TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w13 1/6 dib. 3-4
  • Kansungansunga—Kadi miaba yonso

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Kansungansunga—Kadi miaba yonso
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2013
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • MBUALU BUA MUNTU NKAYENDE
  • Buloba kabuyi ne kansungansunga—Dîba kayi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2013
  • Kansungansunga: Udi pebe naku anyi?
    Tabulukayi!—2020
  • Udi ukenga bua ngenyi midianjila kufumba anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
  • Tuikalayi bonso tshintu tshimue anu bu mudi Yehowa ne Yezu tshintu tshimue
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2018
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2013
w13 1/6 dib. 3-4

TSHIENA-BUALU TSHINENE: BULOBA KABUYI NE KANSUNGANSUNGA​—DÎBA KAYI?

Kansungansunga​—Kadi miaba yonso

BAKENZELA Jonathan muena Corée udi musombele mu ditunga dia États-Unis malu ne kansungansunga bua dikoba diende patshivuaye muana. Pavuaye wenda ukola, wakatuadija kukeba muaba uvua bantu kabayi mua kumuenzela malu ne kansungansunga bua tshimuenekelu tshiende anyi bua tshisamba tshiabu. Wakalua doktere mu tshimenga tshia ku Nord kua Alaska mu États-Unis, muaba uvua babedi bende ba bungi bikale ne tshimuenekelu bu tshiende. Imue misangu uvua wela meji ne: bu muvuaye mukantshi mua bantu ba mushindu eu, kabavua mua kumuenzela malu ne kansungansunga to.

Kadi uvua udishima, bualu bualu kampanda buakamufikila dimue dituku pavuaye wondopa nsongakaji wa bidimu 25 uvua mufue tshipuka. Pakatabuluka nsongakaji eu ne kutangila mpala wa Jonathan wakamuamba dîyi dibi divua dileja muvuaye upetula bena Corée. Bualu buvua bufikile Jonathan ebu buvua bumunyingalaje bikole bualu uvua mumone ne: mushindu uvuaye muditatshishe kauvua mumuambuluishe bua kubengabu kumuenzela malu ne kansungansunga to.

Bualu budi bufikile Jonathan ebu budi buleja mudibi bikole bua kuepuka kansungansunga. Kansungansunga kadi miaba yonso. Bidi bimueneka ne: muaba wonso udi bantu udi anu kansungansunga.

Nansha mudi kansungansunga katangalake pa buloba, bantu ba bungi kabena anu bakanange to. Kabiena biumvuika to. Mmunyi mudi bualu budi bantu kabayi basue buenda anu butangalaka? Mu bulelela, bantu ba bungi badi kabayi banange kansungansunga, kabena bajingulula ne: bobu pabu badi naku to. Ke mudibi buebe wewe anyi? Mmunyi muudi mua kuandamuna lukonko elu?

KANSUNGANSUNGA NTSHINYI?

Bakebuludi mbadienzeje bua kumvuija kansungansunga. Bamue badi bamba ne: “nkuikala ne mmuenenu mubi anyi meji mabi kudi muntu bua mudiye wa tshisamba kampanda.” Bakuabu badi bamba ne: “dipanga kumanya malu a bungi” pa bidi bitangila tshisamba kampanda ke didi difikisha muntu ku dikala ne “kansungansunga bua tshisamba atshi.” Biobi nanku anyi kabiyi nanku, muntu udi mua kuleja kansungansunga kudi mukuabu bua dikoba diende, bua mudiye, bua tshidiye, bua muakulu wende, bua tshitendelelu tshiende anyi bua malu makuabu a bungi.

