikanda mikese.” Mu kupita kua bidimu, biblia wakalua kuleja nsangilu wa mikanda mikese idi yenza Bible.

  • Bakafunda Bible dîba kayi? Bakatuadija kufunda Bible mu 1513 K.Y. ne bakalua kumujikija bidimu bipite pa 1 600, bu mu 98 P.Y.

  • Bible wa ntuadijilu udi penyi? Mifundu ya ntuadijilu ya mu Bible mmijimine. Bualu tshikondo atshi, bantu bakafunda Bible bakamufundila pa bintu bivua binyanguka, bu mudi bisonsa bia nyandu (anyi papirise) ne biseba bia nyama. Nansha nanku, bafundi bapiluke bakatentula kutentululula mifundu ya mu Bible bimpe munkatshi mua bidimu nkama ya bungi bua kuyilama bua bantu ba bipungu bialua bayibale.

  • “Dipungila Dikulukulu” ne “Dipungila Dipiadipia” ntshinyi? Tshiambilu tshitubu batamba kubikila ne: Dipungila Dikulukulu tshidi tshileja tshitupa tshia Bible tshivuabu bafunde nangananga mu tshiena Ebelu,b tshitubu babikila kabidi ne: Mifundu ya mu tshiena Ebelu. Tshiambilu tshia ne: Dipungila Dipiadipia tshiotshi tshidi tshileja tshitupa tshiakafundabu mu tshiena Greke, tshitubu babikila kabidi ne: Mifundu ya mu tshiena Greke ya buena Kristo. Bitupa bibidi ebi bidi bienza mukanda umue udibu babikila ne: Bible; batu bamubikila kabidi ne: Mifundu Minsantu.c

  • Mu Bible mutu tshinyi? Bitupa bia bungi bia mu Bible bidi ne miyuki, mikenji, mêyi a buprofete, tusala, nsumuinu, misambu, ne mikanda mifunda.​—Tangila “Liste wa mikanda ya mu Bible.”

Mu Bible mudi malu kayi?

Bible udi utuadija ne kadiosha ka muvua Nzambi wa Bukole Buonso mufuke diulu ne buloba. Ku diambuluisha dia Bible, Nzambi udi udimanyisha kutudi mu dîna diende dia Yehowa; udi ulomba bantu bua bamumanye.​—Misambu 83:18.

Bible udi umvuija muvuabu bapendeshe dîna dia Nzambi; udi uleja kabidi muajidilaye dîna diende.

Bible udi uleja tshidi Nzambi mulongoluele bantu ne buloba. Udi uleja muikala Nzambi mua kujikija malu onso adi akebela bantu ntatu mu matuku adi kumpala eku.

Bible udi ufila mibelu mimpe ya mu nsombelu wa buatshia buila. Mona imue ya kudiyi:

  • Kulama bulunda bimpe. “Nunku, malu onso anudi basue bua bantu banuenzele, nudi ne bua kubenzelawu penu.”​—Matayi 7:12.

    Diumvuija: Tudi ne bua kuenzela bakuabu malu mutudi basue bua batuenzele petu.

  • Kupita bimpe ne tunyinganyinga. “Kanuditatshishi bua dituku didi dilonda nansha, bualu dituku didi dilonda nedikale ne yadi ntatu.”​—Matayi 6:34.

    Diumvuija: Pamutu pa kusamisha mutu bikole menemene bua tshikala mua kutufikila matuku alua, tudienzeje bua kuimanyina anu pa ntatu ya ku dituku.

  • Kuikala ne disanka mu dibaka. “Yonso wa kunudi udi ne bua kunanga mukajende bu mudiye mudinange; mukaji pende udi ne bua kuikala ne kanemu kakole kudi bayende.”​—Efeso 5:33.

    Diumvuija: Dinanga ne kanemu bidi ne mushinga bua kusomba bimpe mu dibaka.

Mbashintulule mukenji udi mu Bible anyi?

Tòo. Bamanyi ba malu a mu Bible mbafuanyikije bimpe mifundu ya mu Bible ya kale ne Bible utudi nende lelu; mbamone ne: mukenji wa ntuadijilu wa mu Bible ki mmushintuluke to. Kabiena bitukemesha to. Pikala Nzambi musue bua bantu babale mukenji wende ne bawumvue bimpe, mbia meji bua enze bua ne: kabashintuludi mukenji udi mu Bible to.d​—Yeshaya 40:8.

Bua tshinyi kudi nkudimuinu ya Bible ya bungi?

Bantu ba bungi badi babala Bible matuku etu aa kabena bumvua miakulu ya mu Bible ya kale to. Pende Bible udi ne “lumu luimpe” bua ‘tshisamba tshionso, tshisa tshionso, ne muakulu wonso.’ (Buakabuluibua 14:6) Ke bualu kayi bantu badi dijinga ne nkudimuinu wa Bible mu muakulu udibu bumvua bua babale mukenji wa Nzambi bimpe ne bawumvue bimpe.

Kudi mishindu isatu mimpe ya kukudimuna Bible:

  • Kukudimuna muaku ku muaku nkukudimuna muaku anu mudiwu amu.

  • Kukudimuna lungenyi ku lungenyi nkukudimuna miaku idi ipatula lungenyi lua tshidi muakulu wa ntuadijilu umvuija.

  • Kukudimuna ngumvuilu nkukudimuna mifundu mu miaku mikuabu, kuenza bua isankishe udi uyibala. Nansha nanku, budikadidi bua kukudimuna ngumvuilu budi mua kukonyangaja bulelela bua ngumvuilu wa mvese.

Nkudimuinu muimpe wa Bible udi ne miaku mitshinka mu ngumvuilu wa ngakuilu wa tshikondo etshi bua kupatula mukenji wa Nzambi anu mudiwu.e

Nnganyi wakapangadija tshia kufunda mu Bible?

Bu mudi Nzambi Muena Bible, yeye ke uvua mupangadije tshia kufundamu. Wakanji kusungula bena mu tshisamba tshia Isalele wa kale bua “babapeshe mêyi a tshijila a Nzambi,” ne bakalama Mifundu ya mu tshiena Ebelu.​—Lomo 3:2.

Kudiku mikanda ya mu Bible idi mijimine anyi?

Tòo. Bible mmujima; kakuena mikanda idi “mijimine” to. Bamue badi bamba ne: imue mikanda ya kale ivuabu basokoke munkatshi mua bidimu bia bungi idi ne bua kuikala mu Bible.f Nansha nanku, Bible udi ne malu onso anu majalame. (2 Timote 1:13) Bu mudi mikanda ya mu Bible mifundisha ku bukole bua nyuma wa Nzambi, idi ipetangana bimpe menemene ne idi ne malu aa. Nunku katuena mua kuamba ne: malu a kale onso a bafundi bakuabu adi ne bua kuikala mu Bible to.g

Mua kupeta mvese mu Bible

Mua kupeta mvese mu Bible, tshilejilu 2 Timote 3:16. Dîna didi dileja dîna dia mukanda wa mu Bible, bu mudi mukanda wa 2 Timote (tangila liste udi kuinshi eku bua kumanya mutubu batamba kuteka mikanda ya mu Bible milondangane). Nomba wa kumpala udi uleja nshapita wa mukanda wa kukeba, bu mudi nshapita 3. Nomba udi ulonda anyi idi ilonda idi ileja mvese ya kubala, bu mudi mvese wa 16.

Liste wa mikanda ya mu Bible

Mifundu ya mu tshiena Ebelu (“Dipungila Dikululu”)

  • Miyuki ne mikenji

    • Genese

    • Ekesode

    • Lewitiki

    • Nomba

    • Dutelonome

  • Muyuki wa tshisamba tshia Isalele

    • Yoshua

    • Balumbuluishi

    • Luta

    • 1 ne 2 Samuele

    • 1 ne 2 Bakalenge

    • 1 ne 2 Kulondolola

    • Ezela

    • Nehemiya

    • Esetê

  • Tusala

    • Yobo

    • Misambu

    • Nsumuinu

    • Muambi

    • Musambu wa Solomo

  • Mêyi a buprofete

    • Yeshaya

    • Yelemiya

    • Muadi

    • Yehezekele

    • Danyele

    • Hoshea

    • Yoele

    • Amosa

    • Obadaya

    • Yona

    • Mika

    • Nahuma

    • Habakuka

    • Sefanya

    • Hagai

    • Zekâya

    • Malaki

Mifundu ya mu tshiena Greke ya buena Kristo (“Dipungila Dipiadipia”)

  • Muyuki wa nsombelu wa Yezu ne mudimu wende (Evanjeliyo)

    • Matayi

    • Mâko

    • Luka

    • Yone

  • Muyuki wa tshisumbu tshia bena Kristo ba mu bidimu lukama bia kumpala

    • Bienzedi

  • Mikanda mitumina bisumbu bishilashilangane bia bena Kristo

    • Lomo

    • 1 ne 2 Kolinto

    • Galatiya

    • Efeso

    • Filipoyi

    • Kolosayi

    • 1 ne 2 Tesalonike

  • Mikanda mitumina bena Kristo basunguluke

    • 1 ne 2 Timote

    • Tito

    • Filemona

  • Mikanda mitumina bena Kristo bonso

    • Ebelu

    • Yakobo

    • 1 ne 2 Petelo

    • 1, 2, ne 3 Yone

    • Yuda

  • Mêyi a buprofete

    • Buakabuluibua

a Bua kupeta liste mujima wa mikanda ya mu Bible, bavua bayifunde, ne dîba divuabu bayifunde, tangila “Mikanda ya mu Bible.”

b Bitupa bikese bia mu Bible bivua bifunda mu tshiena Alama, muakulu udi upetangana ne tshiena Ebelu.

c Babadi ba Bible ba bungi mbanange kuamba ne: “Mifundu ya mu tshiena Ebelu” ne “Mifundu ya mu tshiena Greke ya buena Kristo.” Mbikidilu ibidi eyi idi yepula ngelelu wa meji wa ne: “Dipungila Dikululu” dikadi dipitshile matuku ne bavua badipinganyine kudi “Dipungila Dipiadipia.”

d Tangila tshiena-bualu tshia “Mbashintulule mêyi a mu Bible peshi baakonyangaje anyi?”

e Bantu ba bungi mbanange kubala Bible​—Nkudimuinu wa bulongolodi bupiabupia bua bujalame buende ne bua mudiye ubadika bipepele. Tangila tshiena-bualu tshia “La Traduction du monde nouveau est-elle exacte?”

f Mifundu eyi batu bayibikila ne: les apocryphes. Bilondeshile nkonga miaku kampanda, tshiambilu etshi tshidi tshileja “mikanda kayi yonso idi mifundisha ku bukole bua nyuma wa Nzambi kadi kayiyi mu Bible to; mmumue ne: mikanda idi kayiyi mu liste wa mêna a mikanda ya mu Bible.

g Bua kumanya malu makuabu, tangila tshiena-bualu tshia “Evanjeliyo ya dishima​—Mbulelela busokoka budi butangila Yezu anyi?”

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2025)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu