-
Mikenji ya KristoTshibumba tshia Nsentedi—1996 | 1 ngondo wa 9
-
-
Mikenji ya Kristo
‘Ndi . . . muinshi mua mikenji ku mêsu kua Kristo.’—1 KOLINTO 9:21, NW.
1, 2. (a) Mmunyi muvua mivule ya ku ntupakanyi ya bukua-bantu mua kuikala miepukibue? (b) Ntshinyi tshidi Bukua-buena-nkristo bupangile kulongela ku malu a kale a Buena-Yuda?
“BISAMBA ne mbulamatadi katshia ki mbilongele bualu nansha bumue ku malu a kale, anyi bienze malu pa kulonda mêyi-maludiki mapetela ku malu a kale.” Ke muakamba muena nkindi kampanda muena Allemagne wa mu siekele wa 19. Bushuwa, malu a kale a bantu mbaumvuije bu “luendu lua bupâle,” mulongolongo wa ntupakanyi minene ne makenga bikuate buôwa, bivule bia kudibi bivua mua kuepukibua bu bikala bantu bavua basue amu kulongela ku bilema bia ku kale.
2 Dibenga kulongela ku bilema bia ku kale dia muomumue ndileja mu dikonkonona edi dia mikenji ya Nzambi. Yehowa Nzambi wakapingaja mikenji milenga mene pamutu pa Mikenji ya Mozese—mikenji ya Kristo. Pabi, bamfumu ba Bukua-buena-nkristo, badi badiamba mudibu balongesha ne bikale ne nsombelu udi ulonda mikenji eyi, mbapangile bua kulongela ku bupâle bunene bua Bafarizeyi. Nunku Bukua-buena-nkristo mbukonyangaje ne mbunyange mikenji ya Kristo anu bu muvua Buena-Yuda bunyange Mikenji ya Mozese. Mmunyi nanku? Tshia kumpala, tuanjayi kukonkonona mikenji mine eyi—tshidiyi mene, badiyi ilombola ne mushindu udiyi ilombola, ne dishilangana didi pankatshi payi ne Mikenji ya Mozese. Pashishe netukonkonone mushindu udi Bukua-buena-nkristo buyinyange. Nunku tulongelayi ku malu a kale ne tupetelayiku masanka!
Tshiovo tshipiatshipia
3. Ndilaya kayi divua Yehowa muenze pa bidi bitangila tshiovo tshipiatshipia?
3 Nnganyi mukuabu, pa kumbusha Yehowa Nzambi uvua mua kulengeja Mikenji miakane tshishiki? Mikenji ya tshiovo ya Mozese ivua miakane tshishiki. (Musambu wa 19:7) Nansha nanku, Yehowa wakalaya ne: “Monayi! Matuku alualua, . . . ne nempunge ne nzubu wa Izalele ne nzubu wa Yuda tshiovo tshipiatshipia; ki ntshia mumue ne tshiovo tshimvua mupunge ne bankambua babu.” Mêyi-matuma Dikumi—muoyo mene wa Mikenji ya Mozese—avua mafunda pa mabue. Kadi bua tshiovo tshipiatshipia, Yehowa wakamba ne: “Nenteke mikenji yanyi munda muabu, ne mu mutshima wabu nenyifunde.”—Yelemiya 31:31-34, NW.
4. (a) Ng’Izalele kayi udi tshiovo etshi tshipiatshipia tshitangila? (b) Mbanganyi bakuabu badi muinshi mua mikenji ya Kristo pa kumbusha bena Izalele ba mu nyuma?
4 Mbanganyi bavua ne bua kuangatshibua mu tshiovo etshi tshipiatshipia? Bushuwa kabivua “nzubu wa Izalele” wa ku dîna, uvua mubenge Mutuangaji wa tshiovo etshi. (Ebelu 9:15) Tòo, kadi “Izalele” eu mupiamupia uvua ne bua kuikala “Izalele wa Nzambi,” tshisamba tshia bena Izalele ba mu nyuma. (Galatia 6:16, NW; Lomo 2:28, 29) Tshisumbu etshi tshikese, tshia bena nkristo bela manyi a spiritu, tshivua ne bua kulua kusangishibua pashishe ne bena mu “musumba munene” ba matunga onso bavua pabu ne bua kukeba bua kutendelela Yehowa. (Buakabuluibua 7:9, 10, NW; Zekâya 8:23) Nansha muvuabu kabayi ne bua kuikala bena mu tshiovo tshipiatshipia, buobu aba pabu bavua ne tshia bua kulonda mikenji. (Fuanyikija ne Lewitiki 24:22; Nomba 15:15.) Bu “tshisumbu tshimue tshia mikoko” muinshi mua “mulami umue,” bonso bavua ne bua kuikala “muinshi mua mikenji ku mêsu kua Kristo,” bu muakafunda mupostolo Paulo. (Yone 10:16; 1 Kolinto 9:21, NW) Paulo wakabikila tshiovo etshi tshipiatshipia ne: ‘[“tshiovo,” NW] tshidi tshitamba buimpe.’ Bua tshinyi? Bua bualu bumue, tshivua tshishimikila pa malaya makumbaja, ki mpa mindidimbi ya bintu bivua ne bua kulua to.—Ebelu 8:6; 9:11-14.
5. Tshiovo tshipiatshipia tshidi ne tshipatshila kayi, ne bua tshinyi netshilubuluke?
5 Tshiovo etshi tshidi ne tshipatshila kayi? Ntshia kupatula ditunga dia bakalenge ne bakuidi bua kubenesha bukua-bantu buonso. (Ekesode 19:6; 1 Petelo 2:9; Buakabuluibua 5:10) Tshiovo tshia Mikenji ya Mozese katshiakapatula nansha kakese ditunga edi mu ngumvuilu wa tshishiki, bualu Izalele wakatomboka mu ka-bujima ne nunku wakajimija diakalenga edi. (Fuanyikija ne Lomo 11:17-21.) Kadi, tshiovo tshipiatshipia tshidi bushuwa ne bua kulubuluka, bualu ntshisuikakaja ku mikenji ya mushindu mushilangane bikole. Mmishilangane ku tshinyi?
Mikenji ya budikadidi
6, 7. Mmunyi mudi mikenji ya Kristo ipetesha budikadidi bunene kupita muakenza Mikenji ya Mozese?
6 Mikenji ya Kristo mmisuikakaja misangu ne misangu ku budikadidi. (Yone 8:31, 32) Batu bakula bualu buayi bu “mikenji ya bantu badikadile” ne “mikenji mipuangane ya budikadidi.” (Yakobo 1:25; 2:12, NW) Bushuwa, budikadidi buonso munkatshi mua bantu budi ne mikalu. Kadi, mikenji eyi idi ipetesha budikadidi butambe bunene kupita ne kule ebu bua eyi ya kumpala kuayi, Mikenji ya Mozese. Mmunyi nanku?
7 Tshilejilu, kakuena muntu nansha umue udi uledibua muinshi mua mikenji ya Kristo. Malu bu mudi tshisa ne muaba udi muntu muledibue kabiena ne mushinga. Aba badi balua bena nkristo balelela badi badisunguila ne budikadidi mu mitshima yabu bua kuitaba tshikokedi tshia kutumikila mikenji eyi. Pa kuenza nunku, badi bamona se: ntshikokedi tshinefuke, bujitu bupepele. (Matayo 11:28-30) Vuluka se: Mikenji ya Mozese ivua kabidi mienza bua kulongesha muntu ne: mmuena mpekatu ne udi mu dikengela dinene dia mulambu wa tshia-bupikudi bua kumupikula. (Galatia 3:19) Kadi mikenji ya Kristo idi ilongesha ne: Masiya ukadi mulue, ukadi mufute mushinga wa tshia-bupikudi ne muoyo wende, ne mmutunzuluile njila bua tuetu kupikudibua ku tshinyangu tshikole tshia mpekatu ne tshia lufu! (Lomo 5:20, 21) Bua kupetelaku disanka, tudi ne bua ‘kuenza midimu ya ditabuja’ mu mulambu au.—Yone 3:16, NW.
8. Mikenji ya Kristo idi yumvuija tshinyi, kadi bua tshinyi diyitumikila kadiena dilomba kukuata ku muoyo nkama ya mêyi mafunda?
8 “Dienza midimu ya ditabuja” didi diumvuija dikala ne nsombelu mumvuangane ne mikenji ya Kristo. Mbuena kuamba ne: kutumikila mêyi-matuma onso a Kristo. Ebi bidi biumvuija kukuata ku muoyo nkama ya mikenji ne mêyi-makulu anyi? Tòo. Pavua Mozese, mutuangaji wa tshiovo tshia kale, mufunde Mikenji ya Mozese, Yezu, Mutuangaji wa tshiovo tshipiatshipia, katshia ki mmufunde mukenji nansha umue. Bishilangane, uvua ne nsombelu mumvuangane ne mikenji eyi. Ku diambuluisha dia nsombelu wende mupuangane, wakapetesha tshitembelu tshidi bonso ne bua kulonda. (1 Petelo 2:21) Pamu’apa ke bualu kayi bavua babikila ntendelelu wa bena nkristo ba kumpala ne: ‘Njila.’ (Bienzedi 9:2; 19:9, 23; 22:4; 24:22) Buabu buobu, mikenji ya Kristo ivua mileja patoke mu nsombelu wa Kristo. Didikija Yezu divua diumvuija ditumikila mikenji eyi. Dinanga diabu diondoke buende yeye divua diumvuija ne: mikenji eyi ivua bushuwa mifunda pa mitshima yabu, bu mukavuabi bimana kumanyisha. (Yelemiya 31:33; 1 Petelo 4:8) Ne muntu yonso udi utumikila bua dinanga kêna udiumvua bu mukengeshibue—aka nkabingila kakuabu kadi mikenji ya Kristo mua kubikidibua ne: “mikenji ya bantu badikadile.”
9. Muji mene wa mikenji ya Kristo udi tshinyi, ne mmu mushindu kayi mudi mikenji eyi ikonga dîyi-dituma dipiadipia?
9 Bikala dinanga divua ne mushinga mu Mikenji ya Mozese, didi kabidi muji mene wa mikenji ya Buena-nkristo. Nunku, mikenji ya Kristo idi ikonga dîyi-dituma dipiadipia—bena nkristo badi ne tshia kuikala ne dinanga dia didipua muoyo bua bamue ne bakuabu. Badi ne tshia kunanga amu bu muakananga Yezu; wakafila ku budisuile muoyo wende bua balunda bende. (Yone 13:34, 35; 15:13) Nunku mbiakanyine kuamba ne: mikenji ya Kristo ndileja dia teokrasi mu mushindu mutambe kutumbuka kupita muvua Mikenji ya Mozese. Anu bu muvua tshibejibeji etshi tshiambe kumpala: “Teokrasi nnkokeshilu wa Nzambi; pabi Nzambi udi dinanga; nunku teokrasi nnkokeshilu wa dinanga.”
Yezu ne Bafarizeyi
10. Mmunyi muvua ndongeshilu wa Yezu mushilangane ne wa Bafarizeyi?
10 Nunku, kabiena bitamba kukemesha muvua Yezu kayi umvuangana ne bamfumu ba bitendelelu bena Yuda ba mu tshikondo tshiende. “Mikenji mipuangane ya budikadidi” ivua kule menemene ne bieledi bia lungenyi bia baskribe ne Bafarizeyi kupita tshintu tshikuabu tshionso. Bavua bateta bua kukokesha bantu ku diambuluisha dia mêyi ne mikandu bienza kudi bantu. Dilongesha diabu diakalua dia dikengeshangana, dia dipiishangana, kadiyi ne dikuatshisha. Bishilangane bikole, dilongesha dia Yezu divua diibaka ne dikuatshisha mu mushindu wa pa buawu! Uvua upetesha dikuatshisha ne ukumbaja majinga malelela a bantu ne bivuabu bakengela. Uvua ulongesha mu mushindu mupepele ne didiumvua dilelela, pa kutumika ne bilejilu biangata mu nsombelu wa buatshia buila ne pa kupetela bukokeshi ku Dîyi dia Nzambi. Ke bualu kayi, “bantu bavua bakema bua dilongesha diende.” (Matewuse 7:28, MMM) Eyowa, dilongesha dia Yezu diakalenga mitshima yabu!
11. Mmunyi muakaleja Yezu patoke se: bavua ne bua kutumika ne Mikenji ya Mozese ne butshintshikidi ne luse?
11 Pamutu pa kusakidila mêyi ne mikandu bia pa mutu ku Mikenji ya Mozese, Yezu wakaleja mushindu uvua bena Yuda ne bua kuikala batumikila Mikenji ayi yonso pamue—ne butshintshikidi ne luse. Tshilejilu, vuluka musangu wakasemena mukaji kampanda kudiye, eu uvua ne disama dia mashi apueka. Bilondeshile Mikenji ya Mozese, muntu yonso uvuaye ulenga uvua ne bua kulua ne bukoya, nunku kavua ne bua kusanganyibua bushuwa munkatshi mua musumba wa bantu! (Lewitiki 15:25-27) Kadi, bu muvuaye kayi ne ditekemena nansha dikese bua kuondapibua ku disama diende, wakabuela munkatshi mua bantu ne kulenga tshilamba tshia pa mutu tshia Yezu. Dipueka dia mashi e kukoseka diakamue. Yezu wakamutandishaku bua dinyanga Mikenji anyi? Tòo; kadi, wakajingulula nsombelu wende ukena ditekemena ne kuleja dîyi ditambe bunene dia Mikenji—dinanga. Pa kuditeka pa muaba wende, wakamuambila ne: “Muananyi wa bakaji, ditaba diebe diakupandishi; ndaku mu bupole, upande ku disama diebe.”—Markus 5:25-34, Evanjeliyo.
Mikenji ya Kristo nya tshidi muoyo musue anyi?
12. (a) Bua tshinyi katuena ne bua kuela meji ne: mikenji ya Kristo nya tshidi muoyo musue? (b) Ntshinyi tshidi tshileja ne: difuka dia mikenji mivule didi difikisha ku difuka dia mpandukilu mivule?
12 Nunku, tudiku mua kukomesha ne: bu mudi mikenji ya Kristo mikale “ya budikadidi,” nya tshidi muoyo musue, pavua eku Bafarizeyi, ne bilele biabu bionso bisakidila, balama nsombelu wa bantu munda mua mikalu mikole anyi? Tòo. Ndongoluelu ya mikenji lelu’eu idi ileja ne: misangu mivule padi mikenji itamba kuvula, bantu badi batamba kupetamu mpandukilu.a Mu matuku a Yezu divulangana dia mêyi ne mikandu bia Bafarizeyi divua dikankamija dikebulula dia mpandukilu, dikumbaja midimu ya pa mutu pa mutu ikena ya dinanga, ne didima mmuenekelu wa buakane buabu nkayabu wa pambelu bua kusokoka dinyanguka dia mundamunda.—Matayo 23:23, 24.
13. Bua tshinyi mikenji ya Kristo idi ifikisha ku mushindu mutumbuke wa nsombelu kupita tshisumbu kayi tshionso tshifunda tshia mikenji?
13 Bishilangane, mikenji ya Kristo kayena ikolesha mmuenenu ya mushindu’au. Bushuwa, ditumikila mikenji idi miashila pa dinanga dia Yehowa ne idi mitumikila pa kuidikija dinanga dia didipua muoyo dia Kristo bua bakuabu didi difikisha ku nsombelu mutambe kutumbuka kupita dilonda mushiki wa mikenji mifunda. Dinanga kadiena dikeba mpandukilu; didi ditulama ku dienza malu mabi adi tshisumbu tshia mikenji mifunda kayiyi mua kukandika mu mushindu mumvuike. (Tangila Matayo 5:27, 28.) Nunku, mikenji ya Kristo neitusake ku dienzela bakuabu malu—kuleja kalolo, diakidilangana, ne dinanga—mu mishindu idi mikenji mifunda kayiyi mua kutuenzeja.—Bienzedi 20:35; 2 Kolinto 9:7; Ebelu 13:16.
14. Mbuenzeji kayi buvua nabu dikala ne nsombelu mumvuangane ne mikenji ya Kristo pa tshisumbu tshia bena nkristo ba mu siekele wa kumpala?
14 Bilondeshile mushindu uvua benamu ne nsombelu mumvuangane ne mikenji ya Kristo, tshisumbu tshia bena nkristo ba kumpala tshivua ne nsombelu wa musangelu, wa dinanga, mudikadile pa kumufuanyikija ne mmuenenu mikolakane, ya dilumbuluishangana, ne ya lubombo ivua mitangalake bikole mu nsunagoga ya mu matuku au. Bena mu bisumbu bipiabipia ebi bavua ne bua kudiumvua bushuwa se: bavua balonda “mikenji ya bantu badikadile”!
15. Ng’amue madikolela kayi akenza Satana ku ntuadijilu bua kunyanga tshisumbu tshia bena nkristo?
15 Kadi, Satana uvua uzuka bua kunyanga tshisumbu tshia bena nkristo kutuadijila munda muatshi, anu bu muakanyangaye ditunga dia Izalele. Mupostolo Paulo wakadimuija bua bantu bafuane mibuabua bavua ne bua ‘kuakula bintu bitshimbakane’ ne kukengesha tshisumbu tshia mikoko ya Nzambi. (Bienzedi 20:29, 30, NW) Uvua ne bua kuluangana ne bitabijiji ba Buena-Yuda, bavua bakeba bua kushintulula budikadidi bupetela ku mikenji ya Kristo ku dikuatshibua ku bupika bua Mikenji ya Mozese, ivua mikumbajibue mu Kristo. (Matayo 5:17; Bienzedi 15:1; Lomo 10:4) Kunyima kua difua dia mupostolo wa ndekelu, kakutshivua kabidi tshipumbishi ku butontolodi bua mushindu’au. Nunku dinyanguka diakalua kutangalaka.—2 Tesalonike 2:6, 7.
Bukua-buena-nkristo budi bunyanga mikenji ya Kristo
16, 17. (a) Mmu mishindu kayi mudi dinyanguka dimueneke mu Bukua-buena-nkristo? (b) Mmunyi muvua mikenji ya Ekleziya Katolike milubuluje mmuenenu mukonyangaja wa bitupa bia lulelu?
16 Amu bu mu Buena-Yuda, dinyanguka diakamueneka mu mishindu ya bungi mu Bukua-buena-nkristo. Buakapona pabu mu buteyi bua malongesha a dishima ne buenzavi. Ne madikolela abu bua kukuba tshisumbu tshia mikoko yabu ku buenzeji bua pambelu akanyanga misangu ne misangu bishadile bionso bia ntendelelu mukezuke. Mikenji mikolakane ne ikena ya mu Mifundu yakavulangana.
17 Ekleziya Katolike mmufike kule menemene mu difuka bisumbu bivulavulayi bia mikenji ya ekleziya. Mikenji eyi ivua mikonyangaja nangananga mu malu adi atangila bitupa bia lulelu. Bilondeshile mukanda kampanda (Sexuality and Catholicism), ekleziya wakabueja munda muende nkindi ya bena Greke ya Stoïcisme, ivua ileja mishindu yonso ya masanka a ku mubidi. Ekleziya wakafika ku dilongesha ne: masanka onso a mu diangatangana, ne aa mine a mu malanda makane pankatshi pa badi baselangane, avua a mpekatu. (Sulakaja ne Nsumuinu 5:18, 19.) Bakamba muvua disangila dia mulume ne mukaji dikale amu bua kulelangana, ki mbua bualu bukuabu nansha. Nunku mikenji ya ekleziya yakapiisha mushindu kayi wonso wa dipangisha diimita, dienze anu bu mpekatu munene mutambe, imue misangu ulomba bidimu bivule bia konfesiyo. Kabidi, bakakandika bansaserdose bua kusela, mukandu udi mufikishe ku divulangana dia diangatangana dikena dilonda mikenji, pamue ne dinyanga dia bana.—1 Timote 4:1-3.
18. Mbipeta kayi biakafumina ku divudija dia mikenji ya ekleziya?
18 Bu muvua mikenji ya ekleziya yenda ivulangana, bakayisangisha bu mikanda. Mikanda eyi yakatuadija kubuitshidija Bible ne kuangata muaba wende. (Fuanyikija ne Matayo 15:3, 9.) Amu bu Buena-Yuda, Buena-Katolike kabuvua buitabuja mikanda mifunda kudi bantu bakuabu, ne buvua buangata mivule ya kudiyi bu bintu bibi. Mmuenenu eu kakanenga bua kuya kule menemene ne mmuenenu muakanyine wa Bible mu muanda eu. (Muambi 12:12; Kolosai 2:8) Jérôme, mufundi wa malu a ekleziya wa mu siekele muinayi B.B., wakela tshikemu ne: “O Mfumu, bingikala tshiakabidi ne mikanda ya mu bulongolodi ebu anyi nyibala, ndi mukuvile.” Ndekelu wa bionso, ekleziya wakatuadija kukandika mikanda—nansha eyi ivua itangila malu a panu. Nunku, bakakandika muena malu a mabulunge wa mu siekele wa 17 Galilée bua difunda ne: buloba budi bunyunguluka ku dîba. Dishindamena dia ekleziya dia kuikala ne dîyi dia ndekelu mu malu onso—nansha mu malu a mabulunge—diakafika ndekelu wa bionso ku dinyanga dia ditabuja mu Bible.
19. Mmunyi muvua nzubu ya badiambike milubuluje bumfumu butuè bukolakane?
19 Diela mêyi dia ekleziya diakalubuluka mu nzubu ya badiambike, muaba uvua badiambike baditapulule buobu bine ne bantu bakuabu bonso bua kuikala mu nsombelu wa didipua muoyo. Mivule ya ku nzubu ya badiambike ya bena Katolike yakalamata “Mêyi a Munsantu Benoît.” Abbé (mbikidilu udi ufumina ku muaku wa Araméen bua “tatu”) uvua ukokesha ne bumfumu kabuyi ditontolola. (Fuanyikija ne Matayo 23:9.) Bikala mudiambike kampanda mupete dipa kansanga dia kudi baledi bende, abbé uvua ne bua kuangata dipangadika bikala mudiambike au anyi mukuabu mua kuangata dine dipa adi. Pa kumbusha dipiisha malu a tshianana, dîyi kampanda divua dikandika diyukidilangana dikese dionso ne mineku, pa kuamba ne: “Muyidi nansha umue kêna ne bua kuakula malu a nunku.”
20. Ntshinyi tshidi tshileja ne: Buena-Mishonyi pabu buakalonda bumfumu butuè bukena bulonda Mifundu?
20 Buena-Mishonyi, bùvuà bukeba bua kuakajilula malu manekesha akena a mu Mifundu a Buena-Katolike, kabuakanenga bia muomumue bua kuanyisha dienza dia mikenji ya bumfumu butuè ikena ishindamena pa mikenji ya Kristo. Tshilejilu, muakajiludi ntunga-mulongo Jean Calvin wakalua kubikidibua ne: “muenji wa mêyi ne mikandu wa Ekleziya muakajilula.” Wakalombola ekleziya ku Génève ne tshisumbu tshia mikenji mikolakolayi mitabijija kudi “Bakulu” bavua ne “mudimu,” bu muakafunda Calvin, “udi ne bua kuikala ne butangidi pa nsombelu wa muntu yonso.” (Sulakaja ne 2 Kolinto 1:24.) Ekleziya uvua utangila nzubu ya bilala-benyi ne wela mêyi ne mikandu pa biena-bualu bia diyukidilangana bivua mua kuanyishibua. Kuvua manyoka a dîsu dikole bua mapanga bu mudi diimba misambu ya tshianana anyi dija maja.b
Dilongela ku bilema bia Bukua-buena-nkristo
21. Ku bionso, mbuenzeji kayi budi nabu dinyikibua dia Bukua-buena-nkristo dia ‘kusambuka mikalu ya tshidibo bafunde’?
21 Mêyi onso aa ne mikenji eyi mmitumike bua kukuba Bukua-buena-nkristo ku dinyanguka anyi? Nansha kakese! Lelu’eu Bukua-buena-nkristo mbudiabulule mu nkama ya tusumbusumbu, kumbukila ku etu tudi ne malu makolesha menemene too ne ku etu tudi tulekelela buenzavi. Tuonso tua kuditu, mu mushindu umue anyi mukuabu, ‘ntusambuke mikalu ya tshidibo bafunde,’ pa kufikisha ngelelu wa lungenyi wa bantu ku dikokesha tshisumbu tshia mikoko ne ku didiatakaja mikenji ya Nzambi.—1 Bena Korente 4:6, MMM.
22. Bua tshinyi dipangila dia Bukua-buena-nkristo ki ndiumvuije ndekelu wa mikenji ya Kristo?
22 Kadi, luendu lua mikenji ya Kristo kumbukila ku kale ki ndujike bibi nansha. Yehowa Nzambi kakulekela nansha kakese bua bantu ba patupu bajimije mikenji yende. Mikenji ya Buena-nkristo idi ne bukole menemene lelu’eu munkatshi mua bena nkristo balelela, ne buobu aba badi ne diakalenga dinene dia kuyilonda. Kadi kunyima kua dikonkonona tshidi Buena-Yuda ne Bukua-buena-nkristo bienze ne mikenji ya Nzambi, mbiakanyine mpindieu bua tuetu kudiebeja ne: ‘Mmunyi mutudi ne nsombelu mumvuangane ne mikenji ya Kristo eku tuepuka buteyi bua kunyanga Dîyi dia Nzambi ne ngelelu wa meji ne mêyi bia bantu bidi binyanga ku kakese ku kakese diumvuija dilelela dia mikenji ya Nzambi? Mmuenenu kayi mutshintshikila udi mikenji ya Kristo ne bua kutupetesha lelu’eu?’ Tshiena-bualu tshidi tshilonda netshiandamune ku nkonko eyi.
-
-
Dikala ne nsombelu mumvuangane ne mikenji ya KristoTshibumba tshia Nsentedi—1996 | 1 ngondo wa 9
-
-
Dikala ne nsombelu mumvuangane ne mikenji ya Kristo
“Tungunukayi ne kuambuishangana majitu bamue ne bakuabu, ne nunku nukumbaje mikenji ya Kristo.”—GALATIA 6:2, NW.
1. Bua tshinyi tudi mua kuamba ne: mikenji ya Kristo mbukole bunene buenzeji bua malu mimpe lelu’eu?
MU Rwanda, Bantemu ba Yehowa ba-Hutu ne ba-Tutsi bakateka mioyo yabu mu njiwu bua kukubangana bamue ne bakuabu ku dishipangana dia bisa divua dikomba ditunga matuku mashale aa. Bantemu ba Yehowa mu Kobe, mu Japon, bàvuà bajimije bena dîku mu tshikumina tshia kabutu bavua batuta kudi dijimija diabu. Pabi, bakasakibua ne lukasa bua kuambuluisha bakuabu bavua bamba kufua. Eyowa, bilejilu bidi bilenga ku mutshima bidi bifumina pa buloba bujima bidi bileja patoke se: mikenji ya Kristo idi ne buenzeji buimpe lelu’eu. Mbukole bunene buenzeji bua malu mimpe.
2. Mmunyi mudi Bukua-buena-nkristo bupangile kujingulula tshidi mikenji ya Kristo, ne ntshinyi tshitudi mua kuenza bua kukumbaja mikenji eyi?
2 Mu tshine tshikondo etshi, mulayi wa mu Bible udi utangila “matuku a ku nshikidilu” makole mua kupita nawu udi wenda ukumbana. Bavule badi ne “tshimuenekelu tshia bulamate kudi Nzambi” kadi ‘bikale bavila bukole buabu.’ (2 Timote 3:1, 5, NW) Nangananga mu Bukua-buena-nkristo, malu a Nzambi atu misangu mivule muanda wa tshidingishilu, ki ng’wa mu mutshima nansha. Bidi nanku bualu mbitambe kukola bua kuikala ne nsombelu mumvuangane ne mikenji ya Kristo anyi? Tòo. Yezu kavua mua kutupesha mikenji kampanda ivua kayiyi mua kulondibua. Bukua-buena-nkristo mbupangile amu kujingulula tshidi mikenji ayi. Mbupangile bua kulonda mêyi aa mafundisha ku spiritu: “Tungunukayi ne kuambuishangana majitu bamue ne bakuabu, ne nunku nukumbaje mikenji ya Kristo.” (Galatia 6:2, NW) Tudi ‘tukumbaja mikenji ya Kristo’ pa kuambuishangana majitu bamue ne bakuabu, ki mpa kuidikija Bafarizeyi ne pa kunemesha kakuyi kabingila majitu a bana betu.
3. (a) Ng’amue mêyi-matuma kayi adi asanganyibua mu mikenji ya Kristo? (b) Bua tshinyi nebikale tshilema pa kukomesha ne: tshisumbu tshia bena nkristo katshiena ne bua kuikala ne mêyi ne mikandu mikuabu pa kumbusha mêyi-matuma buludi a Kristo?
3 Mikenji ya Kristo idi ikonga mêyi-matuma onso a Kristo Yezu—bu mudi diyisha ne dilongesha, dilama dîsu dikezuke ne dipepele, ditumika bua kulama ditalala ne muntu netu, anyi diumbusha dipanga bukezuke mu tshisumbu. (Matayo 5:27-30; 18:15-17; 28:19, 20; Buakabuluibua 2:14-16) Bushuwa, bena nkristo badi ne tshia kulonda mêyi-matuma onso a mu Bible adi atangila balondi ba Kristo. Ne kudi makuabu malu kabidi. Bulongolodi bua Yehowa, pamue ne bisumbu bionso biangata ku tshimue ku tshimue, budi ne bua kuteka mêyi adi akengedibua ne imue ndongoluelu bua kumona mua kulama bulongame buimpe. (1 Kolinto 14:33, 40) Ee, bena nkristo kabavua nansha mene mua kudisangisha pamue bu buobu kabayi ne mêyi adi atangila dîba, muaba, ne mushindu uvua bisangilu bia nunku ne bua kuenjibua! (Ebelu 10:24, 25) Dieleshangana maboko ne mêyi-maludiki matshintshikila mafila kudi aba badi bapeshibue bukokeshi mu bulongolodi didi kabidi tshitupa tshia dikumbaja mikenji ya Kristo.—Ebelu 13:17.
4. Mbukole kayi budi busaka ku ntendelelu mukezuke?
4 Nansha nanku, bena nkristo balelela kabena balekela ntendelelu wabu ulua ndongoluelu kampanda wa tshianana wa mikenji. Kabena basadila Yehowa anu bualu muntu kampanda anyi bulongolodi kansanga mbubambile bua kuenza nanku. Kadi, bukole budi bubasaka ku ntendelelu wabu ndinanga. Paulo wakafunda ne: “Dinanga dia Kristo didi dituenzeja ku bukole.” (Note kuinshi kua 2 Kolinto 5:14, NW) Yezu wakatumina balondi bende dîyi dia kunangangana bamue ne bakuabu. (Yone 15:12, 13) Dinanga dia didipua muoyo ke tshishimikidi tshia mikenji ya Kristo, ne didi dienzeja ku bukole anyi disonsola bena nkristo balelela muaba kayi wonso udibu, mu dîku ne mu tshisumbu. Tuanji kumona mudibi.
Mu dîku
5. (a) Mmunyi mudi baledi mua kukumbaja mikenji ya Kristo mu dîku? (b) Ntshinyi tshidi bana bakengela kudi baledi babu, ne mbipumbishi kayi bidi bamue baledi ne bua kutshimuna bua kutshipetesha?
5 Mupostolo Paulo wakafunda ne: “Balume, tungunukayi ne kunanga bakaji benu, amu bu muvua Kristo munange kabidi tshisumbu ne kudifila yeye muine bua bualu buatshi.” (Efeso 5:25, NW) Padi mulume widikija Kristo ne wangata mukajende ne dinanga ne dimumvuila, udi ukumbaja tshitupa kampanda tshia mushinga tshia mikenji ya Kristo. Kupita apu, Yezu wakaleja patoke disuangana bua bana batekete, ubambula mu maboko, ubatenteka bianza, ne ubabenesha. (Mâko 10:16) Baledi bàdì bakumbaja mikenji ya Kristo badi kabidi baleja bana babu disuangana. Bushuwa, kudi baledi badi bamona lutatu lukole bua kuidikija tshilejilu tshia Yezu mu bualu ebu. Bamue kabatu baleja pa tshibidilu mudibu badiumvua. Baledi, kanulekedi mmuenenu ya mushindu’eu inupangisha bua kuleja bana benu dinanga dinudi nadi buabu! Ki mbikumbane anu bua nuenu kumanya se: nudi banange bana benu. Badi pabu ne bua kumanya bualu ebu. Ne kabakubumanya anu binuikala nudipetela mishindu ya kuleja dinanga dienu.—Fuanyikija ne Mâko 1:11.
6. (a) Bana badi bakengela mêyi ne mikandu bia kudi baledi anyi, ne bua tshinyi udi wandamuna nanku? (b) Bana badi ne bua kujingulula tshinyi pa bidi bitangila kabingila kanene bua mêyi ne mikandu bia mu dîku? (c) Nnjiwu kayi itudi tuepuka padi mikenji ya Kristo imueneka bikole mu dîku?
6 Eku, bana badi bakengela kubelela mikalu, mbuena kuamba ne: baledi babu badi ne bua kubelela mêyi ne mikandu ne imue misangu kukolesha mikandu eyi ne mibelu ne manyoka. (Ebelu 12:7, 9, 11) Nansha nanku, bana badi ne bua kupeta diambuluisha ku kakese ku kakese bua kumonabu kabingila kanene ka mêyi ne mikandu eyi: baledi babu mbabanange. Ne badi ne bua kulonga se: dinanga ke kabingila katambe buimpe bua buobu kutumikila baledi babu. (Efeso 6:1; Kolosai 3:20; 1 Yone 5:3) Tshipatshila tshia muledi udi ne busunguluji ntshia kulongesha bana bende bua kutumika ne “bukokeshi bua tshieledi tshia lungenyi” bua kumonabu mua kudiangatshila mapangadika mimpe pashishe. (Lomo 12:1, NW; fuanyikija ne 1 Kolinto 13:11.) Ku lukuabu luseke, mêyi kaena ne bua kuikala mavulavulayi anyi manyoka kuikalawu makolakolayi. Paulo udi wamba ne: “Nuenu batatu, kanufikishi munda mua bana benu, bua mitshima yabo kaibungami.” (Kolosai 3:21; Efeso 6:4) Padi mikenji ya Kristo imueneka bikole mu dîku, kakuena muaba wa mibelu ne manyoka bifila ne tshiji tshinekesha anyi ne nsendà bua kusamisha mutshima. Mu nzubu wa mushindu’eu, bana badi badiumvua bakubibue ne bakankamijibue, ki mbunguijila majitu anyi batekeshibue.—Fuanyikija ne Musambu wa 36:7.
7. Mmu mishindu kayi mudi nzubu ya Betele mua kupetesha tshilejilu pa bidi bitangila dienza mêyi ne mikandu mu dîku?
7 Bamue bakaadi bakumbule nzubu ya Betele pa buloba bujima badi bamba ne: nzubu eyi idi bilejilu bimpe bia nkatshinkatshi mu malu a mêyi ne mikandu bua dîku. Nansha mudiyi mienza kudi bantu bakaadi bakole, ndongoluelu eyi idi itumika bikole anu bu mêku.a Midimu ya ku Betele idi nkongo ne nsanzu ne nunku idi ilomba bungi buvulavulayi bua mêyi ne mikandu—kupita bushuwa tshidi dîku kampanda mua kulomba. Nansha nanku, bakulu bàdì ku mutu mu nzubu ya Betele, mu biro, ne mu midimu ya biapu badi benza madikolela bua kutumikila mikenji ya Kristo. Badi bamona se: bujitu bubuomekela kabuena amu bua kulongolola mudimu, kadi kabidi bua kulubuluja ditanta mu nyuma ne “disanka dia Yehowa” munkatshi mua bena mudimu nabu. (Nehemiya 8:10) Nunku, badi benza madikolela bua kuenza malu mu mushindu muimpe ne udi ukankamija, ne badi badikolesha bua kuikala ne butshintshikidi. (Efeso 4:31, 32) Kabiena bikemesha mudi mêku a Betele mamanyike bua mmuenenu wawu wa disanka!
Mu tshisumbu
8. (a) Ntshipatshila kayi tshitudi ne bua kuikala natshi misangu yonso mu tshisumbu? (b) Mmu nsombelu kayi mudi bamue balombe mêyi mafunda anyi batete bua kuela mêyi?
8 Mbia muomumue mu tshisumbu, tshipatshila tshietu ntshia kuibakangana bamue ne bakuabu ne mmuenenu wa dinanga. (1 Tesalonike 5:11) Nunku bena nkristo bonso badi ne bua kutabalela bua se: kabasakididi ku majitu a bakuabu pa kumona bu bualu buabu bua kuitabijija ku bukole ngenyi yabu buobu bine mu malu adi atangila didisunguila dia muntu ne muntu. Ku misangu, bamue batu bafundila Société Watch Tower pa kuebeja mêyi mafunda anyi mapangadika mangata pa malu bu mudi mmuenenu udibu ne bua kuikala nende pa filme kampanda, mikanda, anyi mene bintu bia kunaya nabi. Kadi, Société kêna ne bukenji bua kukonkonona malu bu nunku ne kuangatshilapu mapangadika. Misangu mivule, aa mmalu adi muntu ne muntu anyi mfumu wa dîku dionso ne bua kuangatshila dipangadika, dishindamene pa dinanga diende dia mêyi-maludiki a mu Bible. Bakuabu badi bafika ku dikudimuna mibelu ne ngenyi-miludiki ya Société pa kuyivuija mêyi ne mikandu. Tshilejilu, mu nimero wa Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu dia 15 Luabanya 1996, muvua tshiena-bualu kampanda tshimpe tshivua tshikankamija bakulu bua kuenza pa tshibidilu makumbula a bulami kudi bena mu tshisumbu. Tshipatshila tshivua tshia diteka mêyi ne mikandu anyi? Tòo. Nansha mudi aba badi mua kulonda mibelu eyi bamona bipeta bimpe bivule, bamue bakulu kabena ne mushindu wa kuenza nunku. Bia muomumue, tshiena-bualu tshia “Nkonko ya babadi” mu nimero wa Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu dia 1 Tshisanga 1995, tshivua tshidimuija ku dipambuka ku bunême pa kunekesha dîba dia batismo, bu mudi dilongolola mafesto anyi dienza misaalu ya ditshimuna. Bamue mbanekeshe mu ditumika ne mibelu eyi mishindame, pa kuyivuija mene bu dîyi kampanda, pa kuamba ne: ditumina muntu kakanda ka dimukankamija naku dîba adi didi ne bua kuikala tshilema!
9. Bua tshinyi mbia mushinga bua tuetu kuepuka ditamba kujanangana ne kulumbuluishangana?
9 Tangila kabidi se: pikala “mikenji mipuangane ya budikadidi” ne bua kumueneka munkatshi muetu, tudi ne bua kuitaba se: tuondo tua muoyo tuonso tua bena nkristo katuena tua muomumue. (Yakobo 1:25, NW) Tudiku ne bua kutshivuija tshilumbu pikala bantu ne masungula a muntu pa nkayende adi kaayi anyanga mêyi-maludiki a mu Mifundu anyi? Tòo. Dienza dietu mushindu’eu nedikale diabuluji. (1 Kolinto 1:10) Paulo, mu ditudimuija ku dilumbuluisha muena nkristo netu, wakamba ne: ‘Yeye udi wimana anyi udi upona bua mukalenge wende mene. Yeye neimane bualu bua Mukalenge udi ne bukole bua kumuimanyika.’ (Lomo 14:4) Kudi njiwu ya tuetu kupanga kusankisha Nzambi bituakula bibi bamue bua bakuabu mu malu adi ne bua kutangila kuondo ka muoyo ka muntu ne muntu.—Yakobo 4:10-12.
10. Mbanganyi badi batekibue bua kutangila tshisumbu, ne mmunyi mutudi ne bua kubakuatshisha?
10 Kabidi, tuvulukayi se: bakulu mbatekibue bua kutangila tshisumbu tshia mikoko tshia Nzambi. (Bienzedi 20:28) Badi kuoku bua kuambuluisha. Tudi ne bua kuya kudibu ku budisuile bua kupeta mibelu, bualu mbalongi ba Bible ne mbibidilangane ne bikaadi bikonkonona mu mikanda ya Société Watch Tower. Padi bakulu bamona nsombelu kampanda udi mua kufikisha ku dinyanga dia mêyi-maludiki a mu Mifundu, badi bafila mibelu idi ikengedibua kakuyi buôwa. (Galatia 6:1) Bena mu tshisumbu badi balonda mikenji ya Kristo pa kueleshangana maboko ne balami basuibue aba, badi ku mutu munkatshi muabu.—Ebelu 13:7.
Bakulu badi batumika ne mikenji ya Kristo
11. Mmunyi mudi bakulu batumika ne mikenji ya Kristo mu tshisumbu?
11 Bakulu badi bajinga bikole bua kukumbaja mikenji ya Kristo mu tshisumbu. Mba ntunga-mulongo mu diyisha lumu luimpe, balongesha biangatshile mu Bible bua kulenga mitshima ne, bu balami bena dinanga, ba muoyo muimpe, badi bayukila ne ‘badi ne mitshima yamba kupanga.’ (1 Tesalonike 5:14) Badi bepuka ngikadilu ikena ya Buena-nkristo idi isanganyibua mu bitendelelu bivulavulayi bia Bukua-buena-nkristo. Bushuwa, bulongolodi ebu budi buenda bunyanguka lukasa, ne amu bu Paulo, bakulu badi mua kusumpakana bua tshisumbu tshia mikoko; kadi badi balama nkatshinkatshi padibu batumika mu malu a mushindu’eu.—2 Kolinto 11:28.
12. Padi muena nkristo kampanda uya kukeba diambuluisha kudi mukulu kansanga, mmunyi mudi mukulu mua kuandamuna?
12 Tshilejilu, muena nkristo kampanda udi mua kujinga bua kuyukila ne mukulu kansanga pa bualu kankenge bua mushinga budi kabuyi butela buludiludi mu Mifundu anyi budi bulomba ditangila pankatshi pa mêyi-maludiki mashilangane a Buena-nkristo. Pamu’apa mbamubandishe muanzu ku mudimu ùdì ne difutu dimpe kadi muikale ne bujitu bupite bunene. Anyi tatu kampanda ukena muena kuitabuja muledi wa nsonga kansanga muena nkristo udi mua kuikala ulomba muanende bia bungi bifuana kumunyangila mudimu wende. Mu nsombelu ya mushindu’eu mukulu udi ne bua kudikanda bua kufila mmuenenu wende nkayende. Kadi, neabulule pamu’apa Bible ne kuambuluisha muntu eu bua kuelangana meji pa mêyi-maludiki adi atangila muanda eu. Udi mua kutumika ne Index des publications de la Société Watch Tower, pikalayiku, bua kumona tshidi “mupika wa lulamatu ne wa budimu” muambe pa tshiena-bualu etshi mu Tshibumba tshia Nsentedi anyi mu mikanda mikuabu. (Matayo 24:45, NW) Mmunyi muikalabi padi muena nkristo eu wangata pashishe dipangadika didi mua kumueneka kadiyi dia meji kudi mukulu eu? Pikala dipangadika edi kadiyi ditupa buludiludi ku mêyi-maludiki anyi mikenji ya mu Bible, muena nkristo eu neamone se: mukulu udi wanyisha bukenji bua muntu ne muntu bua kudiangatshila dipangadika dia nunku, pa kumanya se: ‘muntu ne muntu neadiambuile bujitu buende.’ Kadi, muena nkristo eu udi ne bua kuvuluka se: ‘tshintu tshionso tshidi muntu ukuna, ntshiotshio tshiapuoleye.’—Galatia 6:5, 7.
13. Pamutu pa kufila diakamue mandamuna ku nkonko anyi kufila mmuenenu yabu buobu bine, bua tshinyi bakulu badi bambuluisha bakuabu bua kuelangana meji pa malu?
13 Bua tshinyi mukulu eu ukaadi mumonemone malu udi wenza mushindu eu? Bua tubingila tubidi etu. Ka kumpala, Paulo wakambila tshisumbu kampanda ne: kavua ‘ne bukokeshi ku ditabuja diabu.’ (2 Kolinto 1:24) Mukulu eu, pa kuambuluisha muanabu bua kuelangana meji pa Mifundu ne kudiangatshila dipangadika diashila pa dimanya, udi widikija mmuenenu wa Paulo. Udi witaba ne: bukokeshi buende budi ne mikalu, amu bu muakitaba Yezu ne: bukokeshi buende buvua ne mikalu. (Luka 12:13, 14; Yuda 9) Eku kabidi, bakulu badi bafila mu mushindu mupepele mibelu mikuatshishi, nansha mene mikole, miashila pa Mifundu, padibi bikengedibua. Kibidi, mukulu eu udi wibidija muena nkristo nende. Mupostolo Paulo wakamba ne: “Biakudia bikole bidi bua bantu bakole, bua aba badi ku ditumikatumika, bapete makokeshi a mu lungenyi mibidija bua kusunguluja malu mimpe ne mabi.” (Ebelu 5:14, NW) Nunku, bua kukola kufika ku diboba, tudi ne bua kutumika ne makokeshi etu a mu lungenyi, ki mpa kueyemena misangu yonso muntu mukuabu bua atupeshe mandamuna. Mukulu eu, pa kuleja muena nkristo nende mushindu wa kuelangana meji pa Mifundu, udi umuambuluisha nunku bua kukolaye.
14. Mmunyi mudi aba badi bapie mua kuleja ne: badi beyemena Yehowa?
14 Tudi mua kuitabuja ne: Yehowa Nzambi ku diambuluisha dia spiritu munsantu wende neikale ne buenzeji pa mitshima ya batendeledi balelela. Nunku, bena nkristo bapie badi batangila tshidi mitshima ya bana babu, pa kubasengelela, bu muakenza mupostolo Paulo. (2 Kolinto 8:8; 10:1; Filemona 8, 9) Paulo uvua mumanye se: pa tshibidilu, mbantu bakena bakane badi bakengela kuelela mikenji mivule bua kubalama mu bulongame, ki mbatu bakane to. (1 Timote 1:9) Wakumvuija, ki ndielelangana meji mabi anyi dipanga dieyemena, kadi ditabuja mu bana babu. Wakafundila tshikuabu tshisumbu ne: “Tudi ne ditekemena dionso kunudi mu dina dia Mfumu.” (2 Bena Tesalonyika 3:4, MMM) Ditabuja dia Paulo, dieyemena diende, ne ditekemena diende bushuwa biakasonsola bikole bena nkristo abu. Bakulu ne batangidi bena ngendu lelu’eu badi ne bipatshila bia muomumue. Mmunyipu mudi balume ba lulamatu aba bapetesha makanda, padibu balama tshisumbu tshia mikoko ya Nzambi ne dinanga!—Yeshaya 32:1, 2; 1 Petelo 5:1-3.
Dikala ne nsombelu mumvuangane ne mikenji ya Kristo
15. Ng’imue nkonko kayi itudi mua kudiela tuetu bine bua kumona bituikala tutumikila mikenji ya Kristo mu malanda etu ne bana betu?
15 Tuetu bonso tudi ne bua kudikonkonona misangu yonso bua kumona bituikala ne nsombelu mumvuangane ne mikenji ya Kristo ne uyilubuluja. (2 Kolinto 13:5) Bulelela, buonso buetu tudi mua kupeta disanka pa kudiebeja ne: ‘Ndiku muibakianganyi anyi peshi muena bijanu? Ndiku ne nkatshinkatshi anyi ndi munekeshi? Ndiku ngangata bakuabu ne mushinga peshi ndi muimanyine amu pa manême anyi meme muine?’ Muena nkristo kêna uteta bua kukokesha ku bukole pa bidi bitangila njila udi muanabu ne bua kulonda anyi kayi ne bua kulonda mu malu adi kaayi matela mu Bible mu mushindu musunguluke.—Lomo 12:1; 1 Kolinto 4:6.
16. Mmunyi mutudi mua kuambuluisha aba badi ne mmuenenu wa dipanga kudiangata ne mushinga, ne kukumbaja nunku tshitupa tshia mushinga mukole tshia mikenji ya Kristo?
16 Mu bikondo ebi bikole mua kupita nabi, bidi bia mushinga bua tuetu kukeba mishindu ya kukankamijangana. (Ebelu 10:24, 25; fuanyikija ne Matayo 7:1-5.) Patudi tutangila bana betu, ngikadilu yabu milenga kayenaku ne mushinga wa bungi kutudi kupita matekete abu anyi? Ku mêsu kua Yehowa, muntu yonso udi ne mushinga mukole. Diakabi, bonso kabena bamona malu mushindu’eu, nansha buabu buobu bine. Bavule badi basua kumona amu bilema biabu buobu bine ne dipanga bupuangane diabu. Bua kukankamija bantu ba mushindu’eu—ne bakuabu—katuenaku mua kuteta mua kuyukila ne umue anyi babidi ba kudibu mu tshisangilu tshionso, pa kubapetesha mushindu wa kumanya bua tshinyi tudi tuangata ne mushinga dikala diabu mu bisangilu ne tshitupa tshiabu tshia mushinga tshidibu bakumbaja mu tshisumbu anyi? Ndisankapu kayi pa kusulakaja bujitu buabu mu mushindu eu ne nunku kukumbaja mikenji ya Kristo!—Galatia 6:2.
Mikenji ya Kristo idi ne buenzeji buimpe!
17. Mmu mishindu kayi mishilangane muudi mumone mikenji ya Kristo itumika mu tshisumbu tshienu?
17 Mikenji ya Kristo idi ne buenzeji buimpe mu tshisumbu tshia bena nkristo. Tudi tubimona nunku dituku dionso—padi Bantemu netu badifila ne muoyo mujima mu dimanyisha lumu luimpe, padibu basambangana ne bakankamijangana, padibu benza madikolela bua kusadila Yehowa nansha mudiku ntatu mitambe kukola, padi baledi benza madikolela bua kukolesha bana babu bua banange Yehowa ne mitshima miûle tente ne disanka, padi batangidi balongesha Dîyi dia Nzambi ne dinanga ne musangelu, pa kusaka tshisumbu tshia mikoko ku dikala ne lukunukunu lukole bua kusadila Yehowa bua kashidi. (Matayo 28:19, 20; 1 Tesalonike 5:11, 14) Patudi tuetu bantu tutumikila mikenji ya Kristo mu nsombelu wetu, mmunyipu mudi mutshima wa Yehowa usanka! (Nsumuinu 23:15) Mmusue bua bonso badi banange mikenji yende mipuangane bikale ne muoyo bua kashidi. Mu Mparadizu udi ulua, netumone tshikondo tshikala bantu bonso bapuangane, tshikondo tshikala kakuyi banyangi ba mikenji, ne tshikondo tshikala dinyikibua dionso dia mitshima yetu ne bua kukokeshibua. Ndifutu kayipu dia butumbi pa kuikala ne nsombelu mumvuangane ne mikenji ya Kristo!
-