MBUALU BUA MUNTU NKAYENDE

Nansha tuetu bajingulule bualu ebu anyi katuyi babujingulule, mbikole bua tuetu kumanya bituikala tudi ne ndambu wa kansungansunga mu muoyo wetu. Bible udi uleja bua tshinyi bidi nanku padiye wamba ne: ‘Mutshima udi upita bintu bionso kudinga muntu.’ (Yelemiya 17:9) Tudi mua kudishima tuetu nkayetu tudiamba mutudi tuanyisha bantu ba mishindu yonso. Peshi tudi mua kuamba ne: tudi ne tshidi tshitusaka bua kubenga bantu ba mushindu kampanda.

Mmunyi muudi mua kudiumvua paudi utuilangana ne bualu bu ebu?

Bua kuleja mudibi bikole bua kujingulula bituikala ni tudi tuleja kansungansunga mu musokoko, tuangate tshilejilu etshi: fuanyikija ne: udi wenda mu njila nkayebe butuku mu mîdima. Bansongalume babidi bautu kuyi muanji kumona badi benda balua batangile kuudi. Badi bamueneka ne bukole bua bungi, ne umue wa kudibu udi umueneka muikale ne tshintu ku bianza.

Udi mua kuamba diakamue ne: bansongalume aba badi basue kukuenzela bibi anyi? Bushuwa, malu akadi makuenzekele adi mua kukusaka bua kuikala mudimuke, kadi malu aa adiku bulelela aleja ne: meji audi nawu a ne: bansongalume babidi aba badi basue kukuenzela bibi ngowu anyi? Lukonko lunene lua kudiela ngelu: bantu aba badi mua kuikala ba dikoba kayi anyi ba tshisamba kayi? Diandamuna diebe dia lukonko elu didi dileja meji audi nawu. Bidi mua kuleja ne: mu mushindu kampanda anyi kansanga, udi anu ne ndambu wa kansungansunga.

Tuetu bamanye bimpe tshitudi, tudi mua kuitaba ne: tuetu bonso tudi tuleja kansungansunga mu mushindu kampanda anyi kansanga. Nansha Bible udi uleja mudi bantu ne kansungansunga padiye wamba ne: “Bantu badi batangila amu mpala, ne mushindu udi muntu.” (1 Samuele 16:7, MMV) Bu mutudi tuetu bonso bikale ne lungenyi lua buntu elu, lutu ne bipeta bibi, bidiku bisua kuleja ne: kakuena mushindu wa tuetu kulekela kansungansunga mu nsombelu wetu anyi? Nekuikalaku tshikondo tshikala kansungansunga kakayiku pa buloba bujima anyi?

KANSUNGANSUNGA KADI MIABA YONSO

Canada: Tshibambalu kampanda tshidi tshiamba ne: “Nansha mudiku bibambalu bia bungi munda mua ditunga ne bampulushi bua kunemeka manême a bantu ba mishindu yonso, bu mutshidiku disunguluja dia makoba mbikole bua kunemeka manême a bantu.”​—Amnesty International briefing on Canada, 2012.

Ku Mputu: Luapolo kampanda ludi luleja ne: “Bantu [makumi anayi ne muanda mukulu] pa lukama ku Mputu badi bitaba ne: mbaditatshishe ndambu bua kukepesha ditapuluka dia bisamba.”​—Intolerance, Prejudice and Discrimination: A European Report, 2011.

Afrike: Luapolo kampanda ludi luleja ne: “Dinyangila bantu bakaji bumuntu buabu ne dibapuekesha milongo nditampakane mu matunga a bungi.”​—Amnesty International Report 2012.

Népal: Luapolo kampanda ludi luleja ne: “Bena Dalits ‘anyi bantu badibu kabayi mua kulenga’ badi bakenga mudibu babapuekesha milongo, nangananga mu malu a mpetu, a mu nsombelu ne mu malu makuabu a pa buloba.”​—Human Rights Watch World Report, 2012.

Mputu wa ku Est: Luapolo kampanda ludi luleja ne: “Mu Lomo ku Mputu wa ku Est badi benzela benyi ne bena ditunga malu a kansungunsunga adi muena tshididi nansha umue kayi mua kujikija to.”​—The Economist, September 4, 2010.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu